CATULLI - CATULLI CARMINA DOCTA - CARMEN LXIV


0

64

Peliaco quondam prognatae vertice pinus

dicuntur liquidas Neptuni nasse per undas

Phasidos ad fluctus et fines Aeeteos,

cum lecti iuvenes, Argivae robora pubis,

5auratam optantes Colchis avertere pellem

ausi sunt vada salsa cita decurrere puppi,

caerula verrentes abiegnis aequora palmis.

Diva quibus retinens in summis urbibus arces

ipsa levi fecit volitantem flamine currum,

10pinea coniungens inflexae texta carinae.

Illa rudem cursu prima imbuit Amphitriten;

quae simul ac rostro ventosum proscidit aequor

tortaque remigio spumis incanuit unda,

emersere freti candenti e gurgite vultus

15aequoreae monstrum Nereides admirantes.

Illa, atque ‹haud› alia, viderunt luce marinas

mortales oculis nudato corpore Nymphas

nutricum tenus exstantes e gurgite cano.

Tum Thetidis Peleus incensus fertur amore,

20tum Thetis humanos non despexit hymenaeos,

tum Thetidi pater ipse iugandum Pelea sensit.

O nimis optato saeclorum tempore nati

heroes, salvete, deum genus! O bona matrum

progenies, salvete iter‹um› ***

vos ego saepe, meo vos carmine compellabo.

25Teque adeo eximie taedis felicibus aucte,

Thessaliae columen Peleu, cui Iuppiter ipse,

ipse suos divum genitor concessit amores;

tene Thetis tenuit pulcerrima Nereine?

Tene suam Tethys concessit ducere neptem,

30Oceanusque, mari totum qui amplectitur orbem?

Quae simul optatae finito tempore luces

advenere, domum conventu tota frequentat

Thessalia, oppletur laetanti regia coetu:

dona ferunt prae se, declarant gaudia vultu.

35Deseritur Cieros, linquunt Phthiotica Tempe

Crannonisque domos ac moenia Larisaea,

Pharsalum coeunt, Pharsalia tecta frequentant.

Rura colit nemo, mollescunt colla iuvencis,

non humilis curvis purgatur vinea rastris,

40non glebam prono convellit vomere taurus,

non falx attenuat frondatorum arboris umbram,

squalida desertis rubigo infertur aratris.

Ipsius at sedes, quacumque opulenta recessit

regia, fulgenti splendent auro atque argento.

45Candet ebur soliis, collucent pocula mensae,

tota domus gaudet regali splendida gaza.

Pulvinar vero divae geniale locatur

sedibus in mediis, Indo quod dente politum

tincta tegit roseo conchyli purpura fuco.

50Haec vestis priscis hominum variata figuris

heroum mira virtutes indicat arte.

Namque fluentisono prospectans litore Diae,

Thesea cedentem celeri cum classe tuetur

indomitos in corde gerens Ariadna furores,

55necdum etiam sese quae visit visere credit,

utpote fallaci quae tum primum excita somno

desertam in sola miseram se cernat harena.

Immemor at iuvenis fugiens pellit vada remis,

irrita ventosae linquens promissa procellae.

60Quem procul ex alga maestis Minois ocellis,

saxea ut effigies bacchantis, prospicit, eheu,

prospicit et magnis curarum fluctuat undis,

non flavo retinens subtilem vertice mitram,

non contecta levi velatum pectus amictu,

65non tereti strophio lactentis vincta papillas,

omnia quae toto delapsa e corpore passim

ipsius ante pedes fluctus salis alludebant.

Sed neque tum mitrae neque tum fluitantis amictus

illa vicem curans toto ex te pectore, Theseu,

70toto animo, tota pendebat perdita mente.

A misera, assiduis quam luctibus externavit

spinosas Erycina serens in pectore curas,

illa tempestate, ferox quo ex tempore Theseus

egressus curvis e litoribus Piraei

75attigit iniusti regis Gortynia templa.

Nam perhibent olim crudeli peste coactam

Androgeoneae poenas exsolvere caedis

electos iuvenes simul et decus innuptarum

Cecropiam solitam esse dapem dare Minotauro.

80Quis angusta malis cum moenia vexarentur,

ipse suum Theseus pro caris corpus Athenis

proicere optavit potius quam talia Cretam

funera Cecropiae nec funera portarentur.

Atque ita nave levi nitens ac lenibus auris

85magnanimum ad Minoa venit sedesque superbas.

Hunc simul ac cupido conspexit lumine virgo

regia, quam suavis exspirans castus odores

lectulus in molli complexu matris alebat,

quales Eurotae praecingunt flumina myrtus

90aurave distinctos educit verna colores,

non prius ex illo flagrantia declinavit

lumina, quam cuncto concepit corpore flammam

funditus atque imis exarsit tota medullis.

Heu misere exagitans immiti corde furores

95sancte puer, curis hominum qui gaudia misces,

quaeque regis Golgos quaeque Idalium frondosum,

qualibus incensam iactastis mente puellam

fluctibus, in flavo saepe hospite suspirantem!

Quantos illa tulit languenti corde timores!

100Quanto saepe magis fulgore expalluit auri,

cum saevum cupiens contra contendere monstrum

aut mortem appeteret Theseus aut praemia laudis!

Non ingrata tamen frustra munuscula divis

promittens tacito suscepit vota labello.

105Nam velut in summo quatientem brachia Tauro

quercum aut conigeram sudanti cortice pinum

indomitus turbo contorquens flamine robur,

ervit (illa procul radicitus exturbata

prona cadit, late quaevis cumque obvia frangens),

110sic domito saevum prostravit corpore Theseus

nequiquam vanis iactantem cornua ventis.

Inde pedem sospes multa cum laude reflexit

errabunda regens tenui vestigia filo,

ne labyrintheis e flexibus egredientem

115tecti frustraretur inobservabilis error.

Sed quid ego a primo digressus carmine plura

commemorem, ut linquens genitoris filia vultum,

ut consanguineae complexum, ut denique matris,

quae misera in gnata deperdita laeta‹batur›,

120omnibus his Thesei dulcem praeoptarit amorem:

aut ut vecta rati spumosa ad litora Diae

‹uenerit,› aut ut eam devinctam lumina somno

liquerit immemori discedens pectore coniunx?

Saepe illam perhibent ardenti corde furentem

125clarisonas imo fudisse e pectore voces,

ac tum praeruptos tristem conscendere montes,

unde aciem ‹in› pelagi vastos protenderet aestus,

tum tremuli salis adversas procurrere in undas

mollia nudatae tollentem tegmina surae,

130atque haec extremis maestam dixisse querellis,

frigidulos udo singultus ore cientem:

"Sicine me patriis avectam, perfide, ab aris,

perfide, deserto liquisti in litore, Theseu?

Sicine discedens neglecto numine divum,

135immemor a! devota domum periuria portas?

Nullane res potuit crudelis flectere mentis

consilium? Tibi nulla fuit clementia praesto,

immite ut nostri vellet miserescere pectus?

At non haec quondam blanda promissa dedisti

140voce mihi, non haec miserae sperare iubebas,

sed conubia laeta, sed optatos hymenaeos,

quae cuncta aërii discerpunt irrita venti.

Nunc iam nulla viro iuranti femina credat,

nulla viri speret sermones esse fideles;

145quis dum aliquid cupiens animus praegestit apisci,

nil metuunt iurare, nihil promittere parcunt:

sed simul ac cupidae mentis satiata libido est,

dicta nihil metuere, nihil periuria curant.

Certe ego te in medio versantem turbine leti

150eripui, et potius germanum amittere crevi,

quam tibi fallaci supremo in tempore dessem.

Pro quo dilaceranda feris dabor alitibusque

praeda, neque iniacta tumulabor mortua terra.

Quaenam te genuit sola sub rupe leaena,

155quod mare conceptum spumantibus exspuit undis,

quae Syrtis, quae Scylla rapax, quae vasta Carybdis,

talia qui reddis pro dulci praemia vita?

Si tibi non cordi fuerant conubia nostra,

saeva quod horrebas prisci praecepta parentis,

160attamen in vestras potuisti ducere sedes,

quae tibi iucundo famularer serva labore,

candida permulcens liquidis vestigia lymphis,

purpureave tuum consternens veste cubile.

Sed quid ego ignaris nequiquam conquerar auris,

165externata malo, quae nullis sensibus auctae

nec missas audire queunt nec reddere voces?

Ille autem prope iam mediis versatur in undis,

nec quisquam apparet vacua mortalis in alga.

Sic nimis insultans extremo tempore saeva

170fors etiam nostris invidit questibus auris.

Iuppiter omnipotens, utinam ne tempore primo

Cnosia Cecropiae tetigissent litora puppes,

indomito nec dira ferens stipendia tauro

perfidus in Cretam religasset navita funem,

175nec malus hic dulci celans crudelia forma

consilia in nostris requiesset sedibus hospes!

Nam quo me referam? Quali spe perdita nitar?

Idaeosne petam montes? At gurgite lato

discernens ponti truculentum dividit aequor.

180An patris auxilium sperem? Quemne ipsa reliqui

respersum iuvenem fraterna caede secuta?

Coniugis an fido consoler memet amore?

Quine fugit lentos incurvans gurgite remos?

Praeterea nullo colitur sola insula tecto,

185nec patet egressus pelagi cingentibus undis.

Nulla fugae ratio, nulla spes: omnia muta,

omnia sunt deserta, ostentant omnia letum.

Non tamen ante mihi languescent lumina morte,

nec prius a fesso secedent corpore sensus,

190quam iustam a divis exposcam prodita multam

caelestumque fidem postrema comprecer hora.

Quare facta virum multantes vindice poena

Eumenides, quibus anguino redimita capillo

frons exspirantis praeportat pectoris iras,

195huc huc adventate, meas audite querellas,

quas ego, vae misera, extremis proferre medullis

cogor inops, ardens, amenti caeca furore.

Quae quoniam verae nascuntur pectore ab imo,

vos nolite pati nostrum vanescere luctum,

200sed quali solam Theseus me mente reliquit,

tali mente, deae, funestet seque suosque."

Has postquam maesto profudit pectore voces,

supplicium saevis exposcens anxia factis,

annuit invicto caelestum numine rector;

205quo motu tellus atque horrida contremuerunt

aequora concussitque micantia sidera mundus.

Ipse autem caeca mentem caligine Theseus

consitus oblito dimisit pectore cuncta,

quae mandata prius constanti mente tenebat,

210dulcia nec maesto sustollens signa parenti

sospitem Erechtheum se ostendit visere portum.

Namque ferunt olim, classi cum moenia divae

linquentem gnatum ventis concrederet Aegeus,

talia complexum iuveni mandata dedisse:

215"Gnate mihi longa iucundior unice vita,

gnate, ego quem in dubis cogor dimittere casus,

reddite in extrema nuper mihi fine senectae,

quandoquidem fortuna mea ac tua fervida virtus

eripit invito mihi te, cui languida nondum

220lumina sunt gnati cara saturata figura,

non ego te gaudens laetanti pectore mittam,

nec te ferre sinam fortunae signa secundae,

sed primum multas expromam mente querellas,

canitiem terra atque infuso pulvere foedans,

225inde infecta vago suspendam lintea malo,

nostros ut luctus nostraeque incendia mentis

carbasus obscurata dicet ferrugine Hibera.

Quod tibi si sancti concesserit incola Itoni,

quae nostrum genus ac sedes defendere Erechthei

230annuit, ut tauri respergas sanguine dextram,

tum vero facito ut memori tibi condita corde

haec vigeant mandata, nec ulla oblitteret aetas;

ut simul ac nostros invisent lumina collis,

funestam antennae deponant undique vestem,

235candidaque intorti sustollant vela rudentes,

quam primum cernens ut laeta gaudia mente

agnoscam, cum te reducem aetas prospera sistet."

Haec mandata prius constanti mente tenentem

Thesea ceu pulsae ventorum flamine nubes

240aëreum nivei montis liquere cacumen.

At pater, ut summa prospectum ex arce petebat,

anxia in assiduos absumens lumina fletus,

cum primum infecti conspexit lintea veli,

praecipitem sese scopulorum e vertice iecit,

245amissum credens immiti Thesea fato.

Sic funesta domus ingressus tecta paterna

morte ferox Theseus, qualem Minoidi luctum

obtulerat mente immemori, talem ipse recepit.

Quae tum prospectans cedentem maesta carinam

250multiplices animo volvebat saucia curas.

At parte ex alia florens volitabat Iacchus

cum thiaso Satyrorum et Nysigenis Silenis,

te quaerens, Ariadna, tuoque incensus amore.

. . . . . . .

Quae tum alacres passim lymphata mente furebant

255euhoe bacchantes, euhoe capita inflectentes.

Harum pars tecta quatiebant cuspide thyrsos,

pars e divolso iactabant membra iuvenco,

pars sese tortis serpentibus incingebant,

pars obscura cavis celerabant orgia cistis,

260orgia quae frustra cupiunt audire profani;

plangebant aliae proceris tympana palmis,

aut tereti tenuis tinnitus aere ciebant;

multis raucisonos efflabant cornua bombos

barbaraque horribili stridebant tibia cantu.

265Talibus amplifice vestis decorata figuris

pulvinar complexa suo velabat amictu.

Quae postquam cupide spectando Thessala pubes

expleta est, sanctis coepit decedere divis.

Hic, qualis flatu placidum mare matutino

270horrificans Zephyrus proclivas incitat undas,

Aurora exoriente vagi sub limina Solis,

quae tarde primum clementi flamine pulsae

procedunt leviterque sonant plangore cachinni,

post vento crescente magis magis increbrescunt,

275purpureaque procul nantes ab luce refulgent:

sic tum vestibuli linquentes regia tecta

ad se quisque vago passim pede discedebant.

Quorum post abitum princeps e vertice Pelei

advenit Chiron portans silvestria dona:

280nam quoscumque ferunt campi, quos Thessala magnis

montibus ora creat, quos propter fluminis undas

aura parit flores tepidi fecunda Favoni,

hos indistinctis plexos tulit ipse corollis,

quo permulsa domus iucundo risit odore.

285Confestim Penios adest, viridantia Tempe,

Tempe, quae silvae cingunt super impendentes,

†Minosim linquens† doris celebranda choreis,

non vacuos: namque ille tulit radicitus altas

fagos ac recto proceras stipite laurus,

290non sine nutanti platano lentaque sorore

flammati Phaëthontis et aërea cupressu.

Haec circum sedes late contexta locavit,

vestibulum ut molli velatum fronde vireret.

Post hunc consequitur sollerti corde Prometheus,

295extenuata gerens veteris vestigia poenae,

quam quondam silici restrictus membra catena

persolvit pendens e verticibus praeruptis.

Inde pater divum sancta cum coniuge natisque

advenit caelo, te solum, Phoebe, relinquens

300unigenamque simul cultricem montibus Idri:

Pelea nam tecum pariter soror aspernata est,

nec Thetidis taedas volvit celebrare iugalis.

Qui postquam niveis flexerunt sedibus artus,

large multiplici constructae sunt dape mensae,

305cum interea infirmo quatientes corpora motu

veridicos Parcae coeperunt edere cantus.

His corpus tremulum complectens undique vestis

candida purpurea talos incinxerat ora,

at roseae niveo residebant vertice vittae,

310aeternumque manus carpebant rite laborem.

Laeva colum molli lana retinebat amictum,

dextera tum leviter deducens fila supinis

formabat digitis, tum prono in pollice torquens

libratum tereti versabat turbine fusum,

315atque ita decerpens aequabat semper opus dens,

laneaque aridulis haerebant morsa labellis,

quae prius in levi fuerant exstantia filo:

ante pedes autem candentis mollia lanae

vellera virgati custodibant calathisci.

320Haec tum clarisona pellentes vellera voce

talia divino fuderunt carmine fata,

carmine, perfidiae quod post nulla arguet aetas.

O decus eximium magnis virtutibus augens,

Emathiae tutamen, Opis carissime nato,

325accipe, quod laeta tibi pandunt luce sorores,

veridicum oraculum: sed vos, quae fata sequuntur,

currite ducentes subtegmina, currite, fusi.

Adueniet tibi iam portans optata maritis

Hesperus, adveniet fausto cum sidere coniunx,

330quae tibi flexanimo mentem perfundat amore,

languidulosque paret tecum coniungere somnos,

levia substernens robusto brachia collo.

Currite ducentes subtegmina, currite, fusi.

Nulla domus tales umquam contexit amores,

335nullus amor tali coniunxit foedere amantes,

qualis adest Thetidi, qualis concordia Peleo.

Currite ducentes subtegmina, currite, fusi.

Nascetur vobis expers terroris Achilles,

hostibus haud tergo, sed forti pectore notus,

340qui persaepe vago victor certamine cursus

flammea praevertet celeris vestigia cervae.

Currite ducentes subtegmina, currite, fusi.

Non illi quisquam bello se conferet heros,

cum Phrygii Teucro manabunt sanguine ‹campi,›

345Troicaque obsidens longinquo moenia bello,

periuri Pelopis vastabit tertius heres.

Currite ducentes subtegmina, currite, fusi.

Illius egregias virtutes claraque facta

saepe fatebuntur gnatorum in funere matres,

350cum incultum cano solvent a vertice crinem,

putridaque infirmis variabunt pectora palmis.

Currite ducentes subtegmina, currite, fusi.

Namque velut densas praecerpens messor aristas

sole sub ardenti flaventia demetit arva,

355Troiugenum infesto prosternet corpora ferro.

Currite ducentes subtegmina, currite, fusi.

Testis erit magnis virtutibus unda Scamandri,

quae passim rapido diffunditur Hellesponto,

cuius iter caesis angustans corporum acervis

360alta tepefaciet permixta flumina caede.

Currite ducentes subtegmina, currite, fusi.

Denique testis erit morti quoque reddita praeda,

cum teres excelso coacervatum aggere bustum

excipiet niveos perculsae virginis artus.

365Currite ducentes subtegmina, currite, fusi.

Nam simul ac fessis dederit fors copiam Achivis

urbis Dardaniae Neptunia solvere vincla,

alta Polyxenia madefient caede sepulcra;

quae, velut ancipiti succumbens victima ferro,

370proiciet truncum summisso poplite corpus.

Currite ducentes subtegmina, currite, fusi.

Quare agite optatos animi coniungite amores.

Accipiat coniunx felici foedere divam,

dedatur cupido iam dudum nupta marito.

375Currite ducentes subtegmina, currite, fusi.

Non illam nutrix orienti luce revisens

hesterno collum poterit circumdare filo,

[currite ducentes subtegmina, currite, fusi]

anxia nec mater discordis maesta puellae

380secubitu caros mittet sperare nepotes.

Currite ducentes subtegmina, currite, fusi.

Talia praefantes quondam felicia Pelei

carmina divino cecinerunt pectore Parcae.

Praesentes namque ante domos invisere castas

385heroum, et sese mortali ostendere coetu,

caelicolae nondum spreta pietate solebant.

Saepe pater divum templo in fulgente revisens,

annua cum festis venissent sacra diebus,

conspexit terra centum procumbere tauros.

390Saepe vagus Liber Parnasi vertice summo

Thyiadas effusis evantis crinibus egit,

cum Delphi tota certatim ex urbe ruentes

acciperent laeti divum fumantibus aris.

Saepe in letifero belli certamine Mavors

395aut rapidi Tritonis era aut Amarunsia virgo

armatas hominum est praesens hortata catervas.

Sed postquam tellus scelere est imbuta nefando

iustitiamque omnes cupida de mente fugarunt,

perfudere manus fraterno sanguine fratres,

400destitit extinctos gnatus lugere parentes,

optavit genitor primaevi funera nati,

liber ut innuptae poteretur flore novercae,

ignaro mater substernens se impia nato

impia non verita est divos scelerare penates.

405Omnia fanda nefanda malo permixta furore

iustificam nobis mentem avertere deorum.

Quare nec talis dignantur visere coetus,

nec se contingi patiuntur lumine claro.

64

Pēlĭăcō quōndām prōgnātaē vērtĭcĕ pīnūs

dīcūntūr lĭquĭdās Nēptūnī nāssĕ pĕr ūndās

Phāsĭdŏs ād flūctūs ēt fīnēs Aēētēōs,

cūm lēctī iŭvĕnēs, Ārgīvaē rōbŏră pūbīs,

aūrātam ōptāntēs Cōlchīs āvērtĕrĕ pēllēm5

aūsī sūnt vădă sālsă cĭtā dēcūrrĕrĕ pūppī,

caērŭlă vērrēntēs ăbĭēgnīs aēquŏră pālmīs.

Dīvă quĭbūs rĕtĭnēns īn sūmmīs ūrbĭbŭs ārcēs

īpsă lĕvī fēcīt vŏlĭtāntēm flāmĭnĕ cūrrūm,

pīnĕă cōniūngēns īnflēxaē tēxtă cărīnaē.10

Īllă rŭdēm cūrsū prīma īmbŭĭt Āmphītrītēn;

quaē sĭmŭl āc rōstrō vēntōsūm prōscĭdĭt aēquōr

tōrtăquĕ rēmĭgĭō spūmīs īncānŭĭt ūndā,

ēmērsērĕ frĕtī cāndēnti ē gūrgĭtĕ vūltūs

aēquŏrĕaē mōnstrūm Nērēĭdĕs ādmīrāntēs.15

Īlla, ātque ‹haūd› ălĭā, vīdērūnt lūcĕ mărīnās

mōrtālēs ŏcŭlīs nūdātō cōrpŏrĕ Nŷmphās

nūtrīcūm tĕnŭs ēxstāntēs ē gūrgĭtĕ cānō.

Tūm Thĕtĭdīs Pēleūs īncēnsūs fērtŭr ămōrĕ,

tūm Thĕtĭs hūmānōs nōn dēspēxīt hўmĕnaēōs,20

tūm Thĕtĭdī pătĕr īpsĕ iŭgāndūm Pēlĕă sēnsīt.

Ō nĭmĭs ōptātō saēclōrūm tēmpŏrĕ nātī

hērōēs, sālvētĕ, dĕūm gĕnŭs! Ō bŏnă mātrūm

prōgĕnĭēs, sālvēte ĭtĕr‹ūm› ***

vōs ĕgŏ saēpĕ, mĕō vōs cārmĭnĕ cōmpēllābō.

Tēque ădĕo ēxĭmĭē taēdīs fēlīcĭbŭs aūctē,25

Thēssălĭaē cŏlŭmēn Pēleū, cuī Iūppĭtĕr īpsĕ,

īpsĕ sŭōs dīvūm gĕnĭtōr cōncēssĭt ămōrēs;

tēnĕ Thĕtīs tĕnŭīt pūlcērrĭmă Nērēīnē?

Tēnĕ sŭām Tēthŷs cōncēssīt dūcĕrĕ nēptēm,

Ōcĕănūsquĕ, mărī tōtūm qui āmplēctĭtŭr ōrbēm?30

Quaē sĭmŭl ōptātaē fīnītō tēmpŏrĕ lūcēs

ādvēnērĕ, dŏmūm cōnvēntū tōtă frĕquēntāt

Thēssălĭa, ōpplētūr laētāntī rēgĭă coētū:

dōnă fĕrūnt praē sē, dēclārānt gaūdĭă vūltū.

Dēsĕrĭtūr Cĭĕrōs, līnquūnt Phthīōtĭcă Tēmpē35

Crānnōnīsquĕ dŏmōs āc moēnĭă Lārīsaēă,

Phārsālūm cŏĕūnt, Phārsālĭă tēctă frĕquēntānt.

Rūră cŏlīt nēmō, mōllēscūnt cōllă iŭvēncīs,

nōn hŭmĭlīs cūrvīs pūrgātūr vīnĕă rāstrīs,

nōn glēbām prōnō cōnvēllīt vōmĕrĕ taūrūs,40

nōn fālx āttĕnŭāt frōndātōrum ārbŏrĭs ūmbrām,

squālĭdă dēsērtīs rūbīgo īnfērtŭr ărātrīs.

Īpsĭŭs āt sēdēs, quācūmque ŏpŭlēntă rĕcēssīt

rēgĭă, fūlgēntī splēndēnt aūro ātque ārgēntō.

Cāndĕt ĕbūr sŏlĭīs, cōllūcēnt pōcŭlă mēnsaē,45

tōtă dŏmūs gaūdēt rēgālī splēndĭdă gāzā.

Pūlvīnār vērō dīvaē gĕnĭālĕ lŏcātūr

sēdĭbŭs īn mĕdĭīs, Īndō quōd dēntĕ pŏlītūm

tīnctă tĕgīt rŏsĕō cōnchŷlī pūrpŭră fūcō.

Haēc vēstīs prīscīs hŏmĭnūm vărĭātă fĭgūrīs50

hērōūm mīrā vīrtūtēs īndĭcăt ārtĕ.

Nāmquĕ flŭēntĭsŏnō prōspēctāns lītŏrĕ Dīaē,

Thēsĕă cēdēntēm cĕlĕrī cūm clāssĕ tŭētūr

īndŏmĭtōs īn cōrdĕ gĕrēns Ărĭādnă fŭrōrēs,

nēcdum ĕtĭām sēsē quaē vīsīt vīsĕrĕ crēdīt,55

ūtpŏtĕ fāllācī quaē tūm prīmum ēxcĭtă sōmnō

dēsērtam īn sōlā mĭsĕrām sē cērnăt hărēnā.

Īmmĕmŏr āt iŭvĕnīs fŭgĭēns pēllīt vădă rēmīs,

īrrĭtă vēntōsaē līnquēns prōmīssă prŏcēllaē.

Quēm prŏcŭl ēx ālgā maēstīs Mīnōĭs ŏcēllīs,60

sāxĕa ŭt ēffĭgĭēs bācchāntīs, prōspĭcĭt, ēheū,

prōspĭcĭt ēt māgnīs cūrārūm flūctŭăt ūndīs,

nōn flāvō rĕtĭnēns sūbtīlēm vērtĭcĕ mītrām,

nōn cōntēctă lĕvī vēlātūm pēctŭs ămīctū,

nōn tĕrĕtī strŏphĭō lāctēntīs vīnctă păpīllās,65

ōmnĭă quaē tōtō dēlāpsa ē cōrpŏrĕ pāssīm

īpsĭŭs āntĕ pĕdēs flūctūs sălĭs āllūdēbānt.

Sēd nĕquĕ tūm mītraē nĕquĕ tūm flŭĭtāntĭs ămīctūs

īllă vĭcēm cūrāns tōto ēx tē pēctŏrĕ, Thēseū,

tōto ănĭmō, tōtā pēndēbāt pērdĭtă mēntĕ.70

Ā mĭsĕra, āssĭdŭīs quām lūctĭbŭs ēxtērnāvīt

spīnōsās Ĕrўcīnă sĕrēns īn pēctŏrĕ cūrās,

īllā tēmpēstātĕ, fĕrōx quo ēx tēmpŏrĕ Thēseūs

ēgrēssūs cūrvīs ē lītŏrĭbūs Pīraēī

āttĭgĭt īniūstī rēgīs Gōrtŷnĭă tēmplă.75

Nām pĕrhĭbēnt ōlīm crūdēlī pēstĕ cŏāctām

Āndrŏgĕōnēaē poēnās ēxsōlvĕrĕ caēdīs

ēlēctōs iŭvĕnēs sĭmŭl ēt dĕcŭs īnnūptārūm

Cēcrŏpĭām sŏlĭtam ēssĕ dăpēm dărĕ Mīnōtaūrō.

Quīs āngūstă mălīs cūm moēnĭă vēxārēntūr,80

īpsĕ sŭūm Thēseūs prō cārīs cōrpŭs Ăthēnīs

prōĭcĕre ōptāvīt pŏtĭūs quām tālĭă Crētām

fūnĕră Cēcrŏpĭaē nēc fūnĕră pōrtārēntūr.

Ātque ĭtă nāvĕ lĕvī nītēns āc lēnĭbŭs aūrīs

māgnănĭmum ād Mīnōă vĕnīt sēdēsquĕ sŭpērbās.85

Hūnc sĭmŭl āc cŭpĭdō cōnspēxīt lūmĭnĕ vīrgŏ

rēgĭă, quām suāvīs ēxspīrāns cāstŭs ŏdōrēs

lēctŭlŭs īn mōllī cōmplēxū mātrĭs ălēbāt,

quālēs Eūrōtaē praēcīngūnt flūmĭnă mŷrtūs

aūrăvĕ dīstīnctōs ēdūcīt vērnă cŏlōrēs,90

nōn prĭŭs ēx īllō flāgrāntĭă dēclīnāvīt

lūmĭnă, quām cūnctō cōncēpīt cōrpŏrĕ flāmmām

fūndĭtŭs ātque īmīs ēxārsīt tōtă mĕdūllīs.

Heū mĭsĕre ēxăgĭtāns īmmītī cōrdĕ fŭrōrēs

sānctĕ pŭēr, cūrīs hŏmĭnūm quī gaūdĭă mīscēs,95

quaēquĕ rĕgīs Gōlgōs quaēque Īdălĭūm frōndōsūm,

quālĭbŭs īncēnsām iāctāstīs mēntĕ pŭēllām

flūctĭbŭs, īn flāvō saēpe hōspĭtĕ sūspīrāntēm!

Quāntōs īllă tŭlīt lānguēntī cōrdĕ tĭmōrēs!

Quāntō saēpĕ măgīs fūlgōre ēxpāllŭĭt aūrī,100

cūm saēvūm cŭpĭēns cōntrā cōntēndĕrĕ mōnstrūm

aūt mōrtem āppĕtĕrēt Thēseūs aūt praēmĭă laūdīs!

Nōn īngrātă tămēn frūstrā mūnūscŭlă dīvīs

prōmīttēns tăcĭtō sūscēpīt vōtă lăbēllō.

Nām vĕlŭt īn sūmmō quătĭēntēm brāchĭă Taūrō105

quērcum aūt cōnĭgĕrām sūdāntī cōrtĭcĕ pīnūm

īndŏmĭtūs tūrbō cōntōrquēns flāmĭnĕ rōbūr,

ērŭĭt (īllă prŏcūl rādīcĭtŭs ēxtūrbātă

prōnă cădīt, lātē quaēvīs cūmque ōbvĭă frāngēns),

sīc dŏmĭtō saēvūm prōstrāvīt cōrpŏrĕ Thēseūs110

nēquīquām vānīs iāctāntēm cōrnŭă vēntīs.

Īndĕ pĕdēm sōspēs mūltā cūm laūdĕ rĕflēxīt

ērrābūndă rĕgēns tĕnŭī vēstīgĭă fīlō,

nē lăbўrīnthēīs ē flēxĭbŭs ēgrĕdĭēntēm

tēctī frūstrārētŭr ĭnōbsērvābĭlĭs ērrōr.115

Sēd quĭd ĕgo ā prīmō dīgrēssūs cārmĭnĕ plūră

cōmmĕmŏrem, ūt līnquēns gĕnĭtōrīs fīlĭă vūltūm,

ūt cōnsānguĭnĕaē cōmplēxum, ūt dēnĭquĕ mātrīs,

quaē mĭsĕra īn gnātā dēpērdĭtă laētā‹bātūr›,

ōmnĭbŭs hīs Thēseī dūlcēm praeōptārĭt ămōrēm:120

aūt ūt vēctă rătī spūmōsa ād lītŏră Dīaē

‹vēnĕrĭt,› aūt ŭt ĕām dēvīnctām lūmĭnă sōmnō

līquĕrĭt īmmĕmŏrī dīscēdēns pēctŏrĕ cōniūnx?

Saēpe īllām pĕrhĭbēnt ārdēntī cōrdĕ fŭrēntēm

clārĭsŏnās īmō fūdīsse ē pēctŏrĕ vōcēs,125

āc tūm praērūptōs trīstēm cōnscēndĕrĕ mōntēs,

ūnde ăcĭem ‹īn› pĕlăgī vāstōs prōtēndĕrĕt aēstūs,

tūm trĕmŭlī sălĭs ādvērsās prōcūrrĕre ĭn ūndās

mōllĭă nūdātaē tōllēntēm tēgmĭnă sūraē,

ātque haēc ēxtrēmīs maēstām dīxīssĕ quĕrēllīs,130

frīgĭdŭlōs ūdō sīngūltūs ōrĕ cĭēntēm:

"Sīcĭnĕ mē pătrĭīs āvēctām, pērfĭde, ăb ārīs,

pērfĭdĕ, dēsērtō līquīsti īn lītŏrĕ, Thēseū?

Sīcĭnĕ dīscēdēns nēglēctō nūmĭnĕ dīvūm,

īmmĕmŏr ā! dēvōtă dŏmūm pēriūrĭă pōrtās?135

Nūllănĕ rēs pŏtŭīt crūdēlīs flēctĕrĕ mēntīs

cōnsĭlĭūm? Tĭbĭ nūllă fŭīt clēmēntĭă praēstō,

īmmīte ūt nōstrī vēllēt mĭsĕrēscĕrĕ pēctūs?

Āt nōn haēc quōndām blāndā prōmīssă dĕdīstī

vōcĕ mĭhī, nōn haēc mĭsĕraē spērārĕ iŭbēbās,140

sēd cōnūbĭă laētă, sĕd ōptātōs hўmĕnaēōs,

quaē cūncta āĕrĭī dīscērpūnt īrrĭtă vēntī.

Nūnc iām nūllă vĭrō iūrāntī fēmĭnă crēdāt,

nūllă vĭrī spērēt sērmōnēs ēssĕ fĭdēlēs;

quīs dum ălĭquīd cŭpĭēns ănĭmūs praēgēstĭt ăpīscī,145

nīl mĕtŭūnt iūrārĕ, nĭhīl prōmīttĕrĕ pārcūnt:

sēd sĭmŭl āc cŭpĭdaē mēntīs sătĭātă lĭbīdo ēst,

dīctă nĭhīl mĕtŭērĕ, nĭhīl pēriūrĭă cūrānt.

Cērte ĕgŏ te īn mĕdĭō vērsāntēm tūrbĭnĕ lētī

ērĭpŭi, ēt pŏtĭūs gērmānum āmīttĕrĕ crēvī,150

quām tĭbĭ fāllācī sūprēmo īn tēmpŏrĕ dēssēm.

Prō quō dīlăcĕrāndă fĕrīs dăbŏr ālĭtĭbūsquĕ

praēdă, nĕque īniāctā tŭmŭlābōr mōrtŭă tērrā.

Quaēnām tē gĕnŭīt sōlā sūb rūpĕ lĕaēnă,

quōd mărĕ cōncēptūm spūmāntĭbŭs ēxspŭĭt ūndīs,155

quaē Sŷrtīs, quaē Scŷllă răpāx, quaē vāstă Cărŷbdīs,

tālĭă quī rēddīs prō dūlcī praēmĭă vītā?

Sī tĭbĭ nōn cōrdī fŭĕrānt cōnūbĭă nōstră,

saēvă quŏd hōrrēbās prīscī praēcēptă părēntīs,

āttămĕn īn vēstrās pŏtŭīstī dūcĕrĕ sēdēs,160

quaē tĭbĭ iūcūndō fămŭlārēr sērvă lăbōrĕ,

cāndĭdă pērmūlcēns lĭquĭdīs vēstīgĭă lŷmphīs,

pūrpŭrĕāvĕ tŭūm cōnstērnēns vēstĕ cŭbīlĕ.

Sēd quĭd ĕgo īgnārīs nēquīquām cōnquĕrăr aūrīs,

ēxtērnātă mălō, quaē nūllīs sēnsĭbŭs aūctaē165

nēc mīssās aūdīrĕ quĕūnt nēc rēddĕrĕ vōcēs?

Īlle aūtēm prŏpĕ iām mĕdĭīs vērsātŭr ĭn ūndīs,

nēc quīsquam āppārēt văcŭā mōrtālĭs ĭn ālgā.

Sīc nĭmĭs īnsūltāns ēxtrēmō tēmpŏrĕ saēvă

fōrs ĕtĭām nōstrīs īnvīdīt quēstĭbŭs aūrīs.170

Iūppĭtĕr ōmnĭpŏtēns, ŭtĭnām nē tēmpŏrĕ prīmō

Cnōsĭă Cēcrŏpĭaē tĕtĭgīssēnt lītŏră pūppēs,

īndŏmĭtō nēc dīră fĕrēns stīpēndĭă taūrō

pērfĭdŭs īn Crētām rĕlĭgāssēt nāvĭtă fūnēm,

nēc mălŭs hīc dūlcī cēlāns crūdēlĭă fōrmā175

cōnsĭlĭa īn nōstrīs rĕquĭēssēt sēdĭbŭs hōspēs!

Nām quō mē rĕfĕrām? Quālī spē pērdĭtă nītār?

Īdaēōsnĕ pĕtām mōntēs? Āt gūrgĭtĕ lātō

dīscērnēns pōntī trŭcŭlēntūm dīvĭdĭt aēquōr.

Ān pătrĭs aūxĭlĭūm spērēm? Quēmne īpsă rĕlīquī180

rēspērsūm iŭvĕnēm frātērnā caēdĕ sĕcūtă?

Cōniŭgĭs ān fīdō cōnsōlēr mēmĕt ămōrĕ?

Quīnĕ fŭgīt lēntōs īncūrvāns gūrgĭtĕ rēmōs?

Praētĕrĕā nūllō cŏlĭtūr sōla īnsŭlă tēctō,

nēc pătĕt ēgrēssūs pĕlăgī cīngēntĭbŭs ūndīs.185

Nūllă fŭgaē rătĭō, nūllā spēs: ōmnĭă mūtă,

ōmnĭă sūnt dēsērta, ōstēntānt ōmnĭă lētūm.

Nōn tămĕn āntĕ mĭhī lānguēscēnt lūmĭnă mōrtĕ,

nēc prĭŭs ā fēssō sēcēdēnt cōrpŏrĕ sēnsūs,

quām iūstam ā dīvīs ēxpōscām prōdĭtă mūltām190

caēlēstūmquĕ fĭdēm pōstrēmā cōmprĕcĕr hōrā.

Quārē fāctă vĭrūm mūltāntēs vīndĭcĕ poēnā

Eūmĕnĭdēs, quĭbŭs ānguīnō rĕdĭmītă căpīllō

frōns ēxspīrāntīs praēpōrtāt pēctŏrĭs īrās,

hūc hūc ādvēntātĕ, mĕās aūdītĕ quĕrēllās,195

quās ĕgŏ, vaē mĭsĕra, ēxtrēmīs prōfērrĕ mĕdūllīs

cōgŏr ĭnōps, ārdēns, āmēntī caēcă fŭrōrĕ.

Quaē quŏnĭām vēraē nāscūntūr pēctŏre ăb īmō,

vōs nōlītĕ pătī nōstrūm vānēscĕrĕ lūctūm,

sēd quālī sōlām Thēseūs mē mēntĕ rĕlīquīt,200

tālī mēntĕ, dĕaē, fūnēstēt sēquĕ sŭōsquĕ."

Hās pōstquām maēstō prōfūdīt pēctŏrĕ vōcēs,

sūpplĭcĭūm saēvīs ēxpōscēns ānxĭă fāctīs,

ānnŭĭt īnvīctō caēlēstūm nūmĭnĕ rēctōr;

quō mōtū tēllūs ātque hōrrĭdă cōntrĕmŭērūnt205

aēquŏră cōncūssītquĕ mĭcāntĭă sīdĕră mūndūs.

Īpse aūtēm caēcā mēntēm cālīgĭnĕ Thēseūs

cōnsĭtŭs ōblītō dīmīsīt pēctŏrĕ cūnctă,

quaē māndātă prĭūs cōnstāntī mēntĕ tĕnēbāt,

dūlcĭă nēc maēstō sūstōllēns sīgnă părēntī210

sōspĭtem Ĕrēchthēūm se ōstēndīt vīsĕrĕ pōrtūm.

Nāmquĕ fĕrūnt ōlīm, clāssī cūm moēnĭă dīvaē

līnquēntēm gnātūm vēntīs cōncrēdĕrĕt Aēgeūs,

tālĭă cōmplēxūm iŭvĕnī māndātă dĕdīssĕ:

"Gnātĕ mĭhī lōngā iūcūndĭŏr ūnĭcĕ vītā,215

gnāte, ĕgŏ quem īn dŭbĭōs cōgōr dīmīttĕrĕ cāsūs,

rēddĭte ĭn ēxtrēmā nūpēr mĭhĭ fīnĕ sĕnēctaē,

quāndŏquĭdēm fōrtūnă mĕa āc tŭă fērvĭdă vīrtūs

ērĭpĭt īnvītō mĭhĭ tē, cuī lānguĭdă nōndūm

lūmĭnă sūnt gnātī cārā sătŭrātă fĭgūrā,220

nōn ĕgŏ tē gaūdēns laētāntī pēctŏrĕ mīttām,

nēc tē fērrĕ sĭnām fōrtūnaē sīgnă sĕcūndaē,

sēd prīmūm mūltās ēxprōmām mēntĕ quĕrēllās,

cānĭtĭēm tērra ātque īnfūsō pūlvĕrĕ foēdāns,

īnde īnfēctă văgō sūspēndām līntĕă mālō,225

nōstrōs ūt lūctūs nōstraēque īncēndĭă mēntīs

cārbăsŭs ōbscūrātă dĭcēt fērrūgĭne Hĭbērā.

Quōd tĭbĭ sī sānctī cōncēssĕrĭt īncŏla Ĭtōnī,

quaē nōstrūm gĕnŭs āc sēdēs dēfēndĕre Ĕrēchtheī

ānnŭĭt, ūt taūrī rēspērgās sānguĭnĕ dēxtrām,230

tūm vērō făcĭto ūt mĕmŏrī tĭbĭ cōndĭtă cōrdĕ

haēc vīgeānt māndātă, nĕc ūlla ōblīttĕrĕt aētās;

ūt sĭmŭl āc nōstrōs īnvīsēnt lūmĭnă cōllīs,

fūnēstam āntēnnaē dēpōnānt ūndĭquĕ vēstēm,

cāndĭdăque īntōrtī sūstōllānt vēlă rŭdēntēs,235

quām prīmūm cērnēns ūt laētā gaūdĭă mēntĕ

āgnōscām, cūm tē rĕdŭcem aētās prōspĕră sīstēt."

Haēc māndātă prĭūs cōnstāntī mēntĕ tĕnēntēm

Thēsĕă ceū pūlsaē vēntōrūm flāmĭnĕ nūbēs

āĕrĕūm nĭvĕī mōntīs līquērĕ căcūmēn.240

Āt pătĕr, ūt sūmmā prōspēctum ēx ārcĕ pĕtēbāt,

ānxĭa ĭn āssĭdŭōs ābsūmēns lūmĭnă flētūs,

cūm prīmum īnfēctī cōnspēxīt līntĕă vēlī,

praēcĭpĭtēm sēsē scŏpŭlōrum ē vērtĭcĕ iēcīt,

āmīssūm crēdēns īmmītī Thēsĕă fātō.245

Sīc fūnēstă dŏmūs īngrēssūs tēctă pătērnă

mōrtĕ fĕrōx Thēseūs, quālēm Mīnōĭdĭ lūctūm

ōbtŭlĕrāt mēnte īmmĕmŏrī, tālem īpsĕ rĕcēpīt.

Quaē tūm prōspēctāns cēdēntēm maēstă cărīnām

mūltĭplĭcēs ănĭmō vōlvēbāt saūcĭă cūrās.250

Āt pārte ēx ălĭā flōrēns vŏlĭtābăt Ĭācchūs

cūm thĭăsō Sătўrōrum ēt Nŷsĭgĕnīs Sīlēnīs,

tē quaērēns, Ărĭādnă, tŭōque īncēnsŭs ămōrĕ.

. . . . . . .

Quaē tum ălăcrēs pāssīm lŷmphātā mēntĕ fŭrēbānt

eūhoē bācchāntēs, eūhoē căpĭta īnflēctēntēs.255

Hārūm pārs tēctā quătĭēbānt cūspĭdĕ thŷrsōs,

pārs ē dīvōlsō iāctābānt mēmbră iŭvēncō,

pārs sēsē tōrtīs sērpēntĭbŭs īncīngēbānt,

pārs ōbscūră căvīs cĕlĕrābānt ōrgĭă cīstīs,

ōrgĭă quaē frūstrā cŭpĭūnt aūdīrĕ prŏfānī;260

plāngēbānt ălĭaē prōcērīs tŷmpănă pālmīs,

aūt tĕrĕtī tĕnŭīs tīnnītūs aērĕ cĭēbānt;

mūltīs raūcĭsŏnōs ēfflābānt cōrnŭă bōmbōs

bārbărăque hōrrĭbĭlī strīdēbānt tībĭă cāntū.

Tālĭbŭs āmplĭfĭcē vēstīs dĕcŏrātă fĭgūrīs265

pūlvīnār cōmplēxă sŭō vēlābăt ămīctū.

Quaē pōstquām cŭpĭdē spēctāndō Thēssălă pūbēs

ēxplēta ēst, sānctīs coēpīt dēcēdĕrĕ dīvīs.

Hīc, quālīs flātū plăcĭdūm mărĕ mātūtīnō

hōrrĭfĭcāns Zĕphўrūs prōclīvās īncĭtăt ūndās,270

Aūrōra ēxŏrĭēntĕ văgī sūb līmĭnă Sōlīs,

quaē tārdē prīmūm clēmēntī flāmĭnĕ pūlsaē

prōcēdūnt lĕvĭtērquĕ sŏnānt plāngōrĕ căchīnnī,

pōst vēntō crēscēntĕ măgīs măgĭs īncrēbrēscūnt,

pūrpŭrĕāquĕ prŏcūl nāntēs āb lūcĕ rĕfūlgēnt:275

sīc tūm vēstĭbŭlī līnquēntēs rēgĭă tēctă

ād sē quīsquĕ văgō pāssīm pĕdĕ dīscēdēbānt.

Quorum post abitum princeps e uertice Pelei

ādvēnīt Chīrōn pōrtāns sīlvēstrĭă dōnă:

nām quōscūmquĕ fĕrūnt cāmpī, quōs Thēssălă māgnīs280

mōntĭbŭs ōră crĕāt, quōs prōptēr flūmĭnĭs ūndās

aūră părīt flōrēs tĕpĭdī fēcūndă Făvōnī,

hōs īndīstīnctīs plēxōs tŭlĭt īpsĕ cŏrōllīs,

quō pērmūlsă dŏmūs iūcūndō rīsĭt ŏdōrĕ.

Cōnfēstīm Pēnīŏs ădēst, vĭrĭdāntĭă Tēmpē,285

Tēmpē, quaē sīlvaē cīngūnt sŭpĕr īmpēndēntēs,

†Mīnōsīm līnquēns† dōrīs cĕlĕbrāndă chŏrēīs,

nōn văcŭōs: nāmque īllĕ tŭlīt rādīcĭtŭs āltās

fāgōs āc rēctō prōcērās stīpĭtĕ laūrūs,

nōn sĭnĕ nūtāntī plătănō lēntāquĕ sŏrōrĕ290

flāmmātī Phăĕthōntĭs ĕt āĕrĕā cūprēssū.

Haēc cīrcūm sēdēs lātē cōntēxtă lŏcāvīt,

vēstĭbŭlum ūt mōllī vēlātūm frōndĕ vĭrērēt.

Pōst hūnc cōnsĕquĭtūr sōllērtī cōrdĕ Prŏmētheūs,

ēxtĕnŭātă gĕrēns vĕtĕrīs vēstīgĭă poēnaē,295

quām quōndām sĭlĭcī rēstrīctūs mēmbră cătēnā

pērsōlvīt pēndēns ē vērtĭcĭbūs praērūptīs.

Īndĕ pătēr dīvūm sānctā cūm cōniŭgĕ nātīsque

ādvēnīt caēlō, tē sōlūm, Phoēbĕ, rĕlīnquēns

ūnĭgĕnāmquĕ sĭmūl cūltrīcēm mōntĭbŭs Īdrī:300

Pēlĕă nām tēcūm părĭtēr sŏrŏr āspērnāta ēst,

nēc Thĕtĭdīs taēdās vŏlŭīt cĕlĕbrārĕ iŭgālīs.

Quī pōstquām nĭvĕīs flēxērūnt sēdĭbŭs ārtūs,

lārgē mūltĭplĭcī cōnstrūctaē sūnt dăpĕ mēnsaē,

cum īntĕrĕa īnfīrmō quătĭēntēs cōrpŏră mōtū305

vērĭdĭcōs Pārcaē coēpērūnt ēdĕrĕ cāntūs.

Hīs cōrpūs trĕmŭlūm cōmplēctēns ūndĭquĕ vēstīs

cāndĭdă pūrpŭrĕā tālōs īncīnxĕrăt ōră,

āt rŏsĕaē nĭvĕō rĕsĭdēbānt vērtĭcĕ vīttaē,

aētērnūmquĕ mănūs cārpēbānt rītĕ lăbōrēm.310

Laēvă cŏlūm mōllī lānā rĕtĭnēbăt ămīctūm,

dēxtĕră tūm lĕvĭtēr dēdūcēns fīlă sŭpīnīs

fōrmābāt dĭgĭtīs, tūm prōno īn pōllĭcĕ tōrquēns

lībrātūm tĕrĕtī vērsābāt tūrbĭnĕ fūsūm,

ātque ĭtă dēcērpēns aēquābāt sēmpĕr ŏpūs dēns,315

lānĕăque ārĭdŭlīs haērēbānt mōrsă lăbēllīs,

quaē prĭŭs īn lēvī fŭĕrānt ēxstāntĭă fīlō:

āntĕ pĕdēs aūtēm cāndēntīs mōllĭă lānaē

vēllĕră vīrgātī cūstōdībānt călăthīscī.

Haēc tūm clārĭsŏnā pēllēntēs vēllĕră vōcĕ320

tālĭă dīvīnō fūdērūnt cārmĭnĕ fātă,

cārmĭnĕ, pērfĭdĭaē quōd pōst nūlla ārgŭĕt aētās.

Ō dĕcŭs ēxĭmĭūm māgnīs vīrtūtĭbŭs aūgēns,

Ēmăthĭaē tūtāmĕn, Ŏpīs cārīssĭmĕ nātō,

āccĭpĕ, quōd laētā tĭbĭ pāndūnt lūcĕ sŏrōrēs,325

vērĭdĭcum ōrăcŭlūm: sēd vōs, quaē fātă sĕquūntūr,

cūrrĭtĕ dūcēntēs sūbtēgmĭnă, cūrrĭtĕ, fūsī.

Āduĕnĭēt tĭbĭ iām pōrtāns ōptātă mărītīs

Hēspĕrŭs, ādvĕnĭēt faūstō cūm sīdĕrĕ cōniūnx,

quaē tĭbĭ flēxănĭmō mēntēm pērfūndăt ămōrĕ,330

lānguĭdŭlōsquĕ părēt tēcūm cōniūngĕrĕ sōmnōs,

lēvĭă sūbstērnēns rōbūstō brāchĭă cōllō.

Cūrrĭtĕ dūcēntēs sūbtēgmĭnă, cūrrĭtĕ, fūsī.

Nūllă dŏmūs tālēs ūmquām cōntēxĭt ămōrēs,

nūllŭs ămōr tālī cōniūnxīt foēdĕre ămāntēs,335

quālĭs ădēst Thĕtĭdī, quālīs cōncōrdĭă Pēleō.

Cūrrĭtĕ dūcēntēs sūbtēgmĭnă, cūrrĭtĕ, fūsī.

Nāscētūr vōbīs ēxpērs tērrōrĭs Ăchīllēs,

hōstĭbŭs haūd tērgō, sēd fōrtī pēctŏrĕ nōtūs,

quī pērsaēpĕ văgō vīctōr cērtāmĭnĕ cūrsūs340

flāmmĕă praēvērtēt cĕlĕrīs vēstīgĭă cērvaē.

Cūrrĭtĕ dūcēntēs sūbtēgmĭnă, cūrrĭtĕ, fūsī.

Nōn īllī quīsquām bēllō sē cōnfĕrĕt hērōs,

cūm Phrўgĭī Teūcrō mānābūnt sānguĭnĕ ‹cāmpī,›

Trōĭcăque ōbsīdēns lōngīnquō moēnĭă bēllō,345

pērĭŭrī Pĕlŏpīs vāstābīt tērtĭŭs hērēs.

Cūrrĭtĕ dūcēntēs sūbtēgmĭnă, cūrrĭtĕ, fūsī.

Īllĭŭs ēgrĕgĭās vīrtūtēs clārăquĕ fāctă

saēpĕ fătēbūntūr gnātōrum īn fūnĕrĕ mātrēs,

cum īncūltūm cānō sōlvēnt ā vērtĭcĕ crīnēm,350

pūtrĭdăque īnfīrmīs vărĭābūnt pēctŏră pālmīs.

Cūrrĭtĕ dūcēntēs sūbtēgmĭnă, cūrrĭtĕ, fūsī.

Nāmquĕ vĕlūt dēnsās praēcērpēns mēssŏr ărīstās

sōlĕ sŭb ārdēntī flāvēntĭă dēmĕtĭt ārvă,

Trōiŭgĕnum īnfēstō prōstērnēt cōrpŏră fērrō.355

Cūrrĭtĕ dūcēntēs sūbtēgmĭnă, cūrrĭtĕ, fūsī.

Tēstĭs ĕrīt māgnīs vīrtūtĭbŭs ūndă Scămāndrī,

quaē pāssīm răpĭdō dīffūndĭtŭr Hēllēspōntō,

cūiŭs ĭtēr caēsīs āngūstāns cōrpŏrum ăcērvīs

āltă tĕpēfăcĭēt pērmīxtā flūmĭnă caēdĕ.360

Cūrrĭtĕ dūcēntēs sūbtēgmĭnă, cūrrĭtĕ, fūsī.

Dēnĭquĕ tēstĭs ĕrīt mōrtī quŏquĕ rēddĭtă praēdă,

cūm tĕrĕs ēxcēlsō cŏăcērvātum āggĕrĕ būstūm

ēxcĭpĭēt nĭvĕōs pērcūlsaē vīrgĭnĭs ārtūs.

Cūrrĭtĕ dūcēntēs sūbtēgmĭnă, cūrrĭtĕ, fūsī.365

Nām sĭmŭl āc fēssīs dĕdĕrīt fōrs cōpĭam Ăchīvīs

ūrbīs Dārdănĭaē Nēptūnĭă sōlvĕrĕ vīnclă,

āltă Pŏlŷxĕnĭā mădĕfīēnt caēdĕ sĕpūlcră;

quaē, vĕlŭt āncĭpĭtī sūccūmbēns vīctĭmă fērrō,

prōĭcĭēt trūncūm sūmmīssō pōplĭtĕ cōrpūs.370

Cūrrĭtĕ dūcēntēs sūbtēgmĭnă, cūrrĭtĕ, fūsī.

Quāre ăgĭte ōptātōs ănĭmī cōniūngĭte ămōrēs.

Āccĭpĭāt cōniūnx fēlīcī foēdĕrĕ dīvām,

dēdātūr cŭpĭdō iām dūdūm nūptă mărītō.

Cūrrĭtĕ dūcēntēs sūbtēgmĭnă, cūrrĭtĕ, fūsī.375

Nōn īllām nūtrīx ŏrĭēntī lūcĕ rĕvīsēns

hēstērnō cōllūm pŏtĕrīt cīrcūmdărĕ fīlō,

[cūrrĭtĕ dūcēntēs sūbtēgmĭnă, cūrrĭtĕ, fūsī]

ānxĭă nēc mātēr dīscōrdīs maēstă pŭēllaē

sēcŭbĭtū cārōs mīttēt spērārĕ nĕpōtēs.380

Cūrrĭtĕ dūcēntēs sūbtēgmĭnă, cūrrĭtĕ, fūsī.

Tālĭă praēfāntēs quōndām fēlīcĭă Pēleī

cārmĭnă dīvīnō cĕcĭnērūnt pēctŏrĕ Pārcaē.

Praēsēntēs nāmque āntĕ dŏmōs īnvīsĕrĕ cāstās

hērōum, ēt sēsē mōrtāli ōstēndĕrĕ coētū,385

caēlĭcŏlaē nōndūm sprētā pĭĕtātĕ sŏlēbānt.

Saēpĕ pătēr dīvūm tēmplo īn fūlgēntĕ rĕvīsēns,

ānnŭă cūm fēstīs vēnīssēnt sācră dĭēbūs,

cōnspēxīt tērrā cēntūm prōcūmbĕrĕ taūrōs.

Saēpĕ văgūs Lībēr Pārnāsī vērtĭcĕ sūmmō390

Thŷiădăs ēffūsīs eūāntīs crīnĭbŭs ēgīt,

cūm Dēlphī tōtā cērtātim ēx ūrbĕ rŭēntēs

āccĭpĕrēnt laētī dīvūm fūmāntĭbŭs ārīs.

Saēpe īn lētĭfĕrō bēllī cērtāmĭnĕ Māvōrs

aūt răpĭdī Trītōnĭs ĕra aūt Ămărūnsĭă vīrgŏ395

ārmātās hŏmĭnum ēst praēsēns hōrtātă cătērvās.

Sēd pōstquām tēllūs scĕlĕre ēst īmbūtă nĕfāndō

iūstĭtĭāmque ōmnēs cŭpĭdā dē mēntĕ fŭgārūnt,

pērfūdērĕ mănūs frātērnō sānguĭnĕ frātrēs,

dēstĭtĭt ēxtīnctōs gnātūs lūgērĕ părēntēs,400

ōptāvīt gĕnĭtōr prīmaēvī fūnĕră nātī,

lībĕr ŭt īnnūptaē pŏtĕrētūr flōrĕ nŏvērcaē,

īgnārō mātēr sūbstērnēns se īmpĭă nātō

īmpĭă nōn vĕrĭta ēst dīvōs scĕlĕrārĕ pĕnātēs.

Ōmnĭă fāndă nĕfāndă mălō pērmīxtă fŭrōrĕ405

iūstĭfĭcām nōbīs mēntem āvērtērĕ dĕōrūm.

Quārē nēc tālīs dīgnāntūr vīsĕrĕ coētūs,

nēc sē cōntīngī pătĭūntūr lūmĭnĕ clārō.