CLAVDII CLAVDIANI - EPITHALAMIVM DICTVM HONORIO AVGVSTO ET MARIAE

2

PRAEFATIO

Surgeret in thalamum ducto cum Pelion arcu

nec caperet tantos hospita terra deos,

cum socer aequoreus numerosaque turba sororum

certarent epulis continuare dies

praeberetque Iovi communia pocula Chiron,

molliter obliqua parte refusus equi,

Peneus gelidos mutaret nectare fontes,

Oetaeis fluerent spumea vina iugis,

Terpsichore facilem lascivo pollice movit

barbiton et molles duxit in antra choros.

Carmina nec superis nec displicuere Tonanti,

cum teneris nossent congrua vota modis.

Centauri Faunique negant. Quae flectere Rhoecon,

quae rigidum poterant plectra movere Pholum?

Septima lux aderat caelo totiensque renato

viderat exactos Hesperus igne choros:

tum Phoebus, quo saxa domat, quo pertrahit ornos,

pectine temptavit nobiliore lyram,

venturumque sacris fidibus iam spondet Achillem,

iam Phrygias caedes, iam Simoenta canit.

Frondoso strepuit felix hymenaeus Olympo:

reginam resonant Othrys et Ossa Thetin.

TEXTVS

Hauserat insolitos promissae virginis ignes

Augustus primoque rudis flagraverat aestu;

nec novus unde calor nec quid suspiria vellent

noverat incipiens et adhuc ignarus amandi.

Non illi venator equus, non spicula curae,

non iaculum torquere libet; mens omnis aberrat

in vultus quos finxit Amor. Quam saepe medullis

erupit gemitus! Quotiens incanduit ore

confessus secreta rubor nomenque beatum

iniussae scripsere manus! Iam munera nuptae

praeparat et pulchros, Mariae sed luce minores,

eligit ornatus, quidquid venerabilis olim

Livia divorumque nurus gessere superbae.

Incusat spes aegra moras longique videntur

stare dies segnemque rotam non flectere Phoebe.

Scyria sic tenerum virgo flammabat Achillem

fraudis adhuc expers bellatricesque docebat

ducere fila manus et, mox quos horruit Ide,

Thessalicos roseo pectebat pollice crines.

Haec etiam queritur secum: "Quonam usque verendus

cunctatur mea vota socer? Quid iungere differt

quam pepigit castasque preces inplere recusat?

Non ego luxuriem regum moremque secutus

quaesivi vultum tabulis, ut nuntia formae

lena per innumeros iret pictura penates;

nec variis dubium thalamis lecturus amorem

ardua commisi falsae conubia cerae.

Non rapio praeceps alienae foedera taedae,

sed quae sponsa mihi pridem patrisque relicta

mandatis uno materni sanguinis ortu

communem partitur avum. Fastigia supplex

deposui gessique procum; de limine sacro

oratum misi proceres, qui proxima nobis

iura tenent. Fateor, Stilicho, non parva poposci,

sed certe mereor princeps hoc principe natus,

qui sibi te generum fraterna prole revinxit,

cui Mariam debes. Faenus mihi solve paternum,

redde suos aulae. Mater fortasse rogari

mollior. O patrui germen, cui nominis heres

successi, sublime decus torrentis Hiberi,

stirpe soror, pietate parens, tibi creditus infans

inque tuo crevi gremio, partuque remoto

tu potius Flaccilla mihi. Quid dividis ergo

pignora? Quid iuveni natam non tradis alumno?

Optatusne dies aderit? Dabiturne iugalis

nox umquam?". Tali solatur vulnera questu.

Risit Amor placidaeque volat trans aequora matri

nuntius et totas iactantior explicat alas.

Mons latus Idalium Cypri praeruptus obumbrat,

invius humano gressu, Phariumque cubile

Proteos et septem despectat cornua Nili.

Hunc neque canentes audent vestire pruinae,

hunc venti pulsare timent, hunc laedere nimbi.

Luxuriae Venerique vacat. Pars acrior anni

exulat; aeterni patet indulgentia veris.

In campum se fundit apex; hunc aurea saepes

circuit et fulvo defendit prata metallo.

Mulciber, ut perhibent, his oscula coniugis emit

moenibus et tales uxorius obtulit arces.

Intus rura micant, manibus quae subdita nullis

perpetuum florent, Zephyro contenta colono,

umbrosumque nemus, quo non admittitur ales,

ni probet ante suos diva sub iudice cantus:

quae placuit, fruitur ramis; quae victa, recedit.

Vivunt in Venerem frondes omnisque vicissim

felix arbor amat: nutant ad mutua palmae

foedera, populeo suspirat populus ictu

et platano platanus alnoque adsibilat alnus.

Labuntur gemini fontes, hic dulcis, amarus

alter, et infusis corrumpunt mella venenis,

unde Cupidineas armari fama sagittas.

Mille pharetrati ludunt in margine fratres,

ore pares, aevo similes, gens mollis Amorum.

Hos Nymphae pariunt, illum Venus aurea solum

edidit. Ille deos caelumque et sidera cornu

temperat et summos dignatur figere reges;

hi plebem feriunt. Nec cetera numina desunt:

hic habitat nullo constricta Licentia nodo

et flecti faciles Irae vinoque madentes

Excubiae Lacrimaeque rudes et gratus amantum

Pallor et in primis titubans Audacia furtis

iucundique Metus et non secura Voluptas;

et lasciva volant levibus Periuria pinnis.

Quos inter petulans alta cervice Iuventas

excludit Senium luco. Procul atria divae

permutant radios silvaque obstante virescunt.

Lemnius haec etiam gemmis extruxit et auro

admiscens artem pretio trabibusque zmaragdi

supposuit caesas hyacinthi rupe columnas.

Beryllo paries et iaspide lubrica surgunt

limina despectusque solo calcatur achates.

In medio glaebis redolentibus area dives

praebet odoratas messes: hic mitis amomi,

hic casiae matura seges, Panchaeaque turgent

cinnama, nec sicco frondescunt vimina costo

tardaque sudanti prorepunt balsama ligno.

Quo postquam delapsus Amor longasque peregit

pinna vias, alacer passuque superbior intrat.

Caesariem tum forte Venus subnixa corusco

fingebat solio. Dextra laevaque sorores

stabant Idaliae: largos haec nectaris imbres

inrigat, haec morsu numerosi dentis eburno

multifidum discrimen arat; sed tertia retro

dat varios nexus et iusto dividit orbes

ordine neclectam partem studiosa relinquens:

plus error decuit. Speculi nec vultus egebat

iudicio. Similis tecto monstratur in omni

et capitur, quocumque videt. Dum singula cernit,

seque probat, nati venientis conspicit umbram

ambrosioque sinu puerum conplexa ferocem

"Quid tantum gavisus?" ait; "quae proelia sudas,

improbe? Quis iacuit telis? Iterumne Tonantem

inter Sidonias cogis mugire iuvencas?

An Titana domas? An pastoralia Lunam

rursus in antra vocas? Durum magnumque videris

debellasse deum". Suspensus in oscula matris

ille refert: "Laetare, parens; inmane tropaeum

rettulimus. Nostrum iam sensit Honorius arcum.

Scis Mariam patremque ducem, qui cuspide Gallos

Italiamque fovet, nec te praeclara Serenae

fama latet. Propera; regalibus adnue votis,

iunge toros". Gremio natum Cytherea removit

et crines festina ligat peplumque fluentem

adlevat et blando spirantem numine ceston

cingitur, inpulsos pluviis quo mitigat amnes,

quo mare, quo ventos irataque fulmina solvit.

Ut stetit ad litus, parvos adfatur alumnos:

"Ecquis erit, pueri, vitreas qui lapsus in undas

huc rapidum Tritona vocet, quo vecta per altum

deferar? Haud umquam tanto mihi venerit usu.

Sacri, quos petimus, thalami. Pernicius omnes

quaerite, seu concha Libycum circumsonat aequor,

Aegaeas seu frangit aquas. Quicumque repertum

duxerit, aurata donabitur ille pharetra".

Dixerat, et sparsa diversi plebe feruntur

exploratores. Pelagi sub fluctibus ibat

Carpathii Triton obluctantemque petebat

Cymothoën. Timet illa ferum seseque sequenti

subripit et duris elabitur uda lacertis.

"Heus" inquit speculatus Amor, "non vestra sub imis

furta tegi potuere vadis. Accingere nostram

vecturus dominam: pretium non vile laboris

Cymothoën facilem, quae nunc detractat, habebis.

Hac mercede veni". Prorupit gurgite torvus

semifer; undosi verrebant bracchia crines;

hispida tendebat bifido vestigia cornu,

qua pistrix commissa viro. Ter pectora movit;

iam quarto Paphias tractu sulcabat harenas.

Umbratura deam retro sinuatur in arcum

belua; tum vivo squalentia murice terga

purpureis mollita toris: hoc navigat antro

fulta Venus; niveae delibant aequora plantae.

Prosequitur volucer late comitatus Amorum

tranquillumque choris quatitur mare. Serta per omnem

Neptuni dispersa domum. Cadmeia ludit

Leucothea, frenatque rosis delphina Palaemon;

alternas violis Nereus interserit algas;

canitiem Glaucus ligat inmortalibus herbis;

nec non et variis vectae Nereides ibant

audito rumore feris (hanc pisce voluto

sublevat Oceani monstrum Tartesia tigris,

hanc timor Aegaei rupturus fronte carinas

trux aries; haec caeruleae suspensa leaenae

innatat; haec viridem trahitur conplexa iuvencum)

certatimque novis onerant conubia donis.

Cingula Cymothoë, rarum Galatea monile

et gravibus Spatale bacis diadema ferebat

intextum, rubro quas legerat ipsa profundo.

Mergit se subito vellitque corallia Doto:

vimen erat dum stagna subit; processerat undis:

gemma fuit. Nuda Venerem cinxere caterva

plaudentesque simul tali cum voce secuntur:

"Hos Mariae cultus, haec munera nostra precamur

reginae regina feras. Dic talia numquam

promeruisse Thetin nec cum soror Amphitrite

nostro nupta Iovi. Devotum sentiat aequor,

agnoscat famulum virgo Stilichonia pontum.

Victricis nos spem patriae classemque paternam

veximus, ad tristes cum tenderet ultor Achivis".

Iam Ligurum terris spumantia pectora Triton

appulerat lassosque fretis extenderat orbes.

Continuo sublime volans ad moenia Gallis

condita, lanigeri suis ostentantia pellem,

pervenit. Adventu Veneris pulsata recedunt

nubila, clarescunt puris Aquilonibus Alpes.

Laetitiae causas ignorat dicere miles

laetaturque tamen; Mavortia signa rubescunt

floribus et subitis animantur frondibus hastae.

Illa suum dictis adfatur talibus agmen:

"Gradivum, nostri comites, arcete parumper,

ut soli vacet aula mihi. Procul igneus horror

thoracum, gladiosque tegat vagina minaces.

Stent bellatrices aquilae saevique dracones:

fas sit castra meis hodie succumbere signis.

Tibia pro lituis et pro clangore tubarum

molle lyrae festumque canant. Epulentur ad ipsas

excubias; mediis spirent crateres in armis.

Laxet terribiles maiestas regia fastus

et sociam plebem non indignata potestas

confundat turbae proceres. Solvantur habenis

gaudia nec leges pudeat ridere severas.

Tu festas, Hymenaee, faces, tu, Gratia, flores

elige, tu geminas, Concordia, necte coronas.

Vos, pinnata cohors, quocumque vocaverit usus,

divisa properate manu neu marceat ulla

segnities: alii funalibus ordine ductis

plurima venturae suspendite lumina nocti;

hi nostra nitidos postes obducere myrto

contendant; pars nectareis aspergite tecta

fontibus et flamma lucos adolete Sabaeos;

pars infecta croco velamina lutea Serum

pandite Sidoniasque solo prosternite vestes.

Ast alii thalamum docto conponite textu;

stamine gemmato picturatisque columnis

aedificetur apex. Qualem non Lydia dives

erexit Pelopi nec construxere Lyaeo

Indorum spoliis et opaco palmite Bacchae.

Illic exuvias omnes cumulate parentum:

quidquid anus senior Mauro vel Saxone victis,

quidquid ab innumeris socio Stilichone tremendus

quaesivit genitor bellis, quodcumque Gelonus

Armeniusve dedit, quantum crinita sagittis

attulit extremo Meroë circumflua Nilo,

misit Achaemenio quidquid de Tigride Medus,

cum supplex emeret Romanam Parthia pacem.

Nobilibus gazis opibusque cubilia surgant

barbaricis; omnes thalamo conferte triumphos".

Sic ait et sponsae petit inprovisa penates.

Illa autem secura tori taedasque parari

nescia divinae fruitur sermone parentis

maternosque bibit mores exemplaque discit

prisca pudicitiae Latios nec volvere libros

desinit aut Graios, ipsa genetrice magistra,

Maeonius quaecumque senex aut Thracius Orpheus

aut Mytilenaeo modulatur pectine Sappho

(sic Triviam Latona monet; sic mitis in antro

Mnemosyne docili tradit praecepta Thaliae):

cum procul augeri nitor et iucundior aër

attonitam lustrare domum fundique comarum

gratus odor. Mox vera fides numenque refulsit.

Cunctatur stupefacta Venus; nunc ora puellae,

nunc flavo niveam miratur vertice matrem.

Haec modo crescenti, plenae par altera lunae:

adsurgit ceu forte minor sub matre virenti

laurus et ingentes ramos olimque futuras

promittit iam parva comas; vel flore sub uno

ceu geminae Paestana rosae per iugera regnant:

haec largo matura die saturataque vernis

roribus indulget spatio; latet altera nodo

nec teneris audet foliis admittere soles.

Adstitit et blande Mariam Cytherea salutat:

"Salve, sidereae proles augusta Serenae,

magnorum suboles regum parituraque reges.

Te propter Paphias sedes Cypronque reliqui,

te propter libuit tantos explere labores

et tantum tranasse maris, ne vilior ultra

privatos paterere lares neu tempore longo

dilatos iuvenis nutriret Honorius ignes.

Accipe fortunam generis, diadema resume,

quod tribuas natis, et in haec penetralia rursus,

unde parens progressa, redi. Fac nulla subesse

vincula cognatae: quamvis aliena fuisses

principibus, regnum poteras hoc ore mereri.

Quae propior sceptris facies? Quis dignior aula

vultus erit? Non labra rosae, non colla pruinae,

non crines aequant violae, non lumina flammae.

Quam iuncto leviter sese discrimine confert

umbra supercilii! Miscet quam iusta ruborem

temperies nimio nec sanguine candor abundat!

Aurorae vincis digitos umerosque Dianae;

ipsam iam superas matrem. Si Bacchus amator

dotali potuit caelum signare Corona,

cur nullis virgo redimitur pulchrior astris?

Iam tibi molitur stellantia serta Bootes

inque decus Mariae iam sidera parturit aether.

O digno nectenda viro tantique per orbem

consors imperii! Iam te venerabitur Hister,

nomen adorabunt populi; iam Rhenus et Albis

serviet; in medios ibis regina Sygambros.

Quid numerem gentes Atlanteosque recessus

Oceani? Toto pariter dotabere mundo".

Dixit et ornatus, dederant quos nuper ovantes

Nereides, collo membrisque micantibus aptat.

Ipsa caput distinguit acu, substringit amictus;

flammea virgineis accommodat ipsa capillis.

Ante fores iam pompa sonat, pilentaque sacram

praeradiant ductura nurum. Calet obvius ire

iam princeps tardumque cupit discedere solem:

nobilis haud aliter sonipes, quem primus amoris

sollicitavit odor, tumidus quatiensque decoras

curvata cervice iubas Pharsalia rura

pervolat et notos hinnitu flagitat amnes

naribus accensis; mulcet fecunda magistros

spes gregis et pulchro gaudent armenta marito.

Candidus interea positis exercitus armis

exultat socerum circa; nec signifer ullus

nec miles pluviae flores dispergere ritu

cessat purpureoque ducem perfundere nimbo.

Haec quoque velati lauro myrtoque canebant:

"Dive parens, seu te conplectitur axis Olympi,

seu colis Elysias animarum praemia valles,

en promissa tibi Stilicho iam vota peregit.

Iam gratae rediere vices. Conubia pensat:

acceptum reddit thalamum natoque reponit

quod dederat genitor. Numquam te, sancte, pigebit

iudicii nec te pietas suprema fefellit.

Dignus quem legeres, dignus cui pignora tanti

principis et rerum commendarentur habenae.

Dicere possemus quae proelia gesta sub Haemo

quaeque cruentarint fumantem Strymona pugnae,

quam notus clipeo, quanta vi fulminet hostem,

ni prohiberet Hymen, quae tempestiva relatu,

nunc canimus. Quis consilio, quis iuris et aequi

nosse modum melior? Quod semper dissidet, in te

convenit, ingenio robur, prudentia forti.

Fronte quis aequali, quem sic Romana decerent

culmina? Sufficerent tantis quae pectora curis?

Stes licet in populo, clamat quicumque videbit:

"Hic est, hic Stilicho!" sic se testatur et offert

celsa potestatis species, non voce feroci,

non alto simulata gradu, non inproba gestu.

Adfectant alii quidquid fingique laborant,

hoc donat natura tibi. Pudor emicat una

formosusque rigor, vultusque auctura verendos

canities festina venit. Cum sorte remota

contingant senio gravitas viresque iuventae,

utraque te cingit propriis insignibus aetas.

Ornatur Fortuna viro. Non ulla nocendi

tela nec infecti iugulis civilibus enses.

Non odium terrore moves nec frena resolvit

gratia; diligimus pariter pariterque timemus.

Ipse metus te noster amat, iustissime legum

arbiter, egregiae pacis fidissime custos,

optime ductorum, fortunatissime patrum.

Plus iam, plus domino cuncti debere fatemur,

quod gener est, invicte, tuus. Vincire corona;

insere te nostris contempto iure choreis.

Sic puer Eucherius superet virtute parentem;

aurea sic videat similes Thermantia taedas;

sic uterus crescat Mariae; sic natus in ostro

parvus Honoriades genibus considat avitis.

PRAEFATIO

Sūrgĕrĕt īn thălămūm dūctō cūm Pēlĭŏn ārcū

nēc căpĕrēt tāntōs ‖ hōspĭtă tērră dĕōs,

cūm sŏcĕr aēquŏrĕūs nŭmĕrōsăquĕ tūrbă sŏrōrūm

cērtārēnt ĕpŭlīs ‖ cōntĭnŭārĕ dĭēs

praēbērētquĕ Iŏvī cōmmūnĭă pōcŭlă Chīrōn,

mōllĭtĕr ōblīquā ‖ pārtĕ rĕfūsŭs ĕquī,

Pēnēūs gĕlĭdōs mūtārēt nēctărĕ fōntēs,

Oētaēīs flŭĕrēnt ‖ spūmĕă vīnă iŭgīs,

Tērpsĭchŏrē făcĭlēm lāscīvō pōllĭcĕ mōvīt

bārbĭtŏn ēt mōllēs ‖ dūxĭt ĭn āntră chŏrōs.

Cārmĭnă nēc sŭpĕrīs nēc dīsplĭcŭērĕ Tŏnāntī,

cūm tĕnĕrīs nōssēnt ‖ cōngrŭă vōtă mŏdīs.

Cēntaūrī Faūnīquĕ nĕgānt. Quaē flēctĕrĕ Rhoēcōn,

quaē rĭgĭdūm pŏtĕrānt ‖ plēctră mŏvērĕ Phŏlūm?

Sēptĭmă lūx ădĕrāt caēlō tŏtĭēnsquĕ rĕnātō

vīdĕrăt ēxāctōs ‖ Hēspĕrŭs īgnĕ chŏrōs:

tūm Phoēbūs, quō sāxă dŏmāt, quō pērtrăhĭt ōrnōs,

pēctĭnĕ tēmptāvīt ‖ nōbĭlĭōrĕ lўrām,

vēntūrūmquĕ săcrīs fĭdĭbūs iām spōndĕt Ăchīllēm,

iām Phrўgĭās caēdēs, ‖ iām Sĭmŏēntă cănīt.

Frōndōsō strĕpŭīt fēlīx hўmĕnaēŭs Ŏlŷmpō:

rēgīnām rĕsŏnānt ‖ Ōthrўs ĕt Ōssă Thĕtīn.

TEXTVS

Haūsĕrăt īnsŏlĭtōs prōmīssaē vīrgĭnĭs īgnēs

Aūgūstūs prīmōquĕ rŭdīs flāgrāvĕrăt aēstū;

nēc nŏvŭs ūndĕ călōr nēc quīd sūspīrĭă vēllēnt

nōvĕrăt īncĭpĭēns ĕt ădhūc īgnārŭs ămāndī.

Nōn īllī vēnātŏr ĕquūs, nōn spīcŭlă cūraē,

nōn iăcŭlūm tōrquērĕ lĭbēt; mēns ōmnĭs ăbērrāt

īn vūltūs quōs fīnxĭt Ămōr. Quām saēpĕ mĕdūllīs

ērūpīt gĕmĭtūs! Quŏtĭēns īncāndŭĭt ōrĕ

cōnfēssūs sēcrētă rŭbōr nōmēnquĕ bĕātūm

īniūssaē scrīpsērĕ mănūs! Iām mūnĕră nūptaē

praēpărăt ēt pūlchrōs, Mărĭaē sēd lūcĕ mĭnōrēs,

ēlĭgĭt ōrnātūs, quīdquīd vĕnĕrābĭlĭs ōlīm

Līvĭă dīvōrūmquĕ nŭrūs gēssērĕ sŭpērbaē.

Īncūsāt spēs aēgră mŏrās lōngīquĕ vĭdēntūr

stārĕ dĭēs sēgnēmquĕ rŏtām nōn flēctĕrĕ Phoēbē.

Scŷrĭă sīc tĕnĕrūm vīrgō flāmmābăt Ăchīllēm

fraūdĭs ădhūc ēxpērs bēllātrīcēsquĕ dŏcēbāt

dūcĕrĕ fīlă mănūs ēt, mōx quōs hōrrŭĭt Īdē,

Thēssălĭcōs rŏsĕō pēctēbāt pōllĭcĕ crīnēs.

Haēc ĕtĭām quĕrĭtūr sēcūm: "Quōnam ūsquĕ vĕrēndūs

cūnctātūr mĕă vōtă sŏcēr? Quīd iūngĕrĕ dīffērt

quām pĕpĭgīt cāstāsquĕ prĕcēs īnplērĕ rĕcūsāt?

Nōn ĕgŏ lūxŭrĭēm rēgūm mōrēmquĕ sĕcūtūs

quaēsīvī vūltūm tăbŭlīs, ūt nūntĭă fōrmaē

lēnă pĕr īnnŭmĕrōs īrēt pīctūră pĕnātēs;

nēc vărĭīs dŭbĭūm thălămīs lēctūrŭs ămōrēm

ārdŭă cōmmīsī fālsaē cōnūbĭă cēraē.

Nōn răpĭō praēcēps ălĭēnaē foēdĕră taēdaē,

sēd quaē spōnsă mĭhī prīdēm pātrīsquĕ rĕlīctă

māndātīs ūnō mātērnī sānguĭnĭs ōrtū

cōmmūnēm pārtītŭr ăvūm. Fāstīgĭă sūpplēx

dēpŏsŭī gēssīquĕ prŏcūm; dē līmĭnĕ sācrō

ōrātūm mīsī prŏcĕrēs, quī prōxĭmă nōbīs

iūră tĕnēnt. Fătĕōr, Stĭlĭchō, nōn pārvă pŏpōscī,

sēd cērtē mĕrĕōr prīncēps hōc prīncĭpĕ nātūs,

quī sĭbĭ tē gĕnĕrūm frātērnā prōlĕ rĕvīnxīt,

cuī Mărĭām dēbēs. Faēnūs mĭhĭ sōlvĕ pătērnūm,

rēddĕ sŭōs aūlaē. Mātēr fōrtāssĕ rŏgārī

mōllĭŏr. Ō pătrŭī gērmēn, cuī nōmĭnĭs hērēs

sūccēssī, sūblīmĕ dĕcūs tōrrēntĭs Hĭbērī,

stīrpĕ sŏrōr, pĭĕtātĕ părēns, tĭbĭ crēdĭtŭs īnfāns

īnquĕ tŭō crēvī grĕmĭō, pārtūquĕ rĕmōtō

tū pŏtĭūs Flāccīllă mĭhī. Quīd dīvĭdĭs ērgō

pīgnŏră? Quīd iŭvĕnī nātām nōn trādĭs ălūmnō?

Ōptātūsnĕ dĭēs ădĕrīt? Dăbĭtūrnĕ iŭgālīs

nōx ūmquām?". Tālī sōlātūr vūlnĕră quēstū.

Rīsĭt Ămōr plăcĭdaēquĕ vŏlāt trāns aēquŏră mātrī

nūntĭŭs ēt tōtās iāctāntĭŏr ēxplĭcăt ālās.

Mōns lătŭs Īdălĭūm Cŷprī praērūptŭs ŏbūmbrāt,

īnvĭŭs hūmānō grēssū, Phărĭūmquĕ cŭbīlĕ

Prōtĕŏs ēt sēptēm dēspēctāt cōrnŭă Nīlī.

Hūnc nĕquĕ cānēntēs aūdēnt vēstīrĕ prŭīnaē,

hūnc vēntī pūlsārĕ tĭmēnt, hūnc laēdĕrĕ nīmbī.

Lūxŭrĭaē Vĕnĕrīquĕ văcāt. Pārs ācrĭŏr ānnī

ēxŭlăt; aētērnī pătĕt īndūlgēntĭă vērīs.

Īn cāmpūm sē fūndĭt ăpēx; hūnc aūrĕă saēpēs

cīrcŭĭt ēt fūlvō dēfēndīt prātă mĕtāllō.

Mūlcĭbĕr, ūt pĕrhĭbēnt, hīs ōscŭlă cōniŭgĭs ēmīt

moēnĭbŭs ēt tālēs ūxōrĭŭs ōbtŭlĭt ārcēs.

Īntūs rūră mĭcānt, mănĭbūs quaē sūbdĭtă nūllīs

pērpĕtŭūm flōrēnt, Zĕphўrō cōntēntă cŏlōnō,

ūmbrōsūmquĕ nĕmūs, quō nōn ādmīttĭtŭr ālēs,

nī prŏbĕt āntĕ sŭōs dīvā sŭb iŭdīcē cāntūs:

quaē plăcŭīt, frŭĭtūr rāmīs; quaē vīctă, rĕcēdīt.

Vīvūnt īn Vĕnĕrēm frōndēs ōmnīsquĕ vĭcīssīm

fēlīx ārbŏr ămāt: nūtānt ād mūtŭă pālmaē

foēdĕră, pōpŭlĕō sūspīrāt pōpŭlŭs īctū

ēt plătănō plătănūs ālnōque ādsībĭlăt ālnūs.

Lābūntūr gĕmĭnī fōntēs, hīc dūlcĭs, ămārūs

āltĕr, ĕt īnfūsīs cōrrūmpūnt mēllă vĕnēnīs,

ūndĕ Cŭpīdĭnĕās ārmārī fāmă săgīttās.

Mīllĕ phărētrātī lūdūnt īn mārgĭnĕ frātrēs,

ōrĕ părēs, aēvō sĭmĭlēs, gēns mōllĭs Ămōrūm.

Hōs Nŷmphaē părĭūnt, īllūm Vĕnŭs aūrĕă sōlūm

ēdĭdĭt. Īllĕ dĕōs caēlūmque ēt sīdĕră cōrnū

tēmpĕrăt ēt sūmmōs dīgnātūr fīgĕrĕ rēgēs;

hī plēbēm fĕrĭūnt. Nēc cētĕră nūmĭnă dēsūnt:

hīc hăbĭtāt nūllō cōnstrīctă Lĭcēntĭă nōdō

ēt flēctī făcĭlēs Īraē vīnōquĕ mădēntēs

Ēxcŭbĭaē Lăcrĭmaēquĕ rŭdēs ēt grātŭs ămāntūm

Pāllŏr ĕt īn prīmīs tĭtŭbāns Aūdācĭă fūrtīs

iūcūndīquĕ Mĕtūs ēt nōn sēcūră Vŏlūptās;

ēt lāscīvă vŏlānt lĕvĭbūs Pēriūrĭă pīnnīs.

Quōs īntēr pĕtŭlāns āltā cērvīcĕ Iŭvēntās

ēxclūdīt Sĕnĭūm lūcō. Prŏcŭl ātrĭă dīvaē

pērmūtānt rădĭōs sīlvāque ōbstāntĕ vĭrēscūnt.

Lēmnĭŭs haēc ĕtĭām gēmmīs ēxtrūxĭt ĕt aūrō

ādmīscēns ārtēm prĕtĭō trăbĭbūsquĕ zmărāgdī

sūppŏsŭīt caēsās hўăcīnthī rūpĕ cŏlūmnās.

Bērŷllō părĭēs ĕt ĭāspĭdĕ lūbrĭcă sūrgūnt

līmĭnă dēspēctūsquĕ sŏlō cālcātŭr ăchātēs.

Īn mĕdĭō glaēbīs rĕdŏlēntĭbŭs ārĕă dīvēs

praēbĕt ŏdōrātās mēssēs: hīc mītĭs ămōmī,

hīc căsĭaē mātūră sĕgēs, Pānchaēăquĕ tūrgēnt

cīnnămă, nēc sīccō frōndēscūnt vīmĭnă cōstō

tārdăquĕ sūdāntī prōrēpūnt bālsămă līgnō.

Quō pōstquām dēlāpsŭs Ămōr lōngāsquĕ pĕrēgīt

pīnnă vĭās, ălăcēr pāssūquĕ sŭpērbĭŏr īntrāt.

Caēsărĭēm tūm fōrtĕ Vĕnūs sūbnīxă cŏrūscō

fīngēbāt sŏlĭō. Dēxtrā laēvāquĕ sŏrōrēs

stābānt Īdălĭaē: lārgōs haēc nēctărĭs īmbrēs

īnrĭgăt, haēc mōrsū nŭmĕrōsī dēntĭs ĕbūrnō

mūltĭfĭdūm dīscrīmĕn ărāt; sēd tērtĭă rētrō

dāt vărĭōs nēxūs ēt iūstō dīvĭdĭt ōrbēs

ōrdĭnĕ nēclēctām pārtēm stŭdĭōsă rĕlīnquēns:

plūs ērrōr dĕcŭīt. Spĕcŭlī nēc vūltŭs ĕgēbāt

iūdĭcĭō. Sĭmĭlīs tēctō mōnstrātŭr ĭn ōmnī

ēt căpĭtūr, quōcūmquĕ vĭdēt. Dūm sīngŭlă cērnīt,

sēquĕ prŏbāt, nātī vĕnĭēntīs cōnspĭcĭt ūmbrām

āmbrŏsĭōquĕ sĭnū pŭĕrūm cōnplēxă fĕrōcēm

"Quīd tāntūm gāvīsŭs?" ăīt; "quaē proēlĭă sūdās,

īmprŏbĕ? Quīs iăcŭīt tēlīs? Ĭtĕrūmnĕ Tŏnāntēm

īntēr Sīdŏnĭās cōgīs mūgīrĕ iŭvēncās?

Ān Tītānă dŏmās? Ān pāstōrālĭă Lūnām

rūrsŭs ĭn āntră vŏcās? Dūrūm māgnūmquĕ vĭdērīs

dēbēllāssĕ dĕūm". Sūspēnsŭs ĭn ōscŭlă mātrīs

īllĕ rĕfērt: "Laētārĕ, părēns; īnmānĕ trŏpaēūm

rēttŭlĭmūs. Nōstrūm iām sēnsĭt Hŏnōrĭŭs ārcūm.

Scīs Mărĭām pātrēmquĕ dŭcēm, quī cūspĭdĕ Gāllōs

Ītălĭāmquĕ fŏvēt, nēc tē praēclāră Sĕrēnaē

fāmă lătēt. Prŏpĕrā; rēgālĭbŭs ādnŭĕ vōtīs,

iūngĕ tŏrōs". Grĕmĭō nātūm Cўthĕrēă rĕmōvīt

ēt crīnēs fēstīnă lĭgāt pēplūmquĕ flŭēntēm

ādlĕvăt ēt blāndō spīrāntēm nūmĭnĕ cēstōn

cīngĭtŭr, īnpūlsōs plŭvĭīs quō mītĭgăt āmnēs,

quō mărĕ, quō vēntōs īrātăquĕ fūlmĭnă sōlvīt.

Ūt stĕtĭt ād lītūs, pārvōs ādfātŭr ălūmnōs:

"Ēcquĭs ĕrīt, pŭĕrī, vĭtrĕās quī lāpsŭs ĭn ūndās

hūc răpĭdūm Trītōnă vŏcēt, quō vēctă pĕr āltūm

dēfĕrăr? Haūd ūmquām tāntō mĭhĭ vēnĕrĭt ūsū.

Sācrī, quōs pĕtĭmūs, thălămī. Pērnīcĭŭs ōmnēs

quaērĭtĕ, seū cōnchā Lĭbўcūm cīrcūmsŏnăt aēquōr,

Aēgaēās seū frāngĭt ăquās. Quīcūmquĕ rĕpērtūm

dūxĕrĭt, aūrātā dōnābĭtŭr īllĕ phărētrā".

Dīxĕrăt, ēt spārsā dīvērsī plēbĕ fĕrūntūr

ēxplōrātōrēs. Pĕlăgī sūb flūctĭbŭs ībāt

Cārpăthĭī Trītōn ōblūctāntēmquĕ pĕtēbāt

Cŷmŏthŏēn. Tĭmĕt īllă fĕrūm sēsēquĕ sĕquēntī

sūbrĭpĭt ēt dūrīs ēlābĭtŭr ūdă lăcērtīs.

"Heūs" īnquīt spĕcŭlātŭs Ămōr, "nōn vēstră sŭb īmīs

fūrtă tĕgī pŏtŭērĕ vădīs. Āccīngĕrĕ nōstrām

vēctūrūs dŏmĭnām: prĕtĭūm nōn vīlĕ lăbōrīs

Cŷmŏthŏēn făcĭlēm, quaē nūnc dētrāctăt, hăbēbīs.

Hāc mērcēdĕ vĕnī". Prōrūpīt gūrgĭtĕ tōrvūs

sēmĭfĕr; ūndōsī vērrēbānt brācchĭă crīnēs;

hīspĭdă tēndēbāt bĭfĭdō vēstīgĭă cōrnū,

quā pīstrīx cōmmīssă vĭrō. Tēr pēctŏră mōvīt;

iām quārtō Păphĭās trāctū sūlcābăt hărēnās.

Ūmbrātūră dĕām rētrō sĭnŭātŭr ĭn ārcūm

bēlŭă; tūm vīvō squālēntĭă mūrĭcĕ tērgă

pūrpŭrĕīs mōllītă tŏrīs: hōc nāvĭgăt āntrō

fūltă Vĕnūs; nĭvĕaē dēlībānt aēquŏră plāntaē.

Prōsĕquĭtūr vŏlŭcēr lātē cŏmĭtātŭs Ămōrūm

trānquīllūmquĕ chŏrīs quătĭtūr mărĕ. Sērtă pĕr ōmnēm

Nēptūnī dīspērsă dŏmūm. Cādmēĭă lūdīt

Leūcŏthĕā, frēnātquĕ rŏsīs dēlphīnă Pălaēmōn;

āltērnās vĭŏlīs Nēreūs īntērsĕrĭt ālgās;

cānĭtĭēm Glaūcūs lĭgăt īnmōrtālĭbŭs hērbīs;

nēc nōn ēt vărĭīs vēctaē Nērēĭdĕs ībānt

aūdītō rūmōrĕ fĕrīs (hānc pīscĕ vŏlūtō

sūblĕvăt Ōcĕănī mōnstrūm Tārtēsĭă tīgrīs,

hānc tĭmŏr Aēgaēī rūptūrūs frōntĕ cărīnās

trūx ărĭēs; haēc caērŭlĕaē sūspēnsă lĕaēnaē

īnnătăt; haēc vĭrĭdēm trăhĭtūr cōnplēxă iŭvēncūm)

cērtātīmquĕ nŏvīs ŏnĕrānt cōnūbĭă dōnīs.

Cīngŭlă Cŷmŏthŏē, rārūm Gălătēă mŏnīlē

ēt grăvĭbūs Spătălē bācīs dĭădēmă fĕrēbāt

īntēxtūm, rūbrō quās lēgĕrăt īpsă prŏfūndō.

Mērgīt sē sŭbĭtō vēllītquĕ cŏrāllĭă Dōtō:

vīmĕn ĕrāt dūm stāgnă sŭbīt; prōcēssĕrăt ūndīs:

gēmmă fŭīt. Nūdā Vĕnĕrēm cīnxērĕ cătērvā

plaūdēntēsquĕ sĭmūl tālī cūm vōcĕ sĕcūntūr:

"Hōs Mărĭaē cūltūs, haēc mūnĕră nōstră prĕcāmūr

rēgīnaē rēgīnă fĕrās. Dīc tālĭă nūmquām

prōmĕrŭīssĕ Thĕtīn nēc cūm sŏrŏr Āmphītrītē

nōstrō nūptă Iŏvī. Dēvōtūm sēntĭăt aēquōr,

āgnōscāt fămŭlūm vīrgō Stĭlĭchōnĭă pōntūm.

Vīctrīcīs nōs spēm pătrĭaē clāssēmquĕ pătērnām

vēxĭmŭs, ād trīstēs cūm tēndĕrĕt ūltŏr Ăchīvīs".

Iām Lĭgŭrūm tērrīs spūmāntĭă pēctŏră Trītōn

āppŭlĕrāt lāssōsquĕ frĕtīs ēxtēndĕrăt ōrbēs.

Cōntĭnŭō sūblīmĕ vŏlāns ād moēnĭă Gāllīs

cōndĭtă, lānĭgĕrī sŭĭs ōstēntāntĭă pēllēm,

pērvĕnĭt. Ādvēntū Vĕnĕrīs pūlsātă rĕcēdūnt

nūbĭlă, clārēscūnt pūrīs Ăquĭlōnĭbŭs Ālpēs.

Laētĭtĭaē caūsās īgnōrāt dīcĕrĕ mīlēs

laētātūrquĕ tămēn; Māvōrtĭă sīgnă rŭbēscūnt

flōrĭbŭs ēt sŭbĭtīs ănĭmāntūr frōndĭbŭs hāstaē.

Īllă sŭūm dīctīs ādfātūr tālĭbŭs āgmēn:

"Grādīvūm, nōstrī cŏmĭtēs, ārcētĕ părūmpēr,

ūt sōlī văcĕt aūlă mĭhī. Prŏcŭl īgnĕŭs hōrrōr

thōrācūm, glădĭōsquĕ tĕgāt vāgīnă mĭnācēs.

Stēnt bēllātrīcēs ăquĭlaē saēvīquĕ drăcōnēs:

fās sīt cāstră mĕīs hŏdĭē sūccūmbĕrĕ sīgnīs.

Tībĭă prō lĭtŭīs ēt prō clāngōrĕ tŭbārūm

mōllĕ lўraē fēstūmquĕ cănānt. Ĕpŭlēntŭr ăd īpsās

ēxcŭbĭās; mĕdĭīs spīrēnt crātērĕs ĭn ārmīs.

Lāxēt tērrĭbĭlēs māiēstās rēgĭă fāstūs

ēt sŏcĭām plēbēm nōn īndīgnātă pŏtēstās

cōnfūndāt tūrbaē prŏcĕrēs. Sōlvāntŭr hăbēnīs

gaūdĭă nēc lēgēs pŭdĕāt rīdērĕ sĕvērās.

Tū fēstās, Hўmĕnaēĕ, făcēs, tū, Grātĭă, flōrēs

ēlĭgĕ, tū gĕmĭnās, Cōncōrdĭă, nēctĕ cŏrōnās.

Vōs, pīnnātă cŏhōrs, quōcūmquĕ vŏcāvĕrĭt ūsūs,

dīvīsā prŏpĕrātĕ mănū neū mārcĕăt ūllă

sēgnĭtĭēs: ălĭī fūnālĭbŭs ōrdĭnĕ dūctīs

plūrĭmă vēntūraē sūspēndĭtĕ lūmĭnă nōctī;

hī nōstrā nĭtĭdōs pōstēs ōbdūcĕrĕ mŷrtō

cōntēndānt; pārs nēctărĕīs āspērgĭtĕ tēctă

fōntĭbŭs ēt flāmmā lūcōs ădŏlētĕ Săbaēōs;

pārs īnfēctă crŏcō vēlāmĭnă lūtĕă Sērūm

pāndĭtĕ Sīdŏnĭāsquĕ sŏlō prōstērnĭtĕ vēstēs.

Āst ălĭī thălămūm dōctō cōnpōnĭtĕ tēxtū;

stāmĭnĕ gēmmātō pīctūrātīsquĕ cŏlūmnīs

aēdĭfĭcētŭr ăpēx. Quālēm nōn Lŷdĭă dīvēs

ērēxīt Pĕlŏpī nēc cōnstrūxērĕ Lўaēō

Īndōrūm spŏlĭīs ĕt ŏpācō pālmĭtĕ Bācchaē.

Īllīc ēxŭvĭās ōmnēs cŭmŭlātĕ părēntūm:

quīdquĭd ănūs sĕnĭōr Maūrō vēl Sāxŏnĕ vīctīs,

quīdquĭd ăb īnnŭmĕrīs sŏcĭō Stĭlĭchōnĕ trĕmēndūs

quaēsīvīt gĕnĭtōr bēllīs, quōdcūmquĕ Gĕlōnūs

Ārmĕnĭūsvĕ dĕdīt, quāntūm crīnītă săgīttīs

āttŭlĭt ēxtrēmō Mĕrŏē cīrcūmflŭă Nīlō,

mīsĭt Ăchaēmĕnĭō quīdquīd dē Tīgrĭdĕ Mēdūs,

cūm sūpplēx ĕmĕrēt Rōmānām Pārthĭă pācēm.

Nōbĭlĭbūs gāzīs ŏpĭbūsquĕ cŭbīlĭă sūrgānt

bārbărĭcīs; ōmnēs thălămō cōnfērtĕ trĭūmphōs".

Sīc ăĭt ēt spōnsaē pĕtĭt īnprōvīsă pĕnātēs.

Īlla aūtēm sēcūră tŏrī taēdāsquĕ părārī

nēscĭă dīvīnaē frŭĭtūr sērmōnĕ părēntīs

mātērnōsquĕ bĭbīt mōrēs ēxēmplăquĕ dīscīt

prīscă pŭdīcĭtĭaē Lătĭōs nēc vōlvĕrĕ lībrōs

dēsĭnĭt aūt Grāiōs, īpsā gĕnĕtrīcĕ măgīstrā,

Maēŏnĭūs quaēcūmquĕ sĕnēx aūt Thrācĭŭs Ōrpheūs

aūt Mўtĭlēnaēō mŏdŭlātūr pēctĭnĕ Sāpphō

(sīc Trĭvĭām Lātōnă mŏnēt; sīc mītĭs ĭn āntrō

Mnēmŏsўnē dŏcĭlī trādīt praēcēptă Thălīaē):

cūm prŏcŭl aūgērī nĭtŏr ēt iūcūndĭŏr āēr

āttŏnĭtām lūstrārĕ dŏmūm fūndīquĕ cŏmārūm

grātŭs ŏdōr. Mōx vēră fĭdēs nūmēnquĕ rĕfūlsīt.

Cūnctātūr stŭpĕfāctă Vĕnūs; nūnc ōră pŭēllaē,

nūnc flāvō nĭvĕām mīrātūr vērtĭcĕ mātrēm.

Haēc mŏdŏ crēscēntī, plēnaē pār āltĕră lūnaē:

ādsūrgīt ceū fōrtĕ mĭnōr sūb mātrĕ vĭrēntī

laūrŭs ĕt īngēntēs rāmōs ōlīmquĕ fŭtūrās

prōmīttīt iām pārvă cŏmās; vēl flōrĕ sŭb ūnō

ceū gĕmĭnaē Paēstānă rŏsaē pēr iūgĕră rēgnānt:

haēc lārgō mātūră dĭē sătŭrātăquĕ vērnīs

rōrĭbŭs īndūlgēt spătĭō; lătĕt āltĕră nōdō

nēc tĕnĕrīs aūdēt fŏlĭīs ādmīttĕrĕ sōlēs.

Ādstĭtĭt ēt blāndē Mărĭām Cўthĕrēă sălūtāt:

"Sālvĕ, sĭdērēaē prōlēs aūgūstă Sĕrēnaē,

māgnōrūm sŭbŏlēs rēgūm părĭtūrăquĕ rēgēs.

Tē prōptēr Păphĭās sēdēs Cŷprōnquĕ rĕlīquī,

tē prōptēr lĭbŭīt tāntōs ēxplērĕ lăbōrēs

ēt tāntūm trānāssĕ mărīs, nē vīlĭŏr ūltrā

prīvātōs pătĕrērĕ lărēs neū tēmpŏrĕ lōngō

dīlātōs iŭvĕnīs nūtrīrĕt Hŏnōrĭŭs īgnēs.

Āccĭpĕ fōrtūnām gĕnĕrīs, dĭădēmă rĕsūmĕ,

quōd trĭbŭās nātīs, ĕt ĭn haēc pĕnĕtrālĭă rūrsūs,

ūndĕ părēns prōgrēssă, rĕdī. Fāc nūllă sŭbēssĕ

vīncŭlă cōgnātaē: quāmvīs ălĭēnă fŭīssēs

prīncĭpĭbūs, rēgnūm pŏtĕrās hōc ōrĕ mĕrērī.

Quaē prŏpĭōr scēptrīs făcĭēs? Quīs dīgnĭŏr aūlā

vūltŭs ĕrīt? Nōn lābră rŏsaē, nōn cōllă prŭīnaē,

nōn crīnēs aēquānt vĭŏlaē, nōn lūmĭnă flāmmaē.

Quām iūnctō lĕvĭtēr sēsē dīscrīmĭnĕ cōnfērt

ūmbră sŭpērcĭlĭī! Mīscēt quām iūstă rŭbōrēm

tēmpĕrĭēs nĭmĭō nēc sānguĭnĕ cāndŏr ăbūndāt!

Aūrōraē vīncīs dĭgĭtōs ŭmĕrōsquĕ Dĭānaē;

īpsām iām sŭpĕrās mātrēm. Sī Bācchŭs ămātōr

dōtālī pŏtŭīt caēlūm sīgnārĕ Cŏrōnā,

cūr nūllīs vīrgō rĕdĭmītūr pūlchrĭŏr āstrīs?

Iām tĭbĭ mōlītūr stēllāntĭă sērtă Bŏōtēs

īnquĕ dĕcūs Mărĭaē iām sīdĕră pārtŭrĭt aēthēr.

Ō dīgnō nēctēndă vĭrō tāntīquĕ pĕr ōrbēm

cōnsōrs īmpĕrĭī! Iām tē vĕnĕrābĭtŭr Hīstēr,

nōmĕn ădōrābūnt pŏpŭlī; iām Rhēnŭs ĕt Ālbīs

sērvĭĕt; īn mĕdĭōs ībīs rēgīnă Sўgāmbrōs.

Quid numerem gentes Atlanteosque recessus

Oceani? Toto pariter dotabere mundo".

Dixit et ornatus, dederant quos nuper ovantes

Nereides, collo membrisque micantibus aptat.

Ipsa caput distinguit acu, substringit amictus;

flammea virgineis accommodat ipsa capillis.

Ante fores iam pompa sonat, pilentaque sacram

praeradiant ductura nurum. Calet obvius ire

iam princeps tardumque cupit discedere solem:

nobilis haud aliter sonipes, quem primus amoris

sollicitavit odor, tumidus quatiensque decoras

curvata cervice iubas Pharsalia rura

pervolat et notos hinnitu flagitat amnes

naribus accensis; mulcet fecunda magistros

spes gregis et pulchro gaudent armenta marito.

Candidus interea positis exercitus armis

exultat socerum circa; nec signifer ullus

nec miles pluviae flores dispergere ritu

cessat purpureoque ducem perfundere nimbo.

Haec quoque velati lauro myrtoque canebant:

"Dive parens, seu te conplectitur axis Olympi,

seu colis Elysias animarum praemia valles,

en promissa tibi Stilicho iam vota peregit.

Iam gratae rediere vices. Conubia pensat:

acceptum reddit thalamum natoque reponit

quod dederat genitor. Numquam te, sancte, pigebit

iudicii nec te pietas suprema fefellit.

Dignus quem legeres, dignus cui pignora tanti

principis et rerum commendarentur habenae.

Dicere possemus quae proelia gesta sub Haemo

quaeque cruentarint fumantem Strymona pugnae,

quam notus clipeo, quanta vi fulminet hostem,

ni prohiberet Hymen, quae tempestiva relatu,

nunc canimus. Quis consilio, quis iuris et aequi

nosse modum melior? Quod semper dissidet, in te

convenit, ingenio robur, prudentia forti.

Fronte quis aequali, quem sic Romana decerent

culmina? Sufficerent tantis quae pectora curis?

Stes licet in populo, clamat quicumque videbit:

"Hic est, hic Stilicho!" sic se testatur et offert

celsa potestatis species, non voce feroci,

non alto simulata gradu, non inproba gestu.

Adfectant alii quidquid fingique laborant,

hoc donat natura tibi. Pudor emicat una

formosusque rigor, vultusque auctura verendos

canities festina venit. Cum sorte remota

contingant senio gravitas viresque iuventae,

utraque te cingit propriis insignibus aetas.

Ornatur Fortuna viro. Non ulla nocendi

tela nec infecti iugulis civilibus enses.

Non odium terrore moves nec frena resolvit

gratia; diligimus pariter pariterque timemus.

Ipse metus te noster amat, iustissime legum

arbiter, egregiae pacis fidissime custos,

optime ductorum, fortunatissime patrum.

Plus iam, plus domino cuncti debere fatemur,

quod gener est, invicte, tuus. Vincire corona;

insere te nostris contempto iure choreis.

Sic puer Eucherius superet virtute parentem;

aurea sic videat similes Thermantia taedas;

sic uterus crescat Mariae; sic natus in ostro

parvus Honoriades genibus considat avitis.