Laūrĭgĕrōs dŏmĭnī, lĭbĕr, īntrātūrĕ pĕnātēs

dīscĕ vĕrēcūndō ‖ sānctĭŭs ōrĕ lŏquī.

Nūdă rĕcēdĕ Vĕnūs; nōn ēst tŭŭs īstĕ lĭbēllūs:

tū mĭhĭ, tū Pāllās ‖ Caēsărĭānă, vĕnī.

Fāstōrūm gĕnĭtōr părēnsquĕ Iānūs

vīctōrēm mŏdŏ cūm vĭdērĕt Hīstrī,

tōt vūltūs sĭbĭ nōn sătīs pŭtāvīt

ōptāvītque ŏcŭlōs hăbērĕ plūrēs:

ēt līnguā părĭtēr lŏcūtŭs ōmnī

tērrārūm dŏmĭnō dĕōquĕ rērūm

prōmīsīt Pўlĭām quătēr sĕnēctām.

Āddās, Iānĕ pătēr, tŭām rŏgāmūs.

"Quīnquĕ sătīs fŭĕrānt: nām sēx sēptēmvĕ lĭbēllī

ēst nĭmĭūm: quĭd ădhūc ‖ lūdĕrĕ, Mūsă, iŭvāt?

Sīt pŭdŏr ēt fīnīs: iām plūs nĭhĭl āddĕrĕ nōbīs

fāmă pŏtēst: tĕrĭtūr ‖ nōstĕr ŭbīquĕ lĭbēr;

ēt cūm rūptă sĭtū Mēssālaē sāxă iăcēbūnt

āltăquĕ cūm Lĭcĭnī ‖ mārmŏră pūlvĭs ĕrūnt,

mē tămĕn ōră lĕgēnt ēt sēcūm plūrĭmŭs hōspēs

ād pătrĭās sēdēs ‖ cārmĭnă nōstră fĕrēt".

Fīnĭĕrām, cūm sīc rēspōndīt nōnă sŏrōrūm,

cuī cŏma ĕt ūnguēntō ‖ sōrdĭdă vēstĭs ĕrāt:

"Tūnĕ pŏtēs dūlcīs, īngrātĕ, rĕlīnquĕrĕ nūgās?

Dīc mĭhĭ, quīd mĕlĭūs ‖ dēsĭdĭōsŭs ăgēs?

Ān iŭvăt ād trăgĭcōs sōccūm trānsfērrĕ cŏthūrnōs

āspĕră vēl părĭbūs ‖ bēllă tŏnārĕ mŏdīs,

praēlĕgăt ūt tŭmĭdūs raūcā tē vōcĕ măgīstēr

ōdĕrĭt ēt grāndīs ‖ vīrgŏ bŏnūsquĕ pŭēr?

Scrībānt īstă grăvēs nĭmĭūm nĭmĭūmquĕ sĕvērī,

quōs mĕdĭā mĭsĕrōs ‖ nōctĕ lŭcērnă vĭdēt.

Āt tū Rōmānō lĕpĭdōs sălĕ tīngĕ lĭbēllōs:

ādgnōscāt mōrēs ‖ vītă lĕgātquĕ sŭōs.

Āngūstā cāntārĕ lĭcēt vĭdĕārĭs ăvēnā,

dūm tŭă mūltōrūm ‖ vīncăt ăvēnă tŭbās".

Quāntŭs, ĭō, Lătĭās mūndī cōncēntŭs ăd ārās

sūscĭpĭt ēt sōlvīt ‖ prō dŭcĕ vōtă sŭō!

Nōn sūnt haēc hŏmĭnūm, Gērmānĭcĕ, gaūdĭă tāntūm,

sēd făcĭūnt īpsī ‖ nūnc, pŭtŏ, sācră dĕī.

Dūm dōnās, Măcĕr, ānŭlōs pŭēllīs,

dēsīstī, Măcĕr, ānŭlōs hăbērĕ.

Ārchĕtўpīs vĕtŭlī nĭhĭl ēst ŏdĭōsĭŭs Aūctī

- fīctă Săgūntīnō ‖ cŷmbĭă mālŏ lŭtō -;

ārgēntī fŭrĭōsă sŭī cūm stēmmătă nārrāt

gārrŭlŭs ēt vērbīs ‖ mūcĭdă vīnă făcīt:

"Lāŏmĕdōntēaē fŭĕrānt haēc pōcŭlă mēnsaē:

fērrĕt ŭt haēc mūrōs ‖ strūxĭt Ăpōllŏ lўrā.

Hōc crātērĕ fĕrōx cōmmīsīt proēlĭă Rhoētūs

cūm Lăpĭthīs: pūgnā ‖ dēbĭlĕ cērnĭs ŏpūs.

Hī dŭŏ lōngaēvō cēnsēntūr Nēstŏrĕ fūndī:

pōllĭcĕ dē Pўlĭō ‖ trītă cŏlūmbă nĭtēt.

Hīc scўphŭs ēst īn quō mīscērī iūssĭt ămīcīs

lārgĭŭs Aēăcĭdēs ‖ vīvĭdĭūsquĕ mĕrūm.

Hāc prōpīnāvīt Bĭtĭaē pūlchērrĭmă Dīdŏ

īn pătĕrā, Phrўgĭō ‖ cūm dătă cēnă vĭro ēst".

Mīrātūs fŭĕrīs cūm prīscă tŏreūmătă mūltūm,

īn Prĭămī călăthīs ‖ Āstўănāctă bĭbēs.

Hōc ăgĕre ēst caūsās, hōc dīcĕrĕ, Cīnnă, dĭsērtē,

hōrīs, Cīnnă, dĕcēm ‖ dīcĕrĕ vērbă nŏvēm?

Sēd mŏdŏ clēpsŷdrās īngēntī vōcĕ pĕtīstī

quāttŭŏr. Ō quāntūm, ‖ Cīnnă, tăcērĕ pŏtēs!

Prīncĭpĭūm dēs, Iānĕ, lĭcēt vēlōcĭbŭs ānnīs

ēt rĕnŏvēs vōltū ‖ saēcŭlă lōngă tŭō,

tē prīmūm pĭă tūră rŏgēnt, tē vōtă sălūtēnt,

pūrpŭră tē fēlīx, ‖ tē cŏlăt ōmnĭs hŏnōs:

tū tămĕn hōc māvīs, Lătĭaē quōd cōntĭgĭt ūrbī

mēnsĕ tŭō rĕdŭcēm, ‖ Iānĕ, vĭdērĕ dĕūm.

Sōlvĕrĕ dōdrāntēm nūpēr tĭbĭ, Quīntĕ, vŏlēbāt

līppŭs Hўlās, lūscūs ‖ vūlt dărĕ dīmĭdĭūm.

Āccĭpĕ quām prīmūm; brĕvĭs ēst ōccāsĭŏ lūcrī:

sī fŭĕrīt caēcūs, ‖ nīl tĭbĭ sōlvĕt Hўlās.

Ēmīt lăcērnās mīlĭbūs dĕcēm Bāssūs

Tўrĭās cŏlōrĭs ōptĭmī. Lŭcrīfēcīt.

"Ădĕŏ bĕne ēmĭt"? īnquĭs. Īmmŏ nōn sōlvēt.

Pērvēnīssĕ tŭām iām tē scīt Rhēnŭs ĭn ūrbēm;

nām pŏpŭlī vōcēs ‖ aūdĭt ĕt īllĕ tŭī:

Sārmătĭcās ĕtĭām gēntēs Hīstrūmquĕ Gĕtāsquĕ

laētĭtĭaē clāmōr ‖ tērrŭĭt īpsĕ nŏvaē.

Dūm tē lōngă săcrō vĕnĕrāntūr gaūdĭă Cīrcō,

nēmŏ quătēr mīssōs ‖ cūrrĕrĕ sēnsĭt ĕquōs.

Nūllūm Rōmă dŭcēm, nēc tē sīc, Caēsăr, ămāvīt:

tē quŏquĕ iām nōn plūs, ‖ ūt vĕlĭt īpsă, pŏtēst.

Ūxōrēm quārē lŏcŭplētēm dūcĕrĕ nōlīm

quaērĭtĭs? Ūxōrī ‖ nūbĕrĕ nōlŏ mĕaē.

Īnfĕrĭōr mātrōnă sŭō sīt, Prīscĕ, mărītō:

nōn ălĭtēr fīūnt ‖ fēmĭnă vīrquĕ părēs.

Mōrĭŏ dīctŭs ĕrāt: vīgīntī mīlĭbŭs ēmī.

Rēddĕ mĭhī nūmmōs, ‖ Gārgĭlĭānĕ: săpīt.

Pāllĭdă nē Cĭlĭcūm tĭmĕānt pōmārĭă brūmām

mōrdĕăt ēt tĕnĕrūm ‖ fōrtĭŏr aūră nĕmūs,

hībērnīs ōbiēctă nŏtīs spĕcŭlārĭă pūrōs

ādmīttūnt sōlēs ‖ ēt sĭnĕ faēcĕ dĭēm.

Āt mĭhĭ cēllă dătūr nōn tōtā clūsă fĕnēstrā,

īn quā nēc Bŏrĕās ‖ īpsĕ mănērĕ vĕlīt.

Sīc hăbĭtārĕ iŭbēs vĕtĕrēm crūdēlĭs ămīcūm?

Ārbŏrĭs ērgŏ tŭaē ‖ tūtĭŏr hōspĕs ĕrō.

Dūm nŏvă Pānnŏnĭcī nŭmĕrātūr glōrĭă bēllī,

ōmnĭs ĕt ād rĕdŭcēm ‖ dūm lĭtăt āră Iŏvēm,

dāt pŏpŭlūs, dāt grātŭs ĕquēs, dāt tūră sĕnātūs,

ēt dītānt Lătĭās ‖ tērtĭă dōnă trĭbūs:

hōs quŏquĕ sēcrētōs mĕmŏrāvīt Rōmă trĭūmphōs,

nēc mĭnŏr īstă tŭaē ‖ laūrĕă pācĭs ĕrāt,

quōd tĭbĭ dē sānctā crēdīs pĭĕtātĕ tŭōrūm.

Prīncĭpĭs ēst vīrtūs ‖ māxĭmă nōssĕ sŭōs.

Pīstōr quī fŭĕrās dĭū, Cўpērĕ,

caūsās nūnc ăgĭs ēt dŭcēnă quaērīs:

sēd cōnsūmĭs ĕt ūsquĕ mūtŭārīs.

Ā pīstōrĕ, Cўpērĕ, nōn rĕcēdīs:

ēt pānēm făcĭs ēt făcīs fărīnām.

Ēgī, Sēxtĕ, tŭām pāctūs dŭŏ mīlĭă caūsām.

Mīsīstī nūmmōs ‖ quōd mĭhĭ mīllĕ quĭd ēst?

"Nārrāstī nĭhĭl" īnquĭs "ĕt ā tē pērdĭtă caūsa ēst".

Tāntō plūs dēbēs, ‖ Sēxtĕ, quŏd ērŭbŭī.

Sī tŭă, Cērrīnī, prōmās ĕpĭgrāmmătă vūlgō,

vēl mēcūm pōssīs ‖ vēl prĭŏr īpsĕ lĕgī:

sēd tĭbĭ tāntŭs ĭnēst vĕtĕrīs rēspēctŭs ămīcī

cārĭŏr ūt mĕă sīt ‖ quām tŭă fāmă tĭbī.

Sīc Mărŏ nēc Călăbrī tēmptāvīt cārmĭnă Flāccī,

Pīndărĭcōs nōssēt ‖ cūm sŭpĕrārĕ mŏdōs,

ēt Vărĭō cēssīt Rōmānī laūdĕ cŏthūrnī,

cūm pōssēt trăgĭcō ‖ fōrtĭŭs ōrĕ lŏquī.

Aūrum ĕt ŏpēs ēt rūră frĕquēns dōnābĭt ămīcūs:

quī vĕlĭt īngĕnĭō ‖ cēdĕrĕ rārŭs ĕrīt.

Paūpēr vĭdērī Cīnnă vūlt; ĕt ēst paūpēr.

Cūm făcĭās vērsūs nūllā nōn lūcĕ dŭcēnōs,

Vārĕ, nĭhīl rĕcĭtās. ‖ Nōn săpĭs, ātquĕ săpīs.

Phōsphŏrĕ, rēddĕ dĭēm: quīd gaūdĭă nōstră mŏrārīs?

Caēsărĕ vēntūrō, ‖ Phōsphŏrĕ, rēddĕ dĭēm.

Rōmă rŏgāt. Plăcĭdī nūmquīd tē pīgră Bŏōtaē

plaūstră vĕhūnt, lēntō ‖ quōd nĭmĭs āxĕ vĕnīs?

Lēdaēō pŏtĕrās ābdūcĕrĕ Cŷllărŏn āstrō:

īpsĕ sŭō cēdēt ‖ nūnc tĭbĭ Cāstŏr ĕquō.

Quīd cŭpĭdūm Tītānă tĕnēs? Iām Xānthŭs ĕt Aēthōn

frēnă vŏlūnt, vĭgĭlāt ‖ Mēmnŏnĭs ālmă părēns.

Tārdă tămēn nĭtĭdaē nōn cēdūnt sīdĕră lūcī,

ēt cŭpĭt Aūsŏnĭūm ‖ lūnă vĭdērĕ dŭcēm.

Iām, Caēsār, vēl nōctĕ vĕnī: stēnt āstră lĭcēbīt,

nōn dērīt pŏpŭlō ‖ tē vĕnĭēntĕ dĭēs.

Īnvītās ăd ăprūm, pōnīs mĭhĭ, Gāllĭcĕ, pōrcūm.

hŷbrĭdă sūm, sī dās, ‖ Gāllĭcĕ, vērbă mĭhī.

Ēssĕ tĭbī vĭdĕōr saēvūs nĭmĭūmquĕ gŭlōsūs,

quī prōptēr cēnām, ‖ Rūstĭcĕ, caēdŏ cŏcūm.

Sī lĕvĭs īstă tĭbī flāgrōrūm caūsă vĭdētūr,

ēx quā vīs caūsā ‖ vāpŭlĕt ērgŏ cŏcūs?

Sī quīd fōrtĕ pĕtām tĭmĭdō grăcĭlīquĕ lĭbēllō,

īnprŏbă nōn fŭĕrīt ‖ sī mĕă chārtă, dătŏ.

Ēt sī nōn dĕdĕrīs, Caēsār, pērmīttĕ rŏgārī:

ōffēndūnt nūmquām ‖ tūră prĕcēsquĕ Iŏvēm.

Quī fīngīt sācrōs aūrō vēl mārmŏrĕ vūltūs,

nōn făcĭt īllĕ dĕōs: ‖ quī rŏgăt, īllĕ făcīt.

Vīdīstī sĕmĕl, Ōppĭānĕ, tāntūm

aēgrūm mē: mălĕ saēpĕ tē vĭdēbō.

Nōn tŏt ĭn Ēōīs tĭmŭīt Gāngētĭcŭs ārvīs

rāptŏr, ĭn Hŷrcānō ‖ quī fŭgĭt ālbŭs ĕquō,

quōt tŭă Rōmă nŏvās vīdīt, Gērmānĭcĕ, tīgrēs:

dēlĭcĭās pŏtŭīt ‖ nēc nŭmĕrārĕ sŭās.

Vīncĭt Ĕrŷthraēōs tŭă, Caēsăr, hărēnă trĭūmphōs

ēt vīctōrĭs ŏpēs ‖ dīvĭtĭāsquĕ dĕī:

nām cūm cāptīvōs ăgĕrēt sūb cūrrĭbŭs Īndōs,

cōntēntūs gĕmĭnā ‖ tīgrĭdĕ Bācchŭs ĕrāt.

Mūnĕră quī tĭbĭ dāt lōcūplĕtĭ, Gaūrĕ, sĕnīquĕ,

sī săpĭs ēt sēntīs, ‖ hōc tĭbi ăīt "Mŏrĕrē".

Dīc, tŏgă, fācūndī grātūm mĭhĭ mūnŭs ămīcī,

ēssĕ vĕlīs cūiūs ‖ fāmă dĕcūsquĕ grĕgīs?

Āpŭlă Lēdaēī tĭbĭ flōrŭĭt hērbă Phălānthī,

quā sătŭrāt Călăbrīs ‖ cūltă Gălaēsŭs ăquīs?

Ān Tārtēsĭăcūs stăbŭlī nūtrītŏr Hĭbērī

Baētĭs ĭn Hēspĕrĭā ‖ tē quŏquĕ lāvĭt ŏvĕ?

Ān tŭă mūltĭfĭdūm nŭmĕrāvīt lānă Tĭmāvūm,

quēm pĭŭs āstrĭfĕrō ‖ Cŷllărŭs ōrĕ bĭbīt?

Tē nĕc Ămŷclaēō dĕcŭīt līvērĕ vĕnēnō

nēc Mīlētŏs ĕrāt ‖ vēllĕrĕ dīgnă tŭō.

Līlĭă tū vīncīs nĕc ădhūc dēlāpsă lĭgūstră

ēt Tībūrtīnō ‖ mōntĕ quŏd ālgĕt ĕbūr;

Spārtānūs tĭbĭ cēdĕt ŏlōr Păphĭaēquĕ cŏlūmbaē,

cēdĕt Ĕrŷthraēīs ‖ ērŭtă gēmmă vădīs:

sēd lĭcĕt haēc prīmīs nĭvĭbūs sīnt aēmŭlă dōnă,

nōn sūnt Pārthĕnĭō ‖ cāndĭdĭōră sŭō.

Nōn ĕgŏ praētŭlĕrīm Băbўlōnōs pīctă sŭpērbaē

tēxtă Sămīrămĭā ‖ quaē vărĭāntŭr ăcū;

nōn Ăthămāntēō pŏtĭūs mē mīrĕr ĭn aūrō,

Aēŏlĭūm dōnēs ‖ sī mĭhĭ, Phrīxĕ, pĕcūs.

Ō quāntōs rīsūs părĭtēr spēctātă mŏvēbīt

cūm Pālātīnā ‖ nōstră lăcērnă tŏgā!

Dīstĭchă quī scrībīt, pŭtŏ, vūlt brĕvĭtātĕ plăcērĕ.

Quīd prōdēst brĕvĭtās, ‖ dīc mĭhĭ, sī lĭbĕr ēst?

Quī nūnc Caēsărĕaē lūsūs spēctātŭr hărēnaē,

tēmpŏrĭbūs Brūtī ‖ glōrĭă sūmmă fŭīt.

Āspĭcĭs ūt tĕnĕāt flāmmās poēnāquĕ frŭātūr

fōrtĭs ĕt āttŏnĭtō ‖ rēgnĕt ĭn īgnĕ mănūs!

Īpsĕ sŭī spēctātŏr ădēst ēt nōbĭlĕ dēxtraē

fūnŭs ămāt: tōtīs ‖ pāscĭtŭr īllă săcrīs;

quōd nĭsĭ rāptă fŏrēt nōlēntī poēnă, părābāt

saēvĭŏr īn lāssōs ‖ īrĕ sĭnīstră fŏcōs.

Scīrĕ pĭgēt pōst tālĕ dĕcūs quīd fēcĕrĭt āntĕ:

quām vīdī sătĭs hānc ‖ ēst mĭhĭ nōssĕ mănūm.

Nēscĭŏ quīd dē tē nōn bēllē, Dēntŏ, fătērīs,

cōniŭgĕ quī dūctā ‖ iūră pătērnă pĕtīs.

Sēd iām sūpplĭcĭbūs dŏmĭnūm lāssārĕ lĭbēllīs

dēsĭne ĕt īn pătrĭām ‖ sērŭs ăb ūrbĕ rĕdī:

nām dūm tū lōngē dēsērta ūxōrĕ dĭūquĕ

trēs quaērīs nātōs, ‖ quāttŭŏr īnvĕnĭēs.

Āĕră pēr tăcĭtūm dēlāpsă sĕdēntĭs ĭn īpsōs

flūxĭt Ărātūllaē ‖ blāndă cŏlūmbă sĭnūs.

Lūsĕrăt hōc cāsūs, nĭsi ĭnōbsērvātă mănērēt

pērmīssāquĕ sĭbī ‖ nōllĕt ăbīrĕ fŭgā.

Sī mĕlĭōră pĭaē fās ēst spērārĕ sŏrōrī

ēt dŏmĭnūm mūndī ‖ flēctĕrĕ vōtă vălēnt,

haēc ā Sārdōīs tĭbĭ fōrsĭtăn ēxŭlĭs ōrīs,

frātrĕ rĕvērsūrō, ‖ nūntĭă vēnĭt ăvīs.

Dē praētōrĭcĭā fŏlĭūm mĭhĭ, Paūlĕ, cŏrōnā

mīttĭs ĕt hōc phĭălaē ‖ nōmĕn hăbērĕ iŭbēs.

Hāc fŭĕrāt nūpēr nĕbŭlā tĭbĭ pēgmă pĕrūnctūm,

pāllĭdă quām rūbrī ‖ dīlŭĭt ūndă crŏcī.

Ān măgĭs āstūtī dērāsa ēst ūnguĕ mĭnīstrī

brāttĕă, dē fūlcrō ‖ quām rĕŏr ēssĕ tŭō?

Īllă pŏtēst cŭlĭcēm lōngē sēntīrĕ vŏlāntēm

ēt mīnīmī pīnnā ‖ păpĭliōnĭs ăgī;

ēxĭgŭaē vŏlĭtāt sūspēnsă văpōrĕ lŭcērnaē

ēt lĕvĭtēr fūsō ‖ rūmpĭtŭr īctă mĕrō.

Hōc lĭnĭtūr spūtō Iānī cărўōtă Kălēndīs,

quām fērt cūm pārcō ‖ sōrdĭdŭs āssĕ clĭēns.

Lēntă mĭnūs grăcĭlī crēscūnt cŏlŏcāsĭă fīlō,

plēnă măgīs nĭmĭō ‖ līlĭă sōlĕ cădūnt;

nēc văgă tām tĕnŭī dīscūrrĭt ărānĕă tēlā,

tām lĕvĕ nēc bōmbŷx ‖ pēndŭlŭs ūrgĕt ŏpūs.

Crāssĭŏr īn făcĭē vĕtŭlaē stāt crētă Făbūllaē,

crāssĭŏr ōffēnsaē ‖ būllă tŭmēscĭt ăquaē;

fōrtĭŏr ēt tōrtōs sērvāt vēsīcă căpīllōs

ēt mūtāt Lătĭās ‖ spūmă Bătāvă cŏmās.

Hāc cŭtĕ Lēdaēō vēstītūr pūllŭs ĭn ōvō,

tālĭă lūnātā ‖ splēnĭă frōntĕ sĕdēnt.

Quīd tĭbĭ cūm phĭălā, lĭgŭlām cūm mīttĕrĕ pōssīs,

mīttĕrĕ cūm pōssīs ‖ vēl cŏclĕārĕ mĭhī, -

māgnă nĭmīs lŏquĭmūr - cŏclĕām cūm mīttĕrĕ pōssīs,

dēnĭquĕ cūm pōssīs ‖ mīttĕrĕ, Paūlĕ, nĭhīl?

Ārchĕtўpūm Mўŏs ārgēntūm tē dīcĭs hăbērĕ.

Quōd sĭnĕ tē fāctum ēst ‖ hōc măgĭs ārchĕtўpum ēst?

Cūm sītīs sĭmĭlēs părēsquĕ vītā,

ūxōr pēssĭmă, pēssĭmūs mărītūs,

mīrōr nōn bĕnĕ cōnvĕnīrĕ vōbīs.

Rēgĭă pŷrămĭdūm, Caēsār, mīrācŭlă rīdē;

iām tācēt Ēoūm ‖ bārbără Mēmphĭs ŏpūs:

pārs quŏtă Pārrhăsĭaē lăbŏr ēst Mărĕōtĭcŭs aūlaē?

Clārĭŭs īn tōtō ‖ nīl vĭdĕt ōrbĕ dĭēs.

Sēptēnōs părĭtēr crēdās ādsūrgĕrĕ mōntēs,

Thēssălĭcūm brĕvĭōr ‖ Pēlĭŏn Ōssă tŭlīt;

aēthĕră sīc īntrāt nĭtĭdīs ūt cōndĭtŭs āstrīs

īnfĕrĭōrĕ tŏnēt ‖ nūbĕ sĕrēnŭs ăpēx

ēt prĭŭs ārcānō sătĭētūr nūmĭnĕ Phoēbī

nāscēntīs Cīrcē ‖ quām vĭdĕt ōră pătrīs.

Haēc, Aūgūstĕ, tămēn, quaē vērtĭcĕ sīdĕră pūlsāt,

pār dŏmŭs ēst caēlō ‖ sēd mĭnŏr ēst dŏmĭnō.

Quōd Cāiētānō rēddīs, Pŏlўchārmĕ, tăbēllās,

mīlĭă tē cēntūm ‖ nūm trĭbŭīssĕ pŭtās?

"Dēbŭĭt haēc" īnquīs. Tĭbi hăbē, Pŏlўchārmĕ, tăbēllās

ēt Cāiētānō ‖ mīlĭă crēdĕ dŭŏ.

Quī praēstāt pĭĕtātĕ pērtĭnācī

sēnsūrō bŏnă lībĕrālĭtātīs,

cāptēt fōrsĭtăn aūt vĭcēm rĕpōscāt:

āt sī quīs dărĕ nōmĭnī rĕlīctō

pōst mānēs tŭmŭlūmquĕ pērsĕvērāt,

quaērīt quīd nĭsĭ pārcĭūs dŏlērĕ?

Rēfērt sīs bŏnŭs ān vĕlīs vĭdērī.

Praēstās hōc, Mĕlĭōr, scĭēntĕ fāmā,

quī sōllēmnĭbŭs ānxĭūs sĕpūltī

nōmēn nōn sĭnĭs īntĕrīrĕ Blaēsī,

ēt dē mūnĭfĭcā prŏfūsŭs ārcā

ād nātālĭcĭūm dĭēm cŏlēndūm

scrībārūm mĕmŏrī pĭaēquĕ tūrbaē

quōd dōnās, făcĭs īpsĕ Blaēsĭānŭm.

Hōc lōngūm tĭbĭ, vītă dūm mănēbīt,

hōc ēt pōst cĭnĕrēs ĕrīt trĭbūtūm.

Quī Pālātīnaē căpĕrēt cōnvīvĭă mēnsaē

āmbrŏsĭāsquĕ dăpēs ‖ nōn ĕrăt āntĕ lŏcūs:

hīc haūrīrĕ dĕcēt sācrūm, Gērmānĭcĕ, nēctār

ēt Gănўmēdēā ‖ pōcŭlă mīxtă mănū.

Ēssĕ vĕlīs, ōrō, sērūs cōnvīvă Tŏnāntīs:

āt tū sī prŏpĕrās, ‖ Iūppĭtĕr, īpsĕ vĕnī.

Nōn hōrtī nĕquĕ pālmĭtīs bĕātī

sēd rārī nĕmŏrīs, Prĭāpĕ, cūstōs,

ēx quō nātŭs ĕs ēt pŏtēs rĕnāscī,

fūrācēs, mŏnĕō, mănūs rĕpēllās

ēt sīlvām dŏmĭnī fŏcīs rĕsērvēs:

sī dēfēcĕrĭt haēc, ĕt īpsĕ līgnum ēs.

"Trīstĭs Ăthēnăgŏrās nōn mīsīt mūnĕră nōbīs

quaē mĕdĭō brūmaē ‖ mīttĕrĕ mēnsĕ sŏlēt".

Ān sĭt Ăthēnăgŏrās trīstīs, Faūstīnĕ, vĭdēbō:

mē cērtē trīstēm ‖ fēcĭt Ăthēnăgŏrās.

Sī tē spōrtŭlă māiŏr ād bĕātōs

nōn cōrrūpĕrĭt, ūt sŏlēt, lĭcēbīt

dē nōstrō, Măthŏ, cēntĭēs lăvērīs.

Ēffērt ūxōrēs Făbĭūs, Chrēstīllă mărītōs,

fūnĕrĕāmquĕ tŏrīs ‖ quāssăt ŭtērquĕ făcēm.

Vīctōrēs cōmmīttĕ, Vĕnūs: quōs īstĕ mănēbīt

ēxĭtŭs ūnă dŭōs ‖ ūt Lĭbĭtīnă fĕrāt.

Tītūllĕ, mŏneō vīvĕ: sēmpĕr hŏc sĕrum ēst;

sūb paēdăgōgō coēpĕrīs lĭcēt, sērum ēst.

Āt tū, mĭsēr Tītūllĕ, nēc sĕnēx vīvīs,

sĕd ōmnĕ līmēn cōntĕrīs sălūtātōr

ēt mānĕ sūdăs ūrbĭs ōscŭlīs ūdūs,

foroque triplici sparsus ante equos omnis

aēdēmquĕ Mārtĭs ēt cŏlōssŏn Aūgūstī

cūrrīs pĕr ōmnīs tērtĭāsquĕ quīntāsquĕ.

Răpĕ, cōngĕre, aūfēr, pōssĭdē: rĕlīnquēndum ēst.

Sŭpērbă dēnsīs ārcă pāllĕāt nūmmīs,

cēntum ēxplĭcēntūr pāgĭnaē kălēndārūm,

iūrābĭt hērēs tē nĭhīl rĕlīquīssĕ,

sŭprāquĕ plŭtĕūm tē iăcēntĕ vēl sāxūm,

fārtūs păpŷrō dūm tĭbī tŏrūs crēscīt,

flēntīs sŭpērbūs bāsĭābĭt eūnūchōs;

tŭōquĕ trīstīs fīlĭūs, vĕlīs nōlīs,

cūm cōncŭbīnō nōctĕ dōrmĭēt prīmā.

Prīscŭs ăb Aētnaēīs mĭhĭ, Flāccĕ, Tĕrēntĭŭs ōrīs

rēddĭtŭr: hānc lūcēm ‖ lāctĕă gēmmă nŏtēt;

dēflŭăt ēt lēntō splēndēscāt tūrbĭdă līnō

āmphŏră cēntēnō ‖ cōnsŭlĕ fāctă mĭnōr.

Cōntīngēt nōx quāndŏ mĕīs tām cāndĭdă mēnsīs?

Tām iūstō dăbĭtūr ‖ quāndŏ călērĕ mĕrō?

Cūm tē, Flāccĕ, mĭhī rēddēt Cўthĕrēĭă Cŷprōs,

lūxŭrĭaē fīēt ‖ tām bŏnă caūsă mĕaē.

Quāntă tŭa ēst prŏbĭtās tānta ēst īnfāntĭă fōrmaē,

Cēstĕ pŭēr, pŭĕrō ‖ cāstĭŏr Hīppŏlўtō.

Tē sēcūm Dīānă vĕlīt dŏcĕātquĕ nătārĕ,

tē Cўbĕlē tōtūm ‖ māllĕt hăbērĕ Phrўgă;

tū Gănўmēdēō pŏtĕrās sūccēdĕrĕ lēctō,

sēd dūrūs dŏmĭnō ‖ bāsĭă sōlă dărēs.

Fēlīx, quaē tĕnĕrūm vēxābīt spōnsă mărītūm

ēt quaē tē făcĭēt ‖ prīmă pŭēllă vĭrūm!

Pārs māxīllārūm tōnsa ēst tĭbĭ, pārs tĭbĭ rāsa ēst,

pārs vūlsa ēst. Ūnūm ‖ quīs pŭtăt ēssĕ căpūt?

Nēscīt cuī dĕdĕrīt Tўrĭām Crīspīnŭs ăbōllām,

dūm mūtāt cūltūs ‖ īndŭĭtūrquĕ tŏgām.

Quīsquĭs hăbēs, ŭmĕrīs sŭă mūnĕră rēddĕ, prĕcāmūr:

nōn hōc Crīspīnūs ‖ tē sĕd ăbōllă rŏgāt.

Nōn quīcūmquĕ căpīt sătŭrātās mūrĭcĕ vēstēs

nēc nĭsĭ dēlĭcĭīs ‖ cōnvĕnĭt īstĕ cŏlōr.

Sī tē praēdă iŭvāt foēdīque īnsānĭă lūcrī,

quā pōssīs mĕlĭūs ‖ fāllĕrĕ, sūmĕ tŏgām.

Quāntă Gĭgāntēī mĕmŏrātūr mēnsă trĭūmphī

quāntăquĕ nōx sŭpĕrīs ‖ ōmnĭbŭs īllă fŭīt,

quā bŏnŭs āccŭbŭīt gĕnĭtōr cūm plēbĕ dĕōrūm

ēt lĭcŭīt Faūnīs ‖ pōscĕrĕ vīnă Iŏvēm:

tāntă tŭās cĕlĕbrānt, Caēsār, cōnvīvĭă laūrūs;

ēxhĭlărānt īpsōs ‖ gaūdĭă nōstră dĕōs.

Vēscĭtŭr ōmnĭs ĕquēs tēcūm pŏpŭlūsquĕ pătrēsquĕ

ēt căpĭt āmbrŏsĭās ‖ cūm dŭcĕ Rōmă dăpēs.

Grāndĭă pōllĭcĭtūs quāntō māiōră dĕdīstī!

Prōmīssa ēst nōbīs ‖ spōrtŭlă, rēctă dăta ēst.

Quīs lăbŏr īn phĭălā? Dōctī Mўŏs ānnĕ Mўrōnōs?

Mēntŏrĭs haēc mănŭs ēst ‖ ān, Pŏlўclītĕ, tŭă?

Līvēscīt nūllā cālīgĭnĕ fūscă nĕc ōdīt

ēxplōrātōrēs ‖ nūbĭlă māssă fŏcōs;

vēră mĭnūs flāvō rădĭānt ēlēctră mĕtāllō

ēt nĭvĕūm fēlīx ‖ pūstŭlă vīncĭt ĕbūr.

Mātĕrĭaē nōn cēdĭt ŏpūs: sīc āllĭgăt ōrbēm,

plūrĭmă cūm tōtā ‖ lāmpădĕ lūnă nĭtēt.

Stāt căpĕr Aēŏlĭō Thēbānī vēllĕrĕ Phrīxī

cūltŭs: ăb hōc māllēt ‖ vēctă fŭīssĕ sŏrōr;

hūnc nēc Cīnўphĭūs tōnsōr vĭŏlāvĕrĭt ēt tū

īpsĕ tŭā pāscī ‖ vītĕ, Lўaēĕ, vĕlīs.

Tērgă prĕmīt pĕcŭdīs gĕmĭnīs Ămŏr aūrĕŭs ālīs,

Pāllădĭūs tĕnĕrō ‖ lōtŏs ăb ōrĕ sŏnāt:

sīc Mēthŷmnaēō gāvīsŭs Ărīŏnĕ dēlphīn

lānguĭdă nōn tăcĭtūm ‖ pēr frĕtă vēxĭt ŏnūs.

Īmbŭăt ēgrĕgĭūm dīgnō mĭhĭ nēctărĕ mūnūs

nōn grĕgĕ dē dŏmĭnī ‖ sēd tŭă, Cēstĕ, mănūs;

Cēstĕ, dĕcūs mēnsaē, mīscē Sētīnă: vĭdētūr

īpsĕ pŭēr nōbīs, ‖ īpsĕ sĭtīrĕ căpēr.

Dēt nŭmĕrūm cўăthīs Īnstāntī līttĕră Rūfī

aūctŏr ĕnīm tāntī ‖ mūnĕrĭs īllĕ mĭhī:

sī Tĕlĕthūsă vĕnīt prōmīssăquĕ gaūdĭă pōrtāt,

sērvābōr dŏmĭnaē, ‖ Rūfĕ, trĭēntĕ tŭō;

sī dŭbĭa ēst, sēptūncĕ trăhār; sī fāllĭt ămāntēm,

ūt iŭgŭlēm cūrās, ‖ nōmĕn ŭtrūmquĕ bĭbām.

Fōrmōnsām sānē sēd caēcūs dīlĭgĭt Āspēr.

Plūs ērgo, ūt rēs ēst, ‖ quām vĭdĕt Āspĕr ămāt.

Tōnsōrēm pŭĕrūm sĕd ārtĕ tālēm

quālīs nēc Thălămūs fŭīt Nĕrōnīs,

Drūsōrūm cŭĭ cōntĭgērĕ bārbaē,

aēquāndās sĕmĕl ād gĕnās rŏgātūs

Rūfō, Caēdĭcĭānĕ, cōmmŏdāvī.

Dūm iūssūs rĕpĕtīt pĭlōs ĕōsdēm,

cēnsūrā spĕcŭlī mănūm rĕgēntĕ,

ēxpīngītquĕ cŭtēm făcītquĕ lōngām

dētōnsīs ĕpăphaērĕsīn căpīllīs,

bārbātūs mĭhĭ tōnsŏr ēst rĕvērsūs.

Aūdītūr quāntūm Māssŷlă pĕr āvĭă mūrmūr,

īnnŭmĕrō quŏtĭēns ‖ sīlvă lĕōnĕ fŭrīt,

pāllĭdŭs āttŏnĭtōs ād Poēnă măpālĭă pāstōr

cūm rĕvŏcāt taūrōs ‖ ēt sĭnĕ mēntĕ pĕcūs:

tāntŭs ĭn Aūsŏnĭā frĕmŭīt mŏdŏ tērrŏr hărēnā.

Quīs nōn ēssĕ grĕgēm ‖ crēdĕrĕt? Ūnŭs ĕrāt,

sēd cūiūs trĕmĕrēnt īpsī quŏquĕ iūră lĕōnēs,

cuī dĭădēmă dărēt ‖ mārmŏrĕ pīctă Nŏmās.

Ō quāntūm pēr cōllă dĕcūs, quēm spārsĭt hŏnōrēm

aūrĕă lūnātaē, ‖ cūm stĕtĭt, ūmbră iŭbaē!

Grāndĭă quām dĕcŭīt lātūm vēnābŭlă pēctūs

quāntăquĕ dē māgnā ‖ gaūdĭă mōrtĕ tŭlīt!

Ūndĕ tŭīs, Lĭbўē, tām fēlīx glōrĭă sīlvīs?

Ā Cўbĕlēs nūmquīd ‖ vēnĕrăt īllĕ iŭgō?

Ān măgĭs Hērcŭlĕō, Gērmānĭcĕ, mīsĭt ăb āstrō

hānc tĭbĭ vēl frātēr ‖ vēl pătĕr īpsĕ fĕrām?

Fōrmōnsīssĭmă quaē fŭērĕ vēl sūnt,

sēd vīlīssĭmă quaē fŭērĕ vēl sūnt,

ō quām tē fĭĕrī, Cătūllă, vēllēm

fōrmōnsām mĭnŭs aūt măgīs pŭdīcām!

Tēmpŏrĭbūs nōstrīs aētās cūm cēdăt ăvōrūm

crēvĕrĭt ēt māiōr ‖ cūm dŭcĕ Rōmă sŭō,

īngĕnĭūm sācrī mīrārīs dēssĕ Mărōnīs

nēc quēmquām tāntā ‖ bēllă sŏnārĕ tŭbā.

Sīnt Maēcēnātēs, nōn dērūnt, Flāccĕ, Mărōnēs

Vērgĭlĭūmquĕ tĭbī ‖ vēl tŭă rūră dăbūnt.

Iūgĕră pērdĭdĕrāt mĭsĕraē vīcīnă Crĕmōnaē

flēbăt ĕt ābdūctās ‖ Tītўrŭs aēgĕr ŏvēs:

rīsīt Tūscŭs ĕquēs paūpērtātēmquĕ mălīgnām

rēppŭlĭt ēt cĕlĕrī ‖ iūssĭt ăbīrĕ fŭgā.

"Āccĭpĕ dīvĭtĭās ēt vātūm māxĭmŭs ēstŏ;

tū lĭcĕt ēt nōstrūm" ‖ dīxĭt "Ălēxĭn ămēs".

Ādstābāt dŏmĭnī mēnsīs pūlchērrĭmŭs īllĕ

mārmŏrĕā fūndēns ‖ nīgră Fălērnă mănū,

ēt lībātă dăbāt rŏsĕīs cārchēsĭă lābrīs

quaē pŏtĕrānt īpsūm ‖ sōllĭcĭtārĕ Iŏvēm.

Ēxcĭdĭt āttŏnĭtō pīnguīs Gălătēă pŏētaē

Thēstўlĭs ēt rūbrās ‖ mēssĭbŭs ūstă gĕnās;

prōtĭnŭs ĪTĂLĬĀM cōncēpĭt ĕt ĀRMĂ VĬRŪMQVĔ,

quī mŏdŏ vīx Cŭlĭcēm ‖ flēvĕrăt ōrĕ rŭdī.

Quīd Vărĭōs Mārsōsquĕ lŏquār dītātăquĕ vātūm

nōmĭnă, māgnŭs ĕrīt ‖ quōs nŭmĕrārĕ lăbōr?

Ērgo ĕgŏ Vērgĭlĭūs, sī mūnĕră Maēcēnātīs

dēs mĭhĭ? Vērgĭlĭūs ‖ nōn ĕrŏ, Mārsŭs ĕrŏ.

Māgnă lĭcēt tŏtĭēns trĭbŭās, māiōră dătūrūs

dōnă, dŭcūm vīctōr, ‖ vīctŏr ĕt īpsĕ tŭī,

dīlĭgĕrīs pŏpŭlō nōn prōptēr praēmĭă, Caēsār,

tē prōptēr pŏpŭlūs ‖ praēmĭă, Caēsăr, ămāt.

Trēs hăbŭīt dēntēs, părĭtēr quōs ēxspŭĭt ōmnēs,

ād tŭmŭlūm Pīcēns ‖ dūm sĕdĕt īpsĕ sŭūm;

cōllēgītquĕ sĭnū frāgmēntă nŏvīssĭmă lāxī

ōrĭs ĕt ādgēstā ‖ cōntŭmŭlāvĭt hŭmō.

Ōssă lĭcēt quōndām dēfūnctī nōn lĕgăt hērēs:

hōc sĭbĭ iām Pīcēns ‖ praēstĭtĭt ōffĭcĭūm.

Cūm tĭbĭ tām crāssaē sīnt, Ārtĕmĭdōrĕ, lăcērnaē,

pōssīm tē Săgărīm ‖ iūrĕ vŏcārĕ mĕō.

Āspĭcĭs hūnc ūnō cōntēntūm lūmĭnĕ, cūiūs

līppă sŭb ādtrītā ‖ frōntĕ lăcūnă pătēt?

Nē cōntēmnĕ căpūt, nĭhĭl ēst fūrācĭŭs īllō;

nōn fŭĭt Aūtŏlўcī ‖ tām pĭpĕrātă mănūs.

Hūnc tū cōnvīvām caūtūs sērvārĕ mĕmēntŏ:

tūnc fŭrĭt ātque ŏcŭlō ‖ lūscŭs ŭtrōquĕ vĭdēt:

pōcŭlă sōllĭcĭtī pērdūnt lĭgŭlāsquĕ mĭnīstrī

ēt lătĕt īn tĕpĭdō ‖ plūrĭmă māppă sĭnū;

lāpsă nĕc ā cŭbĭtō sūbdūcĕrĕ pāllĭă nēscīt

ēt tēctūs laēnīs ‖ saēpĕ dŭābŭs ăbīt;

nēc dōrmītāntēm vērnām fraūdārĕ lŭcērnā

ērŭbŭīt fāllāx, ‖ ārdĕăt īllă lĭcēt.

Sī nĭhĭl īnvāsīt, pŭĕrūm tūnc ārtĕ dŏlōsā

cīrcŭĭt ēt sŏlĕās ‖ sūbrĭpĭt īpsĕ sŭās.

Sūmmă Pălātīnī pŏtĕrās aēquārĕ Cŏlōssī,

sī fĭĕrēs brĕvĭōr, ‖ Claūdĭă, sēsquĭpĕdĕ.

Līvēt Chărīnūs, rūmpĭtūr, fŭrīt, plōrāt

ēt quaērĭt āltōs ūndĕ pēndĕāt rāmōs:

nōn iām quŏd ōrbĕ cāntŏr ēt lĕgōr tōtō,

nĕc ūmbĭlīcīs quōd dĕcōrŭs ēt cēdrō

spārgōr pĕr ōmnēs Rōmă quās tĕnēt gēntēs:

sēd quōd sŭb ūrbĕ rūs hăbēmŭs aēstīvūm

vĕhĭmūrquĕ mūlīs nōn ŭt āntĕ cōndūctīs.

Quĭd īnprĕcābŏr, ō Sĕvērĕ, līvēntī?

Hŏc ōptō: mūlās hăbĕăt ēt sŭbūrbānūm.

Scrībĭt ĭn āvērsā Pīcēns ĕpĭgrāmmătă chārtā,

ēt dŏlĕt āvērsō ‖ quōd făcĭt īllă dĕō.

Thēstўlŏn Aūlŭs ămāt sēd nēc mĭnŭs ārdĕt Ălēxīn,

fōrsĭtăn ēt nōstrūm ‖ nūnc Hўăcīnthŏn ămāt.

Ī nūnc ēt dŭbĭtā vātēs ān dīlĭgăt īpsōs,

dēlĭcĭās vātūm ‖ cūm mĕŭs Aūlŭs ămēt.

Ūt pōscās, Clўtĕ, mūnŭs ēxĭgāsquĕ,

ūnō nāscĕrĭs ōctĭēns ĭn ānnō

ēt sōlās, pŭtŏ, trēsvĕ quāttŭōrvĕ

nōn nātālĭcĭās hăbēs Kălēndās.

Sīt vūltūs tĭbĭ lēvĭōr lĭcēbīt

trītīs lītŏrĭs ārĭdī lăpīllīs,

sīt mōrō cŏmă nīgrĭōr cădūcō,

vīncās mōllĭtĭā trĕmēntĕ plūmās

aūt māssām mŏdŏ lāctĭs āllĭgātī,

ēt tālīs tŭmŏr ēxcĭtēt păpīllās

quālīs crūdă vĭrō pŭēllă sērvāt,

tū nōbīs, Clўtĕ, iām sĕnēx vĭdērīs:

tām mūltōs quĭs ĕnīm fŭīssĕ crēdāt

nātālīs Prĭămīvĕ Nēstŏrīsvĕ?

Sīt tāndēm pŭdŏr ēt mŏdūs răpīnīs.

Quōd sī lūdĭs ădhūc sĕmēlquĕ nāscī

ūnō iām tĭbĭ nōn săt ēst ĭn ānnō,

nātūm tē, Clўtĕ, nēc sĕmēl pŭtābō.

Hīc ŭbĭ Fōrtūnaē Rĕdŭcīs fūlgēntĭă lātē

tēmplă nĭtēnt, fēlīx ‖ ārĕă nūpĕr ĕrāt:

hīc stĕtĭt Ārctōī fōrmōnsūs pūlvĕrĕ bēllī

pūrpŭrĕūm fūndēns ‖ Caēsăr ăb ōrĕ iŭbār;

hīc laūrū rĕdĭmītă cŏmās ēt cāndĭdă cūltū

Rōmă sălūtāvīt ‖ vōcĕ mănūquĕ dŭcēm.

Grāndĕ lŏcī mĕrĭtūm tēstāntŭr ĕt āltĕră dōnă:

stāt săcĕr ēt dŏmĭtīs ‖ gēntĭbŭs ārcŭs ŏvāt;

hīc gĕmĭnī cūrrūs nŭmĕrānt ĕlĕphāntă frĕquēntēm,

sūffĭcĭt īnmēnsīs ‖ aūrĕŭs īpsĕ iŭgīs.

Haēc ēst dīgnă tŭīs, Gērmānĭcĕ, pōrtă trĭūmphīs;

hōs ădĭtūs ūrbēm ‖ Mārtĭs hăbērĕ dĕcēt.

Aūgūstō pĭă tūră vīctĭmāsquĕ

prō vēstrō dătĕ Sīlĭō, Cămēnaē.

Bīs sēnōs iŭbĕt ēn rĕdīrĕ fāscēs,

nātō cōnsŭlĕ, nōbĭlīquĕ vīrgā

vātīs Cāstălĭām dŏmūm sŏnārĕ

rērūm prīmă sălūs ĕt ūnă Caēsār.

Gaūdēntī sŭpĕrēst ădhūc quŏd ōptēt,

fēlīx pūrpŭră tērtĭūsquĕ cōnsūl.

Pōmpeīō dĕdĕrīt lĭcēt sĕnātūs

ēt Caēsār gĕnĕrō săcrōs hŏnōrēs,

quōrūm pācĭfĭcūs tĕr āmplĭāvīt

Iānūs nōmĭnă: Sīlĭūs frĕquēntēs

māvūlt sīc nŭmĕrārĕ cōnsŭlātūs.

Hōrās quīnquĕ pŭēr nōndūm tĭbĭ nūntĭăt ēt tū

iām cōnvīvă mĭhī, ‖ Caēcĭlĭānĕ, vĕnīs,

cūm mŏdŏ dīstŭlĕrīnt raūcaē vădĭmōnĭă quārtaē

ēt Flōrālĭcĭās ‖ lāssĕt hărēnă fĕrās.

Cūrre, ăge, ĕt īnlōtōs rĕvŏcā, Cāllīstĕ, mĭnīstrōs;

stērnāntūr lēctī: ‖ Caēcĭlĭānĕ, sĕdē.

Cāldām pōscĭs ăquām: nōndūm mĭhĭ frīgĭdă vēnīt;

ālgĕt ădhūc nūdō ‖ clūsă cŭlīnă fŏcō.

Mānĕ vĕnī pŏtĭūs; nām cūr tē quīntă mŏrētūr?

Ūt iāntēs, sērō, ‖ Caēcĭlĭānĕ, vĕnīs.

Quī Cōrcŷraēī vīdīt pōmārĭă rēgīs,

rūs, Ēntēllĕ, tŭaē ‖ praēfĕrĕt īllĕ dŏmūs.

Īnvĭdă pūrpŭrĕōs ūrāt nē brūmă răcēmōs

ēt gĕlĭdūm Bācchī ‖ mūnĕră frīgŭs ĕdāt,

cōndĭtă pērspĭcŭā vīvīt vīndēmĭă gēmmā

ēt tĕgĭtūr fēlīx ‖ nēc tămĕn ūvă lătēt:

fēmĭnĕūm lūcēt sīc pēr bōmbŷcĭnă cōrpūs,

cālcŭlŭs īn nĭtĭdā ‖ sīc nŭmĕrātŭr ăquā.

Quīd nōn īngĕnĭō vŏlŭīt nātūră lĭcērĕ?

Aūtūmnūm stĕrĭlīs ‖ fērrĕ iŭbētŭr hĭēms.

Mīrārīs vĕtĕrēs, Văcērră, sōlōs

nēc laūdās nĭsĭ mōrtŭōs pŏētās.

Īgnōscās pĕtĭmūs, Văcērră: tāntī

nōn ēst, ūt plăcĕām tĭbī, pĕrīrĕ.

Quāntă quĭēs plăcĭdī tāntāst fācūndĭă Nērvaē,

sēd cŏhĭbēt vīrēs ‖ īngĕnĭūmquĕ pŭdōr.

Cūm sīccārĕ săcrām lārgō Pērmēssĭdă pōssēt

ōrĕ, vĕrēcūndām ‖ mālŭĭt ēssĕ sĭtīm,

Pīĕrĭām tĕnŭī frōntēm rĕdĭmīrĕ cŏrōnā

cōntēntūs fāmaē ‖ nēc dărĕ vēlă sŭaē.

Sēd tămĕn hūnc nōstrī scīt tēmpŏrĭs ēssĕ Tĭbūllūm,

cārmĭnă quī dōctī ‖ nōtă Nĕrōnĭs hăbēt.

Quāttŭŏr ārgēntī lībrās mĭhĭ tēmpŏrĕ brūmaē

mīsīsti ānte ānnōs, ‖ Pōstŭmĭānĕ, dĕcēm;

spērāntī plūrēs - nām stāre aūt crēscĕrĕ dēbēnt

mūnĕră - vēnērūnt ‖ plūsvĕ mĭnūsvĕ dŭaē;

tērtĭŭs ēt quārtūs mūlto īnfĕrĭōră tŭlērūnt;

lībră fŭīt quīntō ‖ Sēptĭcĭānă quĭdēm;

bēsālem ād scŭtŭlām sēxtō pērvēnĭmŭs ānnō;

pōst hūnc īn cŏtŭlā ‖ rāsă sĕlībră dăta ēst;

ōctāvūs lĭgŭlām mīsīt sēxtāntĕ mĭnōrēm;

nōnŭs ăcū lĕvĭūs ‖ vīx cŏclĕārĕ tŭlīt.

Quōd mīttāt nōbīs dĕcŭmūs iām nōn hăbĕt ānnūs:

quāttŭŏr ād lībrās, ‖ Pōstŭmĭānĕ, rĕdī.

Nōndūm mūrĭcĕ cūltŭs āspĕrōquĕ

mōrsū pūmĭcĭs ārĭdī pŏlītūs

Ārcānūm prŏpĕrās sĕquī, lĭbēllĕ,

quēm pūlchērrĭmă iām rĕdīrĕ Nārbŏ,

dōctī Nārbŏ pătērnă Vōtĭēnī,

ād lēgēs iŭbĕt ānnŭōsquĕ fāscēs:

vōtīs quōd părĭbūs tĭbī pĕtēndum ēst,

cōntīngēt lŏcŭs īlle ĕt hīc ămīcūs.

Quām vēllēm fĭĕrī mĕūs lĭbēllūs!

Īnstāntī, quō nēc sīncērĭŏr āltĕr hăbētūr

pēctŏrĕ nēc nĭvĕā ‖ sīmplĭcĭtātĕ prĭōr,

sī dărĕ vīs nōstraē vīrēs ănĭmōsquĕ Thălīaē

ēt vīctūră pĕtīs ‖ cārmĭnă, dā quŏd ămēm.

Cŷnthĭă tē vātēm fēcīt, lāscīvĕ Prŏpērtī;

īngĕnĭūm Gāllī ‖ pūlchră Lўcōrĭs ĕrāt;

fāma ēst ārgūtī Nĕmĕsīs fōrmōnsă Tĭbūllī;

Lēsbĭă dīctāvīt, ‖ dōctĕ Cătūllĕ, tĭbī:

nōn mē Paēlīgnī nēc spēmēt Māntŭă vātēm,

sī quă Cŏrīnnă mĭhī, ‖ sī quĭs Ălēxĭs ĕrīt.

Ōplŏmăchūs nūnc ēs, fŭĕrās ōphthālmĭcŭs āntĕ.

Fēcīstī mĕdĭcūs ‖ quōd făcĭs ōplŏmăchūs.

Dūm rĕpĕtīt sērā cōndūctōs nōctĕ pĕnātēs

Līngŏnŭs ā Tēctā ‖ Flāmĭnĭāquĕ rĕcēns,

ēxpŭlĭt ōffēnsō vĭtĭātūm pōllĭcĕ tālūm

ēt iăcŭīt tōtō ‖ cōrpŏrĕ fūsŭs hŭmī.

Quīd făcĕrēt Gāllūs, quā sē rătĭōnĕ mŏvērēt?

Īngēntī dŏmĭnō ‖ sērvŭlŭs ūnŭs ĕrāt,

tām măcĕr ūt mĭnĭmām pōssēt vīx fērrĕ lŭcērnām:

sūccūrrīt mĭsĕrō ‖ cāsŭs ŏpēmquĕ tŭlīt.

Quāttŭŏr īnscrīptī pōrtābānt vīlĕ cădāvēr,

āccĭpĭt īnfēlīx ‖ quālĭă mīllĕ rŏgūs;

hōs cŏmĕs īnvălĭdūs sūmmīssā vōcĕ prĕcātūr,

ūt quōcūmquĕ vĕlīnt ‖ cōrpŭs ĭnānĕ fĕrānt:

pērmūtātŭr ŏnūs stīpātăquĕ tōllĭtŭr āltē

grāndĭs ĭn āngūstā ‖ sārcĭnă sāndăpĭlā.

Hīc mĭhĭ dē mūltīs ūnūs, Lūcānĕ, vĭdētūr

cuī mĕrĭtō dīcī ‖ mōrtŭĕ Gāllĕ pŏtēst.

"Dīc vērūm mĭhĭ, Mārcĕ, dīc ămābō;

nīl ēst quōd măgĭs aūdĭām lĭbēntēr".

sīc ēt cūm rĕcĭtās tŭōs lĭbēllōs,

ēt caūsām quŏtĭēns ăgīs clĭēntīs,

ōrās, Gāllĭcĕ, mē rŏgāsquĕ sēmpēr.

Dūrum ēst mē tĭbĭ quōd pĕtīs nĕgārĕ.

Vērō vērĭŭs ērgŏ quīd sĭt aūdī:

vērūm, Gāllĭcĕ, nōn lĭbēntĕr aūdīs.

Lībĕr, ămīcōrūm dūlcīssĭmă cūră tŭōrūm,

Lībĕr, ĭn aētērnā ‖ vīvĕrĕ dīgnĕ rŏsā,

sī săpĭs, Āssўrĭō sēmpēr tĭbĭ crīnĭs ămōmō

splēndĕăt ēt cīngānt ‖ flōrĕă sērtă căpūt;

cāndĭdă nīgrēscānt vĕtŭlō crŷstāllă Fălērnō

ēt călĕāt blāndō ‖ mōllĭs ămōrĕ tŏrūs.

Quī sīc vēl mĕdĭō fīnītūs vīxĭt ĭn aēvō,

lōngĭŏr huīc fācta ēst ‖ quām dătă vītă fŭīt.

Quōs cŭpĕrēt Phlēgraēă sŭōs vīctōrĭă lūdōs,

Īndĭcă quōs cŭpĕrēt ‖ pōmpă, Lўaēĕ, tŭōs,

fēcĭt Hўpērbŏrĕī cĕlĕbrātōr Stēllă trĭūmphī,

ō pŭdŏr! Ō pĭĕtās! ‖ ēt pŭtăt ēssĕ părūm.

Nōn īllī sătĭs ēst tūrbātō sōrdĭdŭs aūrō

Hērmŭs ĕt Hēspĕrĭō ‖ quī sŏnăt ōrbĕ Tăgūs.

Ōmnĭs hăbēt sŭă dōnă dĭēs: nēc līnĕă dīvēs

cēssăt ĕt īn pŏpŭlūm ‖ mūltă răpīnă cădīt;

nūnc vĕnĭūnt sŭbĭtīs lāscīvă nŏmīsmătă nīmbīs,

nūnc dāt spēctātās ‖ tēssĕră lārgă fĕrās,

nūnc īmplērĕ sĭnūs sēcūrōs gaūdĕt ĕt ābsēns

sōrtītūr dŏmĭnōs, ‖ nē lăcĕrētŭr, ăvīs.

Quīd nŭmĕrēm cūrrūs tēr dēnăquĕ praēmĭă pālmaē,

quaē dărĕ nōn sēmpēr ‖ cōnsŭl ŭtērquĕ sŏlēt?

Ōmnĭă sēd, Caēsār, tāntō sŭpĕrāntŭr hŏnōrĕ,

quōd spēctātōrēm ‖ tē tŭă laūrŭs hăbēt.

Ōmnīs aūt vĕtŭlās hăbēs ămīcās

aūt tūrpīs vĕtŭlīsquĕ foēdĭōrēs.

Hās dūcīs cŏmĭtēs trăhīsquĕ tēcūm

pēr cōnvīvĭă, pōrtĭcūs, thĕātră.

Sīc fōrmōnsă, Făbūllă, sīc pŭēlla ēs.

Sānctōrūm nōbīs mīrācŭlă rēddĭs ăvōrūm

nēc pătĕrīs, Caēsār, ‖ saēcŭlă cānă mŏrī,

cūm vĕtĕrēs Lătĭaē rītūs rĕnŏvāntŭr hărēnaē

ēt pūgnāt vīrtūs ‖ sīmplĭcĭōrĕ mănū.

Sīc prīscīs sērvātŭr hŏnōs tē praēsĭdĕ tēmplīs

ēt căsă tām cūltō ‖ sūb Iŏvĕ nūmĕn hăbēt;

sīc nŏvă dūm cōndīs, rĕvŏcās, Aūgūstĕ, prĭōră:

dēbēntūr quaē sūnt ‖ quaēquĕ fŭērĕ tĭbī.

Nōn pēr mŷstĭcă sācră Dīndўmēnēs

nēc pēr Nīlĭăcaē bŏvēm iŭvēncaē,

nūllōs dēnĭquĕ pēr dĕōs dĕāsquĕ

iūrāt Gēllĭă, sēd pĕr ūnĭōnēs.

Hōs āmplēctĭtŭr, hōs pĕrōscŭlātūr,

hōs frātrēs vŏcăt, hōs vŏcāt sŏrōrēs,

hōs nātīs ămăt ācrĭūs dŭābūs.

Hīs sī quō cărĕāt mĭsēllă cāsū,

vīctūrām nĕgăt ēssĕ sē nĕc hōrām.

Ēheū, quām bĕnĕ nūnc, Păpīrĭānĕ,

Ānnaēī făcĕrēt mănūs Sĕrēnī!

Dāntĕ tĭbī tūrbā quĕrŭlōs, Aūgūstĕ, lĭbēllōs

nōs quŏquĕ quōd dŏmĭnō ‖ cārmĭnă pārvă dămūs,

pōssĕ dĕūm rēbūs părĭtēr Mūsīsquĕ văcārĕ

scīmŭs ĕt haēc ĕtĭām ‖ sērtă plăcērĕ tĭbī.

Fēr vātēs, Aūgūstĕ, tŭōs: nōs glōrĭă dūlcīs,

nōs tŭă cūră prĭōr ‖ dēlĭcĭaēquĕ sŭmūs.

Nōn quērcūs tē sōlă dĕcēt nēc laūrĕă Phoēbī:

fīăt ĕt ēx hĕdĕrā ‖ cīvĭcă nōstră tĭbī.

Laurigeros domini, liber, intrature penates

disce verecundo sanctius ore loqui.

Nuda recede Venus; non est tuus iste libellus:

tu mihi, tu Pallas Caesariana, veni.

Fastorum genitor parensque Ianus

victorem modo cum videret Histri,

tot vultus sibi non satis putavit

optavitque oculos habere plures:

5et lingua pariter locutus omni

terrarum domino deoque rerum

promisit Pyliam quater senectam.

Addas, Iane pater, tuam rogamus.

"Quinque satis fuerant: nam sex septemve libelli

est nimium: quid adhuc ludere, Musa, iuvat?

Sit pudor et finis: iam plus nihil addere nobis

fama potest: teritur noster ubique liber;

5et cum rupta situ Messalae saxa iacebunt

altaque cum Licini marmora pulvis erunt,

me tamen ora legent et secum plurimus hospes

ad patrias sedes carmina nostra feret".

Finieram, cum sic respondit nona sororum,

10cui coma et unguento sordida vestis erat:

"Tune potes dulcis, ingrate, relinquere nugas?

Dic mihi, quid melius desidiosus ages?

An iuvat ad tragicos soccum transferre cothurnos

aspera vel paribus bella tonare modis,

15praelegat ut tumidus rauca te voce magister

oderit et grandis virgo bonusque puer?

Scribant ista graves nimium nimiumque severi,

quos media miseros nocte lucerna videt.

At tu Romano lepidos sale tinge libellos:

20adgnoscat mores vita legatque suos.

Angusta cantare licet videaris avena,

dum tua multorum vincat avena tubas".

Quantus, io, Latias mundi concentus ad aras

suscipit et solvit pro duce vota suo!

Non sunt haec hominum, Germanice, gaudia tantum,

sed faciunt ipsi nunc, puto, sacra dei.

Dum donas, Macer, anulos puellis,

desisti, Macer, anulos habere.

Archetypis vetuli nihil est odiosius Aucti

- ficta Saguntino cymbia malo luto -;

argenti furiosa sui cum stemmata narrat

garrulus et verbis mucida vina facit:

5"Laomedonteae fuerant haec pocula mensae:

ferret ut haec muros struxit Apollo lyra.

Hoc cratere ferox commisit proelia Rhoetus

cum Lapithis: pugna debile cernis opus.

Hi duo longaevo censentur Nestore fundi:

10pollice de Pylio trita columba nitet.

Hic scyphus est in quo misceri iussit amicis

largius Aeacides vividiusque merum.

Hac propinavit Bitiae pulcherrima Dido

in patera, Phrygio cum data cena viro est".

15Miratus fueris cum prisca toreumata multum,

in Priami calathis Astyanacta bibes.

Hoc agere est causas, hoc dicere, Cinna, diserte,

horis, Cinna, decem dicere verba novem?

Sed modo clepsydras ingenti voce petisti

quattuor. O quantum, Cinna, tacere potes!

Principium des, Iane, licet velocibus annis

et renoves voltu saecula longa tuo,

te primum pia tura rogent, te vota salutent,

purpura te felix, te colat omnis honos:

5tu tamen hoc mavis, Latiae quod contigit urbi

mense tuo reducem, Iane, videre deum.

Solvere dodrantem nuper tibi, Quinte, volebat

lippus Hylas, luscus vult dare dimidium.

Accipe quam primum; brevis est occasio lucri:

si fuerit caecus, nil tibi solvet Hylas.

Emit lacernas milibus decem Bassus

Tyrias coloris optimi. Lucrifecit.

"Adeo bene emit"? inquis. Immo non solvet.

Pervenisse tuam iam te scit Rhenus in urbem;

nam populi voces audit et ille tui:

Sarmaticas etiam gentes Histrumque Getasque

laetitiae clamor terruit ipse novae.

5Dum te longa sacro venerantur gaudia Circo,

nemo quater missos currere sensit equos.

Nullum Roma ducem, nec te sic, Caesar, amavit:

te quoque iam non plus, ut velit ipsa, potest.

Uxorem quare locupletem ducere nolim

quaeritis? Uxori nubere nolo meae.

Inferior matrona suo sit, Prisce, marito:

non aliter fiunt femina virque pares.

Morio dictus erat: viginti milibus emi.

Redde mihi nummos, Gargiliane: sapit.

Pallida ne Cilicum timeant pomaria brumam

mordeat et tenerum fortior aura nemus,

hibernis obiecta notis specularia puros

admittunt soles et sine faece diem.

5At mihi cella datur non tota clusa fenestra,

in qua nec Boreas ipse manere velit.

Sic habitare iubes veterem crudelis amicum?

Arboris ergo tuae tutior hospes ero.

Dum nova Pannonici numeratur gloria belli,

omnis et ad reducem dum litat ara Iovem,

dat populus, dat gratus eques, dat tura senatus,

et ditant Latias tertia dona tribus:

5hos quoque secretos memoravit Roma triumphos,

nec minor ista tuae laurea pacis erat,

quod tibi de sancta credis pietate tuorum.

Principis est virtus maxima nosse suos.

Pistor qui fueras diu, Cypere,

causas nunc agis et ducena quaeris:

sed consumis et usque mutuaris.

A pistore, Cypere, non recedis:

5et panem facis et facis farinam.

Egi, Sexte, tuam pactus duo milia causam.

Misisti nummos quod mihi mille quid est?

"Narrasti nihil" inquis "et a te perdita causa est".

Tanto plus debes, Sexte, quod erubui.

Si tua, Cerrini, promas epigrammata vulgo,

vel mecum possis vel prior ipse legi:

sed tibi tantus inest veteris respectus amici

carior ut mea sit quam tua fama tibi.

5Sic Maro nec Calabri temptavit carmina Flacci,

Pindaricos nosset cum superare modos,

et Vario cessit Romani laude cothurni,

cum posset tragico fortius ore loqui.

Aurum et opes et rura frequens donabit amicus:

10qui velit ingenio cedere rarus erit.

Pauper videri Cinna vult; et est pauper.

Cum facias versus nulla non luce ducenos,

Vare, nihil recitas. Non sapis, atque sapis.

Phosphore, redde diem: quid gaudia nostra moraris?

Caesare venturo, Phosphore, redde diem.

Roma rogat. Placidi numquid te pigra Bootae

plaustra vehunt, lento quod nimis axe venis?

5Ledaeo poteras abducere Cyllaron astro:

ipse suo cedet nunc tibi Castor equo.

Quid cupidum Titana tenes? Iam Xanthus et Aethon

frena volunt, vigilat Memnonis alma parens.

Tarda tamen nitidae non cedunt sidera luci,

10et cupit Ausonium luna videre ducem.

Iam, Caesar, vel nocte veni: stent astra licebit,

non derit populo te veniente dies.

Invitas ad aprum, ponis mihi, Gallice, porcum.

hybrida sum, si das, Gallice, verba mihi.

Esse tibi videor saevus nimiumque gulosus,

qui propter cenam, Rustice, caedo cocum.

Si levis ista tibi flagrorum causa videtur,

ex qua vis causa vapulet ergo cocus?

Si quid forte petam timido gracilique libello,

inproba non fuerit si mea charta, dato.

Et si non dederis, Caesar, permitte rogari:

offendunt numquam tura precesque Iovem.

5Qui fingit sacros auro vel marmore vultus,

non facit ille deos: qui rogat, ille facit.

Vidisti semel, Oppiane, tantum

aegrum me: male saepe te videbo.

Non tot in Eois timuit Gangeticus arvis

raptor, in Hyrcano qui fugit albus equo,

quot tua Roma novas vidit, Germanice, tigres:

delicias potuit nec numerare suas.

5Vincit Erythraeos tua, Caesar, harena triumphos

et victoris opes divitiasque dei:

nam cum captivos ageret sub curribus Indos,

contentus gemina tigride Bacchus erat.

Munera qui tibi dat locupleti, Gaure, senique,

si sapis et sentis, hoc tibi ait "Morere".

Dic, toga, facundi gratum mihi munus amici,

esse velis cuius fama decusque gregis?

Apula Ledaei tibi florvit herba Phalanthi,

qua saturat Calabris culta Galaesus aquis?

5An Tartesiacus stabuli nutritor Hiberi

Baetis in Hesperia te quoque lavit ove?

An tua multifidum numeravit lana Timavum,

quem pius astrifero Cyllarus ore bibit?

Te nec Amyclaeo decuit livere veneno

10nec Miletos erat vellere digna tuo.

Lilia tu vincis nec adhuc delapsa ligustra

et Tiburtino monte quod alget ebur;

Spartanus tibi cedet olor Paphiaeque columbae,

cedet Erythraeis eruta gemma vadis:

15sed licet haec primis nivibus sint aemula dona,

non sunt Parthenio candidiora suo.

Non ego praetulerim Babylonos picta superbae

texta Samiramia quae variantur acu;

non Athamanteo potius me mirer in auro,

20Aeolium dones si mihi, Phrixe, pecus.

O quantos risus pariter spectata movebit

cum Palatina nostra lacerna toga!

Disticha qui scribit, puto, vult brevitate placere.

Quid prodest brevitas, dic mihi, si liber est?

Qui nunc Caesareae lusus spectatur harenae,

temporibus Bruti gloria summa fuit.

Aspicis ut teneat flammas poenaque fruatur

fortis et attonito regnet in igne manus!

5Ipse sui spectator adest et nobile dextrae

funus amat: totis pascitur illa sacris;

quod nisi rapta foret nolenti poena, parabat

saevior in lassos ire sinistra focos.

Scire piget post tale decus quid fecerit ante:

10quam vidi satis hanc est mihi nosse manum.

Nescio quid de te non belle, Dento, fateris,

coniuge qui ducta iura paterna petis.

Sed iam supplicibus dominum lassare libellis

desine et in patriam serus ab urbe redi:

5nam dum tu longe deserta uxore diuque

tres quaeris natos, quattuor invenies.

Aëra per tacitum delapsa sedentis in ipsos

fluxit Aratullae blanda columba sinus.

Luserat hoc casus, nisi inobservata maneret

permissaque sibi nollet abire fuga.

5Si meliora piae fas est sperare sorori

et dominum mundi flectere vota valent,

haec a Sardois tibi forsitan exulis oris,

fratre reversuro, nuntia venit avis.

De praetoricia folium mihi, Paule, corona

mittis et hoc phialae nomen habere iubes.

Hac fuerat nuper nebula tibi pegma perunctum,

pallida quam rubri diluit unda croci.

5An magis astuti derasa est ungue ministri

brattea, de fulcro quam reor esse tuo?

Illa potest culicem longe sentire volantem

et minimi pinna papilionis agi;

exiguae volitat suspensa vapore lucernae

10et leviter fuso rumpitur icta mero.

Hoc linitur sputo Iani caryota Kalendis,

quam fert cum parco sordidus asse cliens.

Lenta minus gracili crescunt colocasia filo,

plena magis nimio lilia sole cadunt;

15nec vaga tam tenui discurrit aranea tela,

tam leve nec bombyx pendulus urget opus.

Crassior in facie vetulae stat creta Fabullae,

crassior offensae bulla tumescit aquae;

fortior et tortos servat vesica capillos

20et mutat Latias spuma Batava comas.

Hac cute Ledaeo vestitur pullus in ovo,

talia lunata splenia fronte sedent.

Quid tibi cum phiala, ligulam cum mittere possis,

mittere cum possis vel cocleare mihi, -

25magna nimis loquimur - cocleam cum mittere possis,

denique cum possis mittere, Paule, nihil?

Archetypum Myos argentum te dicis habere.

Quod sine te factum est hoc magis archetypum est?

Cum sitis similes paresque vita,

uxor pessima, pessimus maritus,

miror non bene convenire vobis.

Regia pyramidum, Caesar, miracula ride;

iam tacet Eoum barbara Memphis opus:

pars quota Parrhasiae labor est Mareoticus aulae?

Clarius in toto nil videt orbe dies.

5Septenos pariter credas adsurgere montes,

Thessalicum brevior Pelion Ossa tulit;

aethera sic intrat nitidis ut conditus astris

inferiore tonet nube serenus apex

et prius arcano satietur numine Phoebi

10nascentis Circe quam videt ora patris.

Haec, Auguste, tamen, quae vertice sidera pulsat,

par domus est caelo sed minor est domino.

Quod Caietano reddis, Polycharme, tabellas,

milia te centum num tribuisse putas?

"Debuit haec" inquis. Tibi habe, Polycharme, tabellas

et Caietano milia crede duo.

Qui praestat pietate pertinaci

sensuro bona liberalitatis,

captet forsitan aut vicem reposcat:

at si quis dare nomini relicto

5post manes tumulumque perseverat,

quaerit quid nisi parcius dolere?

Refert sis bonus an velis videri.

Praestas hoc, Melior, sciente fama,

qui sollemnibus anxius sepulti

10nomen non sinis interire Blaesi,

et de munifica profusus arca

ad natalicium diem colendum

scribarum memori piaeque turbae

quod donas, facis ipse Blaesianum.

15Hoc longum tibi, vita dum manebit,

hoc et post cineres erit tributum.

Qui Palatinae caperet convivia mensae

ambrosiasque dapes non erat ante locus:

hic haurire decet sacrum, Germanice, nectar

et Ganymedea pocula mixta manu.

5Esse velis, oro, serus conviva Tonantis:

at tu si properas, Iuppiter, ipse veni.

Non horti neque palmitis beati

sed rari nemoris, Priape, custos,

ex quo natus es et potes renasci,

furaces, moneo, manus repellas

5et silvam domini focis reserves:

si defecerit haec, et ipse lignum es.

"Tristis Athenagoras non misit munera nobis

quae medio brumae mittere mense solet".

An sit Athenagoras tristis, Faustine, videbo:

me certe tristem fecit Athenagoras.

Si te sportula maior ad beatos

non corruperit, ut solet, licebit

de nostro, Matho, centies laveris.

Effert uxores Fabius, Chrestilla maritos,

funereamque toris quassat uterque facem.

Victores committe, Venus: quos iste manebit

exitus una duos ut Libitina ferat.

Titulle, moneo vive: semper hoc serum est;

sub paedagogo coeperis licet, serum est.

At tu, miser Titulle, nec senex vivis,

sed omne limen conteris salutator

5et mane sudas urbis osculis udus,

foroque triplici sparsus ante equos omnis

aedemque Martis et colosson Augusti

curris per omnis tertiasque quintasque.

Rape, congere, aufer, posside: relinquendum est.

10Superba densis arca palleat nummis,

centum explicentur paginae kalendarum,

iurabit heres te nihil reliquisse,

supraque pluteum te iacente vel saxum,

fartus papyro dum tibi torus crescit,

15flentis superbus basiabit eunuchos;

tuoque tristis filius, velis nolis,

cum concubino nocte dormiet prima.

Priscus ab Aetnaeis mihi, Flacce, Terentius oris

redditur: hanc lucem lactea gemma notet;

defluat et lento splendescat turbida lino

amphora centeno consule facta minor.

5Continget nox quando meis tam candida mensis?

Tam iusto dabitur quando calere mero?

Cum te, Flacce, mihi reddet Cythereia Cypros,

luxuriae fiet tam bona causa meae.

Quanta tua est probitas tanta est infantia formae,

Ceste puer, puero castior Hippolyto.

Te secum Diana velit doceatque natare,

te Cybele totum mallet habere Phryga;

5tu Ganymedeo poteras succedere lecto,

sed durus domino basia sola dares.

Felix, quae tenerum vexabit sponsa maritum

et quae te faciet prima puella virum!

Pars maxillarum tonsa est tibi, pars tibi rasa est,

pars vulsa est. Unum quis putat esse caput?

Nescit cui dederit Tyriam Crispinus abollam,

dum mutat cultus induiturque togam.

Quisquis habes, umeris sua munera redde, precamur:

non hoc Crispinus te sed abolla rogat.

5Non quicumque capit saturatas murice vestes

nec nisi deliciis convenit iste color.

Si te praeda iuvat foedique insania lucri,

qua possis melius fallere, sume togam.

Quanta Gigantei memoratur mensa triumphi

quantaque nox superis omnibus illa fuit,

qua bonus accubuit genitor cum plebe deorum

et licuit Faunis poscere vina Iovem:

5tanta tuas celebrant, Caesar, convivia laurus;

exhilarant ipsos gaudia nostra deos.

Vescitur omnis eques tecum populusque patresque

et capit ambrosias cum duce Roma dapes.

Grandia pollicitus quanto maiora dedisti!

10Promissa est nobis sportula, recta data est.

Quis labor in phiala? Docti Myos anne Myronos?

Mentoris haec manus est an, Polyclite, tua?

Livescit nulla caligine fusca nec odit

exploratores nubila massa focos;

5vera minus flavo radiant electra metallo

et niveum felix pustula vincit ebur.

Materiae non cedit opus: sic alligat orbem,

plurima cum tota lampade luna nitet.

Stat caper Aeolio Thebani vellere Phrixi

10cultus: ab hoc mallet vecta fuisse soror;

hunc nec Cinyphius tonsor violaverit et tu

ipse tua pasci vite, Lyaee, velis.

Terga premit pecudis geminis Amor aureus alis,

Palladius tenero lotos ab ore sonat:

15sic Methymnaeo gavisus Arione delphin

languida non tacitum per freta vexit onus.

Imbuat egregium digno mihi nectare munus

non grege de domini sed tua, Ceste, manus;

Ceste, decus mensae, misce Setina: videtur

20ipse puer nobis, ipse sitire caper.

Det numerum cyathis Instanti littera Rufi

auctor enim tanti muneris ille mihi:

si Telethusa venit promissaque gaudia portat,

servabor dominae, Rufe, triente tuo;

25si dubia est, septunce trahar; si fallit amantem,

ut iugulem curas, nomen utrumque bibam.

Formonsam sane sed caecus diligit Asper.

Plus ergo, ut res est, quam videt Asper amat.

Tonsorem puerum sed arte talem

qualis nec Thalamus fuit Neronis,

Drusorum cui contigere barbae,

aequandas semel ad genas rogatus

5Rufo, Caediciane, commodavi.

Dum iussus repetit pilos eosdem,

censura speculi manum regente,

expingitque cutem facitque longam

detonsis epaphaeresin capillis,

10barbatus mihi tonsor est reversus.

Auditur quantum Massyla per avia murmur,

innumero quotiens silva leone furit,

pallidus attonitos ad Poena mapalia pastor

cum revocat tauros et sine mente pecus:

5tantus in Ausonia fremuit modo terror harena.

Quis non esse gregem crederet? Unus erat,

sed cuius tremerent ipsi quoque iura leones,

cui diadema daret marmore picta Nomas.

O quantum per colla decus, quem sparsit honorem

10aurea lunatae, cum stetit, umbra iubae!

Grandia quam decuit latum venabula pectus

quantaque de magna gaudia morte tulit!

Unde tuis, Libye, tam felix gloria silvis?

A Cybeles numquid venerat ille iugo?

15An magis Herculeo, Germanice, misit ab astro

hanc tibi vel frater vel pater ipse feram?

Formonsissima quae fuere vel sunt,

sed vilissima quae fuere vel sunt,

o quam te fieri, Catulla, vellem

formonsam minus aut magis pudicam!

Temporibus nostris aetas cum cedat avorum

creverit et maior cum duce Roma suo,

ingenium sacri miraris desse Maronis

nec quemquam tanta bella sonare tuba.

5Sint Maecenates, non derunt, Flacce, Marones

Vergiliumque tibi vel tua rura dabunt.

Iugera perdiderat miserae vicina Cremonae

flebat et abductas Tityrus aeger oves:

risit Tuscus eques paupertatemque malignam

10reppulit et celeri iussit abire fuga.

"Accipe divitias et vatum maximus esto;

tu licet et nostrum" dixit "Alexin ames".

Adstabat domini mensis pulcherrimus ille

marmorea fundens nigra Falerna manu,

15et libata dabat roseis carchesia labris

quae poterant ipsum sollicitare Iovem.

Excidit attonito pinguis Galatea poëtae

Thestylis et rubras messibus usta genas;

protinus ITALIAM concepit et ARMA VIRUMQUE,

20qui modo vix Culicem fleverat ore rudi.

Quid Varios Marsosque loquar ditataque vatum

nomina, magnus erit quos numerare labor?

Ergo ego Vergilius, si munera Maecenatis

des mihi? Vergilius non ero, Marsus ero.

Magna licet totiens tribuas, maiora daturus

dona, ducum victor, victor et ipse tui,

diligeris populo non propter praemia, Caesar,

te propter populus praemia, Caesar, amat.

Tres habuit dentes, pariter quos exspuit omnes,

ad tumulum Picens dum sedet ipse suum;

collegitque sinu fragmenta novissima laxi

oris et adgesta contumulavit humo.

5Ossa licet quondam defuncti non legat heres:

hoc sibi iam Picens praestitit officium.

Cum tibi tam crassae sint, Artemidore, lacernae,

possim te Sagarim iure vocare meo.

Aspicis hunc uno contentum lumine, cuius

lippa sub adtrita fronte lacuna patet?

Ne contemne caput, nihil est furacius illo;

non fuit Autolyci tam piperata manus.

5Hunc tu convivam cautus servare memento:

tunc furit atque oculo luscus utroque videt:

pocula solliciti perdunt ligulasque ministri

et latet in tepido plurima mappa sinu;

lapsa nec a cubito subducere pallia nescit

10et tectus laenis saepe duabus abit;

nec dormitantem vernam fraudare lucerna

erubuit fallax, ardeat illa licet.

Si nihil invasit, puerum tunc arte dolosa

circuit et soleas subripit ipse suas.

Summa Palatini poteras aequare Colossi,

si fieres brevior, Claudia, sesquipede.

Livet Charinus, rumpitur, furit, plorat

et quaerit altos unde pendeat ramos:

non iam quod orbe cantor et legor toto,

nec umbilicis quod decorus et cedro

5spargor per omnes Roma quas tenet gentes:

sed quod sub urbe rus habemus aestivum

vehimurque mulis non ut ante conductis.

Quid inprecabor, o Severe, liventi?

Hoc opto: mulas habeat et suburbanum.

Scribit in aversa Picens epigrammata charta,

et dolet averso quod facit illa deo.

Thestylon Aulus amat sed nec minus ardet Alexin,

forsitan et nostrum nunc Hyacinthon amat.

I nunc et dubita vates an diligat ipsos,

delicias vatum cum meus Aulus amet.

Ut poscas, Clyte, munus exigasque,

uno nasceris octiens in anno

et solas, puto, tresve quattuorve

non natalicias habes Kalendas.

5Sit vultus tibi levior licebit

tritis litoris aridi lapillis,

sit moro coma nigrior caduco,

vincas mollitia tremente plumas

aut massam modo lactis alligati,

10et talis tumor excitet papillas

qualis cruda viro puella servat,

tu nobis, Clyte, iam senex videris:

tam multos quis enim fuisse credat

natalis Priamive Nestorisve?

15Sit tandem pudor et modus rapinis.

Quod si ludis adhuc semelque nasci

uno iam tibi non sat est in anno,

natum te, Clyte, nec semel putabo.

Hic ubi Fortunae Reducis fulgentia late

templa nitent, felix area nuper erat:

hic stetit Arctoi formonsus pulvere belli

purpureum fundens Caesar ab ore iubar;

5hic lauru redimita comas et candida cultu

Roma salutavit voce manuque ducem.

Grande loci meritum testantur et altera dona:

stat sacer et domitis gentibus arcus ovat;

hic gemini currus numerant elephanta frequentem,

10sufficit inmensis aureus ipse iugis.

Haec est digna tuis, Germanice, porta triumphis;

hos aditus urbem Martis habere decet.

Augusto pia tura victimasque

pro vestro date Silio, Camenae.

Bis senos iubet en redire fasces,

nato consule, nobilique virga

5vatis Castaliam domum sonare

rerum prima salus et una Caesar.

Gaudenti superest adhuc quod optet,

felix purpura tertiusque consul.

Pompeio dederit licet senatus

10et Caesar genero sacros honores,

quorum pacificus ter ampliavit

Ianus nomina: Silius frequentes

mavult sic numerare consulatus.

Horas quinque puer nondum tibi nuntiat et tu

iam conviva mihi, Caeciliane, venis,

cum modo distulerint raucae vadimonia quartae

et Floralicias lasset harena feras.

5Curre, age, et inlotos revoca, Calliste, ministros;

sternantur lecti: Caeciliane, sede.

Caldam poscis aquam: nondum mihi frigida venit;

alget adhuc nudo clusa culina foco.

Mane veni potius; nam cur te quinta moretur?

10Ut iantes, sero, Caeciliane, venis.

Qui Corcyraei vidit pomaria regis,

rus, Entelle, tuae praeferet ille domus.

Invida purpureos urat ne bruma racemos

et gelidum Bacchi munera frigus edat,

5condita perspicua vivit vindemia gemma

et tegitur felix nec tamen uva latet:

femineum lucet sic per bombycina corpus,

calculus in nitida sic numeratur aqua.

Quid non ingenio volvit natura licere?

10Autumnum sterilis ferre iubetur hiems.

Miraris veteres, Vacerra, solos

nec laudas nisi mortuos poëtas.

Ignoscas petimus, Vacerra: tanti

non est, ut placeam tibi, perire.

Quanta quies placidi tantast facundia Nervae,

sed cohibet vires ingeniumque pudor.

Cum siccare sacram largo Permessida posset

ore, verecundam malvit esse sitim,

5Pieriam tenui frontem redimire corona

contentus famae nec dare vela suae.

Sed tamen hunc nostri scit temporis esse Tibullum,

carmina qui docti nota Neronis habet.

Quattuor argenti libras mihi tempore brumae

misisti ante annos, Postumiane, decem;

speranti plures - nam stare aut crescere debent

munera - venerunt plusve minusve duae;

5tertius et quartus multo inferiora tulerunt;

libra fuit quinto Septiciana quidem;

besalem ad scutulam sexto pervenimus anno;

post hunc in cotula rasa selibra data est;

octavus ligulam misit sextante minorem;

10nonus acu levius vix cocleare tulit.

Quod mittat nobis decumus iam non habet annus:

quattuor ad libras, Postumiane, redi.

Nondum murice cultus asperoque

morsu pumicis aridi politus

Arcanum properas sequi, libelle,

quem pulcherrima iam redire Narbo,

5docti Narbo paterna Votieni,

ad leges iubet annuosque fasces:

votis quod paribus tibi petendum est,

continget locus ille et hic amicus.

Quam vellem fieri meus libellus!

Instanti, quo nec sincerior alter habetur

pectore nec nivea simplicitate prior,

si dare vis nostrae vires animosque Thaliae

et victura petis carmina, da quod amem.

5Cynthia te vatem fecit, lascive Properti;

ingenium Galli pulchra Lycoris erat;

fama est arguti Nemesis formonsa Tibulli;

Lesbia dictavit, docte Catulle, tibi:

non me Paeligni nec spemet Mantua vatem,

10si qua Corinna mihi, si quis Alexis erit.

Oplomachus nunc es, fueras ophthalmicus ante.

Fecisti medicus quod facis oplomachus.

Dum repetit sera conductos nocte penates

Lingonus a Tecta Flaminiaque recens,

expulit offenso vitiatum pollice talum

et iacuit toto corpore fusus humi.

5Quid faceret Gallus, qua se ratione moveret?

Ingenti domino servulus unus erat,

tam macer ut minimam posset vix ferre lucernam:

succurrit misero casus opemque tulit.

Quattuor inscripti portabant vile cadaver,

10accipit infelix qualia mille rogus;

hos comes invalidus summissa voce precatur,

ut quocumque velint corpus inane ferant:

permutatur onus stipataque tollitur alte

grandis in angusta sarcina sandapila.

15Hic mihi de multis unus, Lucane, videtur

cui merito dici "mortve Galle" potest.

"Dic verum mihi, Marce, dic amabo;

nil est quod magis audiam libenter".

sic et cum recitas tuos libellos,

et causam quotiens agis clientis,

5oras, Gallice, me rogasque semper.

Durum est me tibi quod petis negare.

Vero verius ergo quid sit audi:

verum, Gallice, non libenter audis.

Liber, amicorum dulcissima cura tuorum,

Liber, in aeterna vivere digne rosa,

si sapis, Assyrio semper tibi crinis amomo

splendeat et cingant florea serta caput;

5candida nigrescant vetulo crystalla Falerno

et caleat blando mollis amore torus.

Qui sic vel medio finitus vixit in aevo,

longior huic facta est quam data vita fuit.

Quos cuperet Phlegraea suos victoria ludos,

Indica quos cuperet pompa, Lyaee, tuos,

fecit Hyperborei celebrator Stella triumphi,

o pudor! O pietas! et putat esse parum.

5Non illi satis est turbato sordidus auro

Hermus et Hesperio qui sonat orbe Tagus.

Omnis habet sua dona dies: nec linea dives

cessat et in populum multa rapina cadit;

nunc veniunt subitis lasciva nomismata nimbis,

10nunc dat spectatas tessera larga feras,

nunc implere sinus securos gaudet et absens

sortitur dominos, ne laceretur, avis.

Quid numerem currus ter denaque praemia palmae,

quae dare non semper consul uterque solet?

15Omnia sed, Caesar, tanto superantur honore,

quod spectatorem te tua laurus habet.

Omnis aut vetulas habes amicas

aut turpis vetulisque foediores.

Has ducis comites trahisque tecum

per convivia, porticus, theatra.

5Sic formonsa, Fabulla, sic puella es.

Sanctorum nobis miracula reddis avorum

nec pateris, Caesar, saecula cana mori,

cum veteres Latiae ritus renovantur harenae

et pugnat virtus simpliciore manu.

5Sic priscis servatur honos te praeside templis

et casa tam culto sub Iove numen habet;

sic nova dum condis, revocas, Auguste, priora:

debentur quae sunt quaeque fuere tibi.

Non per mystica sacra Dindymenes

nec per Niliacae bovem iuvencae,

nullos denique per deos deasque

iurat Gellia, sed per uniones.

5Hos amplectitur, hos perosculatur,

hos fratres vocat, hos vocat sorores,

hos natis amat acrius duabus.

His si quo careat misella casu,

victuram negat esse se nec horam.

10Eheu, quam bene nunc, Papiriane,

Annaei faceret manus Sereni!

Dante tibi turba querulos, Auguste, libellos

nos quoque quod domino carmina parva damus,

posse deum rebus pariter Musisque vacare

scimus et haec etiam serta placere tibi.

5Fer vates, Auguste, tuos: nos gloria dulcis,

nos tua cura prior deliciaeque sumus.

Non quercus te sola decet nec laurea Phoebi:

fiat et ex hedera civica nostra tibi.