0

Vātĭbŭs hīc mōs ēst, cēntūm sĭbĭ pōscĕrĕ vōcēs,

cēntum ōra ēt līnguās ōptāre īn cārmĭnă cēntūm,

fābŭlă seū maēstō pōnātŭr hĭāndă trăgoēdō,

vūlnĕră seū Pārthī dūcēntĭs ăb īnguĭnĕ fērrūm.

"quōrsum haēc? aūt quāntās rōbūstī cārmĭnĭs ōffās5

īngĕrĭs, ūt pār sīt cēntēnō gūttŭrĕ nītī?

grāndĕ lŏcūtūrī nĕbŭlās Hĕlĭcōnĕ lĕgūntō,

sī quĭbŭs aūt Prōcnēs aūt sī quĭbŭs ōllă Thўēstaē

fērvēbīt, saēpe īnsūlsō cēnāndă Glўcōnī.

tū nĕque ănhēlāntī, cŏquĭtūr dūm māssă cămīnō,10

fōllĕ prĕmīs vēntōs nēc claūsō mūrmŭrĕ raūcūs

nēscĭŏ quīd tēcūm grăvĕ cōrnīcārĭs ĭnēptē

nēc sclōppō tŭmĭdās īntēndīs rūmpĕrĕ būccās.

vērbă tŏgaē sĕquĕrīs iūnctūrā cāllĭdŭs ācrī,

ōrĕ tĕrēs mŏdĭcō, pāllēntīs rādĕrĕ mōrēs15

dōctŭs ĕt īngĕnŭō cūlpām dēfīgĕrĕ lūdō.

hīnc trăhĕ quaē dīcīs mēnsāsquĕ rĕlīnquĕ Mўcēnīs

cūm căpĭte ēt pĕdĭbūs, plēbēiăquĕ prāndĭă nōrīs."

nōn ĕquĭdem hōc stŭdĕō, pūllātīs ūt mĭhĭ nūgīs

pāgĭnă tūrgēscāt dărĕ pōndŭs ĭdōnĕă fūmō.20

sēcrētē lŏquĭmūr. tĭbĭ nūnc hōrtāntĕ Cămēnā

ēxcŭtĭēndă dămūs praēcōrdĭă, quāntăquĕ nōstraē

pārs tŭă sīt, Cōrnūte, ănĭmaē, tĭbĭ, dūlcĭs ămīcĕ,

ōstēndīssĕ iŭvāt. pūlsā, dīnōscĕrĕ caūtūs

quīd sŏlĭdūm crĕpĕt ēt pīctaē tēctōrĭă līnguaē.25

hīc ĕgŏ cēntēnās aūsīm dēpōscĕrĕ faūcēs,

ūt quāntūm mĭhĭ tē sĭnŭōso īn pēctŏrĕ fīxī

vōcĕ trăhām pūrā, tōtūmque hōc vērbă rĕsīgnēnt

quōd lătĕt ārcānā nōn ēnārrābĭlĕ fībrā.

Cūm prīmūm păvĭdō cūstōs mĭhĭ pūrpŭră cēssīt30

būllăquĕ sūbcīnctīs Lărĭbūs dōnātă pĕpēndīt,

cūm blāndī cŏmĭtēs tōtāque īmpūnĕ Sŭbūrā

pērmīsīt spārsīsse ŏcŭlōs iām cāndĭdŭs ūmbŏ,

cūmque ĭtĕr āmbĭgŭum ēst ēt vītaē nēscĭŭs ērrōr

dīdūcīt trĕpĭdās rāmōsa īn cōmpĭtă mēntēs,35

mē tĭbĭ sūppŏsŭī. tĕnĕrōs tū sūscĭpĭs ānnōs

Sōcrătĭcō, Cōrnūtĕ, sĭnū. tūm fāllĕrĕ sōllērs

ādpŏsĭta īntōrtōs ēxtēndīt rēgŭlă mōrēs,

ēt prĕmĭtūr rătĭōne ănĭmūs vīncīquĕ lăbōrāt

ārtĭfĭcēmquĕ tŭō dūcīt sūb pōllĭcĕ vūltūm.40

tēcum ĕtĕnīm lōngōs mĕmĭnī cōnsūmĕrĕ sōlēs

ēt tēcūm prīmās ĕpŭlīs dēcērpĕrĕ nōctēs.

ūnum ŏpŭs ēt rĕquĭēm părĭtēr dīspōnĭmŭs āmbō

ātquĕ vĕrēcūndā lāxāmūs sērĭă mēnsā.

nōn ĕquĭdem hōc dŭbĭtēs, āmbōrūm foēdĕrĕ cērtō45

cōnsēntīrĕ dĭēs ĕt ăb ūnō sīdĕrĕ dūcī.

nōstră vĕl aēquālī sūspēndīt tēmpŏră Lībrā

Pārcă tĕnāx vērī, seū nātă fĭdēlĭbŭs hōră

dīvĭdĭt īn Gĕmĭnōs cōncōrdĭă fātă dŭōrūm

Sātūrnūmquĕ grăvēm nōstrō Iŏvĕ frāngĭmŭs ūnā,50

nēscĭŏ quōd cērte ēst quōd mē tĭbĭ tēmpĕrăt āstrūm.

Mīlle hŏmĭnūm spĕcĭēs ēt rērūm dīscŏlŏr ūsūs;

vēllĕ sŭūm cuīque ēst nēc vōtō vīvĭtŭr ūnō.

mērcĭbŭs hīc Ĭtălīs mūtāt sūb sōlĕ rĕcēntī

rūgōsūm pĭpĕr ēt pāllēntīs grānă cŭmīnī,55

hīc sătŭr īrrĭgŭō māvūlt tūrgēscĕrĕ sōmnō,

hīc cāmpo īndūlgēt, hūnc ālĕă dēcŏquĭt, īllĕ

īn vĕnĕrēm pūtrīs; sēd cūm lăpĭdōsă chĕrāgră

frēgĕrĭt ārtĭcŭlōs vĕtĕrīs rāmālĭă fāgī,

tūnc crāssōs trānsīssĕ dĭēs lūcēmquĕ pălūstrēm60

ēt sĭbĭ iām sērī vītam īngĕmŭērĕ rĕlīctām.

āt tē nōctūrnīs iŭvăt īmpāllēscĕrĕ chārtīs;

cūltŏr ĕnīm iŭvĕnūm pūrgātās īnsĕrĭs aūrēs

frūgĕ Clĕānthēā. pĕtĭte hīnc, pŭĕrīquĕ sĕnēsquĕ,

fīnem ănĭmō cērtūm, mĭsĕrīsquĕ vĭātĭcă cānīs.65

"crās hōc fīĕt." ĭdēm crās fīāt. "quīd? quăsĭ māgnūm

nēmpĕ dĭēm dōnās!" sēd cūm lūx āltĕră vēnīt,

iām crās hēstērnūm cōnsūmpsĭmŭs; ēcce ălĭūd crās

ēgĕrĭt hōs ānnōs ēt sēmpēr paūlum ĕrĭt ūltrā.

nām quāmvīs prŏpĕ tē, quāmvīs tēmōnĕ sŭb ūnō70

vērtēntēm sēsē frūstrā sēctābĕrĕ cānthūm,

cūm rŏtă pōstĕrĭōr cūrrās ĕt ĭn āxĕ sĕcūndō.

Lībērtāte ŏpŭs ēst. nōn hāc, ūt quīsquĕ Vĕlīnā

Pūblĭŭs ēmĕrŭīt, scăbĭōsūm tēssĕrŭlā fār

pōssĭdĕt. heū stĕrĭlēs vērī, quĭbŭs ūnă Quĭrītēm75

vērtīgō făcĭt! hīc Dāma ēst nōn trēssĭs ăgāsō,

vāppā līppŭs ĕt īn tĕnŭī fārrāgĭnĕ mēndāx.

vērtĕrĭt hūnc dŏmĭnūs, mōmēntō tūrbĭnĭs ēxīt

Mārcūs Dāmă. păpaē! Mārcō spōndēntĕ rĕcūsās

crēdĕrĕ tū nūmmōs? Mārcō sūb iūdĭcĕ pāllēs?80

Mārcūs dīxĭt, ĭta ēst. ādsīgnā, Mārcĕ, tăbēllās.

haēc mĕră lībērtās, hōc nōbīs pīllĕă dōnānt.

"ān quīsquam ēst ălĭūs lībēr, nĭsĭ dūcĕrĕ vītām

cuī lĭcĕt ūt lĭbŭīt? lĭcĕt ūt vŏlŏ vīvĕrĕ, nōn sūm

lībĕrĭōr Brūtō?" "mēndōsē cōllĭgĭs" īnquīt85

Stōĭcŭs hīc aūrēm mōrdācī lōtŭs ăcētō,

"haēc rĕlĭqua āccĭpĭō, "lĭcĕt" īllŭd ĕt "ūt vŏlŏ" tōllĕ."

"vīndīctā pōstquām mĕŭs ā praētōrĕ rĕcēssī,

cūr mĭhĭ nōn lĭcĕāt, iūssīt quōdcūmquĕ vŏlūntās,

ēxcēptō sīquīd Măsŭrī rūbrīcă vĕtābīt?"90

dīscĕ, sĕd īră cădāt nāsō rūgōsăquĕ sānnă,

dūm vĕtĕrēs ăvĭās tĭbĭ dē pūlmōnĕ rĕvēllō.

nōn praētōrĭs ĕrāt stūltīs dărĕ tēnŭiă rērūm

ōffĭcĭa ātque ūsūm răpĭdaē pērmīttĕrĕ vītaē;

sāmbūcām cĭtĭūs cālōni āptāvĕrĭs āltō.95

stāt cōntrā rătĭo ēt sēcrētām gārrĭt ĭn aūrēm,

nē lĭcĕāt făcĕre īd quōd quīs vĭtĭābĭt ăgēndō.

pūblĭcă lēx hŏmĭnūm nātūrăquĕ cōntĭnĕt hōc fās,

ūt tĕnĕāt vĕtĭtōs īnscītĭă dēbĭlĭs āctūs.

dīlŭĭs ēllĕbŏrūm, cērtō cōmpēscĕrĕ pūnctō100

nēscĭŭs ēxāmēn? vĕtăt hōc nātūră mĕdēndī.

nāvēm sī pōscāt sĭbĭ pērōnātŭs ărātōr

lūcĭfĕrī rŭdĭs, ēxclāmēt Mĕlĭcērtă pĕrīssĕ

frōntēm dē rēbūs. tĭbĭ rēctō vīvĕrĕ tālō

ārs dĕdĭt ēt vērīs spĕcĭēm dīnōscĕrĕ cāllēs,105

nē quă sŭbaērātō mēndōsūm tīnnĭăt aūrō?

quaēquĕ sĕquēndă fŏrēnt quaēque ēvītāndă vĭcīssīm,

īllă prĭūs crētā, mōx haēc cārbōnĕ nŏtāstī?

ēs mŏdĭcūs vōtī, prēssō lărĕ, dūlcĭs ămīcīs?

iām nūnc ādstrīngās, iām nūnc grānārĭă lāxēs,110

īnquĕ lŭtō fīxūm pōssīs trānscēndĕrĕ nūmmūm

nēc glūttū sōrbērĕ sălīvām Mērcŭrĭālēm?

"haēc mĕă sūnt, tĕnĕō" cūm vērē dīxĕrĭs, ēstō

lībērque āc săpĭēns praētōrĭbŭs āc Iŏvĕ dēxtrō.

sīn tū, cūm fŭĕrīs nōstraē paūlo āntĕ fărīnaē,115

pēllĭcŭlām vĕtĕrēm rĕtĭnēs ēt frōntĕ pŏlītūs

āstūtām văpĭdō sērvās īn pēctŏrĕ vūlpēm,

quaē dĕdĕrām sūprā rĕlĕgō fūnēmquĕ rĕdūcō.

nīl tĭbĭ cōncēssīt rătĭō; dĭgĭtum ēxsĕrĕ, pēccās,

ēt quīd tām pārvum ēst? sēd nūllō tūrĕ lĭtābīs,120

haērĕăt īn stūltīs brĕvĭs ūt sēmūncĭă rēctī.

haēc mīscērĕ nĕfās nēc, cūm sīs cētĕră fōssōr,

trīs tāntum ād nŭmĕrōs Sătўrūm mŏvĕārĕ Băthŷllī.

"lībĕr ĕgo." ūndĕ dătum hōc sūmīs, tōt sūbdĭtĕ rēbūs?

ān dŏmĭnum īgnōrās nĭsĭ quēm vīndīctă rĕlāxāt?125

"ī, pŭĕr, ēt strĭgĭlēs Crīspīni ād bālnĕă dēfēr"

si īncrĕpŭīt, cēssās nūgātōr?, sērvĭtĭum ācrĕ

tē nĭhĭl īmpēllīt nēc quīcquam ēxtrīnsĕcŭs īntrāt

quōd nērvōs ăgĭtēt; sēd si īntŭs ĕt īn iĕcŏre aēgrō

nāscūntūr dŏmĭnī, quī tu īmpūnītĭŏr ēxīs130

ātque hīc quem ād strĭgĭlīs scŭtĭca ēt mĕtŭs ēgĭt ĕrīlīs?

Mānĕ pĭgēr stērtīs. sūrge īnquĭt Ăvārĭtĭa, ēiă

sūrgĕ." nĕgās. īnstāt. "sūrge" īnquīt. "nōn quĕŏ." "sūrgĕ.

"ēt quĭd ăgām?" "rŏgăt! ēn sāpērdās ādvĕhĕ Pōntō,

cāstŏrĕūm, stūppās, hĕbĕnūm, tūs, lūbrĭcă Cōă.135

tōllĕ rĕcēns prīmūs pĭpĕr ēt sĭtĭēntĕ cămēlō.

vērte ălĭquīd; iūrā." "sēd Iūppĭtĕr aūdĭĕt." "ēheū,

bārŏ, rĕgūstātūm dĭgĭtō tĕrĕbrārĕ sălīnūm

cōntēntūs pĕrăgēs, sī vīvĕrĕ cūm Iŏvĕ tēndīs."

iām pŭĕrīs pēllēm sūccīnctŭs ĕt oēnŏphŏrum āptās.140

ōcĭŭs ād nāvēm! nĭhĭl ōbstāt quīn trăbĕ vāstā

Aēgaēūm răpĭās, nī sōllērs Lūxŭrĭa āntĕ

sēdūctūm mŏnĕāt: "quō deīnde, īnsānĕ, rŭīs, quō?

quīd tĭbĭ vīs? călĭdō sūb pēctŏrĕ māscŭlă bīlīs

īntŭmŭīt quām nōn ēxtīnxĕrĭt ūrnă cĭcūtaē?145

tū mărĕ trānsĭlĭās? tĭbĭ tōrtā cānnăbĕ fūltō

cēnă sĭt īn trānstrō Vēiēntānūmquĕ rŭbēllūm

ēxhālēt văpĭdā laēsūm pĭcĕ sēssĭlĭs ōbbă?

quīd pĕtĭs? ūt nūmmī, quōs hīc quīncūncĕ mŏdēstō

nūtrĭĕrās, pērgānt ăvĭdōs sūdārĕ dĕūncēs?150

īndūlgē gĕnĭō, cārpāmūs dūlcĭă, nōstrūmst

quōd vīvīs, cĭnĭs ēt mānēs ēt fābŭlă fīēs,

vīvĕ mĕmōr lētī, fŭgĭt hōra, hōc quōd lŏquŏr īndēst."

ēn quĭd ăgīs? dŭplĭci īn dīvērsūm scīndĕrĭs hāmō.

hūncĭne ăn hūnc sĕquĕrīs? sŭbĕās āltērnŭs ŏpōrtēt155

āncĭpĭti ōbsĕquĭō dŏmĭnōs, āltērnŭs ŏbērrēs.

nēc tū, cum ōbstĭtĕrīs sĕmĕl īnstāntīquĕ nĕgārīs

pārēre īmpĕrĭō, "rūpī iām vīncŭlă" dīcās;

nam ēt lūctātă cănīs nōdum ābrĭpĭt, ēt tămĕn īllī,

cūm fŭgĭt, ā cōllō trăhĭtūr pārs lōngă cătēnaē.160

"Dāvĕ, cĭto, hōc crēdās iŭbĕō, fīnīrĕ dŏlōrēs

praētĕrĭtōs mĕdĭtōr" (crūdūm Chaērēstrătŭs ūnguēm

ādrōdēns ăĭt haēc). "ān sīccīs dēdĕcŭs ōbstēm

cōgnātīs? ān rēm pătrĭām rūmōrĕ sĭnīstrō

līmĕn ăd ōbscēnūm frāngām, dūm Chrŷsĭdĭs ūdās165

ēbrĭŭs āntĕ fŏrēs ēxtīnctā cūm făcĕ cāntō?"

"eūgĕ, pŭēr, săpĭās, dīs dēpēllēntĭbŭs āgnām

pērcŭtĕ." "sēd cēnsēn plōrābīt, Dāvĕ, rĕlīctā?"

"nūgārīs. sŏlĕā, pŭĕr, ōbiūrgābĕrĕ rūbrā,

nē trĕpĭdārĕ vĕlīs ātque ārtōs rōdĕrĕ cāssēs.170

nūnc fĕrŭs ēt vĭŏlēns; āt, sī vŏcĕt, haūt mŏră dīcās

"quīdnam ĭgĭtūr făcĭām? nēc nūnc, cum ārcēssăt ĕt ūltrō

sūpplĭcĕt, āccēdām?" sī tōtŭs ĕt īntĕgĕr īllīnc

ēxĭĕrās, nēc nūnc." hīc hīc quōd quaērĭmŭs, hīc ēst,

nōn īn fēstūcā, līctōr quām iāctăt ĭnēptūs.175

iūs hăbĕt īllĕ sŭī, pālpō quēm dūcĭt hĭāntēm

crētāta Āmbĭtĭō? vĭgĭla ēt cĭcĕr īngĕrĕ lārgē

rīxāntī pŏpŭlō, nōstra ūt Flōrālĭă pōssīnt

āprīcī mĕmĭnīssĕ sĕnēs. quīd pūlchrĭŭs? āt cūm

Hērōdīs vēnērĕ dĭēs ūnctāquĕ fĕnēstrā180

dīspŏsĭtaē pīnguēm nĕbŭlām vŏmŭērĕ lŭcērnaē

pōrtāntēs vĭŏlās rūbrūmque āmplēxă cătīnūm

caūdă nătāt thŷnnī, tŭmĕt ālbă fĭdēlĭă vīnō,

lābră mŏvēs tăcĭtūs rĕcŭtītăquĕ sābbătă pāllēs.

tūm nīgrī lĕmŭrēs ōvōquĕ pĕrīcŭlă rūptō,185

tūm grāndēs gālli ēt cūm sīstrō lūscă săcērdōs

īncūssērĕ dĕōs īnflāntīs cōrpŏră, sī nōn

praēdīctūm tēr mānĕ căpūt gūstāvĕrĭs ālī.

Dīxĕrĭs haēc īntēr vărĭcōsōs cēntŭrĭōnēs,

cōntĭnŭō crāssūm rīdēt Pūlfēnĭŭs īngēns190

ēt cēntūm Graēcōs cūrtō cēntūssĕ lĭcētūr.

Vatibus hic mos est, centum sibi poscere voces,

centum ora et linguas optare in carmina centum,

fabula seu maesto ponatur hianda tragoedo,

vulnera seu Parthi ducentis ab inguine ferrum.

5"quorsum haec? aut quantas robusti carminis offas

ingeris, ut par sit centeno gutture niti?

grande locuturi nebulas Helicone legunto,

si quibus aut Procnes aut si quibus olla Thyestae

fervebit, saepe insulso cenanda Glyconi.

10tu neque anhelanti, coquitur dum massa camino,

folle premis ventos nec clauso murmure raucus

nescio quid tecum grave cornicaris inepte

nec scloppo tumidas intendis rumpere buccas.

verba togae sequeris iunctura callidus acri,

15ore teres modico, pallentis radere mores

doctus et ingenuo culpam defigere ludo.

hinc trahe quae dicis mensasque relinque Mycenis

cum capite et pedibus, plebeiaque prandia noris."

non equidem hoc studeo, pullatis ut mihi nugis

20pagina turgescat dare pondus idonea fumo.

secrete loquimur. tibi nunc hortante Camena

excutienda damus praecordia, quantaque nostrae

pars tua sit, Cornute, animae, tibi, dulcis amice,

ostendisse iuvat. pulsa, dinoscere cautus

25quid solidum crepet et pictae tectoria linguae.

hic ego centenas ausim deposcere fauces,

ut quantum mihi te sinvoso in pectore fixi

voce traham pura, totumque hoc verba resignent

quod latet arcana non enarrabile fibra.

30Cum primum pavido custos mihi purpura cessit

bullaque subcinctis Laribus donata pependit,

cum blandi comites totaque impune Subura

permisit sparsisse oculos iam candidus umbo,

cumque iter ambiguum est et vitae nescius error

35diducit trepidas ramosa in compita mentes,

me tibi supposui. teneros tu suscipis annos

Socratico, Cornute, sinu. tum fallere sollers

adposita intortos extendit regula mores,

et premitur ratione animus vincique laborat

40artificemque tuo ducit sub pollice vultum.

tecum etenim longos memini consumere soles

et tecum primas epulis decerpere noctes.

unum opus et requiem pariter disponimus ambo

atque verecunda laxamus seria mensa.

45non equidem hoc dubites, amborum foedere certo

consentire dies et ab uno sidere duci.

nostra vel aequali suspendit tempora Libra

Parca tenax veri, seu nata fidelibus hora

dividit in Geminos concordia fata duorum

50Saturnumque gravem nostro Iove frangimus una,

nescio quod certe est quod me tibi temperat astrum.

Mille hominum species et rerum discolor usus;

velle suum cuique est nec voto vivitur uno.

mercibus hic Italis mutat sub sole recenti

55rugosum piper et pallentis grana cumini,

hic satur irriguo mavult turgescere somno,

hic campo indulget, hunc alea decoquit, ille

in venerem putris; sed cum lapidosa cheragra

fregerit articulos veteris ramalia fagi,

60tunc crassos transisse dies lucemque palustrem

et sibi iam seri vitam ingemuere relictam.

at te nocturnis iuvat impallescere chartis;

cultor enim iuvenum purgatas inseris aures

fruge Cleanthea. petite hinc, puerique senesque,

65finem animo certum, miserisque viatica canis.

"cras hoc fiet." idem cras fiat. "quid? quasi magnum

nempe diem donas!" sed cum lux altera venit,

iam cras hesternum consumpsimus; ecce aliud cras

egerit hos annos et semper paulum erit ultra.

70nam quamuis prope te, quamuis temone sub uno

vertentem sese frustra sectabere canthum,

cum rota posterior curras et in axe secundo.

Libertate opus est. non hac, ut quisque Velina

Publius emeruit, scabiosum tesserula far

75possidet. heu steriles veri, quibus una Quiritem

vertigo facit! hic Dama est non tressis agaso,

vappa lippus et in tenui farragine mendax.

verterit hunc dominus, momento turbinis exit

Marcus Dama. papae! Marco spondente recusas

80credere tu nummos? Marco sub iudice palles?

Marcus dixit, ita est. adsigna, Marce, tabellas.

haec mera libertas, hoc nobis pillea donant.

"an quisquam est alius liber, nisi ducere vitam

cui licet ut libuit? licet ut volo vivere, non sum

85liberior Bruto?" "mendose colligis" inquit

Stoicus hic aurem mordaci lotus aceto,

"haec reliqua accipio, "licet" illud et "ut volo" tolle."

"vindicta postquam meus a praetore recessi,

cur mihi non liceat, iussit quodcumque voluntas,

90excepto siquid Masuri rubrica vetabit?"

disce, sed ira cadat naso rugosaque sanna,

dum veteres avias tibi de pulmone revello.

non praetoris erat stultis dare tenuia rerum

officia atque usum rapidae permittere vitae;

95sambucam citius caloni aptaveris alto.

stat contra ratio et secretam garrit in aurem,

ne liceat facere id quod quis vitiabit agendo.

publica lex hominum naturaque continet hoc fas,

ut teneat vetitos inscitia debilis actus.

100diluis elleborum, certo compescere puncto

nescius examen? vetat hoc natura medendi.

navem si poscat sibi peronatus arator

luciferi rudis, exclamet Melicerta perisse

frontem de rebus. tibi recto vivere talo

105ars dedit et veris speciem dinoscere calles,

ne qua subaerato mendosum tinniat auro?

quaeque sequenda forent quaeque evitanda vicissim,

illa prius creta, mox haec carbone notasti?

es modicus voti, presso lare, dulcis amicis?

110iam nunc adstringas, iam nunc granaria laxes,

inque luto fixum possis transcendere nummum

nec gluttu sorbere salivam Mercurialem?

"haec mea sunt, teneo" cum vere dixeris, esto

liberque ac sapiens praetoribus ac Iove dextro.

115sin tu, cum fueris nostrae paulo ante farinae,

pelliculam veterem retines et fronte politus

astutam vapido servas in pectore vulpem,

quae dederam supra relego funemque reduco.

nil tibi concessit ratio; digitum exsere, peccas,

120et quid tam parvum est? sed nullo ture litabis,

haereat in stultis brevis ut semuncia recti.

haec miscere nefas nec, cum sis cetera fossor,

tris tantum ad numeros Satyrum moveare Bathylli.

"liber ego." unde datum hoc sumis, tot subdite rebus?

125an dominum ignoras nisi quem vindicta relaxat?

"i, puer, et strigiles Crispini ad balnea defer"

si increpuit, "cessas nugator?", servitium acre

te nihil impellit nec quicquam extrinsecus intrat

quod nervos agitet; sed si intus et in iecore aegro

130nascuntur domini, qui tu impunitior exis

atque hic quem ad strigilis scutica et metus egit erilis?

Mane piger stertis. "surge" inquit Avaritia, "eia

surge." negas. instat. "surge" inquit. "non queo." "surge.

"et quid agam?" "rogat! en saperdas advehe Ponto,

135castoreum, stuppas, hebenum, tus, lubrica Coa.

tolle recens primus piper et sitiente camelo.

verte aliquid; iura." "sed Iuppiter audiet." "eheu,

baro, regustatum digito terebrare salinum

contentus perages, si vivere cum Iove tendis."

140iam pueris pellem succinctus et oenophorum aptas.

ocius ad navem! nihil obstat quin trabe vasta

Aegaeum rapias, ni sollers Luxuria ante

seductum moneat: "quo deinde, insane, ruis, quo?

quid tibi vis? calido sub pectore mascula bilis

145intumuit quam non extinxerit urna cicutae?

tu mare transilias? tibi torta cannabe fulto

cena sit in transtro Veientanumque rubellum

exhalet vapida laesum pice sessilis obba?

quid petis? ut nummi, quos hic quincunce modesto

150nutrieras, pergant avidos sudare deunces?

indulge genio, carpamus dulcia, nostrumst

quod vivis, cinis et manes et fabula fies,

vive memor leti, fugit hora, hoc quod loquor indest."

en quid agis? duplici in diversum scinderis hamo.

155huncine an hunc sequeris? subeas alternus oportet

ancipiti obsequio dominos, alternus oberres.

nec tu, cum obstiteris semel instantique negaris

parere imperio, "rupi iam vincula" dicas;

nam et luctata canis nodum abripit, et tamen illi,

160cum fugit, a collo trahitur pars longa catenae.

"Dave, cito, hoc credas iubeo, finire dolores

praeteritos meditor" (crudum Chaerestratus unguem

adrodens ait haec). "an siccis dedecus obstem

cognatis? an rem patriam rumore sinistro

165limen ad obscenum frangam, dum Chrysidis udas

ebrius ante fores extincta cum face canto?"

"euge, puer, sapias, dis depellentibus agnam

percute." "sed censen plorabit, Dave, relicta?"

"nugaris. solea, puer, obiurgabere rubra,

170ne trepidare velis atque artos rodere casses.

nunc ferus et violens; at, si vocet, haut mora dicas

"quidnam igitur faciam? nec nunc, cum arcessat et ultro

supplicet, accedam?" si totus et integer illinc

exieras, nec nunc." hic hic quod quaerimus, hic est,

175non in festuca, lictor quam iactat ineptus.

ius habet ille sui, palpo quem ducit hiantem

cretata Ambitio? vigila et cicer ingere large

rixanti populo, nostra ut Floralia possint

aprici meminisse senes. quid pulchrius? at cum

180Herodis venere dies unctaque fenestra

dispositae pinguem nebulam vomuere lucernae

portantes violas rubrumque amplexa catinum

cauda natat thynni, tumet alba fidelia vino,

labra moves tacitus recutitaque sabbata palles.

185tum nigri lemures ovoque pericula rupto,

tum grandes galli et cum sistro lusca sacerdos

incussere deos inflantis corpora, si non

praedictum ter mane caput gustaveris ali.

Dixeris haec inter varicosos centuriones,

190continuo crassum ridet Pulfenius ingens

et centum Graecos curto centusse licetur.