REPOSIANI - DE CONCUBITU MARTIS ET VENERIS (Duff, 1934)

0

Discite securos non umquam credere amores.

ipsa Venus, cui flamma potens, cui militat ardor,

quae tuto posset custode Cupidine amare,

quae docet et fraudes et amorum furta tuetur,

nec sibi securas ualuit praebere latebras.

improbe dure puer, crudelis crimine matris,

pompam ducis, Amor, nullo satiate triumpho!

quid conuersa Iouis laetaris fulmina semper?

ut mage flammantes possis laudare sagittas,

iunge, puer, teretes Veneris Martisque catenas:

gestet amans Mauors titulos et uincula portet

captiuus, quem bella timent! utque ipse ueharis,

iam roseis fera colla iugis submittit amator:

post uulnus, post bella potens Gradiuus anhelat

in castris modo tiro tuis, semperque timendus

te timet et sequitur qua ducunt uincla marita.

ite, precor, Musae: dum Mars, dum blanda Cythere

imis ducta trahunt suspiria crebra medullis

dumque intermixti captatur spiritus oris,

carmine doctiloquo Vulcani uincla parate,

quae Martem nectant Veneris nec bracchia laedant

inter delicias roseo prope liuida serto.

Namque ferunt Paphien, Vulcani et Martis amorem,

inter adulterium nec iusti iura mariti

indice sub Phoebo captam gessisse catenas.

illa manu duros nexus tulit, illa mariti

ferrea uincla sui. quae uis fuit ista doloris?

an fortem faciebat amor? quid, saeue, laboras?

cur nodos Veneri Cyclopia flamma parauit?

de roseis conecte manus, Vulcane, catenis!

nec tu deinde liges, sed blandus uincla Cupido,

ne palmas duro nodus cum uulnere laedat.

Lucus erat Marti gratus, post uulnera Adonis

pictus amore deae; si Phoebi lumina desint,

tutus adulterio, dignus quem Cypris amaret,

quem Byblos coleret, dignus quem Gratia seruet.

uilia non illo surgebant gramina luco:

pingunt purpureos candentia lilia flores;

ornat terra nemus: nunc lotos mitis inumbrat,

nunc laurus, nunc myrtus. habent sua munera rami;

namque hic per frondes redolentia mala relucent.

hic rosa cum uiolis, hic omnis gratia odorum,

hic inter uiolas coma mollis laeta hyacinthi:

dignus amore locus, cui tot sint munera rerum.

non tamen in lucis aurum, non purpura fulget:

flos lectus, flos uincla tori, substramina flores;

deliciis Veneris diues Natura laborat.

texerat hic liquidos fontes non uilis harundo,

sed qua saeua puer componat tela Cupido.

hunc solum Paphie puto lucum fecit amori:

hic Martem exspectare solet. quid Gratia cessat,

quid Charites? cur, saeue puer, non lilia nectis?

tu lectum consterne rosis, tu serta parato

et roseis crinem nodis subnecte decenter.

haec modo purpureum decerpens pollice florem,

cum delibato suspiria ducat odore.

ast tibi blanda manus florem sub pectore condat;

tunc ne purpurei laedat te spina roseti,

destrictis teneras foliis constringe papillas!

sic decet in Veneris luco gaudere puellas:

ut tamen illaesos Paphiae seruetis amores,

uincula sic mixtis caute constringite ramis,

ne diffusa ferat per frondes lumina Titan.

his igitur lucis Paphie, dum proelia Mauors

horrida, dum populos diro terrore fatigat,

ludebat teneris Bybli permixta puellis.

nunc uarios cantu diuom referebat amores

inque modum uocis nunc motus forte decentes

corpore laeta dabat, nunc miscens denique plantas,

nunc alterna mouens suspenso pollice crura,

molliter inflexo subnitens poplite sidit.

saepe comam pulchro collectam flore ligabat

ornans ambrosios diuino pectine crines.

Dum ludos sic blanda Venus, dum gaudia miscet

et dum flet, quod sera uenit sibi grata uoluptas,

et dum suspenso solatia quaerit amori:

ecce furens post bella deus, post proelia uictor

uictus amore uenit. cur gestas ferrea tela?

ne metuat Cypris, comptum decet ire rosetis.

a, quotiens Paphie uultum mentita furentis

lumine conuerso serum incusauit amantem!

uerbera saepe dolens minitata est dulcia serto

aut, ut forte magis succenso Marte placeret,

amouit teneris suspendens oscula labris

nec totum effundens medio blanditur amore.

Decidit aut posita est deuictis lancea palmis

et, dum forte cadit, myrto retinente pependit.

ensem tolle, puer, galeam tu, Gratia, solue;

soluite, Bybliades, praeduri pectora Martis:

haec laxet nodos, haec ferrea uincula temptet

loricaeque moras, uos scuta et tela tenete.

nunc uiolas tractare decet. laetare, Cupido,

terribilem diuum tuo solo numine uictum:

pro telis flores, pro scuto myrtea serta,

et rosa forte loco est gladii, quem iure tremescunt!

Iuerat ad lectum Mauors et pondere duro

floribus incumbens totum turbarat honorem.

ibat pulchra Venus uix presso pollice cauta,

florea ne teneras uiolarent spicula plantas,

et nunc innectens, ne rumpant oscula, crinem,

nunc uestes fluitare sinens, uix lassa retentat,

cum nec tota latet nec totum nudat amorem.

ille inter flores furtiuo lumine tectus

spectat hians Venerem totoque ardore tremescit.

incubuit lectis Paphie. proh sancte Cupido,

quam blandas uoces, quae tunc ibi murmura fundunt!

oscula permixtis quae tunc fixere labellis!

quam bene consertis haeserunt artubus artus!

stringebat Paphiae Mauors tunc pectore dextram

et collo innexam ne laedant pondera laeuam,

lilia cum roseis supponit candida sertis.

saepe leui cruris tactu commouit amantem

in flammas, quas diua fouet. iam languida fessos

forte quies Martis tandem compresserat artus;

non tamen omnis amor, non omnis pectore cessit

flamma dei: trahit in medio suspiria somno

et uenerem totis pulmonibus ardor anhelat.

ipsa Venus tunc tunc calidis succensa uenenis

uritur ardescens nec somnia parta quieta.

o species quam blanda! o quam bene presserat artus

nudos forte sopor! niueis suffulta lacertis

colla nitent: pectus gemino quasi sidere fulget.

non omnis resupina iacet, sed corpore flexo

molliter et laterum qua se confinia iungunt.

Martem respiciens deponit lumina somno,

sed gratiosa, decens. pro lucis forte Cupido

Martis tela gerit; quae postquam singula lustrat,

loricam clipeum gladium galeaeque minacis

cristas, flore ligat; tunc hastae pondera temptat

miraturque suis tantum licuisse sagittis.

Iam medium Phoebus radiis possederat orbem,

iam tumidis calidus spatiis librauerat horas:

flammantes retinebat equos. proh conscia facti

inuida lux! Veneris qui nunc produntur amores

lumine, Phoebe, tuo! stant capti iudice tanto

Mars Amor et Paphie, ramisque inserta tremescunt

lumina, nec crimen possunt te teste negare.

uiderat effusis Gradiuum Phoebus habenis

in gremio Paphiae spirantem incendia amoris.

o rerum male tuta fides! o gaudia et ipsis

uix secura deis! quis non, cum Cypris amaret,

praeside sub tanto tutum speraret amare?

criminis exemplum si iam de numine habemus,

quid speret mortalis amor? quae uota ferenda?

quod numen poscat, quo sit securus, adulter?

Cypris amat, nec tuta tamen! compressit habenas

Phoebus et ad lucos tantummodo lumina uertit

et sic pauca refert: 'nunc spargis tela, Cupido;

nunc nunc, diua Venus, nati deuicta sagittis

das mihi solamen; sub te securus amaui:

fabula, non crimen, nostri dicentur amores.'

Haec ait et dictis Vulcanum instigat amaris:

'dic ubi sit Cytherea decens, secure marite!

te exspectat lacrimans, tibi castum seruat amorem?

uel si forte tuae Veneris fera crimina nescis,

quaere simul Martem, cui tu modo tela parasti.'

dixit et infuso radiabat lumine lucum

inque fidem sceleris totos demiserat ignes.

haeserat Ignipotens stupefactus crimine tanto.

iam quasi torpescens (uix sufficit ira dolori)

ore fremit maestoque modo gemit ultima pulsans

ilia et indignans suspiria pressa fatigat.

antra furens Aetnaea petit. uix iusserat, omnes

incubuere manus, multum dolor addidit arti.

quam cito cuncta gerunt ars numen flamma maritus

ira dolor! nam uix causam tunc forte iubendo

dixerat, et uindex coniunx iam uincla ferebat.

peruenit ad lucos, non ipsi uisus Amori,

non Chariti: totas arti mandauerat iras.

uincula tunc manibus suspenso molliter ictu

illigat et teneris conectit bracchia palmis.

excutitur somno Mauors et pulchra Cythere.

posset Gradiuus ualidos disrumpere nexus,

sed retinebat amor, Veneris ne bracchia laedat.

tunc tu sub galea, tunc inter tela latebas,

saeue Cupido, timens. stat Mauors lumine toruo

atque indignatur, quod sit deprensus adulter.

at Paphie conuersa dolet non crimina facti;

sed quae sit uindicta sibi tum singula uoluens

cogitat et poenam sentit, si Phoebus amaret.

iamque dolos properans decorabat cornua tauri,

Passiphaae crimen mixtique cupidinis iram.

Dīscĭtĕ sēcūrōs nōn ūmquām crēdĕre ămōrēs.

īpsă Vĕnūs, cuī flāmmă pŏtēns, cuī mīlĭtăt ārdōr,

quaē tūtō pōssēt cūstōdĕ Cŭpīdĭne ămārĕ,

quaē dŏcĕt ēt fraūdēs ĕt ămōrūm fūrtă tŭētūr,

nēc sĭbĭ sēcūrās vălŭīt praēbērĕ lătēbrās.

īmprŏbĕ dūrĕ pŭēr, crūdēlīs crīmĭnĕ mātrīs,

pōmpām dūcĭs, Ămōr, nūllō sătĭātĕ trĭūmphō!

quīd cōnvērsă Iŏvīs laētārīs fūlmĭnă sēmpēr?

ūt măgĕ flāmmāntēs pōssīs laūdārĕ săgīttās,

iūngĕ, pŭēr, tĕrĕtēs Vĕnĕrīs Mārtīsquĕ cătēnās:

gēstĕt ămāns Māvōrs tĭtŭlōs ēt vīncŭlă pōrtēt

cāptīvūs, quēm bēllă tĭmēnt! ūtque īpsĕ vĕhārīs,

iām rŏsĕīs fĕră cōllă iŭgīs sūbmīttĭt ămātōr:

pōst vūlnūs, pōst bēllă pŏtēns Grādīvŭs ănhēlāt

īn cāstrīs mŏdŏ tīrŏ tŭīs, sēmpērquĕ tĭmēndūs

tē tĭmĕt ēt sĕquĭtūr quā dūcūnt vīnclă mărītă.

ītĕ, prĕcōr, Mūsaē: dūm Mārs, dūm blāndă Cўthērē

īmīs dūctă trăhūnt sūspīrĭă crēbră mĕdūllīs

dūmque īntērmīxtī cāptātūr spīrĭtŭs ōrīs,

cārmĭnĕ dōctĭlŏquō Vūlcānī vīnclă părātĕ,

quaē Mārtēm nēctānt Vĕnĕrīs nēc brācchĭă laēdānt

īntēr dēlĭcĭās rŏsĕō prŏpĕ līvĭdă sērtō.

Nāmquĕ fĕrūnt Păphĭēn, Vūlcāni ēt Mārtĭs ămōrēm,

īntĕr ădūltĕrĭūm nēc iūstī iūră mărītī

īndĭcĕ sūb Phoēbō cāptām gēssīssĕ cătēnās.

īllă mănū dūrōs nēxūs tŭlĭt, īllă mărītī

fērrĕă vīnclă sŭī. quaē vīs fŭĭt īstă dŏlōrīs?

ān fōrtēm făcĭēbăt ămōr? quīd, saēvĕ, lăbōrās?

cūr nōdōs Vĕnĕrī Cŷclōpĭă flāmmă părāvīt?

dē rŏsĕīs cōnēctĕ mănūs, Vūlcānĕ, cătēnīs!

nēc tū deīndĕ lĭgēs, sēd blāndūs vīnclă Cŭpīdŏ,

nē pālmās dūrō nōdūs cūm vūlnĕrĕ laēdāt.

Lūcŭs ĕrāt Mārtī grātūs, pōst vūlnĕra Ădōnīs

pīctŭs ămōrĕ dĕaē; sī Phoēbī lūmĭnă dēsīnt,

tūtŭs ădūltĕrĭō, dīgnūs quēm Cŷprĭs ămārēt,

quēm Bŷblōs cŏlĕrēt, dīgnūs quēm Grātĭă sērvēt.

vīlĭă nōn īllō sūrgēbānt grāmĭnă lūcō:

pīngūnt pūrpŭrĕōs cāndēntĭă līlĭă flōrēs;

ōrnāt tērră nĕmūs: nūnc lōtōs mītĭs ĭnūmbrāt,

nūnc laūrūs, nūnc mŷrtŭs. hăbēnt sŭă mūnĕră rāmī;

nāmque hīc pēr frōndēs rĕdŏlēntĭă mālă rĕlūcēnt.

hīc rŏsă cūm vĭŏlīs, hīc ōmnīs grātĭa ŏdōrūm,

hīc īntēr vĭŏlās cŏmă mōllīs laēta hўăcīnthī:

dīgnŭs ămōrĕ lŏcūs, cuī tōt sīnt mūnĕră rērūm.

nōn tămĕn īn lūcīs aūrūm, nōn pūrpŭră fūlgēt:

flōs lēctūs, flōs vīnclă tŏrī, sūbstrāmĭnă flōrēs;

dēlĭcĭīs Vĕnĕrīs dīvēs Nātūră lăbōrāt.

tēxĕrăt hīc lĭquĭdōs fōntēs nōn vīlĭs hărūndŏ,

sēd quā saēvă pŭēr cōmpōnāt tēlă Cŭpīdŏ.

hūnc sōlūm Păphĭē pŭtŏ lūcūm fēcĭt ămōrī:

hīc Mārtem ēxspēctārĕ sŏlēt. quīd Grātĭă cēssāt,

quīd Chărĭtēs? cūr, saēvĕ pŭēr, nōn līlĭă nēctīs?

tū lēctūm cōnstērnĕ rŏsīs, tū sērtă părātŏ

ēt rŏsĕīs crīnēm nōdīs sūbnēctĕ dĕcēntēr.

haēc mŏdŏ pūrpŭrĕūm dēcērpēns pōllĭcĕ flōrēm,

cūm dēlībātō sūspīrĭă dūcăt ŏdōrĕ.

āst tĭbĭ blāndă mănūs flōrēm sūb pēctŏrĕ cōndāt;

tūnc nē pūrpŭrĕī laēdāt tē spīnă rŏsētī,

dēstrīctīs tĕnĕrās fŏlĭīs cōnstrīngĕ păpīllās!

sīc dĕcĕt īn Vĕnĕrīs lūcō gaūdērĕ pŭēllās:

ūt tămĕn īllaēsōs Păphĭaē sērvētĭs ămōrēs,

vīncŭlă sīc mīxtīs caūtē cōnstrīngĭtĕ rāmīs,

nē dīffūsă fĕrāt pēr frōndēs lūmĭnă Tītān.

hīs ĭgĭtūr lūcīs Păphĭē, dūm proēlĭă Māvōrs

hōrrĭdă, dūm pŏpŭlōs dīrō tērrōrĕ fătīgāt,

lūdēbāt tĕnĕrīs Bŷblī pērmīxtă pŭēllīs.

nūnc vărĭōs cāntū dīvōm rĕfĕrēbăt ămōrēs

īnquĕ mŏdūm vōcīs nūnc mōtūs fōrtĕ dĕcēntēs

cōrpŏrĕ laētă dăbāt, nūnc mīscēns dēnĭquĕ plāntās,

nūnc āltērnă mŏvēns sūspēnsō pōllĭcĕ crūră,

mōllĭtĕr īnflēxō sūbnītēns pōplĭtĕ sīdīt.

saēpĕ cŏmām pūlchrō cōllēctām flōrĕ lĭgābāt

ōrnāns āmbrŏsĭōs dīvīnō pēctĭnĕ crīnēs.

Dūm lūdōs sīc blāndă Vĕnūs, dūm gaūdĭă mīscēt

ēt dūm flēt, quōd sēră vĕnīt sĭbĭ grātă vŏlūptās,

ēt dūm sūspēnsō sōlātĭă quaērĭt ămōrī:

ēccĕ fŭrēns pōst bēllă dĕūs, pōst proēlĭă vīctōr

vīctŭs ămōrĕ vĕnīt. cūr gēstās fērrĕă tēlă?

nē mĕtŭāt Cŷprīs, cōmptūm dĕcĕt īrĕ rŏsētīs.

ā, quŏtĭēns Păphĭē vūltūm mēntītă fŭrēntīs

lūmĭnĕ cōnvērsō sērum īncūsāvĭt ămāntēm!

vērbĕră saēpĕ dŏlēns mĭnĭtāta ēst dūlcĭă sērtō

aūt, ūt fōrtĕ măgīs sūccēnsō Mārtĕ plăcērēt,

āmōvīt tĕnĕrīs sūspēndēns ōscŭlă lābrīs

nēc tōtum ēffūndēns mĕdĭō blāndītŭr ămōrĕ.

Dēcĭdĭt aūt pŏsĭta ēst dēvīctīs lāncĕă pālmīs

ēt, dūm fōrtĕ cădīt, mŷrtō rĕtĭnēntĕ pĕpēndīt.

ēnsēm tōllĕ, pŭēr, gălĕām tū, Grātĭă, sōlvĕ;

sōlvĭtĕ, Bŷblĭădēs, praēdūrī pēctŏră Mārtīs:

haēc lāxēt nōdōs, haēc fērrĕă vīncŭlă tēmptēt

lōrīcaēquĕ mŏrās, vōs scūta ēt tēlă tĕnētĕ.

nūnc vĭŏlās trāctārĕ dĕcēt. laētārĕ, Cŭpīdŏ,

tērrĭbĭlēm dīvūm tuō sōlō nūmĭnĕ vīctūm:

prō tēlīs flōrēs, prō scūtō mŷrtĕă sērtă,

ēt rŏsă fōrtĕ lŏco ēst glădĭī, quēm iūrĕ trĕmēscūnt!

Īvĕrăt ād lēctūm Māvōrs ēt pōndĕrĕ dūrō

flōrĭbŭs īncūmbēns tōtūm tūrbārăt hŏnōrēm.

ībāt pūlchră Vĕnūs vīx prēssō pōllĭcĕ caūtă,

flōrĕă nē tĕnĕrās vĭŏlārēnt spīcŭlă plāntās,

ēt nūnc īnnēctēns, nē rūmpānt ōscŭlă, crīnēm,

nūnc vēstēs flŭĭtārĕ sĭnēns, vīx lāssă rĕtēntāt,

cūm nēc tōtă lătēt nēc tōtūm nūdăt ămōrēm.

īlle īntēr flōrēs fūrtīvō lūmĭnĕ tēctūs

spēctăt hĭāns Vĕnĕrēm tōtōque ārdōrĕ trĕmēscīt.

īncŭbŭīt lēctīs Păphĭē. prōh sānctĕ Cŭpīdŏ,

quām blāndās vōcēs, quaē tūnc ĭbĭ mūrmŭră fūndūnt!

ōscŭlă pērmīxtīs quaē tūnc fīxērĕ lăbēllīs!

quām bĕnĕ cōnsērtīs haēsērūnt ārtŭbŭs ārtūs!

strīngēbāt Păphĭaē Māvōrs tūnc pēctŏrĕ dēxtrām

ēt cōllo īnnēxām nē laēdānt pōndĕră laēvām,

līlĭă cūm rŏsĕīs sūppōnīt cāndĭdă sērtīs.

saēpĕ lĕvī crūrīs tāctū cōmmōvĭt ămāntēm

īn flāmmās, quās dīvă fŏvēt. iām lānguĭdă fēssōs

fōrtĕ quĭēs Mārtīs tāndēm cōmprēssĕrăt ārtūs;

nōn tămĕn ōmnĭs ămōr, nōn ōmnīs pēctŏrĕ cēssīt

flāmmă dĕī: trăhĭt īn mĕdĭō sūspīrĭă sōmnō

ēt vĕnĕrēm tōtīs pūlmōnĭbŭs ārdŏr ănhēlāt.

īpsă Vĕnūs tūnc tūnc călĭdīs sūccēnsă vĕnēnīs

ūrĭtŭr ārdēscēns nēc sōmnĭă pārtă quĭētă.

ō spĕcĭēs quām blānda! ō quām bĕnĕ prēssĕrăt ārtūs

nūdōs fōrtĕ sŏpōr! nĭvĕīs sūffūltă lăcērtīs

cōllă nĭtēnt: pēctūs gĕmĭnō quăsĭ sīdĕrĕ fūlgēt.

nōn ōmnīs rĕsŭpīnă iăcēt, sēd cōrpŏrĕ flēxō

mōllĭtĕr ēt lătĕrūm quā sē cōnfīnĭă iūngūnt.

Mārtēm rēspĭcĭēns dēpōnīt lūmĭnă sōmnō,

sēd grătĭōsă, dĕcēns. prō lūcīs fōrtĕ Cŭpīdŏ

Mārtīs tēlă gĕrīt; quaē pōstquām sīngŭlă lūstrāt,

lōrīcām clĭpĕūm glădĭūm gălĕaēquĕ mĭnācīs

crīstās, flōrĕ lĭgāt; tūnc hāstaē pōndĕră tēmptāt

mīrātūrquĕ sŭīs tāntūm lĭcŭīssĕ săgīttīs.

Iām mĕdĭūm Phoēbūs rădĭīs pōssēdĕrăt ōrbēm,

iām tŭmĭdīs călĭdūs spătĭīs lībrāvĕrăt hōrās:

flāmmāntēs rĕtĭnēbăt ĕquōs. prōh cōnscĭă fāctī

īnvĭdă lūx! Vĕnĕrīs quī nūnc prōdūntŭr ămōrēs

lūmĭnĕ, Phoēbĕ, tŭō! stānt cāptī iūdĭcĕ tāntō

Mārs Ămŏr ēt Păphĭē, rāmīsque īnsērtă trĕmēscūnt

lūmĭnă, nēc crīmēn pōssūnt tē tēstĕ nĕgārĕ.

vīdĕrăt ēffūsīs Grādīvūm Phoēbŭs hăbēnīs

īn grĕmĭō Păphĭaē spīrāntem īncēndĭa ămōrīs.

ō rērūm mălĕ tūtă fĭdēs! ō gaūdĭa ĕt īpsīs

vīx sēcūră dĕīs! quīs nōn, cūm Cŷprĭs ămārēt,

praēsĭdĕ sūb tāntō tūtūm spērārĕt ămārĕ?

crīmĭnĭs ēxēmplūm sī iām dē nūmĭne hăbēmūs,

quīd spērēt mōrtālĭs ămōr? quaē vōtă fĕrēndă?

quōd nūmēn pōscāt, quō sīt sēcūrŭs, ădūltēr?

Cŷprĭs ămāt, nēc tūtă tămēn! cōmprēssĭt hăbēnās

Phoēbŭs ĕt ād lūcōs tāntūmmŏdŏ lūmĭnă vērtīt

ēt sīc paūcă rĕfērt: 'nūnc spārgīs tēlă, Cŭpīdŏ;

nūnc nūnc, dīvă Vĕnūs, nātī dēvīctă săgīttīs

dās mĭhĭ sōlāmēn; sūb tē sēcūrŭs ămāvī:

fābŭlă, nōn crīmēn, nōstrī dīcēntŭr ămōrēs.'

Haēc ăĭt ēt dīctīs Vūlcānum īnstīgăt ămārīs:

'dīc ŭbĭ sīt Cўthĕrēă dĕcēns, sēcūrĕ mărītĕ!

te ēxspēctāt lăcrĭmāns, tĭbĭ cāstūm sērvăt ămōrēm?

vēl sī fōrtĕ tŭaē Vĕnĕrīs fĕră crīmĭnă nēscīs,

quaērĕ sĭmūl Mārtēm, cuī tū mŏdŏ tēlă părāstī.'

dīxĭt ĕt īnfūsō rădĭābāt lūmĭnĕ lūcūm

īnquĕ fĭdēm scĕlĕrīs tōtōs dēmīsĕrăt īgnēs.

haēsĕrăt Īgnĭpŏtēns stŭpĕfāctūs crīmĭnĕ tāntō.

iām quăsĭ tōrpēscēns (vīx sūffĭcĭt īră dŏlōrī)

ōrĕ frĕmīt maēstōquĕ mŏdō gĕmĭt ūltĭmă pūlsāns

īlĭa ĕt īndīgnāns sūspīrĭă prēssă fătīgāt.

āntră fŭrēns Aētnaēă pĕtīt. vīx iūssĕrăt, ōmnēs

īncŭbŭērĕ mănūs, mūltūm dŏlŏr āddĭdĭt ārtī.

quām cĭtŏ cūnctă gĕrūnt ārs nūmēn flāmmă mărītūs

īră dŏlōr! nām vīx caūsām tūnc fōrtĕ iŭbēndō

dīxĕrăt, ēt vīndēx cōniūnx iām vīnclă fĕrēbāt.

pērvĕnĭt ād lūcōs, nōn īpsī vīsŭs Ămōrī,

nōn Chărĭtī: tōtās ārtī māndāvĕrăt īrās.

vīncŭlă tūnc mănĭbūs sūspēnsō mōllĭtĕr īctū

īllĭgăt ēt tĕnĕrīs cōnēctīt brācchĭă pālmīs.

ēxcŭtĭtūr sōmnō Māvōrs ēt pūlchră Cўthērē.

pōssēt Grādīvūs vălĭdōs dīsrūmpĕrĕ nēxūs,

sēd rĕtĭnēbăt ămōr, Vĕnĕrīs nē brācchĭă laēdāt.

tūnc tū sūb gălĕā, tūnc īntēr tēlă lătēbās,

saēvĕ Cŭpīdŏ, tĭmēns. stāt Māvōrs lūmĭnĕ tōrvō

ātque īndīgnātūr, quōd sīt dēprēnsŭs ădūltēr.

āt Păphĭē cōnvērsă dŏlēt nōn crīmĭnă fāctī;

sēd quaē sīt vīndīctă sĭbī tūm sīngŭlă vōlvēns

cōgĭtăt ēt poēnām sēntīt, sī Phoēbŭs ămārēt.

iāmquĕ dŏlōs prŏpĕrāns dĕcŏrābāt cōrnŭă taūrī,

Pāssĭphăaē crīmēn mīxtīquĕ cŭpīdĭnĭs īrām.