LUCILII - SATURARUM FRAGMENTA


2

SATVRARVM RELIQVIAE

EX LIBRIS I - XXIII

Aetheris et terrae genitabile quaerere tempus

irritata canes quam homo quam planius dicit

consilium summis hominum de rebus habebant

quo populum atque urbem pacto servare potisset

5amplius Romanam .......................

si non amplius, at lustrum hoc protolleret unum

munus tamen fungi et muros servare potissent

accipite ergo animis ..................

et mercedimerae legiones ..............

10infamam incestam turpemque odisse popinam

praetextae ac tunicae Lydorum, opus sordidum omne

psilae atque amphitapoe, villis ingentibus, molles

.............. miracla ciet elephantas ....

haec ubi dicta dedit, ‹fecit› pausam ore loquendi.

15.... non Carneaden si ipsum Orcus remittat

stulte saltatum te inter venisse cinaedos

si me nescire hoc nescis quod quaerere dico,

qua re divinas quicquam? aut qua re sapis ispe?

et si scis, qua re bonus es scire? hoc dare tempta.

*****************************

...................................... ut

nemo sit nostrum quin aut pater optimus divum,

aut Neptunus pater, Liber, Saturnus pater, Mars,

Ianus, Quirinus pater siet ac dicatur ad unum

5.................... ut contendere possem

Thestiados Ledae atque Ixionies alochoeo

concilio antiquo sapiens vir solu' fuisti

[qui vultis] nodum in scirpo, in sano facere ulcus

nam si tu fluctus undasque e gurgite salso

10tollere decreris, venti prius Emathii vim,

ventum, inquam, tollas t c q i l

vellem cum primis, fieri si forte potisset,

vel‹lem› concilio vestrum, quod dicitis olim,

caelicolae, †hic habitum, vellem† adfuissemus priore

15concilio ..................................

porro 'clinopodas''lychnos'que, ut diximus semnos

ante, 'pedes lecti' atque 'lucernas' ...........

.................. 'arutaenae'que, inquit, aquales

............... ut multos mensesque diesque,

20non tamen aetatem, tempestatem hanc scelerosi

mirentur ...............................

*****************************

per saturam aedilem factum qui legibus solvat

quae facies, qui vultus viro? ...........

vultus item ut facies, mors cetera, morbus, venenum

vulturius ..............................

5porro quaecumque et quicumque, ut diximus ante,

obstiterit primo, hoc minuendi *refert res

ad cenam adducam, et primum hisce abdomina thynni

advenientibus priva dabo cephalaeque acarnae

serpere uti gangrena mala atque herpestica posset

10occidunt, Lupe, saperdae te et iura siluri

.... fandam atque auditam iterabimu' ‹famam›

'qui te ‹di›, montane, malum'- ‹tum› ad cetera pergit

....... qua ego nunc ‹huic› Aemilio prae-

canto atque exigo et excanto .........

15impuratum hunc in fauces invasse animamque

elisisse illi, vix vivo homini ac monogrammo

nunc ‹in› nomen iam, quae ex testibus ipse rogando

exculpo, haec dicam ...................

.. homi impuratus, et est impune rapister

20....... quae horis sublata duabus

omnia sunt sole occaso, †ductoque

chirodyti aurati, ricae, thoracia, mitrae

si natibus natricem impressit crassam et capitatam

......... pedicum iam excoquit omne

25......... in vulgam penetrare pilosam

nam quid moetino subrectoque huic opus signo,

ut lurcaretur lardum et carnaria fartim

conficeret? .....................

vivite lurcones, comedones, vivite ventris

30............................. ut iure peritus

non dico: 'uincat licet'; et vagus exul et erret

exlex .................................

quam lepide lexis compostae, ut tesserulae, omnes

arte pavimento atque emblemate vermiculato

35Crassum habeo generum, ne rhetoricoterus tu seis

Graecum te, Albuci, quam Romanum atque Sabinum,

municipem Ponti, Tritani, centurionum,

praeclarorum hominum ac primorum signiferumque,

malvisti dici. graece ergo praetor Athenis,

40id quod malvisti te, cum ad me accedis, saluto:

'chaere' inquam 'Tite'. lictores, turma omnis chorusque

'chaere, Tite'. hinc hostis mi Albucius, hinc inimicus.

quid dicis? cur est factum quod coicis istuc?

quom illico vidissent, Hortensius Postumiusque

45ceteri item, in capulo hunc non esse aliumque cubare

tum facta omnia sunt, circumlatus .......

.............. lustratus, piatus ......

..................... Hostilius contra

pestem permitiemque, Catax quam et Manlius nobis

*****************************

*****************************

*****************************

................................ viamque

degrumabis, uti castris mensor facit olim

................... bis quina octogena videbis

commoda te, Capua quinquaginta atque ducenta

5.......................... et saepe quod ante

optasti, freta, Messanam, Regina videbis

moenia, tum Liparas, Facelinae templa Dianae

tu partem laudis caperes, tu gaudia mecum

partisses ..........................

10illud ad incita cum redit atque internecionem

Symmachus praeterea iam tum depostus bubulcus

exspirans animam, pulmonibus aeger agebat

mantica cantheri costas gravitate premebat

verum haec ludus ibi, susque omnia deque fuerunt,

15susque et deque fuere, inquam, omnia ludus iocusque:

illud opus durum, ut Setinum accessimus finem,

aigilipes montes, Aetnae omnes, asperi Athones

............... longe tria milia passum

Campana Capua ......................

20inde Dicarchitum populos Delumque Minorem

ad portam mille a porta est. exinde Salernum

‹hinc› promontorium remis superamu' Minervae

quattuor hinc Silari ad flumen portumque Alburnum

hinc media remis Palinurum pervenio nox

25... et spatium curando corpore honestum

sumemus ...............................

............................ Bruttace bilingui

praeterea omne iter est hoc labosum atque lutosum

caupona hic tamen una Syra .............

30cernuus extemplo plantas convestit honestas

............... annicula aspera ‹praecox›

............... student hi ligna: videte

ostrea nulla fuit, non purpura, nulla peloris

asparagi nulli .........................

35............... nam mel regionibus illis

incrustatus calix rutai caulis habetur

... exhala›ns tum acidos ex pectore ructus

malas tollimus nos atque utimur ... rictu

............... et pulvino fultus ....

40vertitur oenophori fundus, sententia nobis

broccus Novi nanus dente adverso eminulo hic est

rinoceros ..............................

non peperit, verum postica parte profudit

conturbare animam potis est quicumque adoritur

45................. ille alter abundans

cum septem incolumis pinnis redit ac recipit se

Tantalus, qui poenas, ob facta nefantia poenas

pendit ..............................

permixti lectum, imposui pede pellibus labes

50................................. ergo

e somno pueros cum mane expergitus clamo

crebrae ut scintillae, in stricturis quod genus olim

ferventi ferro .......................

Romanis ludis forus olim ornatus lucernis

55ut pote .................................

******************************

Aeserninus fuit Flaccorum mune‹re› quidam

Samnis, spurcus homo, vita illa dignu' locoque.

cum Pacideaino componitur, optimus multo

post homines natos gladiator qui fuit unus

5................ quamuis bonus ipse

Samnis in ludo ac rudibus civis satis asper

occidam illum equidem et vincam si id quaeritis - inquit.

'Uerum illud credo fore: in os prius accipiam ipse,

quam gladium in stomacho sura ac pulmonibu' sisto.

10odi hominem, iratus pugno, nec longius quicquam

nobis, quam dextrae gladium dum accomodet alter.

usque adeo, studio atque odio illius, efferor ira'

rinocerus velut Aethiopus ................

haerebat mucro gladium‹que› in pectore totum

15haeret verticulis adfixum in posteriore

parte atque articulis: nam ut nobis talus genusque est

su‹bi›cit huic fulcrum, fulmentas quattuor addit

hi prae se portant ingentes munere pisces

triginta numero ...................

20longior hic quam grus, grue tota cum volat olim

Tisiphone Tityi pulmonibus atque adipe unguen

excoctum attulit, Eumenidum sanctissima Erinys?

................ qui edit se, hic comedit me

.................. obtursi ebrius .......

25tum spara, tum ramices portantur, tragula porro

succussatoris taetri tardique caballi

concursaret agros, catulos fetumque ferai

adsequitur nec opinantem, in caput insilit, ipsum

commanducatur totum complexa comestque

30............... ne agitare manu tu

pessulum et hunc vectem possis †cuneis† ipso

quod si nulla potest mulier tam corpore duro

esse, tamen tenero maneat, qui sucu' lacerto

et manus uberi‹bus›, lactanti in sumine, sidat

35cumque hic tam formonsus homo ac te dignus puellus

quo me habeam pacto, tam etsi non quaeris, docebo,

quando in eo numero mansi, quo in maxima non est

pars hominum ...................

ut periisse velis quem visere nolueris, cum

40debueris. hoc 'nolueris' et 'debueris' te

si minus delectat, quod atechnon et Eissocratium hoc

lerodesque simul totum ac symmiraciodes,

non operam perdo, si tu hic ...............

si tam corpus loco validam ac regione maneret

45scriptoris, quam vera manet sententia cordi

............ Rhondes Icadionque ............

querquera consequitur ‹tussim› capitisque dolores

tum lateralis dolor, certissimus nuntius mortis

sed nunc sol is mi in magno maerore ‹metuque›

50tristitia in summa, crepera ‹re›, inventu' salutis

nam si, quod satis est homini, id satis esse potisset,

hoc sat erat: nunc, cum hoc non est, qui credimus porro

divitias ullas animum mi explere potisse?

ante fores autem et triclini limina quidam

55perditus Tiresia tussi grandaevus gemebat

lippus edenda acri assidue ceparius cepa

Laevius pauperem ait se ingentia munera fungi

(maior erat natu) 'non omnia possumus omnes'

'deficit alma Ceres, nec plebes pane potitur'

60intubus praeterea pedibus praetensus equinis

flebile cepe simul lacrimosaeque ordine tallae

........................... adipatam

pultem ............................

sicuti cum primos ficos propola recentis

65protulit et pretio ingenti dat primitus paucos

fiscina fallaci cumulo .................

ponuntur tenues porri

'hic sunt herbae' -inquam- 'quas sevit Iuppiter ipse

**................................... scutam

70ligneolam in cerebro infixit ...........

verum unum cecidisse tamen senis Tiresiai

aequalem constat .......................

......... dic quam cogat vis ire minutim

per commissuras rimarum noctis nigrore

75nam omnibus unu' dolor ‹turpi› re captu' labosque

lascivire pecus nasi rostrique repandum

................... interea stat sentibus pectus

...... non omnibus dormio ..............

absterge lacrimas, et divos ture precemur:

80consilium fassi placent, tu impune luperis

macte, inquam, virtute simulque his viribus esto

possisne elabi, an porro prodenda dies sit

.......... hic solus vigilavit, opinor,

et cum id mi visus facere est, tum retia nexit

85custodem classis catapultas pila sarisas

postquam praesidium castris educere crevit

urceus haut longe Gemino, mixtarius Paulo

da bibere ab summo ....................

ne designati rostrum praetoris pedesque

90spectes ...............................

......... Cecilius pretor ne rusticus fiat

............... servorum est festus dies hic,

quem plane hexametro versu non dicere possis

hortare, illorum si possim pacis potiri

95....... non te porro procedere porcent

........ quid ‹hic› ipsum facere optes

................................. et

id solum adversae fortunae reque resistit

........ 'thauma men' inquit balba, sororem

100lanificam dici, siccam atque abstemiam ubi audit

cui neque iumentum est nec servus nec comes ullus:

bulgam et quidquid habet nummorum secum habet ipse;

cum bulga cenat, dormit, lavit. omnia in una

sunt homini bulga: bulga haec devincta ‹la›certost.

105quem neque Lucanis oriundi montibus tauri

ducere protelo validis cervicibus possent

hoc tu apte credis quemquam latrina petisse?

pluma atque amphitapoe et si aliud quid deliciarum

tres a Deucalione grabatis restibus tenti

110zonatim circum impluvium cinerarius ‹ille›

cludebat ..............................

‹nil› ut discrepet ac ton d'exepraxen Apollon

fiat ............................

....... 'qui te bonus Iuppiter' inquit,

115Crasso Mucius, cum cenabat *dominum fortem

..... e Sicula Luciliu' Sardiniensem

terram ........................

‹et› pretium JredJimet qui vendit equum, musimonem

'salvere iubere salutem est mittere amico

120si nosti, non magnus homo est, nasutu', macellus

nequitia occupat hoc, petulantia prodigitasque

............... peccare impune rati sunt

posse et nobilitate facul propellere iniquos

'suam enim ‹rem› invadere ‹se› atque innubere censent

125haec, inquam, rudet ex rostris atque heiulitabit

concursans, veluti Ancarius, clareque quiritans

******************************

tristis, difficiles sumus, fastidimus bonorum

muginamur, molimur, subducimur .....

primum fulgit, uti caldum ex furnacibus ferrum

iactari caput atque comas, fluitare capronas

5altas, frontibus immissas, ut mos fuit illis

quinque hastae, aureolo cinctu rorarius veles

solem, auram adversam segetem immutasse statumque

quos? oculi non sunt neque nasum? et qualia sunt!

Phryne nobilis illa, ubi amatorem improbius quem

10Rador, subuellor, desquamor, pumicor, ornor,

expolior, pingor .................

ne auriculam obsidat caries, ne vermiculi qui

calda siem ac bene plena, si olorum atque anseris collus

aetatem et faciem, ut saga et bona conciliatrix

15qui te diligat, aetatis facieque tuae se

fautorem ostendat, fore amicum polliceatur

‹ecce› hic est Macedo, si Agrion longiu' flaccet

nunc, praetor, tuus est: meus, si discesseris horno,

Gentius ................................

20............ eodem pacto gannis ......

huncin ego umquam Hyacintho hominem, cortinipotentis

deliciis, contendi? ..................

esuriente leoni ex ore exculpere praedam

iratae ‹leae› ad catulos accedere inultum

25hanc ubi vult male habere, ulcisci pro scelere eius,

testam sumit homo Samiam sibi: 'anu noceo' inquit,

praecidit caulem testisque una amputat ambo

si movet ac simat nares, delphinus ut olim

hunc molere, illam autem ut frumentum vannere lumbis

30dixi. ad principium venio. vetulam atque virosam

uxorem caedam potius quam castrem egomet me

............ cum ad ‹calcem› ...........

... quo gracila est, pernix, quod pectore puro,

quod puero similis .......................

35cum poclo bibo eodem, amplector, labra labellis

fictricis compono, hoc est cum psolocopoumai

tum latu' cimponit lateri et cum pectore pectus

...... et cruribus crura diallaxon

gallinaceus cum victor se gallus honeste

40altius ‹in› digitos primoresque erigit unguis

vinibuas ...............................

permulsam fomento, ‹horto› omnicolore, colustra

at laeva lacrimas muttoni absterget amica

intus modo stet rectus, foris subteminis panus

45lentet opus .........................

quarum et abundemus rerum et quarum indigeamus

...................... giJeria ni sunt

sive adeo hepatia ....................

pistrinum adpositum, posticum, sella, culina

50verum flumen uti, atque ipso divortio ‹aquarum›

iligneis pedibus cercurum currere ut aequis

si omne iter evadit stadiumque acclive tolutim

velle tolutim hic semper ‹et› incepturu' videtur

sallere murenas, mercem in frigdaria ferre

55verum et mercaturae omnes et quaesticuli isti

intuti ..............................

unde pareutactoe, clamides ac barbula prima

hinc ancilia, ab hoc aapices capidasque repertas

praesul ut amptruet inde, ut vulgus redamptruet inde

60tu milli nummum potes uno quaerere centum

frumentarius est: modium hic secum atque rutellum

una adfert ...........................

‹et› latere‹s› qui ducit, habet nihil amplius umquam

quam commune lutum ac paleas caenumque aceratum

65............ quid ergo? si ostrea Cerco

cognorit fluvium, limum ac caenum sapere ipsum

scaberat ut porcus contritis arbore costis

si nihil ad faciem et si olim lupa prostibulumque

nummi opus atque obsi ...................

70quod deformis, senex, arthriticus ac podagrosus

est, quod mancus miserque, exilis, ramite magno

crisabit ut si frumentum clunibus vannat

........ ipsa suo e corio omnia lora

arripio et rostrum labeasque hoc vociferanti

75percutio dentesque advorsus discutio omnis

******************************

.............................. labora

discere, ne te res ipsa ac ratio ipsa refellat

non haec quid valeat, quidue hoc inter sit et illud,

cognoscis. primum hoc, quod dicimus esse poema.

5pars et parva poema .....................

. epistula item quaevis item quaevis non magna poemast.

illa poesis opus totum, tota Ilia unast

una thesis †uel†ut annales Enni atque epos unum,

et maius multo est quam quod dixi ante poema.

10qua propter dico: nemo, qui culpat Homerum,

perpetuo culpat, neque quod dixi ante poesin:

versum unum culpat, verbum, enthymema, poema.

a primum est, hinc incipiam, et quae nomina ab hoc sunt

[deinde] ..........................

15aa primum longa, ‹a› brevi' syllaba; nos tamen unum

hoc faciemus, et uno eodemque ut dicimus pacto

scribemus pacem, placide, Ianum, aridum, acetum,

Ares Ares Graeci ut faciunt ...

fervere, ne longum: vero hoc lictoribu' tradam

20fervit aqua et fervet: fervit nunc, fervet ad annum

........ porro hoc si filius Luci

fecerit, i solum, ut Corneli Cornificique

iam puerei venere, e postremum facito atque i,

ut puerei plures fiant. i si facis solum,

25pupilli, pueri, Lucili, hoc unius fiet

hoc illi factum est uni: tenue hoc facies i:

haec illei fecere, addes e, ut pinguius fiat

mendaci furique addes e, cum dare furei

iusseris ..............................

30meille hominum, duo meilia item: huc e utroque opus; miles

militiam, tenues i. pilam in qua lusimus, pilum

quo piso, tenues. si plura haec feceris pila,

quae iacimus, addes e, peila ut plenius fiat

******************************

. huic .. Terentiae ‹et› Orbiliae Licinus ‹dat›

******************************

... abbibere: ‹hic› non multum est d siet an b

............... atque accurrere scribas

d ne an c non est quod quaeras eque labores

pelliciendu', quod est inducendus, geminat l

******************************

r: non multum est, hoc cacosyntheton atque canina

si lingua dico: nihil ad me, nomen hoc illist

s nostrum et semigraeci quod dicimus sigma

nil erroris habet ..............

5adde soloecismon genera atque vocabula centum

nam veluti intro aliud longe esse atque intus videmus

sic ‹item› apud te aliud longe est, neque idem valet ad te

intro nos vocat ad sese, tenet intus ‹apud se›

******************************

******************************

o curas hominum! o quantum est in rebus inane!

'ne ‹ego› in arce bovem descripsi magnifice!' inquit

improbus, confidens, nequam, malus ‹ut› videatur

....................... horum est

5iudicium: crassis, ut dixi, scribimus, ante:

hoc est, quid sumam, quid non, in quoque locemus

tonsillas quoque ‹prae›ualidis in funibus aptas

fluctibus a ventisque adversis firmiter essent

languor obrepsitque pigror torporque quietis

10quamuis desubito trinis deducere scalis

pone paludatus stabat rorarius velox

annos hic terra iam plures miles Hibera

nobiscum meret ................

praetor noster adhuc, quam spurcos ore quod omnis

15extra castra ut stercus foras eiecit ad unum

. qui in latrina languet ..............

.............. scalprorum forcipiumque

milia viginti ............

................... et uncis

20forcipibus dentes evelleret ......

vasa quoque omnino dirimit non sollo dupundi

hic, ubi concessum, pellesque ut in ordine tentae

.......................... viai

sternendae et iaciendum huc aggerem et id genus rudus

25conventus pulcher: bracae, saga, fulgere, torques

‹ca›elati magni ...................

conicere in versus dictum praeconis volebam

Grani ..........................

Scipiadae magno improbus obiciebat Asellus

30lustrum illo censore malum infelixque fuisse

*****************************

*****************************

Lucius Cotta senex, crassi pater huius, Paconi,

magnus fuit trico nummarius, solvere nulli

lentus ......................

si tricosus, bovinatorque ore improbus duro

5nec mihi amatore hoc opus nec tricone vadato

Quintus Opimius illi, Iugurthini pater huius,

et formosus homo fuit et famosus, utrumque

primo adulescens, posterius dare rectius sese

*****************************

inde venit Romam, tener ipse etiam atque puellus

'quid Decius? Nuculam an confixum vis facere?' inquit

Cassius Gaius hic operarius, quem Cephalonem

dicimus, sectorem furemque, hunc Tullius Quintus

5iudex heredem facit, et damnati alii omnes

non laudare hominem quemquam neque 'mu' facere umquam

*****************************

huic homini quaestore aliquo esse opus atque corago

publicitus qui mi atque e fisco praebet aurum

rugosum atque fami plenum .............

hunc, si quid pueris nobis, me et fratre, fuisset

5firmiter hoc, pariterque tuo sit pectore fixum

assensus sum homini ...................

. quibus fructibus me decollavi .. victus

hunc iuga mulorum protelo ducere centum

non possunt ...........................

10hoc fit idem in cena. dabis ostrea milibus nummum

empta .................................

idem epulo cibus atque epulae Iovis omnipotentis

........ nam sumptibus magnis

extructam ampliter atque .. cum accumbimus mensam

15adde Syracusis sola, pasceolum . aluta

panis, pemma, lucuns, cibus qui purissimus multost

et non, pauper uti, Samio curtoque catino

.... primum dominia atque sodalicia omnia

tollantur .............................

20cui parilem fortuna locum fatumque tulit fors

... unus modo de multis qui ingenio sit

acribus inter se cum armis confligere cernit

aut forte omnino ac fortuna vincere bello.

si forte ac temere omnino, quid rursum ad honorem?

25ut perhibetur iners, ars in quo non erit ulla

*****************************

quem metuas saepe, interdum quem utare libenter

. puncto uno horae qui quoque invasit ...

ipse ecus, non formonsus, gradarius, optimus vector

qui campos collesque gradu perlabitur uno

5Publius Pavus mihi Tubitanus quaestor Hibera

in terra fuit, lucifugus, nebulo, id genus sane

si mihi non praetor siet additus atque agitet me,

non male sit: ille, ut dico, me exenterat unus

dilectum video studiose vulgus habere

10non paucis malle ac sapientibus esse probatum

he pasin nekyessi kataphthimenoisin anassein?

num vetus ille Cato . lacessisse †appellari quod

conscius non erat ipse sibi? ..........

ad regem legatus, Rhodum, Ecbatanam ac Babylonem

15ibo, cercurum sumam ...................

Carpathium mare transuectus cenabis Rhodi

‹qua› Rhodu' Carpathium in pelagus se inclinat apertum

cenam, inquin, nullam neque divo proseciam ullam?

'idne aegre est magis, an quod pane et viscere privo?'

20'quod viscus dederas tu quidem, hoc est: viscera largi'.

cum illud quid faciat, quod manducamur in ore

....................... macrosque palumbes

caseus alium olit .....................

naumachiam licet haec, inquam, alveolumque putare, et

25calces. delectes te; hilo non rectius vivas

quin potius vitam degat sedatus quietam.

'quanto antiquius, quam facere hoc, fecisse videri'

multa homines portenta in Homeri versibus ficta

monstra putant, quorum in primis Polyphemus ducentos

30Cyclops longus pedes, et porro huic maius bacillum

quam malus navi e corbita maximus ulla

uno oculo, pedibusque duobus, dimidiatus

ut porcus .............................

terriculas, Lamias, Fauni quas Pompiliique

35instituere Numae, tremit has, hic omnia ponit.

ut pueri infantes credunt signa omnia aena

vivere et esse homines, sic isti somnia ficta

vera putant, credunt signis cor inesse in aenis.

pergula pictorum, veri nihil, omnia ficta

40..... aut qui nummos tristis inuncat

in numero quorum nunc primus Trebellius multost

Lucius, nam arcessit febris, senium, vomitum, pus

ac de isto sacer ille tocoglyphos ac Syrophoenix

quid facere est solitus? .........

45praeter quam in pretio, primus semisse, secundus

nummo, tertius iam pluris quam totus medimnus

quae gallam bibere ac rugas conducere ventris

farre aceroso, oleis, decumano pane coegit

............... non eragstilus unus

50cum tecum est, quiduis satis est; visuri alieni

sint homines, spiram, pallas, redimicula promit

paenula, si quaeris, cantherius, servus, segestre

utilior mihi quam sapiens .............

scit poeeticon esse, videt tunica et toga quid sit

55vilicum Aristocratem, mediastrinum atque bubulcum

commanducatus corrupit, ad incita adegit

te primum cum istis insanum hominem et cerebrosum

..... nemo est halicarius posterior te

.................. dum miles Hibera

60terrast, atque meret ter sex aetate quasi annos

tintinnabulum abest hinc surpiculique holerorum

truleus pro stomide huic ingens de naribus pendet

hunc milli passum qui vicerit atque duobus

Campanus sonipes succussor, nullus sequetur

65maiore in spatio ac diversus videbitur ire

subicit huic humilem et suffert citus posteriorem

*****************************

*****************************

cur tamen ignaviter hoc praesertim tempore quaeris?

'hoc aliud longe est', inquit qui cepe serebat

'fundi delectat virtus te, vilicu' paulo

strenvior si evaserit' ................

5..................... media est pistrina

'ibat forte aries' inquit 'iam quod genu'! quantis

testibus! vix uno filo hosce haerere putares,

pellicula extrema exaptum pendere onus ingens'

legavit quidam uxori mundum omne penumque.

10quid mundum ‹atque penum?› quid non? quis dividet istuc?

....................................... et

hi quos divitiae producunt et caput ungunt

horridulum ............................

publicitus vendis tamen atque extrema ligurris

15............... Lysippi Iuppiter ista

transibit quadraginta cubita altus Tarento

rex Cotus ille duo hos ventos, austrum atque aquilonem,

novisse aiebat ‹se› solos demagis; istos

ex nimbo austellos nec nosse nec esse putare

20nuptarum te nupta negas, quod vivere Ulixen

speras ................................

si facie facies praestat, si corpore corpus

ut petimen naso aut lumbos cervicibus tangat

num censes calliplocamon callisphyron ullam

25non licitum esse uterum atque etiam inguina tangere mammis

compernem aut varam fuisse Amphitryonis acoetin

Alcmenam, atque alias, ‹He›lenam ipsam denique- nolo

dicere: tute vide atque disyllabon elige quoduis:

K‹oy›ren eupatereiam aliquam rem insignem habuisse,

30verrucam, naevum, punctum, dentem eminulum unum?

................. magna ossa lacertique

apparent homini .......................

cetera contemnit et in usura omnia ponit

non magna: proprium vero nil neminem habere

35si messes facis ‹et› Musas si vendi' Lavernae

'si non it, capito' inquit 'eum, et si calvitur'. ergo

fur dominum? ..........................

................... aeque fruniscor ego ac tu

millia ducentum frumenti tollis medimnum,

40vini mille cadum ......................

rugosi passique senes eadem omnia quaerunt

denique uti stulto nil sit satis, omnia cum sint

sic tu illos fructus quaeras, adversa hieme olim

quis tu uti possis ac delectare domi te

45peniculamento vero reprehendere noli

ut pueri infantes faciunt, mulierculam honestam

sic singillatim nostrum unus quisque movetur

'aurum vis hominem‹ue› habeas'. 'hominem? quid ad aurum?'

qua re, ut dicimus, non video hic quid magno opere optem

50sume diem, qui est visus tibi pulcherrimus unus

rausuro tragicus qui carmina perdit Oreste

*****************************

.......................... Granius autem

non contemnere se et reges odisse superbos

purpureo tersit tunc latas gausape mensas

fingere praeterea, afferri quod quisque volebat:

5illum sumina ducebant atque altilium lanx,

hunc pontes Tiberinus duo inter captus catillo

illi praeciso atque epulis capiuntur opimis

Calpurni saeva lege in Pisonis reprendi,

eduxique animam in primori‹bus ori›bu' naris

10iam disrumpetur, medius iam, ut Marsus colubras

disrumpit cantu, venas cum extenderit omnis

tempestate sua atque eodem uno tempore et horae

dimidio et tribus confectis dumtaxat, eandem

ad quartam ............................

15nugator, cui dem, ac nebulo sit maximus multo

proras despoliate et detundete guberna

dervus neque infidus domino neque inutilis quaquam

. Lucili columella hic situs Metrophanes

primum Pacilius: tesorophylax, pater, abJet

20nasum rectius nunc homini est suraene pedes‹ne›?

. insignis varis cruribus et petilis

. zopyrion labeas caedit utrimque secus

iucundasque puer qui lamberat ore placentas

LIBER XXIV - NIHIL EXSTAT

LIBER XXV

388. CHARISIUS, G.L.K.:

Arabus ... Artemo

387. CHARISIUS, G.L.K.:

†tierei leontado et et pumone ethermo pulas†

LIBER XXVI - SATVRA I

389. PLINIUS, N.H., PRAEF.:

ab indoctissimis

nec doctissimis legi me; Manium Manlium

Persiumve haec legere nolo, Iunium Congum volo.

389. CICERO, DE OR., II:

Persium non curo legere,

...

Laelium Decumum volo;

39. NONIUS:

rediisse ac repedasse, ut Romam vitet, gladiatoribus.

...

Sanctum ego a Metellorum Anxur iam repedabam munere.

391. NONIUS:

cribrum incerniculum, lucernam, in laterem in telam licium.

392. NONIUS:

coniugem infidamque pathicam familiam inpuram domum.

393. NONIUS:

depoclassere aliqua sperans me ac deargentassere

decalauticare, eburno speculo despeculassere.

394. NONIUS:

Ferri tantum, si roget me, non dem quantum auri petit;

si secubitet, sic quoque a me quae roget non impetret.

395. NONIUS:

Homines ipsi hanc sibi molestiam ultro atque aerumnam offerunt;

ducunt uxores, producunt quibus haec faciant liberos.

396. NONIUS:

qua propter deliro et cupidi officium fungor liberum.

LIBER XXVI - SATVRA II

397. NONIUS:

Mihi quidem non persuadetur publiceis mutem meos.

398. NONIUS:

Doctior quam ceteri

sis; has mutes aliquo †tecum† sartas tectas ditias.

399: NONIUS:

Publicanus vero ut Asiae fiam, ut scripturarius

pro Lucilio,id ego nolo et uno hoc non muto omnia.

400. NONIUS:

At libertinus tricorius Syrus ipse ac mastigias

quicum versipellis fio et quicum conmuto omnia.

401. NONIUS:

Pars difflatur vento, pars autem obrigescit frigore.

402. NONIUS:

denique adeo male me accipiunt decimae proveniunt male,

403. NONIUS:

Trado ergo alias nummo porro, quod mihi constat carius.

404. NONIUS:

Munifici comesque amicis nostris videamur viri.

405. NONIUS:

quandoquidem reperti magnis conbibonum ex copiis ...

406. NONIUS:

qui sex menses vitam ducunt, Orco spondent septimum.

407. NONIUS:

Nonne multitudinem

tuorum quam in alvum indidi ista dextra confecisse sibi?

408. NONIUS:

mordicus petere aurum e flamma expediat, e caeno cibum.

409. NONIUS:

Malisne esse? Lautum e mensa, puere, capturu's cibum?

410. NONIUS:

Facile deridemur; scimus capital esse irascier.

LIBER XXVI - SATVRA III

411. NONIUS:

Di monerint meliora, amentiam averruncassint tuam!

412. NONIUS:

Ego enim contemnificus fieri et fastidire Agamemnonis.

413. NONIUS:

Nec Minervae prosperatur pax quod Cassandram

signo deripuit.

414. NONIUS:

Depugnabunt pro te ipsi et morientur ac se ultro

efferent.

415. NONIUS:

Ego ubi quem ex praecordiis

ecfero versum,

416. NONIUS:

At enim dicis, clandestino tibi quod connmisum foret,

neu muttires quidnam neu mysteria ecferres foras.

417. NONIUS:

Quidni? Et tu idem inlitteratum me atque idiotam

diceres.

418. NONIUS:

siquod verbum inusitatum aut zetematium offenderam

LIBER XXVI - SATVRA IV -

419. NONIUS:

Principio physici omnes constare hominem ex anima et corpore

dicunt.

420. NONIUS:

Animo qui aegrotat videmus corpore hunc signum

dare;

421. NONIUS:

tum doloribus confectum corpus animo obsistere.

422. NONIUS:

nequam prius quam venas hominis tetigit ac praecordia.

423. NONIUS:

paucorum atque hoc pacto si nil gustat inter nundinum,

424. NONIUS:

Si hic vestimenta elevit luto,

ab eo risum magnum inprudens ac cachinnum subicit.

425. NONIUS:

ut si elvviem facere per ventrem velis,

cura ne omnibus distento corpore expiret viis.

426. NONIUS:

vestimentis frigus atque horrorem exacturum putet.

427. NONIUS:

Idcirco omnes evasuros censent aegritudinem.

428. NONIUS:

Cum stadio in gymnasio in duplici corpus siccassem pila,

LIBER XXVI - SATVRA V

429. NONIUS:

tuam probatam mi et spectatam maxume adulescentiam.

430. NONIUS:

Haec tu si voles per iuris pectus inrigarier,

431. NONIUS:

Ego si, qui sum et quo folliculo nunc sum indtutus, non queo ...

432. NONIUS:

Curet aegrotum, sumtum homini praebeat, genium suum

defrudet, ali parcat.

433. NONIUS:

Porro amici est bene praecipere, Tusci bene praedicere.

434. LACTANTIUS, DIV. INSTITUT.,:

Homini amico et familiari non est mentiri meum.

435. SERUIUS, AD AEN.:

Mihi necesse est eloqui,

nam scio Amyclas tacendo periise.

436. DONATUS, AD TER., ANDR.:

Metuam ut memoriam retineas ...

437. NONIUS:

Evadat saltem aliquid aliqua quod conatus sum.

438. NONIUS:

Veterem historiam, inductus studio, scribis ad amores tuos;

439. NONIUS:

et quod tibi magno opere cordi est, mihi vehementer displicet,

440. NONIUS:

ut ego effugiam quod te in primis cupere apisci intellego.

441. NONIUS:

summis nitere opibus, at ego contra ut dissimilis siem.

442. NONIUS:

ita uti quisque nostrum e bulga est matris in lucem editus.

443. NONIUS:

Non idcirco extollitur nec vitae vegrandi datur.

444. NONIUS:

Sin autem hoc vident, bona semper petere sapientem [et] putant,

445. NONIUS:

Tibi porro istaec res idcirco est cordi quod rere utilem.

446. NONIUS:

ut Romanus populus victus vei, superatus proellis

saepe est multis, bello vero numquam, in quo sunt omnia.

447. NONIUS:

contra flagitium nescire bello vinci a barbaro

Viriato, Annibale.

448. NONIUS:

quid cavendum tibi censerem, quid vitandum maxume.

449. NONIUS:

Hunc laborem sumas laudem qui tibi ac fructum ferat.

450. NONIUS:

Percrepa pugnnam Popili, facta Corneli cane.

451. NONIUS:

Aggere in iaciendo siquost vineis actis opus,

primum id dant operam ut quamprimum appellant ...

452. NONIUS:

quodque te in tranquillum ex saevis transfers tempestatibus.

453. NONIUS:

Quare hoc colere est satius quam illa, studium omne

hic consumere.

454. NONIUS:

lucorum exactorem Albanum et fulguritarum arborum.

LIBER XXVI - SATVRA VI

455. NONIUS:

Nunc itidem populo placere nolo his cum scriptoribus;

volvimus capere animum illorum.

456. NONIUS:

quam fastidiosum ac vescum vivere.

457. NONIUS:

nisi portenta anguisque volucris ac pinnatos scribitis.

458. NONIUS:

Si miserantur se ipsi, vide ne illorum causa superior

†et loco bono locata sit.

459. NONIUS:

Nunc ignobilitas his mirum ac monstrificabile.

460. NONIUS:

Hic cruciatur fame

frigore inluvie inbalnitie inperfunditie incuria.

461. NONIUS;

squalitate summa ac scabie summa in aerumna obrutam,

neque inimicis invidiosam, neque amico exoptabilem.

462. NONIUS:

suspendatne sese an gladium incumbat, ne caelum bibat.

463. NONIUS;

Rauco contionem sonitu et curvis cogant cornibus.

464. NONIUS:

solus etiam vim de classe prohibuit Vulcaniam.

465. NONIUS:

Domutionis cupidi imperium regis paene inminuimus.

466. NONIUS:

†quod is† intellegebar posse †haud† ad paucos rettuli.

467. NONIUS:

Praeterito tepido glutinator glutino.

LIBER XXVII - SATVRA I

468. NONIUS:

Pacem cum peto cum placo, cum adeo et cum appello meam.

469. NONIUS:

Cum mei me adeunt servuli, non dominam ego appellem meam?

470. NONIUS:

Sospitat, inpertit salutem plurimam et plenissimam.

471. NONIUS:

quam non solum devorare se omnia ac devorrere

472. NONIUS:

Ego enim an perficiam ut me amare expediat?

473. NONIUS:

At metuis porro ne aspectu et forma capiare altera.

474. NONIUS:

Tamen aut verruca aut cicatrix melius; papulae differunt.

475. NONIUS:

Insanum vocant quem maltam ac feminam dici vident

476. NONIUS:

Rerum exploratorem mittam, miserum mendicum petam.

477. NONIUS:

Quae pietas? Monogrammi quinque adducti; pietatem

vocant!

478. NONIUS:

Lignum caedat pensum faciat aedes verrat vapulet.

479. NONIUS:

Ardum miserimum atque infelix lignum sabucum vocat.

LIBER XXVII - SATVRA II

480. NONIUS:

Certa sunt sine detrimento quae inter sese conmodent.

481. NONIUS:

Parcat illi magis qui possit, cui fidem esse existiment.

482: NONIUS:

Ille contra omnia inter plures sensim et pedetemtim foris,

nequem laedat.

483. NONIUS:

Facit idem quod illi qui inscriptum e portu exportant clanculum

ne portorium dent.

484. NONIUS:

Nam hic quidem reditum tibi

talem portendebant, neque alia in re †ulla†

offendere.

485. NONIUS:

nec si paulo minus usurast magna adiutatus diu,

486. NONIUS, 3, :

potius quam non magno messe, non proba vindemia.

487. NONIUS:

viginti an triginta domi vel centum cibicidas alas.

488. NONIUS:

Cocus non curat cauda insignem esse illam, dum pinguis siet;

sic amici quaerunt animum, rem parasiti ac ditias.

489. NONIUS:

Tu Lucilium

credis contenturum, cum me ruperim, summa omnia

fecerim?

490. NONIUS:

nulli me invidere, non strabonem fieri saepius

deliciis me istorum.

491. NONIUS:

quanti vellet quam canicas ac pultem e Magonis manu.

LIBER XXVII - SATVRA III

492. NONIUS:

Quod si paulisper captare atque observare haec volveris,

493. NONIUS:

Rem cognoscas simul, et dictis animum attendas postulo.

494. NONIUS:

et si, maxime quod spero, mutuum hoc mecum facis,

495. NONIUS:

Proferat

ergo iamiam vester ordo scelera quae in se admiserit.

496. NONIUS:

Quod si observas hominem, qui pro commodo et

regno audeat,

497. NONIUS:

aut quod animum induxit semel et utile omnino putat.

498. NONIUS:

Illo oculi deducunt ipsi atque animum spes illuc rapit.

499. NONIUS:

Cum sciam nihil esse in vita proprium mortali datum,

500. NONIUS:

iam qua tempestate vivo certe sine ad me recipio.

501. NONIUS:

re in secunda tollere animos, in mala demittere.

502. NONIUS2:

modo sursum modo deorsum tamquam collus cernui.

503. NONIUS:

Certum est quidquid sit, quasi non sit ferre aequo animo ac fortiter.

504. NONIUS:

id concedere unum atque in eo dare quo superatur manus.

505. NONIUS:

Fuimus pernices, aeternum id nobis sperantes fore.

506. NONIUS:

Si non tamen ad te hoc redibit, tu hoc carebis conmodo.

507. NONIUS:

Paulo hoc melius quam mediocre, hoc minus malum quam ut pessumum.

508. NONIUS:

Metuo ut fieri possit; ergo antiquo ab Arciloco excido.

509. NONIUS:

primum qua virtute sese servitute excluserit.

510. NONIUS:

Rheseis ubi,

Graeci ubi vestri Socratici carti? Quidquid quaeritis,

periimus.

511. NONIUS:

nullo honore, heredis fletu nullo, nullo funere.

512. NONIUS:

Rem, populi salutem fictis versibus Lucilius

quibus potest inpertit, totumque hoc studiose et

sedulo.

LIBER XXVIII - SATVRA I

513. NONIUS :

vitam ac fortunas cui concrediderim meas.

514. NONIUS :

utrum anno an horno tete abstuleris a viro.

515. NONIUS:

Malo hercle vestro, confectores cardinum.

516. NONIUS :

orationem facere conpendi potes;

salve, dum salvo in tergo et tergino licet.

517. NONIUS:

Agite agite fures mendaci arguta manu.

518. NONIUS:

Quid fit? Ballistas iactant centenarias!

519. NONIUS:

Submittas alios siquos possis censeo.

520. NONIUS:

fulmentas †aeneis atque aeneis† subducere.

521. NONIUS:

Pueri praeterea nostris qui subeant iubet.

522. NONIUS:

Coice te intro ac bono animo es.

523. NONIUS:

minitari aperte capitis dicturum diem.

524. PROBUS, AD VERG., ECL., VI:

Hoc cum feceris,

cum ceteris reus una tradetur Lupo.

Non aderit; archais hominem et stoechiis simul

privabit, igni cum et aqua interdixerit.

5Duo habet stoechia, adfuerit anima et corpore

(ge corpus, anima est pneuma); posterioribus

stoechiis si id malverit privabit tamen.

525. NONIUS:

ne hoc faciat atque ex hac is aerumna exeat.

526. NONIUS:

Habes omnem rem; timeo ne accuser.

527. NONIUS:

Lucilli, si in amore inritarit suo.

LIBER XXVIII - SATVRA II

528. NONIUS:

Chremes in medium, in summum lerat Demaenetus.

529. NONIUS:

ephebum quendam quem pareutacton vocant.

530. NONIUS:

Piscium

magnam atque altilium vim interfecisti. At nego.

531. NONIUS:

Verum tu quid agis? Interpella me, ut sciam.

532. NONIUS:

Eidola atque atomus vincere Epicuri volam.

533. NONIUS:

Adde eodem, tristis ac severus philosophus.

534. NONIUS:

Polemon et amavit, morte huic transmisit suam

scolen quam dicunt.

535. NONIUS:

Praeterea haec subsiciva si quando voles opera

536. NONIUS:

nihil parvi ac pensi uti litteras doceas lutum.

537. NONIUS:

aquam te in animo habere intercutem.

538. NONIUS:

cui saepe mille inposui plagarum in diem.

539. NONIUS:

si argenti indiges.

540. NONIUS:

Primo redundat aurum ac thensauri patent.

541. NONIUS:

Hinc ad me hinc, licet;

anus russum ad armillum.

542. NONIUS:

Persuade et transi, sed da quam ob rem transeas.

543. NONIUS:

vel si alio opus sit, fore, si hinc aliquo cesseris.

LIBER XXVIII - SATVRA III

544. NONIUS:

Socraticum quidam tyranno misse Aristippum autumant

...

555. NONIUS:

Quid me fiet? - Siquidem non vis te inprobis conmittere,

556. NONIUS:

Prospiciendum ergo in senectam iam nunc adulescentiaest.

557. NONIUS:

anno vertenti dies

tetri miseri ac religiosi.

558. NONIUS:

In re agenda, ipsa ridicula iactat se †deret†

559. NONIUS:

sarcinatorem esse summum, suere centonem optume.

560. NONIUS:

nec parvo catillo pretio

561. NONIUS:

Conmovet se nusquam neque conmittet, ut pereat sibi ...

LIBER XXVIII - SATVRA IV

562. NONIUS:

Qua re pro facie pro statura Accius ...

563. NONIUS:

Sed fuga fingitur; ut timido pede percitus vadit!

564. NONIUS:

Omnia viscatis manibus leget, omnia sumet,

omnia, crede mihi: presse res auferet omnis.

565. NONIUS:

Tanti se e tenebris montes eis aetera tollent.

566. NONIUS:

ut si progeniem antiquam qua est Maximus Quintus,

qua varicosus vatax ...

567. NONIUS;

quaeque aspectu sunt spurca et odore.

LIBER XXIX - SATVRA I

568. NONIUS:

Apollost numen, qui te antiquis non sinet

deliciis maculam atque ignominiam inponere.

569. NONIUS:

Huc alio cum iter haberet praeteriens venit.

570. NONIUS:

Tu qui iram indulges nimis

manus a muliere abstinere melius est.

571. NONIUS:

colligere auxilium, tam etsi est indigna ut feram.

572. NONIUS:

Deum rex avertat verba obscena!

573. NONIUS:

Subplantare aiunt Graeci.

574. NONIUS:

Concedat homini id quod velit, deleniat,

corrumpat prorsum ac nervos omnes eligat.

575. NONIUS:

ut si id quod concupisset non aptus foret,

576. NONIUS:

Quapropter certum est facere contra ac persequi

et nomen deferre hominis.

577. NONIUS:

Insulta miserum tu quoque in me!

578. NONIUS:

cum ipsi in lutum descendant, cum alios detrahant.

579. NONIUS:

... et si retinere hunc voles,

si longius te producturum et diutius,

580. NONIUS:

Tum illud epiphonei quod etiamnum nobile est.

581 NONIUS:

cum amicis quantum est inter humanum genus

rerumque inter se coniugat communicat!

582. NONIUS:

ut nunc in hac re mihi opem atque auxilium offeras.

583. NONIUS:

Adde alios omnes meo periclo ex ordine.

584. NONIUS:

Favitorem tibi me, amicum, amatorem putes,

585. NONIUS:

habeasque in animo mi admodum causam gravem

fore quae me ab ullo commodo abducat tuo.

586. NONIUS:

cuius sei in periclo feceris periculum,

587. NONIUS:

Hieme unamquamque carpam.

LIBER XXIX - SATVRA II

588. NONIUS:

verum tristis contorto aliquo ex Pacuviano exordio.

589. NONIUS:

primum Crysi cum negat signatam gnatam reddere.

590. NONIUS:

nei rediret ad se atque illam exterminaret miseriam.

591. NONIUS:

nec ventorum flamina

flando suda iter secundent.

592. NONIUS:

Serena caeli numine et salsi fretus.

593. NONIUS:

latere pendens saxa spargens tabo sanie et sanguine atro,

595. NONIUS:

dissociataque omnia ac nefantia.

596. NONIUS:

Hymnis, velim

te id quod verum est credere.

597. NONIUS:

Hymnis, ego animum sic induco, quod tu ab insano

auferas ...

598. NONIUS:

Deierat se non scripsisse et post non scripturum; edi

in consortionem.

599. NONIUS:

Perge, amabo, ac si pote face dignam me ut vobis putem.

600. NONIUS:

Facio.

Ad lenonem venio, tribus in libertatem milibus destino[r].

601. NONIUS:

Hymnis sine eugio ac destina†.

602. NONIUS:

Vos interea lumen auferte atque aulaea obducite.

603. DONATUS, AD TER., PHORM., IV:

Mihi commodum

statuerat dare, vestimenta et in toro reposueram.

604. NONIUS:

mango, non magna mercede, magno quod conduxeris.

605. NONIUS:

Certum scio

esse ita ut dicis; nam mihi erant de illo explorata

omnia.

606. NONIUS:

in me illis spem esse omnem, quovis posse me emungi

bolo.

607. NONIUS:

hic me ubi

videt, subblanditur palpatur caput scabit pedes legit.

608. NONIUS:

Age nunc summam sumptus duc atque aeris alieni simul adde.

609. NONIUS:

Hoc est ratio? Perversa aera summae et subducta

inprobe.

610. NONIUS:

Eodem uno hic modo rationes omnes subducent suas.

611. NONIUS:

dividant differant dissipent distrahant.

LIBER XXIX - SATVRA III

612. NONIUS:

praeterea ut nostris animos adtendere dictis

atque adhibere velis.

613. NONIUS:

consilium patriae legumque oriundus rogator.

614. NONIUS:

Nunc tu

contra venis, vel qui in nuptis noluisse neges te

nec sine permitie?

615. NONIUS:

Haec tum conventus tela insidiasque locavi.

616. NONIUS:

cum manicis catulo collareique, ut fugitivum, deportem.

617. NONIUS:

ubi erat ... copia ...

eicere istum abs te quamprimum et perdere amorem.

618. NONIUS:

At non sunt similes neque dant. Quid si dare vellent?

Acciperesne? Doce.

619. NONIUS:

Hic corpus solidum invenies, hic stare papillas

pectore marmoreo.

620. NONIUS:

Paulisper comedent iam eadem haec se ut polypus

ipsa.

621. FESTUS:

Si vero das quod rogat et si suggeris suppus,

622. NONIUS :

Quae et poscent minus et praebebunt rectius multo

et sine flagitio.

LIBER XXIX - SATVRA IV

623. NONIUS:

Amicos hodie cum inprobo illo audivimus

Lucilio advocasse.

624. NONIUS:

Cohibet domi

maestus se Albinus, repudium quod filiae

remisit.

625 NONIUS:

Quod te intromisi gratiam referat mihi.

626. NONIUS:

primum ex advorso siquod est cenaculum

quo recipiat te.

627. VARRO, DE L. L., VII:

quod tynno capto comium excludunt foras.

628. NONIUS:

Pluteos ex scutis tectaque et testudines

reddet.

629. CHARISIUS, G.L.K., I:

Quis tu homo es? - Nemo sum homo.

630. NONIUS:

Nemo, hos ancipites ferro effringat cardines.

631. NONIUS:

Vecte, atque. ancipiti ferro, effringam cardines.

632. NONIUS:

Vas ex fenestris in caput

deiciunt qui prope ad ostium aspiraverint.

633. NONIUS:

Gnatho, quid actum est? Depilati omnes sumus.

634. NONIUS:

Caede ostium, Gnatho, urgue. Restant, periimus.

635. NONIUS:

Crus lapide? Nihil est. Credam, si te offenderit.

636. NONIUS:

Tu surge mulier, duc te, filum non malum.

637. NONIUS:

deletionem nostri ad unum exercitus.

638. NONIUS:

Hoc tum ille habebat et fere omnem Apuliam.

639. NONIUS:

detrusus tota vi deiectusque Italia.

40. NONIUS:

sic inquam veteratorem illum vetulum lupum

Annibalem acceptum.

641. NONIUS:

cuium viderim in vita mea

epiteugma Apelli longe opera ante alia omnia.

642. NONIUS:

Quid? Quas partiret ipse doctrinas bonis ...

643. NONIUS:

et amabat omnes; nam ut discrimen non facit

neque signat linea alba, ...

644. NONIUS:

sic Socrates in amore et in adulescentulis

meliore paulo facie; signat nil quem amet.

645. NONIUS:

Urguet gravedo saepius culpa tua.

LIBER XXIX - SATVRA V

646. NONIUS:

Cupiditas ex homine * cupido ex stulto numquam tollitur.

647. NONIUS:

Prius non tollas quam animum ex homine atque hominem

ipsum interfeceris.

648. NONIUS:

Quid mihi proderit quam satias iam omnium rerum tenet?

649. NONIUS:

unde domum vix redeat vixque hoc exuat se.

650. NONIUS:

Ventrem alienum maestum fovere, ex molito hordeo

uti cataplasma.

651. NONIUS:

tyroneo et non mortifero adfectus vomicae vulnere.

652. NONIUS:

hoc invenisse unum ad morbum illum, homini vel bellissimum.

653. NONIUS:

Cum cognoris, vitam sine cura exigas.

654, NONIUS:

aetatem istuc tibi laturam, et bellum, si hoc bellum putas.

655. NONIUS:

in gymnasio ut schema antiquo spectatores retineas.

656. NONIUS:

omnia alia, in quibus ecferimur rebus, ne ego multis

loquar.

EX LIBRO XXVIII AVT XXIX

657. PRISCIANUS, G.L.K., II:

Quin amplexetur qui velit; ego non sinam

me amplectier.

658. NONIUS:

Anxit quem febris una atque una apepsia,

vini inquam cyathus unus potuit tollere.

659. AUCTOR, G.L.K., V:

nasum hoc corpusque scutum.

660. PROBUS, G.L.K., IV:

nasum deductius

quam pandius si paulo vellem.

EX LIBRIS XXVI - XXIX

661. SERVIUS AUCTUS, AD AEN., VI:

Scinde calam ut caleas.

662. DONATUS, AD TER., ADELPH., III:

Per hic e re nata sic eius dedit haud malus:

663. FESTUS:

Quo facetior videare et scire plus quam ceteri

pertisum hominem non pertaesum dicere †ferum

nam† genus.

664. PRISCIANUS, G.L.K., II:

a me auxiliatus sies

665. NONIUS:

asparagi molles et virde cyma.

666. Priscianus, G.L.K., II:

omotribes oleum Casinas

667. NONIUS:

atque omnes mandonum gulae.

668. PROBUS, G.L.K., IV:

Austerissimarum herbarum sucos exprimebat,

669. PAULUS, EX FESTO:

Quaenam vox ex tuo ore resonans meo gradu remoram facit?

670. SERUIUS, AD AEN.:

Ecquem Pamphilum

quaeris?

671. AUSONIUS:

subpilo pullo premo.

672. PAULUS, EX FESTO:

neque prodire in altum, proeliari sub vitem procul.

673. NONIUS:

... mercede quae conductae flent alieno in funere

praeficae, multo et capillos scindunt et clamant

magis.

674. NONIUS:

Caput

collo sustentatur, truncus autem coxendicibus.

675. NONIUS:

solus vero soli quid re et quaestu conducat suo.

LIBER XXX - SATVRA I

676. NONIUS:

Inde canino ricto oculisque

involem.

677. NONIUS:

Sensus nutricatum asini caput opprimit ipse.

678. NONIUS:

Est illud quoque mite malum, blandum atque dolosum.

679. NONIUS:

[praestringat oculorum aciem] splendore micanti.

680. NONIUS:

Insperato abiit; quem una angina sustulit hora.

681. NONIUS:

quodque adeo fuerint qui te temnere † superbum.

682. NONIUS:

Nos esse arquatos! Surgamus eamus agamus.

683. NONIUS:

Ut semel in Caeli pugnas te invadere vidi,

684. NONIUS:

sicubi ad aures

fama tuam pugnam praeclaram adlata dicasset.

685. NONIUS:

quantas quoque modo aerumnas quantosque labores

exanclaris.

686. NONIUS:

et virtute tua, et claris conducere cartis.

687. NONIUS:

Haec virtutis tuae chartis monumenta locantur.

688. NONIUS:

et te his versibus interea contentus teneto.

689. NONIUS:

Publicu lege bene ut mereas praesto est tibi quaestor.

690. NONIUS:

Accipiunt leges, populus quibus legibus exlex.

691. NONIUS:

quanti vos faciant socii quom parcere possint.

LIBER XXX - SATVRA II

692. NONIUS:

Conficit ipse comestque.

693. NONIUS:

serus cum e medio ludo bene potus recessit.

694. NONIUS:

cuia opera Troginus calix per castra cluebat.

695. NONIUS:

Scito etenim bene longincum mortalibus morbum

in vino esse ubi qui invitavit dapsilius se.

696. NONIUS:

Omnia tum endo muco videas fervente micare.

697. NONIUS:

unus consterni nobis vetus restibus aptus.

698. NONIUS:

Culcitulae accedunt privae centonibus binis.

699. NONIUS:

Clauda una est pedibus cariosis mensula vino.

700. NONIUS:

Illo quid fiat Lamia et Bitto oxydontes

quod veniunt, illae gumiae evetulae improbae ineptae?

701. PRISCIANUS, G.L.K., II:

quis totum scis iam corpus perolesse bisulcis.

702. NONIUS:

Contra haec invitasse aut instigasse videntur.

703. NONIUS:

pulmentaria ut intibus aut aliqua id genus herba

et ius maenarum, bene habet; sed mictilis haec est.

704. NONIUS:

Deblaterant, blennus bonus rusticus concinit una.

705. NONIUS:

Nemo istum ventrem pertundet. - Delicet, ecquae

intus via, atque videbis.

706. NONIUS:

Ipso cum domino calce omnes excutiamus.

LIBER XXX - SATVRA III

707. NONIUS:

Hoc missum facies, illo me utere libente.

708. NONIUS:

Cuius vultu ac facie ludo ac sermonibus nostris

virginis hoc pretium atque hunc reddebamus honorem.

709. NONIUS:

Anne ego te vacuam atque animosam

Tessalam ut indomitam frenis subigamque domemque.

710. NONIUS:

Tune iugo iungas me anne et succedere aratro

invitam et glebas subigas proscindere ferro?

711. NONIUS:

Hanc vestimentis maculosis tum aspice sis te.

712. NONIUS:

quandoque pudor ex pectore cessit,

713. NONIUS:

Sublatus pudor omnis, licentia fenus refertur.

714. NONIUS:

inberbi androgyni, barbati moechocinaedi.

715. NONIUS:

Maximus si argenti sescentum ac mille reliquit.

Quid vero est, centum ac ducentum possideas si

milia?

716. NONIUS:

quid dare quid sumti facere ac praebere potisset.

717. NONIUS:

curare domi sint

gerdius ancillae pueri onarius textor.

718. FESTUS:

Pistricem validam, si nummi suppeditabunt,

addas empleuron mamphulas quae sciat omnes.

719. NONIUS:

neu qui te ignaro famuli subducere

720. SCHOL. VAT., AD VERG., GEO., II:

Non numquam dabit ipsa aetas quod possit habendo.

721. NONIUS:

sperans aetatem heni eandem me

haec proferre potesse et mansum ex ore daturum.

LIBER XXX - SATVRA IV

722. NONIUS:

quantum havire animus Musarum e fontibus gestit.

723. NONIUS:

Neminis ingenio tantum confidere oportet.

724. NONIUS:

Summatim tamen experiar rescribere paucis.

725. NONIUS:

cui sua committunt mortali claustra Camenae.

726. NONIUS:

Producunt me ad te, tibi me haec ostendere cogunt.

727. NONIUS:

si liceat facere et iam hoc versibus reddere quod do.

728. NONIUS:

et Musconis manum perscribere posse tagacem.

729. NONIUS:

Hoc etiam accipe quod dico, nam pertinet ad rem.

730. NONIUS:

Nolito tibi me male dicere posse putare,

731. NONIUS:

quem scis scire tuas omnes maculasque notasque.

732. NONIUS:

quem sumpturn facis in lustris circum oppida lustrans.

733. NONIUS:

Improbior multo quam de quo diximus ante;

quanto blandior haec, tanto vehementius mordet.

734. NONIUS:

sicuti te quem aequae speciem vitae esse putamus.

735. NONIUS:

Nunc, Gai, quoniam incilans nos laedis vicissim,

736. FESTUS:

nunc ad te redeo ut, quae res me impendet, agatur.

737. NONIUS:

Omnes formonsi, fortes tibi, ego inprobus; esto.

738. NONIUS:

Haec tu me insimulas? Nonne ante in corde volutas?

739. NONIUS:

Hic, ut muscipulae tentae atque ut scorpios cauda

sublata,

740. NONIUS:

Hic in stercore humi stabulique fimo atque sucerdis,

741. NONIUS:

Quid tu istuc curas ubi ego oblinar atque voluter?

742. NONIUS:

Quid servas quo eam quid agam? Quid id attinet ad te?

743. NONIUS:

idque tuis factis saevis et tristibus dictis.

744. NONIUS:

Gaudes cum de me ista foris sermonibus differs.

745. NONIUS:

et maledicendo in multis sermonibus differs.

746. NONIUS:

quod tu nunc laudes culpes non proficis hilum.

747. NONIUS:

Quin totum purges devellas me atque deuras

exultes [adequites] et sollicites.

748. NONIUS:

et sua perciperet retro rellicta iacere,

749. NONIUS:

et sola ex multis nunc nostra poemata ferri.

750. NONIUS:

Gratia habetur utrisque, illisque tibique simitu.

LIBER XXX - SATVRA V

75. NONIUS:

Ruis hoc et colligis omnia furtim.

752. NONIUS:

quom me hoc tempore, nugator, cognoscere non vis.

753. NONIUS:

euplocamo digitis discerniculumque capillo.

754. NONIUS:

aut cum iter est aliquo et causam conmenta viai

aut apud aurificem, ad matrem, cognatam, ad amicam,

755. NONIUS:

aut operatum aliquo in celebri cum aequalibus fano.

756. NONIUS:

iuratam se uni cui sit data deque dicata ...

757. NONIUS:

Sed quid ego haec animo trepidantei dicta profundo?

758. NONIUS:

Vir mare metitur magnum et se fluctibus tradit.

759. NONIUS:

Continuo, simul ac paulo vehementius aura

inflarit, fluctus erexerit extuleritque,

760. NONIUS:

Lana, opus omne perit; pallor tiniae omnia caedunt.

761. NONIUS:

Non datur; admittit nemo; nec vivere ducunt.

762. NONIUS:

Praeservit, labra delingit, delenit amore.

763. NONIUS:

Sic laqueis manicis pedicis mens inretita est.

764. NONIUS:

neque barbam inmiseris istam.

765. NONIUS:

et circumuolitant ficedulae ... turdi

curati cocti.

LIBER XXX - SATVRA VI

766. NONIUS:

leonem

aegrotum et lassum

767. NONIUS:

inluvies scabies oculos huic deque petigo

conscendere.

768. NONIUS:

tristem et corruptum scabie et porriginis plenum.

769. NONIUS:

Deducta tunc voce leo cur tu ipsa venire

non vis huc?

770. NONIUS:

Sed tamen hoc dicas quid sit, si noenu molestum est.

771. NONIUS:

Quid sibi vult, quare fit ut introvorsus et ad te

spectent atque ferant vestigia se omnia prosus?

772. NONIUS:

Multis indu locis sermonibus concelebrarunt

773. NONIUS:

quae quondam populo risu res pectora rumpit.

774. NONIUS:

Calvus Palantino quidam vir non bonus bello,

775. NONIUS:

et saevo ac duro in bello multo optimus hostis.

776. NONIUS:

quae non spectandi studio sed ab ominis taetri

inpulsu ingressus,

777. NONIUS:

Quid quaerimus? Acri

inductum cantu stolidum ...

778. NONIUS:

uti pecudem te asinumque ut denique nasci

praestiterit.

EX LIBRIS INCERTIS

779. FESTUS:

qui schedium facio.

780. SCHOL. BOB., AD CIC., PRO PLANC.:

Prima Pairia Tusculidarum

781. FESTUS:

Priverno Oufentina venit fluvioque Oufente.

782. FESTUS:

Ag pes vocem mittere coepit.

783. CICERO, DE OR., I:

C. Lucilius ... homo tib subiratus.

784. CICERO, DE OR., II:

Quid Decius? Nuculam an confixum vis facere? inquit.

785. PORPHIRIO, AD HOR., SAT., I:

Maenius ... columnam

cum peteret.

786. CICERO, DE NAT. DEOR., I:

Tubulus si Lucius umquam

si Lupus aut Carbo aut Neptuni filius ...

...

putasset

esse deos, tam periurus,

...

tam impurus fuisset?

787. SCHOL AD PERS, I:

Sit me scire volo Decimus mihi conscius Sura

ne damnum faciam.

788. FESTUS:

Nemo hic vindicias neque sacramenta veretur.

789. LACANTIUS, DIU. INSTIT., V:

Nunc vero a mani ad noctem festo atque profesto

totus item pariterque die populusque patresque

iactare indu foro se omnes, decedere nusquam;

uni se atque eidem studio omnes dedere et artiverba

5dare ut caute possint, pugnare dolose,

blanditia certare, bonum simulare virum se,

insidias facere ut si hostes sint omnibus omnes.

790. CHARISIUS, G.L.K., I:

cum illi fora †irant†

791. CHARISIUS, G.L.K.:

cui si coniuret populus vix totus satis sit.

792. SCHOL. AD IUV., X:

cretatumque bovem duc ad Capitolia magna.

793. PORPHYRIO, AD HOR., SAT.:

echinus

cinnabari infectus.

794. PAULUS, EX FESTO, 5, 4:

et pedibus laeva Sicyonia demit honesta.

795. DONATUS, AD TER., ANDR., IV:

Stat sentibus fundus.

796. Iulus Capitulinus, vita Pertinacis:

agrarius mergus

est appellatus.

797. CHARISIUS, G.L.K., I:

Plure foras vendunt quod [pro minore emptum]

798. FESTUS :

quod ... classem quintanam ... adeptus,

799. VARRO, DE L.L., V:

quadrantis ratiti.

800. ISIDORUS, ETYM., XIX:

Hunc catapiratem puer eodem devoret unctum

plumbi pauxillum rodus linique metaxam.

801. PAULUS, EX FESTO, 4, 16:

palmisque misellam depuviit me;

802. DONATUS, AD TER., EUN., IV:

et Hymnidis acri

ex facie florem delegeris.

803. SERGIUS, G.L.K., IV:

Hymnis cantando quae me adservisse ait ad se,

804. VARRO, DE L. L., VII, :

atque aliquas ibi si abreptos clepsere foro qui,

805. GELLIUS, III, 14, -:

Quidni? Et scruta quidem ut vendat scrutarius laudat

praefractam strigilem soleam improbus dimidiatam.

806. FESTUS, :

Porro homines nequam malus ut quartarius cippos

collisere omnes.

807. IULUS RUFINIANUS, R.L.H.:

Non tango quod avarus homo est, quodque improbus

mitto.

808. VARRO, DE L. L., VII:

Nequam et magnus homo laniorum immanis canes ut.

809. DONATUS, AD TER., ANDR., I:

carcer vix carcere dignus.

810. DONATUS, AD TER., ADELPH., II:

animo ac virtutibus

811. SERVIUS AUCTUS, AD AEN, X:

scorta ... Pyrgensia.

812. PAULUS, EX FESTO:

noctipugam medica

813. PORPHYRIO, AD HOR., CARM., I:

Podicis, Hortensi, est ad eam rem nata palaestra.

814. DONATUS, AD TER., EUN., V:

Vicimus, o socii, et magnam pugnavimus pugnam.

815. PAULUS, EX FESTO, 2:

Haec inbubinat at contra te inbulbinat ille.

816. PORPHYRIO, AD HOR., SAT., I:

Perminxi lectum, inposui †pedem† pellibus labes.

817. FESTUS:

baronum ac rupicum squarrosa incondita rostra.

818. NONIUS, 14, 2:

Nam in quibus mendae

omnibus in rebus fiunt fierique potissunt,

819. MACROBIUS, G.L.K., V:

Prodes amicis.

820. NONIUS:

Intereunt labuntur eum rursum omnia vorsum.

821. PORPHYRIO, AD HOR., SAT., I:

Nondum etiam qui haec omnia habebit,

formonsus dives liber rex solus feretur.

822. INTERPRES VERON., AD AEN., IX:

Facti subpudet †ut di†

823. VARRO, DE L. L., VII:

Quid tibi ego ambages †ambiu† scribere coner?

824. FESTUS:

Nequam aurum est; auris quovis vehementius ambit.

825. SCHOL AD IUV., III:

Aurum atque ambitio specimen virtutis virique est.

Tantum habeas tantum ipse sies tantique habearis.

826. FESTUS, C. GLOSS. L., IV, XVIII:

quare me insidiis petis pipas? Da. - Libet inquit.

827. DONATUS, AD TER., EUN., II, 3, 1:

†aes† ait quidam senium atque insulse sophista.

828. FESTUS:

pro obtuso ore pugil pisciniensis reses.

829. NONIUS:

Andronis flacci teget utria.

830. CHARISIUS, G.L.K., I:

gibbere magno.

831. NONIUS:

vernam ac cercupithecon.

832. VARRO, DE L. L., V:

Ergo praetorum est ante et praeire.

833. ISIDORUS, ETYM., XVII ET FESTUS

suberiem, largam nacti hibernacula ponunt.

834. PAULUS, EX FESTO:

decumana Albesia scuta

835. FESTUS:

Vidimus vinctum

thomice ... canabina.

836. FESTUS:

quem praeclarus helops, quem Aegypto sargus movebit.

837. VARRO, DE L.L., VII:

sumere te atque amian.

838. GELLIUS, XX:

Luna alit ostrea et implet echinos, muribus fibras

et iecur addit.

839. CLEDONIUS, G.L.K., V:

purpureamque uvam facit albam pampinum habere.

840. PAULUS, EX FESTO:

mantisa obsonia vincit.

841. CICERO, DE FIN., II:

defusum e pleno chrysizon ... vinum,

...

cui nil dum fit vas et sacculus abstulit ...

842. DIOMEDES, G.L.K.:

et suffocare lacuna

conatur.

843. SCHOL. VATIC., AD VERG., G., IV:

mantela merumque.

844. NONIUS:

impermixtum lymphorem.

845. SCHOL., AD IUV., IX:

Gustavi crustula solus.

846. NONIUS:

et ventrem et gutturem eundem.

847. GELLIUS, IV:

quod sumptum atque epulas victu praeponis honesto.

848. NONIUS:

Magna penus parvo spatio consumpta peribit.

849. SERUIUS, AD AEN.:

Resultabant aedesque lacusque.

850. FESTUS:

vasa quoque omnino redimit non sollo dupundi;

851. PORPHYRIO, AD HOR., SAT., II, 4, :

et velli mappas.

852. FESTUS8:

Tappulam rident legem concenae opimi.

853. PORPHYRIO, AD HOR., SAT., I:

Valeri sententia dia

854. GELLIUS, II:

Fanni centussis misellus.

855. VARRO, DE L. L., IX:

decussis

(sive decussibus est).

856. PAULUS, EX FESTO:

Haec odiosa mihi vitiligo est. - Num dolet? - inquit.

857. PAULUS:

iactans me ut febris querquera terror

858. FESTUS:

inguen ne existat, papulae, tama, ne boa noxit.

859. CHARISIUS, G.L., I:

pedetemptim huc ire salutem.

860. VARRO, DE L. L., VII:

quantum hinnitum atque equitatum.

861. CICERO, AD ATT., XIII:

Sustineas currum ut bonus saepe agitator equosque.

862. GELLIUS, XVIII:

Quis hunc currere ecum nos atque equitare videmus,

his equitat curritque; oculis equitare videmus;

ergo oculis equitat.

863. FESTUS:

pascali pecore ac montano, hirto atque soloce.

864. CHARISIUS, G.L.K., I:

exta acceptoris et unguis.

865. CONSENTIUS, G.L.K., V

ore corupto

866. CHARISIUS, G.L.K., I:

Servandi numeri et versus faciendi

nos Caeli Numeri numerum ut servemus modumque.

867. DONATUS, AD TER, PHORM, I:

Lecti omnes; Atticon hoc est.

868. GELLIUS, VI:

Plane stultitiae plenum est

...

uti numquam id facias quod velis.

869. NONIUS:

saxa et stridor ubi atque rudentum sibilus infit.

870. EXPLANAT. IN DONAT., G.L.K., IV:

Ore salem expiravit amarum.

871. PAULUS, EX FESTO:

ut veles bonus sub vitem qui subicit hastas.

872. FESTUS:

sicuti mechanici cum alto exilvere petauro.

873. ISIDORUS, ETYM., XIX:

Et velut in fabrica fervens cum marculus ferrum

tinnitu multo cum magnis inctibus tundit,

874. SERUIUS AUCTUS, AD AEN., XII:

velut olim

auceps ille facit clam inproviso insidiisque.

875. NONIUS:

(noctem) algu atque nigrore †malam†

876. NONIUS:

tantus conduxerat omnia torpor.

877. VARRO, DE L.L., V:

Vis est vita vides, vis nos facere omnia cogit.

878. DONATUS, AD TER., HEC., III:

Myconi calva omnis iuventus.