1
‹DE AUGUSTO›
Phoebe potens numeris, praeses Tritonia bellis,
tu quoque ab aërio praepes Victoria lapsu,
come serenatam duplici diademate frontem,
serta ferens, quae dona togae, quae praemia pugnae.
Bellandi fandique potens Augustus honorem
bis meret, ut geminet titulos, qui proelia Musis
temperat et Geticum moderatur Apolline Martem.
Arma inter Chunosque truces furtoque nocentes
Sauromatas, quantum cessat de tempore belli,
indulget Clariis tantum inter castra Camenis.
Vix posuit volucres stridentia tela sagittas:
Musarum ad calamos fertur manus, otia nescit
et commutata meditatur harundine carmen;
sed carmen non molle modis, bella horrida Martis
Odrysii Thraessaeque viraginis arma retractat.
Exsulta, Aeacide, celebraris vate superbo
rursum Romanusque tibi contingit Homerus.
2.
COMMENDATIO CODICIS
Est quod mane legas, est et quod vespere. Laetis
seria miscuimus, temperie ut placeant.
Non unus vitae color est nec carminis unus
lector: habet tempus pagina quaeque suum.
Hoc mitrata Venus probat hoc galeata Minerva,
Stoicus has partes, has Epicurus amat.
Salva mihi veterum maneat dum regula morum,
plaudat permissis sobria Musa iocis.
3
‹DE FERA A CAESARE INTERFECTA›
Cedere quae lato nescit fera saucia ferro
armatique urget tela cruenta viri,
quam grandes parvo patitur sub vulnere mortes
et solam leti vim probat esse manum!
Mirantur casusque novos subitasque ruinas
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
nec contenta ictos letaliter ire per artus
coniungit mortes una sagitta duas,
Plurima communi pereunt si fulminis ictu,
haec quoque de caelo vulnera missa putes.
4
AD FONTEM DANUVII IUSSU VALENTINIANI AUG.
Illyricis regnator aquis, tibi, Nile, secundus,
Danuvius laetum profero fonte caput.
Salvere Augustos iubeo natumque patremque,
armiferis alui quos ego Pannoniis
Nuntius Euxino iam nunc volo currere ponto,
ut sciat hoc superum cura secunda Valens,
caede fuga flammis stratos periisse Suebos
nec Rhenum Gallis limitis esse loco.
Quod si lege maris refluus mihi curreret amnis,
huc possem victos inde referre Gothos.
5.
AD FONTEM DANUVII IUSSU VALENTINIANI AUG.
Danuvius penitis caput occultatus in oris
totus sub vestra iam dicione fluo.
Qua gelidum fontem mediis effundo Suebis,
imperiis gravidas qua seco Pannonias
et qua dives aquis Shythico solvo ostia ponto:
omnia sub vestrum flumina mitto iugum.
Augusto dabitur sed proxima palma Valenti:
inveniet fontes hic quoque, Nile, tuos.
6.
VALENTINIANO IUNIORI IN SIGNUM MARMOREUM
Nunc te marmoreum pro sumptu fecimus; at cum
Augustus frater remeaverit, aureus esto.
7
PICTURAE SUBDITI UBI LEO UNA SAGITTA A GRATIANO OCCISUS EST
Quod leo tam tenui patitur sub harundine letum,
non vires ferri, sed ferientis agunt.
8
EXHORTATIO AD MODESTIAM
Fama est fictilibus cenasse Agathoclea regem
atque abacum Samio saepe onerasse luto,
fercula gemmatis cum poneret horrida vasis
et misceret opes pauperiemque simul.
Quaerenti causam respondit: «Rex ego qui sum
Sicaniae, figulo sum genitore satus».
Fortunam reverenter habe, quicumque repente
dives ab exili progrediere loco.
9
IN EUNIPINAM ADULTERAM
Toxica zelotypo dedit uxor moecha marito,
nec satis ad mortem credidit esse datum.
Miscuit argenti letalia pondera vivi,
cogeret ut celerem vis geminata necem.
Dividat haec si quis, faciunt discreta venenum:
antidotum sumet, qui sociata bibet.
Ergo inter sese dum noxia pocula certant,
cessit letalis noxa salutiferae.
Protinus et vacuos alvi petiere recessus,
lubrica deiectis qua via nota cibis.
Quam pia cura deum! Prodest crudelior uxor
et, cum fata volunt, bina venena iuvant.
10.
IN ECHO PICTAM
Vane, quid affectas faciem mihi ponere, pictor,
ignotamque oculis sollicitare deam?
Aëris et linguae sum filia, mater inanis
indicii, vocem quae sine mente gero.
Extremos pereunte modos a fine reducens
ludificata sequor verba aliena meis.
Auribus in vestris habito penetrabilis Echo:
et si vis similem pingere, pinge sonum.
11.
IN SIMULACRUM OCCASIONIS ET PAENITENTIAE
Cuius opus? Phidiae, qui signum Pallados, eius,
quique Iovem fecit, tertia palma ego sum.
Sum dea quae rara et paucis Occasio nota.
Quid rotulae insistis? Stare loco nequeo.
Quid talaria habes? Volucris sum. Mercurius quae
fortunare solet, tardo ego, cum volui.
Crine tegis faciem? Cognosci nolo. Sed heus tu
occipiti calvo es? Ne tenear fugiens.
Quae tibi iuncta comes? Dicat tibi. Dic rogo quae sis.
Sum dea, cui nomen nec Cicero ipse dedit.
Sum dea, quae facti non factique exigo poenas,
nempe ut paeniteat: sic Metanoea vocor.
Tu modo dic, quid agat tecum. Quandoque volavi,
haec manet: hanc retinent quos ego praeterii.
Tu quoque dum rogitas, dum percontando moraris,
elapsam dices me tibi de manibus.
12.
‹AD GALLAM PUELLAM IAM SENESCENTEM›
Dicebam tibi: «Galla, senescimus. Effugit aetas.
Utere rene tuo: casta puella anus est».
Sprevisti: obrepsit non intellecta senectus
nec revocare potes qui periere dies.
Nunc piget et quereris, quod non aut ista voluntas
tunc fuit aut non est nunc ea forma tibi.
Da tamen amplexus oblitaque gaudia iunge;
da: fruar etsi non quod volo, quod volui.
13
DE LEPORE CAPTO A CANE MARINO
Trinacrii quondam currentem in litoris ora
ante canes leporem caeruleus rapuit.
At lepus: «In me omnis terrae pelagique rapina est,
forsitan et caeli, si canis astra tenet».
14.
‹DE PERGAMO SCRIPTORE FUGITIVO QUI CAPTUS FUERAT›
Tam segnis scriptor quam lentus Pergame cursor
fugisti et primo captus es in stadio
Ergo notas scripto tolerasti Pergame voltu
et quas neglexit dextera frons patitur.
15.
‹IN EUNDEM PERGAMUM›
Pergame non recte punitus fronte subisti
supplicium, lentae quod meruere manus.
At tu, qui dominus, peccantia membra coherce;
iniustum falsos excruciare reos.
Aut inscribe istam, quae non volt scribere, dextram,
aut profugos ferri pondere necte pedes.
16.
‹DE MYRONE ET LAIDE›
Canus rogabat Laidis noctem Myron:
tulit repulsam protinus.
Causamque sensit et caput fuligine
fucavit atra candidum;
idemque voltu, crine non idem Myron
orabat oratum prius.
Sed illa formam cum capillo comparans
similemque, non ipsum rata,
fortasse et ipsum, sed volens ludo frui,
sic est adorta callidum:
«Inepte quid me quod recusavi rogas?
Patri negavi iam tuo».
17.
DE OPINIONE QUAM DE ILLO HABEBAT EIUS UXOR
Laidas et Glyceras, lascivae nomina famae,
coniunx in nostro carmine cum legeret,
ludere me dixit falsoque in amore iocari.
Tanta illi nostra est de probitate fides.
18.
AD UXOREM
Uxor vivamus ut viximus et teneamus
nomina, quae primo sumpsimus in thalamo;
nec ferat ulla dies, ut commutemur in aevo,
quin tibi sim iuvenis tuque puella mihi.
Nestore sim quamvis provectior aemulaque annis
vincas Cumanam tu quoque Deiphoben,
nos ignoremus quid sit matura senectus.
Scire aevi meritum, non numerare decet.
19.
IN MEROEN ANUM EBRIOSAM
Qui primus, Meroë, nomen tibi condidit, ille
Thesidae nomen condidit Hippolito
Nam divinare est nomen componere, quod sit
fortunae et morum vel necis indicium.
Protesilaë, tibi nomen sic fata dederunt,
victima quod Troiae prima futurus eras.
Idmona quod vatem, medicum quod Iapyga dicunt.
Discendas artes nomina praeveniunt.
Et tu sic, Meroë, non quod sis atra colore,
ut quae Niliaca nascitur in Meroë,
infusum sed quod vinum non diluis undis,
potare immixtum sueta merumque merum.
20.
EX GRAECO TRADUCTUM DE STATUA NEMESIS
Me lapidem quondam Persae advexere, tropaeum
ut fierem bello: nunc ego sum Nemesis.
Ac sicut Graecis victoribus asto tropaeum,
punio sic Persas vaniloquos Nemesis.
21.
DE EO QUI THESAURUM REPPERIT CUM SE LAQUEO VELLET SUSPENDERE.
EX GRAECO
Qui laqueum collo nectebat, repperit aurum
thesaurique loco deposuit laqueum.
At qui condiderat, postquam non repperit aurum,
aptavit collo quem reperit laqueum.
22.
DE THRASYBULO LACEDAEMONIO, QUI FORTISSIME DIMICANS OCCUBUIT
Excipis adverso quod pectore volnera septem,
arma super veheris quod, Thrasybule, tua,
non dolor hic patris, Pitanae sed gloria maior:
rarum tam pulchro funere posse frui.
Quem postquam maesto socii posuere feretro,
talia magnanimus edidit orsa pater:
«flete alios, natus lacrimis non indiget ullis;
et meus et talis et Lacedaemonius».
23.
EX GRAECO TRADUCTUM DE MATRE MAGNANIMA
Mater Lacaena clipeo obarmans filium
«cum hoc», inquit, «aut in hoc redi».
24.
IN DEGENEREM, DIVITEM MOECHO GENITUM
Quidam superbus opibus et fastu tumens
tantumque verbis nobilis
spernit vigentis clara saecli nomina,
antiqua captans stemmata,
Martem Remumque et conditorem Romulum
privos parentes nuncupans.
Hos ille Serum veste contexi iubet,
hos caelat argento gravi,
ceris inurens ianuarum limina
et atriorum pegmata;
credo quod illi nec pater certus fuit
et mater est vere lupa.
25.
VERSUS IN VESTE CONTEXTI
Laudet Achaemenias orientis gloria telas,
molle aurum pallis, Graecia, texe tuis,
non minus Ausoniam celebret dum fama Sabinam,
parcentem magnis sumptibus, arte parem.
26.
ITEM
Sive probas Tyrio textam subtemine vestem,
seu placet inscripti commoditas tituli,
ipsius hoc dominae concinnat utrumque venustas:
has geminas artes una Sabina colit.
27.
ITEM
Licia qui texunt et carmina, carmina Musis,
licia contribuunt, casta Minerva, tibi.
Ast ego rem sociam non dissociabo Sabina,
versibus inscripsi quae mea texta meis.
28.
ANTISTHENIS CYNICI IMAGINI SUBDITI
Inventor primus cynices ego. «Quae ratio istaec?
Alcides multo dicitur esse prior».
Alcida quondam fueram doctore secundus:
nunc ego sum cynices primus et ille deus.
29.
‹ITEM›
Discipulus melior nulli meliorve magister
εἰς ἀρετὴν συνέβη καὶ κυνικὴν σοφίην.
Dicere me verum novit qui novit utrumque
καὶ θεὸν Ἀλκείδην καὶ κύνα Διογένην.
30.
MIXOBARBARON LIBERI PATRIS SIGNO MARMOREO
IN VILLA NOSTRA OMNIUM DEORUM ARGUMENTA HABENTI
Ogygidae me Bacchum vocant,
Osirin Aegypti putant,
Mysi Phanacem nominant,
Dionyson Indi existimant,
Romana sacra Liberum,
Arabica gens Adoneum,
Lucaniacus Pantheum.
31
LIBERO PATRI
Αἰγύπτου μὲν Ὀσῖρις ἐγὼ, Μουσῶν δὲ Φανάκης
Βάκχος ἐνὶ Ζωοῖσιν, ἐνὶ φθιμένοισιν Ἀδωνεῦς,
πυρογένης δίκερως, Τιτανολέτης, Διόνυσος.
32.
IN CORYDONEM MARMOREUM
Αἴξ χίμαρος πήρη ποιμὴν ῥαβδοῦχος ἐλαίη
εἷς λίθος ἐκ πάντων λιτὸς ἐγὼ Κορύδων.
33
IN SIMULACRUM SAPPHONIS
Lesbia Pieriis Sappho soror addita Musis,
εἰμ' ἐνάτη λυρικῶν, Ἀονίδων δεκάτη.
34
DEAE VENERI
Orta salo, suscepta solo, patre edita Caelo,
Aeneadum genetrix, hic habito alma Venus.
35
AD LIBELLUM SUUM
Si tineas cariemque pati te, charta, necesse est,
incipe versiculis ante perire meis.
«Malo», inquis, «tineis». Sapis, aerumnose libelle,
perfungi mavis quod leviore malo.
Ast ego damnosae nolo otia perdere Musae,
iacturam somni quae parit atque olei.
«Utilius dormire fuit quam perdere somnum
atque oleum». Bene ais, causa sed ista mihi est.
Irascor Proculo, cuius facundia tanta est,
quantus honos. Scripsit plurima, quae cohibet.
Hunc studeo ulcisci; | et prompta est ultio vati.
Qui sua non edit carmina, nostra legat.
Huius in arbitrio est, seu te iuvenescere cedro
seu iubeat duris vermibus esse cibum.
Huic ego, quod nobis superest ignobilis oti,
deputo, sive legat, quae dabo, sive tegat.
36.
DE PUELLA QUAM AMABAT
Hanc volo quae non volt; illam quae volt ego nolo:
vincere volt animos, non satiare Venus.
Oblatas sperno illecebras, detrecto negatas:
nec satiare animum nec cruciare volo.
Nec bis cincta Diana placet nec nuda Cythere:
illa voluptatis nil habet, haec nimium.
Callida sed mediae Veneris mihi venditet artem
femina, quac iungat quod volo nolo vocet.
37
DE DUOBUS FRATRIBUS
Χρηστὸς Ἀκίνδυνος αὐτοαδέλφεοι, ἀγλαὰ τέκνα,
moribus ambo malis nomina falsa gerunt:
οὔθ' οὗτος χρηστός γ' οὐθ' οὗτος ἀκίνδυνος ἐστιν.
Una potest ambos littera corrigere.
Αἴ κεν Χρηστὸς ἔχῃ παρ' ἀδελφοῦ Ἀκινδύνου ἄλφα,
κίνδυνος hic, fiet, frater ἄχρηστος erit.
38.
DE CHRESTO ET ACINDYNO
QUIBUS FUERAT MALE NOMEN IMPOSITUM
Germani fratres sunt Chrestos, Acindynos alter.
Falsum nomen utrique, sed ut verum sit utrique,
alpha suum Chresto det Acindynos, ipse sine alpha
permaneat: verum nomen uterque geret.
39
QUODDAM QUASI AENIGMA DE TRIBUS INCESTIS
«Tris uno in lecto: stuprum duo perpetiuntur
et duo committunt». «Quattuor esse reor».
«Falleris: extremis da singula crimina et illum
bis numera medium, qui facit et patitur».
40.
DE PHILOMUSO GRAMMATICO
Emptis quod libris tibi bybliotheca referta est,
doctum et grammaticum te, Philomuse, putas.
Hoc genere et chordas et plectra et barbita conde;
omnia mercatus cras citharoedus eris.
41.
IN STATUAM RUFI
Rhetoris haec Rufi statua est; nil verius: ipsa est.
Ipsa adeo linguam non habet et cerebrum.
Et riget et surda est et non videt. Haec sibi constant.
Unum dissimile est: mollior ille fuit.
42.
IN RUFI IMAGINEM
Elinguem quis te dicentis imagine pinxit?
Dic mihi, Rufe. Taces? Nil tibi tam simile est.
43
IDEM
Haec Rufi tabula est: nil verius. Ipse ubi Rufus?
«In cathedra». Quid agit? «Hoc quod et in tabula».
44
DE RUFO RHETORE
Reminisco Rufus dixit in versu suo:
cor ergo versus, immo Rufus, non habet.
45
‹ITEM›
Qui reminisco putat se dicere posse Latine,
hic ubi co scriptum est, faceret cor, si cor haberet.
46.
‹ITEM›
Rufus vocatus rhetor olim ad nuptias.
Celebri ut fit in convivio,
grammaticae ut artis se peritum ostenderet,
haec vota dixit nuptiis:
«et masculini et feminini gignite
generisque neutri filios».
47
IN RUFI IMAGINEM
«Ore pulchro et ore muto scire vis quae sim»? Volo.
«Imago Rufi rhetoris Pictavici».
Diceret set ipse vellem rhethor hoc mi. «Non potest».
Cur? «Ipse rhetor est imago imaginis».
48.
SUB RUFI STATUA
«Rhetoris haec Rufi statua est?» Si saxea, Rufi.
«Cur id ais?». Semper saxeus ipse fuit.
49
DE DIOGENE
Pera, polenta, tribon, baculus, scyphus, arta supellex
ista fuit Cynici, set putat hanc nimiam.
Namque cavis manibus cernens potare bubulcum
«cur, scyphe, te», dixit, «gesto supervacuum?»
50.
ITEM
Effigiem, rex Croese, tuam, ditissime regum,
vidit aput manes Diogenes cynicus.
«Nil», inquit, «tibi, Croese, tuum: superant mihi cuncta.
Nudus eram: sic sum; nil habui: hoc habeo».
Rex ait: «haud egui, cum tu, mendice, carebas
omnibus; et careo, si modo non egeo»?
51.
IN SIGNUM MARMOREUM NIOBES
Vivebam: sum facta silex, quae deinde polita
Praxiteli manibus vivo iterum Niobe.
Reddidit artificis manus omnia, sed sine sensu:
hunc ego, cum laesi numina, non habui.
52.
DE PALLADE VOLENTE CERTARE ARMIS CUM VENERE
Armatam vidit Venerem Lacedaemone Pallas:
«Nunc certemus», ait, «iudice vel Paride».
Cui Venus: «Armatam tu me, temeraria, temnis,
quae quo te vici tempore nuda fui»?
53
DE LAIDE DICANTE VENERI SPECULUM SUUM
Lais anus Veneri speculum dico: dignum habeat se
aeterna aeternum forma ministerium.
At mihi nullus in hoc usus, quia cernere talem
qualis sum nolo, qualis eram nequeo.
54
‹DE CASTORE POLLUCE ET HELENA›
Istos, tergemino nasci quos cernis ab ovo,
patribus ambiguis et matribus adsere natos.
Hos genuit Nemesis, sed Leda puerpera fovit:
Tyndareus pater his et Iuppiter: hic putat, hic scit.
55
DE IMAGINE VENERIS SCULPTA A PRAXITELE
Vera Venus Gnidiam cum vidit Cyprida, dixit:
«Vidisti nudam me, puto, Praxitele».
Non vidi nec fas, sed ferro opus omne polimus:
ferrum Gradivi Martis in arbitrio.
Qualem igitur domino scierant placuisse Cytheren,
talem fecerunt ferrea caela deam».
56.
IN BUCULAM AEREAM MYRONIS
Bucula sum, caelo genitoris facta Myronis
aerea: nec factam me puto, sed genitam.
Sic me taurus init, sic proxima bucula mugit,
sic vitulus sitiens ubera nostra petit.
Miraris quod fallo gregem? Gregis ipse magister
inter pascentes me numerare solet.
57
IDEM
Ubera quid pulsas frigentia matris aënae,
o vitule, et sucum lactis ab aere petis?
Hunc quoque praestarem, si me pro parte parasset
exteriore Myron, interiore deus.
58.
IDEM
Daedale, cur vana consumis in arte laborem?
Me potius clausa subice Pasiphaae.
Illecebras verae si vis dare, Daedale, vaccae,
viva tibi species vacca Myronis erit.
59
IDEM
Aerea mugitum poterat dare vacca Myronis,
sed timet artificis deterere ingenium.
Fingere nam similem vivae, quam vivere, plus est;
nec sunt facta dei mira, sed artificis.
60.
IDEM
Aerea bos steteram; mactata est vacca Minervae,
sed dea proflatam transtulit hunc animam.
Et modo sum duplex, pars aerea, pars animata.
Haec manus artificis dicitur, illa deae.
61.
IDEM
Quid me, taure, paras specie deceptus inire?
Non sum ego Minoae machina Phasipaae.
62.
IDEM
Necdum caduco sole, iam sub vespere
ageret iuvencas cum domum pastor suas,
suam relinquens me monebat ut suam.
63.
IDEM
Unam iuvencam pastor forte amiserat
numerumque iussus reddere
me defuisse conquerebatur, sequi
quae noluissem ceteras.
64.
‹QUAE SEXUM MUTARINT›
Vallebanae (nova res et vix credenda poëtis
sed quae de vera promitur historia)
femineam in speciem convertit masculus ales
pavaque de pavo constitit ante oculos.
Cuncti admirantur monstrum, sed mollior agna
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Quid stolidi ad speciem notae novitatis hebetis?
An vos Nasonis carmina non legitis?
Caenida convertit proles Saturnia Consus
ambiguoque fuit corpore Tiresias.
Vidit semivirum fons Salmacis Hermaphroditum,
vidit nubentem Plinius androgynum.
Nec satis antiquum, quod Campana in Benevento
unus epheborum virgo repente fuit.
Nolo tamen veteris documenta arcessere famae:
ecce ego sum factus femina de puero.
65.
IN MARCUM
«Pythagora Euphorbi, reparas qui semina rerum
corporibusque novis das reduces animas,
dic quid erit Marcus iam fata novissima functus,
si redeat vitam rursus in aëriam?»
«Qui Marcus?» «Feles nuper pullaria dictus
corrupit totum qui puerile secus,
perversae veneris postico volnere fossor,
Lucili vatis †subpilo pullopremus».
«Non taurus, non mulus erit, non hippocamelus,
non caper aut aries, sed scarabaeus erit».
66.
‹IN CASTOREM›
Lambere cum vellet mediorum membra virorum
Castor nec posset vulgus habere domi,
repperit ut nullum fellator perderet inguen:
uxoris coepit lingere membra suae.
67.
SUBSCRIPTA PICTURAE MULIERIS IMPUDICAE
Praeter legitimi genialia foedera coetus
repperit obscenas veneres vitiosa libido,
Herculis heredi quam Lemnia suasit egestas,
quam toga facundi scaenis agitavit Afrani,
et quam Nolanis capitalis luxus inussit.
Crispa tamen cunctas exercet corpore in uno:
deglubit, fellat, molitur per utramque cavernam,
ne quid inexpertum frustra moritura relinquat.
68.
DE EO QUI TESTAM HOMINIS
IMMISERICORDITER DISSIPARE VOLUIT
Abiecta in triviis inhumati glabra iacebat
testa hominis, nudum iam cute calvitium.
Fleverunt alii, fletu non motus Achilas
insuper et silicis verbere dissicuit.
Eminus ergo icto rediit lapis ultor ab osse
auctorisque sui frontem oculosque petit.
Sic utinam certos manus impia dirigat ictus,
auctorem ut feriant tela retorta suum.
69.
DE ALCONE MEDICO
Languenti Marco dixit Diodorus haruspex
ad vitam non plus sex superesse dies.
Sed medicus divis fatisque potentior Alcon
falsum convicit ilico haruspicium.
Tractavitque manum victuri, ni tetigisset;
ilico nam Marco sex periere dies.
70.
DE SIGNO IOVIS TACTO AB ALCONE MEDICO
Alcon hesterno signum Iovis attigit. Ille
quamvis marmoreus vim patitur medici.
Ecce hodie iussus transferri e sede vetusta
effertur, quamvis sit deus atque lapis.
71.
IN EUNOMUM MEDICUM
Languentem Gaium moriturum dixerat olim
Eunomus: evasit fati ope, non medici.
Paulo post ipsum videt aut vidisse putavit
pallentem et multa mortis in effigie.
«Quis tu»? «Gaius», ait. «Vivisne»? Hic abnuit. «Et quid
nunc agis hic»? «Missu Ditis», ait, «venio,
ut, qui notitiam rerumque hominumque tenerem,
accirem medicos». Eunomus obriguit.
Tum Gaius: «Metuas nihil, Eunome: dixi ego et omnes
nullum qui saperet dicere te medicum».
72.
IN HOMINEM VOCIS ABSONAE
Latratus catulorum, hinnitus fingis equorum,
caprigenumque pecus lanigerosque greges
balatu adsimulas. Asinos quoque rudere dicas,
cum vis Arcadicum fingere, Marce, pecus.
Gallorum cantus et ovantes gutture corvos
et quidquid vocum belua et ales habet,
omnia cum simules ita vere, ut ficta negentur,
non potes humanae vocis habere sonum.
73
DE AUXILIO GRAMMATICO
Emendata potest quaenam vox esse magistri,
nomen qui proprium cum vitio loquitur?
Auxilium te nempe vocas, inscite magister.
Da rectum casum: iam solicismus eris.
74
IN EUNUM LIGURRITOREM
Eune quid affectas vendentem Phyllida odores?
Diceris hanc mediam lambere, non molere.
Perspice, ne mercis fallant te nomina, vel ne
aëre Seplasiae decipiare, cave,
dum κύσθον κόστονque putas communis odoris
et nardum ac sardas esse sapore pari.
75
‹ITEM›
Diversa infelix et lambit et olfacit Eunus.
Dissimilem olfactum naris et oris habet.
76.
AD EUNDEM EUNUM QUOD NON VELIT BENE NEC MALE OLERE
Salgama non hoc sunt, quod balsama: cedite odores.
Nec male olere mihi nec bene olere placet.
77
‹ITEM›
Λαῒς Ἔρως et Ἴτυς, Χείρων et Ἔρως, Ἴτυς alter
nomina si scribas, prima elementa adime,
ut facias verbum, quod tu facis, Eune magister.
Dicere me Latium non decet obprobrium.
78.
‹IN EUNDEM›
Eune, quod uxoris gravidae putria inguina lambis,
festinas glossas non natis tradere natis.
79
AD EUNUM LIGURRITOREM PAEDAGOGUM
Eunus Syriscus, inguinum ligurritor,
opicus magister (sic eum docet Phyllis),
muliebre membrum quadriangulum cernit.
Triquetro coactu .Δ. litteram ducit.
De valle femorum altrinsecus pares rugas
mediumque, fissi rima qua patet, callem
Ψ dicit esse: nam trifissilis forma est.
Cui ipse linguam cum dedit suam, .Λ. est:
veramque in illis esse .Φ. notam sentit.
Quid, imperite, .P. putas ibi scriptum,
ubi locari .I. convenit longum?
Miselle doctor, .ΟΥ. tibi sit obsceno
tuumque nomen .Θ. sectilis signet.
80.
AD CRISPAM
Deformem quidam te dicunt, Crispa: | ego istud
nescio. Mi pulchra es, iudice me, satis est.
Quin etiam cupio, iunctus quia zelus amori est,
ut videare aliis foeda, decora mihi.
81.
QUALEM VELIT HABERE AMICAM
Sit mihi talis amica velim,
iurgia quae temere incipiat
nec studeat quasi casta loqui,
pulchra procax, petulante manu,
verbera quae ferat et regerat
caesaque ad oscula confugiat.
Nam nisi moribus his fuerit,
casta modesta pudenter agens,
dicere abominor, uxor erit.
82.
EX GRAECO TRADUCTUM AD CUPIDINEM
Hoc quod amare vocant, solve aut misceto Cupido:
aut neutrum flammis ure vel ure duos.
83.
AD DIONEM DE AMORE SUO
Aut restingue ignem quo torreor, alma Dione,
aut transire iube vel fac utrimque parem.
84.
EX GRAECO: ARCHE DE TOI HEMISY PANTON
Incipe! Dimidium facti est coepisse. Superfit
dimidium: rursum hoc incipe et efficies.
85.
EX GRAECO: A CHARIS A BRADYPOUS ACHARIS CHARIS
Gratia quae tarda est, ingrata est, gratia. Namque
cum fieri properat, gratia grata magis.
86.
EX EODEM
Si bene quid facias, facias cito. Nam cito factum
gratum erit, ingratum gratia tarda facit.
87.
DE EO QUI CAPANEUM SALTANS RUIT
Deceptae felix casus se miscuit arti:
histrio, saltabat qui Capanea, ruit.
88.
IN DODRALEM
Dodra ex dodrante est. Sic collige: ius aqua vinum
sal, oleum, panis, mel, piper, herba, novem.
89.
IDEM
Dodra vocor. «Quae causa»? Novem species gero. «Quae sunt?»
Ius, aqua, mel, vinum, panis, piper, herba, oleum, sal.
90
IDEM
Δόδρα, ποτὸν καὶ ἀριθμός, ἔχω μέλι, οἶνον, ἔλαιον,
ἄρτον, ἅλας, βοτάνην, ζωμὸν, ὕδωρ, πέπερι.
91.
DE IURIS CONSULTO QUI UXOREM HABEBAT ADULTERAM
Iuris consulto, cui vivit adultera coniunx,
Papia lex placuit, Iulia displicuit.
Quaeritis, unde haec sit distantia? Semivir ipse
Scantiniam metuens non metuit Titiam.
92.
AD QUENDAM QUI LEVIA SIBI INGUINA FACIEBAT
Inguina quod calido levas tibi dropace, causa est:
irritant volsas levia membra lupas.
Sed quod et elixo plantaria podice vellis
et teris incurvas pumice Clazomenas,
causa latet, bimarem nisi quod patientia morbum
appetit et tergo femina, pube vir es.
93
IN ZOILUM
Semivir uxorem duxisti, Zoile, moecham.
O quantus fiet quaestus utrimque domi,
cum dabit uxori molitor tuus et tibi adulter,
quanti deprensi damna pudoris ement.
Sed modo quae vobis lucrosa libido videtur,
iacturam senio mox subeunte feret.
Incipient operas conducti vendere moechi,
quos modo munificos lena iuventa tenet.
94
AD MARCUM AMICUM
DE DISCORDIA QUAM HABET CUM PUELLIS
«Hanc amo quae me odit, contra | hanc quae me amat odi.
Compone inter nos si potes alma Venus».
«Perfacile id faciam: mores mutabo et amores.
Oderit haec, amet haec». «Rursus idem patiar».
«Vis ambas ut ames»? «Si diligat utraque, vellem».
«Hoc tibi tu praesta, Marce; ut ameris, ama».
95
DYSEROS
«Suasisti, Venus, ecce, duas dyseros ut amarem.
Odit utraque; aliud da modo consilium».
«Vince datis ambas». «Cupio, verum arta domi res».
«Pellice promissis». «Nulla fides inopi».
«Antestare deos». «Non fas mihi fallere divos».
«Pervigila ante fores». «Nocte capi metuo».
«Scribe elegos». «Nequeo Musarum et Apollinis expers».
«Frange fores». «Poenas iudicii metuo».
«Stulte, ab amore mori pateris, non vis ob amorem?».
«Malo miser dici quam miser atque reus».
«Suasi quod potui: ‹tu› alios modo consule». «Dic quos».
«Quod sibi suaserunt Phaedra et Elissa dabunt,
quod Canace Phyllisque et fastidita Phaoni».
«Hoc das consilium?» «Tale datur miseris».
96.
PULCHRUM DEI RESPONSUM
Doctus Hylas caestu, Phegeus catus arte palaestrae,
clarus Olympiacis et Lycus in stadiis,
an possent omnes venturo vincere agone,
Ammonem Libyae consuluere deum.
Sed deus, ut sapiens, «dabitur victoria vobis
indubitata equidem, si caveatis», ait,
«ne quis Hylam caestu, ne quis certamine luctae
Phegea, ne cursu te, Lyce, praetereat».
97
‹DE HERMIONES ZONA›
Punica turgentes redimibat zona papillas
Hermiones: zonae textum elegeon erat:
«qui legis hunc titulum, Paphie tibi mandat ames me
exemploque tuo neminem amare vetes».
98.
HYLAE
Aspice quam blandae necis ambitione fruatur
letifera experiens gaudia, pulcher Hylas.
Oscula et infestos inter moriturus amores
ancipites patitur Naidas Eumenidas.
99
NYMPHIS QUAE HYLAM MERSERUNT
Furitis procaces Naides
amore saevo et irrito:
ephebus iste fons erit.
100.
NARCISSO
Si cuperes alium, posses, Narcisse, potiri.
Nunc tibi amoris adest copia, fructus abest.
101.
IDEM
Quid non ex huius forma pateretur amator,
ipse suam qui sic deperit effigiem?
102.
DE ECHO DOLENTE PROPTER MORTEM NARCISSI
Conmoritur, Narcisse, tibi resonabilis Echo,
vocis ad extremos exanimata modos:
et pereuntis adhuc gemitum resecuta querellis
ultima nunc etiam verba loquentis amat.
103
DE HERMAPHRODITO
Mercurio genitore satus, genetrice Cythere,
nominis ut mixti, sic corporis Hermaphroditus,
concretus sexu, sed non perfectus utroque,
ambiguae veneris, neutro potiendus amori.
104.
DE CONIUNCTIONE SALMACIS CUM HERMAPHRODITO
Salmacis optato concreta est nympha marito.
Felix virgo, sibi si scit inesse virum.
Et tu formosae, iuvenis, permixte puellae,
bis felix, unum si licet esse duos.
105.
AD APOLLINEM DE DAPHNE FUGIENTE
Pone arcum, Paean, celeresque reconde sagittas:
non te virgo fugit, sed tua tela timet.
106.
DE DAPHNE TECTA CORTICE
Invide, cur properas, cortex, operire puellam?
Laurea debetur Phoebo, si virgo negatur.
107.
IN SCABIOSUM
Thermarum in solio si quis Polygitona vidit
ulcera membrorum scabie putrefacta foventem,
praeposuit cunctis spectacula talia ludis.
Principio tremulis gannitibus aera pulsat
verbaque lascivos meretricum imitantia coetus
vibrat et obscenae numeros pruriginis implet.
Bracchia deinde rotat velut enthea daemone Maenas
pectus, crura, latus, ventrem, femora, inguina, suras
tergum, colla, umeros, luteae Symplegadis antrum,
tam diversa locis vaga carnificina pererrat,
donec marcentem calidi fervore lavacri
blandus letali solvat dulcedine morbus.
Desectos sic fama viros, ubi cassa libido
femineos coetus et non sua bella lacessit,
irrita vexato consumere gaudia lecto,
titillata brevi cum iam sub fine voluptas
fervet et ingesto peragit ludibria morsu.
Torpida non aliter Polygiton membra resolvit
et, quia debentur suprema piacula vitae,
ad Phlegethonteas sese iam praeparat undas.
108.
DE QUODAM SILVIO BONO QUI ERAT BRITO
Silvius ille Bonus, qui carmina nostra lacessit,
nostra magis meruit disticha, Brito bonus.
109.
‹IDESM›
Silvius hic Bonus est. «Qui Silvius?», «Iste Britannus».
«Aut Brito hic non est Silvius aut malus est».
110.
‹IDEM›
Silvius esse Bonus fertur pariterque Britannus.
Quis credat civem degenerasse bonum?
111.
‹IDEM›
Nemo bonus Brito est. Si simplex Silvius esse
incipiat, simplex desinat esse bonus.
112.
‹IDEM›
Silvius hic Bonus est, sed Brito est Silvius idem:
simplicior res est, credite: Brito malus.
113.
‹IDEM›
Silvi, Brito Bonus, quamvis homo non bonus esse
ferris nec ‹se quit› iungere Brito Bono.
114.
IN NOTARIUM
Puer, notarum praepetum
sollers minister, advola.
Bipatens pugillar expedi,
cui multa fandi copia
punctis peracta singulis
ut una vox absolvitur.
Evolvo libros uberes
instarque densae grandinis
torrente lingua perstrepo.
Tibi nec aures ambigunt
nec occupatur pagina
et mota parce dextera
volat per aequor cereum.
Cum maxime nunc proloquor
circumloquentis ambitu,
tu sensa nostri pectoris
vix dicta iam ceris tenes.
Sentire tam velox mihi
vellem dedisset mens mea,
quam praepetis dextrae fuga
tu me loquentem praevenis.
Quis, quaeso, quis me prodidit?
Quis ista iam dixit tibi,
quae cogitabam dicere?
Quae furta corde in intimo
exercet ales dextera?
Quis ordo rerum tam novus,
veniat in aures ut tuas,
quod lingua nondum absolverit?
Doctrina non hoc praestitit
nec ulla tam velox manus
celeripedis compendii:
natura manus hoc tibi
deusque donum tradidit,
quae loquerer ut scires prius
idemque velles quod volo.
1
‹DE AUGUSTO›
Phoēbĕ pŏtēns nŭmĕrīs, praēsēs Trītōnĭă bēllīs,
tū quŏque ăb āĕrĭō praēpēs Vīctōrĭă lāpsū,
cōmĕ sĕrēnātām dŭplĭcī dĭădēmătĕ frōntēm,
sērtă fĕrēns, quaē dōnă tŏgaē, quaē praēmĭă pūgnaē.
Bēllāndī fāndīquĕ pŏtēns Aūgūstŭs hŏnōrēm
bīs mĕrĕt, ūt gĕmĭnēt tĭtŭlōs, quī proēlĭă Mūsīs
tēmpĕrăt ēt Gĕtĭcūm mŏdĕrātŭr Ăpōllĭnĕ Mārtēm.
Ārma īntēr Chūnōsquĕ trŭcēs fūrtōquĕ nŏcēntēs
Saūrŏmătās, quāntūm cēssāt dē tēmpŏrĕ bēllī,
īndūlgēt Clărĭīs tāntum īntēr cāstră Cămēnīs.
Vīx pŏsŭīt vŏlŭcrēs strīdēntĭă tēlă săgīttās:
Mūsārum ād călămōs fērtūr mănŭs, ōtĭă nēscīt
ēt cōmmūtātā mĕdĭtātŭr hărūndĭnĕ cārmēn;
sēd cārmēn nōn mōllĕ mŏdīs, bēlla hōrrĭdă Mārtīs
Ōdrўsĭī Thraēssaēquĕ vĭrāgĭnĭs ārmă rĕtrāctāt.
Ēxsūlta, Aēăcĭdē, cĕlĕbrārīs vātĕ sŭpērbō
rūrsūm Rōmānūsquĕ tĭbī cōntīngĭt Hŏmērūs.
2.
COMMENDATIO CODICIS
Ēst quōd mānĕ lĕgās, ēst ēt quōd vēspĕrĕ. Laētīs
sērĭă mīscŭĭmūs, ‖ tēmpĕrĭe ūt plăcĕānt.
Nōn ūnūs vītaē cŏlŏr ēst nēc cārmĭnĭs ūnūs
lēctŏr: hăbēt tēmpūs ‖ pāgĭnă quaēquĕ sŭūm.
Hōc mītrātă Vĕnūs prŏbăt hōc gălĕātă Mĭnērvă,
Stōĭcŭs hās pārtēs, ‖ hās Ĕpĭcūrŭs ămāt.
Sālvă mĭhī vĕtĕrūm mănĕāt dūm rēgŭlă mōrūm,
plaūdāt pērmīssīs ‖ sōbrĭă Mūsă iŏcīs.
3
‹DE FERA A CAESARE INTERFECTA›
Cēdĕrĕ quaē lātō nēscīt fĕră saūcĭă fērrō
ārmātīque ūrgēt ‖ tēlă crŭēntă vĭrī,
quām grāndēs pārvō pătĭtūr sūb vūlnĕrĕ mōrtēs
ēt sōlām lētī ‖ vīm prŏbăt ēssĕ mănūm!
Mīrāntūr cāsūsquĕ nŏvōs sŭbĭtāsquĕ rŭīnās
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
nēc cōntēnta īctōs lētālĭtĕr īrĕ pĕr ārtūs
cōniūngīt mōrtēs ‖ ūnă săgīttă dŭās,
Plūrĭmă cōmmūnī pĕrĕūnt sī fūlmĭnĭs īctū,
haēc quŏquĕ dē caēlō ‖ vūlnĕră mīssă pŭtēs.
4
AD FONTEM DANUVII IUSSU VALENTINIANI AUG.
Īllўrĭcīs rēgnātŏr ăquīs, tĭbĭ, Nīlĕ, sĕcūndūs,
Dānŭvĭūs laētūm ‖ prōfĕrŏ fōntĕ căpūt.
Sālvēre Aūgūstōs iŭbĕō nātūmquĕ pătrēmquĕ,
ārmĭfĕrīs ālvī ‖ quōs ĕgŏ Pānnŏnĭīs
Nūntĭŭs Eūxīnō iām nūnc vŏlŏ cūrrĕrĕ pōntō,
ūt scĭăt hōc sŭpĕrūm ‖ cūră sĕcūndă Vălēns,
caēdĕ fŭgā flāmmīs strātōs pĕrĭīssĕ Sŭēbōs
nēc Rhēnūm Gāllīs ‖ līmĭtĭs ēssĕ lŏcō.
Quōd sī lēgĕ mărīs rĕflŭūs mĭhĭ cūrrĕrĕt āmnīs,
hūc pōssēm vīctōs ‖ īndĕ rĕfērrĕ Gŏthōs.
5.
AD FONTEM DANUVII IUSSU VALENTINIANI AUG.
Dānŭvĭūs pĕnĭtīs căpŭt ōccūltātŭs ĭn ōrīs
tōtūs sūb vēstrā ‖ iām dĭcĭōnĕ flŭō.
Quā gĕlĭdūm fōntēm mĕdĭīs ēffūndŏ Sŭēbīs,
īmpĕrĭīs grăvĭdās ‖ quā sĕcŏ Pānnŏnĭās
ēt quā dīvĕs ăquīs Shўthĭcō sōlvo ōstĭă pōntō:
ōmnĭă sūb vēstrūm ‖ flūmĭnă mīttŏ iŭgūm.
Aūgūstō dăbĭtūr sēd prōxĭmă pālmă Vălēntī:
īnvĕnĭēt fōntēs ‖ hīc quŏquĕ, Nīlĕ, tŭōs.
6.
VALENTINIANO IUNIORI IN SIGNUM MARMOREUM
Nūnc tē mārmŏrĕūm prō sūmptū fēcĭmŭs; āt cūm
Aūgūstūs frātēr rĕmĕāvĕrĭt, aūrĕŭs ēstŏ.
7
PICTURAE SUBDITI UBI LEO UNA SAGITTA A GRATIANO OCCISUS EST
Quōd lĕŏ tām tĕnŭī pătĭtūr sŭb hărūndĭnĕ lētūm,
nōn vīrēs fērrī, ‖ sēd fĕrĭēntĭs ăgūnt.
8
EXHORTATIO AD MODESTIAM
Fāma ēst fīctĭlĭbūs cēnāsse Ăgăthōclĕă rēgēm
ātque ăbăcūm Sămĭō ‖ saēpe ŏnĕrāssĕ lŭtō,
fērcŭlă gēmmātīs cūm pōnĕrĕt hōrrĭdă vāsīs
ēt mīscērĕt ŏpēs ‖ paūpĕrĭēmquĕ sĭmūl.
Quaērēntī caūsām rēspōndīt: «Rēx ĕgŏ quī sūm
Sīcănĭaē, fĭgŭlō ‖ sūm gĕnĭtōrĕ sătūs».
Fōrtūnām rĕvĕrēntĕr hăbē, quīcūmquĕ rĕpēntĕ
dīvĕs ăb ēxīlī ‖ prōgrĕdĭērĕ lŏcō.
9
IN EUNIPINAM ADULTERAM
Tōxĭcă zēlŏtўpō dĕdĭt ūxōr moēchă mărītō,
nēc sătĭs ād mōrtēm ‖ crēdĭdĭt ēssĕ dătūm.
Mīscŭĭt ārgēntī lētālĭă pōndĕră vīvī,
cōgĕrĕt ūt cĕlĕrēm ‖ vīs gĕmĭnātă nĕcēm.
Dīvĭdăt haēc sī quīs, făcĭūnt dīscrētă vĕnēnūm:
āntĭdŏtūm sūmēt, ‖ quī sŏcĭātă bĭbēt.
Ērgo īntēr sēsē dūm nōxĭă pōcŭlă cērtānt,
cēssīt lētālīs ‖ nōxă sălūtĭfĕraē.
Prōtĭnŭs ēt văcŭōs ālvī pĕtĭērĕ rĕcēssūs,
lūbrĭcă dēiēctīs ‖ quā vĭă nōtă cĭbīs.
Quām pĭă cūră dĕūm! Prōdēst crūdēlĭŏr ūxōr
ēt, cūm fātă vŏlūnt, ‖ bīnă vĕnēnă iŭvānt.
10.
IN ECHO PICTAM
Vānĕ, quĭd āffēctās făcĭēm mĭhĭ pōnĕrĕ, pīctōr,
īgnōtāmque ŏcŭlīs ‖ sōllĭcĭtārĕ dĕām?
Āĕrĭs ēt līnguaē sūm fīlĭă, mātĕr ĭnānīs
īndĭcĭī, vōcēm ‖ quaē sĭnĕ mēntĕ gĕrō.
Ēxtrēmōs pĕrĕūntĕ mŏdōs ā fīnĕ rĕdūcēns
lūdĭfĭcātă sĕquōr ‖ vērba ălĭēnă mĕīs.
Aūrĭbŭs īn vēstrīs hăbĭtō pĕnĕtrābĭlĭs Ēchō:
ēt sī vīs sĭmĭlēm ‖ pīngĕrĕ, pīngĕ sŏnūm.
11.
IN SIMULACRUM OCCASIONIS ET PAENITENTIAE
Cūiŭs ŏpūs? Phĭdĭaē, quī sīgnūm Pāllădŏs, ēiūs,
quīquĕ Iŏvēm fēcīt, ‖ tērtĭă pālma ĕgŏ sūm.
Sūm dĕă quaē rāra ēt paūcīs Ōccāsĭŏ nōtă.
Quīd rŏtŭlae īnsīstīs? ‖ Stārĕ lŏcō nĕquĕō.
Quīd tālārĭa hăbēs? Vŏlŭcrīs sūm. Mērcŭrĭūs quaē
fōrtūnārĕ sŏlēt, ‖ tārdo ĕgŏ, cūm vŏlŭī.
Crīnĕ tĕgīs făcĭēm? Cōgnōscī nōlŏ. Sĕd heūs tū
ōccĭpĭtī cālvo ēs? ‖ Nē tĕnĕār fŭgĭēns.
Quaē tĭbĭ iūnctă cŏmēs? Dīcāt tĭbĭ. Dīc rŏgŏ quaē sīs.
Sūm dĕă, cuī nōmēn ‖ nēc Cĭcĕro īpsĕ dĕdīt.
Sūm dĕă, quaē fāctī nōn fāctīque ēxĭgŏ poēnās,
nēmpe ūt paēnĭtĕāt: ‖ sīc Mĕtănoēă vŏcōr.
Tū mŏdŏ dīc, quĭd ăgāt tēcūm. Quāndōquĕ vŏlāvī,
haēc mănĕt: hānc rĕtĭnēnt ‖ quōs ĕgŏ praētĕrĭī.
Tū quŏquĕ dūm rŏgĭtās, dūm pērcōntāndŏ mŏrārīs,
ēlāpsām dīcēs ‖ mē tĭbĭ dē mănĭbūs.
12.
‹AD GALLAM PUELLAM IAM SENESCENTEM›
Dīcēbām tĭbĭ: «Gāllă, sĕnēscĭmŭs. Ēffŭgĭt aētās.
Ūtĕrĕ rēnĕ tŭō: ‖ cāstă pŭēlla ănŭs ēst».
Sprēvīsti: ōbrēpsīt nōn īntēllēctă sĕnēctūs
nēc rĕvŏcārĕ pŏtēs ‖ quī pĕrĭērĕ dĭēs.
Nūnc pĭgĕt ēt quĕrĕrīs, quōd nōn aūt īstă vŏlūntās
tūnc fŭĭt aūt nōn ēst ‖ nūnc ĕă fōrmă tĭbī.
Dā tămĕn āmplēxūs ōblītăquĕ gaūdĭă iūngĕ;
dā: frŭăr ētsī nōn ‖ quōd vŏlŏ, quōd vŏlŭī.
13
DE LEPORE CAPTO A CANE MARINO
Trīnăcrĭī quōndām cūrrēntem īn lītŏrĭs ōră
āntĕ cănēs lĕpŏrēm ‖ caērŭlĕūs răpŭīt.
Āt lĕpŭs: «Īn me ōmnīs tērraē pĕlăgīquĕ răpīna ēst,
fōrsĭtăn ēt caēlī, ‖ sī cănĭs āstră tĕnēt».
14.
‹DE PERGAMO SCRIPTORE FUGITIVO QUI CAPTUS FUERAT›
Tām sēgnīs scrīptōr quām lēntūs Pērgămĕ cūrsōr
fūgīsti ēt prīmō ‖ cāptŭs ĕs īn stădĭō
Ērgŏ nŏtās scrīptō tŏlĕrāstī Pērgămĕ vōltū
ēt quās nēglēxīt ‖ dēxtĕră frōns pătĭtūr.
15.
‹IN EUNDEM PERGAMUM›
Pērgămĕ nōn rēctē pūnītūs frōntĕ sŭbīstī
sūpplĭcĭūm, lēntaē ‖ quōd mĕrŭērĕ mănūs.
Āt tū, quī dŏmĭnūs, pēccāntĭă mēmbră cŏhērcē;
īniūstūm fālsōs ‖ ēxcrŭcĭrārĕ rĕōs.
Aūt īnscrībe īstām, quaē nōn vōlt scrībĕrĕ, dēxtrām,
aūt prŏfŭgōs fērrī ‖ pōndĕrĕ nēctĕ pĕdēs.
16.
‹DE MYRONE ET LAIDE›
Cānūs rŏgābāt Lāĭdīs nōctēm Mўrōn:
tŭlīt rĕpūlsām prōtĭnūs.
Caūsāmquĕ sēnsĭt ēt căpūt fŭlīgĭnĕ
fūcāvĭt ātrā cāndĭdūm;
ĭdēmquĕ vōltū, crīnĕ nōn ĭdēm Mўrōn
ōrābăt ōrātūm prĭūs.
Sĕd īllă fōrmām cūm căpīllō cōmpărāns
sĭmĭlēmquĕ, nōn īpsūm rătă,
fōrtāsse ĕt īpsūm, sēd vŏlēns lūdō frŭī,
sīc ēst ădōrtă cāllĭdūm:
«Ĭnēptĕ quīd mē quōd rĕcūsāvī rŏgās?
Pătrī nĕgāvī iām tŭō».
17.
DE OPINIONE QUAM DE ILLO HABEBAT EIUS UXOR
Lāĭdăs ēt Glўcĕrās, lāscīvaē nōmĭnă fāmaē,
cōniūnx īn nōstrō ‖ cārmĭnĕ cūm lĕgĕrēt,
lūdĕrĕ mē dīxīt fālsōque ĭn ămōrĕ iŏcārī.
Tānta īllī nōstra ēst ‖ dē prŏbĭtātĕ fĭdēs.
18.
AD UXOREM
Ūxōr vīvāmūs ūt vīxĭmŭs ēt tĕnĕāmūs
nōmĭnă, quaē prīmō ‖ sūmpsĭmŭs īn thălămō;
nēc fĕrăt ūllă dĭēs, ūt cōmmūtēmŭr ĭn aēvō,
quīn tĭbĭ sīm iŭvĕnīs ‖ tūquĕ pŭēllă mĭhĭ.
Nēstŏrĕ sīm quāmvīs prōvēctĭŏr aēmŭlăque ānnīs
vīncās Cūmānām ‖ tū quŏquĕ Dēĭphŏbēn,
nōs īgnōrēmūs quīd sīt mātūră sĕnēctūs.
Scīre aēvī mĕrĭtūm, ‖ nōn nŭmĕrārĕ dĕcēt.
19.
IN MEROEN ANUM EBRIOSAM
Quī prīmūs, Mĕrŏē, nōmēn tĭbĭ cōndĭdĭt, īllĕ
Thēsīdaē nōmēn ‖ cōndĭdĭt Hīppŏlĭtō
Nām dīvīnāre ēst nōmēn cōmpōnĕrĕ, quōd sīt
fōrtūnae ēt mōrūm ‖ vēl nĕcĭs īndĭcĭūm.
Prōtĕsĭlāĕ, tĭbī nōmēn sīc fātă dĕdērūnt,
vīctĭmă quōd Troīaē ‖ prīmă fŭtūrŭs ĕrās.
Īdmŏnă quōd vātēm, mĕdĭcūm quōd Iāpўgă dīcūnt.
Dīscēndās ārtēs ‖ nōmĭnă praēvĕnĭūnt.
Ēt tū sīc, Mĕrŏē, nōn quōd sīs ātră cŏlōrĕ,
ūt quaē Nīlĭăcā ‖ nāscĭtŭr īn Mĕrŏē,
īnfūsūm sēd quōd vīnūm nōn dīlŭĭs ūndīs,
pōtāre īmmīxtūm ‖ suētă mĕrūmquĕ mĕrūm.
20.
EX GRAECO TRADUCTUM DE STATUA NEMESIS
Mē lăpĭdēm quōndām Pērsae ādvēxērĕ, trŏpaēūm
ūt fĭĕrēm bēllō: ‖ nūnc ĕgŏ sūm Nĕmĕsīs.
Āc sīcūt Graēcīs vīctōrĭbŭs āstŏ trŏpaēūm,
pūnĭŏ sīc Pērsās ‖ vānĭlŏquōs Nĕmĕsīs.
21.
DE EO QUI THESAURUM REPPERIT CUM SE LAQUEO VELLET SUSPENDERE.
EX GRAECO
Quī lăquĕūm cōllō nēctēbāt, rēppĕrĭt aūrūm
thēsaūrīquĕ lŏcō ‖ dēpŏsŭīt lăquĕūm.
Āt quī cōndĭdĕrāt, pōstquām nōn rēppĕrĭt aūrūm,
āptāvīt cōllō ‖ quēm rĕpĕrīt lăquĕūm.
22.
DE THRASYBULO LACEDAEMONIO, QUI FORTISSIME DIMICANS OCCUBUIT
Ēxcĭpĭs ādvērsō quōd pēctŏrĕ vōlnĕră sēptēm,
ārmă sŭpēr vĕhĕrīs ‖ quōd, Thrăsўbūlĕ, tŭă,
nōn dŏlŏr hīc pātrīs, Pĭtănaē sēd glōrĭă māiōr:
rārūm tām pūlchrō ‖ fūnĕrĕ pōssĕ frŭī.
Quēm pōstquām maēstō sŏcĭī pŏsŭērĕ fĕrētrō,
tālĭă māgnănĭmūs ‖ ēdĭdĭt ōrsă pătēr:
«flēte ălĭōs, nātūs lăcrĭmīs nōn īndĭgĕt ūllīs;
ēt mĕŭs ēt tālīs ‖ ēt Lăcĕdaēmŏnĭūs».
23.
EX GRAECO TRADUCTUM DE MATRE MAGNANIMA
Mātēr Lăcaēnă clīpĕo ōbārmāns fĭliūm
«cum hōc», īnquĭt, «aūt īn hōc rĕdī».
24.
IN DEGENEREM, DIVITEM MOECHO GENITUM
Quīdām sŭpērbŭs ŏpĭbŭs ēt fāstū tŭmēns
tāntūmquĕ vērbīs nōbĭlīs
spērnīt vĭgēntīs clāră saēclī nōmĭnă,
āntīquă cāptāns stēmmătă,
Mārtēm Rĕmūmque ēt cōndĭtōrēm Rōmŭlūm
prīvōs părēntēs nūncŭpāns.
Hōs īllĕ Sērūm vēstĕ cōntēxī iŭbēt,
hōs caēlăt ārgēntō grăvī,
cērīs ĭnūrēns iānŭārūm līmĭnă
ĕt ātrĭōrūm pēgmătă;
crēdō quŏd īllī nēc pătēr cērtūs fŭīt
ēt mātĕr ēst vĕrē lŭpă.
25.
VERSUS IN VESTE CONTEXTI
Laūdĕt Ăchaēmĕnĭās ŏrĭēntīs glōrĭă tēlās,
mōlle aūrūm pāllīs, ‖ Graēcĭă, tēxĕ tŭīs,
nōn mĭnŭs Aūsŏnĭām cĕlĕbrēt dūm fāmă Săbīnām,
pārcēntēm māgnīs ‖ sūmptĭbŭs, ārtĕ părēm.
26.
ITEM
Sīvĕ prŏbās Tўrĭō tēxtām sūbtēmĭnĕ vēstēm,
seū plăcĕt īnscrīptī ‖ cōmmŏdĭtās tĭtŭlī,
īpsĭŭs hōc dŏmĭnaē cōncīnnăt ŭtrūmquĕ vĕnūstās:
hās gĕmĭnās ārtēs ‖ ūnă Săbīnă cŏlīt.
27.
ITEM
Līcĭă quī tēxūnt ēt cārmĭnă, cārmĭnă Mūsīs,
līcĭă cōntrĭbŭūnt, ‖ cāstă Mĭnērvă, tĭbĭ.
Āst ĕgŏ rēm sŏcĭām nōn dīssŏcĭābŏ Săbīnă,
vērsĭbŭs īnscrīpsī ‖ quaē mĕă tēxtă mĕīs.
28.
ANTISTHENIS CYNICI IMAGINI SUBDITI
Īnvēntōr prīmūs cўnĭcēs ĕgŏ. «Quaē rătĭo īstaēc?
Ālcīdēs mūltō ‖ dīcĭtŭr ēssĕ prĭōr».
Ālcīdā quōndām fŭĕrām dōctōrĕ sĕcūndūs:
nūnc ĕgŏ sūm cўnĭcēs ‖ prīmŭs ĕt īllĕ dĕūs.
29.
‹ITEM›
Dīscĭpŭlūs mĕlĭōr nūllī mĕlĭōrvĕ măgīstēr
εἰˉς ἀ˘ρε˘τὴˉν συ˘νέ˘βηˉ ‖ καὶˉ κυ˘νι˘κὴˉν σο˘φί˘ηˉν.
Dīcĕrĕ mē vērūm nōvīt quī nōvĭt ŭtrūmquĕ
καὶˉ θε˘ὸ˘ν Ἀˉλκείˉδηˉν ‖ καὶˉ κύ˘να˘ Διˉο˘γέ˘νηˉν.
30.
MIXOBARBARON LIBERI PATRIS SIGNO MARMOREO
IN VILLA NOSTRA OMNIUM DEORUM ARGUMENTA HABENTI
Ŏgўgīdaē mē Bācchūm vŏcānt,
Ŏsīrĭn Aēgŷptī pŭtānt,
Mŷsī Phănācēm nōmĭnānt,
Dĭŏnŷsŏn Īndi ēxīstĭmānt,
Rōmānă sācră Lībĕrūm,
Ărăbĭcă gēns Ădōnĕūm,
Lūcănĭăcūs Pānthĕūm.
31
LIBERO PATRI
Αἰˉγύˉπτουˉ μὲ˘ν Ὀ˘σῖˉρι˘ς ἐ˘γὼˉ, Μουˉσῶˉν δὲ˘ Φα˘νάˉκηˉς
Βάˉκχο˘ς ἐ˘νὶˉ Ζωˉοῖˉσι˘ν, ἐ˘νὶˉ φθι˘μέ˘νοιˉσι˘ν Ἀ˘δωˉνεῦˉς,
πυˉρο˘γέ˘νηˉς δί˘κε˘ρωˉς, Τιˉταˉνο˘λέ˘τηˉς, Δι˘ό˘νυˉσοˉς.
32.
IN CORYDONEM MARMOREUM
Αἴˉξ χί˘μα˘ροˉς πήˉρηˉ ποιˉμὴˉν ῥαˉβδοῦˉχο˘ς ἐ˘λαίˉηˉ
εἷˉς λί˘θο˘ς ἐˉκ πάˉντωˉν ‖ λιˉτὸ˘ς ἐ˘γὼˉ Κο˘ρύ˘δωˉν.
33
IN SIMULACRUM SAPPHONIS
Lēsbĭă Pīĕrĭīs Sāpphō sŏrŏr āddĭtă Mūsīs,
εἰˉμ' ἐ˘νά˘τηˉ λυ˘ρι˘κῶˉν, ‖ Ἀˉο˘νί˘δωˉν δε˘κά˘τηˉ.
34
DEAE VENERI
Ōrtă sălō, sūscēptă sŏlō, pātre ēdĭtă Caēlō,
Aēnĕădūm gĕnĕtrīx, ‖ hīc hăbĭto ālmă Vĕnūs.
35
AD LIBELLUM SUUM
Sī tĭnĕās cărĭēmquĕ pătī tē, chārtă, nĕcēsse ēst,
īncĭpĕ vērsĭcŭlīs ‖ āntĕ pĕrīrĕ mĕīs.
«Mālo», īnquīs, «tĭnĕīs». Săpĭs, aērūmnōsĕ lĭbēllĕ,
pērfūngī māvīs ‖ quōd lĕvĭōrĕ mălō.
Āst ĕgŏ dāmnōsaē nōlo ōtĭă pērdĕrĕ Mūsaē,
iāctūrām sōmnī ‖ quaē părĭt ātque ŏlĕī.
«Ūtĭlĭūs dōrmīrĕ fŭīt quām pērdĕrĕ sōmnūm
ātque ŏlĕūm». Bĕne ăīs, ‖ caūsă sĕd īstă mĭhi ēst.
Īrāscōr Prŏcŭlō, cūiūs fācūndĭă tānta ēst,
quāntŭs hŏnōs. Scrīpsīt ‖ plūrĭmă, quaē cŏhĭbēt.
Hūnc stŭdĕo ūlcīscī; | ēt prōmpta ēst ūltĭŏ vātī.
Quī sŭă nōn ēdīt ‖ cārmĭnă, nōstră lĕgāt.
Hūiŭs ĭn ārbĭtrĭo ēst, seū tē iŭvĕnēscĕrĕ cēdrō
seū iŭbĕāt dūrīs ‖ vērmĭbŭs ēssĕ cĭbūm.
Huīc ĕgŏ, quōd nōbīs sŭpĕrēst īgnōbĭlĭs ōtī,
dēpŭtŏ, sīvĕ lĕgāt, ‖ quaē dăbŏ, sīvĕ tĕgāt.
36.
DE PUELLA QUAM AMABAT
Hānc vŏlŏ quaē nōn vōlt; īllām quaē vōlt ĕgŏ nōlō:
vīncĕrĕ vōlt ănĭmōs, ‖ nōn sătĭārĕ Vĕnūs.
Ōblātās spērno īllĕcĕbrās, dētrēctŏ nĕgātās:
nēc sătĭāre ănĭmūm ‖ nēc crŭcĭārĕ vŏlō.
Nēc bīs cīnctă Dĭānă plăcēt nēc nūdă Cўthērē:
īllă vŏlūptātīs ‖ nīl hăbĕt, haēc nĭmĭūm.
Cāllĭdă sēd mĕdĭaē Vĕnĕrīs mĭhĭ vēndĭtĕt ārtēm
fēmĭnă, quaē iūngāt ‖ quōd vŏlŏ nōlŏ vŏcēt.
37
DE DUOBUS FRATRIBUS
Χρηˉστὸ˘ς Ἀ˘κίˉνδυ˘νο˘ς αὐˉτο˘α˘δέˉλφε˘οι˘, ἀˉγλα˘ὰ˘ τέˉκνα˘,
mōrĭbŭs āmbŏ mălīs ‖ nōmĭnă fālsă gĕrūnt:
οὔˉθ' οὗˉτοˉς χρηˉστόˉς γ' οὐˉθ' οὗˉτο˘ς ἀ˘κίˉνδυ˘νο˘ς ἐˉστιˉν.
Ūnă pŏtēst āmbōs ‖ līttĕră cōrrĭgĕrĕ.
Αἴˉ κˉεν Χρηˉστὸ˘ς ἔ˘χῃˉ πα˘ρ' ἀ˘δεˉλφοῦ˘ Ἀ˘κιˉνδύ˘νου˘ ἄˉλφα˘,
κίˉνδυ˘νο˘ς hiˉc, fiˉetˉ, ‖ frātĕr ἄ˘χρηˉστο˘ς ĕrīt.
38.
DE CHRESTO ET ACINDYNO
QUIBUS FUERAT MALE NOMEN IMPOSITUM
Gērmānī frātrēs sūnt Chrēstŏs, Ăcīndўnŏs āltēr.
Fālsūm nōmĕn ŭtrīquĕ, sĕd ūt vērūm sĭt ŭtrīquĕ,
ālphă sŭūm Chrēstō dĕt Ăcīndўnŏs, īpsĕ sĭne ālphă
pērmănĕāt: vērūm ‖ nōmĕn ŭtērquĕ gĕrēt.
39
QUODDAM QUASI AENIGMA DE TRIBUS INCESTIS
«Trīs ūno īn lēctō: stūprūm dŭŏ pērpĕtĭūntūr
ēt dŭŏ cōmmīttūnt». ‖ «Quāttŭŏr ēssĕ rĕōr».
«Fāllĕrĭs: ēxtrēmīs dā sīngŭlă crīmĭna ĕt īllūm
bīs nŭmĕrā mĕdĭūm, ‖ quī făcĭt ēt pătĭtūr».
40.
DE PHILOMUSO GRAMMATICO
Ēmptīs quōd lībrīs tĭbĭ bŷblĭŏthēcă rĕfērta ēst,
dōctum ēt grāmmătĭcūm ‖ tē, Phĭlŏmūsĕ, pŭtās.
Hōc gĕnĕre ēt chōrdās ēt plēctra ēt bārbĭtă cōndĕ;
ōmnĭă mērcātūs ‖ crās cĭthăroēdŭs ĕrīs.
41.
IN STATUAM RUFI
Rhētŏrĭs haēc Rūfī stătŭa ēst; nīl vērĭŭs: īpsa ēst.
Īpsa ădĕō līnguām ‖ nōn hăbĕt ēt cĕrĕbrūm.
Ēt rĭgĕt ēt sūrda ēst ēt nōn vĭdĕt. Haēc sĭbĭ cōnstānt.
Ūnūm dīssĭmĭle ēst: ‖ mōllĭŏr īllĕ fŭīt.
42.
IN RUFI IMAGINEM
Ēlīnguēm quīs tē dīcēntĭs ĭmāgĭnĕ pīnxīt?
Dīc mĭhĭ, Rūfĕ. Tăcēs? ‖ Nīl tĭbĭ tām sĭmĭle ēst.
43
IDEM
Haēc Rūfī tăbŭla ēst: nīl vērĭŭs. Īpse ŭbĭ Rūfūs?
«Īn căthĕdrā». Quĭd ăgīt? ‖ «Hōc quŏd ĕt īn tăbŭlā».
44
DE RUFO RHETORE
Rĕmĭnīscŏ Rūfūs dīxĭt īn vērsū sŭō:
cōr ērgŏ vērsŭs, īmmŏ Rūfūs, nōn hăbēt.
45
‹ITEM›
Quī rĕmĭnīscŏ pŭtāt sē dīcĕrĕ pōssĕ Lătīnē,
hīc ŭbĭ cō scrīptum ēst, făcĕrēt cōr, sī cŏr hăbērēt.
46.
‹ITEM›
Rūfūs vŏcātūs rhētŏr ōlim ād nūptĭās.
Cĕlĕbri ūt fĭt īn cōnvīvĭō,
grāmmătĭcae ŭt ārtīs sē pĕrītum ōstēndĕrēt,
haēc vōtă dīxīt nūptĭīs:
«ēt māscŭlīni ēt fēmĭnīnī gīgnĭtĕ
gĕnĕrīsquĕ neūtrī fīlĭōs».
47
IN RUFI IMAGINEM
«Ōrĕ pūlchro ĕt ōrĕ mūtō scīrĕ vīs quaē sīm»? Vŏlō.
«Ĭmāgŏ Rūfī rhētŏrīs Pīctāvĭcī».
Dĭcĕrēt sĕt īpsĕ vēllēm rhēthŏr hōc mĭ. «Nōn pŏtēst».
Cūr? «Īpsĕ rhētŏr ēst ĭmāgo ĭmāgĭnīs».
48.
SUB RUFI STATUA
«Rhētŏrĭs haēc Rūfī stătŭa ēst?» Sī sāxĕă, Rūfī.
«Cūr ĭd ăīs?». Sēmpēr ‖ sāxĕŭs īpsĕ fŭīt.
49
DE DIOGENE
Pēră, pŏlēntă, trĭbōn, băcŭlūs, scўphŭs, ārtă sŭpēllēx
īstă fŭīt Cўnĭcī, ‖ sēt pŭtăt hānc nĭmĭām.
Nāmquĕ căvīs mănĭbūs cērnēns pōtārĕ bŭbūlcūm
«cūr, scўphĕ, tē», dīxīt, ‖ «gēstŏ sŭpērvăcŭūm?»
50.
ITEM
Ēffĭgĭēm, rēx Croēsĕ, tŭām, dītīssĭmĕ rēgūm,
vīdĭt ăpūt mānēs ‖ Dīŏgĕnēs cўnĭcūs.
«Nīl», īnquīt, «tĭbĭ, Croēsĕ, tŭūm: sŭpĕrānt mĭhĭ cūnctă.
Nūdŭs ĕrām: sīc sūm; ‖ nīl hăbŭi: hōc hăbĕō».
Rēx ăĭt: «haūd ĕgŭī, cūm tū, mēndīcĕ, cărēbās
ōmnĭbŭs; ēt cărĕō, ‖ sī mŏdŏ nōn ĕgĕō»?
51.
IN SIGNUM MARMOREUM NIOBES
Vīvēbām: sūm fāctă sĭlēx, quaē deīndĕ pŏlītă
Prāxĭtĕlī mănĭbūs ‖ vīvo ĭtĕrūm Nĭŏbē.
Rēddĭdĭt ārtĭfĭcīs mănŭs ōmnĭă, sēd sĭnĕ sēnsū:
hūnc ĕgŏ, cūm laēsī ‖ nūmĭnă, nōn hăbŭī.
52.
DE PALLADE VOLENTE CERTARE ARMIS CUM VENERE
Ārmātām vīdīt Vĕnĕrēm Lăcĕdaēmŏnĕ Pāllās:
«Nūnc cērtēmŭs», ăīt, ‖ «iūdĭcĕ vēl Părĭdĕ».
Cuī Vĕnŭs: «Ārmātām tū mē, tĕmĕrārĭă, tēmnīs,
quaē quō tē vīcī ‖ tēmpŏrĕ nūdă fŭī»?
53
DE LAIDE DICANTE VENERI SPECULUM SUUM
Lāĭs ănūs Vĕnĕrī spĕcŭlūm dĭcŏ: dīgnum hăbĕāt sē
aētērna aētērnūm ‖ fōrmă mĭnīstĕrĭūm.
Āt mĭhĭ nūllŭs ĭn hōc ūsūs, quĭă cērnĕrĕ tālēm
quālīs sūm nōlō, ‖ quālĭs ĕrām nĕquĕō.
54
‹DE CASTORE POLLUCE ET HELENA›
Īstōs, tērgĕmĭnō nāscī quōs cērnĭs ăb ōvō,
pātrĭbŭs āmbĭgŭīs ēt mātrĭbŭs ādsĕrĕ nātōs.
Hōs gĕnŭīt Nĕmĕsīs, sēd Lēdă pŭērpĕră fōvīt:
Tŷndāreūs pătĕr hīs ēt Iūppĭtĕr: hīc pŭtăt, hīc scīt.
55
DE IMAGINE VENERIS SCULPTA A PRAXITELE
Vēră Vĕnūs Gnĭdĭām cūm vīdīt Cŷprĭdă, dīxīt:
«Vīdīstī nūdām ‖ mē, pŭtŏ, Prāxĭtĕlē».
Nōn vīdī nēc fās, sēd fērro ŏpŭs ōmnĕ pŏlīmūs:
fērrūm Grādīvī ‖ Mārtĭs ĭn ārbĭtrĭō.
Quālem ĭgĭtūr dŏmĭnō scĭĕrānt plăcŭīssĕ Cўthērēn,
tālēm fēcērūnt ‖ fērrĕă caēlă dĕām».
56.
IN BUCULAM AEREAM MYRONIS
Būcŭlă sūm, caēlō gĕnĭtōrīs fāctă Mўrōnīs
aērĕă: nēc fāctām ‖ mē pŭtŏ, sēd gĕnĭtām.
Sīc mē taūrŭs ĭnīt, sīc prōxĭmă būcŭlă mūgīt,
sīc vĭtŭlūs sĭtĭēns ‖ ūbĕră nōstră pĕtīt.
Mīrārīs quōd fāllŏ grĕgēm? Grĕgĭs īpsĕ măgīstēr
īntēr pāscēntēs ‖ mē nŭmĕrārĕ sŏlēt.
57
IDEM
Ūbĕră quīd pūlsās frīgēntĭă mātrĭs ăēnaē,
ō vĭtŭle, ēt sūcūm ‖ lāctĭs ăb aērĕ pĕtīs?
Hūnc quŏquĕ praēstārēm, sī mē prō pārtĕ părāssēt
ēxtĕrĭōrĕ Mўrōn, ‖ īntĕrĭōrĕ dĕūs.
58.
IDEM
Daēdălĕ, cūr vānā cōnsūmĭs ĭn ārtĕ lăbōrēm?
Mē pŏtĭūs claūsā ‖ sūbĭcĕ Pāsĭphăaē.
Īllĕcĕbrās vēraē sī vīs dărĕ, Daēdălĕ, vāccaē,
vīvă tĭbī spĕcĭēs ‖ vāccă Mўrōnĭs ĕrīt.
59
IDEM
Aērĕă mūgītūm pŏtĕrāt dărĕ vāccă Mўrōnīs,
sēd tĭmĕt ārtĭfĭcīs ‖ dētĕrĕre īngĕnĭūm.
Fīngĕrĕ nām sĭmĭlēm vīvaē, quām vīvĕrĕ, plūs ēst;
nēc sūnt fāctă dĕī ‖ mīră, sĕd ārtĭfĭcīs.
60.
IDEM
Aērĕă bōs stĕtĕrām; māctāta ēst vāccă Mĭnērvaē,
sēd dĕă prōflātām ‖ trānstŭlĭt hūnc ănĭmām.
Ēt mŏdŏ sūm dūplēx, pārs aērĕă, pārs ănĭmātă.
Haēc mănŭs ārtĭfĭcīs ‖ dīcĭtŭr, īllă dĕaē.
61.
IDEM
Quīd mē, taūrĕ, părās spĕcĭē dēcēptŭs ĭnīrĕ?
Nōn sum ĕgŏ Mīnōaē ‖ māchĭnă Phāsĭpăaē.
62.
IDEM
Nēcdūm cădūcō sōlĕ, iām sūb vēspĕrĕ
ăgĕrēt iŭvēncās cūm dŏmūm pāstōr sŭās,
sŭām rĕlīnquēns mē mŏnēbăt ūt sŭām.
63.
IDEM
Ūnām iŭvēncām pāstŏr fōrte ămīsĕrāt
nŭmĕrūmquĕ iūssūs rēddĕrĕ
mē dēfŭīssĕ cōnquĕrēbātūr, sĕquī
quaē nōlŭīssēm cētĕrās.
64.
‹QUAE SEXUM MUTARINT›
Vāllĕbănaē (nŏvă rēs ēt vīx crēdēndă pŏētīs
sēd quaē dē vērā ‖ prōmĭtŭr hīstŏrĭā)
fēmĭnĕam īn spĕcĭēm cōnvērtīt māscŭlŭs ālēs
pāvăquĕ dē pāvō ‖ cōnstĭtĭt ānte ŏcŭlōs.
Cūncti ādmīrāntūr mōnstrūm, sēd mōllĭŏr āgnă
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Quīd stŏlĭdi ād spĕcĭēm nōtaē nŏvĭtātĭs hĕbētīs?
Ān vōs Nāsōnīs ‖ cārmĭnă nōn lĕgĭtīs?
Caēnĭdă cōnvērtīt prōlēs Sātūrnĭă Cōnsūs
āmbĭgŭōquĕ fŭīt ‖ cōrpŏrĕ Tīrĕsĭās.
Vīdīt sēmĭvĭrūm fōns Sālmăcĭs Hērmăphrŏdītūm,
vīdīt nūbēntēm ‖ Plīnĭŭs āndrŏgўnūm.
Nēc sătĭs āntīquūm, quōd Cāmpāna īn Bĕnĕvēntō
ūnŭs ĕphēbōrūm ‖ vīrgŏ rĕpēntĕ fŭīt.
Nōlŏ tămēn vĕtĕrīs dŏcŭmēnta ārcēssĕrĕ fāmaē:
ēcce ĕgŏ sūm fāctūs ‖ fēmĭnă dē pŭĕrō.
65.
IN MARCUM
«Pŷthăgŏra Eūphōrbī, rĕpărās quī sēmĭnă rērūm
cōrpŏrĭbūsquĕ nŏvīs ‖ dās rĕdŭcēs ănĭmās,
dīc quĭd ĕrīt Mārcūs iām fātă nŏvīssĭmă fūnctūs,
sī rĕdĕāt vītām ‖ rūrsŭs ĭn āĕrĭām?
«Quī Mārcūs?» «Fēlēs nūpēr pūllārĭă dīctūs
cōrrūpīt tōtūm ‖ quī pŭĕrīlĕ sĕcūs,
perversae veneris postico volnere fossor,
Lūcīlī vātīs ‖ †sūbpĭlŏ pūllŏprĕmūs».
«Nōn taūrūs, nōn mūlŭs ĕrīt, nōn hīppŏcămēlūs,
nōn căpĕr aūt ărĭēs, ‖ sēd scărăbaēŭs ĕrīt».
66.
‹IN CASTOREM›
Lāmbĕrĕ cūm vēllēt mĕdĭōrūm mēmbră vĭrōrūm
Cāstōr nēc pōssēt ‖ vūlgŭs hăbērĕ dŏmī,
rēppĕrĭt ūt nūllūm fēllātōr pērdĕrĕt īnguēn:
ūxōrīs coēpīt ‖ līngĕrĕ mēmbră sŭaē.
67.
SUBSCRIPTA PICTURAE MULIERIS IMPUDICAE
Praētēr lēgĭtĭmī gĕnĭālĭă foēdĕră coētūs
rēppĕrĭt ōbscēnās vĕnĕrēs vĭtĭōsă lĭbīdŏ,
Hērcŭlĭs hērēdī quām Lēmnĭă suāsĭt ĕgēstās,
quām tŏgă fācūndī scaēnīs ăgĭtāvĭt Ăfrānī,
ēt quām Nōlānīs căpĭtālīs lūxŭs ĭnūssīt.
Crīspă tămēn cūnctās ēxērcēt cōrpŏre ĭn ūnō:
dēglūbīt, fēllāt, mŏlĭtūr pĕr ŭtrāmquĕ căvērnām,
nē quĭd ĭnēxpērtūm frūstrā mŏrĭtūră rĕlīnquāt.
68.
DE EO QUI TESTAM HOMINIS
IMMISERICORDITER DISSIPARE VOLUIT
Ābiēcta īn trĭvĭīs ĭnhŭmātī glābră iăcēbāt
tēsta hŏmĭnīs, nūdūm ‖ iām cŭtĕ cālvĭtĭūm.
Flēvērūnt ălĭī, flētū nōn mōtŭs Ăchīlās
īnsŭpĕr ēt sĭlĭcīs ‖ vērbĕrĕ dīssĭcŭīt.
Ēmĭnŭs ērgo īctō rĕdĭīt lăpĭs ūltŏr ăb ōssĕ
aūctōrīsquĕ sŭī ‖ frōntem ŏcŭlōsquĕ pĕtīt.
Sīc ŭtĭnām cērtōs mănŭs īmpĭă dīrĭgăt īctūs,
aūctōrem ūt fĕrĭānt ‖ tēlă rĕtōrtă sŭūm.
69.
DE ALCONE MEDICO
Lānguēntī Mārcō dīxīt Dĭŏdōrŭs hărūspēx
ād vītām nōn plūs ‖ sēx sŭpĕrēssĕ dĭēs.
Sēd mĕdĭcūs dīvīs fātīsquĕ pŏtēntĭŏr Ālcōn
fālsūm cōnvīcīt ‖ īlĭco hărūspĭcĭūm.
Trāctāvītquĕ mănūm vīctūrī, nī tĕtĭgīssēt;
īlĭcŏ nām Mārcō ‖ sēx pĕrĭērĕ dĭēs.
70.
DE SIGNO IOVIS TACTO AB ALCONE MEDICO
Ālcōn hēstērnō sīgnūm Iŏvĭs āttĭgĭt. Īllĕ
quāmvīs mārmŏrĕūs ‖ vīm pătĭtūr mĕdĭcī.
Ēcce hŏdĭē iūssūs trānsfērri ē sēdĕ vĕtūstā
ēffērtūr, quāmvīs ‖ sīt dĕŭs ātquĕ lăpīs.
71.
IN EUNOMUM MEDICUM
Lānguēntēm Gāiūm mŏrĭtūrūm dīxĕrăt ōlīm
Eūnŏmŭs: ēvāsīt ‖ fāti ŏpĕ, nōn mĕdĭcī.
Paūlō pōst īpsūm vĭdĕt aūt vīdīssĕ pŭtāvīt
pāllēntem ēt mūltā ‖ mōrtĭs ĭn ēffĭgĭĕ.
«Quīs tū?» «Gāiŭs», ăīt. «Vīvīsne?» Hīc ābnŭĭt. «Ēt quīd
nūnc ăgĭs hīc»? «Mīssū ‖ Dītĭs», ăīt, «vĕnĭō,
ūt, quī nōtĭtĭām rērūmque hŏmĭnūmquĕ tĕnērēm,
āccīrēm mĕdĭcōs». ‖ Eūnŏmŭs ōbrĭgŭīt.
Tūm Gāiūs: «Mĕtŭās nĭhĭl, Eūnŏmĕ: dīxi ĕgo ĕt ōmnēs
nūllūm quī săpĕrēt ‖ dīcĕrĕ tē mĕdĭcūm».
72.
IN HOMINEM VOCIS ABSONAE
Lātrātūs cătŭlōrum, hīnnītūs fīngĭs ĕquōrūm,
cāprĭgĕnūmquĕ pĕcūs ‖ lānĭgĕrōsquĕ grĕgēs
bālātu ādsĭmŭlās. Ăsĭnōs quŏquĕ rūdĕrĕ dīcās,
cūm vīs Ārcădĭcūm ‖ fīngĕrĕ, Mārcĕ, pĕcūs.
Gāllōrūm cāntūs ĕt ŏvāntēs gūttŭrĕ cōrvōs
ēt quīdquīd vōcūm ‖ bēlŭa ĕt ālĕs hăbēt,
ōmnĭă cūm sĭmŭlēs ĭtă vēre, ūt fīctă nĕgēntūr,
nōn pŏtĕs hūmānaē ‖ vōcĭs hăbērĕ sŏnūm.
73
DE AUXILIO GRAMMATICO
Ēmēndātă pŏtēst quaēnām vōx ēssĕ măgīstrī,
nōmēn quī prŏprĭūm ‖ cūm vĭtĭō lŏquĭtūr?
Aūxĭlĭūm tē nēmpĕ vŏcās, īnscītĕ măgīstēr.
Dā rēctūm cāsūm: ‖ iām sŏlĭcīsmŭs ĕrīs.
74
IN EUNUM LIGURRITOREM
Eūnĕ quĭd āffēctās vēndēntēm Phŷllĭda ŏdōrēs?
Dīcĕrĭs hānc mĕdĭām ‖ lāmbĕrĕ, nōn mŏlĕrĕ.
Pērspīcē, nē mērcīs fāllānt tē nōmĭnă, vēl nē
āĕrĕ Sēplăsĭaē ‖ dēcĭpĭārĕ, căvē,
dūm kŷsthōn kōstōnquĕ pŭtās cōmmūnĭs ŏdōrīs
ēt nārdum āc sārdās ‖ ēssĕ săpōrĕ părī.
75
‹ITEM›
Dīvērsa īnfēlīx ēt lāmbĭt ĕt ōlfăcĭt Eūnūs.
Dīssĭmĭlem ōlfāctūm ‖ nārĭs ĕt ōrĭs hăbēt.
76.
AD EUNDEM EUNUM QUOD NON VELIT BENE NEC MALE OLERE
Sālgămă nōn hōc sūnt, quōd bālsămă: cēdĭte ŏdōrēs.
Nēc măle ŏlērĕ mĭhī ‖ nēc bĕne ŏlērĕ plăcēt.
77
‹ITEM›
Λαˉῒ˘ς Ἔ˘ρωˉς ĕt Ἴ˘τυˉς, Χείˉρωˉν ĕt Ἔ˘ρωˉς, Ἴ˘τυ˘ς āltēr
nōmĭnă sī scrībās, ‖ prīma ĕlĕmēnta ădĭmĕ,
ūt făcĭās vērbūm, quōd tū făcĭs, Eūnĕ măgīstēr.
Dīcĕrĕ mē Lătĭūm ‖ nōn dĕcĕt ōbprŏbrĭūm.
78.
‹IN EUNDEM›
Eūnĕ, quŏd ūxōrīs grăvĭdaē pŭtrĭa īnguĭnă lāmbīs,
fēstīnās glōssās nōn nātīs trādĕrĕ nātīs.
79
AD EUNUM LIGURRITOREM PAEDAGOGUM
Eūnūs Sўrīscŭs, īnguĭnūm lĭgūrrītōr,
ŏpĭcūs măgīstēr (sīc ĕūm dŏcēt Phŷllīs),
mŭlĭēbrĕ mēmbrūm quādrĭāngŭlūm cērnīt.
Trĭquĕtrō cŏāctū dēltă līttĕrām dūcīt.
Dĕ vāllĕ fĕmŏrum āltrīnsĕcūs părēs rūgās
mĕdĭūmquĕ, fīssī rīmă quā pătēt, cāllēm
psī dīcĭt ēssĕ: nām trĭfīssĭlīs fōrma ēst.
Cuī īpsĕ līnguām cūm dĕdīt sŭăm, lămbda ēst:
vērāmque ĭn īllīs ēssĕ phī nŏtām sēntīt.
Quĭd, īmpĕrītē, rhō pŭtās ĭbī scrīptūm,
ŭbī lŏcārī iōtă cōnvĕnīt lōngūm?
Mĭsēllĕ dōctŏr, Ū tĭbī sĭt ōbscēnō
tŭūmquĕ nōmēn thētă sēctĭlīs sīgnēt.
80.
AD CRISPAM
Dēfōrmēm quīdām tē dīcūnt, Crīspă: | ĕgo īstūd
nēscĭŏ. Mī pūlchra ēs, ‖ iūdĭcĕ mē, sătĭs ēst.
Quīn ĕtĭām cŭpĭō, iūnctūs quĭă zēlŭs ămōri ēst,
ūt vĭdĕāre ălĭīs ‖ foēdă, dĕcōră mĭhī.
81.
QUALEM VELIT HABERE AMICAM
Sīt mĭhĭ tālĭs ămīcă vĕlīm,
iūrgĭă quaē tĕmĕre īncĭpĭāt
nēc stŭdĕāt quăsĭ cāstă lŏquī,
pūlchră prŏcāx, pĕtŭlāntĕ mănū,
vērbĕră quaē fĕrăt ēt rĕgĕrāt
caēsăque ăd ōscŭlă cōnfŭgĭāt.
Nām nĭsĭ mōrĭbŭs hīs fŭĕrīt,
cāstă mŏdēstă pŭdēntĕr ăgēns,
dīcĕre ăbōmĭnŏr, ūxŏr ĕrīt.
82.
EX GRAECO TRADUCTUM AD CUPIDINEM
Hōc quŏd ămārĕ vŏcānt, sōlve aūt mīscētŏ Cŭpīdŏ:
aūt neūtrūm flāmmīs ‖ ūrĕ vĕl ūrĕ dŭōs.
83.
AD DIONEM DE AMORE SUO
Aūt rēstīngue īgnēm quō tōrrĕŏr, ālmă Dĭōnē,
aūt trānsīrĕ iŭbē ‖ vēl făc ŭtrīmquĕ părēm.
84.
EX GRAECO: ARCHE DE TOI HEMISY PANTON
Īncĭpĕ! Dīmĭdĭūm fācti ēst coēpīssĕ. Sŭpērfīt
dīmĭdĭūm: rūrsum hōc ‖ īncĭpe ĕt ēffĭcĭēs.
85.
EX GRAECO: A CHARIS A BRADYPOUS ACHARIS CHARIS
Grātĭă quaē tārda ēst, īngrāta ēst, grātĭă. Nāmquĕ
cūm fĭĕrī prŏpĕrāt, ‖ grātĭă grātă măgīs.
86.
EX EODEM
Sī bĕnĕ quīd făcĭās, făcĭās cĭtŏ. Nām cĭtŏ fāctūm
grātum ĕrĭt, īngrātūm ‖ grātĭă tārdă făcīt.
87.
DE EO QUI CAPANEUM SALTANS RUIT
Dēcēptaē fēlīx cāsūs sē mīscŭĭt ārtī:
hīstrĭŏ, sāltābāt ‖ quī Căpănēă, rŭīt.
88.
IN DODRALEM
Dōdra ēx dōdrānte ēst. Sīc cōllĭgĕ: iūs ăquă vīnūm
sāl, ŏlĕūm, pānīs, ‖ mēl, pĭpĕr, hērbă, nŏvēm.
89.
IDEM
Dōdră vŏcōr. «Quaē caūsă»? Nŏvēm spĕcĭēs gĕrŏ. «Quaē sūnt?»
Iūs, ăquă, mēl, vīnūm, pānīs, pĭpĕr, hērba, ŏlĕūm, sāl.
90
IDEM
Δόˉδρα˘, πο˘τὸˉν καὶ˘ ἀ˘ριˉθμό˘ς, ἔ˘χωˉ μέ˘λι˘, οἶˉνο˘ν, ἔ˘λαιˉοˉν,
ἄˉρτο˘ν, ἅ˘λαˉς, βο˘τά˘νηˉν, ‖ ζωˉμὸ˘ν, ὕ˘δωˉρ, πέ˘πε˘ρι˘.
91.
DE IURIS CONSULTO QUI UXOREM HABEBAT ADULTERAM
Iūrīs cōnsūltō, cuī vīvĭt ădūltĕră cōniūnx,
Pāpĭă lēx plăcŭīt, ‖ Iūlĭă dīsplĭcŭīt.
Quaērĭtĭs, ūnde haēc sīt dīstāntĭă? Sēmĭvĭr īpsĕ
Scāntĭnĭām mĕtŭēns ‖ nōn mĕtŭīt Tĭtĭām.
92.
AD QUENDAM QUI LEVIA SIBI INGUINA FACIEBAT
Īnguĭnă quōd călĭdō lēvās tĭbĭ drōpăcĕ, caūsa ēst:
īrrītānt vōlsās ‖ lēvĭă mēmbră lŭpās.
Sēd quŏd ĕt ēlīxō plāntārĭă pōdĭcĕ vēllīs
ēt tĕrĭs īncūrvās ‖ pūmĭcĕ Clāzŏmĕnās,
caūsă lătēt, bĭmărēm nĭsĭ quōd pătĭēntĭă mōrbūm
āppĕtĭt ēt tērgō ‖ fēmĭnă, pūbĕ vĭr ēs.
93
IN ZOILUM
Sēmĭvĭr ūxōrēm dūxīstī, Zōĭlĕ, moēchām.
Ō quāntūs fīēt ‖ quaēstŭs ŭtrīmquĕ dŏmī,
cūm dăbĭt ūxōrī mŏlĭtōr tŭŭs ēt tĭbi ădūltēr,
quāntī dēprēnsī ‖ dāmnă pŭdōrĭs ĕmēnt.
Sēd mŏdŏ quaē vōbīs lūcrōsă lĭbīdŏ vĭdētūr,
iāctūrām sĕnĭō ‖ mōx sŭbĕūntĕ fĕrēt.
Īncĭpĭēnt ŏpĕrās cōndūctī vēndĕrĕ moēchī,
quōs mŏdŏ mūnĭfĭcōs ‖ lēnă iŭvēntă tĕnēt.
94
AD MARCUM AMICUM
DE DISCORDIA QUAM HABET CUM PUELLIS
«Hānc ămŏ quaē me ōdīt, cōntrā | hānc quaē me ămăt ōdī.
Cōmpōne īntēr nōs ‖ sī pŏtĕs ālmă Vĕnūs».
«Pērfăcĭle īd făcĭām: mōrēs mūtābo ĕt ămōrēs.
Ōdĕrĭt haēc, ămĕt haēc». ‖ «Rūrsŭs ĭdēm pătĭār».
«Vīs āmbās ŭt ămēs»? «Sī dīlĭgăt ūtrăquĕ, vēllēm».
«Hōc tĭbĭ tū praēstā, ‖ Mārce; ŭt ămērĭs, ămā».
95
DYSEROS
«Suāsīstī, Vĕnŭs, ēccĕ, dŭās dўsĕrōs ŭt ămārēm.
Ōdĭt ŭtrāque; ălĭūd ‖ dā mŏdŏ cōnsĭlĭūm».
«Vīncĕ dătīs āmbās». «Cŭpĭō, vērum ārtă dŏmī rēs».
«Pēllĭcĕ prōmīssīs». ‖ «Nūllă fĭdēs ĭnŏpī».
«Āntēstārĕ dĕōs». «Nōn fās mĭhĭ fāllĕrĕ dīvōs».
«Pērvĭgĭla āntĕ fŏrēs». ‖ «Nōctĕ căpī mĕtŭō».
«Scrībe ĕlĕgōs». «Nĕquĕō Mūsārum ĕt Ăpōllĭnĭs ēxpērs».
«Frāngĕ fŏrēs». «Poēnās ‖ iūdĭcĭī mĕtŭō».
«Stūlte, ăb ămōrĕ mŏrī pătĕrīs, nōn vīs ŏb ămōrēm?».
«Mālŏ mĭsēr dīcī ‖ quām mĭsĕr ātquĕ rĕūs».
«Suāsī quōd pŏtŭī: ‹tu› ălĭōs mŏdŏ cōnsŭlĕ». «Dīc quōs».
«Quōd sĭbĭ suāsērūnt ‖ Phaēdra ĕt Ĕlīssă dăbūnt,
quōd Cănăcē Phŷllīsque ēt fāstīdītă Phăōnī».
«Hōc dās cōnsĭlĭūm?» ‖ «Tālĕ dătūr mĭsĕrīs».
96.
PULCHRUM DEI RESPONSUM
Dōctŭs Hўlās caēstū, Phēgeūs cătŭs ārtĕ pălaēstraē,
clārŭs Ŏlŷmpĭăcīs ‖ ēt Lўcŭs īn stădĭīs,
ān pōssēnt ōmnēs vēntūrō vīncĕre ăgōnĕ,
Āmmōnēm Lĭbўaē ‖ cōnsŭlŭērĕ dĕūm.
Sēd dĕŭs, ūt săpĭēns, «dăbĭtūr vīctōrĭă vōbīs
īndŭbĭtāta ĕquĭdēm, ‖ sī căvĕātĭs», ăīt,
«nē quĭs Hўlām caēstū, nē quīs cērtāmĭnĕ lūctaē
Phēgĕă, nē cūrsū ‖ tē, Lўcĕ, praētĕrĕāt».
97
‹DE HERMIONES ZONA›
Pūnĭcă tūrgēntēs rĕdĭmībāt zōnă păpīllās
Hērmiōnēs: zōnaē ‖ tēxtum ĕlĕgēŏn ĕrāt:
«quī lĕgĭs hūnc tĭtŭlūm, Păphĭē tĭbĭ māndăt ămēs mē
ēxēmplōquĕ tŭō ‖ nēmĭnem ămārĕ vĕtēs».
98.
HYLAE
Āspĭcĕ quām blāndaē nĕcĭs āmbĭtĭōnĕ frŭātūr
lētĭfĕra ēxpĕrĭēns ‖ gaūdĭă, pūlchĕr Hўlās.
Ōscŭla ĕt īnfēstōs īntēr mŏrĭtūrŭs ămōrēs
āncĭpĭtēs pătĭtūr ‖ Nāĭdăs Eūmĕnĭdās.
99
NYMPHIS QUAE HYLAM MERSERUNT
Furitis procaces Naides
ămōrĕ saēvo ĕt īrrĭtō:
ĕphēbŭs īstĕ fōns ĕrīt.
100.
NARCISSO
Sī cŭpĕrēs ălĭūm, pōssēs, Nārcīssĕ, pŏtīrī.
Nūnc tĭbi ămōrĭs ădēst ‖ cōpĭă, frūctŭs ăbēst.
101.
IDEM
Quīd nōn ēx hūiūs fōrmā pătĕrētŭr ămātōr,
īpsĕ sŭām quī sīc ‖ dēpĕrĭt ēffĭgĭēm?
102.
DE ECHO DOLENTE PROPTER MORTEM NARCISSI
Cōnmŏrĭtūr, Nārcīssĕ, tĭbī rĕsŏnābĭlĭs Ēchō,
vōcĭs ăd ēxtrēmōs ‖ ēxănĭmātă mŏdōs:
ēt pĕrĕūntĭs ădhūc gĕmĭtūm rĕsĕcūtă quĕrēllīs
ūltĭmă nūnc ĕtĭām ‖ vērbă lŏquēntĭs ămāt.
103
DE HERMAPHRODITO
Mērcŭrĭō gĕnĭtōrĕ sătūs, gĕnĕtrīcĕ Cўthērē,
nōmĭnĭs ūt mīxtī, sīc cōrpŏrĭs Hērmăphrŏdītūs,
cōncrētūs sēxū, sēd nōn pērfēctŭs ŭtrōquĕ,
āmbĭgŭaē vĕnĕrīs, neūtrō pŏtĭēndŭs ămōrī.
104.
DE CONIUNCTIONE SALMACIS CUM HERMAPHRODITO
Sālmăcĭs ōptātō cōncrēta ēst nŷmphă mărītō.
Fēlīx vīrgŏ, sĭbī ‖ sī scĭt ĭnēssĕ vĭrūm.
Ēt tū fōrmōsaē, iŭvĕnīs, pērmīxtĕ pŭēllaē,
bīs fēlīx, ūnūm ‖ sī lĭcĕt ēssĕ dŭōs.
105.
AD APOLLINEM DE DAPHNE FUGIENTE
Pōne ārcūm, Paēān, cĕlĕrēsquĕ rĕcōndĕ săgīttās:
nōn tē vīrgŏ fŭgīt, ‖ sēd tŭă tēlă tĭmēt.
106.
DE DAPHNE TECTA CORTICE
Īnvĭdĕ, cūr prŏpĕrās, cōrtēx, ŏpĕrīrĕ pŭēllām?
Laūrĕă dēbētūr Phoēbō, sī vīrgŏ nĕgātūr.
107.
IN SCABIOSUM
Thērmārum īn sŏlĭō sī quīs Pŏlўgītŏnă vīdīt
ūlcĕră mēmbrōrūm scăbĭē pŭtrĕfāctă fŏvēntēm,
praēpŏsŭīt cūnctīs spēctācŭlă tālĭă lūdīs.
Prīncĭpĭō trĕmŭlīs gānnītĭbŭs aērā pūlsāt
vērbăquĕ lāscīvōs mĕrĕtrīcum ĭmĭtāntĭă coētūs
vībrăt ĕt ōbscēnaē nŭmĕrōs prūrīgĭnĭs īmplēt.
Brācchĭă deīndĕ rŏtāt vĕlŭt ēnthĕă daēmŏnĕ Maēnās
pēctūs, crūră, lătūs, vēntrēm, fĕmŏra, īnguĭnă, sūrās
tērgūm, cōlla, ŭmĕrōs, lŭtĕaē Sŷmplēgădĭs āntrūm,
tām dīvērsă lŏcīs văgă cārnĭfĭcīnă pĕrērrāt,
dōnēc mārcēntēm călĭdī fērvōrĕ lăvācrī
blāndūs lētālī sōlvāt dūlcēdĭnĕ mōrbūs.
Dēsēctōs sīc fāmă vĭrōs, ŭbĭ cāssă lĭbīdŏ
fēmĭnĕōs coētūs ēt nōn sŭă bēllă lăcēssīt,
īrrĭtă vēxātō cōnsūmĕrĕ gaūdĭă lēctō,
tītīllātă brĕvī cūm iām sūb fīnĕ vŏlūptās
fērvĕt ĕt īngēstō pĕrăgīt lūdībrĭă mōrsū.
Tōrpĭdă nōn ălĭtēr Pŏlўgītōn mēmbră rĕsōlvīt
ēt, quĭă dēbēntūr sūprēmă pĭācŭlă vītaē,
ād Phlĕgĕthōntēās sēsē iām praēpărăt ūndās.
108.
DE QUODAM SILVIO BONO QUI ERAT BRITO
Sīlvĭŭs īllĕ Bŏnūs, quī cārmĭnă nōstră lăcēssīt,
nōstră măgīs mĕrŭīt ‖ dīstĭchă, Brītŏ bŏnūs.
109.
‹IDESM›
Sīlvĭŭs hīc Bŏnŭs ēst. «Quī Sīlvĭŭs?», «Īstĕ Brĭtānnūs».
«Aūt Brīto hīc nōn ēst ‖ Sīlvĭŭs aūt mălŭs ēst».
110.
‹IDEM›
Sīlvĭŭs ēssĕ Bŏnūs fērtūr părĭtērquĕ Brĭtānnūs.
Quīs crēdāt cīvēm ‖ dēgĕnĕrāssĕ bŏnūm?
111.
‹IDEM›
Nēmŏ bŏnūs Brīto ēst. Sī sīmplēx Sīlvĭŭs ēssĕ
īncĭpĭāt, sīmplēx ‖ dēsĭnăt ēssĕ bŏnūs.
112.
‹IDEM›
Sīlvĭŭs hīc Bŏnŭs ēst, sēd Brīto ēst Sīlvĭŭs īdēm:
sīmplĭcĭōr rēs ēst, ‖ crēdĭtĕ: Brītŏ mălūs.
113.
‹IDEM›
Sīlvī, Brītŏ Bŏnūs, quāmvīs hŏmŏ nōn bŏnŭs ēssĕ
fērrīs nēc ‹sē quīt› ‖ iūngĕrĕ Brītŏ Bŏnō.
114.
IN NOTARIUM
Pŭēr, nŏtārūm praēpĕtūm
sōllērs mĭnīstĕr, ādvŏlā.
Bĭpătēns pŭgīllăr ēxpĕdī,
cuī mūltă fāndī cōpĭă
pūnctīs pĕrāctă sīngŭlīs
ŭt ūnă vōx ābsōlvĭtūr.
Ēvōlvŏ lībrōs ūbĕrēs
īnstārquĕ dēnsaē grāndĭnīs
tōrrēntĕ līnguā pērstrĕpō.
Tĭbī nĕc aūrēs āmbĭgūnt
nĕc ōccŭpātūr pāgĭnă
ēt mōtă pārcĕ dēxtĕră
vŏlāt pĕr aēquōr cērĕūm.
Cūm māxĭmē nūnc prōlŏquōr
cīrcūmlŏquēntĭs āmbĭtū,
tū sēnsă nōstrī pēctŏrīs
vīx dīctă iām cērīs tĕnēs.
Sēntīrĕ tām vēlōx mĭhĭ
vēllēm dĕdīssēt mēns mĕă,
quām praēpĕtīs dēxtraē fŭgă
tū mē lŏquēntēm praēvĕnīs.
Quīs, quaēsŏ, quīs mē prōdĭdīt?
Quĭs īstă iām dīxīt tĭbĭ,
quaē cōgĭtābām dīcĕrĕ?
Quaē fūrtă cōrde ĭn īntĭmō
ēxērcĕt ālēs dēxtĕră?
Quĭs ōrdŏ rērūm tām nŏvūs,
vĕnĭāt ĭn aūrēs ūt tŭās,
quōd līnguă nōndum ābsōlvĕrīt?
Dōctrīnă nōn hōc praēstĭtīt
nĕc ūllă tām vēlōx mănūs
cĕlĕrīpĕdīs cōmpēndĭī:
nātūră mānŭs hōc tĭbī
dĕūsquĕ dōnūm trādĭdīt,
quaē lŏquĕrĕr ūt scīrēs prĭūs
ĭdēmquĕ vēllēs quōd vŏlō.