PRECATIO CONSULIS DESIGNATI PRIDIE KAL. IAN. FASCIBUS SUMPTIS
Iane, veni: novus anne, veni: renovate veni, Sol,
consulis Ausonii Latiam visure curulem.
Ecquid ab Augusta nunc maiestate secundum
quod mireris habes? Roma illa domusque Quirini
et toga purpurei rutilans praetexta senati
hoc capite aeternis signat sua tempora fastis.
Anne, bonis coepte auspiciis, da vere salubri
apricas ventorum animas, da roscida Cancro
solstitia et gelidum Boream Septembribus horis.
Mordeat autumnas frigus subtile pruinas
et tenuata modis cesset mediocribus aestas.
Sementem Notus umificet, sit bruma nivalis,
dum pater antiqui renovatur Martius anni.
Spiret odorato florum nova gratia Maio,
Iulius et segetes coquat et mare temperet Euris,
Sirius ardentem non augeat igne Leonem,
discolor arboreos variet Pomona sapores,
mitiget autumnus, quod maturaverit aestas,
et genialis hiemps parta sibi dote fruatur.
Pacem mundus agat nec turbida sidera regnent.
Nulla tuos, Gradive, offendat stella penates,
quae non aequa tibi, non Cynthia, non celer Arcas
finitimus terris, non tu, Saturne, supremo
ultime circuitu. Procul a Pyroënte remotus
tranquillum properabis iter. Vos comminus ite,
stella salutigeri Iovis et Cythereie Vesper
non umquam hospitibus facilis Cyllenius absit.
Iane, veni: novus anne, veni: renovate veni, Sol.
Hostibus edomitis, qua Francia mixta Suebis
certat ad obsequium, Latiis ut militet armis,
qua vaga Sauromates sibi iunxerat agmina Chuni
quaque Getes sociis Histrum adsultabat Alanis
(hoc mihi praepetibus Victoria nuntiat alis),
iam venit Augustus, nostros ut comat honores,
officio exornans, quos participare cupisset.
Iane, veni: novus anne, veni: renovate veni, Sol.
Aurea venturo, Sol, porrige gaudia Iano:
fascibus Ausonii succedet Caesar in annum,
quintam Romulei praetextam habiturus honoris.
Ecce ubi se cumulat mea purpura (mitibus audi
auribus hoc, Nemesis), post me dignatur oriri
Augustus consul. Plus quam conferre videtur
me sibi, qui iussit nostros praecedere fasces.
Iane, veni: novus anne, veni: renovate veni, Sol.
Coge secuturos bis sena per ostia menses.
Tu tropicum Soli da cedere, rursus et illum
terga dare, ut duplex tropico varietur ab astro
et quater a ternis properet mutatio signis.
Aestivos inpelle dies brumamque morantem
noctibus acceleret promissus Caesaris annus.
Illum ego si cernam, tum terque quaterque beatus
tunc ero bis consul, tunc tangam vertice caelum.
2.
ITEM PRECATIO KAL. IANUARIIS
Anne, bonis coepte auspiciis, felicia cernis
consulis Ausonii primordia: prome coruscum,
Sol aeterne, caput solitoque inlustrior almo
lumine purpureum iubar exere lucis eoae.
Anne, pater rerum, quas Iani mense bifrontis
volvis in hibernum glaciali fine Decembrem,
anne, veni et festum veteri novus adice Ianum.
Sollemnes pervade vias bis senaque mundo
curricula aequatis varians per tempora signis
praecipitem aeterna perfer vertigine cursum,
sic prono raptate polo, contraria Phoebus
ut momenta ferat servata parte dierum
et novus hiberno reparet sua lumina pulsu.
Menstrua ter decies redeunt dum cornua Lunae,
exortus obitusque manu volvente rotabis,
legitimum Phoebi cohibens per signa meatum.
PRECATIO CONSULIS DESIGNATI PRIDIE KAL. IAN. FASCIBUS SUMPTIS
Iānĕ, vĕnī: nŏvŭs ānnĕ, vĕnī: rĕnŏvātĕ vĕnī, Sōl,
cōnsŭlĭs Aūsŏnĭī Lătĭām vīsūrĕ cŭrūlēm.
Ēcquĭd ăb Aūgūstā nūnc māiēstātĕ sĕcūndūm
quōd mīrērĭs hăbēs? Rōma īllă dŏmūsquĕ Quĭrīnī
ēt tŏgă pūrpŭrĕī rŭtĭlāns praētēxtă sĕnātī
hōc căpĭte aētērnīs sīgnāt sŭă tēmpŏră fāstīs.
Ānnĕ, bŏnīs coēpte aūspĭcĭīs, dā vērĕ sălūbrī
āprīcās vēntōrum ănĭmās, dā rōscĭdă Cāncrō
sōlstĭtĭa ēt gĕlĭdūm Bŏrĕām Sēptēmbrĭbŭs hōrīs.
Mōrdĕăt aūtūmnās frīgūs sūbtīlĕ prŭīnās
ēt tĕnŭātă mŏdīs cēssēt mĕdĭōcrĭbŭs aēstās.
Sēmēntēm Nŏtŭs ūmĭfĭcēt, sīt brūmă nĭvālīs,
dūm pătĕr āntīquī rĕnŏvātūr Mārtĭŭs ānnī.
Spīrĕt ŏdōrātō flōrūm nŏvă grātĭă Māiō,
Iūlĭŭs ēt sĕgĕtēs cŏquăt ēt mărĕ tēmpĕrĕt Eūrīs,
Sīrĭŭs ārdēntēm nōn aūgĕăt īgnĕ Lĕōnēm,
dīscŏlŏr ārbŏrĕōs vărĭēt Pōmōnă săpōrēs,
mītĭgĕt aūtūmnūs, quōd mātūrāvĕrĭt aēstās,
ēt gĕnĭālĭs hĭēmps pārtā sĭbĭ dōtĕ frŭātūr.
Pācēm mūndŭs ăgāt nēc tūrbĭdă sīdĕră rēgnēnt.
Nūllă tŭōs, Grādīve, ōffēndāt stēllă pĕnātēs,
quaē nōn aēquă tĭbī, nōn Cŷnthĭă, nōn cĕlĕr Ārcās
fīnĭtĭmūs tērrīs, nōn tū, Sātūrnĕ, sŭprēmō
ūltĭmĕ cīrcŭĭtū. Prŏcŭl ā Pўrŏēntĕ rĕmōtūs
trānquīllūm prŏpĕrābĭs ĭtēr. Vōs cōmmĭnŭs ītĕ,
stēllă sălūtĭgĕrī Iŏvĭs ēt Cўthĕrēĭĕ Vēspēr
nōn ūmquam hōspĭtĭbūs făcĭlīs Cŷllēnĭŭs ābsīt.
Iānĕ, vĕnī: nŏvŭs ānnĕ, vĕnī: rĕnŏvātĕ vĕnī, Sōl.
Hōstĭbŭs ēdŏmĭtīs, quā Frāncĭă mīxtă Sŭēbīs
cērtăt ăd ōbsĕquĭūm, Lătĭīs ūt mīlĭtĕt ārmīs,
quā văgă Saūrŏmătēs sĭbĭ iūnxĕrăt āgmĭnă Chūnī
quāquĕ Gĕtēs sŏcĭīs Hīstrum ādsūltābăt Ălānīs
(hōc mĭhĭ praēpĕtĭbūs Vīctōrĭă nūntĭăt ālīs),
iām vĕnĭt Aūgūstūs, nōstrōs ūt cōmăt hŏnōrēs,
ōffĭcĭo ēxōrnāns, quōs pārtĭcĭpārĕ cŭpīssēt.
Iānĕ, vĕnī: nŏvŭs ānnĕ, vĕnī: rĕnŏvātĕ vĕnī, Sōl.
Aūrĕă vēntūrō, Sōl, pōrrĭgĕ gaūdĭă Iānō:
fāscĭbŭs Aūsŏnĭī sūccēdēt Caēsăr ĭn ānnūm,
quīntām Rōmŭlĕī praētēxtam hăbĭtūrŭs hŏnōrīs.
Ēcce ŭbĭ sē cŭmŭlāt mĕă pūrpŭră (mītĭbŭs aūdī
aūrĭbŭs hōc, Nĕmĕsīs), pōst mē dīgnātŭr ŏrīrī
Aūgūstūs cōnsūl. Plūs quām cōnfērrĕ vĭdētūr
mē sĭbĭ, quī iūssīt nōstrōs praēcēdĕrĕ fāscēs.
Iānĕ, vĕnī: nŏvŭs ānnĕ, vĕnī: rĕnŏvātĕ vĕnī, Sōl.
Cōgĕ sĕcūtūrōs bīs sēnă pĕr ōstĭă mēnsēs.
Tū trŏpĭcūm Sōlī dā cēdĕrĕ, rūrsŭs ĕt īllūm
tērgă dăre, ūt dūplēx trŏpĭcō vărĭētŭr ăb āstrō
ēt quătĕr ā tērnīs prŏpĕrēt mūtātĭŏ sīgnīs.
Aēstīvōs īnpēllĕ dĭēs brūmāmquĕ mŏrāntēm
nōctĭbŭs āccĕlĕrēt prōmīssūs Caēsărĭs ānnūs.
Īllum ĕgŏ sī cērnām, tūm tērquĕ quătērquĕ bĕātūs
tūnc ĕrŏ bīs cōnsūl, tūnc tāngām vērtĭcĕ caēlūm.
2.
ITEM PRECATIO KAL. IANUARIIS
Ānnĕ, bŏnīs coēpte aūspĭcĭīs, fēlīcĭă cērnīs
cōnsŭlĭs Aūsŏnĭī prīmōrdĭă: prōmĕ cŏrūscūm,
Sōl aētērnĕ, căpūt sŏlĭtōque īnlūstrĭŏr ālmō
lūmĭnĕ pūrpŭrĕūm iŭbăr ēxĕrĕ lūcĭs ĕōaē.
Ānnĕ, pătēr rērūm, quās Iānī mēnsĕ bĭfrōntīs
vōlvĭs ĭn hībērnūm glăcĭālī fīnĕ Dĕcēmbrēm,
ānnĕ, vĕni ēt fēstūm vĕtĕrī nŏvŭs ādĭcĕ Iānūm.
Sōllēmnēs pērvādĕ vĭās bīs sēnăquĕ mūndō
cūrrĭcŭla aēquātīs vărĭāns pēr tēmpŏră sīgnīs
praēcĭpĭtem aētērnā pērfēr vērtīgĭnĕ cūrsūm,
sīc prōnō rāptātĕ pŏlō, cōntrārĭă Phoēbūs
ūt mōmēntă fĕrāt sērvātā pārtĕ dĭērūm
ēt nŏvŭs hībērnō rĕpărēt sŭă lūmĭnă pūlsū.
Mēnstrŭă tēr dĕcĭēs rĕdĕūnt dūm cōrnŭă Lūnaē,
ēxōrtūs ŏbĭtūsquĕ mănū vōlvēntĕ rŏtābīs,
lēgĭtĭmūm Phoēbī cŏhĭbēns pēr sīgnă mĕātūm.