Sī nĭmĭūs vĭdĕōr sērāquĕ cŏrōnĭdĕ lōngūs

ēssĕ lĭbēr, lĕgĭtō ‖ paūcă: lĭbēllŭs ĕrō.

Tērquĕ quătērquĕ mĭhī fīnītūr cārmĭnĕ pārvō

pāgĭnă: fāc tĭbĭ mē ‖ quām cŭpĭs īpsĕ brĕvēm.

Fēstīnātă prĭōr, dĕcĭmī mĭhĭ cūră lĭbēllī

ēlāpsūm mănĭbūs ‖ nūnc rĕvŏcāvĭt ŏpūs.

Nōtă lĕgēs quaēdām sēd līmā rāsă rĕcēntī;

pārs nŏvă māiŏr ĕrīt: ‖ lēctŏr, ŭtrīquĕ făvē,

lēctŏr, ŏpēs nōstraē: quēm cūm mĭhĭ Rōmă dĕdīssēt,

"Nīl tĭbĭ quōd dēmūs ‖ māiŭs hăbēmŭs" ăīt.

"Pīgră pĕr hūnc fŭgĭēs īngrātaē flūmĭnă Lēthēs

ēt mĕlĭōrĕ tŭī ‖ pārtĕ sŭpērstĕs ĕrīs.

Mārmŏră Mēssāllaē fīndīt căprĭfīcŭs ĕt aūdāx

dīmĭdĭōs Crīspī ‖ mūlĭŏ rīdĕt ĕquōs:

āt chārtīs nēc fūrtă nŏcēnt ēt saēcŭlă prōsūnt,

sōlăquĕ nōn nōrūnt ‖ haēc mŏnŭmēntă mŏrī".

Vērnācŭlōrūm dīctă, sōrdĭdūm dēntēm,

ēt foēdă līnguaē prōbră cīrcŭlātrīcīs,

quaē sūlphŭrātō nōlĭt ēmptă rāmēntō

Vātīnĭōrūm prōxĕnētă frāctōrūm,

pŏētă quīdām clāncŭlārĭūs spārgīt

ēt vōlt vĭdērī nōstră. Crēdĭs hōc, Prīscĕ?

Vŏce ūt lŏquātūr psīttăcūs cŏtūrnīcīs

ēt cōncŭpīscāt ēssĕ Cānŭs āscaūlēs?

Prŏcŭl ā lĭbēllīs nīgră sīt mĕīs fāmă,

quōs rūmŏr ālbā gēmmĕūs vĕhīt pīnnā:

cŭr ĕgō lăbōrēm nōtŭs ēssĕ tām prāvē,

cōnstārĕ grātīs cūm sĭlēntĭūm pōssīt?

Quī lĕgĭs Oēdĭpŏdēn cālīgāntēmquĕ Thўēstēn,

Cōlchĭdăs ēt Scŷllās, ‖ quīd nĭsĭ mōnstră lĕgīs?

Quīd tĭbĭ rāptŭs Hўlās, quīd Pārthĕnŏpaēŭs ĕt Āttīs,

quīd tĭbĭ dōrmītōr ‖ prōdĕrĭt Ēndўmĭōn?

Ēxūtūsvĕ pŭēr pīnnīs lābēntĭbŭs? Aūt quī

ōdĭt ămātrīcēs ‖ Hērmăphrŏdītŭs ăquās?

Quīd tē vānă iŭvānt mĭsĕraē lūdībrĭă chārtaē?

Hōc lēgē, quōd pōssīt ‖ dĭcĕrē vĭtă "Meum ēst".

Nōn hīc Cēntaūrōs, nōn Gōrgŏnăs Hārpŷiāsquĕ

īnvĕnĭēs: hŏmĭnēm ‖ pāgĭnă nōstră săpīt.

Sēd nōn vīs, Māmūrră, tŭōs cōgnōscĕrĕ mōrēs

nēc tē scīrĕ: lĕgās ‖ Aētĭă Cāllĭmăchī.

Quīsquīs stŏlaēvĕ pūrpŭraēvĕ cōntēmptōr

quōs cŏlĕrĕ dēbēt laēsĭt īmpĭō vērsū,

ērrēt pĕr ūrbēm pōntĭs ēxŭl ēt clīvī,

īntērquĕ raūcōs ūltĭmūs rŏgātōrēs

ōrēt cănīnās pānĭs īnprŏbī būccās.

Īllī Dĕcēmbēr lōngŭs ēt mădēns brūmă

clūsūsquĕ fōrnīx trīstĕ frīgŭs ēxtēndāt:

vōcēt bĕātōs clāmĭtētquĕ fēlīcēs

Ōrcīnĭānā quī fĕrūntŭr īn spōndā.

Āt cūm sŭprēmaē fīlă vēnĕrīnt hōraē

dīēsquĕ tārdūs, sēntĭāt cănūm lītēm

ăbĭgātquĕ mōtō nōxĭās ăvēs pānnō.

Nēc fīnĭāntūr mōrtĕ sūpplĭcĭs poēnaē,

sēd mŏdŏ sĕvērī sēctŭs Aēăcī lōrīs,

nūnc īnquĭētī mōntĕ Sīsўphī prēssūs,

nūnc īntĕr ūndās gārrŭlī sĕnīs sīccūs

dĕlāssĕt ōmnīs fābŭlās pŏētārūm:

ēt cūm fătērī Fūrĭă iūssĕrīt vērūm,

prōdēntĕ clāmēt cōnscĭēntĭā "Scrīpsī".

Fēlīcēs, quĭbŭs ūrnă dĕdīt spēctārĕ cŏrūscūm

sōlĭbŭs Ārctōīs ‖ sīdĕrĭbūsquĕ dŭcēm.

Quāndo ĕrĭt īllĕ dĭēs quō cāmpŭs ĕt ārbŏr ĕt ōmnīs

lūcēbīt Lătĭā ‖ cūltă fĕnēstră nŭrū?

Quāndŏ mŏraē dūlcēs lōngūsque ā Caēsărĕ pūlvīs

tōtăquĕ Flāmĭnĭā ‖ Rōmă vĭdēndă vĭā?

Quāndo ĕquĕs ēt pīctī tŭnĭcā Nīlōtĭdĕ Maūrī

ībĭtĭs ēt pŏpŭlī ‖ vōx ĕrĭt ūnă "Vĕnīt"?

Nŷmphārūm pătĕr āmnĭūmquĕ, Rhēnĕ,

quīcūmque Ōdrўsĭās bĭbūnt prŭīnās,

sīc sēmpēr lĭquĭdīs frŭārĭs ūndīs

nēc tē bārbără cōntŭmēlĭōsī

cālcātūm rŏtă cōntĕrāt bŭbūlcī;

sīc ēt cōrnĭbŭs aūrĕīs rĕcēptīs

ēt Rōmānŭs ĕās ŭtrāquĕ rīpā:

Trāiānūm pŏpŭlīs sŭīs ĕt ūrbī,

Thŷbrīs tē dŏmĭnūs rŏgāt, rĕmīttās.

Nūbĕrĕ Paūlă cŭpīt nōbīs, ĕgŏ dūcĕrĕ Paūlām

nōlo: ănŭs ēst. Vēllēm, ‖ sī măgĭs ēssĕt ănūs.

Ūndēnīs pĕdĭbūsquĕ sŷllăbīsquĕ

ēt mūltō sălĕ, nēc tămēn prŏtērvō

nōtūs gēntĭbŭs īllĕ Mārtĭālīs

ēt nōtūs pŏpŭlīs - quĭd īnvĭdētīs? -

Nōn sum Āndraēmŏnĕ nōtĭōr căbāllō.

Cūm tū, laūrĭgĕrīs ānnūm quī fāscĭbŭs īntrās,

mānĕ sălūtātōr ‖ līmĭnă mīllĕ tĕrās,

hīc ĕgŏ quīd făcĭām? Quīd nōbīs, Paūlĕ, rĕlīnquīs,

quī dē plēbĕ Nŭmaē ‖ dēnsăquĕ tūrbă sŭmūs?

Quī mē rēspĭcĭēt dŏmĭnūm rēgēmquĕ vŏcābō?

Hōc tū - sēd quāntō ‖ blāndĭŭs! - īpsĕ făcīs.

Lēctīcām sēllāmvĕ sĕquār? Nēc fērrĕ rĕcūsās,

pēr mĕdĭūm pūgnās ‖ ēt prĭŏr īssĕ lŭtūm.

Saēpĭŭs ādsūrgām rĕcĭtāntī cārmĭnă? Tū stās

ēt părĭtēr gĕmĭnās ‖ tēndĭs ĭn ōră mănūs.

Quīd făcĭēt paūpēr cuī nōn lĭcĕt ēssĕ clĭēntī?

Dīmīsīt nōstrās ‖ pūrpŭră vēstră tŏgās.

Nīl ălĭūd lŏquĕrīs quām Thēsĕă Pīrĭthŏūmquĕ

tēquĕ pŭtās Pўlădī, ‖ Cāllĭŏdōrĕ, părēm.

Dīspĕrĕām, sī tū Pўlădī praēstārĕ mătēllām

dīgnŭs ĕs aūt pōrcōs ‖ pāscĕrĕ Pīrĭthŏī.

"Dōnāvī tămĕn" īnquĭs "ămīcō mīlĭă quīnquĕ

ēt lōtam, ūt mūltūm, ‖ tērvĕ quătērvĕ tŏgām".

Quīd quōd nīl ūmquām Pўlădī dōnāvĭt Ŏrēstēs?

Quī dōnāt quāmvīs ‖ plūrĭmă, plūră nĕgāt.

Aēmĭlĭaē gēntēs ĕt Ăpōllĭnĕās Vērcēllās

ēt Phăĕthōntēī ‖ quī pĕtĭs ārvă Pădī,

nē vīvām, nĭsĭ tē, Dŏmĭtī, dīmīttŏ lĭbēntēr,

grātă lĭcēt sĭnĕ tē ‖ sīt mĭhĭ nūllă dĭēs:

sēd dēsīdĕrĭūm tānti ēst ūt mēssĕ vĕl ūnā

ūrbānō rĕlĕvēs ‖ cōllă pĕrūstă iŭgō.

Ī prĕcŏr ēt tōtōs ăvĭdā cŭtĕ cōnbĭbĕ sōlēs -

Ō quām fōrmōnsūs, ‖ dūm pĕrĕgrīnŭs ĕrīs!

ēt vĕnĭēs ālbīs nōn ādgnōscēndŭs ămīcīs

līvēbītquĕ tŭīs ‖ pāllĭdă tūrbă gĕnīs.

Sēd vĭă quēm dĕdĕrīt răpĭēt cĭtŏ Rōmă cŏlōrēm,

Nīlĭăcō rĕdĕās ‖ tū lĭcĕt ōrĕ nĭgēr.

Dūcĭt ăd aūrĭfĕrās quōd mē Sălŏ Cēltĭbĕr ōrās,

pēndŭlă quōd pătrĭaē ‖ vīsĕrĕ tēctă lĭbēt,

tū mĭhĭ sīmplĭcĭbūs, Mānī, dīlēctŭs ăb ānnīs

ēt praētēxtātā ‖ cūltŭs ămīcĭtĭā,

tū făcĭs; īn tērrīs quō nōn ēst āltĕr Hĭbērīs

dūlcĭŏr ēt vērō ‖ dīgnŭs ămōrĕ măgīs.

Tēcum ĕgŏ vēl sīccī Gaētūlă măpālĭă Poēnī

ēt pŏtĕrām Scўthĭcās ‖ hōspĕs ămārĕ căsās.

Sī tĭbĭ mēns ĕădēm, sī nōstrĭ mŭtūă cŭrā ēst,

īn quōcūmquĕ lŏcō ‖ Rōmă dŭōbŭs ĕrīt.

Cūm căthĕdrātă lĭtōs pōrtēt tĭbĭ raēdă mĭnīstrōs

ēt Lĭbўs īn lōngō ‖ pūlvĕrĕ sūdĕt ĕquēs,

strātăquĕ nōn ūnās cīngānt trīclīnĭă Bāiās

ēt Thĕtĭs ūnguēntō ‖ pāllĕăt ūnctă tŭō,

cāndĭdă Sētīnī rūmpānt crŷstāllă trĭēntēs,

dōrmĭăt īn plūmā ‖ nēc mĕlĭōrĕ Vĕnūs:

ād nōctūrnă iăcēs fāstōsaē līmĭnă moēchaē

ēt mădĕt heū! lăcrĭmīs ‖ iānŭă sūrdă tŭīs,

ūrĕrĕ nēc mĭsĕrūm cēssānt sūspīrĭă pēctūs.

Vīs dīcām mălĕ sīt ‖ cūr tĭbĭ, Cōttă? Bĕne ēst.

Cēdĕrĕ dē nōstrīs nūllī tē dīcĭs ămīcīs.

Sēd, sĭt ŭt hōc vērūm, ‖ quīd, rŏgŏ, Crīspĕ, făcīs?

Mūtŭă cūm pĕtĕrēm sēstērtĭă quīnquĕ, nĕgāstī,

nōn căpĕrēt nūmmōs ‖ cūm grăvĭs ārcă tŭōs.

Quāndŏ făbaē nōbīs mŏdĭūm fārrīsvĕ dĕdīstī,

cūm tŭă Nīlĭăcūs ‖ rūră cŏlōnŭs ărēt?

Quāndŏ brĕvīs gĕlĭdaē mīssa ēst tŏgă tēmpŏrĕ brūmaē?

Ārgēntī vēnīt ‖ quāndŏ sĕlībră mĭhī?

Nīl ălĭūd vĭdĕō quō tē crēdāmŭs ămīcūm

quām quōd mē cōrām ‖ pēdĕrĕ, Crīspĕ, sŏlēs.

Dōtātae ūxōrī cŏr hărūndĭnĕ fīxĭt ăcūtā,

sēd dūm lūdĭt Ăpēr: ‖ lūdĕrĕ nōvĭt Ăpēr.

Sī dōnārĕ vŏcās prōmīttĕrĕ nēc dărĕ, Gāī,

vīncām tē dōnīs ‖ mūnĕrĭbūsquĕ mĕīs.

Āccĭpĕ Cāllăĭcīs quīdquīd fŏdĭt Āstŭr ĭn ārvīs,

aūrĕă quīdquĭd hăbēt ‖ dīvĭtĭs ūndă Tăgī,

quīdquĭd Ĕrŷthraēā nĭgĕr īnvĕnĭt Īndŭs ĭn ālgā,

quīdquĭd ĕt īn nīdīs ‖ ūnĭcă sērvăt ăvīs,

quīdquĭd Ăgēnŏrĕō Tўrŏs īnprŏbă cōgĭt ăhēnō:

quīdquĭd hăbēnt ōmnēs, ‖ āccĭpĕ, quōmŏdŏ dās.

Sātūrnālĭcĭō Mācrūm fraūdārĕ trĭbūtō

frūstrā, Mūsă, cŭpīs: ‖ nōn lĭcĕt: īpsĕ pĕtīt;

sōllēmnēsquĕ iŏcōs nēc trīstĭă cārmĭnă pōscīt

ēt quĕrĭtūr nūgās ‖ ōbtĭcŭīssĕ mĕās.

Mēnsōrūm lōngīs sēd nūnc văcăt īllĕ lĭbēllīs.

Āppĭă, quīd făcĭēs, ‖ sī lĕgĭt īstă Măcēr?

Nēc vŏcăt ād cēnām Mărĭūs, nēc mūnĕră mīttīt,

nēc spōndēt, nēc vōlt ‖ crēdĕrĕ, sēd nĕc hăbēt.

Tūrbă tămēn nōn dēst stĕrĭlēm quaē cūrĕt ămīcūm.

Ēheū! Quām fătŭaē ‖ sūnt tĭbĭ, Rōmă, tŏgaē!

Nēc dōctūm sătĭs ēt părūm sĕvērūm,

sēd nōn rūstĭcŭlūm tămēn lĭbēllūm

fācūndō mĕă Plīnĭō Thălīă

ī pērfēr: brĕvĭs ēst lăbōr pĕrāctaē

āltūm vīncĕrĕ trāmĭtēm Sŭbūraē.

Īllīc Ōrphĕă prōtĭnūs vĭdēbīs

ūdī vērtĭcĕ lūbrĭcūm thĕātrī

mīrāntīsquĕ fĕrās ăvēmquĕ rēgīs,

rāptūm quaē Phrўgă pērtŭlīt Tŏnāntī;

īllīc pārvă tŭī dŏmūs Pĕdōnīs

caēlāta ēst ăquĭlaē mĭnōrĕ pīnnā

Sēd nē tēmpŏrĕ nōn tŭō dĭsērtām

pūlsēs ēbrĭă iānŭām vĭdētō:

tōtōs dāt tĕtrĭcaē dĭēs Mĭnērvaē,

dūm cēntūm stŭdĕt aūrĭbūs vĭrōrūm

hōc quōd saēcŭlă pōstĕrīquĕ pōssīnt

Ārpīnīs quŏquĕ cōnpărārĕ chārtīs.

Sērās tūtĭŏr ībĭs ād lŭcērnās:

haēc hōra ēst tŭă, cūm fŭrīt Lўaēūs,

cūm rēgnāt rŏsă, cūm mădēnt căpīllī:

tūnc mē vēl rĭgĭdī lĕgānt Cătōnēs.

Scrībĕrĕ tē quaē vīx īntēllĕgăt īpsĕ Mŏdēstūs

ēt vīx Clārānūs ‖ quīd rŏgŏ, Sēxtĕ, iŭvāt?

Nōn lēctōrĕ tŭīs ŏpŭs ēst sĕd Ăpōllĭnĕ lībrīs:

iūdĭcĕ tē māiōr ‖ Cīnnă Mărōnĕ fŭīt.

Sīc tŭă laūdēntūr sānē: mĕă cārmĭnă, Sēxtĕ,

grāmmătĭcīs plăcĕānt, ‖ ūt sĭnĕ grāmmătĭcīs.

Cūr splēnĭātō saēpĕ prōdĕām mēntō

ālbāvĕ pīctā sānă lābră cērūssā,

Phīlaēnĭ, quaērīs? Bāsĭārĕ tē nōlō.

Iām nŭmĕrāt plăcĭdō fēlīx Āntōnĭŭs aēvō

quīndĕcĭēs āctās ‖ Prīmŭs Ŏlŷmpĭădās

praētĕrĭtōsquĕ dĭēs ēt tūtōs rēspĭcĭt ānnōs

nēc mĕtŭīt Lēthēs ‖ iām prŏpĭōrĭs ăquās.

Nūllă rĕcōrdāntī lūx ēst īngrātă grăvīsquĕ;

nūllă fŭīt cūiūs ‖ nōn mĕmĭnīssĕ vĕlīt.

Āmplĭăt aētātīs spătĭūm sĭbĭ vīr bŏnŭs: hōc ēst

vīvĕrĕ bīs, vītā ‖ pōssĕ prĭōrĕ frŭī.

Nātālēs mĭhĭ Mārtĭaē Kălēndaē,

lūx fōrmōnsĭŏr ōmnĭbūs Kălēndīs,

quā mīttūnt mĭhĭ mūnŭs ēt pŭēllaē,

quīnquāgēnsĭmă lībă sēptĭmāmquĕ

vēstrīs āddĭmŭs hānc fŏcīs ăcērrām.

Hīs vōs, sī tămĕn ēxpĕdīt rŏgāntī,

ānnōs āddĭtĕ bīs prĕcōr nŏvēnōs,

ūt nōndūm nĭmĭā pĭgēr sĕnēctā

sēd vītaē trĭbŭs ārĕīs pĕrāctīs

lūcōs Ēlўsĭaē pĕtām pŭēllaē.

Pōst hūnc Nēstŏră nēc dĭēm rŏgābō.

Īn mātūtīnā nūpēr spēctātŭs hărēnā

Mūcĭŭs, īnpŏsŭīt ‖ quī sŭă mēmbră fŏcīs,

sī pătĭēns dūrūsquĕ tĭbī fōrtīsquĕ vĭdētūr,

Ābdērītānaē ‖ pēctŏră plēbĭs hăbēs.

Nām cūm dīcātūr tŭnĭcā praēsēntĕ mŏlēstā

"Ūrĕ mănūm", plūs ēst ‖ dīcĕrĕ "Nōn făcĭō".

Vārĕ, Păraētŏnĭās Lătĭā mŏdŏ vītĕ pĕr ūrbēs

nōbĭlĭs ēt cēntūm ‖ dūx mĕmŏrāndĕ vĭrīs,

āt nūnc Aūsŏnĭō frūstrā prōmīssĕ Quĭrīnō,

hōspĭtă Lāgēī ‖ lītŏrĭs ūmbră iăcēs.

Spārgĕrĕ nōn lĭcŭīt frīgēntĭă flētĭbŭs ōră

pīnguĭă nēc maēstīs ‖ āddĕrĕ tūră rŏgīs.

Sēd dătŭr aētērnō vīctūrūm cārmĭnĕ nōmēn:

nūmquĭd ĕt hōc, fāllāx ‖ Nīlĕ, nĕgārĕ pŏtēs?

Nātālī, Dĭŏdōrĕ, tŭō cōnvīvă sĕnātūs

āccŭbăt ēt rārūs ‖ nōn ădhĭbētŭr ĕquēs,

ēt tŭă trīcēnōs lārgītūr spōrtŭlă nūmmōs.

Nēmŏ tămēn nātūm ‖ tē, Dĭŏdōrĕ, pŭtāt.

Ānnōrūm nĭtĭdīquĕ sătōr pūlchērrĭmĕ mūndī,

pūblĭcă quēm prīmūm ‖ vōtă prĕcēsquĕ vŏcānt,

pērvĭŭs ēxĭgŭōs hăbĭtābās āntĕ pĕnātēs,

plūrĭmă quā mĕdĭūm ‖ Rōmă tĕrēbăt ĭtēr:

nūnc tŭă Caēsărĕīs cīngūntūr līmĭnă dōnīs

ēt fŏră tōt nŭmĕrās, ‖ Iānĕ, quŏt ōră gĕrīs.

Āt tū, sānctĕ pătēr, tāntō prō mūnĕrĕ grātūs,

fērrĕă pērpĕtŭā ‖ claūstră tŭērĕ sĕrā.

Quām mĭhĭ mīttēbās Sātūrnī tēmpŏrĕ lāncēm,

mīsīstī dŏmĭnaē, ‖ Sēxtĭlĭānĕ, tŭaē;

ēt quām dōnābās dīctīs ā Mārtĕ Kălēndīs,

dē nōstrā prăsĭna ēst ‖ sŷnthĕsĭs ēmptă tŏgă.

Iām cōnstārĕ tĭbī grātīs coēpērĕ pŭēllaē:

mūnĕrĭbūs fŭtŭīs, ‖ Sēxtĭlĭānĕ, mĕīs.

Ō tēmpĕrātaē dūlcĕ Fōrmĭaē lītūs,

vōs, cūm sĕvērī fūgĭt ōppĭdūm Mārtīs

ēt īnquĭētās fēssŭs ēxŭīt cūrās,

Āpōllĭnārīs ōmnĭbūs lŏcīs praēfērt.

Nōn īllĕ sānctaē dūlcĕ Tībŭr ūxōrīs,

nēc Tūscŭlānōs Ālgĭdōsvĕ sēcēssūs,

Praēnēstĕ nēc sīc Āntĭūmquĕ mīrātūr;

nōn blāndă Cīrcē Dārdănīsvĕ Caīētă

dēsīdĕrāntūr, nēc Mărīcă nēc Līrīs,

nēc īn Lŭcrīnā lōtă Sālmăcīs vēnā.

Hīc sūmmă lēnī strīngĭtūr Thĕtīs vēntō;

nēc lānguĕt aēquōr, vīvă sēd quĭēs pōntī

pīctām phăsēlōn ādĭuvāntĕ fērt aūrā,

sīcūt pŭēllaē nōn ămāntĭs aēstātēm

mōtā sălūbrē pūrpŭrā vĕnīt frīgūs.

Nēc sētă lōngō quaērĭt īn mărī praēdām,

sēd ā cŭbīlī lēctŭlōquĕ iāctātām

spēctātŭs āltē līnĕām trăhīt pīscīs.

Sī quāndō Nēreūs sēntĭt Aēŏlī rēgnūm,

rīdēt prŏcēllās tūtă dē sŭō mēnsā:

pīscīnă rhōmbūm pāscĭt ēt lŭpōs vērnās,

nătăt ād măgīstrūm dēlĭcātă mūrēnă,

nōmēncŭlātōr mūgĭlēm cĭtāt nōtūm

ĕt ădēssĕ iūssī prōdĕūnt sĕnēs mūllī.

Frūī sĕd īstīs quāndŏ, Rōmă, pērmīttīs?

Quōt Fōrmĭānōs īnpŭtāt dĭēs ānnīs

nēgōtĭōsīs rēbŭs ūrbĭs haērēntī?

Ō iānĭtōrēs vīlĭcīquĕ fēlīcēs!

Dŏmĭnīs părăntŭr īstă, sērvĭūnt vōbīs.

Āddīxtī sērvūm nūmmīs hĕrĕ mīllĕ dŭcēntīs,

ūt bĕnĕ cēnārēs, ‖ Cāllĭŏdōrĕ, sĕmēl.

Nēc bĕnĕ cēnāstī: mūllūs tĭbĭ quāttŭŏr ēmptūs

lībrārūm cēnaē ‖ pōmpă căpūtquĕ fŭīt.

Ēxclāmārĕ lĭbēt: "Nōn ēst hīc, īnprŏbĕ, nōn ēst

pīscĭs: hŏmo ēst; hŏmĭnēm, ‖ Cāllĭŏdōrĕ, cŏmēs".

Haēc mĭhĭ quaē cŏlĭtūr vĭŏlīs pīctūră rŏsīsquĕ,

quōs rĕfĕrāt vōltūs, ‖ Caēdĭcĭrānĕ, rŏgās?

Tālĭs ĕrāt Mārcūs mĕdĭīs Āntōnĭŭs ānnīs

Prīmŭs: ĭn hōc iŭvĕnēm ‖ sē vĭdĕt ōrĕ sĕnēx.

Ārs ŭtĭnām mōrēs ănĭmūmque ēffīngĕrĕ pōssēt!

Pūlchrĭŏr īn tērrīs ‖ nūllă tăbēllă fŏrēt.

Sīmplĭcĭōr prīscīs, Mūnātī Gāllĕ, Săbīnīs,

Cēcrŏpĭūm sŭpĕrās ‖ quī bŏnĭtātĕ sĕnēm,

sīc tĭbĭ cōnsŏcĕrī clārōs rĕtĭnērĕ pĕnātēs

pērpĕtŭā nātaē ‖ dēt făcĕ cāstă Vĕnūs:

ūt tū, sī vĭrĭdī tīnctōs aērūgĭnĕ vērsūs

fōrtĕ mălūs līvōr ‖ dīxĕrĭt ēssĕ mĕōs,

ūt făcĭs, ā nōbīs ăbĭgās, nēc scrībĕrĕ quēmquām

tālĭă cōntēndās ‖ cārmĭnă quī lĕgĭtūr.

Hūnc sērvārĕ mŏdūm nōstrī nōvērĕ lĭbēllī,

pārcĕrĕ pērsōnīs, ‖ dīcĕrĕ dē vĭtĭīs.

Dī tĭbĭ dēnt quīdquīd, Caēsār Trāiānĕ, mĕrērīs

ēt rătă pērpĕtŭō ‖ quaē trĭbŭērĕ vĕlīnt:

quī sŭă rēstĭtŭīs spŏlĭātō iūră pătrōnō

- lībērtīs ēxūl ‖ nōn ĕrĭt īllĕ sŭīs -,

dīgnŭs ĕs ūt pōssīs tōtūm sērvārĕ clĭēntēm:

ūt - lĭcĕāt tāntūm ‖ vēră prŏbārĕ - pŏtēs.

Ōmnēs Sūlpĭcĭām lĕgānt pŭēllaē

ūnī quaē cŭpĭūnt vĭrō plăcērĕ;

ōmnēs Sūlpĭcĭām lĕgānt mărītī

ūnī quī cŭpĭūnt plăcērĕ nūptaē.

Nōn haēc Cōlchĭdŏs ādsĕrīt fŭrōrēm,

dīrī prāndĭă nēc rĕfērt Thўēstaē;

Scŷllām, Bŷblĭdă nēc fŭīssĕ crēdīt:

sēd cāstōs dŏcĕt ēt prŏbōs ămōrēs,

lūsūs, dēlĭcĭās făcētĭāsquĕ.

cūiūs cārmĭnă quī bĕne aēstĭmārīt,

nūllām dīxĕrĭt ēssĕ nēquĭōrēm,

nūllām dīxĕrĭt ēssĕ sānctĭōrēm.

Tālēs Ēgĕrĭaē iŏcōs fŭīssĕ

ūdō crēdĭdĕrīm Nŭmaē sŭb āntrō.

Hāc cōndīscĭpŭlā vĕl hāc măgīstrā;

ēssēs dōctĭŏr ēt pŭdīcă, Sāpphō:

sēd tēcūm părĭtēr sĭmūlquĕ vīsām

dūrūs Sūlpĭcĭām Phăōn ămārēt.

Frūstrā: nāmque ĕă nēc Tŏnāntĭs ūxōr

nēc Bācchī nĕc Ăpōllĭnīs pŭēllă

ērēptō sĭbĭ vīvĕrēt Călēnō.

Īnprŏbă Māssĭlĭaē quīdquīd fūmārĭă cōgūnt,

āccĭpĭt aētātēm ‖ quīsquĭs ăb īgnĕ cădūs,

ā tē, Mūnnă, vĕnīt: mĭsĕrīs tū mīttĭs ămīcīs

pēr frĕtă, pēr lōngās ‖ tōxĭcă saēvă vĭās;

nēc făcĭlī prĕtĭō sēd quō cōntēntă Fălērnī

tēstă sĭt aūt cēllīs ‖ Sētĭă cāră sŭīs.

Nōn vĕnĭās quārē tām lōngō tēmpŏrĕ Rōmām

haēc pŭtŏ caūsă tĭbi ēst, ‖ nē tŭă vīnă bĭbās.

Iūrĭs ĕt aēquārūm cūltōr sānctīssĭmĕ lēgūm,

vērĭdĭcō Lătĭūm ‖ quī rĕgĭs ōrĕ fŏrūm,

mūnĭcĭpī, Mātērnĕ, tŭō vĕtĕrīquĕ sŏdālī

Cāllăĭcūm māndās ‖ sī quĭd ăd Ōcĕănūm -.

Ān Laūrēntīnō tūrpīs īn lītŏrĕ rānās

ēt sătĭūs tĕnŭēs ‖ dūcĕrĕ crēdĭs ăcōs

ād sŭă cāptīvūm quām sāxă rĕmīttĕrĕ mūllūm,

vīsŭs ĕrīt lībrīs ‖ quī mĭnŏr ēssĕ trĭbūs?

Ēt fătŭām sūmmā cēnārĕ pĕlōrĭdă mēnsā

quōsquĕ tĕgīt lēvī ‖ cōrtĭcĕ cōnchă brĕvīs

ōstrĕă Bāiānīs quām nōn līvēntĭă tēstīs,

quaē dŏmĭnō pŭĕrī ‖ nōn prŏhĭbēntĕ vŏrēnt?

Hīc ŏlĭdām clāmōsŭs ăgēs īn rētĭă vōlpēm

mōrdēbītquĕ tŭōs ‖ sōrdĭdă praēdă cănēs:

īllīc pīscōsō mŏdŏ vīx ēdūctă prŏfūndō

īnpĕdĭēnt lĕpŏrēs ‖ ūmĭdă līnă mĕōs. -

Dūm lŏquŏr ēccĕ rĕdīt spōrtā pīscātŏr ĭnānī,

vēnātōr cāptā ‖ maēlĕ sŭpērbŭs ădēst:

ōmnĭs ăb ūrbānō vĕnĭt ād mărĕ cēnă măcēllō.

Cāllăĭcūm māndās ‖ sī quĭd ăd Ōcĕănūm -.

Ō mōllēs tĭbĭ quīndĕcīm, Călēnĕ,

quōs cūm Sūlpĭcĭā tŭā iŭgālēs

īndūlsīt dĕŭs ēt pĕrēgĭt ānnōs!

Ō nōx ōmnĭs ĕt hōră, quaē nŏtāta ēst

cārīs lītŏrĭs Īndĭcī lăpīllīs!

Ō quaē proēlĭă, quās ŭtrīmquĕ pūgnās

fēlīx lēctŭlŭs ēt lŭcērnă vīdīt

nīmbīs ēbrĭă Nīcĕrōtĭānīs!

Vīxīstī trĭbŭs, ō Călēnĕ, lūstrīs:

aētās haēc tĭbĭ tōtă cōnpŭtātūr

ēt sōlōs nŭmĕrās dĭēs mărītī.

Ēx īllīs tĭbĭ sī dĭū rŏgātām

lūcēm rēddĕrĕt Ātrŏpōs vĕl ūnām,

māllēs quām Pўlĭām quătēr sĕnēctām.

Cōnsŭlĕ tē Brūtō quōd iūrās, Lēsbĭă, nātām,

mēntīrīs. Nāta ēs, ‖ Lēsbĭă, rēgĕ Nŭmā?

Sīc quŏquĕ mēntīrīs. Nāmque, ūt tŭă saēcŭlă nārrānt,

fīctă Prŏmēthēō ‖ dīcĕrĭs ēssĕ lŭtō.

Sēmpēr cūm mĭhĭ dīcĕrētŭr ēssĕ

sēcrētō mĕă Pōllă cūm cĭnaēdō,

īnrūpī, Lŭpĕ. Nōn ĕrāt cĭnaēdūs.

Mēnsĕ nŏvō Iānī vĕtĕrēm, Prŏcŭlēiă, mărītūm

dēsĕrĭs ātquĕ iŭbēs ‖ rēs sĭbi hăbērĕ sŭās.

Quīd, rŏgŏ, quīd fāctum ēst? Sŭbĭtī quaē caūsă dŏlōrīs?

Nīl mĭhĭ rēspōndēs? ‖ Dīcam ĕgŏ, praētŏr ĕrāt:

cōnstātūră fŭīt Mĕgălēnsīs pūrpŭră cēntūm

mīlĭbŭs, ūt nĭmĭūm ‖ mūnĕră pārcă dărēs,

ēt pŏpŭlārĕ săcrūm bīs mīlĭă dēnă tŭlīssēt.

Dīscĭdĭūm nōn ēst ‖ hōc, Prŏcŭlēiă: lŭcrum ēst.

Tām dŭbĭa ēst lānūgŏ tĭbī, tām mōllĭs ŭt īllām

hālĭtŭs ēt sōlēs ‖ ēt lĕvĭs aūră tĕrāt.

Cēlāntūr sĭmĭlī vēntūră Cўdōnĕă lānā,

pōllĭcĕ vīrgĭnĕō ‖ quaē spŏlĭātă nĭtēnt.

Fōrtĭŭs īnprēssī quŏtĭēns tĭbĭ bāsĭă quīnquĕ,

bārbātūs lābrīs, ‖ Dīndўmĕ, fīŏ tŭīs.

Sēptĭmă iām, Phĭlĕrōs, tĭbĭ cōndĭtŭr ūxŏr ĭn āgrō.

Plūs nūllī, Phĭlĕrōs, ‖ quām tĭbĭ rēddĭt ăgēr.

Quīntĕ Călēdŏnĭōs Ŏvĭdī vīsūrĕ Brĭtānnōs

ēt vĭrĭdēm Tēthŷn ‖ Ōcĕănūmquĕ pătrēm,

ērgŏ Nŭmaē cōllēs ēt Nōmēntānă rĕlīnquīs

ōtĭă nēc rĕtĭnēt ‖ rūsquĕ fŏcūsquĕ sĕnēm?

Gaūdĭă tū dīffērs, āt nōn ēt stāmĭnă dīffērt

Ātrŏpŏs ātque ōmnīs ‖ scrībĭtŭr hōră tĭbī.

Praēstĭtĕrīs cārō - quīs nōn hōc laūdĕt? - ămīcō

ūt pŏtĭōr vītā ‖ sīt tĭbĭ sānctă fĭdēs;

sēd rēddārĕ tŭīs tāndēm mānsūrĕ Săbīnīs

tēquĕ tŭās nŭmĕrēs ‖ īntĕr ămīcĭtĭās.

Sī quīd lēnĕ mĕī dīcūnt ēt dūlcĕ lĭbēllī,

sī quĭd hŏnōrĭfĭcūm ‖ pāgĭnă blāndă sŏnāt,

hōc tū pīnguĕ pŭtās ēt cōstām rōdĕrĕ māvīs,

īlĭă Laūrēntīs ‖ cūm tĭbĭ dēmŭs ăprī.

Vātīcānă bĭbās, sī dēlēctārĭs ăcētō:

nōn făcĭt ād stŏmăchūm ‖ nōstră lăgōnă tŭūm.

Ōmnĭă vīs bēllē, Măthŏ, dīcĕrĕ. Dīc ălĭquāndō

ēt bĕnĕ; dīc neūtrūm; ‖ dīc ălĭquāndŏ mălĕ.

Vītām quaē făcĭānt bĕātĭōrēm,

iūcūndīssĭmĕ Mārtĭālĭs, haēc sūnt:

rēs nōn pārtă lăbōrĕ sēd rĕlīctă;

nōn īngrātŭs ăgēr, fŏcūs pĕrēnnīs;

līs nūmquām, tŏgă rāră, mēns quĭētă;

vīrēs īngĕnŭaē, sălūbrĕ cōrpūs;

prūdēns sīmplĭcĭtās, părēs ămīcī;

cōnvīctūs făcĭlīs, sĭne ārtĕ mēnsă;

nōx nōn ēbrĭă sēd sŏlūtă cūrīs;

nōn trīstīs tŏrŭs ēt tămēn pŭdīcūs;

sōmnūs quī făcĭāt brĕvēs tĕnēbrās:

quōd sīs ēssĕ vĕlīs nĭhīlquĕ mālīs;

sūmmūm nēc mĕtŭās dĭēm nĕc ōptēs.

Nūntĭăt ōctāvām Phărĭaē sŭă tūrbă iŭvēncaē,

ēt pīlātă rĕdīt ‖ iāmquĕ sŭbītquĕ cŏhōrs.

Tēmpĕrăt haēc thērmās, nĭmĭōs prĭŏr hōră văpōrēs

hālăt, ĕt īnmŏdĭcō ‖ sēxtă Nĕrōnĕ călēt.

Stēllă, Nĕpōs, Cānī, Cĕrĭālīs, Flāccĕ, vĕnītīs?

Sēptēm sīgmă căpīt, ‖ sēx sŭmŭs, āddĕ Lŭpūm.

Ēxŏnĕrātūrās vēntrēm mĭhĭ vīlĭcă mālvās

ādtŭlĭt ēt vărĭās ‖ quās hăbĕt hōrtŭs ŏpēs.

Īn quĭbŭs ēst lāctūcă sĕdēns ēt tōnsĭlĕ pōrrūm,

nēc dēst rūctātrīx ‖ mēnthă nĕc hērbă sălāx;

sēctă cŏrōnābūnt rūtātōs ōvă lăcērtōs

ēt mădĭdūm thŷnnī ‖ dē sălĕ sūmĕn ĕrīt.

Gūstŭs ĭn hīs; ūnā pōnētūr cēnŭlă mēnsā,

haēdŭs ĭnhūmānī ‖ rāptŭs ăb ōrĕ lŭpī,

ēt quaē nōn ĕgĕānt fērrō strūctōrĭs ŏfēllaē

ēt făbă fābrōrūm ‖ prōtŏtŏmīquĕ rŭdēs;

pūllŭs ăd haēc cēnīsquĕ trĭbūs iām pērnă sŭpērstēs

āddētūr. Sătŭrīs ‖ mītĭă pōmă dăbō,

dē Nōmēntănă vīnūm sīnē faēcĕ lăgōnā,

quaē bīs Frōntīnō ‖ cōnsŭlĕ prīmă fŭīt.

Āccēdēnt sĭnĕ fēllĕ lŏcī nēc mānĕ tĭmēndă

lībērtās ēt nīl ‖ quōd tăcŭīssĕ vĕlīs:

dē prăsĭnō cōnvīvă mĕūs vĕnĕtōquĕ lŏquātūr,

nēc făcĭūnt quēmquām ‖ pōcŭlă nōstră rĕūm.

Cūm pōtēs ămĕthŷstĭnōs trĭēntēs

ēt nīgrō mădĕās Ŏpīmĭānō,

prōpīnās mŏdŏ cōndĭtūm Săbīnūm

ēt dīcīs mĭhĭ, Cōttă, "Vīs ĭn aūrō"?

Quīsquām plūmbĕă vīnă vōlt ĭn aūrō?

Frāngăt Ĭdūmaēās trīstīs Vīctōrĭă pālmās,

plāngĕ, Făvōr, saēvā ‖ pēctŏră nūdă mănū;

mūtĕt Hŏnōr cūltūs, ĕt ĭnīquīs mūnĕră flāmmīs

mīttĕ cŏrōnātās, ‖ Glōrĭă maēstă, cŏmās.

Heū făcĭnūs! Prīmā fraūdātūs, Scōrpĕ, iŭvēntā

ōccĭdĭs ēt nīgrōs ‖ tām cĭtŏ iūngĭs ĕquōs.

Cūrrĭbŭs īllă tŭīs sēmpēr prŏpĕrātă brĕvīsquĕ

cūr fŭĭt ēt vītaē ‖ tām prŏpĕ mētă tŭaē?

Sīdĕră iām Tўrĭūs Phrīxēī rēspĭcĭt āgnī

taūrŭs ĕt āltērnūm ‖ Cāstŏră fūgĭt hĭēms;

rīdĕt ăgēr, vēstītŭr hŭmūs, vēstītŭr ĕt ārbōr,

Īsmărĭūm paēlēx ‖ Āttĭcă plōrăt Ĭtŷn.

Quōs, Faūstīnĕ, dĭēs, quālēm tĭbĭ Rōmă Răvēnnām

ābstŭlĭt! Ō sōlēs, ‖ ō tŭnĭcātă quĭēs!

Ō nĕmŭs, ō fōntēs sŏlĭdūmquĕ mădēntĭs hărēnaē

lītŭs ĕt aēquŏrĕīs ‖ splēndĭdŭs Ānxŭr ăquīs,

ēt nōn ūnīūs spēctātōr lēctŭlŭs ūndaē,

quī vĭdĕt hīnc pūppēs ‖ flūmĭnĭs, īndĕ mărīs!

Sēd nēc Mārcēllī Pōmpēiānūmquĕ, nĕc īllīc

sūnt trĭplĭcēs thērmaē ‖ nēc fŏră iūnctă quătēr,

nēc Căpĭtōlīnī sūmmūm pĕnĕtrālĕ Tŏnāntīs

quaēquĕ nĭtēnt caēlō ‖ prōxĭmă tēmplă sŭō.

Dīcĕrĕ tē lāssūm quŏtĭēns ĕgŏ crēdŏ Quĭrīnō:

"Quaē tŭă sūnt, tĭbi hăbē: ‖ quaē mĕă, rēddĕ mĭhī".

Thēlŷn vīdĕrăt īn tŏgā spădōnēm.

Dāmnātām Nŭmă dīxĭt ēssĕ moēchām.

Īlle ĕgŏ sūm Scōrpūs, clāmōsī glōrĭă Cīrcī,

plaūsūs, Rōmă, tŭī ‖ dēlĭcĭaēquĕ brĕvēs,

īnvĭdă quēm Lăchĕsīs rāptūm trĭĕtērĭdĕ nōnā,

dūm nŭmĕrāt pālmās, ‖ crēdĭdĭt ēssĕ sĕnēm.

Mēnsās, Ōlĕ, bŏnās pōnīs, sēd pōnĭs ŏpērtās.

Rīdĭcŭlum ēst: pōssūm ‖ sīc ĕgo hăbērĕ bŏnās.

Ārrēctūm quŏtĭēns Mărūllă pēnēm

pēnsāvīt dĭgĭtīs dĭūquĕ mēnsa ēst,

lībrās, scrīpŭlă sēxtŭlāsquĕ dīcīt;

īdēm pōst ŏpŭs ēt sŭās pălaēstrās

lōrō cūm sĭmĭlīs iăcēt rĕmīssō,

quāntō sīt lĕvĭōr Mărūllă dīcīt.

Nōn ērgo ēst mănŭs īstă, sēd stătērā.

Tōtīs, Gāllĕ, iŭbēs tĭbĭ mē sērvīrĕ dĭēbūs

ēt pĕr Ăvēntīnūm ‖ tēr quătĕr īrĕ tŭūm.

Ēxĭmĭt aūt rĕfĭcīt dēntēm Cāscēllĭŭs aēgrūm,

īnfēstōs ŏcŭlīs ‖ ūrĭs, Hўgīnĕ, pĭlōs;

nōn sĕcăt ēt tōllīt stīllāntēm Fānnĭŭs ūvām,

trīstĭă sāxōrūm ‖ stīgmătă dēlĕt Ĕrōs;

ēntĕrŏcēlārūm fērtūr Pŏdălīrĭŭs Hērmēs:

quī sānēt rūptōs ‖ dīc mĭhĭ, Gāllĕ, quĭs ēst?

Ārgēntī lībrām mīttēbās; fāctă sĕlībra ēst,

sēd pĭpĕrīs. Tāntī ‖ nōn ĕmŏ, Sēxtĕ, pĭpēr.

Ānxŭrĭs aēquŏrĕī plăcĭdōs, Frōntīnĕ, rĕcēssūs

ēt prŏpĭūs Bāiās ‖ lītŏrĕāmquĕ dŏmūm,

ēt quŏd ĭnhūmānaē cāncrō fērvēntĕ cĭcādaē

nōn nōvērĕ nĕmūs, ‖ flūmĭnĕōsquĕ lăcūs

dūm cŏlŭī, dōctās tēcūm cĕlĕbrārĕ văcābāt

Pīĕrĭdās; nūnc nōs ‖ māxĭmă Rōmă tĕrīt.

Hīc mĭhĭ quāndŏ dĭēs mĕŭs ēst? Iāctāmŭr ĭn āltō

ūrbĭs, ĕt īn stĕrĭlī ‖ vītă lăbōrĕ pĕrīt,

dūră sŭbūrbānī dūm iūgĕră pāscĭmŭs āgrī

vīcīnōsquĕ tĭbī, ‖ sānctĕ Quĭrīnĕ, lărēs.

Sēd nōn sōlŭs ămāt quī nōctĕ dĭēquĕ frĕquēntāt

līmĭnă nēc vātēm ‖ tālĭă dāmnă dĕcēnt.

Pēr vĕnĕrāndă mĭhī Mūsārūm sācră, pĕr ōmnēs

iūrŏ dĕōs: Ēt nōn ‖ ōffĭcĭōsŭs ămō.

Cōnsūmpta ēst ūnō sī lēmmătĕ pāgĭnă, trānsīs,

ēt brĕvĭōră tĭbī, ‖ nōn mĕlĭōră plăcēnt.

Dīvĕs ĕt ēx ōmnī pŏsĭta ēst īnstrūctă măcēllō

cēnă tĭbī, sēd tē ‖ māttĕă sōlă iŭvāt.

Nōn ŏpŭs ēst nōbīs nĭmĭūm lēctōrĕ gŭlōsō;

hūnc vŏlŏ, nōn fīāt ‖ quī sĭnĕ pānĕ sătūr.

Iūră trĭūm pĕtĭīt ā Caēsărĕ dīscĭpŭlōrūm

ādsuētūs sēmpēr ‖ Mūnnă dŏcērĕ dŭōs.

Hīc fēstīnātā rĕquĭēscĭt Ĕrōtiōn ūmbrā,

crīmĭnĕ quām fātī ‖ sēxtă pĕrēmĭt hĭēms.

Quīsquĭs ĕrīs nōstrī pōst mē rēgnātŏr ăgēllī,

mānĭbŭs ēxĭgŭīs ‖ ānnŭă iūstă dătŏ:

sīc lărĕ pērpĕtŭō, sīc tūrbā sōspĭtĕ sōlūs

flēbĭlĭs īn tērrā ‖ sīt lăpĭs īstĕ tŭā.

Lūdī măgīstēr, pārcĕ sīmplĭcī tūrbaē:

sīc tē frĕquēntĕs aūdĭānt căpīllātī

ēt dēlĭcātaē dīlĭgāt chŏrūs mēnsaē,

nēc cālcŭlātōr nēc nŏtārĭūs vēlōx

māiōrĕ quīsquām cīrcŭlō cŏrōnētūr.

Ālbaē lĕōnĕ flāmmĕō călēnt lūcēs

tōstāmquĕ fērvēns Iūlĭūs cŏquīt mēssēm.

Cīrrātă lōrīs hōrrĭdīs Scўthaē pēllīs,

quā vāpŭlāvīt Mārsўās Cĕlaēnaēūs,

fĕrŭlaēquĕ trīstēs, scēptră paēdăgōgōrūm,

cēssēnt ĕt Īdūs dōrmĭānt ĭn Ōctōbrēs:

aēstātĕ pŭĕrī sī vălēnt, sătīs dīscūnt.

Mārmŏră pārvă quĭdēm sēd nōn cēssūră, vĭātōr,

Maūsōlī sāxīs ‖ pŷrămĭdūmquĕ lĕgīs.

Bīs mĕă Rōmānō spēctāta ēst vītă Tărēntō

ēt nĭhĭl ēxtrēmōs ‖ pērdĭdĭt āntĕ rŏgōs:

quīnquĕ dĕdīt pŭĕrōs, tŏtĭdēm mĭhĭ Iūnŏ pŭēllās,

clūsērūnt ōmnēs ‖ lūmĭnă nōstră mănūs.

Cōntĭgĭt ēt thălămī mĭhĭ glōrĭă rāră fŭītquĕ

ūnă pŭdīcĭtĭaē ‖ mēntŭlă nōtă mĕaē.

Cōntĭgĕrīs rēgīnă mĕōs sī Pōllă lĭbēllōs,

nōn tĕtrĭcā nōstrōs ‖ ēxcĭpĕ frōntĕ iŏcōs.

Īllĕ tŭūs vātēs, Hĕlĭcōnīs glōrĭă nōstrī,

Pīĕrĭā cănĕrēt ‖ cūm fĕră bēllă tŭbā,

nōn tămĕn ērŭbŭīt lāscīvō dīcĕrĕ vērsū

"Sī nēc pēdīcōr, ‖ Cōttă, quĭd hīc făcĭō"?

Cūm tē mūnĭcĭpēm Cŏrīnthĭōrūm

iāctēs, Chārmĕnĭōn, nĕgāntĕ nūllō,

cūr frātēr tĭbĭ dīcŏr, ēx Hĭbērīs

ēt Cēltīs gĕnĭtūs Tăgīquĕ cīvīs?

Ān vōltū sĭmĭlēs vĭdēmŭr ēssĕ?

Tū flēxā nĭtĭdūs cŏmā văgārīs,

Hīspānīs ĕgŏ cōntŭmāx căpīllīs;

lēvīs drōpăcĕ tū cŏtīdĭānō,

hīrsūtīs ĕgŏ crūrĭbūs gĕnīsquĕ;

ōs blaēsūm tĭbĭ dēbĭlīsquĕ līngua ēst,

nōbīs fīlĭă fōrtĭūs lŏquētūr:

tām dīspār ăquĭlaē cŏlūmbă nōn ēst

nēc dōrcās rĭgĭdō fŭgāx lĕōnī.

Quārē dēsĭnĕ mē vŏcārĕ frātrēm,

nē tē, Chārmĕnĭōn, vŏcēm sŏrōrēm.

Quīs, rŏgŏ, tām dūrūs, quīs tām fŭĭt īllĕ sŭpērbūs

quī iūssīt fĭĕrī ‖ tē, Thĕŏpōmpĕ, cŏcūm?

Hānc ălĭquīs făcĭēm nīgrā vĭŏlārĕ cŭlīnā

sūstĭnĕt, hās ūnctō ‖ pōllŭĭt īgnĕ cŏmās?

Quīs pŏtĭūs cўăthōs aūt quīs crŷstāllă tĕnēbīt?

Quā săpĭēnt mĕlĭūs ‖ mīxtă Fălērnă mănū?

Sī tām sīdĕrĕōs mănĕt ēxĭtŭs īstĕ mĭnīstrōs,

Iūppĭtĕr ūtātūr ‖ iām Gănўmēdĕ cŏcō.

Pŷrrhaē fīlĭă, Nēstŏrīs nŏvērcă,

quām vīdīt Nĭŏbē pŭēllă cānām,

Lāērtēs ăvĭām sĕnēx vŏcāvīt,

nūtrīcēm Prĭămūs, sŏcrūm Thўēstēs,

iām cōrnīcĭbŭs ōmnĭbūs sŭpērstēs,

hōc tāndēm sĭtă prūrĭt īn sĕpūlchrō

cālvō Plōtĭă cūm Mĕlānthĭōnĕ.

Cūm tĭbĭ nōn Ĕphĕsōs nēc sīt Rhŏdŏs aūt Mĭtўlēnē,

sēd dŏmŭs īn vīcō, ‖ Laēlĭă, pātrĭcĭō,

dēquĕ cŏlōrātīs nūmquām lĭtă mātĕr Ĕtrūscīs,

dūrŭs Ărīcīnā ‖ dē rĕgĭōnĕ pătēr;

kŷrĭĕ moū, mĕlĭ moū, psŷchē moū cōngĕrĭs ūsquĕ,

prō pŭdŏr! Hērsĭlĭaē ‖ cīvĭs ĕt Ēgĕrĭaē.

Lēctŭlŭs hās vōcēs, nēc lēctŭlŭs aūdĭăt ōmnīs,

sēd quēm lāscīvō ‖ strāvĭt ămīcă vĭrō.

Scīrĕ cŭpīs quō cāstă mŏdō mātrōnă lŏquārīs?

Nūmquīd, cūm crīsās, ‖ blāndĭŏr ēssĕ pŏtēs?

Tū lĭcĕt ēdīscās tōtām rĕfĕrāsquĕ Cŏrīnthōn,

nōn tămĕn ōmnīnō, ‖ Laēlĭă, Lāĭs ĕrīs.

Cūstōdēs dās, Pōllă, vĭrō, nōn āccĭpĭs īpsă.

Hōc ēst ūxōrēm ‖ dūcĕrĕ, Pōllă, vĭrūm.

Quōd mĭhĭ vīx ūnūs tōtō lĭbĕr ēxĕăt ānnō

dēsĭdĭaē tĭbĭ sūm, ‖ dōctĕ Pŏtītĕ, rĕūs.

Iūstĭŭs āt quāntō mīrērĕ quŏd ēxĕăt ūnūs,

lābāntūr tōtī ‖ cūm mĭhĭ saēpĕ dĭēs.

Nōn rĕsălūtāntīs vĭdĕō nōctūrnŭs ămīcōs,

grātŭlŏr ēt mūltīs; ‖ nēmŏ, Pŏtītĕ, mĭhī.

Nūnc ād lūcĭfĕrām sīgnāt mĕă gēmmă Dĭānām,

nūnc mē prīmă sĭbī, ‖ nūnc sĭbĭ quīntă răpīt.

Nūnc cōnsūl praētōrvĕ tĕnēt rĕdŭcēsquĕ chŏrēaē,

aūdītūr tōtō ‖ saēpĕ pŏētă dĭē.

Sēd nēc caūsĭdĭcō pōssīs īnpūnĕ nĕgārĕ,

nēc sī tē rhētōr ‖ grāmmătĭcūsvĕ rŏgēnt:

bālnĕă pōst dĕcŭmām lāssō cēntūmquĕ pĕtūntūr

quādrāntēs. Fīēt ‖ quāndŏ, Pŏtītĕ, lĭbēr?

Quīsquīs laētă tŭīs ēt sēră părēntĭbŭs ōptās

fātă, brĕvēm tĭtŭlūm ‖ mārmŏrĭs hūiŭs ămā.

Cōndĭdĭt hāc cārās tēllūrĕ Răbīrĭŭs ūmbrās;

nūllī sōrtĕ iăcēnt ‖ cāndĭdĭōrĕ sĕnēs:

bīs sēx lūstră tŏrī nōx mītĭs ĕt ūltĭmă clūsīt,

ārsērūnt ūnō ‖ fūnĕră bīnă rŏgō.

Hōs tămĕn ūt prīmīs rāptōs sĭbĭ quaērĭt ĭn ānnīs.

Īnprŏbĭūs nĭhĭl hīs ‖ flētĭbŭs ēssĕ pŏtēst.

Frūstrā, Blāndĭtĭaē, vĕnītĭs ād mē

ādtrītīs mĭsĕrābĭlēs lăbēllīs:

dīctūrūs dŏmĭnūm dĕūmquĕ nōn sūm.

Iām nōn ēst lŏcŭs hāc ĭn ūrbĕ vōbīs;

ād Pārthōs prŏcŭl ītĕ pīllĕātōs

ēt tūrpēs hŭmĭlēsquĕ sūpplĭcēsquĕ

pīctōrūm sŏlă bāsĭātĕ rēgūm.

Nōn ēst hīc dŏmĭnūs sĕd īmpĕrātōr,

sēd iūstīssĭmŭs ōmnĭūm sĕnātōr,

pēr quēm dē Stўgĭā dŏmō rĕdūcta ēst

sīccīs rūstĭcă Vērĭtās căpīllīs.

Hōc sūb prīncĭpĕ, sī săpīs, căvētō

vērbīs, Rōmă, prĭōrĭbūs lŏquārīs.

Līttĕră fācūndī grātūm mĭhĭ pīgnŭs ămīcī

pērtŭlĭt, Aūsŏnĭaē ‖ dōnă sĕvēră tŏgaē,

quā nōn Fābrĭcĭūs, sēd vēllĕt Ăpīcĭŭs ūtī,

vēllēt Maēcēnās ‖ Caēsărĭānŭs ĕquēs.

Vīlĭŏr haēc nōbīs ălĭō mīttēntĕ fŭīssēt;

nōn quācūmquĕ mănū ‖ vīctĭmă caēsă lĭtāt:

ā tē mīssă vĕnīt: pōssēm nĭsĭ mūnŭs ămārĕ,

Mārcĕ, tŭūm, pŏtĕrām ‖ nōmĕn ămārĕ mĕūm.

Mūnĕrĕ sēd plūs ēst ēt nōmĭnĕ grātĭŭs īpsō

ōffĭcĭūm dōctī ‖ iūdĭcĭūmquĕ vĭrī.

Iām pārcĕ lāssō, Rōmă, grātŭlātōrī,

lāssō clĭēntī. Quāmdĭū sălūtātōr

ānteāmbŭlōnēs ēt tŏgātŭlōs īntēr

cēntūm mĕrēbōr plūmbĕōs dĭē tōtō,

cūm Scōrpŭs ūnā quīndĕcīm grăvēs hōrā

fērvēntĭs aūrī vīctŏr aūfĕrāt sāccōs?

Nōn ĕgŏ mĕōrūm praēmĭūm lĭbēllōrūm

- quĭd ĕnīm mĕrēntŭr? - Āpŭlōs vĕlīm cāmpōs;

nōn Hŷblă, nōn mē spīcĭfēr căpīt Nīlūs,

nēc quaē pălūdēs dēlĭcātă Pōmptīnās

ēx ārcĕ clīvī spēctăt ūvă Sētīnī.

Quīd cōncŭpīscām quaērĭs ērgŏ? Dōrmīrĕ.

Mīlĭă vīgīntī quōndām mē Gāllă pŏpōscīt

ēt, fătĕōr, māgnō ‖ nōn ĕrăt īllă nĭmīs.

Ānnŭs ăbīt: "Bīs quīnă dăbīs sēstērtĭă", dīxīt.

pōscĕrĕ plūs vīsa ēst ‖ quām prĭŭs īllă mĭhī.

Iām dŭŏ pōscēntī pōst sēxtūm mīlĭă mēnsēm

mīllĕ dăbām nūmmōs. ‖ Nōlŭĭt āccĭpĕrĕ.

Trānsĭĕrānt bīnaē fōrsān trīnaēvĕ Kălēndaē,

aūrĕŏlōs ūltrō ‖ quāttŭŏr īpsă pĕtīt.

Nōn dĕdĭmūs. Cēntūm iūssīt mē mīttĕrĕ nūmmōs;

sēd vīsa ēst nōbīs ‖ haēc quŏquĕ sūmmă grăvīs.

Spōrtŭlă nōs iūnxīt quādrāntĭbŭs ārĭdă cēntūm;

hānc vŏlŭīt: pŭĕrō ‖ dīxĭmŭs ēssĕ dătām.

Īnfĕrĭūs nūmquīd pŏtŭīt dēscēndĕrĕ? Fēcīt.

Dāt grātīs, ūltrō ‖ dāt mĭhĭ Gāllă: nĕgō.

Hōc, Fōrtūnă, tĭbī vĭdētŭr aēquūm?

Cīvīs nōn Sўrĭaēvĕ Pārthĭaēvĕ,

nēc dē Cāppădŏcīs ĕquēs cătāstīs,

sēd dē plēbĕ Rĕmī Nŭmaēquĕ vērnă,

iūcūndūs, prŏbŭs, īnnŏcēns ămīcūs,

līnguā dōctŭs ŭtrāquĕ, cūiŭs ūnum ēst,

sēd māgnūm vĭtĭūm quŏd ēst pŏētă,

pūllō Maēvĭŭs ālgĕt īn cŭcūllō,

cōccō mūlĭŏ fūlgĕt Īncĭtātūs.

Nēquĭŭs ā Cārō nĭhĭl ūmquām, Māxĭmĕ, fāctum ēst

quām quōd fēbrĕ pĕrīt: ‖ fēcĭt ĕt īllă nĕfās.

Saēvă nŏcēns fēbrīs sāltēm quārtānă fŭīssēs!

Sērvārī mĕdĭcō ‖ dēbŭĭt īllĕ sŭō.

Ībīs lītŏrĕās, Măcēr, Sălōnās,

ībīt rāră fĭdēs ămōrquĕ rēctī

ēt quaē, cūm cŏmĭtēm trăhīt pŭdōrēm,

sēmpēr paūpĕrĭōr rĕdīt pŏtēstās:

fēlīx aūrĭfĕraē cŏlōnĕ tērraē,

rēctōrēm văcŭō sĭnū rĕmīttēs

ōptābīsquĕ mŏrās, ĕt ēxĕūntēm

ūdō Dālmătă gaūdĭō sĕquērīs.

Nōs Cēltās, Măcĕr, ēt trŭcēs Hĭbērōs

cūm dēsīdĕrĭō tŭī pĕtēmūs.

Sēd quaēcūmquĕ tămēn fĕrētŭr īllīnc

pīscōsī călămō Tăgī nŏtātă,

Mācrūm pāgĭnă nōstră nōmĭnābīt:

sīc īntēr vĕtĕrēs lĕgār pŏētās,

nēc mūltōs mĭhĭ praēfĕrās prĭōrēs,

ūnō sēd tĭbĭ sīm mĭnōr Cătūllō.

Ād lăpĭdēm Tōrquātŭs hăbēt praētōrĭă quārtūm;

ād quārtūm brĕvĕ rūs ‖ ēmĭt Ŏtācĭlĭūs.

Tōrquātūs nĭtĭdās vărĭō dē mārmŏrĕ thērmās

ēxstrūxīt; cŭcŭmām ‖ fēcĭt Ŏtācĭlĭūs.

Dīspŏsŭīt dāphnōnă sŭō Tōrquātŭs ĭn āgrō;

cāstănĕās cēntūm ‖ sēvĭt Ŏtācĭlĭūs.

Cōnsŭlĕ Tōrquātō vīcī fŭĭt īllĕ măgīstēr,

nōn mĭnŏr īn tāntō ‖ vīsŭs hŏnōrĕ sĭbī.

Grāndĭs ŭt ēxĭgŭām bōs rānām rūpĕrăt ōlīm,

sīc, pŭtŏ, Tōrquātūs ‖ rūmpĕt Ŏtācĭlĭūm.

Plōrăt Ĕrōs, quŏtĭēns măcŭlōsaē pōcŭlă mūrraē

īnspĭcĭt aūt pŭĕrōs ‖ nōbĭlĭūsvĕ cĭtrūm,

ēt gĕmĭtūs īmō dūcīt dē pēctŏrĕ quōd nōn

tōtă mĭsēr cŏĕmāt ‖ Saēptă fĕrātquĕ dŏmūm.

Quām mūltī făcĭūnt quŏd Ĕrōs sēd lūmĭnĕ sīccō!

Pārs māiōr lăcrĭmās ‖ rīdĕt ĕt īntŭs hăbēt.

Cūm dŭŏ vēnīssēnt ād Phŷllĭdă mānĕ fŭtūtūm

ēt nūdām cŭpĕrēt ‖ sūmĕre ŭtērquĕ prĭōr,

prōmīsīt părĭtēr sē Phŷllĭs ŭtrīquĕ dătūrām,

ēt dĕdĭt: īllĕ pĕdēm ‖ sūstŭlĭt, hīc tŭnĭcām.

Sī quīd nōstră tŭīs ădĭcīt vēxātĭŏ rēbūs,

mānĕ vĕl ā mĕdĭā ‖ nōctĕ tŏgātŭs ĕrō

strīdēntēsquĕ fĕrām flātūs ăquĭlōnĭs ĭnīquī

ēt pătĭār nīmbōs ‖ ēxcĭpĭāmquĕ nĭvēs.

Sēd sī nōn fīās quādrāntĕ bĕātĭŏr ūnō

pēr gĕmĭtūs nōstrōs ‖ īngĕnŭāsquĕ crŭcēs,

pārcĕ, prĕcōr, fēssō vānōsquĕ rĕmīttĕ lăbōrēs

quī tĭbĭ nōn prōsūnt ‖ ēt mĭhĭ, Gāllĕ, nŏcēnt.

Rārōs cōllĭgĭs hīnc ĕt hīnc căpīllōs

ēt lātūm nĭtĭdaē, Mărīnĕ, cālvaē

cāmpūm tēmpŏrĭbūs tĕgīs cŏmātīs;

sēd mōtī rĕdĕūnt iŭbēntĕ vēntō

rēddūntūrquĕ sĭbī căpūtquĕ nūdūm

cīrrīs grāndĭbŭs hīnc ĕt īndĕ cīngūnt:

īntēr Spēndŏphŏrūm Tĕlēsphŏrūmquē

Cŷdaē stārĕ pŭtābĭs Hērmĕrōtēm.

Vīs tū sīmplĭcĭūs sĕnēm fătērī,

ūt tāndēm vĭdĕārĭs ūnŭs ēssē?

Cālvō tūrpĭŭs ēst nĭhīl cŏmātō.

Mīrārīs, quārē dōrmītūm nōn ĕăt Āfēr?

Āccūmbāt cūm quā, ‖ Caēdĭcĭānĕ, vĭdēs.

Iām sĕnĭōr Lādōn Tĭbĕrīnaē naūtă cărīnaē

prōxĭmă dīlēctīs ‖ rūră părāvĭt ăquīs.

Quaē cūm saēpĕ văgūs prĕmĕrēt tōrrēntĭbŭs ūndīs

Thŷbrĭs ĕt hībērnō ‖ rūmpĕrĕt ārvă lăcū,

ēmĕrĭtām pūppīm, rīpā quaē stābăt ĭn āltā,

īnplēvīt sāxīs ‖ ōbpŏsŭītquĕ vădīs.

Sīc nĭmĭās āvērtĭt ăquās. Quīs crēdĕrĕ pōssēt?

Aūxĭlĭūm dŏmĭnō ‖ mērsă cărīnă tŭlīt.

Nēmŏ nŏvā călŭīt sīc īnflāmmātŭs ămīcā

flāgrāvīt quāntō ‖ Laūrŭs ămōrĕ pĭlaē.

Sēd quī prīmŭs ĕrāt lūsōr dūm flōrŭĭt aētās,

nūnc pōstquām dēsīt ‖ lūdĕrĕ prīmă pĭla ēst.

Ōctōbrēs ăgĕ sēntĭāt Kălēndās

fācūndī pĭă Rōmă Rēstĭtūtī:

līnguīs ōmnĭbŭs ēt făvētĕ vōtīs;

nātālēm cŏlĭmūs, tăcētĕ lītēs.

Āpsīt cērĕŭs ārĭdī clĭēntīs,

ēt vānī trĭplĭcēs brĕvēsquĕ māppaē

ēxspēctēnt gĕlĭdī iŏcōs Dĕcēmbrīs.

Cērtēnt mūnĕrĭbūs bĕātĭōrēs:

Āgrīppaē tŭmĭdūs nĕgōtĭātōr

Cādmī mūnĭcĭpēs fĕrāt lăcērnās;

pūgnōrūm rĕŭs ēbrĭaēquĕ nōctīs

cēnātōrĭă mīttăt ādvŏcātō;

īnfāmātă vĭrūm pŭēllă vīcīt,

vērōs sārdŏnўchās, sĕd īpsă trādāt;

mīrātōr vĕtĕrūm sĕnēx ăvōrūm

dōnēt Phīdĭăcī tŏreūmă caēlī;

vēnātōr lĕpŏrēm, cŏlōnŭs haēdūm,

pīscātōr fĕrăt aēquŏrūm răpīnās.

Sī mīttīt sŭă quīsquĕ, quīd pŏētām

mīssūrūm tĭbĭ, Rēstĭtūtĕ, crēdīs?

Ōmnēs pērsĕquĕrīs praētōrūm, Cōttă, lĭbēllōs;

āccĭpĭs ēt cērās. ‖ Ōffĭcĭōsŭs hŏmo ēs.

Iūnŏ lăbōr, Pŏlўclītĕ, tŭūs ēt glōrĭă fēlīx,

Phīdĭăcaē cŭpĕrēnt ‖ quām mĕrŭīssĕ mănūs,

ōrĕ nĭtēt tāntō quāntō sŭpĕrāssĕt ĭn Īdē

iūdĭcĕ cōnvīctās ‖ nōn dŭbĭtāntĕ dĕās.

Iūnōnēm, Pŏlўclītĕ, sŭām nĭsĭ frātĕr ămārēt,

Iūnōnēm pŏtĕrāt ‖ frātĕr ămārĕ tŭām.

Quīd vēllīs vĕtŭlūm, Lĭgēllă, cūnnūm?

Quīd būstī cĭnĕrēs tŭī lăcēssīs?

Tālēs mūndĭtĭaē dĕcēnt pŭēllās -

nām tū iām nĕc ănūs pŏtēs vĭdērī -;

īstūd, crēdĕ mĭhī, Lĭgēllă, bēllē

nōn mātēr făcĭt Hēctŏrīs, sĕd ūxōr.

Ērrās sī tĭbĭ cūnnŭs hīc vĭdētūr,

ād quēm mēntŭlă pērtĭnērĕ dēsīt.

Quārē sī pŭdŏr ēst, Lĭgēllă, nōlī

bārbām vēllĕrĕ mōrtŭō lĕōnī.

Ōmnēs eūnūchōs hăbĕt Ālmŏ nĕc ārrĭgĭt īpsĕ:

ēt quĕrĭtūr părĭāt ‖ quōd sŭă Pōllă nĭhīl.

Mārrī, quĭētaē cūltŏr ēt cŏmēs vītaē,

quō cīvĕ prīscă glōrĭātŭr Ātīnă,

hās tĭbĭ gĕmēllās bārbărī dĕcūs lūcī

cōnmēndŏ pīnūs īlĭcēsquĕ Faūnōrūm

ēt sēmĭdōctā vīlĭcī mănū strūctās

Tōnāntĭs ārās hōrrĭdīquĕ Sīlvānī,

quās pīnxĭt āgnī saēpĕ sānguĭs aūt haēdī,

dŏmĭnāmquĕ sānctī vīrgĭnēm dĕām tēmplī,

ēt quēm sŏrōrīs hōspĭtēm vĭdēs cāstaē

Mārtēm mĕārūm prīncĭpēm Kălēndārūm,

ēt dēlĭcātaē laūrĕūm nĕmūs Flōraē,

īn quōd Prĭāpō pērsĕquēntĕ cōnfūgīt.

Hōc ōmne ăgēllī mītĕ pārvŭlī nūmēn

seū tū crŭōrē sīvĕ tūrĕ plācābīs:

"Ŭbĭcūmquĕ vēstēr Mārtĭālĭs ēst", dīcēs,

"hāc ēccĕ mēcūm dēxtĕrā lĭtāt vōbīs

āpsēns săcērdōs; vōs pŭtātĕ praēsēntēm

ēt dătĕ dŭōbūs quīdquĭd āltĕr ōptābīt".

Sī prĭŏr Eūgănĕās, Clēmēns, Hĕlĭcāŏnĭs ōrās

pīctăquĕ pāmpĭnĕīs ‖ vīdĕrĭs ārvă iŭgīs,

pērfĕr Ătēstīnaē nōndūm vūlgātă Săbīnaē

cārmĭnă, pūrpŭrĕā ‖ sēd mŏdŏ cūltă tŏgā.

Ūt rŏsă dēlēctāt mĕtĭtūr quaē pōllĭcĕ prīmō,

sīc nŏvă nēc mēntō ‖ sōrdĭdă chārtă iŭvāt.

Nōn mĕă Māssŷlūs sērvāt pōmārĭă sērpēns,

rēgĭŭs Ālcĭnŏī ‖ nēc mĭhĭ sērvĭt ăgēr,

sēd Nōmēntānā sēcūrūs gērmĭnăt hōrtūs

ārbŏrĕ, nēc fūrēm ‖ plūmbĕă mālă tĭmēnt.

Haēc ĭgĭtūr mĕdĭā quaē sūnt mŏdŏ nātă Sŭbūrā

mīttĭmŭs aūtūmnī ‖ cērĕă pōmă mĕī.

Īnfāntēm tĭbĭ vīr, tĭbĭ, Gāllă, rĕmīsĭt ădūltēr.

Hī, pŭtŏ, nōn dŭbĭē ‖ sē fŭtŭīssĕ nĕgānt.

Saēpĕ lŏquār nĭmĭūm gēntēs quŏd, Ăvītĕ, rĕmōtās

mīrārīs, Lătĭā ‖ fāctŭs ĭn ūrbĕ sĕnēx,

aūrĭfĕrūmquĕ Tăgūm sĭtĭām pătrĭūmquĕ Sălōnēm

ēt rĕpĕtām sătŭraē ‖ sōrdĭdă rūră căsaē.

Īllă plăcēt tēllūs īn quā rēs pārvă bĕātūm

mē făcĭt ēt tĕnŭēs ‖ lūxŭrĭāntŭr ŏpēs:

pāscĭtŭr hīc, ĭbĭ pāscĭt ăgēr; tĕpĕt īgnĕ mălīgnō

hīc fŏcŭs, īngēntī ‖ lūmĭnĕ lūcĕt ĭbī;

hīc prĕtĭōsă fămēs cōntūrbātōrquĕ măcēllūs,

mēnsa ĭbĭ dīvĭtĭīs ‖ rūrĭs ŏpērtă sŭī;

quāttŭŏr hīc aēstātĕ tŏgaē plūrēsvĕ tĕrūntūr,

aūtūmnīs ĭbĭ mē ‖ quāttŭŏr ūnă tĕgīt.

Ī, cŏlĕ nūnc rēgēs, quīdquīd nōn praēstăt ămīcūs

cūm praēstārĕ tĭbī ‖ pōssĭt, Ăvītĕ, lŏcūs.

Dūm lĕvĭs ārsūrā strŭĭtūr Lĭbĭtīnă păpŷrō,

dūm mūrram ēt căsĭās ‖ flēbĭlĭs ūxŏr ĕmīt,

iām scrŏbĕ, iām lēctō, iām pōllīnctōrĕ părātō,

hērēdēm scrīpsīt ‖ mē Nŭmă: cōnvălŭīt.

Āddāt cūm mĭhĭ Caēcŭbūm mĭnīstēr

Īdaēō rĕsŏlūtĭōr cĭnaēdō,

quō nēc fīlĭă cūltĭōr nĕc ūxōr

nēc mātēr tŭă nēc sŏrōr rĕcūmbīt,

vīs spēctēm pŏtĭūs tŭās lŭcērnās

aūt cītrūm vĕtŭs Īndĭcōsquĕ dēntēs?

Sūspēctūs tĭbĭ nē tămēn rĕcūmbām,

praēstā dē grĕgĕ sōrdĭdāquĕ vīllā

tōnsōs, hōrrĭdŭlōs, rŭdēs, pŭsīllōs

hīrcōsī mĭhĭ fīlĭōs sŭbūlcī.

Pērdēt tē dŏlŏr hīc: hăbērĕ, Pūblī,

mōrēs nōn pŏtĕs hōs ĕt hōs mĭnīstrōs.

Sī Rōmānă fŏrēnt haēc Sōcrătĭs ōră, fŭīssēnt

Iūlĭŭs īn Sătŭrīs ‖ quālĭă Rūfŭs hăbēt.

Quīd, stūltĕ, nōstrīs vērsĭbūs tŭōs mīscēs?

Cūm lītĭgāntĕ quīd tĭbī, mĭsēr, lībrō?

Quīd cōngrĕgārĕ cūm lĕōnĭbūs vōlpēs

ăquĭlīsquĕ sĭmĭlēs făcĕrĕ nōctŭās quaērīs?

Hăbĕās lĭcēbĭt āltĕrūm pĕdēm Lādaē,

ĭnēptĕ, frūstrā crūrĕ līgnĕō cūrrēs.

Ēlўsĭō rĕdĕāt sī fōrtĕ rĕmīssŭs ăb āgrō

īllĕ sŭō fēlīx ‖ Caēsărĕ Gābbă vĕtūs,

quī Căpĭtōlīnūm părĭtēr Gābbāmquĕ iŏcāntēs

aūdĭĕrīt dīcēt: ‖ "Rūstĭcĕ Gābbă, tăcē".

Quā fāctūs rătĭōnĕ sīt rĕquīrīs,

quī nūmquām fŭtŭīt, pătēr Phĭlīnūs?

Gādītānŭs, Ăvītĕ, dīcăt īstūd,

quī scrībīt nĭhĭl ēt tămēn pŏēta ēst.

Mūnĭcĭpēs, Aūgūstă mĭhī quōs Bīlbĭlĭs ācrī

mōntĕ crĕāt, răpĭdīs ‖ quēm Sălŏ cīngĭt ăquīs,

ēcquīd laētă iŭvāt vēstrī vōs glōrĭă vātīs?

Nām dĕcŭs ēt nōmēn ‖ fāmăquĕ vēstră sŭmūs,

nēc sŭă plūs dēbēt tĕnŭī Vērōnă Cătūllō

mēquĕ vĕlīt dīcī ‖ nōn mĭnŭs īllă sŭūm.

Quāttŭŏr āccēssīt trīcēsĭmă mēssĭbŭs aēstās,

ūt sĭnĕ mē Cĕrĕrī ‖ rūstĭcă lībă dătīs,

moēnĭă dūm cŏlĭmūs dŏmĭnaē pūlchērrĭmă Rōmaē:

mūtāvērĕ mĕās ‖ Ītălă rēgnă cŏmās.

Ēxcĭpĭtīs plăcĭdā rĕdŭcēm sī mēntĕ, vĕnīmūs;

āspĕră sī gĕrĭtīs ‖ cōrdă, rĕdīrĕ lĭcēt.

Ī nōstrō cŏmĕs, ī, lĭbēllĕ, Flāvō

lōngūm pēr mărĕ, sēd făvēntĭs ūndaē,

ēt cūrsū făcĭlī tŭīsquĕ vēntīs

Hīspānaē pĕtĕ Tārrăcōnĭs ārcēs:

īllīnc tē rŏtă tōllĕt ēt cĭtātūs

āltām Bīlbĭlĭn ēt tŭūm Sălōnēm

quīntō fōrsĭtăn ēssĕdō vĭdēbīs.

Quīd māndēm tĭbĭ quaērĭs? Ūt sŏdālēs

paūcōs, sēd vĕtĕrēs ĕt āntĕ brūmās

trīgīntā mĭhĭ quāttŭōrquĕ vīsōs

īpsā prōtĭnŭs ā vĭā sălūtēs

ēt nōstrum ādmŏnĕās sŭbīndĕ Flāvūm

iūcūndōs mĭhĭ nēc lăbōrĭōsōs

sēcēssūs prĕtĭō părēt sălūbrī,

quī pīgrūm făcĭānt tŭūm părēntēm.

Haēc sūnt. Iām tŭmĭdūs vŏcāt măgīstēr

cāstīgātquĕ mŏrās, ĕt aūră pōrtūm

lāxāvīt mĕlĭōr: vălē, lĭbēllĕ:

nāvēm, scīs pŭtŏ, nōn mŏrātŭr ūnūs.

Si nimius uideor seraque coronide longus

esse liber, legito pauca: libellus ero.

Terque quaterque mihi finitur carmine paruo

pagina: fac tibi me quam cupis ipse breuem.

Festinata prior, decimi mihi cura libelli

elapsum manibus nunc reuocauit opus.

Nota leges quaedam sed lima rasa recenti;

pars noua maior erit: lector, utrique faue,

lector, opes nostrae: quem cum mihi Roma dedisset,

"Nil tibi quod demus maius habemus" ait.

"Pigra per hunc fugies ingratae flumina Lethes

et meliore tui parte superstes eris.

Marmora Messallae findit caprificus et audax

dimidios Crispi mulio ridet equos:

at chartis nec furta nocent et saecula prosunt,

solaque non norunt haec monumenta mori".

Vernaculorum dicta, sordidum dentem,

et foeda linguae probra circulatricis,

quae sulphurato nolit empta ramento

Vatiniorum proxeneta fractorum,

poëta quidam clancularius spargit

et uolt uideri nostra. Credis hoc, Prisce?

Voce ut loquatur psittacus coturnicis

et concupiscat esse Canus ascaules?

Procul a libellis nigra sit meis fama,

quos rumor alba gemmeus uehit pinna:

cur ego laborem notus esse tam praue,

constare gratis cum silentium possit?

Qui legis Oedipoden caligantemque Thyesten,

Colchidas et Scyllas, quid nisi monstra legis?

Quid tibi raptus Hylas, quid Parthenopaeus et Attis,

quid tibi dormitor proderit Endymion?

Exutusue puer pinnis labentibus? Aut qui

odit amatrices Hermaphroditus aquas?

Quid te uana iuuant miserae ludibria chartae?

Hoc lege, quod possit dicere uita "Meum est".

Non hic Centauros, non Gorgonas Harpyiasque

inuenies: hominem pagina nostra sapit.

Sed non uis, Mamurra, tuos cognoscere mores

nec te scire: legas Aetia Callimachi.

Quisquis stolaeue purpuraeue contemptor

quos colere debet laesit impio uersu,

erret per urbem pontis exul et cliui,

interque raucos ultimus rogatores

oret caninas panis inprobi buccas.

Illi December longus et madens bruma

clususque fornix triste frigus extendat:

uocet beatos clamitetque felices

Orciniana qui feruntur in sponda.

At cum supremae fila uenerint horae

diesque tardus, sentiat canum litem

abigatque moto noxias aues panno.

Nec finiantur morte supplicis poenae,

sed modo seueri sectus Aeaci loris,

nunc inquieti monte Sisyphi pressus,

nunc inter undas garruli senis siccus

delasset omnis fabulas poëtarum:

et cum fateri Furia iusserit uerum,

prodente clamet conscientia "Scripsi".

Felices, quibus urna dedit spectare coruscum

solibus Arctois sideribusque ducem.

Quando erit ille dies quo campus et arbor et omnis

lucebit Latia culta fenestra nuru?

Quando morae dulces longusque a Caesare puluis

totaque Flaminia Roma uidenda uia?

Quando eques et picti tunica Nilotide Mauri

ibitis et populi uox erit una "Venit"?

Nympharum pater amniumque, Rhene,

quicumque Odrysias bibunt pruinas,

sic semper liquidis fruaris undis

nec te barbara contumeliosi

calcatum rota conterat bubulci;

sic et cornibus aureis receptis

et Romanus eas utraque ripa:

Traianum populis suis et urbi,

Thybris te dominus rogat, remittas.

Nubere Paula cupit nobis, ego ducere Paulam

nolo: anus est. Vellem, si magis esset anus.

Vndenis pedibusque syllabisque

et multo sale, nec tamen proteruo

notus gentibus ille Martialis

et notus populis - quid inuidetis? -

Non sum Andraemone notior caballo.

Cum tu, laurigeris annum qui fascibus intras,

mane salutator limina mille teras,

hic ego quid faciam? Quid nobis, Paule, relinquis,

qui de plebe Numae densaque turba sumus?

Qui me respiciet dominum regemque uocabo?

Hoc tu - sed quanto blandius! - ipse facis.

Lecticam sellamue sequar? Nec ferre recusas,

per medium pugnas et prior isse lutum.

Saepius adsurgam recitanti carmina? Tu stas

et pariter geminas tendis in ora manus.

Quid faciet pauper cui non licet esse clienti?

Dimisit nostras purpura uestra togas.

Nil aliud loqueris quam Thesea Pirithoumque

teque putas Pyladi, Calliodore, parem.

Dispeream, si tu Pyladi praestare matellam

dignus es aut porcos pascere Pirithoi.

"Donaui tamen" inquis "amico milia quinque

et lotam, ut multum, terue quaterue togam".

Quid quod nil umquam Pyladi donauit Orestes?

Qui donat quamuis plurima, plura negat.

Aemiliae gentes et Apollineas Vercellas

et Phaëthontei qui petis arua Padi,

ne uiuam, nisi te, Domiti, dimitto libenter,

grata licet sine te sit mihi nulla dies:

sed desiderium tanti est ut messe uel una

urbano releues colla perusta iugo.

I precor et totos auida cute conbibe soles -

O quam formonsus, dum peregrinus eris!

et uenies albis non adgnoscendus amicis

liuebitque tuis pallida turba genis.

Sed uia quem dederit rapiet cito Roma colorem,

Niliaco redeas tu licet ore niger.

Ducit ad auriferas quod me Salo Celtiber oras,

pendula quod patriae uisere tecta libet,

tu mihi simplicibus, Mani, dilectus ab annis

et praetextata cultus amicitia,

tu facis; in terris quo non est alter Hiberis

dulcior et uero dignus amore magis.

Tecum ego uel sicci Gaetula mapalia Poeni

et poteram Scythicas hospes amare casas.

Si tibi mens eadem, si nostri mutua cura est,

in quocumque loco Roma duobus erit.

Cum cathedrata litos portet tibi raeda ministros

et Libys in longo puluere sudet eques,

strataque non unas cingant triclinia Baias

et Thetis unguento palleat uncta tuo,

candida Setini rumpant crystalla trientes,

dormiat in pluma nec meliore Venus:

ad nocturna iaces fastosae limina moechae

et madet heu! lacrimis ianua surda tuis,

urere nec miserum cessant suspiria pectus.

Vis dicam male sit cur tibi, Cotta? Bene est.

Cedere de nostris nulli te dicis amicis.

Sed, sit ut hoc uerum, quid, rogo, Crispe, facis?

Mutua cum peterem sestertia quinque, negasti,

non caperet nummos cum grauis arca tuos.

Quando fabae nobis modium farrisue dedisti,

cum tua Niliacus rura colonus aret?

Quando breuis gelidae missa est toga tempore brumae?

Argenti uenit quando selibra mihi?

Nil aliud uideo quo te credamus amicum

quam quod me coram pedere, Crispe, soles.

Dotatae uxori cor harundine fixit acuta,

sed dum ludit Aper: ludere nouit Aper.

Si donare uocas promittere nec dare, Gai,

uincam te donis muneribusque meis.

Accipe Callaicis quidquid fodit Astur in aruis,

aurea quidquid habet diuitis unda Tagi,

quidquid Erythraea niger inuenit Indus in alga,

quidquid et in nidis unica seruat auis,

quidquid Agenoreo Tyros inproba cogit aheno:

quidquid habent omnes, accipe, quomodo das.

Saturnalicio Macrum fraudare tributo

frustra, Musa, cupis: non licet: ipse petit;

sollemnesque iocos nec tristia carmina poscit

et queritur nugas obticuisse meas.

Mensorum longis sed nunc uacat ille libellis.

Appia, quid facies, si legit ista Macer?

Nec uocat ad cenam Marius, nec munera mittit,

nec spondet, nec uolt credere, sed nec habet.

Turba tamen non dest sterilem quae curet amicum.

Eheu! Quam fatuae sunt tibi, Roma, togae!

Nec doctum satis et parum seuerum,

sed non rusticulum tamen libellum

facundo mea Plinio Thalia

i perfer: breuis est labor peractae

altum uincere tramitem Suburae.

Illic Orphea protinus uidebis

udi uertice lubricum theatri

mirantisque feras auemque regis,

raptum quae Phryga pertulit Tonanti;

illic parua tui domus Pedonis

caelata est aquilae minore pinna

Sed ne tempore non tuo disertam

pulses ebria ianuam uideto:

totos dat tetricae dies Mineruae,

dum centum studet auribus uirorum

hoc quod saecula posterique possint

Arpinis quoque conparare chartis.

Seras tutior ibis ad lucernas:

haec hora est tua, cum furit Lyaeus,

cum regnat rosa, cum madent capilli:

tunc me uel rigidi legant Catones.

Scribere te quae uix intellegat ipse Modestus

et uix Claranus quid rogo, Sexte, iuuat?

Non lectore tuis opus est sed Apolline libris:

iudice te maior Cinna Marone fuit.

Sic tua laudentur sane: mea carmina, Sexte,

grammaticis placeant, ut sine grammaticis.

Cur spleniato saepe prodeam mento

albaue picta sana labra cerussa,

Philaeni, quaeris? Basiare te nolo.

Iam numerat placido felix Antonius aeuo

quindecies actas Primus Olympiadas

praeteritosque dies et tutos respicit annos

nec metuit Lethes iam propioris aquas.

Nulla recordanti lux est ingrata grauisque;

nulla fuit cuius non meminisse uelit.

Ampliat aetatis spatium sibi uir bonus: hoc est

uiuere bis, uita posse priore frui.

Natales mihi Martiae Kalendae,

lux formonsior omnibus Kalendis,

qua mittunt mihi munus et puellae,

quinquagensima liba septimamque

uestris addimus hanc focis acerram.

His uos, si tamen expedit roganti,

annos addite bis precor nouenos,

ut nondum nimia piger senecta

sed uitae tribus areis peractis

lucos Elysiae petam puellae.

Post hunc Nestora nec diem rogabo.

In matutina nuper spectatus harena

Mucius, inposuit qui sua membra focis,

si patiens durusque tibi fortisque uidetur,

Abderitanae pectora plebis habes.

Nam cum dicatur tunica praesente molesta

"Vre manum", plus est dicere "Non facio".

Vare, Paraetonias Latia modo uite per urbes

nobilis et centum dux memorande uiris,

at nunc Ausonio frustra promisse Quirino,

hospita Lagei litoris umbra iaces.

Spargere non licuit frigentia fletibus ora

pinguia nec maestis addere tura rogis.

Sed datur aeterno uicturum carmine nomen:

numquid et hoc, fallax Nile, negare potes?

Natali, Diodore, tuo conuiua senatus

accubat et rarus non adhibetur eques,

et tua tricenos largitur sportula nummos.

Nemo tamen natum te, Diodore, putat.

Annorum nitidique sator pulcherrime mundi,

publica quem primum uota precesque uocant,

peruius exiguos habitabas ante penates,

plurima qua medium Roma terebat iter:

nunc tua Caesareis cinguntur limina donis

et fora tot numeras, Iane, quot ora geris.

At tu, sancte pater, tanto pro munere gratus,

ferrea perpetua claustra tuere sera.

Quam mihi mittebas Saturni tempore lancem,

misisti dominae, Sextiliane, tuae;

et quam donabas dictis a Marte Kalendis,

de nostra prasina est synthesis empta toga.

Iam constare tibi gratis coepere puellae:

muneribus futuis, Sextiliane, meis.

O temperatae dulce Formiae litus,

uos, cum seueri fugit oppidum Martis

et inquietas fessus exuit curas,

Apollinaris omnibus locis praefert.

Non ille sanctae dulce Tibur uxoris,

nec Tusculanos Algidosue secessus,

Praeneste nec sic Antiumque miratur;

non blanda Circe Dardanisue Caieta

desiderantur, nec Marica nec Liris,

nec in Lucrina lota Salmacis uena.

Hic summa leni stringitur Thetis uento;

nec languet aequor, uiua sed quies ponti

pictam phaselon adiuuante fert aura,

sicut puellae non amantis aestatem

mota salubre purpura uenit frigus.

Nec seta longo quaerit in mari praedam,

sed a cubili lectuloque iactatam

spectatus alte lineam trahit piscis.

Si quando Nereus sentit Aeoli regnum,

ridet procellas tuta de suo mensa:

piscina rhombum pascit et lupos uernas,

natat ad magistrum delicata murena,

nomenculator mugilem citat notum

et adesse iussi prodeunt senes mulli.

Frui sed istis quando, Roma, permittis?

Quot Formianos inputat dies annis

negotiosis rebus urbis haerenti?

O ianitores uilicique felices!

Dominis parantur ista, seruiunt uobis.

Addixti seruum nummis here mille ducentis,

ut bene cenares, Calliodore, semel.

Nec bene cenasti: mullus tibi quattuor emptus

librarum cenae pompa caputque fuit.

Exclamare libet: "Non est hic, inprobe, non est

piscis: homo est; hominem, Calliodore, comes".

Haec mihi quae colitur uiolis pictura rosisque,

quos referat uoltus, Caediciane, rogas?

Talis erat Marcus mediis Antonius annis

Primus: in hoc iuuenem se uidet ore senex.

Ars utinam mores animumque effingere posset!

Pulchrior in terris nulla tabella foret.

Simplicior priscis, Munati Galle, Sabinis,

Cecropium superas qui bonitate senem,

sic tibi consoceri claros retinere penates

perpetua natae det face casta Venus:

ut tu, si uiridi tinctos aerugine uersus

forte malus liuor dixerit esse meos,

ut facis, a nobis abigas, nec scribere quemquam

talia contendas carmina qui legitur.

Hunc seruare modum nostri nouere libelli,

parcere personis, dicere de uitiis.

Di tibi dent quidquid, Caesar Traiane, mereris

et rata perpetuo quae tribuere uelint:

qui sua restituis spoliato iura patrono

- libertis exul non erit ille suis -,

dignus es ut possis totum seruare clientem:

ut - liceat tantum uera probare - potes.

Omnes Sulpiciam legant puellae

uni quae cupiunt uiro placere;

omnes Sulpiciam legant mariti

uni qui cupiunt placere nuptae.

Non haec Colchidos adserit furorem,

diri prandia nec refert Thyestae;

Scyllam, Byblida nec fuisse credit:

sed castos docet et probos amores,

lusus, delicias facetiasque.

Cuius carmina qui bene aestimarit,

nullam dixerit esse nequiorem,

nullam dixerit esse sanctiorem.

Tales Egeriae iocos fuisse

udo crediderim Numae sub antro.

Hac condiscipula uel hac magistra;

esses doctior et pudica, Sappho:

sed tecum pariter simulque uisam

durus Sulpiciam Phaon amaret.

Frustra: namque ea nec Tonantis uxor

nec Bacchi nec Apollinis puella

erepto sibi uiueret Caleno.

Inproba Massiliae quidquid fumaria cogunt,

accipit aetatem quisquis ab igne cadus,

a te, Munna, uenit: miseris tu mittis amicis

per freta, per longas toxica saeua uias;

nec facili pretio sed quo contenta Falerni

testa sit aut cellis Setia cara suis.

Non uenias quare tam longo tempore Romam

haec puto causa tibi est, ne tua uina bibas.

Iuris et aequarum cultor sanctissime legum,

ueridico Latium qui regis ore forum,

municipi, Materne, tuo ueterique sodali

Callaicum mandas si quid ad Oceanum -.

An Laurentino turpis in litore ranas

et satius tenues ducere credis acos

ad sua captiuum quam saxa remittere mullum,

uisus erit libris qui minor esse tribus?

Et fatuam summa cenare pelorida mensa

quosque tegit leui cortice concha breuis

ostrea Baianis quam non liuentia testis,

quae domino pueri non prohibente uorent?

Hic olidam clamosus ages in retia uolpem

mordebitque tuos sordida praeda canes:

illic piscoso modo uix educta profundo

inpedient lepores umida lina meos. -

Dum loquor ecce redit sporta piscator inani,

uenator capta maele superbus adest:

omnis ab urbano uenit ad mare cena macello.

Callaicum mandas si quid ad Oceanum -.

O molles tibi quindecim, Calene,

quos cum Sulpicia tua iugales

indulsit deus et peregit annos!

O nox omnis et hora, quae notata est

caris litoris Indici lapillis!

O quae proelia, quas utrimque pugnas

felix lectulus et lucerna uidit

nimbis ebria Nicerotianis!

Vixisti tribus, o Calene, lustris:

aetas haec tibi tota conputatur

et solos numeras dies mariti.

Ex illis tibi si diu rogatam

lucem redderet Atropos uel unam,

malles quam Pyliam quater senectam.

Consule te Bruto quod iuras, Lesbia, natam,

mentiris. Nata es, Lesbia, rege Numa?

Sic quoque mentiris. Namque, ut tua saecula narrant,

ficta Prometheo diceris esse luto.

Semper cum mihi diceretur esse

secreto mea Polla cum cinaedo,

inrupi, Lupe. Non erat cinaedus.

Mense nouo Iani ueterem, Proculeia, maritum

deseris atque iubes res sibi habere suas.

Quid, rogo, quid factum est? Subiti quae causa doloris?

Nil mihi respondes? Dicam ego, praetor erat:

constatura fuit Megalensis purpura centum

milibus, ut nimium munera parca dares,

et populare sacrum bis milia dena tulisset.

Discidium non est hoc, Proculeia: lucrum est.

Tam dubia est lanugo tibi, tam mollis ut illam

halitus et soles et leuis aura terat.

Celantur simili uentura Cydonea lana,

pollice uirgineo quae spoliata nitent.

Fortius inpressi quotiens tibi basia quinque,

barbatus labris, Dindyme, fio tuis.

Septima iam, Phileros, tibi conditur uxor in agro.

Plus nulli, Phileros, quam tibi reddit ager.

Quinte Caledonios Ouidi uisure Britannos

et uiridem Tethyn Oceanumque patrem,

ergo Numae colles et Nomentana relinquis

otia nec retinet rusque focusque senem?

Gaudia tu differs, at non et stamina differt

Atropos atque omnis scribitur hora tibi.

Praestiteris caro - quis non hoc laudet? - amico

ut potior uita sit tibi sancta fides;

sed reddare tuis tandem mansure Sabinis

teque tuas numeres inter amicitias.

Si quid lene mei dicunt et dulce libelli,

si quid honorificum pagina blanda sonat,

hoc tu pingue putas et costam rodere mauis,

ilia Laurentis cum tibi demus apri.

Vaticana bibas, si delectaris aceto:

non facit ad stomachum nostra lagona tuum.

Omnia uis belle, Matho, dicere. Dic aliquando

et bene; dic neutrum; dic aliquando male.

Vitam quae faciant beatiorem,

iucundissime Martialis, haec sunt:

res non parta labore sed relicta;

non ingratus ager, focus perennis;

lis numquam, toga rara, mens quieta;

uires ingenuae, salubre corpus;

prudens simplicitas, pares amici;

conuictus facilis, sine arte mensa;

nox non ebria sed soluta curis;

non tristis torus et tamen pudicus;

somnus qui faciat breues tenebras:

quod sis esse uelis nihilque malis;

summum nec metuas diem nec optes.

Nuntiat octauam Phariae sua turba iuuencae,

et pilata redit iamque subitque cohors.

Temperat haec thermas, nimios prior hora uapores

halat, et inmodico sexta Nerone calet.

Stella, Nepos, Cani, Cerialis, Flacce, uenitis?

Septem sigma capit, sex sumus, adde Lupum.

Exoneraturas uentrem mihi uilica maluas

adtulit et uarias quas habet hortus opes.

In quibus est lactuca sedens et tonsile porrum,

nec dest ructatrix mentha nec herba salax;

secta coronabunt rutatos oua lacertos

et madidum thynni de sale sumen erit.

Gustus in his; una ponetur cenula mensa,

haedus inhumani raptus ab ore lupi,

et quae non egeant ferro structoris ofellae

et faba fabrorum prototomique rudes;

pullus ad haec cenisque tribus iam perna superstes

addetur. Saturis mitia poma dabo,

de Nomentana uinum sine faece lagona,

quae bis Frontino consule prima fuit.

Accedent sine felle loci nec mane timenda

libertas et nil quod tacuisse uelis:

de prasino conuiua meus uenetoque loquatur,

nec faciunt quemquam pocula nostra reum.

Cum potes amethystinos trientes

et nigro madeas Opimiano,

propinas modo conditum Sabinum

et dicis mihi, Cotta, "Vis in auro"?

Quisquam plumbea uina uolt in auro?

Frangat Idumaeas tristis Victoria palmas,

plange, Fauor, saeua pectora nuda manu;

mutet Honor cultus, et iniquis munera flammis

mitte coronatas, Gloria maesta, comas.

Heu facinus! Prima fraudatus, Scorpe, iuuenta

occidis et nigros tam cito iungis equos.

Curribus illa tuis semper properata breuisque

cur fuit et uitae tam prope meta tuae?

Sidera iam Tyrius Phrixei respicit agni

taurus et alternum Castora fugit hiems;

ridet ager, uestitur humus, uestitur et arbor,

Ismarium paelex Attica plorat Ityn.

Quos, Faustine, dies, qualem tibi Roma Rauennam

abstulit! O soles, o tunicata quies!

O nemus, o fontes solidumque madentis harenae

litus et aequoreis splendidus Anxur aquis,

et non unius spectator lectulus undae,

qui uidet hinc puppes fluminis, inde maris!

Sed nec Marcelli Pompeianumque, nec illic

sunt triplices thermae nec fora iuncta quater,

nec Capitolini summum penetrale Tonantis

quaeque nitent caelo proxima templa suo.

Dicere te lassum quotiens ego credo Quirino:

"Quae tua sunt, tibi habe: quae mea, redde mihi".

Thelyn uiderat in toga spadonem.

Damnatam Numa dixit esse moecham.

Ille ego sum Scorpus, clamosi gloria Circi,

plausus, Roma, tui deliciaeque breues,

inuida quem Lachesis raptum trieteride nona,

dum numerat palmas, credidit esse senem.

Mensas, Ole, bonas ponis, sed ponis opertas.

Ridiculum est: possum sic ego habere bonas.

Arrectum quotiens Marulla penem

pensauit digitis diuque mensa est,

libras, scripula sextulasque dicit;

idem post opus et suas palaestras

loro cum similis iacet remisso,

quanto sit leuior Marulla dicit.

Non ergo est manus ista, sed statera.

Totis, Galle, iubes tibi me seruire diebus

et per Auentinum ter quater ire tuum.

Eximit aut reficit dentem Cascellius aegrum,

infestos oculis uris, Hygine, pilos;

non secat et tollit stillantem Fannius uuam,

tristia saxorum stigmata delet Eros;

enterocelarum fertur Podalirius Hermes:

qui sanet ruptos dic mihi, Galle, quis est?

Argenti libram mittebas; facta selibra est,

sed piperis. Tanti non emo, Sexte, piper.

Anxuris aequorei placidos, Frontine, recessus

et propius Baias litoreamque domum,

et quod inhumanae cancro feruente cicadae

non nouere nemus, flumineosque lacus

dum colui, doctas tecum celebrare uacabat

Pieridas; nunc nos maxima Roma terit.

Hic mihi quando dies meus est? Iactamur in alto

urbis, et in sterili uita labore perit,

dura suburbani dum iugera pascimus agri

uicinosque tibi, sancte Quirine, lares.

Sed non solus amat qui nocte dieque frequentat

limina nec uatem talia damna decent.

Per ueneranda mihi Musarum sacra, per omnes

iuro deos: Et non officiosus amo.

Consumpta est uno si lemmate pagina, transis,

et breuiora tibi, non meliora placent.

Diues et ex omni posita est instructa macello

cena tibi, sed te mattea sola iuuat.

Non opus est nobis nimium lectore guloso;

hunc uolo, non fiat qui sine pane satur.

Iura trium petiit a Caesare discipulorum

adsuetus semper Munna docere duos.

Hic festinata requiescit Erotion umbra,

crimine quam fati sexta peremit hiems.

Quisquis eris nostri post me regnator agelli,

manibus exiguis annua iusta dato:

sic lare perpetuo, sic turba sospite solus

flebilis in terra sit lapis iste tua.

Ludi magister, parce simplici turbae:

sic te frequentes audiant capillati

et delicatae diligat chorus mensae,

nec calculator nec notarius uelox

maiore quisquam circulo coronetur.

Albae leone flammeo calent luces

tostamque feruens Iulius coquit messem.

Cirrata loris horridis Scythae pellis,

qua uapulauit Marsyas Celaenaeus,

ferulaeque tristes, sceptra paedagogorum,

cessent et Idus dormiant in Octobres:

aestate pueri si ualent, satis discunt.

Marmora parua quidem sed non cessura, uiator,

Mausoli saxis pyramidumque legis.

Bis mea Romano spectata est uita Tarento

et nihil extremos perdidit ante rogos:

quinque dedit pueros, totidem mihi Iuno puellas,

cluserunt omnes lumina nostra manus.

Contigit et thalami mihi gloria rara fuitque

una pudicitiae mentula nota meae.

Contigeris regina meos si Polla libellos,

non tetrica nostros excipe fronte iocos.

Ille tuus uates, Heliconis gloria nostri,

Pieria caneret cum fera bella tuba,

non tamen erubuit lasciuo dicere uersu

"Si nec pedicor, Cotta, quid hic facio"?

Cum te municipem Corinthiorum

iactes, Charmenion, negante nullo,

cur frater tibi dicor, ex Hiberis

et Celtis genitus Tagique ciuis?

An uoltu similes uidemur esse?

Tu flexa nitidus coma uagaris,

Hispanis ego contumax capillis;

leuis dropace tu cotidiano,

hirsutis ego cruribus genisque;

os blaesum tibi debilisque lingua est,

nobis filia fortius loquetur:

tam dispar aquilae columba non est

nec dorcas rigido fugax leoni.

Quare desine me uocare fratrem,

ne te, Charmenion, uocem sororem.

Quis, rogo, tam durus, quis tam fuit ille superbus

qui iussit fieri te, Theopompe, cocum?

Hanc aliquis faciem nigra uiolare culina

sustinet, has uncto polluit igne comas?

Quis potius cyathos aut quis crystalla tenebit?

Qua sapient melius mixta Falerna manu?

Si tam sidereos manet exitus iste ministros,

Iuppiter utatur iam Ganymede coco.

Pyrrhae filia, Nestoris nouerca,

quam uidit Niobe puella canam,

Laertes auiam senex uocauit,

nutricem Priamus, socrum Thyestes,

iam cornicibus omnibus superstes,

hoc tandem sita prurit in sepulchro

caluo Plotia cum Melanthione.

Cum tibi non Ephesos nec sit Rhodos aut Mitylene,

sed domus in uico, Laelia, patricio,

deque coloratis numquam lita mater Etruscis,

durus Aricina de regione pater;

kyrie mou, meli mou, psyche mou congeris usque,

pro pudor! Hersiliae ciuis et Egeriae.

Lectulus has uoces, nec lectulus audiat omnis,

sed quem lasciuo strauit amica uiro.

Scire cupis quo casta modo matrona loquaris?

Numquid, cum crisas, blandior esse potes?

Tu licet ediscas totam referasque Corinthon,

non tamen omnino, Laelia, Lais eris.

Custodes das, Polla, uiro, non accipis ipsa.

Hoc est uxorem ducere, Polla, uirum.

Quod mihi uix unus toto liber exeat anno

desidiae tibi sum, docte Potite, reus.

Iustius at quanto mirere quod exeat unus,

labantur toti cum mihi saepe dies.

Non resalutantis uideo nocturnus amicos,

gratulor et multis; nemo, Potite, mihi.

Nunc ad luciferam signat mea gemma Dianam,

nunc me prima sibi, nunc sibi quinta rapit.

Nunc consul praetorue tenet reducesque choreae,

auditur toto saepe poëta die.

Sed nec causidico possis inpune negare,

nec si te rhetor grammaticusue rogent:

balnea post decumam lasso centumque petuntur

quadrantes. Fiet quando, Potite, liber?

Quisquis laeta tuis et sera parentibus optas

fata, breuem titulum marmoris huius ama.

Condidit hac caras tellure Rabirius umbras;

nulli sorte iacent candidiore senes:

bis sex lustra tori nox mitis et ultima clusit,

arserunt uno funera bina rogo.

Hos tamen ut primis raptos sibi quaerit in annis.

Inprobius nihil his fletibus esse potest.

Frustra, Blanditiae, uenitis ad me

adtritis miserabiles labellis:

dicturus dominum deumque non sum.

Iam non est locus hac in urbe uobis;

ad Parthos procul ite pilleatos

et turpes humilesque supplicesque

pictorum sola basiate regum.

Non est hic dominus sed imperator,

sed iustissimus omnium senator,

per quem de Stygia domo reducta est

siccis rustica Veritas capillis.

Hoc sub principe, si sapis, caueto

uerbis, Roma, prioribus loquaris.

Littera facundi gratum mihi pignus amici

pertulit, Ausoniae dona seuera togae,

qua non Fabricius, sed uellet Apicius uti,

uellet Maecenas Caesarianus eques.

Vilior haec nobis alio mittente fuisset;

non quacumque manu uictima caesa litat:

a te missa uenit: possem nisi munus amare,

Marce, tuum, poteram nomen amare meum.

Munere sed plus est et nomine gratius ipso

officium docti iudiciumque uiri.

Iam parce lasso, Roma, gratulatori,

lasso clienti. Quamdiu salutator

anteambulones et togatulos inter

centum merebor plumbeos die toto,

cum Scorpus una quindecim graues hora

feruentis auri uictor auferat saccos?

Non ego meorum praemium libellorum

- quid enim merentur? - Apulos uelim campos;

non Hybla, non me spicifer capit Nilus,

nec quae paludes delicata Pomptinas

ex arce cliui spectat uua Setini.

Quid concupiscam quaeris ergo? Dormire.

Milia uiginti quondam me Galla poposcit

et, fateor, magno non erat illa nimis.

Annus abit: "Bis quina dabis sestertia", dixit.

poscere plus uisa est quam prius illa mihi.

Iam duo poscenti post sextum milia mensem

mille dabam nummos. Noluit accipere.

Transierant binae forsan trinaeue Kalendae,

aureolos ultro quattuor ipsa petit.

Non dedimus. Centum iussit me mittere nummos;

sed uisa est nobis haec quoque summa grauis.

Sportula nos iunxit quadrantibus arida centum;

hanc uoluit: puero diximus esse datam.

Inferius numquid potuit descendere? Fecit.

Dat gratis, ultro dat mihi Galla: nego.

Hoc, Fortuna, tibi uidetur aequum?

Ciuis non Syriaeue Parthiaeue,

nec de Cappadocis eques catastis,

sed de plebe Remi Numaeque uerna,

iucundus, probus, innocens amicus,

lingua doctus utraque, cuius unum est,

sed magnum uitium quod est poëta,

pullo Maeuius alget in cucullo,

cocco mulio fulget Incitatus.

Nequius a Caro nihil umquam, Maxime, factum est

quam quod febre perit: fecit et illa nefas.

Saeua nocens febris saltem quartana fuisses!

Seruari medico debuit ille suo.

Ibis litoreas, Macer, Salonas,

ibit rara fides amorque recti

et quae, cum comitem trahit pudorem,

semper pauperior redit potestas:

felix auriferae colone terrae,

rectorem uacuo sinu remittes

optabisque moras, et exeuntem

udo Dalmata gaudio sequeris.

Nos Celtas, Macer, et truces Hiberos

cum desiderio tui petemus.

Sed quaecumque tamen feretur illinc

piscosi calamo Tagi notata,

Macrum pagina nostra nominabit:

sic inter ueteres legar poëtas,

nec multos mihi praeferas priores,

uno sed tibi sim minor Catullo.

Ad lapidem Torquatus habet praetoria quartum;

ad quartum breue rus emit Otacilius.

Torquatus nitidas uario de marmore thermas

exstruxit; cucumam fecit Otacilius.

Disposuit daphnona suo Torquatus in agro;

castaneas centum seuit Otacilius.

Consule Torquato uici fuit ille magister,

non minor in tanto uisus honore sibi.

Grandis ut exiguam bos ranam ruperat olim,

sic, puto, Torquatus rumpet Otacilium.

Plorat Eros, quotiens maculosae pocula murrae

inspicit aut pueros nobiliusue citrum,

et gemitus imo ducit de pectore quod non

tota miser coëmat Saepta feratque domum.

Quam multi faciunt quod Eros sed lumine sicco!

Pars maior lacrimas ridet et intus habet.

Cum duo uenissent ad Phyllida mane fututum

et nudam cuperet sumere uterque prior,

promisit pariter se Phyllis utrique daturam,

et dedit: ille pedem sustulit, hic tunicam.

Si quid nostra tuis adicit uexatio rebus,

mane uel a media nocte togatus ero

stridentesque feram flatus aquilonis iniqui

et patiar nimbos excipiamque niues.

Sed si non fias quadrante beatior uno

per gemitus nostros ingenuasque cruces,

parce, precor, fesso uanosque remitte labores

qui tibi non prosunt et mihi, Galle, nocent.

Raros colligis hinc et hinc capillos

et latum nitidae, Marine, caluae

campum temporibus tegis comatis;

sed moti redeunt iubente uento

reddunturque sibi caputque nudum

cirris grandibus hinc et inde cingunt:

inter Spendophorum Telesphorumque

Cydae stare putabis Hermerotem.

Vis tu simplicius senem fateri,

ut tandem uidearis unus esse?

Caluo turpius est nihil comato.

Miraris, quare dormitum non eat Afer?

Accumbat cum qua, Caediciane, uides.

Iam senior Ladon Tiberinae nauta carinae

proxima dilectis rura parauit aquis.

Quae cum saepe uagus premeret torrentibus undis

Thybris et hiberno rumperet arua lacu,

emeritam puppim, ripa quae stabat in alta,

inpleuit saxis obposuitque uadis.

Sic nimias auertit aquas. Quis credere posset?

Auxilium domino mersa carina tulit.

Nemo noua caluit sic inflammatus amica

flagrauit quanto Laurus amore pilae.

Sed qui primus erat lusor dum floruit aetas,

nunc postquam desit ludere prima pila est.

Octobres age sentiat Kalendas

facundi pia Roma Restituti:

linguis omnibus et fauete uotis;

natalem colimus, tacete lites.

Apsit cereus aridi clientis,

et uani triplices breuesque mappae

exspectent gelidi iocos Decembris.

Certent muneribus beatiores:

Agrippae tumidus negotiator

Cadmi municipes ferat lacernas;

pugnorum reus ebriaeque noctis

cenatoria mittat aduocato;

infamata uirum puella uicit,

ueros sardonychas, sed ipsa tradat;

mirator ueterum senex auorum

donet Phidiaci toreuma caeli;

uenator leporem, colonus haedum,

piscator ferat aequorum rapinas.

Si mittit sua quisque, quid poëtam

missurum tibi, Restitute, credis?

Omnes persequeris praetorum, Cotta, libellos;

accipis et ceras. Officiosus homo es.

Iuno labor, Polyclite, tuus et gloria felix,

Phidiacae cuperent quam meruisse manus,

ore nitet tanto quanto superasset in Ide

iudice conuictas non dubitante deas.

Iunonem, Polyclite, suam nisi frater amaret,

Iunonem poterat frater amare tuam.

Quid uellis uetulum, Ligella, cunnum?

Quid busti cineres tui lacessis?

Tales munditiae decent puellas -

nam tu iam nec anus potes uideri -;

istud, crede mihi, Ligella, belle

non mater facit Hectoris, sed uxor.

Erras si tibi cunnus hic uidetur,

ad quem mentula pertinere desit.

Quare si pudor est, Ligella, noli

barbam uellere mortuo leoni.

Omnes eunuchos habet Almo nec arrigit ipse:

et queritur pariat quod sua Polla nihil.

Marri, quietae cultor et comes uitae,

quo ciue prisca gloriatur Atina,

has tibi gemellas barbari decus luci

conmendo pinus ilicesque Faunorum

et semidocta uilici manu structas

Tonantis aras horridique Siluani,

quas pinxit agni saepe sanguis aut haedi,

dominamque sancti uirginem deam templi,

et quem sororis hospitem uides castae

Martem mearum principem Kalendarum,

et delicatae laureum nemus Florae,

in quod Priapo persequente confugit.

Hoc omne agelli mite paruuli numen

seu tu cruore siue ture placabis:

"Vbicumque uester Martialis est", dices,

"hac ecce mecum dextera litat uobis

apsens sacerdos; uos putate praesentem

et date duobus quidquid alter optabit".

Si prior Euganeas, Clemens, Helicaonis oras

pictaque pampineis uideris arua iugis,

perfer Atestinae nondum uulgata Sabinae

carmina, purpurea sed modo culta toga.

Vt rosa delectat metitur quae pollice primo,

sic noua nec mento sordida charta iuuat.

Non mea Massylus seruat pomaria serpens,

regius Alcinoi nec mihi seruit ager,

sed Nomentana securus germinat hortus

arbore, nec furem plumbea mala timent.

Haec igitur media quae sunt modo nata Subura

mittimus autumni cerea poma mei.

Infantem tibi uir, tibi, Galla, remisit adulter.

Hi, puto, non dubie se futuisse negant.

Saepe loquar nimium gentes quod, Auite, remotas

miraris, Latia factus in urbe senex,

auriferumque Tagum sitiam patriumque Salonem

et repetam saturae sordida rura casae.

Illa placet tellus in qua res parua beatum

me facit et tenues luxuriantur opes:

pascitur hic, ibi pascit ager; tepet igne maligno

hic focus, ingenti lumine lucet ibi;

hic pretiosa fames conturbatorque macellus,

mensa ibi diuitiis ruris operta sui;

quattuor hic aestate togae pluresue teruntur,

autumnis ibi me quattuor una tegit.

I, cole nunc reges, quidquid non praestat amicus

cum praestare tibi possit, Auite, locus.

Dum leuis arsura struitur Libitina papyro,

dum murram et casias flebilis uxor emit,

iam scrobe, iam lecto, iam pollinctore parato,

heredem scripsit me Numa: conualuit.

Addat cum mihi Caecubum minister

Idaeo resolutior cinaedo,

quo nec filia cultior nec uxor

nec mater tua nec soror recumbit,

uis spectem potius tuas lucernas

aut citrum uetus Indicosque dentes?

Suspectus tibi ne tamen recumbam,

praesta de grege sordidaque uilla

tonsos, horridulos, rudes, pusillos

hircosi mihi filios subulci.

Perdet te dolor hic: habere, Publi,

mores non potes hos et hos ministros.

Si Romana forent haec Socratis ora, fuissent

Iulius in Saturis qualia Rufus habet.

Quid, stulte, nostris uersibus tuos misces?

Cum litigante quid tibi, miser, libro?

Quid congregare cum leonibus uolpes

aquilisque similes facere noctuas quaeris?

Habeas licebit alterum pedem Ladae,

inepte, frustra crure ligneo curres.

Elysio redeat si forte remissus ab agro

ille suo felix Caesare Gabba uetus,

qui Capitolinum pariter Gabbamque iocantes

audierit dicet: "Rustice Gabba, tace".

Qua factus ratione sit requiris,

qui numquam futuit, pater Philinus?

Gaditanus, Auite, dicat istud,

qui scribit nihil et tamen poëta est.

Municipes, Augusta mihi quos Bilbilis acri

monte creat, rapidis quem Salo cingit aquis,

ecquid laeta iuuat uestri uos gloria uatis?

Nam decus et nomen famaque uestra sumus,

nec sua plus debet tenui Verona Catullo

meque uelit dici non minus illa suum.

Quattuor accessit tricesima messibus aestas,

ut sine me Cereri rustica liba datis,

moenia dum colimus dominae pulcherrima Romae:

mutauere meas Itala regna comas.

Excipitis placida reducem si mente, uenimus;

aspera si geritis corda, redire licet.

I nostro comes, i, libelle, Flauo

longum per mare, sed fauentis undae,

et cursu facili tuisque uentis

Hispanae pete Tarraconis arces:

illinc te rota tollet et citatus

altam Bilbilin et tuum Salonem

quinto forsitan essedo uidebis.

Quid mandem tibi quaeris? Vt sodales

paucos, sed ueteres et ante brumas

triginta mihi quattuorque uisos

ipsa protinus a uia salutes

et nostrum admoneas subinde Flauum

iucundos mihi nec laboriosos

secessus pretio paret salubri,

qui pigrum faciant tuum parentem.

Haec sunt. Iam tumidus uocat magister

castigatque moras, et aura portum

laxauit melior: uale, libelle:

nauem, scis puto, non moratur unus.