Hōc tĭbĭ quīdquĭd ĭd ēst lōngīnquīs mīttĭt ăb ōrīs

Gāllĭă Rōmānaē ‖ nōmĭnĕ dīctă tŏgaē.

Hūnc lĕgĭs ēt laūdās lībrūm fōrtāssĕ prĭōrēm:

īllă vĕl haēc mĕă sūnt, ‖ quaē mĕlĭōră pŭtās.

Plūs sānē plăcĕāt dŏmĭnā quī nātŭs ĭn ūrbe ēst:

dēbĕt ĕnīm Gāllūm ‖ vīncĕrĕ vērnă lĭbēr.

Cūiūs vīs fĭĕrī lĭbēllĕ, mūnūs?

Fēstīnā tĭbĭ vīndĭcēm părārē,

nē nīgrām cĭtŏ rāptŭs īn cŭlīnām

cōrdŷlās mădĭdā tĕgās păpŷrō

vēl tūrīs pĭpĕrīsvĕ sīs cŭcūllūs.

Faūstīnī fŭgĭs īn sĭnūm? Săpīstī.

Cēdrō nūnc lĭcĕt āmbŭlēs pĕrūnctūs

ēt frōntīs gĕmĭnō dĕcēns hŏnōrē

pīctīs lūxŭrĭērĭs ūmbĭlīcīs,

ēt tē pūrpŭră dēlĭcātă vēlēt,

ēt cōccō rŭbĕāt sŭpērbŭs īndēx.

Īllō vīndĭcĕ nēc Prŏbūm tĭmētō.

[Fōrmōnsām făcĭēm nīgrō mĕdĭcāmĭnĕ cēlās,

sēd nōn fōrmōnsō ‖ cōrpŏrĕ laēdĭs ăquās.

Īpsām crēdĕ dĕām vērbīs tĭbĭ dīcĕrĕ nōstrīs:

"Aūt ăpĕrī fācīem, ‖ aūt tŭnĭcātă lăvā".]

Rōmām vādĕ, lĭbēr: sī, vēnĕrĭs ūndĕ, rĕquīrēt,

Aēmĭlĭaē dīcēs ‖ dē rĕgĭōnĕ vĭaē.

Sī, quĭbŭs īn tērrīs, quā sīmŭs ĭn ūrbĕ, rŏgābīt,

Cōrnēlī rĕfĕrās ‖ mē lĭcĕt ēssĕ Fŏrō.

Cūr ābsīm, quaērēt: brĕvĭtēr tū mūltă fătērĕ:

"Nōn pŏtĕrāt vānaē ‖ taēdĭă fērrĕ tŏgaē".

"Quāndŏ vĕnīt"? dīcēt: tū rēspōndētŏ: "Pŏētă

ēxĭĕrāt: vĕnĭēt, ‖ cūm cĭthăroēdŭs ĕrīt".

Vīs cōmmēndārī sĭnĕ mē cūrsūrŭs ĭn ūrbēm,

pārvĕ lĭbēr, mūltīs, ‖ ān sătĭs ūnŭs ĕrīt?

Ūnŭs ĕrīt, mĭhĭ crēdĕ, sătīs, cuī nōn ĕrĭs hōspēs,

Iūlĭŭs, ādsĭdŭūm ‖ nōmĕn ĭn ōrĕ mĕō.

Prōtĭnŭs hūnc prīmaē quaērēs īn līmĭnĕ Tēctaē:

quōs tĕnŭīt Dāphnīs, ‖ nūnc tĕnĕt īllĕ lărēs.

Ēst īllī cōniūnx, quaē tē mănĭbūsquĕ sĭnūquĕ

ēxcĭpĭēt, tū vēl ‖ pūlvĕrŭlēntŭs ĕās.

Hōs tū seū părĭtēr sīve hānc īllūmvĕ prĭōrēm

vīdĕrĭs, hōc dīcēs ‖ "Mārcŭs hăvērĕ iŭbēt",

ēt sătĭs ēst: ălĭōs cōmmēndĕt ĕpīstŏlă: pēccāt

quī cōmmēndāndūm ‖ sē pŭtăt ēssĕ sŭīs.

Lūx tĭbĭ pōst Īdūs nŭmĕrātūr tērtĭă Māiās,

Mārcēllīnĕ, tŭīs ‖ bīs cĕlĕbrāndă săcrīs.

Īnpŭtăt aēthĕrĭōs ōrtūs haēc prīmă părēntī,

lībāt flōrēntēs ‖ haēc tĭbĭ prīmă gĕnās.

Māgnă lĭcēt dĕdĕrīt iūcūndaē mūnĕră vītaē,

plūs nūmquām pātrī ‖ praēstĭtĭt īllĕ dĭēs.

Cēntūm mĭsēllī iām vălētĕ quādrāntēs,

ānteāmbŭlōnīs cōngĭārĭūm lāssī,

quōs dīvĭdēbāt bālnĕātŏr ēlīxūs.

Quīd cōgĭtātīs, ō fămēs ămīcōrūm?

Rēgīs sŭpērbī spōrtŭlaē rĕcēssērūnt.

"Nĭhīl strŏphārum ēst: iām sălārĭūm dāndum ēst".

"Thāĭdă Quīntŭs ămāt". "Quām Thāĭdă"? "Thāĭdă lūscām".

Ūnum ŏcŭlūm Thāīs ‖ nōn hăbĕt, īllĕ dŭōs.

Vērsĭcŭlōs īn mē nārrātūr scrībĕrĕ Cīnnă.

Nōn scrībīt, cūiūs ‖ cārmĭnă nēmŏ lĕgīt.

Cōnstĭtŭīt, Phĭlŏmūsĕ, pătēr tĭbĭ mīlĭă bīnă

mēnstrŭă pērque ōmnīs ‖ praēstĭtĭt īllă dĭēs,

lūxŭrĭām prĕmĕrēt cūm crāstĭnă sēmpĕr ĕgēstās

ēt vĭtĭīs ēssēnt ‖ dāndă dĭūrnă tŭīs.

Īdēm tē mŏrĭēns hērēdem ēx āssĕ rĕlīquīt.

Ēxhērēdāvīt ‖ tē, Phĭlŏmūsĕ, pătēr.

Sī tŭă nēc Thāīs nēc lūsca ēst, Quīntĕ, pŭēllă,

cūr īn tē fāctūm ‖ dīstĭchŏn ēssĕ pŭtās?

Sēd sĭmĭle ēst ălĭquīd: prō Lāĭdĕ Thāĭdă dīxī.

Dīc mĭhĭ, quīd sĭmĭle ēst ‖ Thāĭs ĕt Hērmĭŏnē?

Tū tămĕn ēs Quīntūs: mūtēmūs nōmĕn ămāntīs:

sī nōn vūlt Quīntūs, ‖ Thāĭdă Sēxtŭs ămēt.

Ūnguēntūm, fătĕōr, bŏnūm dĕdīstī

cōnvīvīs hĕrĕ, sēd nĭhīl scĭdīstī.

Rēs sālsa ēst bĕne ŏlēre ĕt ēsŭrīrē.

Quī nōn cēnăt ĕt ūnguĭtūr, Făbūllē,

hīc vērē mĭhĭ mōrtŭūs vĭdētūr.

Dūm nōn vīs pīscēs, dūm nōn vīs cārpĕrĕ pūllōs

ēt plūs quām pātrī, ‖ Naēvĭă, pārcĭs ăprō,

āccūsās rūmpīsquĕ cŏcūm, tāmquam ōmnĭă crūdă

āttŭlĕrīt. Nūmquām ‖ sīc ĕgŏ crūdŭs ĕrō.

Rōmām pĕtēbăt ēsŭrītōr Tūccĭūs

prŏfēctŭs ēx Hīspānĭā.

Ōccūrrĭt īllī spōrtŭlārūm fābŭlă:

ā pōntĕ rēdiīt Mūlvĭō.

Plūs crēdīt nēmō tōtā quām Cōrdŭs ĭn ūrbĕ.

"Cūm sīt tām paūpēr, ‖ quōmŏdŏ"? Caēcŭs ămāt.

Dās glădĭātōrēs, sūtōrūm rēgŭlĕ, Cērdŏ,

quōdquĕ tĭbī trĭbŭīt ‖ sūbŭlă, sīcă răpīt.

Ēbrĭŭs ēs: nĕque ĕnīm făcĕrēs hōc sōbrĭŭs ūmquām,

ūt vēllēs cŏrĭō ‖ lūdĕrĕ, Cērdŏ, tŭō.

Lūsīstī cŏrĭō: sēd tē, mĭhĭ crēdĕ, mĕmēntŏ

nūnc īn pēllĭcŭlā, ‖ Cērdŏ, tĕnērĕ tŭā.

Cīrcūmlātă dĭū mēnsīs scrīblītă sĕcūndīs

ūrēbāt nĭmĭō ‖ saēvă călōrĕ mănūs;

sēd măgĭs ārdēbāt Săbĭdī gŭlă: prōtĭnŭs ērgō

sūfflāvīt būccīs ‖ tērquĕ quătērquĕ sŭīs.

Īllă quĭdēm tĕpŭīt dĭgĭtōsque ādmīttĕrĕ vīsa ēst,

sēd nēmō pŏtŭīt ‖ tāngĕrĕ: mērdă fŭīt.

Pērfrīxīssĕ tŭās quēsta ēst praēfātĭŏ faūcēs.

Cūm te ēxcūsārīs, ‖ Māxĭmĕ, quīd rĕcĭtās?

Prōxĭmă cēntēnīs ōstēndĭtŭr ūrsă cŏlūmnīs,

ēxōrnānt fīctaē ‖ quā plătănōnă fĕraē.

Hūiūs dūm pătŭlōs ādlūdēns tēmptăt hĭātūs

pūlchĕr Hўlās, tĕnĕrām ‖ mērsĭt ĭn ōră mănūm.

Vīpĕră sēd caēcō scĕlĕrātă lătēbăt ĭn aērĕ

vīvēbātque ănĭmā ‖ dētĕrĭōrĕ fĕră.

Nōn sēnsīt pŭĕr ēssĕ dŏlōs, nĭsĭ dēntĕ rĕcēptō

dūm pĕrĭt. Ō făcĭnūs, ‖ fālsă quŏd ūrsă fŭīt!

Dīc, Mūsă, quĭd ăgāt Cānĭūs mĕūs Rūfūs:

ŭtrūmnĕ chārtīs trādĭt īllĕ vīctūrīs

lĕgēndă tēmpŏrum āctă Claūdĭānōrūm?

Ān quaē Nĕrōnī fālsŭs ādstrŭīt scrīptōr,

ăn aēmŭlātūr īnprŏbī iŏcōs Phaēdrī?

Lāscīvŭs ĕlĕgīs ān sĕvērŭs hērōīs?

Ăn īn cŏthūrnīs hōrrĭdūs Sŏphōclēīs?

Ăn ōtĭōsŭs īn schŏlā pŏētārūm

lĕpōrĕ tīnctōs Āttĭcō sălēs nārrāt?

Hīnc sī rĕcēssīt, pōrtĭcūm tĕrīt tēmplī

ăn spātĭă cārpīt lēntŭs Ārgŏnaūtārūm?

Ān dēlĭcātaē sōlĕ rūrsŭs Eūrōpaē

īntēr tĕpēntēs pōst mĕrīdĭē būxōs

sĕdĕt āmbŭlātvĕ lībĕr ācrĭbūs cūrīs?

Tĭtīnĕ thērmīs ān lăvātŭr Āgrīppaē

ăn īnpŭdīcī bālnĕō Tĭgīllīnī?

Ăn rūrĕ Tūllī frŭĭtŭr ātquĕ Lūcānī?

Ăn Pōllĭōnīs dūlcĕ cūrrĭt ād quārtūm?

Ăn aēstuăntīs iām prōfĕctŭs ād Bāiās

pĭgēr Lŭcrīnō naūcŭlātŭr īn stāgnō?

"Vīs scīrĕ quĭd ăgāt Cānĭūs tŭūs? Rīdēt".

Prōscrīptūm fămŭlūs sērvāvīt frōntĕ nŏtātūs.

Nōn fŭĭt haēc dŏmĭnī ‖ vītă, sĕd īnvĭdĭă.

Dĕdĕrās, Ăpīcī, bīs trĕcēntĭēs vēntrī,

ĕt ădhūc sŭpĕrērāt cēntĭēs tĭbī lāxūm.

Hōc tū grăvātŭs ūt fămem ēt sĭtĭm fĕrrē

sūmmā vĕnēnūm pōtĭōnē pērdūxtī.

Nĭhĭl ēst, Ăpīcī, tĭbĭ gŭlōsĭūs fāctūm.

Ōmnĭă cūm rētrō pŭĕrīs ōbsōnĭă trādās,

cūr nōn mēnsă tĭbī ‖ pōnĭtŭr ā pĕdĭbūs?

Vītĕ nŏcēns rōsā stābāt mŏrĭtūrŭs ăd ārās

hīrcūs, Bācchĕ, tŭīs ‖ vīctĭmă grātă săcrīs.

Quēm Tūscūs māctārĕ dĕō cūm vēllĕt ărūspēx,

dīxĕrăt āgrēstī ‖ fōrtĕ rŭdīquĕ vĭrō

ūt cĭtŏ tēstĭcŭlōs ĕt ăcūtā fālcĕ sĕcārēt,

taētĕr ŭt īnmūndaē ‖ cārnĭs ăbīrĕt ŏdōr.

Īpsĕ sŭpēr vĭrĭdēs ārās lūctāntĭă prōnūs

dūm rĕsĕcāt cūltrō ‖ cōllă prĕmītquĕ mănū,

īngēns īrātīs āppārŭĭt hīrnĕă sācrīs.

Ōccŭpăt hānc fērrō ‖ rūstĭcŭs ātquĕ sĕcāt,

hōc rătŭs āntīquōs sācrōrūm pōscĕrĕ rītūs

tālĭbŭs ēt fībrīs ‖ nūmĭnă prīscă cŏlī.

Sīc, mŏdŏ quī Tūscūs fŭĕrās, nūnc Gāllŭs ărūspēx,

dūm iŭgŭlās hīrcūm, ‖ fāctŭs ĕs īpsĕ căpēr.

Sī tēmpĕrārĭ bālnĕūm cŭpīs fērvēns,

Faūstīnĕ, quōd vīx Iūlĭānŭs īntrārēt,

rŏgā lăvētūr rhētŏrēm Săbīneīūm.

Nĕrōnĭānās īs rĕfrĭgĕrāt thērmās.

Praēdĭă sōlŭs hăbēs ēt sōlūs, Cāndĭdĕ, nūmmōs,

aūrĕă sōlŭs hăbēs, ‖ mūrrĭnă sōlŭs hăbēs,

Māssĭcă sōlŭs hăbēs ĕt Ŏpīmī Caēcŭbă sōlūs,

ēt cōr sōlŭs hăbēs, ‖ sōlŭs ĕt īngĕnĭūm.

Ōmnĭă sōlŭs hăbēs - hōc mē pŭtă vēllĕ nĕgārĕ! -

ūxōrēm sĕd hăbēs, ‖ Cāndĭdĕ, cūm pŏpŭlō.

Nūmquām mē rĕvŏcās, vĕnĭās cūm saēpĕ vŏcātūs:

īgnōscō, nūllūm ‖ sī mŏdŏ, Gāllĕ, vŏcās.

Īnvītās ălĭōs: vĭtĭum ēst ŭtrĭūsquĕ. "Quŏd"? īnquīs:

Ēt mĭhĭ cōr nōn ēst ‖ ēt tĭbĭ, Gāllĕ, pŭdōr.

Aūrĭcŭlām Mărĭō grăvĭtēr mīrārĭs ŏlērĕ.

Tū făcĭs hōc: gārrīs, ‖ Nēstŏr, ĭn aūrĭcŭlām.

Hās cūm gĕmĭnā cōmpĕdĕ dēdĭcāt cătēnās,

Sātūrnĕ, tĭbī Zōĭlŭs, ānŭlōs prĭōrēs.

Spōrtŭlă nūllă dătūr; grātīs cōnvīvă rĕcūmbīs:

dīc mĭhĭ, quīd Rōmaē, ‖ Gārgĭlĭānĕ, făcīs?

Ūndĕ tĭbī tŏgŭla ēst ēt fūscaē pēnsĭŏ cēllaē?

Ūndĕ dătūr quādrāns? ‖ Ūndĕ vĭr ēs Chĭŏnēs?

Cūm rătĭōnĕ lĭcēt dīcās tē vīvĕrĕ sūmmā,

quōd vīvīs, nūllā ‖ cūm rătĭōnĕ făcīs.

Sūnt tĭbĭ, cōnfĭtĕōr, dīffūsī iūgĕră cāmpī

ūrbānīquĕ tĕnēnt ‖ praēdĭă mūltă lărēs,

ēt sērvīt dŏmĭnaē nŭmĕrōsūs dēbĭtŏr ārcaē

sūstēntātquĕ tŭās ‖ aūrĕă māssă dăpēs.

Fāstīdīrĕ tămēn nōlī, Rūfīnĕ, mĭnōrēs:

plūs hăbŭīt Dĭdўmōs, ‖ plūs Phĭlŏmēlŭs hăbēt.

"Nōn pōssūm vĕtŭlām"? quaērīs, Mātrīnĭă: pōssūm

ēt vĕtŭlām, sēd tū ‖ mōrtŭă, nōn vĕtŭla ēs.

Pōssum Hĕcŭbām, pōssūm Nĭŏbām, Mātrīnĭă, sēd sī

nōndum ĕrĭt īllă cănīs, ‖ nōndum ĕrĭt īllă lăpīs.

Īngĕnŭām mālō, sēd sī tămĕn īllă nĕgētūr,

lībērtīnă mĭhī ‖ prōxŭmă cōndĭcĭo ēst:

ēxtrēmo ēst āncīllă lŏcō: sēd vīncĕt ŭtrāmquĕ,

sī făcĭē nōbīs ‖ haēc ĕrĭt īngĕnŭā.

Dīgnă tŭō cūr sīs īndīgnăquĕ nōmĭnĕ, dīcām.

Frīgĭda ĕs ēt nīgra ēs: ‖ nōn ĕs ĕt ēs Chĭŏnē.

Ārtīs Phīdĭăcaē tŏreūmă clārūm

pīscēs āspĭcĭs: ādde ăquām, nătābūnt.

Quōd nŏvŭs ēt nūpēr fāctūs tĭbĭ praēstăt ămīcūs,

hōc praēstārĕ iŭbēs ‖ mē, Făbĭānĕ, tĭbī:

hōrrĭdŭs ūt prīmō sēmpēr tē mānĕ sălūtēm

pēr mĕdĭūmquĕ trăhāt ‖ mē tŭă sēllă lŭtūm,

lāssŭs ŭt īn thērmās dĕcŭmā vēl sērĭŭs hōrā

tē sĕquăr Āgrīppaē, ‖ cūm lăvĕr īpsĕ Tĭtī.

Hōc pēr trīgīntā mĕrŭī, Făbĭānĕ, Dĕcēmbrēs,

ūt sīm tīrŏ tŭaē ‖ sēmpĕr ămīcĭtĭaē?

Hōc mĕrŭī, Făbĭānĕ, tŏgā trītāquĕ mĕāquĕ,

ūt nōndūm crēdās ‖ mē mĕrŭīssĕ rŭdēm?

Īrāscī tāntūm fēlīcēs nōstĭs ămīcī.

Nōn bēllē făcĭtīs, ‖ sēd iŭvăt hōc: făcĭtĕ.

Quaē tē caūsă trăhīt vēl quaē fīdūcĭă Rōmām,

Sēxtĕ? Quĭd aūt spērās ‖ aūt pĕtĭs īndĕ? Rĕfēr.

"Caūsās" īnquĭs "ăgām Cĭcĕrōnĕ dĭsērtĭŏr īpsō

ātque ĕrĭt īn trĭplĭcī ‖ pār mĭhĭ nēmŏ fŏrō".

Ēgĭt Ătēstīnūs caūsās ēt Cīvĭs - ŭtrūmquĕ

nōrās; - sēd neūtrī ‖ pēnsĭŏ tōtă fŭīt.

"Sī nĭhĭl hīnc vĕnĭēt, pāngēntūr cārmĭnă nōbīs:

aūdĭĕrīs, dīcēs ‖ ēssĕ Mărōnĭs ŏpūs".

Īnsānīs: ōmnēs gĕlĭdīs quīcūmquĕ lăcērnīs

sūnt ĭbĭ, Nāsōnēs ‖ Vērgĭlĭōsquĕ vĭdēs.

"Ātrĭă māgnă cŏlām". Vīx trēs aūt quāttŭŏr īstă

rēs ălŭīt, pāllēt ‖ cētĕră tūrbă fămĕ.

"Quīd făcĭām? Suādē: nām cērtum ēst vīvĕrĕ Rōmaē".

Sī bŏnŭs ēs, cāsū ‖ vīvĕrĕ, Sēxtĕ, pŏtēs.

Īlĭăcō sĭmĭlēm pŭĕrūm, Faūstīnĕ, mĭnīstrō

lūscă Lўcōrĭs ămāt. ‖ Quām bĕnĕ lūscă vĭdēt

Īnsērtă phiālaē Mēntŏrīs mănū dūctă

lăcērtă vīvĭt ēt tĭmētŭr ārgēntūm.

Mūtŭă quōd nōbīs tēr quīnquāgēnă dĕdīstī

ēx ŏpĭbūs tāntīs, ‖ quās grăvĭs ārcă prĕmīt,

ēssĕ tĭbī māgnūs, Tĕlĕsīnĕ, vĭdērĭs ămīcūs.

Tū māgnūs, quōd dās? ‖ Īmmo ĕgŏ, quōd rĕcĭpīs.

Lōmēntō rūgās ŭtĕrī quōd cōndĕrĕ tēmptās,

Pōllă, tĭbī vēntrēm, ‖ nōn mĭhĭ lābră lĭnīs.

Sīmplĭcĭtēr pătĕāt vĭtĭūm fōrtāssĕ pŭsīllūm:

quōd tĕgĭtūr, māiūs ‖ crēdĭtŭr ēssĕ mălūm.

Mēntīrīs iŭvĕnēm tīnctīs, Laētīnĕ, căpīllīs,

tām sŭbĭtō cōrvūs, ‖ quī mŏdŏ cŷcnŭs ĕrās.

Nōn ōmnēs fāllīs; scīt tē Prōsērpĭnă cānūm:

pērsōnām căpĭtī ‖ dētrăhĕt īllă tŭō.

Ōccūrrīt tĭbĭ nēmŏ quōd lĭbēntēr,

quōd, quācūmquĕ vĕnīs, fŭga ēst ĕt īngēns

cīrcā tē, Lĭgŭrīnĕ, sōlĭtūdō?

Quīd sīt, scīrĕ cŭpīs? Nĭmīs pŏēta ēs.

Hōc vāldē vĭtĭūm pĕrīcŭlōsum ēst.

Nōn tīgrīs cătŭlīs cĭtātă rāptīs,

nōn dīpsās mĕdĭō pĕrūstă sōlē,

nēc sīc scōrpĭŏs īnprŏbūs tĭmētūr.

Nām tāntōs, rŏgŏ, quīs fĕrāt lăbōrēs?

Ēt stāntī lĕgĭs ēt lĕgīs sĕdēntī,

cūrrēntī lĕgĭs ēt lĕgīs căcāntī.

Īn thērmās fŭgĭō: sŏnās ăd aūrēm.

Pīscīnām pĕtŏ: nōn lĭcēt nătārē.

Ād cēnām prŏpĕrō: tĕnēs ĕūntēm.

Ād cēnām vĕnĭō: fŭgās sĕdēntēm.

Lāssūs dōrmĭŏ: sūscĭtās iăcēntēm.

Vīs, quāntūm făcĭās mălī, vĭdērē?

Vīr iūstūs, prŏbŭs, īnnŏcēns tĭmērīs.

Fūgĕrĭt ān Phoēbūs mēnsās cēnāmquĕ Thўēstaē

īgnōrō: fŭgĭmūs ‖ nōs, Lĭgŭrīnĕ, tŭām.

Īllă quĭdēm laūta ēst dăpĭbūsque īnstrūctă sŭpērbīs,

sēd nĭhĭl ōmnīnō ‖ tē rĕcĭtāntĕ plăcēt.

Nōlŏ mĭhī pōnās rhōmbōs mūllūmvĕ bĭlībrēm

nēc vŏlŏ bōlētōs, ‖ ōstrĕă nōlŏ: tăcē.

Ēxĭgĭs ā nōbīs ŏpĕrām sĭnĕ fīnĕ tŏgātām:

nōn ĕŏ, lībērtūm ‖ sēd tĭbĭ mīttŏ mĕūm.

"Nōn ēst" īnquĭs "ĭdēm". Mūltō plūs ēssĕ prŏbābŏ:

vīx ĕgŏ lēctīcām ‖ sūbsĕquăr, īllĕ fĕrēt.

Īn tūrbam īncĭdĕrīs, cūnctōs ūmbōnĕ rĕpēllēt:

īnvălĭdum ēst nōbīs ‖ īngĕnŭūmquĕ lătūs.

quīdlĭbĕt īn caūsā nārrāvĕrĭs, īpsĕ tăcēbō:

āt tĭbĭ tērgĕmĭnūm ‖ mūgĭĕt īllĕ sŏphōs.

Līs ĕrĭt, īngēntī făcĭēt cōnvīcĭă vōcĕ:

ēssĕ pŭdōr vĕtŭīt ‖ fōrtĭă vērbă mĭhī.

"Ērgŏ nĭhīl nōbīs" īnquīs "praēstābĭs ămīcūs"?

Quīdquīd lībērtūs, ‖ Cāndĭdĕ, nōn pŏtĕrīt.

Cāpēnă grāndī pōrtă quā plŭīt gūttă

Phrўgiuāquĕ Mātrĭs Ālmō quā lăvāt fērrūm,

Hōrātĭōrūm quā vĭrēt săcēr cāmpūs

ēt quā pŭsīllī fērvĕt Hērcŭlīs fānūm,

Faūstīnĕ, plēnā Bāssŭs ībăt īn rēdā,

ōmnīs bĕātī cōpĭās trăhēns rūrīs.

Īllīc vĭdērēs frūtĭcĕ nōbĭlī caūlēs

ĕt ŭtrūmquĕ pōrrūm sēssĭlēsquĕ lāctūcās

pĭgrōquĕ vēntrī nōn ĭnūtĭlēs bētās;

īllīc cŏrōnām pīnguĭbūs grăvēm tūrdīs

lĕpŏrēmquĕ laēsūm Gāllĭcī cănīs dēntē

nōndūmquĕ vīctā lāctĕūm făbā pōrcūm.

Nēc fērĭātūs ībăt āntĕ cārrūcām,

sēd tūtă faēnō cūrsŏr ōvă pōrtābāt.

Ūrbēm pĕtēbāt Bāssŭs? Īmmŏ rūs ībāt.

Paūpĕrĭs ēxstrūxīt cēllām, sēd vēndĭdĭt Ōlūs

praēdĭă: nūnc cēllām ‖ paūpĕrĭs Ōlŭs hăbēt.

Vēiēntānă mĭhī mīscēs, ŭbĭ Māssĭcă pōtās:

ōlfăcĕre haēc mālō ‖ pōcŭlă quām bĭbĕrē.

Haēc tĭbĭ, nōn ălĭa, ēst ād cēnām caūsă vŏcāndī,

vērsĭcŭlōs rĕcĭtēs ‖ ūt, Lĭgŭrīnĕ, tŭōs.

Dēpŏsŭī sŏlĕās, ādfērtūr prōtĭnŭs īngēns

īntēr lāctūcās ‖ ōxўgărūmquĕ lĭbēr:

āltēr pērlĕgĭtūr, dūm fērcŭlă prīmă mŏrāntūr:

tērtĭŭs ēst, nĕc ădhūc ‖ mēnsă sĕcūndă vĕnīt:

ēt quārtūm rĕcĭtās ēt quīntūm dēnĭquĕ lībrūm.

Pūtĭdŭs ēst, tŏtĭēns ‖ sī mĭhĭ pōnĭs ăprūm.

Quōd sī nōn scōmbrīs scĕlĕrātă pŏēmătă dōnās,

cēnābīs sōlūs ‖ iām, Lĭgŭrīnĕ, dŏmī.

Cūm făcĭēm laūdō, cūm mīrōr crūră mănūsquĕ,

dīcĕrĕ, Gāllă, sŏlēs ‖ "Nūdă plăcēbŏ măgīs",

ēt sēmpēr vītās cōmmūnĭă bālnĕă nōbīs.

Nūmquīd, Gāllă, tĭmēs ‖ nē tĭbĭ nōn plăcĕām?

Ēmptă dŏmūs fŭĕrāt tĭbĭ, Tōngĭlĭānĕ, dŭcēntīs:

ābstŭlĭt hānc nĭmĭūm ‖ cāsŭs ĭn ūrbĕ frĕquēns.

Cōnlātum ēst dĕcĭēns. Rŏgŏ, nōn pŏtĕs īpsĕ vĭdērī

īncēndīssĕ tŭām, ‖ Tōngĭlĭānĕ, dŏmūm?

Ēt vōltū pŏtĕrām tŭō cărērĕ

ēt cōllō mănĭbūsquĕ crūrĭbūsquĕ

ēt māmmīs nătĭbūsquĕ clūnĭbūsquĕ,

ēt, nē sīngŭlă pērsĕquī lăbōrēm,

tōtā tē pŏtĕrām, Chlŏē, cărērĕ.

Cūm dărĕ nōn pōssīm quōd pōscīs, Gāllă, rŏgāntēm,

mūltō sīmplĭcĭūs, ‖ Gāllă, nĕgārĕ pŏtēs.

Quōd quācūmquĕ vĕnīs Cōsmūm mīgrārĕ pŭtāmūs

ēt flŭĕre ēxcūssō ‖ cīnnămă fūsă vĭtrō,

nōlŏ pĕrēgrīnīs plăcĕās tĭbĭ, Gēllĭă, nūgīs.

Scīs, pŭtŏ, pōssĕ mĕūm ‖ sīc bĕne ŏlērĕ cănēm.

Sīt cīstērnă mĭhī quām vīnĕă mālŏ Răvēnnaē,

cūm pōssīm mūltō ‖ vēndĕrĕ plūrĭs ăquām.

Cāllĭdŭs īnpŏsŭīt nūpēr mĭhĭ cōpŏ Răvēnnaē:

cūm pĕtĕrēm mīxtūm, ‖ vēndĭdĭt īllĕ mĕrūm.

Bāiānă nōstrī vīllă, Bāssĕ, Faūstīnī

nōn ōtĭōsīs ōrdĭnātă mŷrtētīs

vĭdŭāquĕ plătănō tōnsĭlīquĕ būxētō

īngrātă lātī spătĭă dētĭnēt cāmpī,

sēd rūrĕ vērō bārbărōquĕ laētātūr.

Hīc fārtă prĕmĭtŭr āngŭlō Cĕres ōmnī

ēt mūltă frāgrăt tĕstă sĕnĭbŭs aūtūmnīs;

hīc pōst Nŏvēmbrēs īmmĭnēntĕ iām brūmā

sērās pŭtātōr hōrrĭdūs rĕfērt uvās.

Trūcēs ĭn āltā vāllĕ mūgĭūnt taūrī

vĭtŭlūsque ĭnērmī frōntĕ prūrĭt īn pūgnām.

Văgātŭr ōmnīs tūrbă sōrdĭdaē chōrtīs,

ārgūtŭs ānsēr gēmmĕīquĕ pāvōnēs

nōmēnquĕ dēbēt quaē rŭbēntĭbūs pīnnīs

ēt pīctă pērdīx Nūmĭdĭcaēquĕ gūttātaē

ĕt īmpĭōrūm phāsĭānă Cōlchōrūm;

Rhŏdĭās sŭpērbī fēmĭnās prĕmŭnt găllĭ;

sŏnāntquĕ tūrrēs plaūsĭbūs cŏlūmbārūm,

gĕmĭt hīnc pălūmbŭs, īndĕ cērĕūs tūrtūr.

Ăvĭdī sĕcūntūr vīlĭcaē sĭnūm pōrcī

mātrēmquĕ plēnām mōllĭs āgnŭs ēxspēctāt.

Cīngūnt sĕrēnūm lāctĕī fŏcūm vērnaē

ēt lārgă fēstōs lūcĕt ād lărēs sīlvā.

Nōn sēgnĭs ālbō pāllĕt ōtĭō caūpō,

nēc pērdĭt ŏlĕūm lubrīcūs pălaēstrītă,

sēd tēndĭt ăvĭdīs rētĕ sūbdŏlūm tūrdīs

trĕmŭlāvĕ cāptūm līnĕā trăhīt pīscēm

aūt īnpĕdītām cāssĭbūs rĕfērt dāmmām.

Ēxērcĕt hĭlărēs făcĭlĭs hōrtŭs ūrbānōs,

ēt paēdăgōgō nōn iŭbēntĕ lāscīvī

pārērĕ gaūdēnt vīlĭcō căpīllātī,

ēt dēlĭcātŭs ŏpĕrē frŭĭtŭr eūnūchūs.

Nēc vĕnĭt ĭnānīs rūstĭcūs sălūtātōr:

fērt īllĕ cērīs cānă cūm sŭīs mēllā

mētāmquĕ lāctīs Sāssĭnātĕ dē sīlvā;

sōmnīcŭlōsōs īllĕ pōrrĭgīt glīrēs,

hīc vāgĭēntēm mātrĭs hīspĭdaē fētūm,

ălĭūs cŏāctōs nōn ămārĕ cāpōnēs.

Ēt dōnă mātrūm vīmĭne ōffĕrūnt tēxtō

grāndēs prŏbōrūm vīrgĭnēs cŏlōnōrūm.

Fāctō vŏcātūr laētŭs ŏpĕrē vīcīnūs;

nĕc ăvāră sērvāt crāstĭnās dăpēs mēnsă,

vēscūntŭr ōmnēs ēbrĭōquĕ nōn nōvīt

sātūr mĭnīstēr īnvĭdērĕ cōnvīvaē.

Āt tū sŭb ūrbē pōssĭdēs fămēm mūndām

ēt tūrre ăb āltā prōspĭcīs mĕrās laūrūs,

fūrēm Prĭāpō nōn tĭmēntĕ sēcūrūs;

ēt vīnĭtōrēm fārrĕ pāscĭs ūrbānō

pīctāmquĕ pōrtās ōtĭōsŭs ād vīllām

hōlūs, ŏvā, pūllōs, pŏmā, căseūm, mūstūm.

Rŭs hōc vŏcārī dēbĕt, ān dŏmūs lōngē?

Sūtōr Cērdŏ dĕdīt tĭbĭ, cūltă Bŏnōnĭă, mūnūs,

fūllŏ dĕdīt Mŭtĭnaē: ‖ nūnc ŭbĭ cōpŏ dăbīt?

Cūm vŏcĕr ād cēnām nōn iām vēnālĭs ŭt āntĕ,

cūr mĭhĭ nōn ĕădēm ‖ quaē tĭbĭ cēnă dătūr?

Ōstrĕă tū sūmīs stāgnō sătŭrātă Lŭcrīnō,

sūgĭtŭr īncīsō ‖ mītŭlŭs ōrĕ mĭhī:

sūnt tĭbĭ bōlētī, fūngōs ĕgŏ sūmŏ sŭīllōs:

rēs tĭbĭ cūm rhōmbo ēst, ‖ āt mĭhĭ cūm spărŭlō.

Aūrĕŭs īnmŏdĭcīs tūrtūr tē clūnĭbŭs īmplēt,

pōnĭtŭr īn căvĕā ‖ mōrtŭă pīcă mĭhī.

Cūr sĭnĕ tē cēnō cūm tēcūm, Pōntĭcĕ, cēnēm?

Spōrtŭlă quōd nōn ēst ‖ prōsĭt: ĕdāmŭs ĭdēm.

Ēssĕ nĭhīl dīcīs quīdquīd pĕtĭs, īnprŏbĕ Cīnnă:

sī nīl, Cīnnă, pĕtīs, ‖ nīl tĭbĭ, Cīnnă, nĕgō.

Cēntēnīs quŏd ĕmīs pŭĕrōs ēt saēpĕ dŭcēnīs,

quōd sūb rēgĕ Nŭmā ‖ cōndĭtă vīnă bĭbīs,

quōd cōnstāt dĕcĭēs tĭbĭ nōn spătĭōsă sŭpēllēx,

lībră quŏd ārgēntī ‖ mīlĭă quīnquĕ răpīt,

aūrĕă quōd fūndī prĕtĭō cārrūcă părātūr,

quōd plūrīs mūla ēst ‖ quām dŏmŭs ēmptă tĭbī:

haēc ănĭmō crēdīs māgnō tē, Quīntĕ, părārĕ?

Fāllĕrĭs: haēc ănĭmūs, ‖ Quīntĕ, pŭsīllŭs ĕmīt.

Cōtĭlĕ, bēllŭs hŏmo ēs: dīcūnt hōc, Cōtĭlĕ, mūltī.

Aūdĭŏ: sēd quīd sīt, ‖ dīc mĭhĭ, bēllŭs hŏmŏ?

"Bēllŭs hŏmo ēst, flēxōs quī dīgĕrĭt ōrdĭnĕ crīnēs,

bālsămă quī sēmpēr, ‖ cīnnămă sēmpĕr ŏlēt;

cāntĭcă quī Nīlī, quī Gādītānă sŭsūrrāt,

quī mŏvĕt īn vărĭōs ‖ brācchĭă vōlsă mŏdōs;

īntēr fēmĭnĕās tōtā quī lūcĕ căthēdrās

dēsĭdĕt ātque ălĭquā ‖ sēmpĕr ĭn aūrĕ sŏnāt,

quī lĕgĭt hīnc īllīnc mīssās scrībītquĕ tăbēllās

pāllĭă vīcīnī ‖ quī rĕfŭgīt cŭbĭtī;

quī scīt quām quĭs ămēt, quī pēr cōnvīvĭă cūrrīt,

Hīrpīnī vĕtĕrēs ‖ quī bĕnĕ nōvĭt ăvōs".

Quīd nārrās? Hōc ēst, hōc ēst hŏmŏ, Cōtĭlĕ, bēllūs?

Rēs pērtrīcōsa ēst, ‖ Cōtĭlĕ, bēllŭs hŏmŏ.

Sīrēnās hĭlărēm năvĭgāntĭūm poēnām

blāndāsquĕ mōrtēs gaūdĭūmquĕ crūdēlĕ,

quās nēmŏ quōndām dēsĕrēbăt aūdītās,

fāllāx Ŭlīxēs dīcĭtūr rĕlīquīssĕ.

Nōn mīrŏr: īllūd, Cāssĭānĕ, mīrārēr,

sī fābŭlāntēm Cānĭūm rĕlīquīssēt.

Quōd spīrāt tĕnĕrā mālūm mōrdēntĕ pŭēllā,

quōd dē Cōrўcĭō ‖ quaē vĕnĭt aūră crŏcō;

vīnĕă quōd prīmīs cūm flōrēt cānă răcēmīs,

grāmĭnă quōd rĕdŏlēnt, ‖ quaē mŏdŏ cārpsĭt ŏvīs;

quōd mŷrtūs, quōd mēssŏr Ărābs, quōd sūcĭnă trītă,

pāllĭdŭs Ēōō ‖ tūrĕ quŏd īgnĭs ŏlēt;

glēbă quŏd aēstīvō lĕvĭtēr cūm spārgĭtŭr īmbrĕ,

quōd mădĭdās nārdō ‖ pāssă cŏrōnă cŏmās:

hōc tŭă, saēvĕ pŭēr Dĭădūmĕnĕ, bāsĭă frāgrānt.

Quīd sī tōtă dărēs ‖ īllă sĭne īnvĭdĭā?

Pār scĕlŭs ādmīsīt Phărĭīs Āntōnĭŭs ārmīs:

ābscīdīt vōltūs ‖ ēnsĭs ŭtērquĕ săcrōs.

Īllūd, laūrĭgĕrōs ăgĕrēs cūm laētă trĭūmphōs,

hōc tĭbĭ, Rōmă, căpūt, ‖ cūm lŏquĕrērĭs, ĕrāt.

Āntōnī tămĕn ēst pēiōr quām caūsă Pŏthīnī:

hīc făcĭnūs dŏmĭnō ‖ praēstĭtĭt, īllĕ sĭbī.

Cēssātīs, pŭĕrī, nĭhīlquĕ nōstīs,

Vātērnō Răsĭnāquĕ pīgrĭōrēs,

quōrūm pēr vădă tārdă nāvĭgāntēs

lēntōs tīnguĭtĭs ād cĕleŭmă rēmōs.

Iām prōnō Phăĕthōntĕ sūdăt Aēthōn

ēxārsītquĕ dĭēs ĕt hōră lāssōs

īntēriūngĭt ĕquōs mĕrīdĭānă.

Āt vōs tām plăcĭdās văgī pĕr ūndās

tūtā lūdĭtĭs ōtĭūm cărīnā.

nōn naūtās pŭtŏ vōs, sĕd Ārgŏnaūtās.

Hūc ēst ūsquĕ tĭbī scrīptūs, mātrōnă, lĭbēllūs.

Cuī sīnt scrīptă rŏgās ‖ īntĕrĭōră? Mĭhī.

Gŷmnăsĭūm, thērmaē, stădĭum ēst hāc pārtĕ: rĕcēdĕ.

Ēxŭĭmūr: nūdōs ‖ pārcĕ vĭdērĕ vĭrōs.

Hīnc iām dēpŏsĭtō pōst vīnă rŏsāsquĕ pŭdōrĕ,

quīd dīcāt nēscīt ‖ saūcĭă Tērpsĭchŏrē:

schēmătĕ nēc dŭbĭō, sĕd ăpērtē nōmĭnăt īllām

quām rĕcĭpīt sēxtō ‖ mēnsĕ sŭpērbă Vĕnūs,

cūstōdēm mĕdĭō stătŭīt quām vīlĭcŭs hōrtō,

ōppŏsĭtā spēctāt ‖ quām prŏbă vīrgŏ mănū.

Sī bĕnĕ tē nōvī, lōngūm iām lāssă lĭbēllūm

pōnēbās, tōtūm ‖ nūnc stŭdĭōsă lĕgīs.

Ōmnĭă quōd scrībīs cāstīs ĕpĭgrāmmătă vērbīs

īnquĕ tŭīs nūlla ēst ‖ mēntŭlă cārmĭnĭbūs,

ādmīrōr, laūdō; nĭhĭl ēst tē sānctĭŭs ūnō:

āt mĕă lūxŭrĭā ‖ pāgĭnă nūllă văcāt.

Haēc ĭgĭtūr nēquām iŭvĕnēs făcĭlēsquĕ pŭēllaē,

haēc sĕnĭōr, sēd quēm ‖ tōrquĕt ămīcă, lĕgāt.

Āt tŭă, Cōscōnī, vĕnĕrāndăquĕ sānctăquĕ vērbă

ā pŭĕrīs dēbēnt ‖ vīrgĭnĭbūsquĕ lĕgī.

Moēchŭs ĕs Aūfĭdĭaē, quī vīr, Scaēvīnĕ, fŭīstī;

rīvālīs fŭĕrāt ‖ quī tŭŭs, īllĕ vĭr ēst.

Cūr ălĭēnă plăcēt tĭbĭ, quaē tŭă nōn plăcĕt, ūxōr?

Nūmquīd sēcūrūs ‖ nōn pŏtĕs ārrĭgĕrē?

Mēntŭlă cūm dŏlĕāt pŭĕrō, tĭbĭ, Naēvŏlĕ, cūlūs,

nōn sūm dīvīnūs, ‖ sēd scĭŏ quīd făcĭās.

Vīs fŭtŭī nēc vīs mēcūm, Saūfēiă, laŭārī.

Nēscĭŏ quōd māgnūm ‖ sūspĭcŏr ēssĕ nĕfās.

Aūt tĭbĭ pānnōsaē dēpēndēnt pēctŏrĕ māmmaē

aūt sūlcōs ŭtĕrī ‖ prōdĕrĕ nūdă tĭmēs

aūt īnfīnītō lăcĕrūm pătĕt īnguĕn hĭātū

aūt ălĭquīd cūnnī ‖ prōmĭnĕt ōrĕ tŭī.

Sēd nĭhĭl ēst hōrūm, crēdō, pūlchērrĭmă nūda ēs.

Sī vērum ēst, vĭtĭūm ‖ pēiŭs hăbēs: fătŭa ēs.

Dōrmīs cūm pŭĕrīs mŭtōnĭātīs,

ēt nōn stāt tĭbĭ, Gāllĕ, quōd stăt īllīs.

Quīd vīs mē, rŏgŏ, Phoēbĕ, sūspĭcārī?

Mōllēm crēdĕrĕ tē vĭrūm vŏlēbām,

sēd rūmōr nĕgăt ēssĕ tē cĭnaēdūm.

Psīlōthrō făcĭēm lēvās ēt drōpăcĕ cālvām.

Nūmquīd tōnsōrēm, ‖ Gārgĭlĭānĕ, tĭmēs?

Quīd făcĭēnt ūnguēs? Nām cērtē nōn pŏtĕs īllōs

rēsīnā Vĕnĕtō ‖ nēc rĕsĕcārĕ lŭtō.

Dēsĭnĕ, sī pŭdŏr ēst, mĭsĕrām trādūcĕrĕ cālvām:

hōc fĭĕrī cūnnō, ‖ Gārgĭlĭānĕ, sŏlēt.

Stārĕ, Lŭpērcĕ, tĭbī iām prīdēm mēntŭlă dēsīt,

lūctārīs dēmēns ‖ tū tămĕn ārrĭgĕrē.

Sēd nĭhĭl ērūcaē făcĭūnt būlbīquĕ sălācēs

īnprŏbă nēc prōsūnt ‖ iām sătŭrēiă tĭbī.

Coēpīstī pūrās ŏpĭbūs cōrrūmpĕrĕ būccās:

sīc quŏquĕ nōn vīvīt ‖ sōllĭcĭtātă Vĕnūs.

Mīrārī sătĭs hōc quīsquām vēl crēdĕrĕ pōssīt,

quōd nōn stāt, māgnō ‖ stārĕ, Lŭpērcĕ, tĭbī?

Ārrĭgĭs ād vĕtŭlās, fāstīdīs, Bāssĕ, pŭēllās,

nēc fōrmōnsă tĭbī ‖ sēd mŏrĭtūră plăcēt.

Hīc, rŏgŏ, nōn fŭrŏr ēst, nōn haēc ēst mēntŭlă dēmēns?

Cūm pōssīs Hĕcăbēn, ‖ nōn pŏtĕs Āndrŏmăchēn!

Nēc mūllūs nēc tē dēlēctāt, Baētĭcĕ, tūrdūs,

nēc lĕpŭs ēst ūmquām ‖ nēc tĭbĭ grātŭs ăpēr;

nēc tē lībă iŭvānt nēc sēctaē quādră plăcēntaē,

nēc Lĭbўē mīttīt ‖ nēc tĭbĭ Phāsĭs ăvēs:

cāppărĭn ēt pūtrī cēpās āllēcĕ nătāntīs

ēt pūlpām dŭbĭō ‖ dē pĕtăsōnĕ vŏrās,

tēquĕ iŭvānt gērrēs ēt pēllĕ mĕlāndrўă cānā,

rēsīnātă bĭbīs ‖ vīnă, Fălērnă fŭgīs.

Nēscĭŏ quōd stŏmăchī vĭtĭūm sēcrētĭŭs ēssĕ

sūspĭcŏr: ūt quĭd ĕnīm, ‖ Baētĭcĕ, sāprŏphăgās?

Mīnxīstī cūrrēntĕ sĕmēl, Paūlīnĕ, cărīnā.

Mēiĕrĕ vīs ĭtĕrūm? ‖ Iām Pălĭnūrŭs ĕrīs.

Rēm pĕrăgīt nūllām Sērtōrĭŭs, īnchŏăt ōmnēs.

Hūnc ĕgŏ, cūm fŭtŭīt, ‖ nōn pŭtŏ pērfĭcĕrē.

Dē nūllō quĕrĕrīs, nūllī mălĕdīcĭs, Ăpīcī:

rūmŏr ăīt līnguaē ‖ tē tămĕn ēssĕ mălaē.

Quīd cūm fēmĭnĕō tĭbĭ, Baētĭcĕ Gāllĕ, bărāthrō?

Haēc dēbēt mĕdĭōs ‖ lāmbĕrĕ līnguă vĭrōs.

Ābscīsa ēst quārē Sămĭā tĭbĭ mēntŭlă tēstā,

sī tĭbĭ tām grātūs, ‖ Baētĭcĕ, cūnnŭs ĕrāt?

Cāstrāndūm căpŭt ēst: nām sīs lĭcĕt īnguĭnĕ Gāllūs,

sācră tămēn Cўbĕlēs ‖ dēcĭpĭs: ōrĕ vĭr ēs.

Cōnvīvă quīsquīs Zōĭlī pŏtēst ēssĕ,

Sūmmēmmĭānās cēnĕt īntĕr ūxōrēs

cūrtāquĕ Lēdaē sōbrĭūs bĭbāt tēstā:

hŏc ēssĕ lēviūs pūrĭūsquĕ cōntēndō.

Iăcĕt ōccŭpātō gālbĭnātŭs īn lēctō

cŭbĭtīsquĕ trūdĭt hīnc ĕt īndĕ cōnvīvās

ēffūltŭs ōstrō Sērĭcīsquĕ pūlvīllīs.

Stăt ēxŏlētūs sūggĕrītquĕ rūctāntī

pīnnās rŭbēntēs cūspĭdēsquĕ lēntīscī,

ĕt aēstŭāntī tēnuĕ vēntĭlāt frīgūs

sŭpīnă prăsĭnō cōncŭbīnă flābēllō,

fŭgātquĕ mūscās mŷrtĕā pŭēr vīrgā.

Pērcūrrĭt ăgĭlī cōrpŭs ārtĕ trāctātrīx

mănūmquĕ dōctām spārgĭt ōmnĭbūs mēmbrīs;

dĭgĭtī crĕpāntīs sīgnă nōvĭt eūnūchūs

ēt dēlĭcātaē scīscĭtātŏr ūrīnaē

dŏmĭnī bĭbēntĭs ēbrĭūm rĕgīt pēnēm.

Ăt īpsĕ rētrō flēxŭs ād pĕdūm tūrbām

īntēr cătēllās ānsĕrum ēxtă lāmbēntīs

pārtītŭr āprī glāndŭlās pălaēstrītīs

ēt cōncŭbīnō tūrtŭrūm nătīs dōnāt;

Lĭgŭrūmquĕ nōbīs sāxă cūm mĭnīstrēntūr

vēl cōctă fūmīs mūstă Māssĭlītānīs,

Ŏpīmĭānūm mōrĭōnĭbūs nēctār

crŷstāllĭnīsquĕ mūrrĭnīsquĕ prōpīnāt.

Ēt Cōsmĭānīs īpsĕ fūsŭs āmpūllīs

nōn ērŭbēscīt mūrĭce aūrĕō nōbīs

dīvīdĕrĕ moēchaē paūpĕrīs căpīllārĕ.

Sēptūncĕ mūltō deīndĕ pērdĭtūs stērtīt:

nŏs āccŭbāmŭs ēt sĭlēntĭūm rhōnchīs

praēstārĕ iūssī nūtĭbūs prŏpīnāmūs.

Hōs Mālchĭōnīs pătĭmŭr īnprŏbī fāstūs,

nēc vīndĭcārī, Rūfĕ, pōssŭmūs: fēllāt.

Ūt făcĭām brĕvĭōră mŏnēs ĕpĭgrāmmătă, Cōrdĕ.

"Fāc mĭhĭ quōd Chiōnē": ‖ nōn pŏtŭī brĕvĭūs.

Quīd nārrāt tŭă moēchă? Nōn pŭēllām

dīxī, Gōngўlĭōn. Quĭd ērgŏ? līnguām.

Quīs tĭbĭ pērsuāsīt nārīs ābscīdĕrĕ moēchō?

Nōn hāc pēccātum ēst ‖ pārtĕ, mărītĕ, tĭbī.

Stūltĕ, quĭd ēgīstī? Nĭhĭl hīc tĭbĭ pērdĭdĭt ūxōr,

cūm sīt sālvă tŭī ‖ mēntŭlă Dēĭphŏbī.

Nē lĕgĕrēs pārtēm lāscīvī, cāstă, lĭbēllī,

praēdīxi ēt mōnvī: ‖ tū tămĕn, ēccĕ, lĕgīs.

Sēd sī Pānnĭcŭlūm spēctās ēt, cāstă, Lătīnūm, -

nōn sūnt haēc mīmīs ‖ īnprŏbĭōră, - lĕgē.

Nārrāt tē rūmōr, Chĭŏnē, nūmquam ēssĕ fŭtūtām

ātquĕ nĭhīl cūnnō ‖ pūrĭŭs ēssĕ tŭō.

Tēctă tămēn nōn hāc, quā dēbēs, pārtĕ lăvārīs:

sī pŭdŏr ēst, trānsfēr ‖ sūblĭgăr īn făcĭēm.

Sūnt gĕmĭnī frātrēs, dīvērsă sĕd īnguĭnă līngūnt.

Dīcĭtĕ, dīssĭmĭlēs ‖ sūnt măgĭs ān sĭmĭlēs?

Ūtĕrĕ lāctūcīs ēt mōllĭbŭs ūtĕrĕ mālvīs:

nām făcĭēm dūrūm, ‖ Phoēbĕ, căcāntĭs hăbēs.

Vōlt, nōn vōlt dărĕ Gāllă mĭhī, nēc dīcĕrĕ pōssūm,

quōd vōlt ēt nōn vōlt, ‖ quīd sĭbĭ Gāllă vĕlīt.

Cūm pĕtĕrēt pătrĭaē mīssīcĭŭs ārvă Răvēnnaē,

sēmĭvĭrō Cўbĕlēs ‖ cūm grĕgĕ iūnxĭt ĭtēr.

Huīc cŏmĕs haērēbāt dŏmĭnī fŭgĭtīvŭs Ăchīllās

īnsīgnīs fōrmā ‖ nēquĭtĭāquĕ pŭēr.

Hōc stĕrĭlēs sēnsērĕ vĭrī: quā pārtĕ cŭbārēt

quaērūnt. Sēd tăcĭtōs ‖ sēnsĭt ĕt īllĕ dŏlōs:

mēntītūr, crēdūnt. Sōmnī pōst vīnă pĕtūntūr:

cōntĭnŭō fērrūm ‖ nōxĭă tūrbă răpīt

ēxcīdūntquĕ sĕnēm spōndaē quī pārtĕ iăcēbāt;

nāmquĕ pŭēr plŭtĕō ‖ vīndĭcĕ tūtŭs ĕrāt.

Sūbpŏsĭtām quōndām fāma ēst prō vīrgĭnĕ cērvām,

āt nūnc prō cērvō ‖ mēntŭlă sūbpŏsĭta ēst.

Ūt pătĭār moēchūm rŏgăt ūxōr, Gāllĕ, sĕd ūnūm.

Huīc ĕgŏ nōn ŏcŭlōs ‖ ērŭŏ, Gāllĕ, dŭōs?

Cūm tĭbĭ trĕcēntī cōnsŭlēs, Vĕtūstīllă,

ēt trēs căpīllī quāttŭōrquĕ sīnt dēntēs,

pēctūs cĭcādaē, crūs cŏlōrquĕ fōrmīcaē;

rūgōsĭōrēm cūm gĕrās stŏlā frōntēm

ĕt ărānĕōrūm cāssĭbūs părēs māmmās;

cūm cōnpărātă rīctĭbūs tŭīs ōră

Nīlĭăcŭs hăbeāt cōrcŏdīlŭs āngūstă,

mĕliūsquĕ rānaē gārrĭānt Răvēnnātēs,

ĕt Ātrĭānūs dūlcĭūs cŭlīx cāntēt,

vĭdĕāsquĕ quāntūm nōctŭaē vĭdēnt mānē,

ĕt īllŭd ōleās quōd vĭrī căpēllārūm,

ĕt ănătĭs hăbeās ōrthŏpŷgĭūm mācraē,

sĕnēmquĕ Cўnĭcūm vīncăt ōssĕūs cūnnūs;

cūm tē lŭcērnā bālnĕātŏr ēxtīnctā

ādmīttăt īntēr būstŭārĭās moēchās;

cūm brūmă mēnsēm sīt tĭbī pĕr Aūgūstūm

rĕgĕlārĕ nēc tē pēstĭlēntĭā pōssīt:

aūdēs dŭcēntās nūptŭrīrĕ pōst mōrtēs

vĭrūmquĕ dēmēns cĭnĕrĭbūs tŭīs quaērīs.

Prŭrīrĕ quīd sī Sāttĭaē vĕlīt sāxūm?

Quīs cōniŭgēm tē, quīs vŏcābĭt ūxōrēm,

Phĭlŏmēlŭs āviām quām vŏcāvĕrāt nūpēr?

Quōd sī cădāvĕr ēxĭgēs tŭūm scālpī,

stērnātŭr Ăchŏrĭ dē trĭclīnĭō lēctūs,

thălāssĭōnēm quī tŭūm dĕcēt sōlūs,

ūstōrquĕ taēdās praēfĕrāt nŏvaē nūptaē:

īntrāre ĭn īstūm sōlă fāx pŏtēst cūnnūm.

Ēssĕ nĕgās cōctūm lĕpŏrēm pōscīsquĕ flăgēllă.

Māvīs, Rūfĕ, cŏcūm ‖ scīndĕrĕ quām lĕpŏrēm.

Nūmquām dīcĭs hăvē sēd rēddīs, Naēvŏlĕ, sēmpēr,

quōd prĭŏr ēt cōrvūs ‖ dīcĕrĕ saēpĕ sŏlēt.

Cūr hōc ēxspēctās ā mē, rŏgŏ, Naēvŏlĕ, dīcās:

nām, pŭtŏ, nēc mĕlĭōr, ‖ Naēvŏlĕ, nēc prĭŏr ēs.

Praēmĭă laūdātō trĭbŭīt mĭhĭ Caēsăr ŭtērquĕ

nātōrūmquĕ dĕdīt ‖ iūră pătērnă trĭūm.

Ōrĕ lĕgōr mūltō nōtūmquĕ pĕr ōppĭdă nōmēn

nōn ēxspēctātō ‖ dāt mĭhĭ fāmă rŏgō.

Ēst ĕt ĭn hōc ălĭquīd: vīdīt mē Rōmă trĭbūnūm

ēt sĕdĕō quā tē ‖ sūscĭtăt Ōcĕănūs.

Quōt mĭhĭ Caēsărĕō fāctī sūnt mūnĕrĕ cīvēs,

nēc fămŭlōs tŏtĭdēm ‖ sūspĭcŏr ēssĕ tĭbī.

Sēd pēdīcārīs, sēd pūlchrē, Naēvŏlĕ, cēvēs.

Iām iām tū prĭŏr ēs, ‖ Naēvŏlĕ, vīncĭs: hăvē.

Līngīs, nōn fŭtŭīs mĕām pŭēllām

ēt gārrīs quăsĭ moēchŭs ēt fŭtūtōr.

Sī tē prēndĕrŏ, Gārgĭlī, tăcēbīs.

Nē lĕgăt hūnc Chĭŏnē, māndō tĭbĭ, Rūfĕ, lĭbēllūm

cārmĭnĕ laēsă mĕo ēst, ‖ laēdĕre ĕt īllă pŏtēst.

Sīt cūlūs tĭbĭ quām măcēr, rĕquīrīs?

Pēdĭcārĕ pŏtēs, Săbēllĕ, cūlō.

Īrāscī nōstrō nōn dēbēs, Cērdŏ, lĭbēllō.

Ārs tŭă nōn vīta ēst ‖ cārmĭnĕ laēsă mĕō.

Īnnŏcŭōs pērmīttĕ sălēs. Cūr lūdĕrĕ nōbīs

nōn lĭcĕāt, lĭcŭīt ‖ sī iŭgŭlārĕ tĭbī?

Cūrsōrēm sēxtā tĭbĭ, Rūfĕ, rĕmīsĭmŭs hōrā

cārmĭnă quēm mădĭdūm ‖ nōstră tŭlīssĕ rĕōr:

īmbrĭbŭs īnmŏdĭcīs caēlūm nām fōrtĕ rŭēbāt.

Nōn ălĭtēr mīttī ‖ dēbŭĭt īllĕ lĭbēr.

Hoc tibi quidquid id est longinquis mittit ab oris

Gallia Romanae nomine dicta togae.

Hunc legis et laudas librum fortasse priorem:

illa vel haec mea sunt, quae meliora putas.

5Plus sane placeat domina qui natus in urbe est:

debet enim Gallum vincere verna liber.

Cuius vis fieri libelle, munus?

Festina tibi vindicem parare,

ne nigram cito raptus in culinam

cordylas madida tegas papyro

5vel turis piperisve sis cucullus.

Faustini fugis in sinum? Sapisti.

Cedro nunc licet ambules perunctus

et frontis gemino decens honore

pictis luxurieris umbilicis,

10et te purpura delicata velet,

et cocco rubeat superbus index.

Illo vindice nec Probum timeto.

[Formonsam faciem nigro medicamine celas,

sed non formonso corpore laedis aquas.

Ipsam crede deam verbis tibi dicere nostris:

"Aut aperi faciem, aut tunicata lava".]

Romam vade, liber: si, veneris unde, requiret,

Aemiliae dices de regione viae.

Si, quibus in terris, qua simus in urbe, rogabit,

Corneli referas me licet esse Foro.

5Cur absim, quaeret: breviter tu multa fatere:

"Non poterat vanae taedia ferre togae".

"Quando venit"? dicet: tu respondeto: "Poëta

exierat: veniet, cum citharoedus erit".

Vis commendari sine me cursurus in urbem,

parve liber, multis, an satis unus erit?

Unus erit, mihi crede, satis, cui non eris hospes,

Iulius, adsiduum nomen in ore meo.

5Protinus hunc primae quaeres in limine Tectae:

quos tenuit Daphnis, nunc tenet ille lares.

Est illi coniunx, quae te manibusque sinuque

excipiet, tu vel pulverulentus eas.

Hos tu seu pariter sive hanc illumve priorem

10videris, hoc dices "Marcus havere iubet",

et satis est: alios commendet epistola: peccat

qui commendandum se putat esse suis.

Lux tibi post Idus numeratur tertia Maias,

Marcelline, tuis bis celebranda sacris.

Inputat aetherios ortus haec prima parenti,

libat florentes haec tibi prima genas.

5Magna licet dederit iucundae munera vitae,

plus numquam patri praestitit ille dies.

Centum miselli iam valete quadrantes,

anteambulonis congiarium lassi,

quos dividebat balneator elixus.

Quid cogitatis, o fames amicorum?

5Regis superbi sportulae recesserunt.

"Nihil stropharum est: iam salarium dandum est".

"Thaida Quintus amat". "Quam Thaida"? "Thaida luscam".

Unum oculum Thais non habet, ille duos.

Versiculos in me narratur scribere Cinna.

Non scribit, cuius carmina nemo legit.

Constituit, Philomuse, pater tibi milia bina

menstrua perque omnis praestitit illa dies,

luxuriam premeret cum crastina semper egestas

et vitiis essent danda diurna tuis.

5Idem te moriens heredem ex asse reliquit.

Exheredavit te, Philomuse, pater.

Si tua nec Thais nec lusca est, Quinte, puella,

cur in te factum distichon esse putas?

Sed simile est aliquid: pro Laide Thaida dixi.

Dic mihi, quid simile est Thais et Hermione?

5Tu tamen es Quintus: mutemus nomen amantis:

si non vult Quintus, Thaida Sextus amet.

Unguentum, fateor, bonum dedisti

convivis here, sed nihil scidisti.

Res salsa est bene olere et esurire.

Qui non cenat et unguitur, Fabulle,

5hic vere mihi mortuus videtur.

Dum non vis pisces, dum non vis carpere pullos

et plus quam patri, Naevia, parcis apro,

accusas rumpisque cocum, tamquam omnia cruda

attulerit. Numquam sic ego crudus ero.

Romam petebat esuritor Tuccius

profectus ex Hispania.

Occurrit illi sportularum fabula:

a ponte rediit Mulvio.

Plus credit nemo tota quam Cordus in urbe.

"Cum sit tam pauper, quomodo"? Caecus amat.

Das gladiatores, sutorum regule, Cerdo,

quodque tibi tribuit subula, sica rapit.

Ebrius es: neque enim faceres hoc sobrius umquam,

ut velles corio ludere, Cerdo, tuo.

5Lusisti corio: sed te, mihi crede, memento

nunc in pellicula, Cerdo, tenere tua.

Circumlata diu mensis scriblita secundis

urebat nimio saeva calore manus;

sed magis ardebat Sabidi gula: protinus ergo

sufflavit buccis terque quaterque suis.

5Illa quidem tepuit digitosque admittere visa est,

sed nemo potuit tangere: merda fuit.

Perfrixisse tuas questa est praefatio fauces.

Cum te excusaris, Maxime, quid recitas?

Proxima centenis ostenditur ursa columnis,

exornant fictae qua platanona ferae.

Huius dum patulos adludens temptat hiatus

pulcher Hylas, teneram mersit in ora manum.

5Vipera sed caeco scelerata latebat in aere

vivebatque anima deteriore fera.

Non sensit puer esse dolos, nisi dente recepto

dum perit. O facinus, falsa quod ursa fuit!

Dic, Musa, quid agat Canius meus Rufus:

utrumne chartis tradit ille victuris

legenda temporum acta Claudianorum?

An quae Neroni falsus adstruit scriptor,

5an aemulatur inprobi iocos Phaedri?

Lascivus elegis an severus herois?

An in cothurnis horridus Sophocleis?

An otiosus in schola poëtarum

lepore tinctos Attico sales narrat?

10Hinc si recessit, porticum terit templi

an spatia carpit lentus Argonautarum?

An delicatae sole rursus Europae

inter tepentes post meridie buxos

sedet ambulatve liber acribus curis?

15Titine thermis an lavatur Agrippae

an inpudici balneo Tigillini?

An rure Tulli fruitur atque Lucani?

An Pollionis dulce currit ad quartum?

An aestuantis iam profectus ad Baias

20piger Lucrino nauculatur in stagno?

"Vis scire quid agat Canius tuus? Ridet".

Proscriptum famulus servavit fronte notatus.

Non fuit haec domini vita, sed invidia.

Dederas, Apici, bis trecenties ventri,

et adhuc supererat centies tibi laxum.

Hoc tu gravatus ut famem et sitim ferre

summa venenum potione perduxti.

5Nihil est, Apici, tibi gulosius factum.

Omnia cum retro pueris obsonia tradas,

cur non mensa tibi ponitur a pedibus?

Vite nocens rosa stabat moriturus ad aras

hircus, Bacche, tuis victima grata sacris.

Quem Tuscus mactare deo cum vellet aruspex,

dixerat agresti forte rudique viro

5ut cito testiculos et acuta falce secaret,

taeter ut inmundae carnis abiret odor.

Ipse super virides aras luctantia pronus

dum resecat cultro colla premitque manu,

ingens iratis apparuit hirnea sacris.

10Occupat hanc ferro rusticus atque secat,

hoc ratus antiquos sacrorum poscere ritus

talibus et fibris numina prisca coli.

Sic, modo qui Tuscus fueras, nunc Gallus aruspex,

dum iugulas hircum, factus es ipse caper.

Si temperari balneum cupis fervens,

Faustine, quod vix Iulianus intraret,

roga lavetur rhetorem Sabineium.

Neronianas is refrigerat thermas.

Praedia solus habes et solus, Candide, nummos,

aurea solus habes, murrina solus habes,

Massica solus habes et Opimi Caecuba solus,

et cor solus habes, solus et ingenium.

5Omnia solus habes - hoc me puta velle negare! -

uxorem sed habes, Candide, cum populo.

Numquam me revocas, venias cum saepe vocatus:

ignosco, nullum si modo, Galle, vocas.

Invitas alios: vitium est utriusque. "Quod"? inquis:

Et mihi cor non est et tibi, Galle, pudor.

Auriculam Mario graviter miraris olere.

Tu facis hoc: garris, Nestor, in auriculam.

Has cum gemina compede dedicat catenas,

Saturne, tibi Zoilus, anulos priores.

Sportula nulla datur; gratis conviva recumbis:

dic mihi, quid Romae, Gargiliane, facis?

Unde tibi togula est et fuscae pensio cellae?

Unde datur quadrans? Unde vir es Chiones?

5Cum ratione licet dicas te vivere summa,

quod vivis, nulla cum ratione facis.

Sunt tibi, confiteor, diffusi iugera campi

urbanique tenent praedia multa lares,

et servit dominae numerosus debitor arcae

sustentatque tuas aurea massa dapes.

5Fastidire tamen noli, Rufine, minores:

plus habuit Didymos, plus Philomelus habet.

"Non possum vetulam"? quaeris, Matrinia: possum

et vetulam, sed tu mortua, non vetula es.

Possum Hecubam, possum Niobam, Matrinia, sed si

nondum erit illa canis, nondum erit illa lapis.

Ingenuam malo, sed si tamen illa negetur,

libertina mihi proxuma condicio est:

extremo est ancilla loco: sed vincet utramque,

si facie nobis haec erit ingenua.

Digna tuo cur sis indignaque nomine, dicam.

Frigida es et nigra es: non es et es Chione.

Artis Phidiacae toreuma clarum

pisces aspicis: adde aquam, natabunt.

Quod novus et nuper factus tibi praestat amicus,

hoc praestare iubes me, Fabiane, tibi:

horridus ut primo semper te mane salutem

per mediumque trahat me tua sella lutum,

5lassus ut in thermas decuma vel serius hora

te sequar Agrippae, cum laver ipse Titi.

Hoc per triginta merui, Fabiane, Decembres,

ut sim tiro tuae semper amicitiae?

Hoc merui, Fabiane, toga tritaque meaque,

10ut nondum credas me meruisse rudem?

Irasci tantum felices nostis amici.

Non belle facitis, sed iuvat hoc: facite.

Quae te causa trahit vel quae fiducia Romam,

Sexte? Quid aut speras aut petis inde? Refer.

"Causas" inquis "agam Cicerone disertior ipso

atque erit in triplici par mihi nemo foro".

5Egit Atestinus causas et Civis - utrumque

noras -; sed neutri pensio tota fuit.

"Si nihil hinc veniet, pangentur carmina nobis:

audieris, dices esse Maronis opus".

Insanis: omnes gelidis quicumque lacernis

10sunt ibi, Nasones Vergiliosque vides.

"Atria magna colam". Vix tres aut quattuor ista

res alvit, pallet cetera turba fame.

"Quid faciam? Suade: nam certum est vivere Romae".

Si bonus es, casu vivere, Sexte, potes.

Iliaco similem puerum, Faustine, ministro

lusca Lycoris amat. Quam bene lusca videt

Inserta phialae Mentoris manu ducta

lacerta vivit et timetur argentum.

Mutua quod nobis ter quinquagena dedisti

ex opibus tantis, quas gravis arca premit,

esse tibi magnus, Telesine, videris amicus.

Tu magnus, quod das? Immo ego, quod recipis.

Lomento rugas uteri quod condere temptas,

Polla, tibi ventrem, non mihi labra linis.

Simpliciter pateat vitium fortasse pusillum:

quod tegitur, maius creditur esse malum.

Mentiris iuvenem tinctis, Laetine, capillis,

tam subito corvus, qui modo cycnus eras.

Non omnes fallis; scit te Proserpina canum:

personam capiti detrahet illa tuo.

Occurrit tibi nemo quod libenter,

quod, quacumque venis, fuga est et ingens

circa te, Ligurine, solitudo?

Quid sit, scire cupis? Nimis poëta es.

5Hoc valde vitium periculosum est.

Non tigris catulis citata raptis,

non dipsas medio perusta sole,

nec sic scorpios inprobus timetur.

Nam tantos, rogo, quis ferat labores?

10Et stanti legis et legis sedenti,

currenti legis et legis cacanti.

In thermas fugio: sonas ad aurem.

Piscinam peto: non licet natare.

Ad cenam propero: tenes euntem.

15Ad cenam venio: fugas sedentem.

Lassus dormio: suscitas iacentem.

Vis, quantum facias mali, videre?

Vir iustus, probus, innocens timeris.

Fugerit an Phoebus mensas cenamque Thyestae

ignoro: fugimus nos, Ligurine, tuam.

Illa quidem lauta est dapibusque instructa superbis,

sed nihil omnino te recitante placet.

5Nolo mihi ponas rhombos mullumve bilibrem

nec volo boletos, ostrea nolo: tace.

Exigis a nobis operam sine fine togatam:

non eo, libertum sed tibi mitto meum.

"Non est" inquis "idem". Multo plus esse probabo:

vix ego lecticam subsequar, ille feret.

5In turbam incideris, cunctos umbone repellet:

invalidum est nobis ingenuumque latus.

quidlibet in causa narraveris, ipse tacebo:

at tibi tergeminum mugiet ille sophos.

Lis erit, ingenti faciet convicia voce:

10esse pudor vetuit fortia verba mihi.

"Ergo nihil nobis" inquis "praestabis amicus"?

Quidquid libertus, Candide, non poterit.

Capena grandi porta qua pluit gutta

Phrygiumque Matris Almo qua lavat ferrum,

Horatiorum qua viret sacer campus

et qua pusilli fervet Herculis fanum,

5Faustine, plena Bassus ibat in reda,

omnis beati copias trahens ruris.

Illic videres frutice nobili caules

et utrumque porrum sessilesque lactucas

pigroque ventri non inutiles betas;

10illic coronam pinguibus gravem turdis

leporemque laesum Gallici canis dente

nondumque victa lacteum faba porcum.

Nec feriatus ibat ante carrucam,

sed tuta faeno cursor ova portabat.

15Urbem petebat Bassus? Immo rus ibat.

Pauperis exstruxit cellam, sed vendidit Olus

praedia: nunc cellam pauperis Olus habet.

Veientana mihi misces, ubi Massica potas:

olfacere haec malo pocula quam bibere.

Haec tibi, non alia, est ad cenam causa vocandi,

versiculos recites ut, Ligurine, tuos.

Deposui soleas, adfertur protinus ingens

inter lactucas oxygarumque liber:

5alter perlegitur, dum fercula prima morantur:

tertius est, nec adhuc mensa secunda venit:

et quartum recitas et quintum denique librum.

Putidus est, totiens si mihi ponis aprum.

Quod si non scombris scelerata poëmata donas,

10cenabis solus iam, Ligurine, domi.

Cum faciem laudo, cum miror crura manusque,

dicere, Galla, soles "Nuda placebo magis",

et semper vitas communia balnea nobis.

Numquid, Galla, times ne tibi non placeam?

Empta domus fuerat tibi, Tongiliane, ducentis:

abstulit hanc nimium casus in urbe frequens.

Conlatum est deciens. Rogo, non potes ipse videri

incendisse tuam, Tongiliane, domum?

Et voltu poteram tuo carere

et collo manibusque cruribusque

et mammis natibusque clunibusque,

et, ne singula persequi laborem,

5tota te poteram, Chloe, carere.

Cum dare non possim quod poscis, Galla, rogantem,

multo simplicius, Galla, negare potes.

Quod quacumque venis Cosmum migrare putamus

et fluere excusso cinnama fusa vitro,

nolo peregrinis placeas tibi, Gellia, nugis.

Scis, puto, posse meum sic bene olere canem.

Sit cisterna mihi quam vinea malo Ravennae,

cum possim multo vendere pluris aquam.

Callidus inposuit nuper mihi copo Ravennae:

cum peterem mixtum, vendidit ille merum.

Baiana nostri villa, Basse, Faustini

non otiosis ordinata myrtetis

viduaque platano tonsilique buxeto

ingrata lati spatia detinet campi,

5sed rure vero barbaroque laetatur.

Hic farta premitur angulo Ceres omni

et multa fragrat testa senibus autumnis;

hic post Novembres imminente iam bruma

seras putator horridus refert uvas.

10Truces in alta valle mugiunt tauri

vitulusque inermi fronte prurit in pugnam.

Vagatur omnis turba sordidae chortis,

argutus anser gemmeique pavones

nomenque debet quae rubentibus pinnis

15et picta perdix Numidicaeque guttatae

et impiorum phasiana Colchorum;

Rhodias superbi feminas premunt galli;

sonantque turres plausibus columbarum,

gemit hinc palumbus, inde cereus turtur.

20Avidi secuntur vilicae sinum porci

matremque plenam mollis agnus exspectat.

Cingunt serenum lactei focum vernae

et larga festos lucet ad lares silva.

Non segnis albo pallet otio caupo,

25nec perdit oleum lubricus palaestrita,

sed tendit avidis rete subdolum turdis

tremulave captum linea trahit piscem

aut inpeditam cassibus refert dammam.

Exercet hilares facilis hortus urbanos,

30et paedagogo non iubente lascivi

parere gaudent vilico capillati,

et delicatus opere fruitur eunuchus.

Nec venit inanis rusticus salutator:

fert ille ceris cana cum suis mella

35metamque lactis Sassinate de silva;

somniculosos ille porrigit glires,

hic vagientem matris hispidae fetum,

alius coactos non amare capones.

Et dona matrum vimine offerunt texto

40grandes proborum virgines colonorum.

Facto vocatur laetus opere vicinus;

nec avara servat crastinas dapes mensa,

vescuntur omnes ebrioque non novit

satur minister invidere convivae.

45At tu sub urbe possides famem mundam

et turre ab alta prospicis meras laurus,

furem Priapo non timente securus;

et vinitorem farre pascis urbano

pictamque portas otiosus ad villam

50holus, ova, pullos, poma, caseum, mustum.

Rus hoc vocari debet, an domus longe?

Sutor Cerdo dedit tibi, culta Bononia, munus,

fullo dedit Mutinae: nunc ubi copo dabit?

Cum vocer ad cenam non iam venalis ut ante,

cur mihi non eadem quae tibi cena datur?

Ostrea tu sumis stagno saturata Lucrino,

sugitur inciso mitulus ore mihi:

5sunt tibi boleti, fungos ego sumo suillos:

res tibi cum rhombo est, at mihi cum sparulo.

Aureus inmodicis turtur te clunibus implet,

ponitur in cavea mortua pica mihi.

Cur sine te ceno cum tecum, Pontice, cenem?

10Sportula quod non est prosit: edamus idem.

Esse nihil dicis quidquid petis, inprobe Cinna:

si nil, Cinna, petis, nil tibi, Cinna, nego.

Centenis quod emis pueros et saepe ducenis,

quod sub rege Numa condita vina bibis,

quod constat decies tibi non spatiosa supellex,

libra quod argenti milia quinque rapit,

5aurea quod fundi pretio carruca paratur,

quod pluris mula est quam domus empta tibi:

haec animo credis magno te, Quinte, parare?

Falleris: haec animus, Quinte, pusillus emit.

Cotile, bellus homo es: dicunt hoc, Cotile, multi.

Audio: sed quid sit, dic mihi, bellus homo?

"Bellus homo est, flexos qui digerit ordine crines,

balsama qui semper, cinnama semper olet;

5cantica qui Nili, qui Gaditana susurrat,

qui movet in varios bracchia volsa modos;

inter femineas tota qui luce cathedras

desidet atque aliqua semper in aure sonat,

qui legit hinc illinc missas scribitque tabellas

10pallia vicini qui refugit cubiti;

qui scit quam quis amet, qui per convivia currit,

Hirpini veteres qui bene novit avos".

Quid narras? Hoc est, hoc est homo, Cotile, bellus?

Res pertricosa est, Cotile, bellus homo.

Sirenas hilarem navigantium poenam

blandasque mortes gaudiumque crudele,

quas nemo quondam deserebat auditas,

fallax Ulixes dicitur reliquisse.

5Non miror: illud, Cassiane, mirarer,

si fabulantem Canium reliquisset.

Quod spirat tenera malum mordente puella,

quod de Corycio quae venit aura croco;

vinea quod primis cum floret cana racemis,

gramina quod redolent, quae modo carpsit ovis;

5quod myrtus, quod messor Arabs, quod sucina trita,

pallidus Eoo ture quod ignis olet;

gleba quod aestivo leviter cum spargitur imbre,

quod madidas nardo passa corona comas:

hoc tua, saeve puer Diadumene, basia fragrant.

10Quid si tota dares illa sine invidia?

Par scelus admisit Phariis Antonius armis:

abscidit voltus ensis uterque sacros.

Illud, laurigeros ageres cum laeta triumphos,

hoc tibi, Roma, caput, cum loquereris, erat.

5Antoni tamen est peior quam causa Pothini:

hic facinus domino praestitit, ille sibi.

Cessatis, pueri, nihilque nostis,

Vaterno Rasinaque pigriores,

quorum per vada tarda navigantes

lentos tinguitis ad celeuma remos.

5Iam prono Phaethonte sudat Aethon

exarsitque dies et hora lassos

interiungit equos meridiana.

At vos tam placidas vagi per undas

tuta luditis otium carina.

10non nautas puto vos, sed Argonautas.

Huc est usque tibi scriptus, matrona, libellus.

Cui sint scripta rogas interiora? Mihi.

Gymnasium, thermae, stadium est hac parte: recede.

Exuimur: nudos parce videre viros.

5Hinc iam deposito post vina rosasque pudore,

quid dicat nescit saucia Terpsichore:

schemate nec dubio, sed aperte nominat illam

quam recipit sexto mense superba Venus,

custodem medio statuit quam vilicus horto,

10opposita spectat quam proba virgo manu.

Si bene te novi, longum iam lassa libellum

ponebas, totum nunc studiosa legis.

Omnia quod scribis castis epigrammata verbis

inque tuis nulla est mentula carminibus,

admiror, laudo; nihil est te sanctius uno:

at mea luxuria pagina nulla vacat.

5Haec igitur nequam iuvenes facilesque puellae,

haec senior, sed quem torquet amica, legat.

At tua, Cosconi, venerandaque sanctaque verba

a pueris debent virginibusque legi.

Moechus es Aufidiae, qui vir, Scaevine, fuisti;

rivalis fuerat qui tuus, ille vir est.

Cur aliena placet tibi, quae tua non placet, uxor?

Numquid securus non potes arrigere?

Mentula cum doleat puero, tibi, Naevole, culus,

non sum divinus, sed scio quid facias.

Vis futui nec vis mecum, Saufeia, lavari.

Nescio quod magnum suspicor esse nefas.

Aut tibi pannosae dependent pectore mammae

aut sulcos uteri prodere nuda times

5aut infinito lacerum patet inguen hiatu

aut aliquid cunni prominet ore tui.

Sed nihil est horum, credo, pulcherrima nuda es.

Si verum est, vitium peius habes: fatua es.

Dormis cum pueris mutoniatis,

et non stat tibi, Galle, quod stat illis.

Quid vis me, rogo, Phoebe, suspicari?

Mollem credere te virum volebam,

5sed rumor negat esse te cinaedum.

Psilothro faciem levas et dropace calvam.

Numquid tonsorem, Gargiliane, times?

Quid facient ungues? Nam certe non potes illos

resina Veneto nec resecare luto.

5Desine, si pudor est, miseram traducere calvam:

hoc fieri cunno, Gargiliane, solet.

Stare, Luperce, tibi iam pridem mentula desit,

luctaris demens tu tamen arrigere.

Sed nihil erucae faciunt bulbique salaces

inproba nec prosunt iam satureia tibi.

5Coepisti puras opibus corrumpere buccas:

sic quoque non vivit sollicitata Venus.

Mirari satis hoc quisquam vel credere possit,

quod non stat, magno stare, Luperce, tibi?

Arrigis ad vetulas, fastidis, Basse, puellas,

nec formonsa tibi sed moritura placet.

Hic, rogo, non furor est, non haec est mentula demens?

Cum possis Hecaben, non potes Andromachen!

Nec mullus nec te delectat, Baetice, turdus,

nec lepus est umquam nec tibi gratus aper;

nec te liba iuvant nec sectae quadra placentae,

nec Libye mittit nec tibi Phasis aves:

5capparin et putri cepas allece natantis

et pulpam dubio de petasone voras,

teque iuvant gerres et pelle melandrya cana,

resinata bibis vina, Falerna fugis.

Nescio quod stomachi vitium secretius esse

10suspicor: ut quid enim, Baetice, saprophagas?

Minxisti currente semel, Pauline, carina.

Meiere vis iterum? Iam Palinurus eris.

Rem peragit nullam Sertorius, inchoat omnes.

Hunc ego, cum futuit, non puto perficere.

De nullo quereris, nulli maledicis, Apici:

rumor ait linguae te tamen esse malae.

Quid cum femineo tibi, Baetice Galle, barathro?

Haec debet medios lambere lingua viros.

Abscisa est quare Samia tibi mentula testa,

si tibi tam gratus, Baetice, cunnus erat?

5Castrandum caput est: nam sis licet inguine Gallus,

sacra tamen Cybeles decipis: ore vir es.

Conviva quisquis Zoili potest esse,

Summemmianas cenet inter uxores

curtaque Ledae sobrius bibat testa:

hoc esse levius puriusque contendo.

5Iacet occupato galbinatus in lecto

cubitisque trudit hinc et inde convivas

effultus ostro Sericisque pulvillis.

Stat exoletus suggeritque ructanti

pinnas rubentes cuspidesque lentisci,

10et aestuanti tenue ventilat frigus

supina prasino concubina flabello,

fugatque muscas myrtea puer virga.

Percurrit agili corpus arte tractatrix

manumque doctam spargit omnibus membris;

15digiti crepantis signa novit eunuchus

et delicatae sciscitator urinae

domini bibentis ebrium regit penem.

At ipse retro flexus ad pedum turbam

inter catellas anserum exta lambentis

20partitur apri glandulas palaestritis

et concubino turturum natis donat;

Ligurumque nobis saxa cum ministrentur

vel cocta fumis musta Massilitanis,

Opimianum morionibus nectar

25crystallinisque murrinisque propinat.

Et Cosmianis ipse fusus ampullis

non erubescit murice aureo nobis

dividere moechae pauperis capillare.

Septunce multo deinde perditus stertit:

30nos accubamus et silentium rhonchis

praestare iussi nutibus propinamus.

Hos Malchionis patimur inprobi fastus,

nec vindicari, Rufe, possumus: fellat.

Ut faciam breviora mones epigrammata, Corde.

"Fac mihi quod Chione": non potui brevius.

Quid narrat tua moecha? Non puellam

dixi, Gongylion. Quid ergo? linguam.

Quis tibi persuasit naris abscidere moecho?

Non hac peccatum est parte, marite, tibi.

Stulte, quid egisti? Nihil hic tibi perdidit uxor,

cum sit salva tui mentula Deiphobi.

Ne legeres partem lascivi, casta, libelli,

praedixi et monvi: tu tamen, ecce, legis.

Sed si Panniculum spectas et, casta, Latinum, -

non sunt haec mimis inprobiora, - lege.

Narrat te rumor, Chione, numquam esse fututam

atque nihil cunno purius esse tuo.

Tecta tamen non hac, qua debes, parte lavaris:

si pudor est, transfer subligar in faciem.

Sunt gemini fratres, diversa sed inguina lingunt.

Dicite, dissimiles sunt magis an similes?

Utere lactucis et mollibus utere malvis:

nam faciem durum, Phoebe, cacantis habes.

Volt, non volt dare Galla mihi, nec dicere possum,

quod volt et non volt, quid sibi Galla velit.

Cum peteret patriae missicius arva Ravennae,

semiviro Cybeles cum grege iunxit iter.

Huic comes haerebat domini fugitivus Achillas

insignis forma nequitiaque puer.

5Hoc steriles sensere viri: qua parte cubaret

quaerunt. Sed tacitos sensit et ille dolos:

mentitur, credunt. Somni post vina petuntur:

continuo ferrum noxia turba rapit

exciduntque senem spondae qui parte iacebat;

10namque puer pluteo vindice tutus erat.

Subpositam quondam fama est pro virgine cervam,

at nunc pro cervo mentula subposita est.

Ut patiar moechum rogat uxor, Galle, sed unum.

Huic ego non oculos ervo, Galle, duos?

Cum tibi trecenti consules, Vetustilla,

et tres capilli quattuorque sint dentes,

pectus cicadae, crus colorque formicae;

rugosiorem cum geras stola frontem

5et araneorum cassibus pares mammas;

cum conparata rictibus tuis ora

Niliacus habeat corcodilus angusta,

meliusque ranae garriant Ravennates,

et Atrianus dulcius culix cantet,

10videasque quantum noctuae vident mane,

et illud oleas quod viri capellarum,

et anatis habeas orthopygium macrae,

senemque Cynicum vincat osseus cunnus;

cum te lucerna balneator extincta

15admittat inter bustuarias moechas;

cum bruma mensem sit tibi per Augustum

regelare nec te pestilentia possit:

audes ducentas nupturire post mortes

virumque demens cineribus tuis quaeris.

20Prurire quid si Sattiae velit saxum?

Quis coniugem te, quis vocabit uxorem,

Philomelus aviam quam vocaverat nuper?

Quod si cadaver exiges tuum scalpi,

sternatur Achori de triclinio lectus,

25thalassionem qui tuum decet solus,

ustorque taedas praeferat novae nuptae:

intrare in istum sola fax potest cunnum.

Esse negas coctum leporem poscisque flagella.

Mavis, Rufe, cocum scindere quam leporem.

Numquam dicis have sed reddis, Naevole, semper,

quod prior et corvus dicere saepe solet.

Cur hoc exspectas a me, rogo, Naevole, dicas:

nam, puto, nec melior, Naevole, nec prior es.

5Praemia laudato tribuit mihi Caesar uterque

natorumque dedit iura paterna trium.

Ore legor multo notumque per oppida nomen

non exspectato dat mihi fama rogo.

Est et in hoc aliquid: vidit me Roma tribunum

10et sedeo qua te suscitat Oceanus.

Quot mihi Caesareo facti sunt munere cives,

nec famulos totidem suspicor esse tibi.

Sed pedicaris, sed pulchre, Naevole, ceves.

Iam iam tu prior es, Naevole, vincis: have.

Lingis, non futuis meam puellam

et garris quasi moechus et fututor.

Si te prendero, Gargili, tacebis.

Ne legat hunc Chione, mando tibi, Rufe, libellum

carmine laesa meo est, laedere et illa potest.

Sit culus tibi quam macer, requiris?

Pedicare potes, Sabelle, culo.

Irasci nostro non debes, Cerdo, libello.

Ars tua non vita est carmine laesa meo.

Innocuos permitte sales. Cur ludere nobis

non liceat, licuit si iugulare tibi?

Cursorem sexta tibi, Rufe, remisimus hora

carmina quem madidum nostra tulisse reor:

imbribus inmodicis caelum nam forte ruebat.

Non aliter mitti debuit ille liber.