"Rēm pŏpŭlī trāctās?" (bārbātum haēc crēdĕ măgīstrūm
dīcĕrĕ, sōrbĭtĭō tōllīt quēm dīră cĭcūtaē)
"quō frētūs? dīc hōc, māgnī pūpīllĕ Pĕrīclī.
scīlĭcĕt īngĕnĭum ēt rērūm prūdēntĭă vēlōx
āntĕ pĭlōs vēnīt, dīcēndă tăcēndăvĕ cāllēs.
ērgo ŭbĭ cōmmōtā fērvēt plēbēcŭlă bīlĕ,
fērt ănĭmūs călĭdaē fēcīssĕ sĭlēntĭă tūrbaē
maiestate manus. quid deinde loquere? "Quirites,
hōc pŭtă nōn iūstum ēst, īllūd mălĕ, rēctĭŭs īllūd."
scīs ĕtĕnīm iūstūm gĕmĭnā sūspēndĕrĕ lāncĕ
āncĭpĭtīs lībraē, rēctūm dīscērnĭs ŭbi īntēr
cūrvă sŭbīt vēl cūm fāllīt pĕdĕ rēgŭlă vārō,
ēt pŏtĭs ēs nīgrūm vĭtĭō praēfīgĕrĕ thētă.
quīn tu ĭgĭtūr sūmmā nēquīquām pēllĕ dĕcōrūs
āntĕ dĭēm blāndō caūdām iāctārĕ pŏpēllō
dēsĭnĭs, Āntĭcўrās mĕlĭōr sōrbērĕ mĕrācās?
quaē tĭbĭ sūmmă bŏni ēst? ūnctā vīxīssĕ pătēllā
sēmpĕr ĕt ādsĭdŭō cūrātă cŭtīcŭlă sōlĕ?
ēxspēcta, haūt ălĭūd rēspōndĕăt haēc ănŭs. Ī nūnc,
"Dīnŏmăchēs ĕgŏ sūm" sūfflā, "sūm cāndĭdŭs." ēstō,
dūm nē dētĕrĭūs săpĭāt pānnūcĭă Baūcīs,
cūm bĕnĕ dīscīnctō cāntāvĕrĭt ōcĭmă vērnaē."
ūt nēmo īn sēsē tēmptāt dēscēndĕrĕ, nēmŏ,
sēd praēcēdēntī spēctātūr māntĭcă tērgō!
quaēsĭĕrīs "nōstīn Vēttīdī praēdĭă?" "cūiūs?"
"dīvĕs ărāt Cŭrĭbūs quāntūm nōn mīlŭŭs ērrāt."
"hūnc ăĭs, hūnc dīs īrātīs gĕnĭōquĕ sĭnīstrō,
quī, quāndōquĕ iŭgūm pērtūsa ād cōmpĭtă fīgīt,
sērĭŏlaē vĕtĕrēm mĕtŭēns dērādĕrĕ līmūm
īngĕmĭt "hōc bĕnĕ sīt" tŭnĭcātūm cūm sălĕ mōrdēns
cēpe ēt fārrātām pŭĕrīs plaūdēntĭbŭs ōllām
pānnōsām faēcēm mŏrĭēntīs sōrbĕt ăcētī?"
āt si ūnctūs cēssēs ēt fīgās īn cŭtĕ sōlēm,
ēst prŏpĕ te īgnōtūs cŭbĭtō quī tāngăt ĕt ācrĕ
dēspŭăt: "hī mōrēs! pēnēmque ārcānăquĕ lūmbī
rūncāntēm pŏpŭlō mārcēntīs pāndĕrĕ vūlvās.
tūm, cūm māxīllīs bălănātūm gaūsăpĕ pēctās,
īnguĭnĭbūs quārē dētōnsūs gūrgŭlĭo ēxstāt?
quīnquĕ pălaēstrītaē lĭcĕt haēc plāntārĭă vēllānt
ēlīxāsquĕ nătēs lăbĕfāctēnt fōrcĭpe ădūncā,
nōn tămĕn īstă fĭlīx ūllō mānsuēscĭt ărātrō."
caēdĭmŭs īnquĕ vĭcēm praēbēmūs crūră săgīttīs.
vīvĭtŭr hōc pāctō, sīc nōvĭmŭs. īlĭă sūbtēr
caēcūm vūlnŭs hăbēs, sēd lātō bāltĕŭs aūrō
praētĕgĭt. ūt māvīs, dā vērba ēt dēcĭpĕ nērvōs,
sī pŏtĕs. "ēgrĕgĭūm cūm mē vīcīnĭă dīcāt,
nōn crēdām?" vīsō sī pāllēs, īmprŏbĕ, nūmmō,
sī făcĭs īn pēnēm quīdquīd tĭbĭ vēnĭt, ămārūm
sī pŭtĕāl mūltā caūtūs vībīcĕ flăgēllās,
nēquīquām pŏpŭlō bĭbŭlās dōnāvĕrĭs aūrēs.
rēspŭĕ quōd nōn ēs; tōllāt sŭă mūnĕră cērdŏ.
tēcum hăbĭtā: nōrīs quām sīt tĭbĭ cūrtă sŭpēllēx.
"Rem populi tractas?" (barbatum haec crede magistrum
dicere, sorbitio tollit quem dira cicutae)
"quo fretus? dic hoc, magni pupille Pericli.
scilicet ingenium et rerum prudentia uelox
ante pilos uenit, dicenda tacendaue calles.
ergo ubi commota feruet plebecula bile,
fert animus calidae fecisse silentia turbae
maiestate manus. quid deinde loquere? "Quirites,
hoc puta non iustum est, illud male, rectius illud."
scis etenim iustum gemina suspendere lance
ancipitis librae, rectum discernis ubi inter
curua subit uel cum fallit pede regula uaro,
et potis es nigrum uitio praefigere theta.
quin tu igitur summa nequiquam pelle decorus
ante diem blando caudam iactare popello
desinis, Anticyras melior sorbere meracas?
quae tibi summa boni est? uncta uixisse patella
semper et adsiduo curata cuticula sole?
exspecta, haut aliud respondeat haec anus. I nunc,
"Dinomaches ego sum" suffla, "sum candidus." esto,
dum ne deterius sapiat pannucia Baucis,
cum bene discincto cantauerit ocima uernae."
ut nemo in sese temptat descendere, nemo,
sed praecedenti spectatur mantica tergo!
quaesieris "nostin Vettidi praedia?" "cuius?"
"diues arat Curibus quantum non miluus errat."
"hunc ais, hunc dis iratis genioque sinistro,
qui, quandoque iugum pertusa ad compita figit,
seriolae ueterem metuens deradere limum
ingemit "hoc bene sit" tunicatum cum sale mordens
cepe et farratam pueris plaudentibus ollam
pannosam faecem morientis sorbet aceti?"
at si unctus cesses et figas in cute solem,
est prope te ignotus cubito qui tangat et acre
despuat: "hi mores! penemque arcanaque lumbi
runcantem populo marcentis pandere uuluas.
tum, cum maxillis balanatum gausape pectas,
inguinibus quare detonsus gurgulio exstat?
quinque palaestritae licet haec plantaria uellant
elixasque nates labefactent forcipe adunca,
non tamen ista filix ullo mansuescit aratro."
caedimus inque uicem praebemus crura sagittis.
uiuitur hoc pacto, sic nouimus. ilia subter
caecum uulnus habes, sed lato balteus auro
praetegit. ut mauis, da uerba et decipe neruos,
si potes. "egregium cum me uicinia dicat,
non credam?" uiso si palles, improbe, nummo,
si facis in penem quidquid tibi uenit, amarum
si puteal multa cautus uibice flagellas,
nequiquam populo bibulas donaueris aures.
respue quod non es; tollat sua munera cerdo.
tecum habita: noris quam sit tibi curta supellex.