MELIBOEUS-CORYDON-THYRSIS.
ME. Forte sub arguta consederat ilice Daphnis,
compulerantque greges Corydon et Thyrsis in unum,
Thyrsis oves, Corydon distentas lacte capellas,
ambo florentes aetatibus, Arcades ambo,
et cantare pares et respondere parati.
Huc mihi, dum teneras defendo a frigore myrtos,
vir gregis ipse caper derraverat, atque ego Daphnim
adspicio. Ille ubi me contra videt: «Ocius» inquit
«huc ades o Meliboee; caper tibi salvus et haedi;
et si quid cessare potes, requiesce sub umbra.
huc ipsi potum venient per prata iuvenci;
hic viridis tenera praetexit harundine ripas
Mincius, eque sacra resonant examina quercu.»
Quid facerem? Neque ego Alcippen nec Phyllida habebam,
depulsos a lacte domi quae clauderet agnos;
et certamen erat Corydon cum Thyrside magnum.
Posthabui tamen illorum mea seria ludo.
Alternis igitur contendere versibus ambo
coepere; alternos Musae meminisse volebant.
Hos Corydon, illos referebat in ordine Thyrsis.
CO. Nymphae, noster amor, Libethrides, aut mihi carmen
quale meo Codro, concedite - proxima Phoebi
versibus ille facit - aut, si non possumus omnes,
hic arguta sacra pendebit fistula pinu.
TH. Pastores hedera crescente ornate poëtam
Arcades, invidia rumpantur ut ilia Codro;
aut, si ultra placitum laudarit, baccare frontem
cingite, ne vati noceat mala lingua futuro.
CO. Saetosi caput hoc apri tibi, Delia, parvus
et ramosa Micon vivacis cornua cervi.
Si proprium hoc fuerit, levi de marmore tota
puniceo stabis suras evincta cothurno.
TH. Sinum lactis et haec te liba, Priape, quotannis
exspectare sat est; custos es pauperis horti.
Nunc te marmoreum pro tempore fecimus; at tu,
si fetura gregem suppleverit, aureus esto.
CO. Nerine Galatea, thymo mihi dulcior Hyblae,
candidior cycnis, hedera formosior alba,
cum primum pasti repetent praesepia tauri,
si qua tui Corydonis habet te cura, venito.
TH. Immo ego Sardoniis videar tibi amarior herbis,
horridior rusco, proiecta vilior alga,
si mihi non haec lux toto iam longior anno est.
Ite domum pasti, si quis pudor, ite iuvenci.
CO. Muscosi fontes et somno mollior herba,
et quae vos rara viridis tegit arbutus umbra,
solstitium pecori defendite; iam venit aestas
torrida, iam lento turgent in palmite gemmae.
TH. Hic focus et taedae pingues, hic plurimus ignis
semper et adsidua postes fuligine nigri;
hic tantum Boreae curamus frigora, quantum
aut numerum lupus aut torrentia flumina ripas.
CO. Stant et iuniperi | et castaneae | hirsutae;
strata iacent passim sua quaeque sub arbore poma;
omnia nunc rident: at si formosus Alexis
montibus his abeat, videas et flumina sicca.
TH. Aret ager; vitio moriens sitit aëris herba;
Liber pampineas invidit collibus umbras:
Phyllidis adventu nostrae nemus omne virebit,
Iuppiter et laeto descendet plurimus imbri.
CO. Populus Alcidae gratissima, vitis Iaccho,
formosae myrtus Veneri, sua laurea Phoebo;
Phyllis amat corylos; illas dum Phyllis amabit,
nec myrtus vincet corylos nec laurea Phoebi.
TH. Fraxinus in silvis pulcherrima, pinus in hortis,
populus in fluviis, abies in montibus altis:
saepius at si me, Lycida formose, revisas,
fraxinus in silvis cedat tibi, pinus in hortis.
ME. Haec memini, et victum frustra contendere Thyrsim.
Ex illo Corydon Corydon est tempore nobis.
MELIBOEUS-CORYDON-THYRSIS.
ME. Fōrtĕ sŭb ārgūtā cōnsēdĕrăt īlĭcĕ Dāphnīs,
cōmpŭlĕrāntquĕ grĕgēs Cŏrўdōn ēt Thŷrsĭs ĭn ūnūm,
Thŷrsĭs ŏvēs, Cŏrўdōn dīstēntās lāctĕ căpēllās,
āmbō flōrēntēs aētātĭbŭs, Ārcădĕs āmbō,
ēt cāntārĕ părēs ēt rēspōndērĕ părātī.
Hūc mĭhĭ, dūm tĕnĕrās dēfēndo ā frīgŏrĕ mŷrtōs,
vīr grĕgĭs īpsĕ căpēr dērrāvĕrăt, ātque ĕgŏ Dāphnīm
adspicio. Ille ubi me contra videt: «Ocius» inquit
«hūc ădĕs ō Mĕlĭboēĕ; căpēr tĭbĭ sālvŭs ĕt haēdī;
ēt sī quīd cēssārĕ pŏtēs, rĕquĭēscĕ sŭb ūmbrā.
hūc īpsī pōtūm vĕnĭēnt pēr prātă iŭvēncī;
hīc vĭrĭdīs tĕnĕrā praētēxĭt hărūndĭnĕ rīpās
Mīncĭŭs, ēquĕ săcrā rĕsŏnānt ēxāmĭnă quērcū.»
Quīd făcĕrēm? Nĕque ĕgo Ālcīppēn nēc Phŷllĭda hăbēbām,
dēpūlsōs ā lāctĕ dŏmī quaē claūdĕrĕt āgnōs;
ēt cērtāmĕn ĕrāt Cŏrўdōn cūm Thŷrsĭdĕ māgnūm.
Pōsthăbŭī tămĕn īllōrūm mĕă sērĭă lūdō.
Āltērnīs ĭgĭtūr cōntēndĕrĕ vērsĭbŭs āmbō
coēpēre; āltērnōs Mūsaē mĕmĭnīssĕ vŏlēbānt.
Hōs Cŏrўdōn, īllōs rĕfĕrēbăt ĭn ōrdĭnĕ Thŷrsīs.
CO. Nŷmphaē, nōstĕr ămōr, Lībēthrĭdĕs, aūt mĭhĭ cārmēn
quālĕ mĕō Cŏdrŏ, cōncĕdĭtē prōxĭmă Phoēbī
versibus ille facit - aut, si non possumus omnes,
hīc ārgūtă săcrā pēndēbīt fīstŭlă pīnū.
TH. Pāstōrēs hĕdĕrā crēscēnte ōrnātĕ pŏētām
Ārcădĕs, īnvĭdĭā rūmpāntŭr ŭt īlĭă Cōdrō;
aūt, si ūltrā plăcĭtūm laūdārīt, bāccărĕ frōntēm
cīngĭtĕ, nē vātī nŏcĕāt mălă līnguă fŭtūrō.
CO. Saētōsī căpŭt hōc āprī tĭbĭ, Dēlĭă, pārvūs
ēt rāmōsă Mĭcōn vīvācīs cōrnŭă cērvī.
Sī prŏprĭum hōc fŭĕrīt, lēvī dē mārmŏrĕ tōtă
pūnĭcĕō stābīs sūrās ēvīnctă cŏthūrnō.
TH. Sīnūm lāctĭs ĕt haēc tē lībă, Prĭāpĕ, quŏtānnīs
ēxspēctārĕ săt ēst; cūstōs ēs paūpĕrĭs hōrtī.
Nūnc tē mārmŏrĕūm prō tēmpŏrĕ fēcĭmŭs; āt tū,
sī fētūră grĕgēm sūpplēvĕrĭt, aūrĕŭs ēstō.
CO. Nērīnē Gălătēă, thўmō mĭhĭ dūlcĭŏr Hŷblaē,
cāndĭdĭōr cŷcnīs, hĕdĕrā fōrmōsĭŏr ālbā,
cūm prīmūm pāstī rĕpĕtēnt praēsēpĭă taūrī,
sī quă tŭī Cŏrўdōnĭs hăbēt tē cūră, vĕnītō.
TH. Īmmo ĕgŏ Sārdŏnĭīs vĭdĕār tĭbi ămārĭŏr hērbīs,
hōrrĭdĭōr rūscō, prōiēctā vīlĭŏr ālgā,
sī mĭhĭ nōn haēc lūx tōtō iām lōngĭŏr ānno ēst.
Ītĕ dŏmūm pāstī, sī quīs pŭdŏr, ītĕ iŭvēncī.
CO. Mūscōsī fōntēs ēt sōmnō mōllĭŏr hērbă,
ēt quaē vōs rārā vĭrĭdīs tĕgĭt ārbŭtŭs ūmbrā,
sōlstĭtĭūm pĕcŏrī dēfēndĭtĕ; iām vĕnĭt aēstās
tōrrĭdă, iām lēntō tūrgēnt īn pālmĭtĕ gēmmaē.
TH. Hīc fŏcŭs ēt taēdaē pīnguēs, hīc plūrĭmŭs īgnīs
sēmpĕr ĕt ādsĭdŭā pōstēs fūlīgĭnĕ nīgrī;
hīc tāntūm Bŏrĕaē cūrāmūs frīgŏră, quāntūm
aūt nŭmĕrūm lŭpŭs aūt tōrrēntĭă flūmĭnă rīpās.
CO. Stānt ēt iūnĭpĕrī | ēt cāstănĕaē | hīrsūtaē;
strātă iăcēnt pāssīm sŭă quaēquĕ sŭb ārbŏrĕ pōmă;
ōmnĭă nūnc rīdēnt: āt sī fōrmōsŭs Ălēxīs
mōntĭbŭs hīs ăbĕāt, vĭdĕās ēt flūmĭnă sīccă.
TH. Ārĕt ăgēr; vĭtĭō mŏrĭēns sĭtĭt āĕrĭs hērbă;
Lībēr pāmpĭnĕās īnvīdīt cōllĭbŭs ūmbrās:
Phŷllĭdĭs ādvēntū nōstraē nĕmŭs ōmnĕ vĭrēbīt,
Iūppĭtĕr ēt laētō dēscēndēt plūrĭmŭs īmbrī.
CO. Pōpŭlŭs Ālcīdaē grātīssĭmă, vītĭs Ĭācchō,
fōrmōsaē mŷrtūs Vĕnĕrī, sŭă laūrĕă Phoēbō;
Phŷllĭs ămāt cŏrўlōs; īllās dūm Phŷllĭs ămābīt,
nēc mŷrtūs vīncēt cŏrўlōs nēc laūrĕă Phoēbī.
TH. Frāxĭnŭs īn sīlvīs pūlchērrĭmă, pīnŭs ĭn hōrtīs,
pōpŭlŭs īn flŭvĭīs, ăbĭēs īn mōntĭbŭs āltīs:
saēpĭŭs āt sī mē, Lўcĭdā fōrmōsĕ, rĕvīsās,
frāxĭnŭs īn sīlvīs cēdāt tĭbĭ, pīnŭs ĭn hōrtīs.
ME. Haēc mĕmĭni, ēt vīctūm frūstrā cōntēndĕrĕ Thŷrsīm.
Ēx īllō Cŏrўdōn Cŏrўdōn ēst tēmpŏrĕ nōbīs.