Sī mănŭs aūt sĭmĭlīs dŏcĭlīs mĭhĭ fīngĕrĕ cērās

aūt ĕbŭr īmprēssīs aūrūmve ănĭmārĕ fĭgūrīs.

hīnc, Prīscīllă, tŭō sōlātĭă grātă mărītō

cōncĭpĕrēm. nāmque ēgrĕgĭā pĭĕtātĕ mĕrētūr

ūt vĕl Ăpēllēō vūltūs sīgnātă cŏlōrĕ,

Phīdĭăcā vēl nātă mănū rēddārĕ dŏlēntī.

sīc aūfērrĕ rŏgīs ūmbrām cōnātŭr, ĕt īngēns

cērtāmēn cūm Mōrtĕ gĕrīt, cūrāsquĕ fătīgāt

ārtĭfĭcum īnque ōmnī tē quaērĭt ămārĕ mĕtāllō.

sēd mōrtālĭs hŏnōs, ăgĭlīs quēm dēxtră lăbōrāt.

nōs tĭbĭ, laūdātī iŭvĕnīs rārīssĭmă cōniūnx,

lōngă nĕc ōbscūrūm fīnēm lātūră pĕrēnnī

tēmptāmūs dărĕ iūstă lўrā, mŏdŏ dēxtĕr Ăpōllŏ

quīquĕ vĕnīt iūnctō mĭhĭ sēmpĕr Ăpōllĭnĕ Caēsār

ānnŭăt: haūt ălĭō mĕlĭūs cōndērĕ sĕpūlcrō.

Sēră quĭdēm tāntō strŭĭtūr mĕdĭcīnă dŏlōrī,

āltĕră cūm vŏlŭcrīs Phoēbī rŏtă tōrquĕăt ānnūm;

sēd cūm plāgă rĕcēns ĕt ădhūc īn vūlnĕrĕ prīmō

nīgră dŏmūs, quīs tūm mĭsĕrās āccēssŭs ăd aūrēs

cōniŭgĭs ōrbātī? tūnc flēre ēt scīndĕrĕ vēstēs

ēt fămŭlōs lāssārĕ grĕgēs ēt vīncĕrĕ plānctūs

Fātăque ĕt īniūstōs răbĭdīs pūlsārĕ quĕrēlīs

caēlĭcŏlās sōlāmĕn ĕrāt. lĭcĕt īpsĕ lĕvāndōs

ād gĕmĭtūs sīlvīs cŏmĭtātŭs ĕt āmnĭbŭs Ōrpheūs

āffŏrĕt ātque ōmnīs părĭtēr mātērtĕră vātēm,

ōmnĭs Ăpōllĭnĕūs tĕgĕrēt Bācchīquĕ săcērdōs:

nīl cāntūs, nīl fīlă dĕīs pāllēntĭs Ăvērnī

Eūmĕnĭdūmque aūdītă cŏmīs mūlcērĕ vălērēnt:

tāntŭs ĭn āttŏnĭtō rēgnābāt pēctŏrĕ lūctūs!

nūnc ĕtĭam ād tāctūs rĕfŭgīt iām plānă cĭcātrīx,

dūm cănĭmūs, grăvĭbūsque ŏcŭlīs ūxōrĭŭs īnstāt

īmbĕr. hăbēntnĕ pĭōs ĕtĭāmnum haēc lūmĭnă flētūs?

mīră fĭdēs! cĭtĭūs gĕnĕtrīx Sĭpўlēă fĕrētūr

ēxhaūsīssĕ gĕnās, cĭtĭūs Tīthōnĭdă maēstī

dēfĭcĭēnt rōrēs aūt ēxsătĭātă fătīscēt

mātĕr Ăchīllēīs hĭĕmēs āffrāngĕrĕ būstīs.

mācte ănĭmī! nŏtăt īstă dĕūs, quī flēctĭt hăbēnās

ōrbĭs ĕt hūmānōs prŏpĭōr Iŏvĕ dīgĕrĭt āctūs,

maērēntēmquĕ vĭdēt lēctīque ārcānă mĭnīstrī.

hīnc ĕtĭām dŏcŭmēntă căpīt, quōd dīlĭgĭs ūmbrām

ēt cŏlĭs ēxsĕquĭās. hīc ēst cāstīssĭmŭs ārdōr,

hīc ămŏr ā dŏmĭnō mĕrĭtūs cēnsōrĕ prŏbārī.

Nēc mīrūm, sī vōs cōllātō pēctŏrĕ mīxtōs

iūnxĭt ĭnābrūptā Cōncōrdĭă lōngă cătēnā.

īllă quĭdēm nūptūmquĕ prĭōr taēdāsquĕ mărītō

pāssa ălĭō, sēd tē ceū vīrgĭnĭtātĕ iŭgātūm

vīscĕrĭbūs tōtīs ănĭmāque āmplēxă fŏvēbāt;

quālĭtĕr aēquaēvō sŏcĭātām pālmĭtĕ vītēm

ūlmŭs ămāt mīscētquĕ nĕmūs dītēmquĕ prĕcātūr

aūtūmnum ēt cārīs gaūdēt rĕdĭmītă răcēmīs.

Laūdāntūr prŏăvīs seū pūlchraē mūnĕrĕ fōrmaē

quaē mōrūm cărŭērĕ bŏnīs, fālsaēquĕ pŏtēntēs

laūdĭs ĕgēnt vēraē: tĭbĭ quāmquam ĕt ŏrīgŏ nĭtērēt

ēt fēlīx spĕcĭēs mūltūmque ōptāndă mărītīs,

ēx tē māiŏr hŏnōs, ūnūm nōvīssĕ cŭbīlĕ,

ūnūm sēcrētīs ăgĭtārĕ sŭb ōssĭbŭs īgnēm.

īllūm nēc Phrўgĭūs vĭtĭāssēt rāptŏr ămōrēm

Dūlĭchĭīvĕ prŏcī nēc quī frātērnŭs ădūltēr

cāstă Mўcēnaēō cōnūbĭă pōllŭĭt aūrō.

sī Băbўlōnŏs ŏpēs, Lŷdaē sī pōndĕră gāzaē

Īndōrūmquĕ dărēs Sērūmque Ărăbūmquĕ pŏtēntēs

dīvĭtĭās, māllēt cūm paūpērtātĕ pŭdīcā

īntĕmĕrātă mŏrī vītāmquĕ rĕpēndĕrĕ fāmaē.

nēc frōns trīstĕ rĭgēns nĭmĭūsque īn mōrĭbŭs hōrrōr,

sēd sīmplēx hĭlărīsquĕ fĭdēs ēt mīxtă pŭdōrī

grātĭă. quōd si āncēps mĕtŭs ād māiōră vŏcāssēt,

īllă vĕl ārmĭfĕrās prō cōniŭgĕ laētă cătērvās

fūlmĭnĕōsque īgnēs mĕdĭīquĕ pĕrīcŭlă pōntī

ēxcĭpĕrēt. mĕlĭūs, quōd nōn ādvērsă prŏbārūnt,

quaē tĭbĭ cūră tŏrī, quāntūs prō cōniŭgĕ pāllōr.

sēd mĕlĭōrĕ vĭā dēxtrōs tŭă vōtă mărītō

prōmĕrŭērĕ dĕōs, dūm nōctĕ dĭēquĕ fătīgās

nūmĭnă, dūm cūnctīs sūpplēx ādvōlvĕrĭs ārīs

ēt mītēm gĕnĭūm dŏmĭnī praēsēntĭs ădōrās.

Aūdīta ēs, vēnītquĕ grădū Fōrtūnă bĕnīgnō.

vīdīt quīppĕ pĭī iŭvĕnīs nāvāmquĕ quĭētēm

īntāctāmquĕ fĭdēm sūccīnctăquĕ pēctŏră cūrīs

ēt vĭgĭlēs sēnsūs ēt dīgna ēvōlvĕrĕ tāntās

sōbrĭă cōrdă vĭcēs, vīdīt quī cūnctă sŭōrūm

nōvĭt ĕt īnspēctīs āmbīt lătŭs ōmnĕ mĭnīstrīs.

nēc mīrūm: vĭdĕt īlle ōrtūs ŏbĭtūsquĕ, quĭd Aūstēr,

quīd Bŏrĕās hībērnŭs ăgāt, fērrīquĕ tŏgaēquĕ

cōnsĭlĭa ātque īpsām mēntēm prŏbăt. īllĕ iŭbātīs

mōlem īmmēnsam ŭmĕrīs ēt vīx trāctābĭlĕ pōndūs

īmpŏsŭīt (nĕc ĕnīm nŭmĕrōsĭŏr āltĕră sācrā

cūră dŏmō): māgnūm lātē dīmīttĕre ĭn ōrbēm

Rōmŭlĕī māndātă dŭcīs, vīrēsquĕ mŏdōsquĕ

īmpĕrĭī trāctārĕ mănū; quaē laūrŭs ăb Ārctō,

quīd văgŭs Eūphrātēs, quīd rīpă bĭnōmĭnĭs Hīstrī,

quīd Rhēnī vēxīllă fĕrānt, quāntum ūltĭmŭs ōrbīs

cēssĕrĭt ēt rĕfŭgō cīrcūmsŏnă gūrgĭtĕ Thūlē

(ōmnĭă nām laētās pīla āttōllēntĭă frōndēs,

nūllăquĕ fāmōsā sīgnātūr lāncĕă pēnnā);

praētĕrĕā, fīdōs dŏmĭnūs sī dīvĭdăt ēnsēs,

pāndĕrĕ, quīs cēntūm vălĕāt frēnārĕ, mănīplōs

īntēr mīssŭs ĕquēs, quīs praēcēpīssĕ cŏhōrtī,

quēm dĕcĕāt clārī praēstāntĭŏr ōrdŏ trĭbūnī,

quīsnām frēnĭgĕraē sīgnūm dărĕ dīgnĭŏr ālaē;

mīlle ĕtĭām praēnōssĕ vĭcēs, ān mērsĕrĭt āgrōs

Nīlŭs, ăn īmbrĭfĕrō Lĭbўē sūdāvĕrĭt Aūstrō:

cūnctăquĕ sī nŭmĕrēm, nōn plūra īntērprĕtĕ vīrgā

nūntĭăt ēx cēlsīs ālēs Tĕgĕātĭcŭs āstrīs,

quaēquĕ cădīt lĭquĭdās Iūnōnĭă vīrgŏ pĕr aūrās

ēt pīctūrātō plŭvĭūm lĭgăt āĕră gŷrō,

quaēquĕ tŭās laūrūs vŏlŭcrī, Gērmānĭcĕ, cūrsū

Fāmă vĕhīt praēgrēssă dĭēm tārdūmquĕ sŭb āstrīs

Ārcăda ĕt īn mĕdĭō līnquīt Thaūmāntĭdă caēlō.

Quālēm tē sŭpĕrī, Prīscīlla, hŏmĭnēsquĕ bĕnīgnō

āspēxērĕ dĭē, cūm prīmum īngēntĭbŭs āctīs

ādmōtūs cōniūnx! vīcīstī gaūdĭă paēnĕ

īpsĭŭs, ēffūsō dūm pēctŏrĕ prōnă săcrātōs

āntĕ pĕdēs ăvĭdē dŏmĭnī tām māgnă mĕrēntīs

vōlvĕrĭs. Āŏnĭō nōn sīc īn vērtĭcĕ gaūdēt,

quām pătĕr ārcānī praēfēcĭt hĭātĭbŭs āntrī

Dēlĭŭs, aūt prīmī cuī iūs vĕnĕrābĭlĕ thŷrsī

Bācchŭs ĕt āttŏnĭtaē trĭbŭīt vēxīllă cătērvaē.

nēc tămĕn hīnc mūtātă quĭēs prŏbĭtāsvĕ sĕcūndīs

īntŭmŭīt: tĕnŏr īdem ănĭmō mōrēsquĕ mŏdēstī

fōrtūnā crēscēntĕ mănēnt. fŏvĕt ānxĭă cūrās

cōniŭgĭs hōrtātūrquĕ sĭmūl flēctītquĕ lăbōrēs.

īpsă dăpēs mŏdĭcās ēt sōbrĭă pōcŭlă trādīt,

ēxēmplūmque ăd ĕrīlĕ mŏnēt, vĕlŭt Āpŭlă cōniūnx

āgrĭcŏlaē pārcī vēl sōle īnfēctă Săbīnō,

quaē vĭdĕt ēmĕrĭtī iām prōspēctāntĭbŭs āstrīs

tēmpŭs ădēssĕ vĭrī, prŏpĕrē mēnsāsquĕ tŏrōsquĕ

īnstrŭĭt ēxspēctātquĕ sŏnūm rĕdĕūntĭs ărātrī.

pārvă lŏquōr. tēcūm gĕlĭdās cŏmĕs īllă pĕr Ārctōs

Sārmătĭcāsque hĭĕmēs Hīstrūmque ēt pāllĭdă Rhēnī

frīgŏră, tēcum ōmnēs ănĭmō dūrātă pĕr aēstūs

ēt, sī cāstră dărēnt, vēllēt gēstārĕ phărētrās,

vēllĕt Ămāzŏnĭā lătŭs īntērclūdĕrĕ pēltā,

dūm tē pūlvĕrĕā bēllōrūm nūbĕ vĭdērēt

Caēsărĕī prŏpĕ fūlmĕn ĕquī dīvīnăquĕ tēlă

vībrāntem ēt māgnaē spārsūm sūdōrĭbŭs hāstaē.

Hāctĕnŭs ālmă chĕlŷs. tēmpūs nūnc pōnĕrĕ frōndēs,

Phoēbĕ, tŭās maēstāquĕ cŏmām dāmnārĕ cŭprēssō.

Quīsnam īmpācātā cōnsānguĭnĭtātĕ lĭgāvīt

Fōrtūnam Īnvĭdĭāmquĕ dĕūs? quīs iūssĭt ĭnīquās

aētērnūm bēllārĕ dĕās? nūllāmnĕ nŏtābīt

īllă dŏmūm, tōrvō quām nōn haēc lūmĭnĕ fīgāt

prōtĭnŭs ēt saēvā prōtūrbēt gaūdĭă dēxtrā?

flōrēbānt hĭlărēs īncōncūssīquĕ pĕnātēs:

nīl maēstūm. quĭd ĕnīm, quāmvīs īnfīdă lĕvīsquĕ,

Caēsărĕ tām dēxtrō pōssēt Fōrtūnă tĭmērī?

īnvēnērĕ vĭām līvēntĭă Fātă, pĭūmquĕ

īntrāvīt vīs saēvă lărēm. sīc plēnă mălīgnō

ādflāntūr vīnētă Nŏtō, sīc āltă sĕnēscīt

īmbrĕ sĕgēs nĭmĭō, răpĭdaē sīc ōbvĭă pūppī

īnvĭdĕt ēt vēlīs ādnūbĭlăt aūră sĕcūndīs:

cārpĭtŭr ēxĭmĭūm fātō Prīscīllă dĕcōrēm;

quālĭtĕr āltă cŏmām sīlvārūm glōrĭă pīnūs

seū Iŏvĭs īgnĕ mălō seū iām rādīcĕ sŏlūtā

dēfĭcĭt ēt nūllī spŏlĭātă rĕmūrmŭrăt aūraē.

quīd prŏbĭtās aūt cāstă fĭdēs, quīd nūmĭnă prōsūnt

cūltă dĕūm? fūrvaē mĭsĕrām cīrcum ūndĭquĕ lētī

vāllāvērĕ plăgaē, tēndūntūr dūră sŏrōrūm

līcĭa ĕt ēxāctī sŭpĕrēst pārs ūltĭmă fīlī.

nīl fămŭlī coētūs, nīl ārs ŏpĕrōsă mĕdēntūm

aūxĭlĭātă mălīs; cŏmĭtēs tămĕn ūndĭquĕ fīctō

spēm sĭmŭlānt vūltū, flēntēm nŏtăt īllă mărītūm.

īllĕ mŏdo īnfērnaē nēquīquām flūmĭnă Lēthēs

īncōrrūptă rŏgāt, nūnc ānxĭŭs ōmnĭbŭs ārīs

īllăcrĭmāt sīgnātquĕ fŏrēs ēt pēctŏrĕ tērgēt

līmĭnă; nūnc māgnī vŏcăt ēxōrābĭlĕ nūmēn

Caēsărĭs. heū dūrūs fātī tĕnŏr! ēstnĕ quŏd īllī

nōn lĭcĕāt? quāntaē pŏtĕrānt mōrtālĭbŭs ānnīs

āccēssīssĕ mŏraē sī tū, pătĕr, ōmnĕ tĕnērēs

ārbĭtrĭūm! caēcō gĕmĕrēt Mōrs clūsă bărāthrō

lōngĭŭs ēt văcŭaē pŏsŭīssēnt stāmĭnă Pārcaē.

Iāmquĕ cădūnt vūltūs ŏcŭlīsquĕ nŏvīssĭmŭs ērrōr

ōbtūnsaēque aūrēs, nĭsĭ cūm vōx sōlă mărītī

nōscĭtŭr; īllum ūnūm mĕdĭā dē mōrtĕ rĕvērsă

mēns vĭdĕt, īllum aēgrīs cīrcūmdāt fōrtĭtĕr ūlnīs

īmmōtās ōbvērsă gĕnās, nēc sōlĕ sŭprēmō

lūmĭnă, sēd dūlcī māvūlt sătĭārĕ mărītō.

Tūm sīc ūnănĭmūm mŏrĭēns sōlātŭr ămāntēm:

"pārs ănĭmaē vīctūră mĕaē, cuī līnquĕrĕ pōssīm

ō | ŭtĭnām, quōs dūră mĭhī răpĭt Ātrŏpŏs, ānnōs:

pārcĕ, prĕcōr, lăcrĭmīs, saēvō nē cōncŭtĕ plānctū

pēctŏră, nēc crŭcĭā fŭgĭēntēm cōniŭgĭs ūmbrām.

līnquo ĕquĭdēm thălămōs, sālvō tămĕn ōrdĭnĕ mōrtīs,

quōd prĭŏr: ēxēgī lōngā pŏtĭōră sĕnēctā

tēmpŏră; vīdi ōmnī prīdēm tē flōrĕ nĭtēntēm,

vīdi āltaē prŏpĭūs prŏpĭūsque āccēdĕrĕ dēxtraē.

nōn īn tē Fātīs, nōn iām caēlēstĭbŭs ūllīs

ārbĭtrĭūm: mēcum īstă fĕrō. tū līmĭtĕ coēptō

tēndĕ lĭbēns sācrūmquĕ lătūs gĕnĭūmquĕ pŏtēntēm

īrrĕquĭētŭs ămā. nūnc, quōd cŭpĭs īpsĕ iŭbērī,

dā Căpĭtōlīnīs aētērnūm sēdĭbŭs aūrūm,

quō nĭtĕāt sācrī cēntēnō pōndĕrĕ vūltūs

Caēsărĭs ēt prŏprĭaē sīgnēt cūltrīcĭs ămōrēm.

sīc ĕgŏ nēc Fŭrĭās nēc dētĕrĭōră vĭdēbō

Tārtăra ĕt Ēlўsĭās fēlīx ādmīttăr ĭn ōrās."

Haēc dīcīt lābēns sŏcĭōsque āmplēctĭtŭr ārtūs

haērēntēmque ănĭmām nōn trīstĭs ĭn ōră mărītī

trānstŭlĭt ēt cārā prēssīt sŭă lūmĭnă dēxtrā.

Āt iŭvĕnīs māgnō flāmmātūs pēctŏră lūctū

nūnc īmplēt saēvō vĭdŭōs clāmōrĕ pĕnātēs,

nūnc fērrūm lāxārĕ cŭpīt, nūnc ārdŭă tēndīt

īn lŏcă (vīx rĕtĭnēnt cŏmĭtēs), nūnc ōrĕ lĭgātō

īncŭbăt āmīssaē mērsūmque īn cōrdĕ dŏlōrēm

saēvŭs ăgīt, quālīs cōnspēctā cōniŭgĕ sēgnīs

Ōdrўsĭūs vātēs pŏsĭtīs ād Strŷmŏnă plēctrīs

ōbstŭpŭīt trīstēmquĕ rŏgūm sĭnĕ cārmĭnĕ flēvīt.

īlle ĕtĭam ērēctē rūpīssēt tēmpŏră vītaē,

nē tū Tārtărĕūm chăŏs īncŏmĭtātă sŭbīrēs,

sēd prŏhĭbēt mēns fīdă dŭcī sērvāndăquĕ sācrīs

īmpĕrĭīs ēt māiŏr ămōr. Quīs cārmĭnĕ dīgnō

ēxsĕquĭās ēt dōnă mălaē fērālĭă pōmpaē

pērlĕgăt? ōmne īllīc stīpātum ēxāmĭnĕ lōngō

vēr Ărăbūm Cĭlĭcūmquĕ flŭīt flōrēsquĕ Săbaēī

Īndōrūmque ārsūră sĕgēs praērēptăquĕ tēmplīs

tūră, Pălaēstīnī sĭmŭl Hēbraēīquĕ lĭquōrēs

Cōrўcĭaēquĕ cŏmaē Cĭnўrēăquĕ gērmĭna; ĕt āltīs

īpsă tŏrīs Sērūm Tўrĭōque ūmbrātă rĕcūmbīt

tēgmĭnĕ. sēd tōtō spēctātŭr ĭn āgmĭnĕ cōniūnx

sōlŭs; ĭn hūnc māgnaē flēctūntūr lūmĭnă Rōmaē

ceū iŭvĕnēs nātōs sūprēma ād būstă fĕrēntēm:

īs dŏlŏr īn vūltū, tāntūm crīnēsquĕ gĕnaēquĕ

nōctĭs hăbēnt. īllām trānquīllō fīnĕ sŏlūtām

fēlīcēmquĕ vŏcānt, lăcrĭmās fūdērĕ mărītō.

Ēst lŏcŭs, ānte ūrbēm quā prīmūm nāscĭtŭr īngēns

Āppĭă quāque Ĭtălō gĕmĭtūs Ālmōnĕ Cўbēbē

pōnĭt ĕt Īdaēōs iām nōn rĕmĭnīscĭtŭr āmnīs.

hīc tē Sīdŏnĭō vēlātām mōllĭtĕr ōstrō

ēxĭmĭūs cōniūnx (nĕc ĕnīm fūmāntĭă būstă

clāmōrēmquĕ rŏgī pŏtŭīt pērfērrĕ) bĕātō

cōmpŏsŭīt, Prīscīllă, tŏrō. nīl lōngĭŏr aētās

cārpĕrĕ, nīl aēvī pŏtĕrūnt vĭtĭārĕ lăbōrēs;

sīc caūtūm mēmbrīs: tāntās vĕnĕrābĭlĕ mārmōr

spīrăt ŏpēs. mōx īn vărĭās mūtātă nŏvārīs

ēffĭgĭēs: hōc aērĕ Cĕrēs, hōc lūcĭdă Gnōsīs,

īllō Māiă thŏlō, Vĕnŭs hōc nōn īmprŏbă sāxō.

āccĭpĭūnt vūltūs haūd īndīgnātă dĕcōrōs

nūmĭnă: cīrcūmstānt fămŭlī cōnsuētăquĕ tūrbă

ōbsĕquĭīs, tūnc rītĕ tŏrī mēnsaēquĕ părāntūr

āssĭdŭaē. dŏmŭs īstă, dŏmūs! quīs trīstĕ sĕpūlcrūm

dīxĕrĭt? hāc mĕrĭtō vīsā pĭĕtātĕ mărītī

prōtĭnŭs ēxclāmēs: "ēst hīc, āgnōscŏ, mĭnīstēr

īllĭŭs, aētērnaē mŏdŏ quī sācrārĭă gēntī

cōndĭdĭt īnque ălĭō pŏsŭīt sŭă sīdĕră caēlō."

sīc, ŭbĭ māgnă nŏvūm Phărĭō dē lītŏrĕ pūppīs

sōlvĭt ĭtēr iāmque īnnŭmĕrōs ūtrīmquĕ rŭdēntēs

lātăquĕ vēlĭfĕrī pōrrēxīt brācchĭă mālī

īnvāsītquĕ vĭās, ĭn ĕōdem āngūstă phăsēlōs

aēquŏre ĕt īmmēnsī pārtēm sĭbĭ vīndĭcăt Aūstrī.

Quīd nūnc īmmŏdĭcōs, iŭvĕnūm lēctīssĭmĕ, flētūs

cōrdĕ fŏvēs lōngūmquĕ vĕtās ēxīrĕ dŏlōrēm?

nēmpĕ tĭmēs nē Cērbĕrĕōs Prīscīllă trĕmēscāt

lātrātūs? tăcĕt īllĕ pĭīs: nē tārdĭŏr ādsīt

nāvĭtă prōtūrbētquĕ vădīs? Vĕhĭt īllĕ mĕrēntēs

prōtĭnŭs ēt mānēs plăcĭdūs lŏcăt hōspĭtĕ cūmbā.

praētĕrĕā, sī quāndŏ pĭō laūdātă mărītō

ūmbră vĕnīt, iŭbĕt īrĕ făcēs Prōsērpĭnă laētās

ēgrēssāsquĕ săcrīs vĕtĕrēs hērōĭdăs āntrīs

lūmĭnĕ pūrpŭrĕō trīstēs lāxārĕ tĕnēbrās

sērtăque ĕt Ēlўsĭōs ănĭmaē praēstērnĕrĕ flōrēs.

sīc mānēs Prīscīllă sŭbīt; ĭbĭ sūpplĭcĕ dēxtrā

prō tē Fātă rŏgāt, rēgēs tĭbĭ trīstĭs Ăvērnī

plācăt, ŭt ēxplētīs hūmānī fīnĭbŭs aēvī

pācāntēm tērrās dŏmĭnūm iŭvĕnēmquĕ rĕlīnquās

īpsĕ sĕnēx. cērtaē iūrānt īn vōtă sŏrōrēs.

Rūră mĕūs Tŷrrhēnă pĕtīt sāltūsquĕ Tăgētīs

Crīspīnūs; nēc lōngă mŏra ēst aūt āvĭă tēllūs;

ēt mĕă sēcrētō vēllūntūr pēctŏră mōrsū,

ūdăquĕ tūrgēntēs īmpēllūnt lūmĭnă gūttās,

ceū sŭpĕr Aēgaēās hĭĕmēs ăbĕūntĭs ămīcī

vēlă sĕquār spēctēmquĕ rătēm iām fēssŭs ăb āltīs

rūpĭbŭs ātque ŏcŭlōs lōngō quĕrăr āĕrĕ vīncī.

Quīd? sī mīlĭtĭaē iām tē, pŭĕr īnclĭtĕ, prīmaē

clāră rŭdīmēnta ēt cāstrōrūm dūlcĕ vŏcārēt

aūspĭcĭūm, quāntō mānārēnt gaūdĭă flētū

quōsvĕ dărem āmplēxūs! ĕtĭāmne ōptāndă prŏpīnquānt

trīstĭa, ŭt ōctōnōs bīs iām tĭbĭ cīrcŭĭt ōrbēs

vītă? sĕd āngūstīs ănĭmūs rōbūstĭŏr ānnīs

sūccūmbītque ŏnĕri ēt mēntēm sŭă nōn căpĭt aētās.

nēc mīrūm: nōn tē sĕrĭēs ĭnhŏnōră părēntūm

ōbscūrūm prŏăvīs ēt prīscaē lūcĭs ĕgēntēm

plēbēiā dē stīrpĕ tŭlīt; nōn sānguĭnĕ crētūs

tūrmālī trăbĕāquĕ rĕcēns ēt paūpĕrĕ clāvō

aūgūstām sēdem ēt Lătĭī pĕnĕtrālĕ sĕnātūs

ādvĕnă pūlsāstī, sēd praēcēdēntĕ tŭōrūm

āgmĭnĕ. Rōmŭlĕī quālīs pēr iūgĕră cīrcī

cūm pūlchēr vīsū tĭtŭlīs gĕnĕrōsŭs ăvītīs

ēxspēctātŭr ĕquūs cūiūs dē stēmmătĕ lōngō

fēlīx dēmĕrĭtōs hăbĕt ādmīssūră părēntēs,

īllum ōmnēs ăcŭūnt plaūsūs, īllum īpsĕ vŏlāntēm

pūlvĭs ĕt īncūrvaē gaūdēnt āgnōscĕrĕ mētaē:

sīc tē, clārĕ pŭēr, gĕnĭtūm sĭbĭ Cūrĭă sēnsīt

prīmăquĕ pātrĭcĭā claūsīt vēstīgĭă lūnā.

mōx Tўrĭōs ēx mōrĕ sĭnūs tŭnĭcāmquĕ pŏtēntēm

āgnōvēre ŭmĕrī. sĕd ĕnīm tĭbĭ māgnă părābāt

ād tĭtŭlōs ēxēmplă pătēr. quīppe īllĕ iŭvēntām

prōtĭnŭs īngrĕdĭēns phărĕtrātum īnvāsĭt Ărāxēn

bēllĭgĕr īndŏcĭlēmquĕ fĕrō sērvīrĕ Nĕrōnī

Ārmĕnĭām. rĭgĭdī sūmmām Māvōrtĭs ăgēbāt

Cōrbŭlŏ, sēd cŏmĭtēm bēllī sŏcĭūmquĕ lăbōrūm

īllĕ quŏque ēgrĕgĭīs mūltūm mīrātŭs ĭn ārmīs

Bōlānum; ātque īllī cūrārum āspērrĭmă suētūs

crēdĕrĕ pārtīrīquĕ mĕtūs, quōd tēmpŭs ămīcūm

fraūdĭbŭs, ēxsērtō quaēnām bŏnă tēmpŏră bēllō,

quaē sūspēctă fĭdēs aūt quaē fŭgă vēră fĕrōcīs

Ārmĕnĭī. Bōlānŭs ĭtēr praēnōssĕ tĭmēndūm,

Bōlānūs tūtīs iŭgă quaērĕrĕ cōmmŏdă cāstrīs,

mētīrī Bōlānŭs ăgrōs, ăpĕrīrĕ mălīgnās

tōrrēntūm nĕmŏrūmquĕ mŏrās tāntāmquĕ vĕrēndī

mēntem īmplērĕ dŭcīs iūssīsque īngēntĭbŭs ūnūs

sūffĭcĕre. īpsă vĭrūm nōrāt iām bārbără tēllūs,

īllĕ sĕcūndŭs ăpēx bēllōrum ēt prōxĭmă cāssīs.

sīc Phrўgĕs āttŏnĭtī, quāmquām Nĕmĕaēă vĭdērēnt

ārmă Clĕōnaēūsque ăcĭēs īmpēllĕrĕt ārcūs,

pūgnānte Ālcīdē tămĕn ēt Tĕlămōnă tĭmēbānt.

dīscĕ, pŭēr (nĕc ĕnim ēxtērnō mŏnĭtōrĕ pĕtēndūs

vīrtūtīs tĭbĭ pūlchĕr ămōr: cōgnātă mĭnīstrēt

laūs ănĭmōs. ălĭīs Dĕcĭī rĕdŭcēsquĕ Cămīllī

mōnstrēntūr): tū dīscĕ pătrēm, quāntūsquĕ nĭgrāntēm

flūctĭbŭs ōccĭdŭīs fēssōque Hўpĕrīŏnĕ Thūlēn

īntrārīt māndātă gĕrēns quāntūsquĕ pŏtēntīs

mīlle ūrbēs Ăsĭaē sōrtītō rēxĕrĭt ānnō,

īmpĕrĭūm mūlcēntĕ tŏgā. bĭbĕ tālĭă prōnīs

aūrĭbŭs, haēc cērtēnt tĭbĭ cōncĭlĭārĕ prŏpīnquī,

haēc ĭtĕrēnt cŏmĭtēs praēcēptă sĕnēsquĕ pătērnă.

Iāmque ălĭō mōlīrĭs ĭtēr nēc dēsĭdĕ pāssū

īrĕ părās; nōndūm vălĭdaē tĭbĭ sīgnă iŭvēntaē

īrrēpsērĕ gĕnīs, ĕt ădhūc tĕnŏr īntĕgĕr aēvī.

nēc gĕnĭtōr iūxtā; fātīs nāmque haūstŭs ĭnīquīs

ōccĭdĭt ēt gĕmĭnām prōlēm sĭnĕ praēsĭdĕ līnquēns.

nēc sāltēm tĕnĕrīs ōstrūm pŭĕrīlĕ lăcērtīs

ēxŭĭt ālbēntīque ŭmĕrōs īndūxĭt ămīctū.

quēm nōn cōrrūpīt pūbēs ēffrēnă nŏvaēquĕ

lībērtās prŏpĕrātă tŏgaē? ceū nēscĭă fālcīs

sīlvă cŏmās tōllīt frūctūmque ēxspīrăt ĭn ūmbrās.

āt tĭbĭ Pīĕrĭaē tĕnĕrō sūb pēctŏrĕ cūraē

ēt pŭdŏr ēt dōctī lēgēm sĭbĭ dīcĕrĕ mōrēs;

tūnc hĭlărīs prŏbĭtās ēt frōns trānquīllă nĭtōrquĕ

lūxŭrĭaē cōnfīnĕ tĕnēns pĭĕtāsquĕ pĕr ōmnēs

dīspēnsātă mŏdōs; aēquaēvō cēdĕrĕ frātrī

mīrārīquĕ pătrēm mĭsĕraēque īgnōscĕrĕ mātrī

ādmŏnŭīt fōrtūnă dŏmūs. tĭbĭne īllă nĕfāndă

pōcŭlă lētālēsquĕ mănū cōmpōnĕrĕ sūcōs

ēvălŭīt, quī vōcĕ pŏtēs praēvērtĕrĕ mōrsūs

sērpēntum ātque ōmnīs vūltū plācārĕ nŏvērcās?

īnfēstārĕ lĭbēt mānēs mĕrĭtōquĕ prĕcātū

pācem aūfērrĕ rŏgīs; sēd tē, pŭĕr ōptĭmĕ, cērnō

flēctēntēm iūstīs ēt tālĭă dīctă părāntēm:

"pārcĕ prĕcōr cĭnĕrī: fātum īllŭd ĕt īră nŏcēntūm

Pārcārūm crīmēnquĕ dĕī, mōrtālĭă quīsquīs

pēctŏră sērŏ vĭdēt nēc prīmo īn līmĭnĕ sīstīt

cōnātūs scĕlĕrum ātque ănĭmōs īnfāndă părāntēs.

ēxcĭdăt īllă dĭēs aēvō nēc pōstĕră crēdānt

saēcŭlă! Nōs cērtē tăcĕāmŭs ĕt ōbrŭtă mūltā

nōctĕ tĕgī prŏprĭaē pătĭāmūr crīmĭnă gēntīs.

ēxēgīt poēnās, hŏmĭnūm cuī cūră sŭōrūm,

quō Pĭĕtās aūctōrĕ rĕdīt tērrāsquĕ rĕvīsīt,

quēm tĭmĕt ōmnĕ nĕfās. sătĭs haēc lăcrĭmāndăquĕ nōbīs

ūltĭŏ. quīn saēvās ŭtĭnam ēxōrārĕ lĭcērēt

Eūmĕnĭdās tĭmĭdaēque āvērtĕrĕ Cērbĕrŏn ūmbraē

īmmĕmŏrēmquĕ tŭīs cĭtĭūs dărĕ mānĭbŭs āmnēm."

Mācte ănĭmō, iŭvĕnīs! sēd crēscūnt crīmĭnă mātrīs.

nēc tāntūm pĭĕtās, sēd prōtĭnŭs ārdŭă vīrtūs

āffēctātă tĭbī. nūpēr cūm fōrtĕ sŏdālīs

īmmĕrĭtaē fālsō pāllērēt crīmĭnĕ fāmaē

ērĭgĕrētquĕ fŏrūm sūccīnctăquĕ iūdĭcĕ mūltō

sūrgĕrĕt ēt cāstūm vībrārēt Iūlĭă fūlmēn,

tū, quāmquām nōn āntĕ fŏrūm lēgēsquĕ sĕvērās

pāssūs sēd tăcĭtā stŭdĭōrum ōccūltŭs ĭn ūmbrā,

dēfēnsārĕ mĕtūs ādvērsăquĕ tēlă sŭbīstī

pēllĕre, ĭnērmĭs ădhūc ēt tīrŏ, păvēntĭs ămīcī.

haūd ūmquām tālēs āspēxīt Rōmŭlŭs ānnōs

Dārdănĭūsquĕ sĕnēx mĕdĭī bēllārĕ tŏgātā

strāgĕ fŏrī. stŭpŭērĕ pătrēs tēmptāmĭnă tāntă

cōnātūsquĕ tŭōs, nēc iām rĕŭs īpsĕ tĭmēbāt.

pār vĭgŏr ēt mēmbrīs, prōmptaēque ād fōrtĭă vīrēs

sūffĭcĭūnt ănĭmo ātque īngēntĭă iūssă sĕquūntūr.

īpse ĕgŏ tē nūpēr Tĭbĕrīno īn lītŏrĕ vīdī

quā Tŷrrhēnă vădīs Laūrēntĭbŭs aēstŭăt ūndă,

tēndēntēm cūrsūs vēxāntēmque īlĭă nūdă

cālcĕ fĕrōcĭs ĕquī, vūltū dēxtrāquĕ mĭnācēm

(sī quă fĭdēs dīctīs, stŭpŭi ārmātūmquĕ pŭtāvī:)

Gaētūlō sīc pūlchĕr ĕquō Trōiānăquĕ quāssāns

tēlă nŏvērcālēs ībāt vēnātŏr ĭn āgrōs

Āscănĭūs mĭsĕrāmquĕ pătrī flāgrābăt Ĕlīssām;

Trōĭlŭs haūd ălĭtēr gŷrō lĕvĭōrĕ mĭnāntīs

ēlūdēbăt ĕquōs aūt quēm dē tūrrĭbŭs āltīs

Ārcădăs Ōgўgĭō vērsāntem īn pūlvĕrĕ mētās

spēctābānt Tўrĭaē nōn tōrvō lūmĭnĕ mātrēs.

ērgo ăgĕ (nām māgnī dŭcĭs īndūlgēntĭă pūlsāt

cērtăquĕ dāt vōtīs hĭlărīs vēstīgĭă frātēr),

sūrge ănĭmo ēt fōrtēs cāstrōrūm cōncĭpĕ cūrās.

mōnstrābūnt ăcĭēs Māvōrs Āctaēăquĕ vīrgŏ,

flēctĕrĕ Cāstŏr ĕquōs, ŭmĕrīs quătĕre ārmă Quĭrīnūs,

quī tĭbĭ tām tĕnĕrō pērmīsīt plaūdĕrĕ cōllō

nūbĭgĕnās clĭpĕōs īntāctăquĕ caēdĭbŭs ārmă.

Quāsnam ĭgĭtūr tērrās, quēm Caēsărĭs ībĭs ĭn ōrbēm?

Ārctōōsne āmnēs ēt Rhēnī frāctă nătābīs

flūmĭna, ăn aēstĭfĕrīs Lĭbўaē sūdābĭs ĭn ārvīs?

ān iŭgă Pānnŏnĭaē mūtātōrēsquĕ dŏmōrūm

Saūrŏmătās quătĭēs? ān tē sēptēnŭs hăbēbīt

Hīstĕr ĕt ūmbrōsō cīrcūmflŭă cōniŭgĕ Peūcē?

ān Sŏlўmūm cĭnĕrēm pālmētăquĕ cāptă sŭbībīs

nōn sĭbĭ fēlīcīs sīlvās pōnēntĭs Ĭdūmēs?

quōd sī tē māgnō tēllūs frēnātă părēntī

āccĭpĭāt, quāntūm fĕrŭs ēxsūltābĭt Ărāxēs,

quāntă Călēdŏnĭōs āttōllēt glōrĭă cāmpōs,

cūm tĭbĭ lōngaēvūs rĕfĕrēt trŭcĭs īncŏlă tērraē:

"hīc suētūs dărĕ iūră părēns, hōc caēspĭtĕ tūrmās

āffārī vĕlŭt ē spĕcŭlā, cāstēllăquĕ lōngē

(āspĭcĭs?) īllĕ dĕdīt cīnxītque haēc moēnĭă fōssā;

bēllĭgĕrīs haēc dōnă dĕīs, haēc tēlă dĭcāvīt

(cērnĭs ădhūc tĭtŭlōs); hūnc īpsĕ vŏcāntĭbŭs ārmīs

īndŭĭt, hūnc rēgī răpŭīt thōrācă Brĭtānnō."

quālĭtĕr īn Teūcrōs vīctrīcĭă bēllă părāntī

īgnōtūm Pŷrrhō Phoēnīx nārrābăt Ăchīllēm.

Fēlīx quī vĭrĭdī fīdēns, Ōptātĕ, iŭvēntā

dūrābīs quāscūmquĕ vĭās vāllūmquĕ sŭbībīs,

fōrsăn ĕt īpsĕ lătūs (sīc nūmĭnă prīncĭpĭs ādsīnt)

cīnctŭs ĕt ūnănĭmī cŏmĕs īndēfēssŭs ămīcī,

quō Pўlădēs ēx mōrĕ pĭūs, quō Dārdănă gēssīt

bēllă Mĕnoētĭădēs. quīppe haēc cōncōrdĭă vōbīs,

hīc ămŏr ēst dūrētquĕ prĕcōr! nōs fōrtĭŏr aētās

iām fŭgĭt; hīnc vōtīs tāntūm prĕcĭbūsquĕ iŭvābō.

eī mĭhĭ, sēd coētūs sŏlĭtōs sī fōrtĕ cĭēbō

ēt mĕă Rōmŭlĕī vĕnĭēnt ād cārmĭnă pātrēs,

tū dĕĕrīs, Crīspīnĕ, mĭhī, cŭnĕōsquĕ pĕr ōmnēs

tē mĕŭs ābsēntēm cīrcūmspēctābĭt Ăchīllēs.

sēd vĕnĭēs mĕlĭōr (vātūm nōn īrrĭtă cūrrūnt

ōmĭnă): quīque ăquĭlās tĭbĭ nūnc ēt cāstră rĕclūdīt,

īdem ōmnēs pērfērrĕ grădūs cīngīquĕ sŭpērbīs

fāscĭbŭs ēt pătrĭās dăbĭt īnsēdīssĕ cŭrūlēs.

Sēd quĭs ăb ēxcēlsīs Trōiānaē cōllĭbŭs Ālbaē,

ūndĕ sŭaē iūxtā prōspēctāt moēnĭă Rōmaē

prōxĭmŭs īllĕ dĕūs, Fāmā vēlōcĭŏr īntrāt

nūntĭŭs ātquĕ tŭōs īmplēt, Crīspīnĕ, pĕnātēs?

dīcēbām cērtē: vātūm nōn īrrĭtă cūrrūnt

aūgŭrĭa. ēn, īngēns rĕsĕrāt tĭbĭ līmĕn hŏnōrūm

Caēsăr ĕt Aūsŏnĭī cōmmīttīt mūnĭă fērrī.

vādĕ, pŭēr, tāntīsque ēnīxūs sūffĭcĕ dōnīs,

fēlīx, quī māgnō iām nūnc sūb praēsĭdĕ iūrās

cuīquĕ săcēr prīmūm trādīt Gērmānĭcŭs ēnsēm.

nōn mĭnŭs hōc, fōrtīs quām sī tĭbĭ pāndĕrĕt īpsĕ

Bēllĭpŏtēns ăquĭlās tōrvāque īndūcĕrĕt ōrā

cāssĭdĕ. vāde ălăcēr māiōrăquĕ dīscĕ mĕrērī.

Īpsĕ mălās vīrēs ēt lāmēntābĭlĕ cārmēn

Ēlўsĭō dē fōntĕ mĭhī pūlsūmquĕ sĭnīstraē

dā, gĕnĭtōr praēdōctĕ, lўraē. nĕque ĕnim āntră mŏvērī

Dēlĭă nēc sŏlĭtām fās ēst īmpēllĕrĕ Cīrrhām

tē sĭnĕ. Cōrўcĭā quīcquīd mŏdŏ Phoēbŭs ĭn ūmbrā,

quīcquĭd ăb Īsmărĭīs mōnstrārāt cōllĭbŭs Eūhān,

dēdĭdĭcī. fūgērĕ mĕōs Pārnāsĭă crīnēs

vēllĕră, fūnēstāmque hĕdĕrīs īrrēpĕrĕ tāxūm

ēxtĭmŭī trĕpĭdāmquĕ (nĕfās!) ārēscĕrĕ laūrūm.

cērte ĕgŏ, māgnănĭmūm quī fācta āttōllĕrĕ rēgūm

ībam āltūm spīrāns Mārtēmque aēquārĕ cănēndō.

quīs stĕrĭlī mĕă cōrdă sĭtū, quĭs Ăpōllĭnĕ mērsō

frīgĭdă dāmnātaē praēdūxīt nūbĭlă mēntī?

stānt cīrcum āttŏnĭtaē vātem ēt nīl dūlcĕ sŏnāntēs

nēc dĭgĭtīs nēc vōcĕ dĕaē. dūx īpsă sĭlēntī

fūltă căpūt cĭthărā, quālīs pōst Ōrphĕă rāptūm

āstĭtĭt, Hēbrĕ, tĭbī, cērnēns iām sūrdă fĕrārūm

āgmĭna ĕt īmmōtōs sūblātō cārmĭnĕ lūcōs.

Āt tū seū mēmbrīs ēmīssŭs ĭn ārdŭă tēndēns

fūlgēntīsquĕ plăgās rērūmque ĕlĕmēntă rĕcēnsēs,

quīs dĕŭs, ūnde īgnēs, quaē dūcāt sēmĭtă sōlēm,

quaē mĭnŭāt Phoēbēn quaēque īntēgrārĕ lătēntēm

caūsă quĕāt, nōtīquĕ mŏdōs ēxtēndĭs Ărātī;

seū tū Lēthaēī sēcrēto īn grāmĭnĕ cāmpī

cōncĭlĭa hērōūm iūxtā mānīsquĕ bĕātōs,

Maēŏnĭum Āscraēūmquĕ sĕnēm nōn sēgnĭŏr ūmbrā

āccŏlĭs āltērnūmquĕ sŏnās ēt cārmĭnă mīscēs:

dā vōcēm māgnō, pătĕr, īngĕnĭūmquĕ dŏlōrī.

Nām mē tēr rĕlĕgēns caēlō tērque ōră rĕtēxēns

Lūnă vĭdēt rĕsĭdēm nūllāque Hĕlĭcōnĭdĕ trīstīs

sōlāntēm cūrās: tŭŭs ūt mĭhĭ vūltĭbŭs īgnīs

īrrŭbŭīt cĭnĕrēmque ŏcŭlīs ūmēntĭbŭs haūsī,

vīlĭs hŏnōs stŭdĭīs. vīx haēc īn mūnĕră sōlvō

prīmum ănĭmūm tăcĭtīsquĕ sĭtūm dēpēllĕrĕ chōrdīs

nūnc ĕtĭām lābēntĕ mănū nēc lūmĭnĕ sīccō

ōrdĭŏr ācclīnīs tŭmŭlō quō mōllĕ quĭēscīs

iūgĕră nōstră tĕnēns, ŭbĭ pōst Aēnēĭă fātă

stēllātūs Lătĭīs īngēssīt mōntĭbŭs Ālbām

Āscănĭūs, Phrўgĭō dūm pīnguīs sānguĭnĕ cāmpōs

ōdĭt ĕt īnfaūstaē rēgnūm dōtālĕ nŏvērcaē.

hīc ĕgŏ tē (nām Sīcănĭī nōn mītĭŭs hālāt

aūră crŏcī; dītēs nēc sī tĭbĭ rāră Săbaēī

cīnnăma, ŏdōrātās nĕc Ărābs dēcērpsĭt ărīstās),

īnfērnī cūm laūdĕ lăcī sēd cārmĭnĕ plāngō

Pīĕrĭō; sūme ēt gĕmĭtūs ēt vūlnĕră nātī

ēt lăcrĭmās, rārī quās ūmquam hăbŭērĕ părēntēs.

ātque ŭtĭnām fōrtūnă mĭhī dărĕ mānĭbŭs ārās,

pār tēmplīs ŏpŭs, āĕrĭāmque ēdūcĕrĕ mōlēm,

Cŷclōpūm scŏpŭlōs ūltra ātque aūdācĭă sāxă

Pŷrămĭdum, ēt māgnō tŭmŭlūm praētēxĕrĕ lūcō!

īllīc ēt Sĭcŭlī sŭpĕrāssēm dōnă sĕpūlcrī

ēt Nĕmĕēs lūcum ēt Pĕlŏpīs sōllēmnĭă trūncī.

īllīc Oēbălĭō nōn fīndĕrĕt āĕră dīscō

Grāiōrūm vīs nūdă vĭrūm, nōn ārvă rĭgārēt

sūdŏr ĕquum aūt pūtrī sŏnĭtūm dărĕt ūngŭlă fōssā;

sēd Phoēbī sīmplēx chŏrŭs, ēt frōndēntĭă vātūm

praēmĭă laūdātō, gĕnĭtōr, tĭbĭ rītĕ lĭgārēm.

īpsĕ mădēns ŏcŭlīs, ūmbrārum ănĭmaēquĕ săcērdōs,

praēcĭnĕrēm gĕmĭtūm, cuī tē nēc Cērbĕrŭs ōmnī

ōrĕ nĕc Ōrphēaē quīrēnt āvērtĕrĕ lēgēs.

ātquĕ tĭbī mōrēsquĕ tŭōs ēt fāctă cănēntēm

fōrs ēt māgnĭlŏquō nōn pōsthăbŭīssĕt Hŏmērō,

tēndĕrĕt ēt tōrvō pĭĕtās aēquārĕ Mărōnī.

Cūr măgĭs īncēssāt sŭpĕrōs ēt aēnă sŏrōrūm

stāmĭnă, quaē tĕpĭdō gĕnĕtrīx sŭpĕr āggĕrĕ nātī

ōrbă sĕdēt, vēl quaē prīmaēvī cōniŭgĭs īgnēm

āspĭcĭt ōbstāntēsquĕ mănūs tūrbāmquĕ tĕnēntēm

vīncĭt ĭn ārdēntēm, lĭcĕāt, mŏrĭtūră mărītūm?

māiŏr ĕt hīs fōrsān sŭpĕrōs ēt Tārtără pūlsēt

īnvĭdĭa: ēxtērnīs ĕtĭām mĭsĕrābĭlĕ vīsū

fūnŭs ĕāt. sēd nēc mŏdŏ sē Nātūră dŏlēntī

nēc Pĭĕtās īniūstă dĕdīt: mĭhĭ līmĭnĕ prīmō

fātōrum ēt vĭrĭdī, gĕnĭtōr, ceū rāptŭs ăb aēvō

Tārtără dūră sŭbīs. nĕc ĕnīm Mărăthōnĭă vīrgŏ

pārcĭŭs ēxstīnctūm saēvōrūm crīmĭne ăgrēstūm

flēvĕrĭt Īcărĭūm, Phrўgĭā quām tūrrĕ cădēntēm

Āstўănāctă părēns. lăquĕō quīn īllă sŭprēmōs

īnclūsīt gĕmĭtūs: āt tē pōst fūnĕră māgnī

Hēctŏrĭs Haēmŏnĭō pŭdŏr ēst sērvīssĕ mărītō.

Nōn ĕgŏ, quās fātī cērtūs sĭbĭ mōrtĕ cănōrā

īnfĕrĭās praēmīttĭt ŏlōr nēc rūpĕ quŏd ātrā

Tŷrrhēnaē vŏlŭcrēs naūtīs praēdūlcĕ mĭnāntūr,

īn pătrĭōs ădhĭbēbŏ rŏgōs; nōn mūrmŭrĕ trūncō

quōd gĕmĭt ēt dūraē quĕrĭtūr Phĭlŏmēlă sŏrōrī:

nōtă nĭmīs vātī. quīs nōn īn fūnĕrĕ cūnctōs

Hēlĭădūm rāmōs lăcrĭmōsăquĕ gērmĭnă dīxīt

ēt Phrўgĭūm sĭlĭcem, ātque aūsūm cōntrārĭă Phoēbō

cārmĭnă nēc fīdā gāvīsām Pāllădă būxō?

tē Pĭĕtās ōblītă vĭrūm rĕvŏcātăquĕ caēlō

Iūstĭtĭa ēt gĕmĭnā plāngāt Fācūndĭă līnguā

ēt Pāllās dōctīquĕ cŏhōrs Hĕlĭcōnĭă Phoēbī;

quīs lăbŏr Āŏnĭōs sēnō pĕdĕ dūcĕrĕ cāntūs

ēt quĭbŭs Ārcădĭā cārmēn tēstūdĭnĕ mēnsīs

†cŷdălĭbēm† nōmēnquĕ fŭīt, quōsque ōrbĕ sŭb ōmnī

ārdŭă sēptēnā nŭmĕrāt Săpĭēntĭă fāmā,

quī fŭrĭās rēgūmquĕ dŏmōs āvērsăquĕ caēlō

sīdĕră tērrĭfĭcō sŭpĕr īntŏnŭērĕ cŏthūrnō,

ēt quīs lāscīvā vīrēs tĕnŭārĕ Thălīā

dūlcĕ vĕl hērōōs grēssū trūncārĕ tĕnōrēs.

ōmnĭă nāmque ănĭmō cōmplēxŭs ĕt ōmnĭbŭs ūsūs

quā fāndī vīs lātă pătēt, sīve ōrsă lĭbēbāt

Āŏnĭīs vīncīrĕ mŏdīs seū vōcĕ sŏlūtā

spārgĕre ĕt ēffrēnō nīmbōs aēquārĕ prŏfātū.

Ēxsĕrĕ sēmĭrŭtōs sŭbĭtō dē pūlvĕrĕ vūltūs,

Pārthĕnŏpē, crīnēmque ādflātō mōntĕ sĕpūltūm

pōnĕ sŭpēr tŭmŭlōs ēt māgnī fūnŭs ălūmnī,

quō nōn Mūnўchĭaē quīcquām praēstāntĭŭs ārcēs

dōctăquĕ Cŷrēnē Spārtēve ănĭmōsă crĕāvīt.

sī tū stīrpĕ văcāns fāmaēque ōbscūră iăcērēs

nīl gēntīlĕ tĕnēns, īllō tē cīvĕ prŏbābās

Grāiam ātque Eūbŏĭcō māiōrūm sānguĭnĕ dūcī.

īllĕ tŭīs tŏtĭēns praēstābāt tēmpŏră sērtīs

cūm stătă laūdātō cănĕrēt quīnquēnnĭă vērsū

ōră sŭpērgrēssūs Pўlĭī sĕnĭs ōrăquĕ rēgīs

Dūlĭchĭī spĕcĭēmquĕ cŏmām sūbnēxŭs ŭtrōquĕ.

nōn tĭbĭ dēfōrmēs ōbscūrī sānguĭnĭs ōrtūs

nēc sĭnĕ lūcĕ gĕnūs, quāmquām fōrtūnă părēntūm

ārtĭŏr ēxpēnsīs. ĕtĕnīm tē dīvĭtĕ rītū

pōnĕrĕ pūrpŭrĕōs Īnfāntĭă lēgĭt ămīctūs

stīrpĭs hŏnōrĕ dătōs ēt nōbĭlĕ pēctŏrĭs aūrūm.

prōtĭnŭs ēxōrtō dēxtrūm rīsērĕ sŏrōrēs

Āŏnĭdēs, pŭĕrīquĕ chĕlŷn sūmmīsĭt ĕt ōră

īmbŭĭt āmnĕ săcrō iām tūm mĭhĭ blāndŭs Ăpōllŏ.

nēc sīmplēx pătrĭaē dĕcŭs, ēt nātālĭs ŏrīgŏ

pēndĕt ĕt āmbĭgŭō gĕmĭnaē cērtāmĭnĕ tērraē.

tē dē gēntĕ sŭūm Lătĭīs āscītă cŏlōnīs

Grāiă rĕfērt Hўĕlē, Trōiūs quā pūppĕ măgīstēr

ēxcĭdĭt ēt mĕdĭīs mĭsĕr ēvĭgĭlāvĭt ĭn ūndīs;

māiŏr ăt īndĕ sŭūm lōngō prŏbăt ōrdĭnĕ vītaē

Maēŏnĭdēn ălĭaēque ălĭīs nātālĭbŭs ūrbēs

dīrĭpĭūnt cūnctaēquĕ prŏbānt; nōn ōmnĭbŭs īllĕ

vērŭs, ălīt vīctōs īmmānīs glōrĭă fālsī.

ātque ĭbĭ dūm prōfērs ānnōs vītāmquĕ sălūtās,

prōtĭnŭs ād pătrĭī răpĕrīs cērtāmĭnă lūstrī

vīx īmplēndă vĭrīs, laūdūm fēstīnŭs ĕt aūdāx

īngĕnĭī. stŭpŭīt prīmaēva ād cārmĭnă plēbēs

Eūbŏĭca ēt nātīs tē mōnstrāvērĕ părēntēs.

īndĕ frĕquēns pūgnaē nūllōque īnglōrĭă sācrō

vōx tŭă: nōn tŏtĭēns vīctōrēm Cāstŏră gŷrō

nēc frātrēm caēstū vĭrĭdēs cŏlŭērĕ Thĕrāpnaē.

sīn prōnūm vīcīssĕ dŏmī, quĭd Ăchaēă mĕrērī

praēmĭă, nūnc rāmīs Phoēbī, nūnc grāmĭnĕ Lērnaē,

nūnc Ăthămāntēā prōtēctūm tēmpŏră pīnū,

cūm tŏtĭēns lāssātă tămēn nūsquam āvĭă frōndēs

ābstŭlĭt aūt ălĭūm tĕtĭgīt Vīctōrĭă crīnēm?

Hīnc tĭbĭ vōtă pătrūm crēdī gĕnĕrōsăquĕ pūbēs

tē mŏnĭtōrĕ rĕgī, mōrēs ēt fāctă prĭōrūm

dīscĕrĕ, quīs cāsūs Trōiaē, quām tārdŭs Ŭlīxēs,

quāntŭs ĕquūm pūgnāsquĕ vĭrūm dēcūrrĕrĕ vērsū

Maēŏnĭdēs quāntūmquĕ pĭōs dītārĭt ăgrēstēs

Āscraēūs Sĭcŭlūsquĕ sĕnēx, quā lēgĕ rĕcūrrāt

Pīndărĭcaē vōx flēxă lўraē vŏlŭcrūmquĕ prĕcātōr

Ībўcŭs ēt tĕtrĭcīs Ālcmān cāntātŭs Ămŷclīs

Stēsĭchŏrūsquĕ fĕrōx sāltūsque īngrēssă vĭrīlēs

nōn fōrmīdātā tĕmĕrārĭă Chālcĭdĕ Sāpphō,

quōsque ălĭōs dīgnātă chĕlŷs. tū pāndĕrĕ dōctūs

cārmĭnă Bāttĭădaē lătĕbrāsquĕ Lўcōphrŏnĭs ātrī

Sōphrŏnăque īmplĭcĭtūm tĕnŭīsque ārcānă Cŏrīnnaē.

sēd quīd pārvă lŏquōr? tū pār ādsuētŭs Hŏmērō

fērrĕ iŭgūm sēnōsquĕ pĕdēs aēquārĕ sŏlūtīs

vērsĭbŭs ēt nūmquām pāssū brĕvĭōrĕ rĕlīnquī.

quīd mīrūm, pătrĭā sī tē pĕtĭērĕ rĕlīctā

quōs Lūcānŭs ăgēr, rĭgĭdī quōs iūgĕră Daūnī,

quōs Vĕnĕrī plōrātă dŏmūs nēglēctăquĕ tēllūs

Ālcīdaē, vēl quōs ē vērtĭcĕ Sūrrēntīnō

mīttīt Tŷrrhēnī spĕcŭlātrīx vīrgŏ prŏfūndī,

quōs prŏpĭōrĕ sĭnū lĭtŭō rēmōquĕ nŏtātūs

cōllĭs ĕt Aūsŏnĭī prīdēm lărĭs hōspĭtă Cŷmē

quōsquĕ Dĭcārchēī pōrtūs Bāiānăquĕ mīttūnt

lītŏră, quā mĕdĭīs āltē pērmīssŭs ănhēlāt

īgnĭs ăquīs ĕt ŏpērtă dŏmōs īncēndĭă sērvānt?

sīc ăd Ăvērnālēs scŏpŭlōs ĕt ŏpācă Sĭbŷllaē

āntră rŏgātūraē vĕnĭēbānt ūndĭquĕ gēntēs;

īllă mĭnās dīvūm Pārcārūmque āctă cănēbāt

quāmvīs dēcēptō vātēs nōn īrrĭtă Phoēbō.

mōx ēt Rōmŭlĕām stīrpēm prŏcĕrēsquĕ fŭtūrōs

īnstrŭĭs īnquĕ pătrūm vēstīgĭă dūcĕrĕ pērstās.

sūb tē Dārdănĭūs făcĭs ēxplōrātŏr ŏpērtaē,

quī Dĭŏmēdēī cēlāt pĕnĕtrālĭă fūrtī,

crēvĭt ĕt īndĕ săcrūm dĭdĭcīt pŭĕr; ārmă prŏbātōr

mōnstrāstī Sălĭīs praēsāgūmque aēthĕră cērtīs

aūgŭrĭbūs; cuī Chālcĭdĭcūm fās vōlvĕrĕ cārmēn,

cūr Phrўgĭī lătĕāt cŏmă flāmĭnĭs, ēt tŭă mūltūm

vērbĕră sūccīnctī fōrmīdāvērĕ Lŭpērcī.

Ēt nūnc ēx īllō fōrsān grĕgĕ gēntĭbŭs āltēr

iūră dăt Ēōīs, āltēr cōmpēscĭt Hĭbērās,

āltĕr Ăchaēmĕnĭūm sēclūdīt zeūgmătĕ Pērsēn,

hī dītēs Ăsĭaē pŏpŭlōs, hī Pōntĭcă frēnānt,

hī fŏră pācĭfĭcīs ēmēndānt fāscĭbŭs, īllī

cāstră pĭā stătĭōnĕ tĕnēnt: tū laūdĭs ŏrīgŏ.

Nōn tĭbĭ cērtāssēnt iŭvĕnīlĭă fīngĕrĕ cōrdă

Nēstŏr ĕt īndŏmĭtī Phoēnīx mŏdĕrātŏr ălūmnī

quīquĕ tŭbās ācrēs lĭtŭōsque aūdīrĕ vŏlēntēm

Aēăcĭdēn ălĭō frāngēbāt cārmĭnĕ Chīrōn.

Tālĭă dūm cĕlĕbrās, sŭbĭtām cīvīlĭs Ĕrīnŷs

Tārpēiō dē mōntĕ făcēm Phlēgraēăquĕ mōvīt

proēlĭă. sācrĭlĕgīs lūcēnt Căpĭtōlĭă taēdīs,

ēt Sĕnŏnūm fŭrĭās Lătĭaē sūmpsērĕ cŏhōrtēs.

vīx rĕquĭēs flāmmaē nēcdūm rŏgŭs īllĕ dĕōrūm

sīdĕrăt, ēxcīsīs cūm tū sōlācĭă tēmplīs

īmpĭgĕr ēt mūltūm făcĭbūs vēlōcĭŏr īpsīs

cōncĭnĭs ōrĕ pĭō cāptīvăquĕ fūlmĭnă dēflēs.

mīrāntūr Lătĭī prŏcĕrēs ūltōrquĕ dĕōrūm

Caēsăr, ĕt ē mĕdĭō dīvūm pătĕr ānnŭĭt īgnī.

iāmque ēt flērĕ pĭō Vĕsŭvīna īncēndĭă cāntū

mēns ĕrăt ēt gĕmĭtūm pătrĭīs īmpēndĕrĕ dāmnīs,

cūm pătĕr ēxēmptūm tērrīs ād sīdĕră mōntēm

sūstŭlĭt ēt lātē mĭsĕrās dēiēcĭt ĭn ūrbēs.

Mē quŏquĕ vōcālēs lūcōs Boēōtăquĕ tēmpē

pūlsāntēm, cūm stīrpĕ tŭā dēscēndĕrĕ dīxī,

ādmīsērĕ dĕaē; nĕc ĕnīm mĭhĭ sīdĕră tāntūm

aēquŏrăque ēt tērrās, quaē mōs dēbērĕ părēntī,

sēd dĕcŭs hōc quōdcūmquĕ lўraē prīmūsquĕ dĕdīstī

nōn vūlgārĕ lŏqui ēt fāmām spērārĕ sĕpūlcrō.

quālĭs ĕrās, Lătĭōs quŏtĭēns ĕgŏ cārmĭnĕ pātrēs

mūlcērēm fēlīxquĕ tŭī spēctātŏr ădēssēs

mūnĕrĭs! heū quālī cōnfūsūs gaūdĭă flētū

vōtă pĭōsquĕ mĕtūs īntēr laētūmquĕ pŭdōrēm!

quām tŭŭs īllĕ dĭēs, quām nōn mĭhĭ glōrĭă māiōr!

tālĭs Ŏlŷmpĭăcā iŭvĕnēm cūm spēctăt hărēnā

quī gĕnŭīt, plūs īpsĕ fĕrīt, plūs cōrdĕ sŭb āltō

caēdĭtŭr; āttēndūnt cŭnĕī, spēctātŭr Ăchaēīs

īllĕ măgīs, crēbrō dūm lūmĭnă pūlvĕrĭs haūstū

ōbrŭĭt ēt prēnsā vŏvĕt ēxspīrārĕ cŏrōnā.

eī mĭhĭ quōd tāntūm pătrĭās ĕgŏ vērtĭcĕ frōndēs

sōlăquĕ Chālcĭdĭcaē Cĕrĕālĭă dōnă cŏrōnaē

tē sūb tēstĕ tŭlī! quālēm tē Dārdănŭs Ālbaē

vīx cēpīssĕt ăgēr, sī pēr mē sērtă tŭlīssēs

Caēsărĕā dōnātă mănū! quōd sūbdĕrĕ rōbūr

īllă dĭēs, quāntūm pŏtŭīt dēmpsīssĕ sĕnēctaē!

nām quōd mē mīxtā quērcūs nōn prēssĭt ŏlīvā

ēt fūgīt spērātŭs hŏnōs, quām dūlcĕ părēntīs

īnvĭdă Tārpēī cănĕrēs! tē nōstră măgīstrō

Thēbăĭs ūrguēbāt prīscōrum ēxōrdĭă vātūm;

tū cāntūs stĭmŭlārĕ mĕōs, tū pāndĕrĕ fāctă

hērōūm bēllīquĕ mŏdōs pŏsĭtūsquĕ lŏcōrūm

mōnstrābās. Lăbăt īncērtō mĭhĭ līmĭtĕ cūrsūs

tē sĭne, ĕt ōrbātaē cālīgānt vēlă cărīnaē.

nēc sōlūm lārgā mēmēt pĭĕtātĕ fŏvēbās:

tālĭs ĕt īn thălămōs. ūnā tĭbĭ cōgnĭtă taēdā

cōnŭbĭa, ūnŭs ămōr. cērtē sēiūngĕrĕ mātrēm

iām gĕlĭdīs nĕquĕō būstīs; tē sēntĭt hăbētquĕ,

tē vĭdĕt ēt tŭmŭlōs ōrtūque ŏbĭtūquĕ sălūtāt,

ūt Phărĭōs ălĭaē fīctā pĭĕtātĕ dŏlōrēs

Mŷgdŏnĭōsquĕ cŏlūnt ēt nōn sŭă fūnĕră plōrānt.

Quīd rĕfĕram ēxpŏsĭtōs sērvātō pōndĕrĕ mōrēs?

quaē pĭĕtās, quām vīlĕ lŭcrūm, quaē cūră pŭdōrīs,

quāntŭs ămōr rēctī! rūrsūsque, ŭbĭ dūlcĕ rĕmīttī,

grātĭă quaē dīctīs! ănĭmō quām nūllă sĕnēctūs!

hīs tĭbĭ prō mĕrĭtīs fāmām laūdēsquĕ bĕnīgnās

iūdēx cūră dĕūm nūllōque ē vūlnĕrĕ trīstēm

cōncēssīt. răpĕrīs, gĕnĭtōr, nōn īndĭgŭs aēvī,

nōn nĭmĭūs, trīnīsquĕ dĕcēm quīnquēnnĭă lūstrīs

iūnctă fĕrēns. sēd mē pĭĕtās nŭmĕrārĕ dŏlōrquĕ

nōn sĭnĭt, ō Pўlĭās aēvī trānscēndĕrĕ mētās

ēt Teūcrōs aēquārĕ sĕnēs, ō dīgnĕ vĭdērĕ

mē sĭmĭlēm! sēd nēc lētī tĭbĭ iānŭă trīstīs:

quīppĕ lĕvēs caūsaē, nēc sēgnīs lābĕ sĕnīlī

ēxĭtŭs īnstāntī praēmīsīt mēmbră sĕpūlcrō,

sēd tē tōrpŏr ĭnērs ēt mōrs ĭmĭtātă quĭētēm

ēxplĭcŭīt fālsōquĕ tŭlīt sūb Tārtără sōmnō.

Quōs ĕgŏ tūnc gĕmĭtūs (cŏmĭtūm mănŭs ānxĭă vīdīt,

vīdĭt ĕt ēxēmplūm gĕnĕtrīx gāvīsăquĕ nōvīt),

quaē lāmēntă tŭlī! vĕnĭām cōncēdĭtĕ, mānēs,

fās dīxīssĕ, pătēr: nōn tū mĭhĭ plūră dĕdīssēs.

fēlīx īllĕ pătrēm văcŭīs cīrcūmdĕdĭt ūlnīs;

vēllĕt ĕt Ēlўsĭā quāmvīs īn sēdĕ lŏcātūm

ābrĭpĕre ēt Dănăās ĭtĕrūm pōrtārĕ pĕr ūmbrās,

tēmptāntem ēt vīvōs mōlītum īn Tārtără grēssūs

dētŭlĭt īnfērnaē vātēs lōngaēvă Dĭānaē;

sī chĕlўn Ōdrўsĭām pīgrō trānsmīsĭt Ăvērnō

caūsă mĭnōr, sī Thēssălĭcīs Ādmētŭs ĭn ōrīs,

sī lūx ūnă rĕtrō Phўlăcēĭdă rēttŭlĭt ūmbrām,

cūr nĭhĭl ēxōrēt, gĕnĭtōr, chĕlўs aūt tŭă mānēs

aūt mĕă? Fās mĭhĭ sīc pătrĭōs cōntīngĕrĕ vūltūs,

fās iūnxīssĕ mănūs, ēt lēx quaēcūmquĕ sĕquātūr.

Āt vōs, ūmbrārūm rēgēs Aētnaēăquĕ Iūnŏ,

sī laūdāndă prĕcōr, taēdās aūfērtĕ cŏmāsquĕ

Eūmĕnĭdūm; nūllō sŏnĕt āspĕr ĭānĭtŏr ōrĕ,

cēntaūrōs Hŷdraēquĕ grĕgēs Scŷllaēăquĕ mōnstră

āvērsaē cēlēnt vāllēs, ūmbrāmquĕ sĕnīlēm

īnvītēt rīpīs, dīscūssā plēbĕ, sŭprēmūs

vēctŏr ĕt īn mĕdĭā cōmpōnāt mōllĭtĕr ālgā.

ītĕ, pĭī mānēs Grāiūmque ēxāmĭnă vātūm,

īllūstrēmque ănĭmām Lēthaēīs spārgĭtĕ sērtīs

ēt mōnstrātĕ nĕmūs, quō nūlla īrrūmpĭt Ĕrīnŷs,

īn quō fālsă dĭēs caēlōquĕ sĭmīllĭmŭs āēr.

Īndĕ tămēn vĕnĭās mĕlĭōr quā pōrtă mălīgnūm

cōrnĕă vīncĭt ĕbūr, sōmnīque ĭn ĭmāgĭnĕ mōnstrā,

quaē sŏlĭtūs. sīc sācră Nŭmaē rītūsquĕ cŏlēndōs

mītĭs Ărīcīnō dīctābāt Nŷmphă sŭb āntrō,

Scīpĭŏ sīc plēnōs Lătĭō Iŏvĕ dūcĕrĕ sōmnōs

crēdĭtŭr Aūsŏnĭīs, sīc nōn sĭne Ăpōllĭnĕ Sŷllă.

Crīmĭnĕ quō mĕrŭī, iŭvĕnīs plăcĭdīssĭmĕ dīvūm,

quōve ērrōrĕ mĭsēr, dōnīs ūt sōlŭs ĕgērēm,

Sōmnĕ, tŭīs? tăcĕt ōmnĕ pĕcūs vŏlŭcrēsquĕ fĕraēquĕ

ēt sĭmŭlānt fēssōs cūrvātă căcūmĭnă sōmnōs,

nēc trŭcĭbūs flŭvĭīs īdēm sŏnŭs; ōccĭdĭt hōrrōr

aēquŏrĭs, ēt tērrīs mărĭa ācclīnātă quĭēscūnt.

sēptĭmă iām rĕdĭēns Phoēbē mĭhĭ rēspĭcĭt aēgrās

stārĕ gĕnās; tŏtĭdem Oētaēaē Păphĭaēquĕ rĕvīsūnt

lāmpădĕs ēt tŏtĭēns nōstrōs Tīthōnĭă quēstūs

praētĕrĭt ēt gĕlĭdō spārgīt mĭsĕrātă flăgēllō.

ūnde ĕgŏ sūffĭcĭām? nōn sī mĭhĭ lūmĭnă mīllĕ,

quaē săcĕr āltērnā tāntūm stătĭōnĕ tĕnēbāt

Ārgŭs ĕt haūd ūmquām vĭgĭlābāt cōrpŏrĕ tōtō.

āt nūnc, heū! si ălĭquīs lōngā sūb nōctĕ pŭēllaē

brācchĭă nēxă tĕnēns ūltrō tē, Sōmnĕ, rĕpēllīt,

īndĕ vĕnī, nēc tē tōtās īnfūndĕrĕ pēnnās

lūmĭnĭbūs cōmpēllŏ mĕīs (hōc tūrbă prĕcētūr

laētĭŏr): ēxtrēmō mē tāngĕ căcūmĭnĕ vīrgaē,

sūffĭcĭt, aūt lĕvĭtēr sūspēnsō pōplĭtĕ trānsī.

Mē mĭsĕrūm! nĕque ĕnīm vērbīs sōllēmnĭbŭs ūllă

īncĭpĭām nēc Cāstălĭaē vōcālĭbŭs ūndīs

īnvīsūs Phoēbōquĕ grăvīs. quaē vēstră, sŏrōrēs,

ōrgĭă, Pīĕrĭaē, quās īncēstāvĭmŭs ārās?

dīcĭtĕ, pōst poēnām lĭcĕāt cōmmīssă fătērī.

nūmquĭd ĭnāccēssō pŏsŭī vēstīgĭă lūcō?

nūm vĕtĭtō dē fōntĕ bĭbī? quaē cūlpă, quĭs ērrōr,

quēm lŭĭmūs tāntīs? mŏrĭēntĭbŭs ēccĕ lăcērtīs

vīscĕră nōstră tĕnēns ănĭmāmque āvēllĭtŭr īnfāns,

nōn dē stīrpĕ quĭdēm nēc quī mĕă nōmĭnă fērrēt

ōrăquĕ; nōn fŭĕrām gĕnĭtōr, sēd cērnĭtĕ flētūs

līvēntēsquĕ gĕnās ēt crēdĭtĕ plānctĭbŭs ōrbī:

ōrbŭs ĕgo. hūc pātrēs ĕt ăpērtō pēctŏrĕ mātrēs

cōnvĕnĭānt; cĭnĕrēmque ŏcŭlīs ēt crīmĭnă fērtĕ!

sī quă sŭb ūbĕrĭbūs plēnīs ād fūnĕră nātōs

īpsă grădū lābēntĕ tŭlīt mădĭdūmquĕ cĕcīdīt

pēctŭs ĕt ārdēntēs rēstīnxīt lāctĕ păpīllās;

quīsquĭs ădhūc tĕnĕraē sīgnātūm flōrĕ iŭvēntaē

īmmērsīt cĭnĕrī iŭvĕnēm prīmāquĕ iăcēntīs

sērpĕrĕ crūdēlīs vīdīt lānūgĭnĕ flāmmās,

ādsĭt ĕt āltērnō mēcūm clāmōrĕ fătīscāt:

vīncētūr lăcrĭmīs, ēt tē, Nātūră, pŭdēbīt.

tāntă mĭhī fĕrĭtās, tānta ēst īnsānĭă lūctūs.

hōc quŏquĕ dūm mĕdĭtōr, tēr dēnā lūcĕ pĕrāctā,

ācclīnīs tŭmŭlo ēt plānctūs īn cārmĭnă vērtō

dīscōrdēsquĕ mŏdōs ēt sīngūltāntĭă vērbă

mōlĭŏr, ōrsă lўraē vīs ēst ātque īră tăcēndī

īmpătĭēns, sēd nēc sŏlĭtaē mĭhĭ vērtĭcĕ laūrūs

nēc frōntī vīttātŭs hŏnōs. ēn tāxĕă mārcēt

sīlvă cŏmīs, hĭlărēsque hĕdĕrās plōrātă cŭprēssūs

ēxclūdīt rāmīs; nĕc ĕbūrnō pōllĭcĕ chōrdās

pūlsŏ, sĕd īncērtām dĭgĭtīs ērrāntĭbŭs āmēns

scīndŏ chĕlŷn. iŭvăt, heū!, iŭvăt īllaūdābĭlĕ cārmēn

fūndĕre ĕt īncōmptē mĭsĕrūm laūdārĕ dŏlōrēm.

sīc mĕrŭī? sīc mē cāntūque hăbĭtūquĕ nĕfāstūm

āspĭcĭānt sŭpĕrī? pŭdĕāt Thēbāsquĕ nŏvūmquĕ

Aēăcĭdēn: nīl iām plăcĭdūm mānābĭt ăb ōrĕ.

īlle ĕgŏ quī (quŏtĭēns!) blāndē mātrūmquĕ pătrūmquĕ

vūlnĕră, quī vĭdŭōs pŏtŭī mūlcērĕ dŏlōrēs,

īlle ĕgŏ lūgēntūm mītīs sōlātŏr, ăcērbīs

aūdītūs tŭmŭlīs ēt dēscēndēntĭbŭs ūmbrīs,

dēfĭcĭō mĕdĭcāsquĕ mănūs fōmēntăquĕ quaērō

vūlnĕrĭbūs, sēd si ūllă, mĕīs. nūnc tēmpŭs, ămīcī,

quōrum ĕgŏ mānāntēs ŏcŭlōs ēt saūcĭă tērsī

pēctŏră: rēddĭte ŏpēm, saēvās ēxsōlvĭtĕ grātīs.

nīmīrūm cūm vēstră dŏmūs ĕgŏ fūnĕră maēstūs

īncrĕpĭtāns: "quī dāmnă dŏlēs ălĭēnă, rĕpōnĕ

īnfēlīx lăcrĭmās ēt trīstĭă cārmĭnă sērvā".

vērum ĕrăt: ābsūmptaē vīrēs ēt cōpĭă fāndī

nūllă mĭhī, dīgnūmquĕ nĭhīl mēns fūlmĭnĕ tāntō

rēppĕrĭt: īnfĕrĭōr vōx ōmnĭs ĕt ōmnĭă sōrdēnt

vērba. īgnōscĕ, pŭēr: tū mē cālīgĭnĕ mērsūm

ōbrŭĭs. ā! dūrūs, vīsō sī vūlnĕrĕ cāraē

cōniŭgĭs īnvēnīt cănĕrēt quōd Thrācĭŭs Ōrpheūs

dūlcĕ sĭbī, sī būstă Lĭnī cōmplēxŭs Ăpōllŏ

nōn tăcŭīt. nĭmĭūs fōrtāsse ăvĭdūsquĕ dŏlōrīs

dīcŏr ĕt īn lăcrĭmīs iūstum ēxcēssīssĕ pŭdōrēm!

quīsnam aūtēm gĕmĭtūs lāmēntăquĕ nōstră rĕpēndīs?

ō nĭmĭūm fēlīx, nĭmĭūm crūdēlĭs ĕt ēxpērs

īmpĕrĭī, Fōrtūnă, tŭī, quī dīcĕrĕ lēgēm

flētĭbŭs aūt fīnēs aūdēt cēnsērĕ dŏlēndī!

īncĭtăt, heū!, plānctūs; pŏtĭūs fŭgĭēntĭă rīpās

flūmĭnă dētĭnĕās răpĭdīs aūt īgnĭbŭs ōbstēs,

quām mĭsĕrōs lūgērĕ vĕtēs. tămĕn īllĕ sĕvērūs,

quīsquĭs ĭs ēst, nōstraē cōgnōscāt vūlnĕră caūsaē.

Nōn ĕgŏ mērcātūs Phărĭā dē pūppĕ lŏquācēs

dēlĭcĭās dōctūmquĕ sŭī cōnvīcĭă Nīlī

īnfāntēm, līnguā nĭmĭūm sălĭbūsquĕ prŏtērvūm,

dīlēxī: mĕŭs īllĕ, mĕūs. tēllūrĕ cădēntēm

ēxcēpi ātque ūnctūm gĕnĭtālī cārmĭnĕ fōvī

pōscēntēmquĕ nŏvās trĕmŭlīs ŭlŭlātĭbŭs aūrās

īnsĕrŭī vītaē. quīd plūs trĭbŭērĕ părēntēs?

quīn ălĭōs ōrtūs lībērtātēmquĕ sŭb īpsīs

ūbĕrĭbūs tĭbĭ, pārvĕ, dĕdī cūm mūnĕră nōstră

rīdēbās īngrātŭs ădhūc. prŏpĕrāvĕrĭt īllĕ,

sēd mĕrĭtō prŏpĕrābăt, ămōr, nē pērdĕrĕt ūllūm

lībērtās tām pārvă dĭēm. nōnne hōrrĭdŭs īpsōs

īnvĭdĭā sŭpĕrōs ĭnĭūstăquĕ Tārtără pūlsēm?

nōnnĕ gĕmām tē, cārĕ pŭēr? quō sōspĭtĕ nātōs

nōn cŭpĭī, prīmō gĕmĭtūm quī prōtĭnŭs ōrtū

īmplĭcŭīt fīxītquĕ mĭhī, cuī vērbă sŏnōsquĕ

mōnstrāvī quēstūsque ēt vūlnĕră caēcă rĕsōlvēns,

rēptāntēmquĕ sŏlō dēmīssŭs ăd ōscŭlă nōstră

ērēxī, blāndōquĕ sĭnū iām iāmquĕ cădēntēs

ēxsōpīrĕ gĕnās dūlcēsque āccērsĕrĕ sōmnōs.

cuī nōmēn vōx prīmă mĕūm lūdūsquĕ tĕnēllō

rīsŭs, ĕt ā nōstrō vĕnĭēbānt gaūdĭă vūltū.

Si manus aut similis docilis mihi fingere ceras

aut ebur impressis aurumve animare figuris.

hinc, Priscilla, tuo solatia grata marito

conciperem. namque egregia pietate meretur

5ut vel Apelleo vultus signata colore,

Phidiaca vel nata manu reddare dolenti.

sic auferre rogis umbram conatur, et ingens

certamen cum Morte gerit, curasque fatigat

artificum inque omni te quaerit amare metallo.

10sed mortalis honos, agilis quem dextra laborat.

nos tibi, laudati iuvenis rarissima coniunx,

longa nec obscurum finem latura perenni

temptamus dare iusta lyra, modo dexter Apollo

quique venit iuncto mihi semper Apolline Caesar

15annuat: haut alio melius condere sepulcro.

Sera quidem tanto struitur medicina dolori,

altera cum volucris Phoebi rota torqueat annum;

sed cum plaga recens et adhuc in vulnere primo

nigra domus, quis tum miseras accessus ad aures

20coniugis orbati? tunc flere et scindere vestes

et famulos lassare greges et vincere planctus

Fataque et iniustos rabidis pulsare querelis

caelicolas solamen erat. licet ipse levandos

ad gemitus silvis comitatus et amnibus Orpheus

25afforet atque omnis pariter matertera vatem,

omnis Apollineus tegeret Bacchique sacerdos:

nil cantus, nil fila deis pallentis Averni

Eumenidumque audita comis mulcere valerent:

tantus in attonito regnabat pectore luctus!

30nunc etiam ad tactus refugit iam plana cicatrix,

dum canimus, gravibusque oculis uxorius instat

imber. habentne pios etiamnum haec lumina fletus?

mira fides! citius genetrix Sipylea feretur

exhausisse genas, citius Tithonida maesti

35deficient rores aut exsatiata fatiscet

mater Achilleis hiemes affrangere bustis.

macte animi! notat ista deus, qui flectit habenas

orbis et humanos propior Iove digerit actus,

maerentemque videt lectique arcana ministri.

40hinc etiam documenta capit, quod diligis umbram

et colis exsequias. hic est castissimus ardor,

hic amor a domino meritus censore probari.

Nec mirum, si vos collato pectore mixtos

iunxit inabrupta Concordia longa catena.

45illa quidem nuptumque prior taedasque marito

passa alio, sed te ceu virginitate iugatum

visceribus totis animaque amplexa fovebat;

qualiter aequaevo sociatam palmite vitem

ulmus amat miscetque nemus ditemque precatur

50autumnum et caris gaudet redimita racemis.

Laudantur proavis seu pulchrae munere formae

quae morum carvere bonis, falsaeque potentes

laudis egent verae: tibi quamquam et origo niteret

et felix species multumque optanda maritis,

55ex te maior honos, unum novisse cubile,

unum secretis agitare sub ossibus ignem.

illum nec Phrygius vitiasset raptor amorem

Dulichiive proci nec qui fraternus adulter

casta Mycenaeo conubia polluit auro.

60si Babylonos opes, Lydae si pondera gazae

Indorumque dares Serumque Arabumque potentes

divitias, mallet cum paupertate pudica

intemerata mori vitamque rependere famae.

nec frons triste rigens nimiusque in moribus horror,

65sed simplex hilarisque fides et mixta pudori

gratia. quod si anceps metus ad maiora vocasset,

illa vel armiferas pro coniuge laeta catervas

fulmineosque ignes mediique pericula ponti

exciperet. melius, quod non adversa probarunt,

70quae tibi cura tori, quantus pro coniuge pallor.

sed meliore via dextros tua vota marito

promeruere deos, dum nocte dieque fatigas

numina, dum cunctis supplex advolveris aris

et mitem genium domini praesentis adoras.

75Audita es, venitque gradu Fortuna benigno.

vidit quippe pii iuvenis navamque quietem

intactamque fidem succinctaque pectora curis

et vigiles sensus et digna evolvere tantas

sobria corda vices, vidit qui cuncta suorum

80novit et inspectis ambit latus omne ministris.

nec mirum: videt ille ortus obitusque, quid Auster,

quid Boreas hibernus agat, ferrique togaeque

consilia atque ipsam mentem probat. ille iubatis

molem immensam umeris et vix tractabile pondus

85imposuit (nec enim numerosior altera sacra

cura domo): magnum late dimittere in orbem

Romulei mandata ducis, viresque modosque

imperii tractare manu; quae laurus ab Arcto,

quid vagus Euphrates, quid ripa binominis Histri,

90quid Rheni vexilla ferant, quantum ultimus orbis

cesserit et refugo circumsona gurgite Thule

(omnia nam laetas pila attollentia frondes,

nullaque famosa signatur lancea penna);

praeterea, fidos dominus si dividat enses,

95pandere, quis centum valeat frenare, maniplos

inter missus eques, quis praecepisse cohorti,

quem deceat clari praestantior ordo tribuni,

quisnam frenigerae signum dare dignior alae;

mille etiam praenosse vices, an merserit agros

100Nilus, an imbrifero Libye sudaverit Austro:

cunctaque si numerem, non plura interprete virga

nuntiat ex celsis ales Tegeaticus astris,

quaeque cadit liquidas Iunonia virgo per auras

et picturato pluvium ligat aëra gyro,

105quaeque tuas laurus volucri, Germanice, cursu

Fama vehit praegressa diem tardumque sub astris

Arcada et in medio linquit Thaumantida caelo.

Qualem te superi, Priscilla, hominesque benigno

aspexere die, cum primum ingentibus actis

110admotus coniunx! vicisti gaudia paene

ipsius, effuso dum pectore prona sacratos

ante pedes avide domini tam magna merentis

volveris. Aonio non sic in vertice gaudet,

quam pater arcani praefecit hiatibus antri

115Delius, aut primi cui ius venerabile thyrsi

Bacchus et attonitae tribuit vexilla catervae.

nec tamen hinc mutata quies probitasve secundis

intumuit: tenor idem animo moresque modesti

fortuna crescente manent. fovet anxia curas

120coniugis hortaturque simul flectitque labores.

ipsa dapes modicas et sobria pocula tradit,

exemplumque ad erile monet, velut Apula coniunx

agricolae parci vel sole infecta Sabino,

quae videt emeriti iam prospectantibus astris

125tempus adesse viri, propere mensasque torosque

instruit exspectatque sonum redeuntis aratri.

parva loquor. tecum gelidas comes illa per Arctos

Sarmaticasque hiemes Histrumque et pallida Rheni

frigora, tecum omnes animo durata per aestus

130et, si castra darent, vellet gestare pharetras,

vellet Amazonia latus intercludere pelta,

dum te pulverea bellorum nube videret

Caesarei prope fulmen equi divinaque tela

vibrantem et magnae sparsum sudoribus hastae.

135Hactenus alma chelys. tempus nunc ponere frondes,

Phoebe, tuas maestaque comam damnare cupresso.

Quisnam impacata consanguinitate ligavit

Fortunam Invidiamque deus? quis iussit iniquas

aeternum bellare deas? nullamne notabit

140illa domum, torvo quam non haec lumine figat

protinus et saeva proturbet gaudia dextra?

florebant hilares inconcussique penates:

nil maestum. quid enim, quamuis infida levisque,

Caesare tam dextro posset Fortuna timeri?

145invenere viam liventia Fata, piumque

intravit vis saeva larem. sic plena maligno

adflantur vineta Noto, sic alta senescit

imbre seges nimio, rapidae sic obvia puppi

invidet et velis adnubilat aura secundis:

150carpitur eximium fato Priscilla decorem;

qualiter alta comam silvarum gloria pinus

seu Iovis igne malo seu iam radice soluta

deficit et nulli spoliata remurmurat aurae.

quid probitas aut casta fides, quid numina prosunt

155culta deum? furvae miseram circum undique leti

vallavere plagae, tenduntur dura sororum

licia et exacti superest pars ultima fili.

nil famuli coetus, nil ars operosa medentum

auxiliata malis; comites tamen undique ficto

160spem simulant vultu, flentem notat illa maritum.

ille modo infernae nequiquam flumina Lethes

incorrupta rogat, nunc anxius omnibus aris

illacrimat signatque fores et pectore terget

limina; nunc magni vocat exorabile numen

165Caesaris. heu durus fati tenor! estne quod illi

non liceat? quantae poterant mortalibus annis

accessisse morae si tu, pater, omne teneres

arbitrium! caeco gemeret Mors clusa barathro

longius et vacuae posuissent stamina Parcae.

170Iamque cadunt vultus oculisque novissimus error

obtunsaeque aures, nisi cum vox sola mariti

noscitur; illum unum media de morte reversa

mens videt, illum aegris circumdat fortiter ulnis

immotas obuersa genas, nec sole supremo

175lumina, sed dulci mavult satiare marito.

Tum sic unanimum moriens solatur amantem:

"pars animae victura meae, cui linquere possim

o | utinam, quos dura mihi rapit Atropos, annos:

parce, precor, lacrimis, saevo ne concute planctu

180pectora, nec crucia fugientem coniugis umbram.

linquo equidem thalamos, salvo tamen ordine mortis,

quod prior: exegi longa potiora senecta

tempora; vidi omni pridem te flore nitentem,

vidi altae propius propiusque accedere dextrae.

185non in te Fatis, non iam caelestibus ullis

arbitrium: mecum ista fero. tu limite coepto

tende libens sacrumque latus geniumque potentem

irrequietus ama. nunc, quod cupis ipse iuberi,

da Capitolinis aeternum sedibus aurum,

190quo niteat sacri centeno pondere vultus

Caesaris et propriae signet cultricis amorem.

sic ego nec Furias nec deteriora videbo

Tartara et Elysias felix admittar in oras."

Haec dicit labens sociosque amplectitur artus

195haerentemque animam non tristis in ora mariti

transtulit et cara pressit sua lumina dextra.

At iuvenis magno flammatus pectora luctu

nunc implet saevo viduos clamore penates,

nunc ferrum laxare cupit, nunc ardua tendit

200in loca (vix retinent comites), nunc ore ligato

incubat amissae mersumque in corde dolorem

saevus agit, qualis conspecta coniuge segnis

Odrysius vates positis ad Strymona plectris

obstupuit tristemque rogum sine carmine flevit.

205ille etiam erecte rupisset tempora vitae,

ne tu Tartareum chaos incomitata subires,

sed prohibet mens fida duci servandaque sacris

imperiis et maior amor. Quis carmine digno

exsequias et dona malae feralia pompae

210perlegat? omne illic stipatum examine longo

ver Arabum Cilicumque fluit floresque Sabaei

Indorumque arsura seges praereptaque templis

tura, Palaestini simul Hebraeique liquores

Coryciaeque comae Cinyreaque germina; et altis

215ipsa toris Serum Tyrioque umbrata recumbit

tegmine. sed toto spectatur in agmine coniunx

solus; in hunc magnae flectuntur lumina Romae

ceu iuvenes natos suprema ad busta ferentem:

is dolor in vultu, tantum crinesque genaeque

220noctis habent. illam tranquillo fine solutam

felicemque vocant, lacrimas fudere marito.

Est locus, ante urbem qua primum nascitur ingens

Appia quaque Italo gemitus Almone Cybebe

ponit et Idaeos iam non reminiscitur amnis.

225hic te Sidonio velatam molliter ostro

eximius coniunx (nec enim fumantia busta

clamoremque rogi potuit perferre) beato

composuit, Priscilla, toro. nil longior aetas

carpere, nil aevi poterunt vitiare labores;

230sic cautum membris: tantas venerabile marmor

spirat opes. mox in varias mutata novaris

effigies: hoc aere Ceres, hoc lucida Gnosis,

illo Maia tholo, Venus hoc non improba saxo.

accipiunt vultus haud indignata decoros

235numina: circumstant famuli consuetaque turba

obsequiis, tunc rite tori mensaeque parantur

assiduae. domus ista, domus! quis triste sepulcrum

dixerit? hac merito visa pietate mariti

protinus exclames: "est hic, agnosco, minister

240illius, aeternae modo qui sacraria genti

condidit inque alio posuit sua sidera caelo."

sic, ubi magna novum Phario de litore puppis

solvit iter iamque innumeros utrimque rudentes

lataque veliferi porrexit bracchia mali

245invasitque vias, in eodem angusta phaselos

aequore et immensi partem sibi vindicat Austri.

Quid nunc immodicos, iuvenum lectissime, fletus

corde foves longumque vetas exire dolorem?

nempe times ne Cerbereos Priscilla tremescat

250latratus? tacet ille piis: ne tardior adsit

navita proturbetque vadis? Vehit ille merentes

protinus et manes placidus locat hospite cumba.

praeterea, si quando pio laudata marito

umbra venit, iubet ire faces Proserpina laetas

255egressasque sacris veteres heroidas antris

lumine purpureo tristes laxare tenebras

sertaque et Elysios animae praesternere flores.

sic manes Priscilla subit; ibi supplice dextra

pro te Fata rogat, reges tibi tristis Averni

260placat, ut expletis humani finibus aevi

pacantem terras dominum iuvenemque relinquas

ipse senex. certae iurant in vota sorores.

Rura meus Tyrrhena petit saltusque Tagetis

Crispinus; nec longa mora est aut avia tellus;

et mea secreto velluntur pectora morsu,

udaque turgentes impellunt lumina guttas,

5ceu super Aegaeas hiemes abeuntis amici

vela sequar spectemque ratem iam fessus ab altis

rupibus atque oculos longo querar aëre vinci.

Quid? si militiae iam te, puer inclite, primae

clara rudimenta et castrorum dulce vocaret

10auspicium, quanto manarent gaudia fletu

quosve darem amplexus! etiamne optanda propinquant

tristia, ut octonos bis iam tibi circuit orbes

vita? sed angustis animus robustior annis

succumbitque oneri et mentem sua non capit aetas.

15nec mirum: non te series inhonora parentum

obscurum proavis et priscae lucis egentem

plebeia de stirpe tulit; non sanguine cretus

turmali trabeaque recens et paupere clavo

augustam sedem et Latii penetrale senatus

20advena pulsasti, sed praecedente tuorum

agmine. Romulei qualis per iugera circi

cum pulcher visu titulis generosus avitis

exspectatur equus cuius de stemmate longo

felix demeritos habet admissura parentes,

25illum omnes acuunt plausus, illum ipse volantem

pulvis et incurvae gaudent agnoscere metae:

sic te, clare puer, genitum sibi Curia sensit

primaque patricia clausit vestigia luna.

mox Tyrios ex more sinus tunicamque potentem

30agnovere umeri. sed enim tibi magna parabat

ad titulos exempla pater. quippe ille iuventam

protinus ingrediens pharetratum invasit Araxen

belliger indocilemque fero servire Neroni

Armeniam. rigidi summam Mavortis agebat

35Corbulo, sed comitem belli sociumque laborum

ille quoque egregiis multum miratus in armis

Bolanum; atque illi curarum asperrima suetus

credere partirique metus, quod tempus amicum

fraudibus, exserto quaenam bona tempora bello,

40quae suspecta fides aut quae fuga vera ferocis

Armenii. Bolanus iter praenosse timendum,

Bolanus tutis iuga quaerere commoda castris,

metiri Bolanus agros, aperire malignas

torrentum nemorumque moras tantamque verendi

45mentem implere ducis iussisque ingentibus unus

sufficere. ipsa virum norat iam barbara tellus,

ille secundus apex bellorum et proxima cassis.

sic Phryges attoniti, quamquam Nemeaea viderent

arma Cleonaeusque acies impelleret arcus,

50pugnante Alcide tamen et Telamona timebant.

disce, puer (nec enim externo monitore petendus

virtutis tibi pulcher amor: cognata ministret

laus animos. aliis Decii reducesque Camilli

monstrentur): tu disce patrem, quantusque nigrantem

55fluctibus occiduis fessoque Hyperione Thulen

intrarit mandata gerens quantusque potentis

mille urbes Asiae sortito rexerit anno,

imperium mulcente toga. bibe talia pronis

auribus, haec certent tibi conciliare propinqui,

60haec iterent comites praecepta senesque paterna.

Iamque alio moliris iter nec deside passu

ire paras; nondum validae tibi signa iuventae

irrepsere genis, et adhuc tenor integer aevi.

nec genitor iuxta; fatis namque haustus iniquis

65occidit et geminam prolem sine praeside linquens.

nec saltem teneris ostrum puerile lacertis

exuit albentique umeros induxit amictu.

quem non corrupit pubes effrena novaeque

libertas properata togae? ceu nescia falcis

70silva comas tollit fructumque exspirat in umbras.

at tibi Pieriae tenero sub pectore curae

et pudor et docti legem sibi dicere mores;

tunc hilaris probitas et frons tranquilla nitorque

luxuriae confine tenens pietasque per omnes

75dispensata modos; aequaevo cedere fratri

mirarique patrem miseraeque ignoscere matri

admonvit fortuna domus. tibine illa nefanda

pocula letalesque manu componere sucos

evaluit, qui voce potes praevertere morsus

80serpentum atque omnis vultu placare novercas?

infestare libet manes meritoque precatu

pacem auferre rogis; sed te, puer optime, cerno

flectentem iustis et talia dicta parantem:

"parce precor cineri: fatum illud et ira nocentum

85Parcarum crimenque dei, mortalia quisquis

pectora sero videt nec primo in limine sistit

conatus scelerum atque animos infanda parantes.

excidat illa dies aevo nec postera credant

saecula! Nos certe taceamus et obruta multa

90nocte tegi propriae patiamur crimina gentis.

exegit poenas, hominum cui cura suorum,

quo Pietas auctore redit terrasque revisit,

quem timet omne nefas. satis haec lacrimandaque nobis

ultio. quin saevas utinam exorare liceret

95Eumenidas timidaeque avertere Cerberon umbrae

immemoremque tuis citius dare manibus amnem."

Macte animo, iuvenis! sed crescunt crimina matris.

nec tantum pietas, sed protinus ardua virtus

affectata tibi. nuper cum forte sodalis

100immeritae falso palleret crimine famae

erigeretque forum succinctaque iudice multo

surgeret et castum vibraret Iulia fulmen,

tu, quamquam non ante forum legesque severas

passus sed tacita studiorum occultus in umbra,

105defensare metus adversaque tela subisti

pellere, inermis adhuc et tiro, paventis amici.

haud umquam tales aspexit Romulus annos

Dardaniusque senex medii bellare togata

strage fori. stupuere patres temptamina tanta

110conatusque tuos, nec iam reus ipse timebat.

par vigor et membris, promptaeque ad fortia vires

sufficiunt animo atque ingentia iussa sequuntur.

ipse ego te nuper Tiberino in litore vidi

qua Tyrrhena vadis Laurentibus aestuat unda,

115tendentem cursus vexantemque ilia nuda

calce ferocis equi, vultu dextraque minacem

(si qua fides dictis, stupui armatumque putavi):

Gaetulo sic pulcher equo Troianaque quassans

tela novercales ibat venator in agros

120Ascanius miseramque patri flagrabat Elissam;

Troilus haud aliter gyro leviore minantis

eludebat equos aut quem de turribus altis

Arcadas Ogygio versantem in pulvere metas

spectabant Tyriae non torvo lumine matres.

125ergo age (nam magni ducis indulgentia pulsat

certaque dat votis hilaris vestigia frater),

surge animo et fortes castrorum concipe curas.

monstrabunt acies Mavors Actaeaque virgo,

flectere Castor equos, umeris quatere arma Quirinus,

130qui tibi tam tenero permisit plaudere collo

nubigenas clipeos intactaque caedibus arma.

Quasnam igitur terras, quem Caesaris ibis in orbem?

Arctoosne amnes et Rheni fracta natabis

flumina, an aestiferis Libyae sudabis in arvis?

135an iuga Pannoniae mutatoresque domorum

Sauromatas quaties? an te septenus habebit

Hister et umbroso circumflua coniuge Peuce?

an Solymum cinerem palmetaque capta subibis

non sibi felicis silvas ponentis Idumes?

140quod si te magno tellus frenata parenti

accipiat, quantum ferus exsultabit Araxes,

quanta Caledonios attollet gloria campos,

cum tibi longaevus referet trucis incola terrae:

"hic suetus dare iura parens, hoc caespite turmas

145affari velut e specula, castellaque longe

(aspicis?) ille dedit cinxitque haec moenia fossa;

belligeris haec dona deis, haec tela dicavit

(cernis adhuc titulos); hunc ipse vocantibus armis

induit, hunc regi rapuit thoraca Britanno."

150qualiter in Teucros victricia bella paranti

ignotum Pyrrho Phoenix narrabat Achillem.

Felix qui viridi fidens, Optate, iuventa

durabis quascumque vias vallumque subibis,

forsan et ipse latus (sic numina principis adsint)

155cinctus et unanimi comes indefessus amici,

quo Pylades ex more pius, quo Dardana gessit

bella Menoetiades. quippe haec concordia vobis,

hic amor est duretque precor! nos fortior aetas

iam fugit; hinc votis tantum precibusque iuvabo.

160ei mihi, sed coetus solitos si forte ciebo

et mea Romulei venient ad carmina patres,

tu deeris, Crispine, mihi, cuneosque per omnes

te meus absentem circumspectabit Achilles.

sed venies melior (vatum non irrita currunt

165omina): quique aquilas tibi nunc et castra recludit,

idem omnes perferre gradus cingique superbis

fascibus et patrias dabit insedisse curules.

Sed quis ab excelsis Troianae collibus Albae,

unde suae iuxta prospectat moenia Romae

170proximus ille deus, Fama velocior intrat

nuntius atque tuos implet, Crispine, penates?

dicebam certe: vatum non irrita currunt

auguria. en, ingens reserat tibi limen honorum

Caesar et Ausonii committit munia ferri.

175vade, puer, tantisque enixus suffice donis,

felix, qui magno iam nunc sub praeside iuras

cuique sacer primum tradit Germanicus ensem.

non minus hoc, fortis quam si tibi panderet ipse

Bellipotens aquilas torvaque induceret ora

180casside. vade alacer maioraque disce mereri.

Ipse malas vires et lamentabile carmen

Elysio de fonte mihi pulsumque sinistrae

da, genitor praedocte, lyrae. neque enim antra moveri

Delia nec solitam fas est impellere Cirrham

5te sine. Corycia quicquid modo Phoebus in umbra,

quicquid ab Ismariis monstrarat collibus Euhan,

dedidici. fugere meos Parnasia crines

vellera, funestamque hederis irrepere taxum

extimui trepidamque (nefas!) arescere laurum.

10certe ego, magnanimum qui facta attollere regum

ibam altum spirans Martemque aequare canendo.

quis sterili mea corda situ, quis Apolline merso

frigida damnatae praeduxit nubila menti?

stant circum attonitae vatem et nil dulce sonantes

15nec digitis nec voce deae. dux ipsa silenti

fulta caput cithara, qualis post Orphea raptum

astitit, Hebre, tibi, cernens iam surda ferarum

agmina et immotos sublato carmine lucos.

At tu seu membris emissus in ardua tendens

20fulgentisque plagas rerumque elementa recenses,

quis deus, unde ignes, quae ducat semita solem,

quae minuat Phoeben quaeque integrare latentem

causa queat, notique modos extendis Arati;

seu tu Lethaei secreto in gramine campi

25concilia heroum iuxta manisque beatos,

Maeonium Ascraeumque senem non segnior umbra

accolis alternumque sonas et carmina misces:

da vocem magno, pater, ingeniumque dolori.

Nam me ter relegens caelo terque ora retexens

30Luna videt residem nullaque Heliconide tristis

solantem curas: tuus ut mihi vultibus ignis

irrubuit cineremque oculis umentibus hausi,

vilis honos studiis. vix haec in munera solvo

primum animum tacitisque situm depellere chordis

35nunc etiam labente manu nec lumine sicco

ordior acclinis tumulo quo molle quiescis

iugera nostra tenens, ubi post Aeneia fata

stellatus Latiis ingessit montibus Albam

Ascanius, Phrygio dum pinguis sanguine campos

40odit et infaustae regnum dotale novercae.

hic ego te (nam Sicanii non mitius halat

aura croci; dites nec si tibi rara Sabaei

cinnama, odoratas nec Arabs decerpsit aristas),

inferni cum laude laci sed carmine plango

45Pierio; sume et gemitus et vulnera nati

et lacrimas, rari quas umquam habuere parentes.

atque utinam fortuna mihi dare manibus aras,

par templis opus, aëriamque educere molem,

Cyclopum scopulos ultra atque audacia saxa

50Pyramidum, et magno tumulum praetexere luco!

illic et Siculi superassem dona sepulcri

et Nemees lucum et Pelopis sollemnia trunci.

illic Oebalio non finderet aëra disco

Graiorum vis nuda virum, non arva rigaret

55sudor equum aut putri sonitum daret ungula fossa;

sed Phoebi simplex chorus, et frondentia vatum

praemia laudato, genitor, tibi rite ligarem.

ipse madens oculis, umbrarum animaeque sacerdos,

praecinerem gemitum, cui te nec Cerberus omni

60ore nec Orpheae quirent avertere leges.

atque tibi moresque tuos et facta canentem

fors et magniloquo non posthabuisset Homero,

tenderet et torvo pietas aequare Maroni.

Cur magis incessat superos et aena sororum

65stamina, quae tepido genetrix super aggere nati

orba sedet, vel quae primaevi coniugis ignem

aspicit obstantesque manus turbamque tenentem

vincit in ardentem, liceat, moritura maritum?

maior et his forsan superos et Tartara pulset

70invidia: externis etiam miserabile visu

funus eat. sed nec modo se Natura dolenti

nec Pietas iniusta dedit: mihi limine primo

fatorum et viridi, genitor, ceu raptus ab aevo

Tartara dura subis. nec enim Marathonia virgo

75parcius exstinctum saevorum crimine agrestum

fleverit Icarium, Phrygia quam turre cadentem

Astyanacta parens. laqueo quin illa supremos

inclusit gemitus: at te post funera magni

Hectoris Haemonio pudor est servisse marito.

80Non ego, quas fati certus sibi morte canora

inferias praemittit olor nec rupe quod atra

Tyrrhenae volucres nautis praedulce minantur,

in patrios adhibebo rogos; non murmure trunco

quod gemit et durae queritur Philomela sorori:

85nota nimis vati. quis non in funere cunctos

Heliadum ramos lacrimosaque germina dixit

et Phrygium silicem, atque ausum contraria Phoebo

carmina nec fida gavisam Pallada buxo?

te Pietas oblita virum revocataque caelo

90Iustitia et gemina plangat Facundia lingua

et Pallas doctique cohors Heliconia Phoebi;

quis labor Aonios seno pede ducere cantus

et quibus Arcadia carmen testudine mensis

†cydalibem† nomenque fuit, quosque orbe sub omni

95ardua septena numerat Sapientia fama,

qui furias regumque domos aversaque caelo

sidera terrifico super intonvere cothurno,

et quis lasciva vires tenuare Thalia

dulce vel heroos gressu truncare tenores.

100omnia namque animo complexus et omnibus usus

qua fandi vis lata patet, sive orsa libebat

Aoniis vincire modis seu voce soluta

spargere et effreno nimbos aequare profatu.

Exsere semirutos subito de pulvere vultus,

105Parthenope, crinemque adflato monte sepultum

pone super tumulos et magni funus alumni,

quo non Munychiae quicquam praestantius arces

doctaque Cyrene Sparteve animosa creavit.

si tu stirpe vacans famaeque obscura iaceres

110nil gentile tenens, illo te cive probabas

Graiam atque Euboico maiorum sanguine duci.

ille tuis totiens praestabat tempora sertis

cum stata laudato caneret quinquennia versu

ora supergressus Pylii senis oraque regis

115Dulichii speciemque comam subnexus utroque.

non tibi deformes obscuri sanguinis ortus

nec sine luce genus, quamquam fortuna parentum

artior expensis. etenim te divite ritu

ponere purpureos Infantia legit amictus

120stirpis honore datos et nobile pectoris aurum.

protinus exorto dextrum risere sorores

Aonides, puerique chelyn summisit et ora

imbuit amne sacro iam tum mihi blandus Apollo.

nec simplex patriae decus, et natalis origo

125pendet et ambiguo geminae certamine terrae.

te de gente suum Latiis ascita colonis

Graia refert Hyele, Troius qua puppe magister

excidit et mediis miser evigilavit in undis;

maior at inde suum longo probat ordine vitae

130Maeoniden aliaeque aliis natalibus urbes

diripiunt cunctaeque probant; non omnibus ille

verus, alit victos immanis gloria falsi.

atque ibi dum profers annos vitamque salutas,

protinus ad patrii raperis certamina lustri

135vix implenda viris, laudum festinus et audax

ingenii. stupuit primaeva ad carmina plebes

Euboica et natis te monstravere parentes.

inde frequens pugnae nulloque ingloria sacro

vox tua: non totiens victorem Castora gyro

140nec fratrem caestu virides coluere Therapnae.

sin pronum vicisse domi, quid Achaea mereri

praemia, nunc ramis Phoebi, nunc gramine Lernae,

nunc Athamantea protectum tempora pinu,

cum totiens lassata tamen nusquam avia frondes

145abstulit aut alium tetigit Victoria crinem?

Hinc tibi vota patrum credi generosaque pubes

te monitore regi, mores et facta priorum

discere, quis casus Troiae, quam tardus Ulixes,

quantus equum pugnasque virum decurrere versu

150Maeonides quantumque pios ditarit agrestes

Ascraeus Siculusque senex, qua lege recurrat

Pindaricae vox flexa lyrae volucrumque precator

Ibycus et tetricis Alcman cantatus Amyclis

Stesichorusque ferox saltusque ingressa viriles

155non formidata temeraria Chalcide Sappho,

quosque alios dignata chelys. tu pandere doctus

carmina Battiadae latebrasque Lycophronis atri

Sophronaque implicitum tenuisque arcana Corinnae.

sed quid parva loquor? tu par adsuetus Homero

160ferre iugum senosque pedes aequare solutis

versibus et numquam passu breviore relinqui.

quid mirum, patria si te petiere relicta

quos Lucanus ager, rigidi quos iugera Dauni,

quos Veneri plorata domus neglectaque tellus

165Alcidae, vel quos e vertice Surrentino

mittit Tyrrheni speculatrix virgo profundi,

quos propiore sinu lituo remoque notatus

collis et Ausonii pridem laris hospita Cyme

quosque Dicarchei portus Baianaque mittunt

170litora, qua mediis alte permissus anhelat

ignis aquis et operta domos incendia servant?

sic ad Avernales scopulos et opaca Sibyllae

antra rogaturae veniebant undique gentes;

illa minas divum Parcarumque acta canebat

175quamuis decepto vates non irrita Phoebo.

mox et Romuleam stirpem proceresque futuros

instruis inque patrum vestigia ducere perstas.

sub te Dardanius facis explorator opertae,

qui Diomedei celat penetralia furti,

180crevit et inde sacrum didicit puer; arma probator

monstrasti Saliis praesagumque aethera certis

auguribus; cui Chalcidicum fas volvere carmen,

cur Phrygii lateat coma flaminis, et tua multum

verbera succincti formidavere Luperci.

185Et nunc ex illo forsan grege gentibus alter

iura dat Eois, alter compescit Hiberas,

alter Achaemenium secludit zeugmate Persen,

hi dites Asiae populos, hi Pontica frenant,

hi fora pacificis emendant fascibus, illi

190castra pia statione tenent: tu laudis origo.

Non tibi certassent iuvenilia fingere corda

Nestor et indomiti Phoenix moderator alumni

quique tubas acres lituosque audire volentem

Aeaciden alio frangebat carmine Chiron.

195Talia dum celebras, subitam civilis Erinys

Tarpeio de monte facem Phlegraeaque movit

proelia. sacrilegis lucent Capitolia taedis,

et Senonum furias Latiae sumpsere cohortes.

vix requies flammae necdum rogus ille deorum

200siderat, excisis cum tu solacia templis

impiger et multum facibus velocior ipsis

concinis ore pio captivaque fulmina defles.

mirantur Latii proceres ultorque deorum

Caesar, et e medio divum pater annuit igni.

205iamque et flere pio Vesuvina incendia cantu

mens erat et gemitum patriis impendere damnis,

cum pater exemptum terris ad sidera montem

sustulit et late miseras deiecit in urbes.

Me quoque vocales lucos Boeotaque tempe

210pulsantem, cum stirpe tua descendere dixi,

admisere deae; nec enim mihi sidera tantum

aequoraque et terras, quae mos debere parenti,

sed decus hoc quodcumque lyrae primusque dedisti

non vulgare loqui et famam sperare sepulcro.

215qualis eras, Latios quotiens ego carmine patres

mulcerem felixque tui spectator adesses

muneris! heu quali confusus gaudia fletu

vota piosque metus inter laetumque pudorem!

quam tuus ille dies, quam non mihi gloria maior!

220talis Olympiaca iuvenem cum spectat harena

qui genuit, plus ipse ferit, plus corde sub alto

caeditur; attendunt cunei, spectatur Achaeis

ille magis, crebro dum lumina pulveris haustu

obruit et prensa vovet exspirare corona.

225ei mihi quod tantum patrias ego vertice frondes

solaque Chalcidicae Cerealia dona coronae

te sub teste tuli! qualem te Dardanus Albae

vix cepisset ager, si per me serta tulisses

Caesarea donata manu! quod subdere robur

230illa dies, quantum potuit dempsisse senectae!

nam quod me mixta quercus non pressit oliva

et fugit speratus honos, quam dulce parentis

invida Tarpei caneres! te nostra magistro

Thebais urguebat priscorum exordia vatum;

235tu cantus stimulare meos, tu pandere facta

heroum bellique modos positusque locorum

monstrabas. Labat incerto mihi limite cursus

te sine, et orbatae caligant vela carinae.

nec solum larga memet pietate fovebas:

240talis et in thalamos. una tibi cognita taeda

conubia, unus amor. certe seiungere matrem

iam gelidis nequeo bustis; te sentit habetque,

te videt et tumulos ortuque obituque salutat,

ut Pharios aliae ficta pietate dolores

245Mygdoniosque colunt et non sua funera plorant.

Quid referam expositos servato pondere mores?

quae pietas, quam vile lucrum, quae cura pudoris,

quantus amor recti! rursusque, ubi dulce remitti,

gratia quae dictis! animo quam nulla senectus!

250his tibi pro meritis famam laudesque benignas

iudex cura deum nulloque e vulnere tristem

concessit. raperis, genitor, non indigus aevi,

non nimius, trinisque decem quinquennia lustris

iuncta ferens. sed me pietas numerare dolorque

255non sinit, o Pylias aevi transcendere metas

et Teucros aequare senes, o digne videre

me similem! sed nec leti tibi ianua tristis:

quippe leves causae, nec segnis labe senili

exitus instanti praemisit membra sepulcro,

260sed te torpor iners et mors imitata quietem

explicuit falsoque tulit sub Tartara somno.

Quos ego tunc gemitus (comitum manus anxia vidit,

vidit et exemplum genetrix gavisaque novit),

quae lamenta tuli! veniam concedite, manes,

265fas dixisse, pater: non tu mihi plura dedisses.

felix ille patrem vacuis circumdedit ulnis;

vellet et Elysia quamuis in sede locatum

abripere et Danaas iterum portare per umbras,

temptantem et vivos molitum in Tartara gressus

270detulit infernae vates longaeva Dianae;

si chelyn Odrysiam pigro transmisit Averno

causa minor, si Thessalicis Admetus in oris,

si lux una retro Phylaceida rettulit umbram,

cur nihil exoret, genitor, chelys aut tua manes

275aut mea? Fas mihi sic patrios contingere vultus,

fas iunxisse manus, et lex quaecumque sequatur.

At vos, umbrarum reges Aetnaeaque Iuno,

si laudanda precor, taedas auferte comasque

Eumenidum; nullo sonet asper ianitor ore,

280centauros Hydraeque greges Scyllaeaque monstra

aversae celent valles, umbramque senilem

invitet ripis, discussa plebe, supremus

vector et in media componat molliter alga.

ite, pii manes Graiumque examina vatum,

285illustremque animam Lethaeis spargite sertis

et monstrate nemus, quo nulla irrumpit Erinys,

in quo falsa dies caeloque simillimus aër.

Inde tamen venias melior qua porta malignum

cornea vincit ebur, somnique in imagine monstra,

290quae solitus. sic sacra Numae ritusque colendos

mitis Aricino dictabat Nympha sub antro,

Scipio sic plenos Latio Iove ducere somnos

creditur Ausoniis, sic non sine Apolline Sylla.

Crimine quo merui, iuvenis placidissime divum,

quove errore miser, donis ut solus egerem,

Somne, tuis? tacet omne pecus volucresque feraeque

et simulant fessos curvata cacumina somnos,

5nec trucibus fluviis idem sonus; occidit horror

aequoris, et terris maria acclinata quiescunt.

septima iam rediens Phoebe mihi respicit aegras

stare genas; totidem Oetaeae Paphiaeque revisunt

lampades et totiens nostros Tithonia questus

10praeterit et gelido spargit miserata flagello.

unde ego sufficiam? non si mihi lumina mille,

quae sacer alterna tantum statione tenebat

Argus et haud umquam vigilabat corpore toto.

at nunc, heu! si aliquis longa sub nocte puellae

15bracchia nexa tenens ultro te, Somne, repellit,

inde veni, nec te totas infundere pennas

luminibus compello meis (hoc turba precetur

laetior): extremo me tange cacumine virgae,

sufficit, aut leviter suspenso poplite transi.

Me miserum! neque enim verbis sollemnibus ulla

incipiam nec Castaliae vocalibus undis

invisus Phoeboque gravis. quae vestra, sorores,

orgia, Pieriae, quas incestavimus aras?

5dicite, post poenam liceat commissa fateri.

numquid inaccesso posui vestigia luco?

num vetito de fonte bibi? quae culpa, quis error,

quem luimus tantis? morientibus ecce lacertis

viscera nostra tenens animamque avellitur infans,

10non de stirpe quidem nec qui mea nomina ferret

oraque; non fueram genitor, sed cernite fletus

liventesque genas et credite planctibus orbi:

orbus ego. huc patres et aperto pectore matres

conveniant; cineremque oculis et crimina ferte!

15si qua sub uberibus plenis ad funera natos

ipsa gradu labente tulit madidumque cecidit

pectus et ardentes restinxit lacte papillas;

quisquis adhuc tenerae signatum flore iuventae

immersit cineri iuvenem primaque iacentis

20serpere crudelis vidit lanugine flammas,

adsit et alterno mecum clamore fatiscat:

vincetur lacrimis, et te, Natura, pudebit.

tanta mihi feritas, tanta est insania luctus.

hoc quoque dum meditor, ter dena luce peracta,

25acclinis tumulo et planctus in carmina verto

discordesque modos et singultantia verba

molior, orsa lyrae vis est atque ira tacendi

impatiens, sed nec solitae mihi vertice laurus

nec fronti vittatus honos. en taxea marcet

30silva comis, hilaresque hederas plorata cupressus

excludit ramis; nec eburno pollice chordas

pulso, sed incertam digitis errantibus amens

scindo chelyn. iuvat, heu!, iuvat illaudabile carmen

fundere et incompte miserum laudare dolorem.

35sic merui? sic me cantuque habituque nefastum

aspiciant superi? pudeat Thebasque novumque

Aeaciden: nil iam placidum manabit ab ore.

ille ego qui (quotiens!) blande matrumque patrumque

vulnera, qui viduos potui mulcere dolores,

40ille ego lugentum mitis solator, acerbis

auditus tumulis et descendentibus umbris,

deficio medicasque manus fomentaque quaero

vulneribus, sed si ulla, meis. nunc tempus, amici,

quorum ego manantes oculos et saucia tersi

45pectora: reddite opem, saevas exsolvite gratis.

nimirum cum vestra domus ego funera maestus

increpitans: "qui damna doles aliena, repone

infelix lacrimas et tristia carmina serva".

verum erat: absumptae vires et copia fandi

50nulla mihi, dignumque nihil mens fulmine tanto

repperit: inferior vox omnis et omnia sordent

verba. ignosce, puer: tu me caligine mersum

obruis. a! durus, viso si vulnere carae

coniugis invenit caneret quod Thracius Orpheus

55dulce sibi, si busta Lini complexus Apollo

non tacuit. nimius fortasse avidusque doloris

dicor et in lacrimis iustum excessisse pudorem!

quisnam autem gemitus lamentaque nostra rependis?

o nimium felix, nimium crudelis et expers

60imperii, Fortuna, tui, qui dicere legem

fletibus aut fines audet censere dolendi!

incitat, heu!, planctus; potius fugientia ripas

flumina detineas rapidis aut ignibus obstes,

quam miseros lugere vetes. tamen ille severus,

65quisquis is est, nostrae cognoscat vulnera causae.

Non ego mercatus Pharia de puppe loquaces

delicias doctumque sui convicia Nili

infantem, lingua nimium salibusque protervum,

dilexi: meus ille, meus. tellure cadentem

70excepi atque unctum genitali carmine fovi

poscentemque novas tremulis ululatibus auras

inservi vitae. quid plus tribuere parentes?

quin alios ortus libertatemque sub ipsis

uberibus tibi, parve, dedi cum munera nostra

75ridebas ingratus adhuc. properaverit ille,

sed merito properabat, amor, ne perderet ullum

libertas tam parva diem. nonne horridus ipsos

invidia superos iniustaque Tartara pulsem?

nonne gemam te, care puer? quo sospite natos

80non cupii, primo gemitum qui protinus ortu

implicuit fixitque mihi, cui verba sonosque

monstravi questusque et vulnera caeca resolvens,

reptantemque solo demissus ad oscula nostra

erexi, blandoque sinu iam iamque cadentes

85exsopire genas dulcesque accersere somnos.

cui nomen vox prima meum ludusque tenello

risus, et a nostro veniebant gaudia vultu.