Quae quondam sueras pulchro decorata libello

carmen in Augusti ferre Thalia manus,

ostro tota nitens, argento auroque coruscis

scripta notis, picto limite dicta notans,

5scriptoris bene compta manu meritoque renidens

gratificum, domini visibus apta sacris,

pallida nunc, atro chartam suffusa colore,

paupere vix minio carmina dissocians,

hinc trepido pede tecta petis venerabilis aulae,

10horrida quod nimium sit tua nunc facies.

Hos habitus vatis praesentia fata merentur;

vix locus hoc saltem praebuit unde venis.

Suppliciter tamen ire potes dominumque precari:

squalor et hae sordes conveniunt miseris.

15Cum dederit clemens veniam, natumque laremque

reddiderit, comptis ibis et ipsa comis,

purpureo fulgens habitu, radiantibus intus,

ut quondam, scriptis ambitiosa tuis.

Sancte, tui vatis, Caesar, miserere serenus.

Auguste omnipotens, almo mortalia cuncta

numine laetificans, nobis ad gaudia nomen,

Constantine, tuum fecundi carminis ex hoc

5te duce det Musas; nam tristis cura recusat

egregios actus: iam sedent crimina Parcae.

Tunc melius dominum te vox secura sonabit,

virtutum rector. potuit vix pangere versu

ista modo, et maesto sic saltim dicere vati;

10vix mihi Calliope pavitanti conscia nutu

adnuit, ausa precem vatisque edicere fata

tristia, signato partes ut limite claudat

iure pari carmen, mediis ut consona in omni

sit nota prima sui, | et sit pars extima talis

15ceu media, e primis occurrens aptius istic

ad laterum fines, et pars, quae dividit orsa

e medio, caput esse queat versuque referre:

Sancte, tui vatis, Caesar, miserere serenus.

Alme, salus orbis, Romae decus, inclite fama,

20re melior, pietate parens, ad Martia victor,

mitior ad veniam, permulcens aspera legum

iustitia, aeternae vires et gloria saecli,

spes data plena bonis et felix: copia rebus,

eximium columen veterum virtute fideque,

25Romae magne parens, armis civilibus ultor,

et summi laus grata dei, mens clara, superne

rebus missa salus, per te pax, optime ductor,

et bellis secura quies, sancta omnia per te.

Solis iura suis fidissima dextra maritis

30et sociale iugum praebet, consortia vitae.

Respice me falso de crimine, maxime rector,

exulis afflictum poena; nam cetera causae

nunc obiecta mihi venia, venerabile numen,

vince pia et solito superans fatalia nutu

35sancte, tui vatis, Caesar, miserere serenus.

Fingere Musarum flagrarem numine vultus,

alme parens orbis, perfecta in munia versu,

votaque, si ratio non abnuat ordine Phoebi.

Gesta canunt, quos Aonium placabile numen

5vatis sorte frui dat; donis carminis ex hoc

sustollens et versu instigans ora sonare,

tu mentem inspiras vatis; tu gaudia semper

in te, sancte, vocas. tu quivis docta Camenae

edere dicta favens, tu laetus vota secunda,

10ut rata sint, audis; tua mitis rector Olympi

tempora praecipua servat pietate serena.

Aurea iam toto, victor, tua saecula pollent,

Constantine, polo. | haec nexus lege solutis

dicturus metris magno movet agmine Musas,

15at mea vix pictis dum texit carmina Phoebi

Calliope modulis, gaudet, si vota secundet

Delius, intexta ut parili sub tramite Musa

orsa iuvet, versu consignans aurea saecla.

Sed tibi devotam rapiunt ad gaudia mentem

20audenterque loqui suadent per devia voto

Aonides fretae, et, quantis sua verba tueri

legibus adstrictae, te tota mente fideque

vatis voce tui, tua, princeps inclite, tanta

bella canunt, et Pegaseo nova carmina potu

25exercent, nexuque volunt nunc rite sonare

egregium imperium, tanto cur munere fungi

et praecelsa iuvat versu per scrupea fari.

Mentis opus mirum metris intexere carmen

ad varios cursus; vix, arto in limite clausa,

30nodosos visus artis cata praeferat ex hoc,

et tamen ausa loqui tanto mens aestuat ore,

nec dignum votis carmen sic reddere retur,

tali lege canens; quae nostrum pagina sola,

ex Helicone licet, conplebit, munus amoris,

35picta elementorum vario per musica textu.

Imperii fastus geminant vicennia signa,

pagina flexosa tramite vota notat.

Constantinigenis: Helicon det talia natis

munera, devotis haustibus ora rigans.

5Hos rupes Cirrhaea sonet videatque coruscos

Ponti nobilitas, altera Roma, duces.

Sed nunc te, victor, vicennia picta | honorent:

contentum tenui munere Musa cupit.

Quod textu scruposa siet mea pagina simplex,

10disserat Augusto Calliopea mea.

Victor sidereis pollens virtutibus ibis,

Persica cum natis Latio confinia reddens,

iam Nili princeps, laetis, Oriente recepto,

quos tibi fida dicat concordia, dives Eois

5iam populis Parthis, Medis unique dicatis

Augusto et natis. tu magna ad gaudia, sancte

Constantine, fave; te tanto in carmine Musa

et tua descriptis pingit vicennia metris.

At tu supplicibus, olim dux clarus in armis,

10da pietate fidem. maior mox gloria honorum,

si totos servare queas post vota tropaeis.

Parcere iam versis virtus denuntiat alma.

Indus, Arabs iam vota ferunt et Media dives,

Aethiopes gnari rapido cum lumine surgit

15Tethyos ex gremio Titan. sed et omnia laeta,

Constantine, bono nunc ludent otia saeclo.

Felix Musa, tuis possit quae digna referre

praemia virtutum meritis vel voce sonare.

Quid, vaga, Pierios versus sub vallis opaca

20ilice componis? lauro quid carmina carpis?

Castalios tota respondet voce triumphos,

quam dat fonte suo. Clario tu carmina prome

vate deo digna: | aut siquod perferet audens,

maius opus nectens, mens tota mole subibit,

25spe pinget carmen, pangat si coepta Camena,

compleat et versu variata decennia picto,

ore secunda vovens sub certo limite metri.

Otia Caesaribus pacis dedit aurea saecla

indulgens natis patriae pietatis honore,

30mitis iure deus; sed Crispi in fortia vires

non dubiae ripa Rhenum Rhodanumque tueri

ulteriore parant et Francis tristia iura.

Iam tu, sancte puer, spes tantae rite quieti

missa polo; saeclis da, Constantine, serena

35tempora, summe: pio tricennia suscipe voto.

Martia gesta modis audax imitata sonoris

Musa per effigiem turmarum carmina texit,

et nunc agmen agit quino sub limite rectum

Musigeno, spatium septeno milite distans,

5nunc eadem verso relegens utcumque meatu

mittit in amfractus non una lege catervas,

dissona componi diverso carmine gaudens,

grata nimis flexu docili de perpete metro,

orsa iterum fini socians, confinia contra

10praeponens orsis, nullo discrimine metri.

Quin etiam partes mediae sua munia doctae

expediunt: versis vicibus, nam, fine sed uno,

quamuis ambiguos cursus et devia claudit.

Ostentans artem vinciri, scrupea praebet

15Sarmaticas, summe, strages, et tota peracta

vota (precor, faveas) sub certo condita visu.

Factorum gnarum tam grandia dicere vatem

iam totiens, Auguste, licet. Campona cruore

hostili post bella madens artissima toto

20corpora fusa solo, submersas amne repleto

victrix miretur turbas aciemque ferocem.

Plurima conarer, Phoebeo carmine gaudens,

Margensis memorare boni caelestia facta,

introitus et bella loqui perculsa ruinis,

25quis devicta iacet gens duro Marte caduca.

Testis magnorum vicina Bononia praesens

sit voti compos, excisaque agmina cernens

det iuga captivis et ducat cetera praedas.

Grandia victori molimur proelia plectro

30dicere, nec satis est, votum si compleat ore

Musa suo: quaecumque parat sub lege sonare,

scruposis innexa modis, perfecta Camenis

vult resonare meis, et testis nota tropaea

depictis signare metris, cum munere sacro

35mentis devotae placarint fata procellas.

Augustum specimen, mitis clementia, magne

Ausonidum ductor, tua, maxime, fortia Musae

Castaliae de fonte canunt. tu munera summa

votorum da, Phoebe, mihi nunc, plena favoris,

5da mentem sensusque pios insigne serenus

imperium, natisque potens, ad Martia felix,

perpetuum saeclis, picto sub carmine fari.

Audentem, precor, ipse iuva me, gloria vatum,

dicturum carmen, quamuis nunc copia Musae

10non talis, possitque minus sub lege iuvari:

versu aliud limo, | aliud, quo pagina in omnis

signatur modulos, discernat semita fandi.

Velle iubet numen, lux alma, et gaudia mundi

instituunt; sequitur curas in musica voto

15virtutesque tuas et mores pandere gestit,

sancte, tuos. crevit nostrae fiducia menti;

te duce namque pio gaudens sub munere nota

in iuga festinat Musis, ubi frondea semper

tecta canunt artes et notae vatibus undae.

20Indomitos reges seu pacis lubrica victor

aut bello sternens aut mitis foedere, nutu

esse tuos facis agrosque exercere tuorum.

Auctior alma dei per te praesentia mundum

respexit, reddens mox aurea saecula rebus,

25ostenditque deus rectoris tempora iusti

aetherio nutu placidis clementia iussis.

Per te perque tuos sunt omnia mitia, victor,

natos, res populi florent ad gaudia mentis,

Caesaribusque tuis toto Victoria in orbe

30semper iure comes felix in saecula pollet.

Tantorum merita statues captiva tropaea,

victor Sarmatiae totiens. en, accipe, clare

ductor, ubique tuis votorum reddita, felix,

debita. iam conpos gaudet tua, Romule, pubes:

35rector rite suus nobis per saecula floret.

Accipe picta novis elegis, lux aurea mundi,

clementis pia signa dei votumque perenne.

Summe, fave. te tota rogat plebs gaudia rite,

et meritam credit, cum servat iussa timore

5Augusto et fidei, Christi sub lege probata.

Gloria iam saeclo processit candida miti,

accumulans coetus et tota ornata serenis

muneribus praestans natis, ut laurea vota,

virtutum titulos, primis iam debeat annis,

10progenie tali genuit quos nobile saeclum.

His decus a proavo, | et verae conscia prolis

Roma cluit, princeps invicti militis, alma,

otia pacis amans. haec sunt mitissima dona,

hoc atavi meritum. votis post editus orbis

15erumpens docuit ne norint frangere fidei

optima iura pares; curis sub Martis iniqui

nullis laesa fides. hinc iugi stamine fata

vobis fila legunt placida pietate secuta,

et res Constanti nunc exerit inclita Fama,

20aucta stirpe pia, voto accumulata perenni;

sancta suas sedes ad mentis gaudia migrat

aetherio residens felix in cardine mundi.

Iam patriae virtutis opus belline labore

an iusti meritis dicam mentisque serenae?

25Et pia dona canam fecundaque pectora noto

rite deo, sic mente vigent cui gaudia casta?

Claudius invictus bellis insignia magna

virtutum tulerit Gothico de milite parta,

et pietate potens Constantius omnia pace

30ac iustis auctus complerit saecula donis:

haec potiore fide, meritis maioribus orta

orbi dona tuo praestas, superasque priora,

perque tuos natos vincis praeconia magna.

Ac tibi lege dei iussisque perennia fient

35saecla pii sceptri te Constantine sereno.

Castalides, domino virtutum tradite palmam.

Constantinus habet bellorum iure tropaeum,

vindice sub dextra reddens feliciter orbem

consiliis, iterum suadens et cuncta referre,

5Roma, tibi. bellis cum saeva innectere possit

vincla iugi, virtus mitis non armat in hostem,

sed magno patiens docuit certamine parcens

quid pietas donet post pila minacia clemens.

Nunc mihi iam toto dociles Helicone Camenae

10mittite conpositas in tempora mitia palmas;

nectite de metris virtutum carmina et omnes

concinite, ut fructu felix et principe digna

det stirpes gratas, texens quas pagina versu

hinc voveat, titulo votorum carmine pollens.

15Pierios mihi, Phoebe, tuo de numine praestent

fontes Castaliae; tua, si licet ire, peragrans

mens iuga celsa petet, mecum si pangere versu

Musa velit tanto iam nunc sub principe laeta,

laudis dona ferens, resonans insignia ramis,

20vincentum iussos audax, mihi fida, triumphos,

et meritum iustis tot reddere nobile palmas,

Aonidum quas valle fluens alit unda rigatas.

Sancte, salus mundi, | armis insignibus ardens,

Crispe, | avis melior, te carmine laeta secundo

25Clio Musa sonans tua fatur pulchra iuventae.

Nobile tu decus es patri, tuque alme Quiritum

et spes urbis eris. Nos mentis carmina, Caesar,

tu vincens pacis gratissima foedera semper

indulge, et facilis gentes adiunge rogantes,

30facque tui iuris, gaudens virtutibus auctis.

Constantinus item, laus orbis, gloria saecli,

Romuleum sidus, lux clemens, inclita fratrum

nobilitas, proavis verum et memorabile fama

restituit victor Caesar nomenque decusque.

35Sancte pater, rector superum, vicennia laeta

Augusto et decies crescant sollemnia natis.

Calliope cane plura procax. en ore serenus

fontis Castalii deus audiet; inde canoros

mens furit in nexus, et felix currere votis

iam se credet ovans. libet ire per avia sola

5impete quo gressus effandi optata cupido

invitata tulit. mens tantum, maxime Caesar,

Aoniae nodos amplectitur. incitus aethra

funde, pater, coeptis Musas, ad mutua versus.

Scrupea fingentem tam duro carmina versu

10ludere fas nobis praesumere dicere metra,

gaudia vel tenui mea pandere sit mihi, Musa.

Tantus honor me iure suo per sidera saeclo,

o decus Ausoniae, tulerit. sic parva locuto

amplius en, iudex, dominus, tot munera summa

15tantaque concedis. tu mentem dicere donis

invitas laudis cum munere; sic vaga primis,

haud audita ligas. nec dictis laesa Camena

audet magnanimo vati nova vincula mentis

iussa dare, crevitque meo correpta favore.

20En age: iam reddit votis pia praemia magnus.

Concordi saeclo Romae decus et sibi mundi

iura sui, tot lux populis orbique tropaeum

sic data sunt; isto maior tua gloria terris.

En, Auguste, tuis praesens et tantus ubique,

25imperiis fecunde, paras nunc omine Crispi

Oceani intactas oras, quibus eruta Franci

dat regio procul ecce deum, cui devia latis

tota patent campis. ut, caeso limite, victor

rite atavo summo melior, cui Claudius acer,

30magnanimum sidus, dat clarum e numine divo

imperium, Virtus quem felix optat alumnum.

Auges flore tuo nostrae tibi dedita vitae;

orta micat fratrum fatalis gloria saeclo,

res Latia ut voti compos sic gaudeat aucta.

35Aspice: pacato parta est lux laeta sub orbe.

Fortia facta ducis toto dominantia iam nunc

orbe canam, quis laeta suo sub principe tanto

rursum Roma tenet, mundi caput, inclita, carmen.

Tu vatem, tu, diva, mone. lacerata cruentis

5imperiis pars fessa poli divisa gemebat

sceptra et Ausoniae maerebat perdita iura.

Siqua fides, tantis Romanum gloria nomen

insignit titulis, dominos et libera quaerunt,

maestaque iure suo trepidat plaga maxima mundi.

10Unde iubar lucis primum radians Hyperion

sideribus pulsis rutilo diffundit ab ortu,

inde tuum nomen multum venerabile cunctis,

maxime bellantum domitor, lux unica mundi,

perpetuis votis cupiunt, memorabile numen,

15exoptant, servire volunt (mirabile dictu)

remque laremque suum, tanta est tibi gloria iusti,

Auguste. iuvat ecce tuo sub foedere iam nunc

totum orbem post tot caedes, quas fessa gemebant

omnia, nunc nullo tandem trepidantia motu,

20Romuleis servire piis, pater inclite, iussis.

Constantine pater, tu, mundi gloria, consul,

ecce tuo renovata dabis tot aperta labore

regna per innumeras gentes. mox carus Eois

tot populis pia iura feres, et solus in omni

5Augustus mundo sparges et in ultima numen.

Sol tibi felices faciet spes perpete nutu:

ars bona iustitiae et divum vicina decori

largi dona boni caelo capit; influit illuc

vota quod optarint pietatis. cana subibit

10sancta Ceres; tellus reddit Bacheia lapsa

rivis dona suis; non Euri e flamine turbant

enormes pelagus; stat mitis principe noto

res per iusta vigens oris, qua signa Booten

ultima consocia tollunt in sidera dextra.

15Maxime, iustitiae lumen, concordia et omen

pacificum te tota cupit iam saucia et orat

res fessas cito pace leves. tu iunge sereni

orbis vota tui, gentes sibi iunge volentes.

Princeps beate, placido sub axe iamnunc

iustis, serene, populis favente mundo

victor triumpha tribuens, salubre numen,

saeclis amore dominans perenne faustis,

5auctor salutis, Oriens quietus ibit.

Votis favente domini superne dextra,

gaudet subire placidum regentis omen;

virtus vigore radians serena praestat

sanctis videre superis remota mundi,

10totum sub orbe moderans salubre numen,

vincens ubique supero favente nutu,

saeclum per omne dominans, beate, solus.

Iamnunc sub axe placido, beate princeps,

mundo favente populis, serene, iustis,

numen salubre, tribuens triumpha victor,

faustis perenne dominans amore saeclis,

5ibit quietus Oriens, salutis auctor.

Dextra superne domini favente votis,

omen regentis placidum subire gaudet;

praestat serena radians vigore virtus

mundi remota superis videre sanctis,

10numen salubre moderans sub orbe totum,

nutu favente supero | ubique vincens,

solus, beate, dominans per omne saeclum.

Sancte, decus mundi | ac rerum summa salutis,

lux pia terrarum, te solo principe saeclis

immensum gaudere bonis datur. aurea venit

summo missa deo, fusis pater alme, tyrannis

5iustitia in terras et gloria candida veri;

teque duce mage grata fides et iura renata;

totaque, perculsis ingenti mole tyrannis,

aspera vis posita est belli. res Itala iure

sceptra dabit populis. voto pius orbis Eoi,

10Auguste, invictus mundi transibis in oras;

teque suplex totis ducibus stipata Syene

orat iura, cupit lucis sibi gaudia nostrae,

optat, amat. fallax, en, perfida tela fugarum

Parthus deposuit; ruit oris undique rubri

15litoris aetherio e nutu certamine amoris

Medus; Arabs mox omnis ovat laudare sereni

oris lustra tui, dat veris, sancte, tropaeis

haec, mage felices titulos, ut vincas amore

aurea. perpetuo restaurans saecula mundo.

20Indus et Aurorae miles, quos flumine Nilus

tangit, fecundis venturus frugifer undis,

orantes pia iura petent; gens nobilis ortu

Aethiopes cuncti parent; optataque mundo

tempora laeta dedit nobis felicitas aevi.

25En, suplices Persae iura sibi regia nolunt,

te dominum malunt, fusi tua semper adorant

ora, suis cupiunt totis sibi cedere regnis.

Tu pius et iusti vere memor, inclite, laetis

da responsa; bono semper mitissimus orbis

30impertire tuum clementer et addito numen.

Sint mage felices, pariter quos, alme, tuere,

et reparata iugans maesti divortia mundi,

orbes iunge pares; det leges Roma volentis

principe te in populos; miti felicius aevo

35omnia laetentur florentibus aurea rebus.

Alme, decus mundi summum, rector pius orbis,

Auguste, invicta populos virtute gubernans

iustitia, imperii nationum, Constantine,

effrenatarum moderamine pacificator,

5quem divus genuit Constantius induperator,

aurea Romanis propagans saecula nato,

heu nimis ad caelum properans, ni liquerit ille

aeternum auxilium invictum iustumque piumque,

alme pater patriae, nobis te, maxime Caesar,

10Ausoniae decus, † o lux pia Romulidum.

Est placitum superis tunc haec in gaudia mundi

perpetuis bene sic partiri munera saeclis;

sidera dant patri, et patris imperium,

sancte, tibi. magnae data tu lux aurea Romae.

15Ista canit ruris tibi vates ardua metra.

Dissona conexis audet componere verbis

omine mens elata bono. iuvat inclyta linguae

munera Graiorum Musa modulante novare,

inque vicem, versu cecinit quae forte Latino,

5nunc alio textu Graecorum in carmina duci,

ordine ut in duplicem nectatur littera vocem.

Nunc age fecundae reserent pulcherrima Musae;

ore sonet docili chelys inclyta carmina Phoebi:

spem rerum iustumque canam summamque salutis

10te dominum, bona dona dei, te, magne, parentem

Romanum, gratumque orbem tibi, maxime, semper,

omnia quod certa respirant mente quietem.

Cum placidi spectent hostiles mille triumphos,

omnia plena bonis tua, Constantine, Quirites,

15nil sibi crediderint carum mage te, decus orbis.

Servatos Tyrii se semper vindice dextra

te domino exultant; tranquillis carior urbi

Africa temporibus potitur servata quiete,

nunc se felicem, nunc se sub numinis arce

20tutam, quod Carthago decus venerabile gestat,

iure putat: tantum fatis, lux inclyta, praestat

nobile te domino nomen; spes et decus almumst.

Omnis ab Arctois plaga finibus horrida Cauro

pacis amat cana et comperta perennia iura,

25et tibi fida tuis semper bene militat armis,

resque gerit virtute tuas populosque feroces

propellit caeditque, habens tibi debita rata,

et tua victores sors accipit. hinc tibi fortes

teque duce invictae | attollunt signa cohortes;

30undique te comitata dei pia numina summi

omnibus ultorem praebent, et iura fidemque,

alme, tua spectant: respondent omnia votis.

Undique pacatis salvator maxima rebus

gaudia praestabis, dabis otia victor in orbe;

35virtutum meritis vicennia praecipe vota.

Saeclorum crevit gemino spes Caesare certa,

tuque, o sancte parens, olim post mille tropaea,

o lux Ausonidum, dispone sceptra nepotum.

Sunt septem numero pares ac lege metrorum

consimilis versus; genus est quae Musa Maronis.

His proprium sentire subest; mens sufficit uni.

Iure suo sibimet cedunt: alios tenet ortus

5alterius finis, lector. qua littera monstrat

nam quemuis medium venientis semita sulcat.

Si verbum textum pertemptes ore Latino,

in sese alterno conectens ordine versus,

vota sonans longum poteris implere volumen.

10Ne tamen ambages error sinvosus haberet,

ordine perscribtos minium reserare valebit

versus, quos titulis Augustus victor honestat:

Alme tuas laurus aetas sustollet in astra.

Aurea lux vatum, silvae mihi praemia serva.

15Aucta deo virtus Musas magis ornat aperta.

Aurea victorem pietas sonat ubere lingua.

Aonios latices pietas iuvat armaque diva.

Augusti florem pietas iuvat, arma, tropaea.

Aonii frutices pietas iuvat ubere gleba.

Alme, tuas laurus aetas sustollet in astra;

luce tua signes fastus, sine limite consul.

Marte serenus habes reiecto munia Graium,

et Medi praestas in censum sceptra redire.

5Torva Getas campo clarus ut lumina perdit,

vult curvo turmae felix sua comminus ictu

Armenii dux ferre levis, sol, te quoque pila.

Sic et victa refert exortos Dacia Francos.

Lege tuus tonso Rhenus tibi germinat exul

10agmina, telorum subeant qui murmure bella.

Vincere florenti Latiales Sarmata ductu

rex tibi posse Getas viso dat limite, | ultor.

Vidit te, summum columen, qua velifer aestu

serus in Oceani pressit iuga Nysia pontus,

15atque rudis radii scit lux exorta tropaea.

En, gaudent pietate alii pars perpete pace.

Tu vatem firmes dictus, te nunc lyra cantet:

aucta deo virtus Musas magis ornat aperta.

Solum vota notis late sua Romula dat plebs?

20Sancta tuis alio permiscet vota tropaeis

visitur et crescit pictorum gratia cantu.

Sit vis vicinis, per Thulen gratia pollens.

Talis fixa suis signis lyra munera gestat,

orsa pari vates quae perfert, Delie, rythmo.

25Lumine muriceo venerandus dux erit ut Sol

legibus ut Iani teneas avus orbe tribunal,

egregios titulos pietatis habebis amore.

Tot freta pacis apex mutari munere gaudet,

India clavigeri Latium vult tangere navi,

30Nileus messor sua tradit castra, vel agmen

Arctos, quam Carpi noscet vix Haemus, in ora.

Sic istis cultus in rem curvantibus enses

te nivea iuvat arce frui. Ponti decus auget,

Roma soror, veteres Tuscos, quos ore tuemur.

35Alme, tuas laurus aetas sustollet in astra.

Prodentur minio caelestia signa legenti.

Constantine, decus mundi, lux aurea saecli,

quis tua mixta canat mira pietate tropaea

exultans, dux summe, novis mea pagina votis,

5aemula quam Clarii genitoris Calliopeae

composuit tali nunc mens perfusa liquore?

Versificas Helicon in gaudia prolvat undas,

clementique novum numen de pectore verset,

namque ego magnanimi dicam numerosa canendo

10sceptra ducis. Gazzae nobis dat Graecia dona,

saeclaque Blemmyico sociali limite firmas,

Romula lux. Condigna novis florentia votis

voto scripta cano. Tali Mars cardine tecto

iam bellis totum Myseum perplectere civem

15ut pateat Rubicon parili petit aethera iure.

Nunc felix proprios pacis me scrupea visus

iam stimulat signis exultans Musa notare,

gaudia laetus nunc per me notat avia Phoebus

retito quoque texta novo cane laurea plectro,

20arte notis picta felicia saecula plaudens.

Sic aestus vates fido duce, Pythie, carpens

nunc tutus contemnat, summe, procax; ego vero

nunc mare Sigaeum valeam bene frangere remo,

carbasa Noctiferum totum si scrupea tendo,

25pulpita deportans. visam contexere navem

Musa sinit; coniuncta tuo spes inclita voto.

Mentem per tortum fessam non frangat hiulco

laus mea ficta pede stans magna mole docendi.

Signa palam dicam laetissima flumine sancto,

30mente bona; contemnat, summis cum sibi agonem

votis post fractum Martem clementia reddet?

Sic nobis lecto quo crescunt aurea saecla

mox Latio vincens iam bis vicennia reddes,

carmine quae pietas miro de nomine formet.

35Flore notans votum vario dat pagina felix,

Augustae sobolis memorans insignia fata.

Iudice te vel teste pio condigna parentis

iungentur titulis felicia facta nepotum.

O si diviso metiri limite Clio

una lege sui, | uno manantia fonte

Aonio, versus heroi iure manente,

ausuro donet metri felicia texta,

5augeri longo patiens exordia fine,

exiguo cursu, parvo crescentia motu,

ultima postremo donec fastigia tota

ascensu iugi cumulato limite claudat,

uno bis spatio versus elementa prioris

10dinumerans, cogens aequari lege retenta

parva nimis longis et visu dissona multum

tempore sub parili, metri rationibus isdem,

dimidium numero Musis tamen aequiperantem.

Haec erit in varios species aptissima cantus,

15perque modos gradibus surget fecunda sonoris

aere cavo et tereti, calamis crescentibus aucta,

quis bene subpositis quadratis ordine plectris

artificis manus in numeros clauditque aperitque

spiramenta, probans placitis bene consona rythmis,

20sub quibus unda latens properantibus incita ventis,

quos vicibus crebris iuvenum labor haud sibi discors

hinc atque hinc animatque agitans augetque reluctans,

compositum ad numeros propriumque ad carmina praestat,

quodque queat minimum ad motum intremefacta frequenter

25plectra adaperta sequi aut placidos bene claudere cantus

iamque metro et rythmis praestringere quicquid ubique est.

Pauca quidem cecini fors frivola; | his quoque iungam

ludicra: sic nostra panget tua iussa Camena.

Ambiet haec claudens felicis numine Phoebi

Calliope partita novis sibi vincula curis,

5flexibus ut primis discordi regula cultu

hinc alia sonet arte super Pythoia flexus.

Sic facies, totiens cum confirmaverit aestus,

sic animus nec victus iners sit saucius. Irim

impleri varias metricae gravioris ob artes

10tandem nosse dei meditantem vix licet aestus;

rite velit, metro dum in agmine colocat astri

effigiem, trepidoque parans sermone latenter

dicere nec metuens vincto sic omnia ab ortu

pangere. sed rursum Bassus nunc prodere carmen

15imperat: hic docilis Musae de fonte meabunt

ordine Castalio texti per nomina versus.

Mirum opus est cunctos et tales edere versus,

sicque locare hederis. Paulum tu, die, rogatus

mox ades. en quorsum rapies, qui praebeo fixas?

Sum tuus, et primis tua discimus, ut tria felix

5nec fallax tribuens audaci in munere clarum

aequiperes animum. nunc Clio carmina firmet.

Qui poterunt pangi? ponam ceu stamina normas,

quae verrant sese, quae vincula mitia curent?

Tu dabis has vires; tua rursum consere praemia.

10Ausibus in magnis laeta ad contraria curras.

Aonidum nam fonte gravi micat ars nova venis.

Immanest prorsum amplexu aut tot ocius oras

prospicere, plantare modos, inmittat uti tum

et proiiecta necet consumto ingloria libro.

15Si sapiunt et nostra cui succrescere acumen

praesolidum densumque animi deducere viva,

congruere cernant studiose, qui bona calles

legibus abstrusis, quod carmina conspicor a te,

blande animi iudex, qui moribus omni agis auctu;

20praemiro ostendis studia in rectore polita,

treusicolasque tuos, auctus laetabile, sumens

intuitum quo prospera facta ac gaudia dones

publica: nil prius est quod vi | et nomine curas.

Fas sit Sidonii sensum in penetrale patroni

25noscere quae possis. illic nitor ociter eius

conditur abstrusa generosum cogere censum

pauperie: flagrant geminis nova gaudia votis.

Dives Apollineis deaurat foedera plectris;

hic novit laudes doctus quaeque omine tanto

30sunt praevisa bonis. tu dexter protinus esto

cum sanctis; insiste fide festinus in amplum.

Clementi haec nutu Augustus tibi dona beata

laudato tribuet, te consule praemia complet.

Hinc tua tunc festis noti sex nomina plausus

35plurimus ac prudens rerum quis torpeat usus

degeneri ab spe molita plus ingruit. hinc iam

suscipe voto alacri | hoc munus, vir bone, clare.

Ingemui graviter, Graecum miseratus amicum,

cui mea mens, admissa dolens, cupit omnia fari,

solus ut haec occulta legens se concitet ira,

unde queat plexum vinclis sontemque tenere,

5sed vitans multos, quos foeda ad iurgia coiux

noluerit testes, neu candida femina Graecum

mox caris hebetet telis, nihil improba cygni

deposuisse videns Helenam, cui gratia binis

maior adulteriis. do nomina cuncta libenter:

10Musa sonat Graecis. Fryx coiux, crede canenti.

O qui Tartareas pede fauces proteris almo,

o miserate tuos, quis ignea templa supremi

annuis esse poli, pia lucis regna paternae,

tu virtus aeterna dei; tecum omnia, Christe,

5tunc pater exorsus, cum moles obsita pigro

squalore emersit, positoque adrisit operto

ante ortus hominum; sancto tu, dive, Tonanti

secretae vires, quem tutum mens genitoris

sola tenens prudensque dei deus interioris,

10principii sobolem nullius, vasta cruento

quod Mors regnabat leto, rata gaudia fudit

ore medellifero, nec poena perpete frangi

depulsos homines placuit natalibus astris;

tum tu prostratis vitae via, sed tamen olim

15praesago admonitu te vatum fata canebant.

Te, quia fecundus porro ortus error agebat,

consilii ut summam rerum sator edidit ore,

o vere patris sapientia, Christe; opulento

exertus verbo, detrusum in vincula mortis

20mox hominem sumis, quaeque est vis una saluti,

infima dignare quod naturae ordine recto,

ut perculsa leves, inclinere ipse iacenti.

Non e terreno corpus tibi pondere tractum,

praecelso sed virgo uterum de semine feta,

25nec segni coitu natus, sed coniuge caelos,

corporeus vultu, deus actu: casus utrumque.

Invitans iussa exemplis hominique dicatus

aequalis dominus, quia lis onerosa caduco

dicta sit humano, sperem ut divina imitatu,

30ipse hominis titulo | incedis, teque profanis,

maxime, Iudaeis plectendum post pia mille

munia permittis, letumque salubre luisti;

mox necat humanas in se caro pendula noxas,

at pater in sedes natum recipitque vehitque.

35Aeternum salvis signum dat machina sacra.

Ardua componunt felices carmina Musae

dissona conectunt diversis vincula metris

scrupea pangentes torquentes pectora vatis

undique confusis constabunt singula verbis.

5Carmina felices componunt ardua Musae

vincula diversis conectunt dissona metris

pectora torquentes pangentes scrupea vatis

singula constabunt confusis undique verbis.

Ardua constabunt torquentes carmina Musae

10dissona componunt conectunt vincula metris

scrupea confusis diversis pectora vatis

undique felices pangentes singula verbis.

Carmina torquentes constabunt ardua Musae

vincula conectunt componunt dissona metris

15pectora diversis confusis scrupea vatis

singula pangentes felices undique verbis.

Undique conectunt constabunt singula Musae

scrupea torquentes componunt pectora metris

dissona confusis felices vincula vatis

20ardua pangentes diversis carmina verbis.

Singula constabunt conectunt undique Musae

pectora componunt torquentes scrupea metris

carmina diversis pangentes ardua verbis.

Carmina diversis felices ardua Musae

25vincula pangentes conectunt dissona metris

pectora torquentes componunt scrupea vatis

singula confusis constabunt undique verbis.

Ardua felices diversis carmina Musae

dissona conectunt pangentes vincula metris

30scrupea componunt torquentes pectora vatis

undique constabunt confusis singula verbis.

Singula confusis pangentes undique Musae

pectora diversis felices ardua metris

vincula conectunt constabunt scrupea vatis

35carmina componunt torquentes dissona verbis.

Undique pangentes confusis singula Musae

ardua felices diversis pectora metris

scrupea constabunt conectunt vincula vatis

dissona torquentes componunt carmina verbis.

40Dissona torquentes constabunt vincula Musae

undique conectunt componunt singula metris

ardua diversis confusis carmina vatis

scrupea pangentes felices pectora verbis.

Pectora felices pangentes scrupea Musae

45carmina confusis diversis ardua metris

singula componunt conectunt undique vatis

vincula constabunt torquentes dissona verbis.

Dissona torquentes constabunt vincula Musae

undique conectunt componunt singula metris

50ardua diversis confusis carmina vatis

scrupea pangentes conectunt pectora verbis.

Pectora conectunt pangentes scrupea Musae

carmina confusis diversis ardua metris

singula componunt conectunt undique vatis

55vincula constabunt torquentes dissona verbis.

Scrupea felices diversis pectora Musae

ardua conectunt pangentes carmina metris

undique componunt torquentes singula vatis

dissona constabunt confusis vincula verbis.

60Vincula confusis constabunt dissona Musae

singula torquentes componunt undique metris

carmina, pangentes conectunt ardua vatis

pectora diversis felices scrupea verbis.

Vincula componunt conectunt dissona Musae

65singula constabunt torquentes undique metris

carmina felices confusis ardua vatis

pectora pangentes diversis scrupea verbis.

Scrupea diversis pangentes pectora Musae

ardua confusis felices carmina metris

70undique torquentes constabunt singula vatis

dissona conectunt componunt vincula verbis.

Pectora pangentes confusis scrupea Musae

carmina felices diversis ardua metris

singula constabunt conectunt undique vatis

75vincula torquentes componunt dissona verbis.

Dissona componunt torquentes vincula Musae

undique conectunt constabunt singula metris

ardua diversis felices carmina vatis

scrupea confusis pangentes pectora verbis.

Praecelsae quercus frondenti in vertice pendens

testor templa loci Faunos celebrare frequentes,

disparibus compacta modis totidemque cicutis,

dulcisono Panum oblectans modulamine silvas,

5Naiadum Dryadumque choros arcanaque Bacchi

orgia et hevvantis Satyros per musica tempe.

Me Pan ad thiasos docuit modulamina cantus,

et variata sonis vinxit consortia primus;

Attis almus amans, tua maxima cura, Cybele,

10e roseo terit ore deus mollique labello,

accenditque tuos Idaeos, mater, amores;

in me felices animavit carmine Musas,

me iudex formae | alta gestavit in Ida;

me laeti sociam voti vicina marito

15Eoo lucis canit invitata sub ortu.

Blanditias fera Mors Veneris persensit amando,

permisit solitae nec Styga tristitiae.

Tristitiae Styga nec solitae permisit, amando

persensit Veneris Mors fera blanditias.

5Omnipotens pater huic semper concessit amori,

fecit nec requiem tot sibi fulminibus.

Fulminibus sibi tot requiem nec fecit, amori

concessit semper huic pater omnipotens.

Purpureus tibi flos vultum non pingit, Iacche,

10monstrat nec mitem frons nova laetitiam.

Laetitiam nova frons mitem nec monstrat, Iacche,

pingit non vultum flos tibi purpureus.

Occubuit minor hic fractis et viribus aestu

torpuit oppressus Amphitryoniades.

15Amphitryoniades oppressus torpuit aestu,

viribus et fractis hic minor occubuit.

Incalvit iubar hoc externis ignibus ardens

fortius; ardorem Sol sibi congeminat.

Congeminat sibi Sol ardorem; fortius ardens

20ignibus externis hoc iubar incalvit.

Deposita face Nox quaesivit lumina Phoebes,

vulnere sed blandus haec tenet Endymion.

Endymion tenet haec blandus sed vulnere, Phoebes

lumina quaesivit Nox face deposita.

25Armipotens deus hoc suspirat pondere, vulnus

ferrea nec rabies aut furor exsuperat.

superat furor aut rabies nec ferrea vulnus,

pondere suspirat hoc deus armipotens.

Impatiens Venus est, silvas dum lustrat Adonis,

30carpit si Martem, iam cui conveniat?

Conveniat cui iam, Martem si carpit? Adonis

lustrat dum silvas, est Venus impatiens.

Nudus, egens, Veneris naufragus in pelago.

Auxilium Fortuna tibi, res perfida, Quinte,

et tulit in fronte grande supercilium.

Haut aliud credam, puteum puto te quoque, Quinte:

quanto altus magis es, tam mage despiceris.

Quaē quōndām suērās pūlchrō dĕcŏrātă lĭbēllō

cārmĕn ĭn Aūgūstī ‖ fērrĕ Thălīă mănūs,

ōstrō tōtă nĭtēns, ārgēnto aūrōquĕ cŏrūscīs

scrīptă nŏtīs, pīctō ‖ līmĭtĕ dīctă nŏtāns,

scrīptōrīs bĕnĕ cōmptă mănū mĕrĭtōquĕ rĕnīdēns

grātĭfĭcūm, dŏmĭnī ‖ vīsĭbŭs āptă săcrīs,

pāllĭdă nūnc, ātrō chārtām sūffūsă cŏlōrĕ,

paūpĕrĕ vīx mĭnĭō ‖ cārmĭnă dīssŏcĭāns,

hīnc trĕpĭdō pĕdĕ tēctă pĕtīs vĕnĕrābĭlĭs aūlaē,

hōrrĭdă quōd nĭmĭūm ‖ sīt tŭă nūnc făcĭēs.

Hōs hăbĭtūs vātīs praēsēntĭă fātă mĕrēntūr;

vīx lŏcŭs hōc sāltēm ‖ praēbŭĭt ūndĕ vĕnīs.

Sūpplĭcĭtēr tămĕn īrĕ pŏtēs dŏmĭnūmquĕ prĕcārī:

squālŏr ĕt haē sōrdēs ‖ cōnvĕnĭūnt mĭsĕrīs.

Cūm dĕdĕrīt clēmēns vĕnĭām, nātūmquĕ lărēmquĕ

rēddĭdĕrīt, cōmptīs ‖ ībĭs ĕt īpsă cŏmīs,

pūrpŭrĕō fūlgēns hăbĭtū, rădĭāntĭbŭs īntūs,

ūt quōndām, scrīptīs ‖ āmbĭtĭōsă tŭīs.

Sānctĕ, tŭī vātīs, Caēsār, mĭsĕrērĕ sĕrēnūs.

Aūgūste ōmnĭpŏtēns, ālmō mōrtālĭă cūnctă

nūmĭnĕ laētĭfĭcāns, nōbīs ād gaūdĭă nōmēn,

Cōnstāntīnĕ, tŭūm fēcūndī cārmĭnĭs ēx hōc

tē dŭcĕ dēt Mūsās; nām trīstīs cūră rĕcūsāt

ēgrĕgĭōs āctūs: iām sēdēnt crīmĭnă Pārcaē.

Tūnc mĕlĭūs dŏmĭnūm tē vōx sēcūră sŏnābīt,

vīrtūtūm rēctōr. pŏtŭīt vīx pāngĕrĕ vērsū

īstă mŏdo, ēt maēstō sīc sāltīm dīcĕrĕ vātī;

vīx mĭhĭ Cāllĭŏpē păvĭtāntī cōnscĭă nūtū

ādnŭĭt, aūsă prĕcēm vātīsque ēdīcĕrĕ fātă

trīstĭă, sīgnātō pārtēs ūt līmĭtĕ claūdāt

iūrĕ părī cārmēn, mĕdĭīs ūt cōnsŏna ĭn ōmnī

sīt nŏtă prīmă sŭī, | ēt sīt pārs ēxtĭmă tālīs

ceū mĕdĭa, ē prīmīs ōccūrrēns āptĭŭs īstīc

ād lătĕrūm fīnēs, ēt pārs, quaē dīvĭdĭt ōrsă

ē mĕdĭō, căpŭt ēssĕ quĕāt vērsūquĕ rĕfērrĕ:

Sānctĕ, tŭī vātīs, Caēsār, mĭsĕrērĕ sĕrēnūs.

Ālmĕ, sălūs ōrbīs, Rōmaē dĕcŭs, īnclĭtĕ fāmā,

rē mĕlĭōr, pĭĕtātĕ părēns, ād Mārtĭă vīctōr,

mītĭŏr ād vĕnĭām, pērmūlcēns āspĕră lēgūm

iūstĭtĭa, aētērnaē vīrēs ēt glōrĭă saēclī,

spēs dătă plēnă bŏnīs ēt fēlīx: cōpĭă rēbūs,

ēxĭmĭūm cŏlŭmēn vĕtĕrūm vīrtūtĕ fĭdēquĕ,

Rōmaē māgnĕ părēns, ārmīs cīvīlĭbŭs ūltōr,

ēt sūmmī laūs grātă dĕī, mēns clāră, sŭpērnĕ

rēbūs mīssă sălūs, pēr tē pāx, ōptĭmĕ dūctōr,

ēt bēllīs sēcūră quĭēs, sāncta ōmnĭă pēr tē.

Sōlīs iūră sŭīs fīdīssĭmă dēxtră mărītīs

ēt sŏcĭālĕ iŭgūm praēbēt, cōnsōrtĭă vītaē.

Rēspĭcĕ mē fālsō dē crīmĭnĕ, māxĭmĕ rēctōr,

ēxŭlĭs āfflīctūm poēnā; nām cētĕră caūsaē

nūnc ōbiēctă mĭhī vĕnĭā, vĕnĕrābĭlĕ nūmēn,

vīncĕ pĭa ēt sŏlĭtō sŭpĕrāns fātālĭă nūtū

sānctĕ, tŭī vātīs, Caēsār, mĭsĕrērĕ sĕrēnūs.

Fīngĕrĕ Mūsārūm flāgrārēm nūmĭnĕ vūltūs,

ālmĕ părēns ōrbīs, pērfēcta īn mūnĭă vērsū,

vōtăquĕ, sī rătĭō nōn ābnŭăt ōrdĭnĕ Phoēbī.

Gēstă cănūnt, quōs Āŏnĭūm plācābĭlĕ nūmēn

vātīs sōrtĕ frŭī dāt; dōnīs cārmĭnĭs ēx hōc

sūstōllēns ēt vērsu īnstīgāns ōră sŏnārĕ,

tū mēntem īnspīrās vātīs; tū gaūdĭă sēmpēr

īn tē, sānctĕ, vŏcās. tū quīvīs dōctă Cămēnaē

ēdĕrĕ dīctă făvēns, tū laētūs vōtă sĕcūndă,

ūt rătă sīnt, aūdīs; tŭă mītīs rēctŏr Ŏlŷmpī

tēmpŏră praēcĭpŭā sērvāt pĭĕtātĕ sĕrēnă.

Aūrĕă iām tōtō, vīctōr, tŭă saēcŭlă pōllēnt,

Cōnstāntīnĕ, pŏlō. | haēc nēxūs lēgĕ sŏlūtīs

dīctūrūs mētrīs māgnō mŏvĕt āgmĭnĕ Mūsās,

āt mĕă vīx pīctīs dūm tēxīt cārmĭnă Phoēbī

Cāllĭŏpē mŏdŭlīs, gaūdēt, sī vōtă sĕcūndēt

Dēlĭŭs, īntēxta ūt părĭlī sūb trāmĭtĕ Mūsā

ōrsă iŭvēt, vērsū cōnsīgnāns aūrĕă saēclă.

Sēd tĭbĭ dēvōtām răpĭūnt ād gaūdĭă mēntēm

aūdēntērquĕ lŏquī suādēnt pēr dēvĭă vōtō

Āŏnĭdēs frētae, ēt, quāntīs sŭă vērbă tŭērī

lēgĭbŭs ādstrīctaē, tē tōtā mēntĕ fĭdēquĕ

vātīs vōcĕ tŭī, tŭă, prīncēps īnclĭtĕ, tāntă

bēllă cănūnt, ēt Pēgăsĕō nŏvă cārmĭnă pōtū

ēxērcēnt, nēxūquĕ vŏlūnt nūnc rītĕ sŏnārĕ

ēgrĕgĭum īmpĕrĭūm, tāntō cūr mūnĕrĕ fūngī

ēt praēcēlsă iuvāt vērsū pēr scrūpĕă fārī.

Mēntĭs ŏpūs mīrūm mētrīs īntēxĕrĕ cārmēn

ād vărĭōs cūrsūs; vīx, ārto īn līmĭtĕ claūsă,

nōdōsōs vīsūs ārtīs cătă praēfĕrăt ēx hōc,

ēt tămĕn aūsă lŏquī tāntō mēns aēstŭăt ōrĕ,

nēc dīgnūm vōtīs cārmēn sīc rēddĕrĕ rētūr,

tālī lēgĕ cănēns; quaē nōstrūm pāgĭnă sōlă,

ēx Hĕlĭcōnĕ lĭcēt, cōnplēbīt, mūnŭs ămōrīs,

pīcta ĕlĕmēntōrūm vărĭō pēr mūsĭcă tēxtū.

Īmpĕrĭī fāstūs gĕmĭnānt vīcēnnĭă sīgnă,

pāgĭnă flēxōsā ‖ trāmĭtĕ vōtă nŏtāt.

Cōnstāntīnĭgĕnīs: Hĕlĭcōn dēt tālĭă nātīs

mūnĕră, dēvōtīs ‖ haūstĭbŭs ōră rĭgāns.

Hōs rūpēs Cīrrhaēă sŏnēt vĭdĕātquĕ cŏrūscōs

Pōntī nōbĭlĭtās, ‖ āltĕră Rōmă, dŭcēs.

Sēd nūnc tē, vīctōr, vīcēnnĭă pīctă | hŏnōrēnt:

cōntēntūm tĕnŭī ‖ mūnĕrĕ Mūsă cŭpīt.

Quōd tēxtū scrūpōsă sĭēt mĕă pāgĭnă sīmplēx,

dīssĕrăt Aūgūstō ‖ Cāllĭŏpēă mĕă.

Vīctōr sīdĕrĕīs pōllēns vīrtūtĭbŭs ībīs,

Pērsĭcă cūm nātīs Lătĭō cōnfīnĭă rēddēns,

iām Nīlī prīncēps, laētīs, Ŏrĭēntĕ rĕcēptō,

quōs tĭbĭ fīdă dĭcāt cōncōrdĭă, dīvĕs Ĕōīs

iām pŏpŭlīs Pārthīs, Mēdīs ūnīquĕ dĭcātīs

Aūgūsto ēt nātīs. tū māgna ād gaūdĭă, sānctĕ

Cōnstāntīnĕ, făvē; tē tānto īn cārmĭnĕ Mūsă

ēt tŭă dēscrīptīs pīngīt vīcēnnĭă mētrīs.

Āt tū sūpplĭcĭbūs, ōlīm dūx clārŭs ĭn ārmīs,

dā pĭĕtātĕ fĭdēm. māiōr mōx glōrĭa hŏnōrūm,

sī tōtōs sērvārĕ quĕās pōst vōtă trŏpaēīs.

Pārcĕrĕ iām vērsīs vīrtūs dēnūntĭăt ālmă.

Īndŭs, Ărābs iām vōtă fĕrūnt ēt Mēdĭă dīvēs,

Aēthĭŏpēs gnārī răpĭdō cūm lūmĭnĕ sūrgīt

Tēthўŏs ēx grĕmĭō Tītān. sĕd ĕt ōmnĭă laētă,

Cōnstāntīnĕ, bŏnō nūnc lūdēnt ōtĭă saēclō.

Fēlīx Mūsă, tŭīs pōssīt quaē dīgnă rĕfērrĕ

praēmĭă vīrtūtūm mĕrĭtīs vēl vōcĕ sŏnārĕ.

Quīd, văgă, Pīĕrĭōs vērsūs sūb vāllĭs ŏpācā

īlĭcĕ cōmpōnīs? laūrō quīd cārmĭnă cārpīs?

Cāstălĭōs tōtā rēspōndēt vōcĕ trĭūmphōs,

quām dāt fōntĕ sŭō. Clărĭō tū cārmĭnă prōmĕ

vātĕ dĕō dīgnā: | aūt sīquōd pērfĕrĕt aūdēns,

māiŭs ŏpūs nēctēns, mēns tōtā mōlĕ sŭbībīt,

spē pīngēt cārmēn, pāngāt sī coēptă Cămēnă,

cōmplĕăt ēt vērsū vărĭātă dĕcēnnĭă pīctō,

ōrĕ sĕcūndă vŏvēns sūb cērtō līmĭtĕ mētrī.

Ōtĭă Caēsărĭbūs pācīs dĕdĭt aūrĕă saēclă

īndūlgēns nātīs pătrĭaē pĭĕtātĭs hŏnōrĕ,

mītīs iūrĕ dĕūs; sēd Crīspi īn fōrtĭă vīrēs

nōn dŭbĭaē rīpā Rhēnūm Rhŏdănūmquĕ tŭērī

ūltĕrĭōrĕ părānt ēt Frāncīs trīstĭă iūră.

Iām tū, sānctĕ pŭēr, spēs tāntaē rītĕ quĭētī

mīssă pŏlō; saēclīs dā, Cōnstāntīnĕ, sĕrēnă

tēmpŏră, sūmmĕ: pĭō trīcēnnĭă sūscĭpĕ vōtō.

Mārtĭă gēstă mŏdīs aūdāx ĭmĭtātă sŏnōrīs

Mūsă pĕr ēffĭgĭēm tūrmārūm cārmĭnă tēxīt,

ēt nūnc āgmĕn ăgīt quīnō sūb līmĭtĕ rēctūm

Mūsĭgĕnō, spătĭūm sēptēnō mīlĭtĕ dīstāns,

nūnc ĕădēm vērsō rĕlĕgēns ūtcūmquĕ mĕātū

mīttĭt ĭn āmfrāctūs nōn ūnā lēgĕ cătērvās,

dīssŏnă cōmpōnī dīvērsō cārmĭnĕ gaūdēns,

grātă nĭmīs flēxū dŏcĭlī dē pērpĕtĕ mētrō,

ōrsa ĭtĕrūm fīnī sŏcĭāns, cōnfīnĭă cōntrā

praēpōnēns ōrsīs, nūllō dīscrīmĭnĕ mētrī.

Quīn ĕtĭām pārtēs mĕdĭaē sŭă mūnĭă dōctaē

ēxpĕdĭūnt: vērsīs vĭcĭbūs, nām, fīnĕ sĕd ūnō,

quāmvīs āmbĭgŭōs cūrsūs ēt dēvĭă claūdīt.

Ōstēntāns ārtēm vīncīrī, scrūpĕă praēbēt

Sārmătĭcās, sūmmē, strāgēs, ēt tōtă pĕrāctă

vōtă (prĕcōr, făvĕās) sūb cērtō cōndĭtă vīsū.

Fāctōrūm gnārūm tām grāndĭă dīcĕrĕ vātēm

iām tŏtĭēns, Aūgūstĕ, lĭcēt. Cāmpōnă crŭōrĕ

hōstīlī pōst bēllă mădēns ārtīssĭmă tōtō

cōrpŏră fūsă sŏlō, sūbmērsās āmnĕ rĕplētō

vīctrīx mīrētūr tūrbās ăcĭēmquĕ fĕrōcēm.

Plūrĭmă cōnārēr, Phoēbēō cārmĭnĕ gaūdēns,

Mārgēnsīs mĕmŏrārĕ bŏnī caēlēstĭă fāctă,

īntrŏĭtūs ēt bēllă lŏquī pērcūlsă rŭīnīs,

quīs dēvīctă iăcēt gēns dūrō Mārtĕ cădūcă.

Tēstīs māgnōrūm vīcīnă Bŏnōnĭă praēsēns

sīt vōtī cōmpōs, ēxcīsāque āgmĭnă cērnēns

dēt iŭgă cāptīvīs ēt dūcāt cētĕră praēdās.

Grāndĭă vīctōrī mōlīmūr proēlĭă plēctrō

dīcĕrĕ, nēc sătĭs ēst, vōtūm sī cōmplĕăt ōrĕ

Mūsă sŭō: quaēcūmquĕ părāt sūb lēgĕ sŏnārĕ,

scrūpōsīs īnnēxă mŏdīs, pērfēctă Cămēnīs

vūlt rĕsŏnārĕ mĕīs, ēt tēstīs nōtă trŏpaēă

dēpīctīs sīgnārĕ mĕtrīs, cūm mūnĕrĕ sācrō

mēntīs dēvōtaē plācārīnt fātă prŏcēllās.

Aūgūstūm spĕcĭmēn, mītīs clēmēntĭă, māgnĕ

Aūsŏnĭdūm dūctōr, tŭă, māxĭmĕ, fōrtĭă Mūsaē

Cāstălĭaē dē fōntĕ cănūnt. tū mūnĕră sūmmă

vōtōrūm dā, Phoēbĕ, mĭhī nūnc, plēnă făvōrīs,

dā mēntēm sēnsūsquĕ pĭōs īnsīgnĕ sĕrēnūs

īmpĕrĭūm, nātīsquĕ pŏtēns, ād Mārtĭă fēlīx,

pērpĕtŭūm saēclīs, pīctō sūb cārmĭnĕ fārī.

Aūdēntēm, prĕcŏr, īpsĕ iŭvā mē, glōrĭă vātūm,

dīctūrūm cārmēn, quāmvīs nūnc cōpĭă Mūsaē

nōn tālīs, pōssītquĕ mĭnūs sūb lēgĕ iŭvārī:

vērsu ălĭūd līmō, | ălĭūd, quō pāgĭna ĭn ōmnīs

sīgnātūr mŏdŭlōs, dīscērnāt sēmĭtă fāndī.

Vēllĕ iŭbēt nūmēn, lūx ālma, ēt gaūdĭă mūndī

īnstĭtŭūnt; sĕquĭtūr cūrās īn mūsĭcă vōtō

vīrtūtēsquĕ tŭās ēt mōrēs pāndĕrĕ gēstīt,

sānctĕ, tŭōs. crēvīt nōstraē fīdūcĭă mēntī;

tē dŭcĕ nāmquĕ pĭō gaūdēns sūb mūnĕrĕ nōtă

īn iŭgă fēstīnāt Mūsīs, ŭbĭ frōndĕă sēmpēr

tēctă cănūnt ārtēs ēt nōtaē vātĭbŭs ūndaē.

Īndŏmĭtōs rēgēs seū pācīs lūbrĭcă vīctōr

aūt bēllō stērnēns aūt mītīs foēdĕrĕ, nūtū

ēssĕ tŭōs făcĭs āgrōsque ēxērcērĕ tŭōrūm.

Aūctĭŏr ālmă dĕī pēr tē praēsēntĭă mūndūm

rēspēxīt, rēddēns mōx aūrĕă saēcŭlă rēbūs,

ōstēndītquĕ dĕūs rēctōrīs tēmpŏră iūstī

aēthĕrĭō nūtū plăcĭdīs clēmēntĭă iūssīs.

Pēr tē pērquĕ tŭōs sūnt ōmnĭă mītĭă, vīctōr,

nātōs, rēs pŏpŭlī flōrēnt ād gaūdĭă mēntīs,

Caēsărĭbūsquĕ tŭīs tōtō Vīctōrĭa ĭn ōrbĕ

sēmpēr iūrĕ cŏmēs fēlīx īn saēcŭlă pōllēt.

Tāntōrūm mĕrĭtā stătŭēs cāptīvă trŏpaēă,

vīctōr Sārmătĭaē tŏtĭēns. ēn, āccĭpĕ, clārĕ

dūctŏr, ŭbīquĕ tŭīs vōtōrūm rēddĭtă, fēlīx,

dēbĭtă. iām cōnpōs gaūdēt tŭă, Rōmŭlĕ, pūbēs:

rēctōr rītĕ sŭūs nōbīs pēr saēcŭlă flōrēt.

Āccĭpĕ pīctă nŏvīs ĕlĕgīs, lūx aūrĕă mūndī,

clēmēntīs pĭă sīgnă dĕī vōtūmquĕ pĕrēnnĕ.

Sūmmĕ, făvē. tē tōtă rŏgāt plēbs gaūdĭă rītĕ,

ēt mĕrĭtām crēdīt, cūm sērvāt iūssă tĭmōrĕ

Aūgūsto ēt fĭdĕī, Chrīstī sūb lēgĕ prŏbātă.

Glōrĭă iām saēclō prōcēssīt cāndĭdă mītī,

āccŭmŭlāns coētūs ēt tōta ōrnātă sĕrēnīs

mūnĕrĭbūs praēstāns nātīs, ūt laūrĕă vōtă,

vīrtūtūm tĭtŭlōs, prīmīs iām dēbĕăt ānnīs,

prōgĕnĭē tālī gĕnŭīt quōs nōbĭlĕ saēclūm.

Hīs dĕcŭs ā prŏăvō, | ēt vēraē cōnscĭă prōlīs

Rōmă clŭīt, prīncēps īnvīctī mīlĭtĭs, ālmă,

ōtĭă pācĭs ămāns. haēc sūnt mītīssĭmă dōnă,

hōc ătăvī mĕrĭtūm. vōtīs pōst ēdĭtŭs ōrbīs

ērūmpēns dŏcŭīt nē nōrīnt frāngĕrĕ fīdeī

ōptĭmă iūră părēs; cūrīs sūb Mārtĭs ĭnīquī

nūllīs laēsă fĭdēs. hīnc iūgī stāmĭnĕ fātă

vōbīs fīlă lĕgūnt plăcĭdā pĭĕtātĕ sĕcūtă,

ēt rēs Cōnstāntī nūnc ēxĕrĭt īnclĭtă Fāmă,

aūctā stīrpĕ pĭā, vōto āccŭmŭlātă pĕrēnnī;

sānctă sŭās sēdēs ād mēntīs gaūdĭă mīgrāt

aēthĕrĭō rĕsĭdēns fēlīx īn cārdĭnĕ mūndī.

Iām pătrĭaē vīrtūtĭs ŏpūs bēllīnĕ lăbōrĕ

ān iūstī mĕrĭtīs dīcām mēntīsquĕ sĕrēnaē?

Ēt pĭă dōnă cănām fēcūndăquĕ pēctŏră nōtō

rītĕ dĕō, sīc mēntĕ vĭgēnt cuī gaūdĭă cāstă?

Claūdĭŭs īnvīctūs bēllīs īnsīgnĭă māgnă

vīrtūtūm tŭlĕrīt Gŏthĭcō dē mīlĭtĕ pārtă,

ēt pĭĕtātĕ pŏtēns Cōnstāntĭŭs ōmnĭă pācĕ

āc iūstīs aūctūs cōmplērīt saēcŭlă dōnīs:

haēc pŏtĭōrĕ fĭdē, mĕrĭtīs māiōrĭbŭs ōrtă

ōrbī dōnă tŭō praēstās, sŭpĕrāsquĕ prĭōră,

pērquĕ tŭōs nātōs vīncīs praēcōnĭă māgnă.

Āc tĭbĭ lēgĕ dĕī iūssīsquĕ pĕrēnnĭă fīēnt

saēclă pĭī scēptrī tē Cōnstāntīnĕ sĕrēnō.

Cāstălĭdēs, dŏmĭnō vīrtūtūm trādĭtĕ pālmām.

Cōnstāntīnŭs hăbēt bēllōrūm iūrĕ trŏpaēūm,

vīndĭcĕ sūb dēxtrā rēddēns fēlīcĭtĕr ōrbēm

cōnsĭlĭīs, ĭtĕrūm suādēns ēt cūnctă rĕfērrĕ,

Rōmă, tĭbī. bēllīs cūm saēva īnnēctĕrĕ pōssīt

vīnclă iŭgī, vīrtūs mītīs nōn ārmăt ĭn hōstēm,

sēd māgnō pătĭēns dŏcŭīt cērtāmĭnĕ pārcēns

quīd pĭĕtās dōnēt pōst pīlă mĭnācĭă clēmēns.

Nūnc mĭhĭ iām tōtō dŏcĭlēs Hĕlĭcōnĕ Cămēnaē

mīttĭtĕ cōnpŏsĭtās īn tēmpŏră mītĭă pālmās;

nēctĭtĕ dē mētrīs vīrtūtūm cārmĭna ĕt ōmnēs

cōncĭnĭte, ūt frūctū fēlīx ēt prīncĭpĕ dīgnă

dēt stīrpēs grātās, tēxēns quās pāgĭnă vērsū

hīnc vŏvĕāt, tĭtŭlō vōtōrūm cārmĭnĕ pōllēns.

Pīĕrĭōs mĭhĭ, Phoēbĕ, tŭō dē nūmĭnĕ praēstēnt

fōntēs Cāstălĭaē; tŭă, sī lĭcĕt īrĕ, pĕrāgrāns

mēns iŭgă cēlsă pĕtēt, mēcūm sī pāngĕrĕ vērsū

Mūsă vĕlīt tāntō iām nūnc sūb prīncĭpĕ laētă,

laūdīs dōnă fĕrēns, rĕsŏnāns īnsīgnĭă rāmīs,

vīncēntūm iūssōs aūdāx, mĭhĭ fīdă, trĭūmphōs,

ēt mĕrĭtūm iūstīs tōt rēddĕrĕ nōbĭlĕ pālmās,

Āŏnĭdūm quās vāllĕ flŭēns ălĭt ūndă rĭgātās.

Sānctĕ, sălūs mūndī, | ārmīs īnsīgnĭbŭs ārdēns,

Crīspĕ, | ăvīs mĕlĭōr, tē cārmĭnĕ laētă sĕcūndō

Clīō Mūsă sŏnāns tŭă fātūr pūlchră iŭvēntaē.

Nōbĭlĕ tū dĕcŭs ēs pātrī, tūque ālmĕ Quĭrītūm

ēt spēs ūrbĭs ĕrīs. Nōs mēntīs cārmĭnă, Caēsār,

tū vīncēns pācīs grātīssĭmă foēdĕră sēmpēr

īndūlge, ēt făcĭlīs gēntēs ādiūngĕ rŏgāntēs,

fācquĕ tŭī iūrīs, gaūdēns vīrtūtĭbŭs aūctīs.

Cōnstāntīnŭs ĭtēm, laūs ōrbīs, glōrĭă saēclī,

Rōmŭlĕūm sīdūs, lūx clēmēns, īnclĭtă frātrūm

nōbĭlĭtās, prŏăvīs vērum ēt mĕmŏrābĭlĕ fāmā

rēstĭtŭīt vīctōr Caēsār nōmēnquĕ dĕcūsquĕ.

Sānctĕ pătēr, rēctōr sŭpĕrūm, vīcēnnĭă laētă

Aūgūsto ēt dĕcĭēs crēscānt sōllēmnĭă nātīs.

Cāllĭŏpē cănĕ plūră prŏcāx. ēn ōrĕ sĕrēnūs

fōntīs Cāstălĭī dĕŭs aūdĭĕt; īndĕ cănōrōs

mēns fŭrĭt īn nēxūs, ēt fēlīx cūrrĕrĕ vōtīs

iām sē crēdĕt ŏvāns. lĭbĕt īrĕ pĕr āvĭă sōlă

īmpĕtĕ quō grēssūs ēffāndi ōptātă cŭpīdŏ

īnvītātă tŭlīt. mēns tāntūm, māxĭmĕ Caēsār,

Āŏnĭaē nōdōs āmplēctĭtŭr. īncĭtŭs aēthrā

fūndĕ, pătēr, coēptīs Mūsās, ād mūtŭă vērsūs.

Scrūpĕă fīngēntēm tām dūrō cārmĭnă vērsū

lūdĕrĕ fās nōbīs praēsūmĕrĕ dīcĕrĕ mētră,

gaūdĭă vēl tĕnŭī mĕă pāndĕrĕ sīt mĭhĭ, Mūsă.

Tāntŭs hŏnōr mē iūrĕ sŭō pēr sīdĕră saēclō,

ō dĕcŭs Aūsŏnĭaē, tŭlĕrīt. sīc pārvă lŏcūtō

āmplĭŭs ēn, iūdēx, dŏmĭnūs, tōt mūnĕră sūmmă

tāntăquĕ cōncēdīs. tū mēntēm dīcĕrĕ dōnīs

īnvītās laūdīs cūm mūnĕrĕ; sīc văgă prīmīs,

haūd aūdītă lĭgās. nēc dīctīs laēsă Cămēnă

aūdēt māgnănĭmō vātī nŏvă vīncŭlă mēntīs

iūssă dărē, crēvītquĕ mĕō cōrrēptă făvōrĕ.

Ēn ăgĕ: iām rēddīt vōtīs pĭă praēmĭă māgnūs.

Cōncōrdī saēclō Rōmaē dĕcŭs ēt sĭbĭ mūndī

iūră sŭī, tōt lūx pŏpŭlīs ōrbīquĕ trŏpaēūm

sīc dătă sūnt; īstō māiōr tŭă glōrĭă tērrīs.

Ēn, Aūgūstĕ, tŭīs praēsēns ēt tāntŭs ŭbīquĕ,

īmpĕrĭīs fēcūndĕ, părās nūnc ōmĭnĕ Crīspī

Ōcĕăni īntāctās ōrās, quĭbŭs ērŭtă Frāncī

dāt rĕgĭō prŏcŭl ēccĕ dĕūm, cuī dēvĭă lātīs

tōtă pătēnt cāmpīs. ūt, caēsō līmĭtĕ, vīctōr

rīte ătăvō sūmmō mĕlĭōr, cuī Claūdĭŭs ācēr,

māgnănĭmūm sīdūs, dāt clārum ē nūmĭnĕ dīvō

īmpĕrĭūm, Vīrtūs quēm fēlīx ōptăt ălūmnūm.

Aūgēs flōrĕ tŭō nōstraē tĭbĭ dēdĭtă vītaē;

ōrtă mĭcāt frātrūm fātālīs glōrĭă saēclō,

rēs Lătĭa ūt vōtī cōmpōs sīc gaūdĕăt aūctă.

Āspĭcĕ: pācātō pārta ēst lūx laētă sŭb ōrbĕ.

Fōrtĭă fāctă dŭcīs tōtō dŏmĭnāntĭă iām nūnc

ōrbĕ cănām, quīs laētă sŭō sūb prīncĭpĕ tāntō

rūrsūm Rōmă tĕnēt, mūndī căpŭt, īnclĭtă, cārmēn.

Tū vātēm, tū, dīvă, mŏnē. lăcĕrātă crŭēntīs

īmpĕrĭīs pārs fēssă pŏlī dīvīsă gĕmēbāt

scēptra ēt Aūsŏnĭaē maērēbāt pērdĭtă iūră.

Sīquă fĭdēs, tāntīs Rōmānūm glōrĭă nōmēn

īnsīgnīt tĭtŭlīs, dŏmĭnōs ēt lībĕră quaērūnt,

maēstăquĕ iūrĕ sŭō trĕpĭdāt plăgă māxĭmă mūndī.

Ūndĕ iŭbār lūcīs prīmūm rădĭāns Hŷpēriōn

sīdĕrĭbūs pūlsīs rŭtĭlō dīffūndĭt ăb ōrtū,

īndĕ tŭūm nōmēn mūltūm vĕnĕrābĭlĕ cūnctīs,

māxĭmĕ bēllāntūm dŏmĭtōr, lūx ūnĭcă mūndī,

pērpĕtŭīs vōtīs cŭpĭūnt, mĕmŏrābĭlĕ nūmēn,

ēxōptānt, sērvīrĕ vŏlūnt (mīrābĭlĕ dīctū)

rēmquĕ lărēmquĕ sŭūm, tānta ēst tĭbĭ glōrĭă iūstī,

Aūgūstē. iŭvăt ēccĕ tŭō sūb foēdĕrĕ iām nūnc

tōtum ōrbēm pōst tōt caēdēs, quās fēssă gĕmēbānt

ōmnĭă, nūnc nūllō tāndēm trĕpĭdāntĭă mōtū,

Rōmŭlĕīs sērvīrĕ pĭīs, pătĕr īnclĭtĕ, iūssīs.

Cōnstāntīnĕ pătēr, tū, mūndī glōrĭă, cōnsūl,

ēccĕ tŭō rĕnŏvātă dăbīs tŏt ăpērtă lăbōrĕ

rēgnă pĕr īnnŭmĕrās gēntēs. mōx cārŭs Ĕōīs

tōt pŏpŭlīs pĭă iūră fĕrēs, ēt sōlŭs ĭn ōmnī

Aūgūstūs mūndō spārgēs ĕt ĭn ūltĭmă nūmēn.

Sōl tĭbĭ fēlīcēs făcĭēt spēs pērpĕtĕ nūtū:

ārs bŏnă iūstĭtĭae ēt dīvūm vīcīnă dĕcōrī

lārgī dōnă bŏnī caēlō căpĭt; īnflŭĭt īllūc

vōtă quŏd ōptārīnt pĭĕtātīs. cānă sŭbībīt

sānctă Cĕrēs; tēllūs rēddīt Bāchēĭă lāpsă

rīvīs dōnă sŭīs; nōn Eūri ē flāmĭnĕ tūrbānt

ēnōrmēs pĕlăgūs; stāt mītīs prīncĭpĕ nōtō

rēs pēr iūstă vĭgēns ōrīs, quā sīgnă Bŏōtēn

ūltĭmă cōnsŏcĭā tōllūnt īn sīdĕră dēxtrā.

Māxĭmĕ, iūstĭtĭaē lūmēn, cōncōrdĭa ĕt ōmēn

pācĭfĭcūm tē tōtă cŭpīt iām saūcĭa ĕt ōrāt

rēs fēssās cĭtŏ pācĕ lĕvēs. tū iūngĕ sĕrēnī

ōrbīs vōtă tŭī, gēntēs sĭbĭ iūngĕ vŏlēntēs.

Prīncēps bĕātĕ, plăcĭdō sŭb āxĕ iāmnūnc

iūstīs, sĕrēnĕ, pŏpŭlīs făvēntĕ mūndō

vīctōr trĭūmphă trĭbŭēns, sălūbrĕ nūmēn,

saēclīs ămōrĕ dŏmĭnāns pĕrēnnĕ faūstīs,

aūctōr sălūtĭs, Ŏrĭēns quĭētŭs ībīt.

Vōtīs făvēntĕ dŏmĭnī sŭpērnĕ dēxtrā,

gaūdēt sŭbīrĕ plăcĭdūm rĕgēntĭs ōmēn;

vīrtūs vĭgōrĕ rădĭāns sĕrēnă praēstāt

sānctīs vĭdērĕ sŭpĕrīs rĕmōtă mūndī,

tōtūm sŭb ōrbĕ mŏdĕrāns sălūbrĕ nūmēn,

vīncēns ŭbīquĕ sŭpĕrō făvēntĕ nūtū,

saēclūm pĕr ōmnĕ dŏmĭnāns, bĕātĕ, sōlūs.

Iāmnūnc sŭb āxĕ plăcĭdō, bĕātĕ prīncēps,

mūndō făvēntĕ pŏpŭlīs, sĕrēnĕ, iūstīs,

nūmēn sălūbrĕ, trĭbŭēns trĭūmphă vīctōr,

faūstīs pĕrēnnĕ dŏmĭnāns ămōrĕ saēclīs,

ībīt quĭētŭs Ŏrĭēns, sălūtĭs aūctōr.

Dēxtrā sŭpērnĕ dŏmĭnī făvēntĕ vōtīs,

ōmēn rĕgēntĭs plăcĭdūm sŭbīrĕ gaūdēt;

praēstāt sĕrēnă rădĭāns vĭgōrĕ vīrtūs

mūndī rĕmōtă sŭpĕrīs vĭdērĕ sānctīs,

nūmēn sălūbrĕ mŏdĕrāns sŭb ōrbĕ tōtūm,

nūtū făvēntĕ sŭpĕrō | ŭbīquĕ vīncēns,

sōlūs, bĕātĕ, dŏmĭnāns pĕr ōmnĕ saēclūm.

Sānctĕ, dĕcūs mūndī | āc rērūm sūmmă sălūtīs,

lūx pĭă tērrārūm, tē sōlō prīncĭpĕ saēclīs

īmmēnsūm gaūdērĕ bŏnīs dătŭr. aūrĕă vēnīt

sūmmō mīssă dĕō, fūsīs pătĕr ālmĕ, tўrānnīs

iūstĭtĭa īn tērrās ēt glōrĭă cāndĭdă vērī;

tēquĕ dŭcē măgĕ grātă fĭdēs ēt iūră rĕnātă;

tōtăquĕ, pērcūlsīs īngēntī mōlĕ tўrānnīs,

āspĕră vīs pŏsĭta ēst bēllī. rēs Ītălă iūrĕ

scēptră dăbīt pŏpŭlīs. vōtō pĭŭs ōrbĭs Ĕōī,

Aūgūste, ĭnvīctūs mūndī trānsībĭs ĭn ōrās;

tēquĕ sŭplēx tōtīs dŭcĭbūs stīpātă Sўēnē

ōrāt iūră, cŭpīt lūcīs sĭbĭ gaūdĭă nōstraē,

ōptăt, ămāt. fāllāx, ēn, pērfĭdă tēlă fŭgārūm

Pārthūs dēpŏsŭīt; rŭĭt ōrīs ūndĭquĕ rūbrī

lītŏrĭs aēthĕrĭo ē nūtū cērtāmĭne ămōrīs

Mēdŭs; Ărābs mōx ōmnĭs ŏvāt laūdārĕ sĕrēnī

ōrīs lūstră tŭī, dāt vērīs, sānctĕ, trŏpaēīs

haēc, măgĕ fēlīcēs tĭtŭlōs, ūt vīncăs ămōrĕ

aūrĕă. pērpĕtŭō rēstaūrāns saēcŭlă mūndō.

Īndŭs ĕt Aūrōraē mīlēs, quōs flūmĭnĕ Nīlūs

tāngīt, fēcūndīs vēntūrūs frūgĭfĕr ūndīs,

ōrāntēs pĭă iūră pĕtēnt; gēns nōbĭlĭs ōrtū

Aēthĭŏpēs cūnctī pārēnt; ōptātăquĕ mūndō

tēmpŏră laētă dĕdīt nōbīs fēlīcĭtăs aēvī.

Ēn, sŭplĭcēs Pērsaē iūrā sĭbĭ rēgĭă nōlūnt,

tē dŏmĭnūm mālūnt, fūsī tŭă sēmpĕr ădōrānt

ōră, sŭīs cŭpĭūnt tōtīs sĭbĭ cēdĕrĕ rēgnīs.

Tū pĭŭs ēt iūstī vērē mĕmŏr, īnclĭtĕ, laētīs

dā rēspōnsă; bŏnō sēmpēr mītīssĭmŭs ōrbīs

īmpērtīrĕ tŭūm clēmēntĕr ĕt āddĭtŏ nūmēn.

Sīnt măgĕ fēlīcēs, părĭtēr quōs, ālmĕ, tŭērĕ,

ēt rĕpărātă iŭgāns maēstī dīvōrtĭă mūndī,

ōrbēs iūngĕ părēs; dēt lēgēs Rōmă vŏlēntīs

prīncĭpĕ te īn pŏpŭlōs; mītī fēlīcĭŭs aēvō

ōmnĭă laētēntūr flōrēntĭbŭs aūrĕă rēbūs.

Ālmĕ, dĕcūs mūndī sūmmūm, rēctōr pĭŭs ōrbīs,

Aūgūste, īnvīctā pŏpŭlōs vīrtūtĕ gŭbērnāns

iūstĭtĭa, īmpĕrĭī nătĭōnūm, Cōnstāntīnĕ,

ēffrēnātārūm mŏdĕrāmĭnĕ pācĭfĭcātōr,

quēm dīvūs gĕnŭīt Cōnstāntĭŭs īndŭpĕrātōr,

aūrĕă Rōmānīs prōpāgāns saēcŭlă nātō,

heū nĭmĭs ād caēlūm prŏpĕrāns, nī līquĕrĭt īllĕ

aētērnum aūxĭlĭum īnvīctūm iūstūmquĕ pĭūmquĕ,

ālmĕ pătēr pătrĭaē, nōbīs tē, māxĭmĕ Caēsār,

Aūsŏnĭaē dĕcŭs, ō ‖ lūx pĭă Rōmŭlĭdūm.

Ēst plăcĭtūm sŭpĕrīs tūnc haēc īn gaūdĭă mūndī

pērpĕtŭīs bĕnĕ sīc pārtīrī mūnĕră saēclīs;

sīdĕră dānt pātrī, ‖ ēt pătrĭs īmpĕrĭūm,

sānctĕ, tĭbī. māgnaē dătă tū lūx aūrĕă Rōmaē.

Īstă cănīt rūrīs tĭbĭ vātēs ārdŭă mētră.

Dīssŏnă cōnēxīs aūdēt cōmpōnĕrĕ vērbīs

ōmĭnĕ mēns ēlātă bŏnō. iŭvăt īnclўtă līnguaē

mūnĕră Grāiōrūm Mūsā mŏdŭlāntĕ nŏvārĕ,

īnquĕ vĭcēm, vērsū cĕcĭnīt quaē fōrtĕ Lătīnō,

nūnc ălĭō tēxtū Graēcōrum īn cārmĭnă dūcī,

ōrdĭne ŭt īn dŭplĭcēm nēctātūr līttĕră vōcēm.

Nūnc ăgĕ fēcūndaē rĕsĕrēnt pūlchērrĭmă Mūsaē;

ōrĕ sŏnēt dŏcĭlī chĕlўs īnclўtă cārmĭnă Phoēbī:

spēm rērūm iūstūmquĕ cănām sūmmāmquĕ sălūtīs

tē dŏmĭnūm, bŏnă dōnă dĕī, tē, māgnĕ, părēntēm

Rōmānūm, grātūmque ōrbēm tĭbĭ, māxĭmĕ, sēmpēr,

ōmnĭă quōd cērtā rēspīrānt mēntĕ quĭētēm.

Cūm plăcĭdī spēctēnt hōstīlēs mīllĕ trĭūmphōs,

ōmnĭă plēnă bŏnīs tŭă, Cōnstāntīnĕ, Quĭrītēs,

nīl sĭbĭ crēdĭdĕrīnt cārūm măgĕ tē, dĕcŭs ōrbīs.

Sērvātōs Tўrĭī sē sēmpēr vīndĭcĕ dēxtrā

tē dŏmĭno ēxūltānt; trānquīllīs cārĭŏr ūrbī

Āfrĭcă tēmpŏrĭbūs pŏtĭtūr sērvātă quĭētĕ,

nūnc sē fēlīcēm, nūnc sē sūb nūmĭnĭs ārcĕ

tūtām, quōd Cārthāgŏ dĕcūs vĕnĕrābĭlĕ gēstāt,

iūrĕ pŭtāt: tāntūm fātīs, lūx īnclўtă, praēstāt

nōbĭlĕ tē dŏmĭnō nōmēn; spēs ēt dĕcŭs ālmūmst.

Ōmnĭs ăb Ārctōīs plăgă fīnĭbŭs hōrrĭdă Caūrō

pācĭs ămāt cāna ēt cōmpērtă pĕrēnnĭă iūră,

ēt tĭbĭ fīdă tŭīs sēmpēr bĕnĕ mīlĭtăt ārmīs,

rēsquĕ gĕrīt vīrtūtĕ tŭās pŏpŭlōsquĕ fĕrōcēs

prōpēllīt caēdītque, hābēns tĭbĭ dēbĭtă rātă,

ēt tŭă vīctōrēs sōrs āccĭpĭt. hīnc tĭbĭ fōrtēs

tēquĕ dŭce īnvīctaē | āttōllūnt sīgnă cŏhōrtēs;

ūndĭquĕ tē cŏmĭtātă dĕī pĭă nūmĭnă sūmmī

ōmnĭbŭs ūltōrēm praēbēnt, ēt iūră fĭdēmquĕ,

ālmĕ, tŭā spēctānt: rēspōndēnt ōmnĭă vōtīs.

Ūndĭquĕ pācātīs sālvātōr māxĭmă rēbūs

gaūdĭă praēstābīs, dăbĭs ōtĭă vīctŏr ĭn ōrbĕ;

vīrtūtūm mĕrĭtīs vīcēnnĭă praēcĭpĕ vōtă.

Saēclōrūm crēvīt gĕmĭnō spēs Caēsărĕ cērtă,

tūque, ō sānctĕ părēns, ōlīm pōst mīllĕ trŏpaēă,

ō lūx Aūsŏnĭdūm, dīspōnē scēptră nĕpōtūm.

Sūnt sēptēm nŭmĕrō pārēs āc lēgĕ mĕtrōrūm

cōnsĭmĭlīs vērsūs; gĕnŭs ēst quaē Mūsă Mărōnīs.

Hīs prŏprĭūm sēntīrĕ sŭbēst; mēns sūffĭcĭt ūnī.

Iūrĕ sŭō sĭbĭmēt cēdūnt: ălĭōs tĕnĕt ōrtūs

āltĕrĭūs fīnīs, lēctōr. quā līttĕră mōnstrāt

nām quēmvīs mĕdĭūm vĕnĭēntīs sēmĭtă sūlcāt.

Sī vērbūm tēxtūm pērtēmptĕs ŏrē Lātīnō,

īn sēse āltērnō cōnēctēns ōrdĭnĕ vērsūs,

vōtă sŏnāns lōngūm pŏtĕrīs īmplērĕ vŏlūmēn.

Nē tămĕn āmbāgēs ērrōr sĭnŭōsŭs hăbērēt,

ōrdĭnĕ pērscrīptōs mĭnĭūm rĕsĕrārĕ vălēbīt

vērsūs, quōs tĭtŭlīs Aūgūstūs vīctŏr hŏnēstāt:

Ālmĕ tŭās laūrūs aētās sūstōllĕt ĭn āstră.

Aūrĕă lūx vātūm, sīlvaē mĭhĭ praēmĭă sērvā.

Aūctă dĕō vīrtūs Mūsās măgĭs ōrnăt ăpērtă.

Aūrĕă vīctōrēm pĭĕtās sŏnăt ūbĕrĕ līnguā.

Āŏnĭōs lătĭcēs pĭĕtās iŭvăt ārmăquĕ dīvă.

Aūgūstī flōrēm pĭĕtās iŭvăt, ārmă, trŏpaēă.

Āŏnĭī frŭtĭcēs pĭĕtās iŭvăt ūbĕrĕ glēbā.

Ālmĕ, tŭās laūrūs aētās sūstōllĕt ĭn āstră;

lūcĕ tŭā sīgnēs fāstūs, sĭnĕ līmĭtĕ cōnsūl.

Mārtĕ sĕrēnŭs hăbēs rēiēctō mūnĭă Grāiūm,

ēt Mēdī praēstās īn cēnsūm scēptră rĕdīrĕ.

Tōrvă Gĕtās cāmpō clārūs ūt lūmĭnă pērdīt,

vūlt cūrvō tūrmaē fēlīx sŭă cōmmĭnŭs īctū

Ārmĕnĭī dūx fērrĕ lĕvīs, sōl, tē quŏquĕ pīlă.

Sīc ēt vīctă rĕfērt ēxōrtōs Dācĭă Frāncōs.

Lēgē tūūs tōnsŏ Rhĕnūs tĭbĭ gērmĭnăt ēxūl

āgmĭnă, tēlōrūm sŭbĕānt quī mūrmŭrĕ bēllă.

Vīncĕrĕ flōrēntī Lătĭālēs Sārmătă dūctū

rēx tĭbĭ pōssĕ Gĕtās vīsō dāt līmĭtĕ, | ūltōr.

Vīdīt tē, sūmmūm cŏlŭmēn, quā vēlĭfĕr aēstū

sērŭs ĭn Ōcĕănī prēssīt iŭgă Nŷsĭă pōntūs,

ātquĕ rŭdīs rădĭī scīt lūx ēxōrtă trŏpaēă.

Ēn, gaūdēnt pĭĕtāte ălĭī pārs pērpĕtĕ pācĕ.

Tū vātēm fīrmēs dīctūs, tē nūnc lўră cāntēt:

aūctă dĕō vīrtūs Mūsās măgĭs ōrnăt ăpērtă.

Sōlūm vōtă nŏtīs lātē sŭă Rōmŭlă dāt plēbs?

Sānctă tŭīs ălĭō pērmīscēt vōtă trŏpaēīs

vīsĭtŭr ēt crēscīt pīctōrūm grātĭă cāntū.

Sīt vīs vīcīnīs, pēr Thūlēn grātĭă pōllēns.

Tālīs fīxă sŭīs sīgnīs lўră mūnĕră gēstāt,

ōrsă părī vātēs quaē pērfērt, Dēlĭĕ, rŷthmō.

Lūmĭnĕ mūrĭcĕō vĕnĕrāndūs dūx ĕrĭt ūt Sōl

lēgĭbŭs ūt Iānī tĕnĕās ăvŭs ōrbĕ trĭbūnāl,

ēgrĕgĭōs tĭtŭlōs pĭĕtātĭs hăbēbĭs ămōrĕ.

Tōt frĕtă pācĭs ăpēx mūtārī mūnĕrĕ gaūdēt,

Īndĭă clāvĭgĕrī Lătĭūm vūlt tāngĕrĕ nāvī,

Nīlēūs mēssōr sŭă trādīt cāstră, vĕl āgmēn

Ārctōs, quām Cārpī nōscēt vīx Haēmŭs, ĭn ōrā.

Sīc īstīs cūltūs īn rēm cūrvāntĭbŭs ēnsēs

tē nĭvĕā iŭvăt ārcĕ frŭī. Pōntī dĕcŭs aūgēt,

Rōmă sŏrōr, vĕtĕrēs Tūscōs, quōs ōrĕ tŭēmūr.

Ālmĕ, tŭās laūrūs aētās sūstōllĕt ĭn āstră.

Prōdēntūr mĭnĭō caēlēstĭă sīgnă lĕgēntī.

Cōnstāntīnĕ, dĕcūs mūndī, lūx aūrĕă saēclī,

quīs tŭă mīxtă cănāt mīrā pĭĕtātĕ trŏpaēă

ēxūltāns, dūx sūmmĕ, nŏvīs mĕă pāgĭnă vōtīs,

aēmŭlă quām Clărĭī gĕnĭtōrīs Cāllĭŏpēaē

cōmpŏsŭīt tālī nūnc mēns pērfūsă lĭquōrĕ?

Vērsĭfĭcās Hĕlĭcōn īn gaūdĭă prōlŭăt ūndās,

clēmēntīquĕ nŏvūm nūmēn dē pēctŏrĕ vērsēt,

nāmque ĕgŏ māgnănĭmī dīcām nŭmĕrōsă cănēndō

scēptră dŭcīs. Gāzzaē nōbīs dāt Graēcĭă dōnă,

saēclăquĕ Blēmmўĭcō sŏcĭālī līmĭtĕ fīrmās,

Rōmŭlă lūx. Cōndīgnă nŏvīs flōrēntĭă vōtīs

vōtō scrīptă cănō. Tālī Mārs cārdĭnĕ tēctō

iām bēllīs tōtūm Mŷseūm pērplēctĕrĕ cīvēm

ūt pătĕāt Rŭbĭcōn părĭlī pĕtĭt aēthĕră iūrĕ.

Nūnc fēlīx prŏprĭōs pācīs mē scrūpĕă vīsūs

iām stĭmŭlāt sīgnīs ēxūltāns Mūsă nŏtārĕ,

gaūdĭă laētūs nūnc pēr mē nŏtăt āvĭă Phoēbūs

rētītō quŏquĕ tēxtă nŏvō cănĕ laūrĕă plēctrō,

ārtĕ nŏtīs pīctā fēlīcĭă saēcŭlă plaūdēns.

Sīc aēstūs vātēs fīdō dŭcĕ, Pŷthĭĕ, cārpēns

nūnc tūtūs cōntēmnāt, sūmmĕ, prŏcāx; ĕgŏ vērŏ

nūnc mărĕ Sīgaēūm vălĕām bĕnĕ frāngĕrĕ rēmō,

cārbăsă Nōctĭfĕrūm tōtūm sī scrūpĕă tēndō,

pūlpĭtă dēpōrtāns. vīsām cōntēxĕrĕ nāvēm

Mūsă sĭnīt; cōniūnctă tŭō spēs īnclĭtă vōtō.

Mēntēm pēr tōrtūm fēssām nōn frāngăt hĭūlcō

laūs mĕă fīctă pĕdē stāns māgnā mōlĕ dŏcēndī.

Sīgnă pălām dīcām laētīssĭmă flūmĭnĕ sānctō,

mēntĕ bŏnā; cōntēmnāt, sūmmīs cūm sĭbi ăgōnēm

vōtīs pōst frāctūm Mārtēm clēmēntĭă rēddēt?

Sīc nōbīs lēctō quō crēscūnt aūrĕă saēclă

mōx Lătĭō vīncēns iām bīs vīcēnnĭă rēddēs,

cārmĭnĕ quaē pĭĕtās mīrō dē nōmĭnĕ fōrmēt.

Flōrĕ nŏtāns vōtūm vărĭō dāt pāgĭnă fēlīx,

Aūgūstaē sŏbŏlīs mĕmŏrāns īnsīgnĭă fātă.

Iūdĭcĕ tē vēl tēstĕ pĭō cōndīgnă părēntīs

iūngēntūr tĭtŭlīs fēlīcĭă fāctă nĕpōtūm.

Ō sī dīvīsō mētīrī līmĭtĕ Clīō

ūnā lēgĕ sŭī, | ūnō mānāntĭă fōntĕ

Āŏnĭō, vērsūs hērōī iūrĕ mănēntĕ,

aūsūrō dōnēt mētrī fēlīcĭă tēxtă,

aūgērī lōngō pătĭēns ēxōrdĭă fīnĕ,

ēxĭgŭō cūrsū, pārvō crēscēntĭă mōtū,

ūltĭmă pōstrēmō dōnēc fāstīgĭă tōtă

āscēnsū iūgī cŭmŭlātō līmĭtĕ claūdāt,

ūnō bīs spătĭō vērsūs ĕlĕmēntă prĭōrīs

dīnŭmĕrāns, cōgēns aēquārī lēgĕ rĕtēntā

pārvă nĭmīs lōngīs ēt vīsū dīssŏnă mūltūm

tēmpŏrĕ sūb părĭlī, mētrī rătĭōnĭbŭs īsdēm,

dīmĭdĭūm nŭmĕrō Mūsīs tămĕn aēquĭpĕrāntēm.

Haēc ĕrĭt īn vărĭōs spĕcĭēs āptīssĭmă cāntūs,

pērquĕ mŏdōs grădĭbūs sūrgēt fēcūndă sŏnōrīs

aērĕ căvo ēt tĕrĕtī, călămīs crēscēntĭbŭs aūctă,

quīs bĕnĕ sūbpŏsĭtīs quādrātīs ōrdĭnĕ plēctrīs

ārtĭfĭcīs mănŭs īn nŭmĕrōs claūdītque ăpĕrītquĕ

spīrāmēntă, prŏbāns plăcĭtīs bĕnĕ cōnsŏnă rŷthmīs,

sūb quĭbŭs ūndă lătēns prŏpĕrāntĭbŭs īncĭtă vēntīs,

quōs vĭcĭbūs crēbrīs iŭvĕnūm lăbŏr haūd sĭbĭ dīscōrs

hīnc ātque hīnc ănĭmātque ăgĭtāns aūgētquĕ rĕlūctāns,

cōmpŏsĭtum ād nŭmĕrōs prŏprĭūmque ād cārmĭnă praēstāt,

quōdquĕ quĕāt mĭnĭmum ād mōtum īntrĕmĕfāctă frĕquēntēr

plēctra ădăpērtă sĕqui aūt plăcĭdōs bĕnĕ claūdĕrĕ cāntūs

iāmquĕ mĕtro ēt rŷthmīs praēstrīngĕrĕ quīcquĭd ŭbīque ēst.

Paūcă quĭdēm cĕcĭnī fōrs frīvŏlă; | hīs quŏquĕ iūngām

lūdĭcră: sīc nōstrā pāngēt tŭă iūssă Cămēnă.

Āmbĭĕt haēc claūdēns fēlīcīs nūmĭnĕ Phoēbī

Cāllĭŏpē pārtītă nŏvīs sĭbĭ vīncŭlă cūrīs,

flēxĭbŭs ūt prīmīs dīscōrdī rēgŭlă cūltū

hīnc ălĭā sŏnĕt ārtĕ sŭpēr Pŷthōĭă flēxūs.

Sīc făcĭēs, tŏtĭēns cūm cōnfīrmāvĕrĭt aēstūs,

sīc ănĭmūs nēc vīctŭs ĭnērs sīt saūcĭŭs. Īrīm

īmplērī vărĭās mĕtrĭcaē grăvĭōrĭs ŏb ārtēs

tāndēm nōssĕ dĕī mĕdĭtāntēm vīx lĭcĕt aēstūs;

rītĕ vĕlīt, mētrō dum īn āgmĭnĕ cōlŏcăt āstrī

ēffĭgĭēm, trĕpĭdōquĕ părāns sērmōnĕ lătēntēr

dīcĕrĕ nēc mĕtŭēns vīnctō sīc ōmnĭa ăb ōrtū

pāngĕrĕ. sēd rūrsūm Bāssūs nūnc prōdĕrĕ cārmēn

īmpĕrăt: hīc dŏcĭlīs Mūsaē dē fōntĕ mĕābūnt

ōrdĭnĕ Cāstălĭō tēxtī pēr nōmĭnă vērsūs.

Mīrum ŏpŭs ēst cūnctōs ēt tālēs ēdĕrĕ vērsūs,

sīcquĕ lŏcāre hĕdĕrīs. Paūlūm tū, dīĕ, rŏgātūs

mōx ădĕs. ēn quōrsūm răpĭēs, quī praēbĕŏ fīxās?

Sūm tŭŭs, ēt prīmīs tŭă dīscĭmŭs, ūt trĭă fēlīx

nēc fāllāx trĭbŭēns aūdāci īn mūnĕrĕ clārūm

aēquĭpĕrēs ănĭmūm. nūnc Clīō cārmĭnă fīrmēt.

Quī pŏtĕrūnt pāngī? pōnām ceū stāmĭnă nōrmās,

quaē vērrānt sēsē, quaē vīncŭlă mītĭă cūrēnt?

Tū dăbĭs hās vīrēs; tŭă rūrsūm cōnsĕrĕ praēmiă.

Aūsĭbŭs īn māgnīs laēta ād cōntrārĭă cūrrās.

Āŏnĭdūm nām fōntĕ grăvī mĭcăt ārs nŏvă vēnīs.

Īmmānēst prōrsum āmplēxu aūt tōt ōcĭŭs ōrās

prōspĭcĕrē, plāntārĕ mŏdōs, īnmīttăt ŭtī tūm

ēt prōiiēctă nĕcēt cōnsūmto īnglōrĭă lībrō.

Sī săpĭūnt ēt nōstrā cuī sūccrēscĕre ăcūmēn

praēsŏlĭdūm dēnsūmque ănĭmī dēdūcĕrĕ vīvă,

cōngrŭĕrē cērnānt stŭdĭōsē, quī bŏnă cāllēs

lēgĭbŭs ābstrūsīs, quōd cārmĭnă cōnspĭcŏr ā tē,

blānde ănĭmī iūdēx, quī mōrĭbŭs ōmni ăgĭs aūctū;

praēmīro ōstēndīs stŭdĭa īn rēctōrĕ pŏlītă,

treūsĭcŏlāsquĕ tŭōs, aūctūs laētābĭlĕ, sūmēns

īntŭĭtūm quō prōspĕră fācta āc gaūdĭă dōnēs

pūblĭcă: nīl prĭŭs ēst quōd vī | ēt nōmĭnĕ cūrās.

Fās sīt Sīdŏnĭī sēnsum īn pĕnĕtrālĕ pătrōnī

nōscĕrĕ quaē pōssīs. īllīc nĭtŏr ōcĭtĕr ēiūs

cōndĭtŭr ābstrūsā gĕnĕrōsūm cōgĕrĕ cēnsūm

paūpērīĕ: flăgrānt gĕmĭnīs nŏvă gaūdĭă vōtīs.

Dīvĕs Ăpōllĭnĕīs dēaūrāt foēdĕră plēctrīs;

hīc nōvīt laūdēs dōctūs quaēque ōmĭnĕ tāntō

sūnt praēvīsă bŏnīs. tū dēxtēr prōtĭnŭs ēstŏ

cūm sānctīs; īnsīstĕ fĭdē fēstīnŭs ĭn āmplūm.

Clēmēnti haēc nūtu Aūgūstūs tĭbĭ dōnă bĕātă

laūdātō trĭbŭēt, tē cōnsŭlĕ praēmĭă cōmplēt.

Hīnc tŭă tūnc fēstīs nōtī sēx nōmĭnă plaūsūs

plūrĭmŭs āc prūdēns rērūm quīs tōrpĕăt ūsūs

dēgĕnĕri āb spē mōlītā plūs īngrŭĭt. hīnc iām

sūscĭpĕ vōto ălăcrī | hōc mūnūs, vīr bŏnĕ, clārē.

Īngĕmŭī grăvĭtēr, Graēcūm mĭsĕrātŭs ămīcūm,

cuī mĕă mēns, ādmīssă dŏlēns, cŭpĭt ōmnĭă fārī,

sōlŭs ŭt haēc ōccūltă lĕgēns sē cōncĭtĕt īră,

ūndĕ quĕāt plēxūm vīnclīs sōntēmquĕ tĕnērĕ,

sēd vītāns mūltōs, quōs foēda ād iūrgĭă cōiūx

nōlŭĕrīt tēstēs, neū cāndĭdă fēmĭnă Graēcūm

mōx cārīs hĕbĕtēt tēlīs, nĭhĭl īmprŏbă cŷgnī

dēpŏsŭīssĕ vĭdēns Hĕlĕnām, cuī grātĭă bīnīs

māiŏr ădūltĕrĭīs. dō nōmĭnă cūnctă lĭbēntēr:

Mūsă sŏnāt Graēcīs. Frŷx cōiūx, crēdĕ cănēntī.

Ō quī Tārtărĕās pĕdĕ faūcēs prōtĕrĭs ālmō,

ō mĭsĕrātĕ tŭōs, quīs īgnĕă tēmplă sŭprēmī

ānnŭĭs ēssĕ pŏlī, pĭă lūcīs rēgnă pătērnaē,

tū vīrtūs aētērnă dĕī; tēcum ōmnĭă, Chrīstĕ,

tūnc pătĕr ēxōrsūs, cūm mōlēs ōbsĭtă pīgrō

squālōre ēmērsīt, pŏsĭtōque ādrīsĭt ŏpērtō

ānte ōrtūs hŏmĭnūm; sānctō tū, dīvĕ, Tŏnāntī

sēcrētaē vīrēs, quēm tūtūm mēns gĕnĭtōrīs

sōlă tĕnēns prūdēnsquĕ dĕī dĕŭs īntĕrĭōrīs,

prīncĭpĭī sŏbŏlēm nūllīūs, vāstă crŭēntō

quōd Mōrs rēgnābāt lētō, rătă gaūdĭă fūdīt

ōrĕ mĕdēllĭfĕrō, nēc poēnā pērpĕtĕ frāngī

dēpūlsōs hŏmĭnēs plăcŭīt nātālĭbŭs āstrīs;

tūm tū prōstrātīs vītaē vĭă, sēd tămĕn ōlīm

praēsāgo ādmŏnĭtū tē vātūm fātă cănēbānt.

Tē, quĭă fēcūndūs pōrro ōrtūs ērrŏr ăgēbāt,

cōnsĭlĭi ūt sūmmām rērūm sătŏr ēdĭdĭt ōrĕ,

ō vērē pātrīs săpĭēntĭă, Chrīste; ŏpŭlēntō

ēxērtūs vērbō, dētrūsum īn vīncŭlă mōrtīs

mōx hŏmĭnēm sūmīs, quaēque ēst vīs ūnă sălūtī,

īnfĭmă dīgnārē quōd nātūrae ōrdĭnĕ rēctō,

ūt pērcūlsă lĕvēs, īnclīnēre īpsĕ iăcēntī.

Nōn ē tērrēnō cōrpūs tĭbĭ pōndĕrĕ trāctūm,

praēcēlsō sēd vīrgo ŭtĕrūm dē sēmĭnĕ fētă,

nēc sēgnī cŏĭtū nātūs, sēd cōniŭgĕ caēlōs,

cōrpŏrĕūs vūltū, dĕŭs āctū: cāsŭs ŭtrūmquĕ.

Īnvītāns iūssa ēxēmplīs hŏmĭnīquĕ dĭcātūs

aēquālīs dŏmĭnūs, quĭă līs ŏnĕrōsă cădūcō

dīctă sĭt hūmānō, spērem ūt dīvīna ĭmĭtātū,

īpse hŏmĭnīs tĭtŭlō | īncēdīs, tēquĕ prŏfānīs,

māxĭmĕ, Iūdaēīs plēctēndūm pōst pĭă mīllĕ

mūnĭă pērmīttīs, lētūmquĕ sălūbrĕ lŭīstī;

mōx nĕcăt hūmānās īn sē cărŏ pēndŭlă nōxās,

āt pătĕr īn sēdēs nātūm rĕcĭpītquĕ vĕhītquĕ.

Aētērnūm sālvīs sīgnūm dāt māchĭnă sācră.

Ārdŭă cōmpōnūnt fēlīcēs cārmĭnă Mūsaē

dīssŏnă cōnēctūnt dīvērsīs vīncŭlă mētrīs

scrūpĕă pāngēntēs tōrquēntēs pēctŏră vātīs

ūndĭquĕ cōnfūsīs cōnstābūnt sīngŭlă vērbīs.

Cārmĭnă fēlīcēs cōmpōnūnt ārdŭă Mūsaē

vīncŭlă dīvērsīs cōnēctūnt dīssŏnă mētrīs

pēctŏră tōrquēntēs pāngēntēs scrūpĕă vātīs

sīngŭlă cōnstābūnt cōnfūsīs ūndĭquĕ vērbīs.

Ārdŭă cōnstābūnt tōrquēntēs cārmĭnă Mūsaē

dīssŏnă cōmpōnūnt cōnēctūnt vīncŭlă mētrīs

scrūpĕă cōnfūsīs dīvērsīs pēctŏră vātīs

ūndĭquĕ fēlīcēs pāngēntēs sīngŭlă vērbīs.

Cārmĭnă tōrquēntēs cōnstābūnt ārdŭă Mūsaē

vīncŭlă cōnēctūnt cōmpōnūnt dīssŏnă mētrīs

pēctŏră dīvērsīs cōnfūsīs scrūpĕă vātīs

sīngŭlă pāngēntēs fēlīcēs ūndĭquĕ vērbīs.

Ūndĭquĕ cōnēctūnt cōnstābūnt sīngŭlă Mūsaē

scrūpĕă tōrquēntēs cōmpōnūnt pēctŏră mētrīs

dīssŏnă cōnfūsīs fēlīcēs vīncŭlă vātīs

ārdŭă pāngēntēs dīvērsīs cārmĭnă vērbīs.

Sīngŭlă cōnstābūnt cōnēctūnt ūndĭquĕ Mūsaē

pēctŏră cōmpōnūnt tōrquēntēs scrūpĕă mētrīs

cārmĭnă dīvērsīs pāngēntēs ārdŭă vērbīs.

Cārmĭnă dīvērsīs fēlīcēs ārdŭă Mūsaē

vīncŭlă pāngēntēs cōnēctūnt dīssŏnă mētrīs

pēctŏră tōrquēntēs cōmpōnūnt scrūpĕă vātīs

sīngŭlă cōnfūsīs cōnstābūnt ūndĭquĕ vērbīs.

Ārdŭă fēlīcēs dīvērsīs cārmĭnă Mūsaē

dīssŏnă cōnēctūnt pāngēntēs vīncŭlă mētrīs

scrūpĕă cōmpōnūnt tōrquēntēs pēctŏră vātīs

ūndĭquĕ cōnstābūnt cōnfūsīs sīngŭlă vērbīs.

Sīngŭlă cōnfūsīs pāngēntēs ūndĭquĕ Mūsaē

pēctŏră dīvērsīs fēlīcēs ārdŭă mētrīs

vīncŭlă cōnēctūnt cōnstābūnt scrūpĕă vātīs

cārmĭnă cōmpōnūnt tōrquēntēs dīssŏnă vērbīs.

Ūndĭquĕ pāngēntēs cōnfūsīs sīngŭlă Mūsaē

ārdŭă fēlīcēs dīvērsīs pēctŏră mētrīs

scrūpĕă cōnstābūnt cōnēctūnt vīncŭlă vātīs

dīssŏnă tōrquēntēs cōmpōnūnt cārmĭnă vērbīs.

Dīssŏnă tōrquēntēs cōnstābūnt vīncŭlă Mūsaē

ūndĭquĕ cōnēctūnt cōmpōnūnt sīngŭlă mētrīs

ārdŭă dīvērsīs cōnfūsīs cārmĭnă vātīs

scrūpĕă pāngēntēs fēlīcēs pēctŏră vērbīs.

Pēctŏră fēlīcēs pāngēntēs scrūpĕă Mūsaē

cārmĭnă cōnfūsīs dīvērsīs ārdŭă mētrīs

sīngŭlă cōmpōnūnt cōnēctūnt ūndĭquĕ vātīs

vīncŭlă cōnstābūnt tōrquēntēs dīssŏnă vērbīs.

Dīssŏnă tōrquēntēs cōnstābūnt vīncŭlă Mūsaē

ūndĭquĕ cōnēctūnt cōmpōnūnt sīngŭlă mētrīs

ārdŭă dīvērsīs cōnfūsīs cārmĭnă vātīs

scrūpĕă pāngēntēs cōnēctūnt pēctŏră vērbīs.

Pēctŏră cōnēctūnt pāngēntēs scrūpĕă Mūsaē

cārmĭnă cōnfūsīs dīvērsīs ārdŭă mētrīs

sīngŭlă cōmpōnūnt cōnēctūnt ūndĭquĕ vātīs

vīncŭlă cōnstābūnt tōrquēntēs dīssŏnă vērbīs.

Scrūpĕă fēlīcēs dīvērsīs pēctŏră Mūsaē

ārdŭă cōnēctūnt pāngēntēs cārmĭnă mētrīs

ūndĭquĕ cōmpōnūnt tōrquēntēs sīngŭlă vātīs

dīssŏnă cōnstābūnt cōnfūsīs vīncŭlă vērbīs.

Vīncŭlă cōnfūsīs cōnstābūnt dīssŏnă Mūsaē

sīngŭlă tōrquēntēs cōmpōnūnt ūndĭquĕ mētrīs

cārmĭnă, pāngēntēs cōnēctūnt ārdŭă vātīs

pēctŏră dīvērsīs fēlīcēs scrūpĕă vērbīs.

Vīncŭlă cōmpōnūnt cōnēctūnt dīssŏnă Mūsaē

sīngŭlă cōnstābūnt tōrquēntēs ūndĭquĕ mētrīs

cārmĭnă fēlīcēs cōnfūsīs ārdŭă vātīs

pēctŏră pāngēntēs dīvērsīs scrūpĕă vērbīs.

Scrūpĕă dīvērsīs pāngēntēs pēctŏră Mūsaē

ārdŭă cōnfūsīs fēlīcēs cārmĭnă mētrīs

ūndĭquĕ tōrquēntēs cōnstābūnt sīngŭlă vātīs

dīssŏnă cōnēctūnt cōmpōnūnt vīncŭlă vērbīs.

Pēctŏră pāngēntēs cōnfūsīs scrūpĕă Mūsaē

cārmĭnă fēlīcēs dīvērsīs ārdŭă mētrīs

sīngŭlă cōnstābūnt cōnēctūnt ūndĭquĕ vātīs

vīncŭlă tōrquēntēs cōmpōnūnt dīssŏnă vērbīs.

Dīssŏnă cōmpōnūnt tōrquēntēs vīncŭlă Mūsaē

ūndĭquĕ cōnēctūnt cōnstābūnt sīngŭlă mētrīs

ārdŭă dīvērsīs fēlīcēs cārmĭnă vātīs

scrūpĕă cōnfūsīs pāngēntēs pēctŏră vērbīs.

Praēcēlsaē quērcūs frōndēnti īn vērtĭcĕ pēndēns

tēstōr tēmplă lŏcī Faūnōs cĕlĕbrārĕ frĕquēntēs,

dīspărĭbūs cōmpāctă mŏdīs tŏtĭdēmquĕ cĭcūtīs,

dūlcĭsŏnō Pānum ōblēctāns mŏdŭlāmĭnĕ sīlvās,

Nāĭădūm Drўădūmquĕ chŏrōs ārcānăquĕ Bācchī

ōrgĭa ĕt heūuāntīs Sătўrōs pēr mūsĭcă tēmpē.

Mē Pān ād thĭăsōs dŏcŭīt mŏdŭlāmĭnă cāntūs,

ēt vărĭātă sŏnīs vīnxīt cōnsōrtĭă prīmūs;

Āttīs ālmŭs ămāns, tŭă māxĭmă cūră, Cўbēlē,

ē rŏsĕō tĕrĭt ōrĕ dĕūs mōllīquĕ lăbēllō,

āccēndītquĕ tŭōs Īdaēōs, mātĕr, ămōrēs;

īn mē fēlīcēs ănĭmāvīt cārmĭnĕ Mūsās,

mē iūdēx fōrmaē | āltā gēstāvĭt ĭn Īdā;

mē laētī sŏcĭām vōtī vīcīnă mărītō

Ēōō lūcīs cănĭt īnvītātă sŭb ōrtū.

Blāndĭtĭās fĕră Mōrs Vĕnĕrīs pērsēnsĭt ămāndō,

pērmīsīt sŏlĭtaē ‖ nēc Stўgă trīstĭtĭaē.

Trīstĭtĭaē Stўgă nēc sŏlĭtaē pērmīsĭt, ămāndō

pērsēnsīt Vĕnĕrīs ‖ Mōrs fĕră blāndĭtĭās.

Ōmnĭpŏtēns pătĕr huīc sēmpēr cōncēssĭt ămōrī,

fēcīt nēc rĕquĭēm ‖ tōt sĭbĭ fūlmĭnĭbūs.

Fūlmĭnĭbūs sĭbĭ tōt rĕquĭēm nēc fēcĭt, ămōrī

cōncēssīt sēmpēr ‖ huīc pătĕr ōmnĭpŏtēns.

Pūrpŭrĕūs tĭbĭ flōs vūltūm nōn pīngĭt, Ĭācchĕ,

mōnstrāt nēc mītēm ‖ frōns nŏvă laētĭtĭām.

Laētĭtĭām nŏvă frōns mītēm nēc mōnstrăt, Ĭācchĕ,

pīngīt nōn vūltūm ‖ flōs tĭbĭ pūrpŭrĕūs.

Ōccŭbŭīt mĭnŏr hīc frāctīs ēt vīrĭbŭs aēstū

tōrpŭĭt ōpprēssūs ‖ Āmphĭtrўōnĭădēs.

Āmphĭtrўōnĭădēs ōpprēssūs tōrpŭĭt aēstū,

vīrĭbŭs ēt frāctīs ‖ hīc mĭnŏr ōccŭbŭīt.

Īncălŭīt iŭbăr hōc ēxtērnīs īgnĭbŭs ārdēns

fōrtĭŭs; ārdōrēm ‖ Sōl sĭbĭ cōngĕmĭnāt.

Cōngĕmĭnāt sĭbĭ Sōl ārdōrēm; fōrtĭŭs ārdēns

īgnĭbŭs ēxtērnīs ‖ hōc iŭbăr īncălŭīt.

Dēpŏsĭtā făcĕ Nōx quaēsīvīt lūmĭnă Phoēbēs,

vūlnĕrĕ sēd blāndūs ‖ haēc tĕnĕt Ēndўmĭōn.

Ēndŷmiōn tĕnĕt haēc blāndūs sēd vūlnĕrĕ, Phoēbēs

lūmĭnă quaēsīvīt ‖ Nōx făcĕ dēpŏsĭtā.

Ārmĭpŏtēns dĕŭs hōc sūspīrāt pōndĕrĕ, vūlnūs

fērrĕă nēc răbĭēs ‖ aūt fŭrŏr ēxsŭpĕrāt.

sūpērāt fŭrŏr aūt răbĭēs nēc fērrĕă vūlnūs,

pōndĕrĕ sūspīrāt ‖ hōc dĕŭs ārmĭpŏtēns.

Īmpătĭēns Vĕnŭs ēst, sīlvās dūm lūstrăt Ădōnīs,

cārpīt sī Mārtēm, ‖ iām cŭĭ cōnvĕnĭāt?

Cōnvĕnĭāt cuī iām, Mārtēm sī cārpĭt? Ădōnīs

lūstrāt dūm sīlvās, ‖ ēst Vĕnŭs īmpătĭēns.

Nūdŭs, ĕgēns, Vĕnĕrīs ‖ naūfrăgŭs īn pĕlăgō.

Aūxĭlĭūm Fōrtūnă tĭbī, rēs pērfĭdă, Quīntĕ,

ēt tŭlĭt īn frōntē ‖ grāndĕ sŭpērcĭlĭūm.

Haūt ălĭūd crēdām, pŭtĕūm pŭtŏ tē quŏquĕ, Quīntĕ:

quānto āltūs măgĭs ēs, ‖ tām măgĕ dēspĭcĕrīs.