0

"Rēm pŏpŭlī trāctās?" (bārbātum haēc crēdĕ măgīstrūm

dīcĕrĕ, sōrbĭtĭō tōllīt quēm dīră cĭcūtaē)

"quō frētūs? dīc hōc, māgnī pūpīllĕ Pĕrīclī.

scīlĭcĕt īngĕnĭum ēt rērūm prūdēntĭă vēlōx

āntĕ pĭlōs vēnīt, dīcēndă tăcēndăvĕ cāllēs.5

ērgo ŭbĭ cōmmōtā fērvēt plēbēcŭlă bīlĕ,

fērt ănĭmūs călĭdaē fēcīssĕ sĭlēntĭă tūrbaē

maiestate manus. quid deinde loquere? "Quirites,

hōc pŭtă nōn iūstum ēst, īllūd mălĕ, rēctĭŭs īllūd."

scīs ĕtĕnīm iūstūm gĕmĭnā sūspēndĕrĕ lāncĕ10

āncĭpĭtīs lībraē, rēctūm dīscērnĭs ŭbi īntēr

cūrvă sŭbīt vēl cūm fāllīt pĕdĕ rēgŭlă vārō,

ēt pŏtĭs ēs nīgrūm vĭtĭō praēfīgĕrĕ thētă.

quīn tu ĭgĭtūr sūmmā nēquīquām pēllĕ dĕcōrūs

āntĕ dĭēm blāndō caūdām iāctārĕ pŏpēllō15

dēsĭnĭs, Āntĭcўrās mĕlĭōr sōrbērĕ mĕrācās?

quaē tĭbĭ sūmmă bŏni ēst? ūnctā vīxīssĕ pătēllā

sēmpĕr ĕt ādsĭdŭō cūrātă cŭtīcŭlă sōlĕ?

ēxspēcta, haūt ălĭūd rēspōndĕăt haēc ănŭs. Ī nūnc,

"Dīnŏmăchēs ĕgŏ sūm" sūfflā, "sūm cāndĭdŭs." ēstō,20

dūm nē dētĕrĭūs săpĭāt pānnūcĭă Baūcīs,

cūm bĕnĕ dīscīnctō cāntāvĕrĭt ōcĭmă vērnaē."

ūt nēmo īn sēsē tēmptāt dēscēndĕrĕ, nēmŏ,

sēd praēcēdēntī spēctātūr māntĭcă tērgō!

quaēsĭĕrīs "nōstīn Vēttīdī praēdĭă?" "cūiūs?"25

"dīvĕs ărāt Cŭrĭbūs quāntūm nōn mīlŭŭs ērrāt."

"hūnc ăĭs, hūnc dīs īrātīs gĕnĭōquĕ sĭnīstrō,

quī, quāndōquĕ iŭgūm pērtūsa ād cōmpĭtă fīgīt,

sērĭŏlaē vĕtĕrēm mĕtŭēns dērādĕrĕ līmūm

īngĕmĭt "hōc bĕnĕ sīt" tŭnĭcātūm cūm sălĕ mōrdēns30

cēpe ēt fārrātām pŭĕrīs plaūdēntĭbŭs ōllām

pānnōsām faēcēm mŏrĭēntīs sōrbĕt ăcētī?"

āt si ūnctūs cēssēs ēt fīgās īn cŭtĕ sōlēm,

ēst prŏpĕ te īgnōtūs cŭbĭtō quī tāngăt ĕt ācrĕ

dēspŭăt: "hī mōrēs! pēnēmque ārcānăquĕ lūmbī35

rūncāntēm pŏpŭlō mārcēntīs pāndĕrĕ vūlvās.

tūm, cūm māxīllīs bălănātūm gaūsăpĕ pēctās,

īnguĭnĭbūs quārē dētōnsūs gūrgŭlĭo ēxstāt?

quīnquĕ pălaēstrītaē lĭcĕt haēc plāntārĭă vēllānt

ēlīxāsquĕ nătēs lăbĕfāctēnt fōrcĭpe ădūncā,40

nōn tămĕn īstă fĭlīx ūllō mānsuēscĭt ărātrō."

caēdĭmŭs īnquĕ vĭcēm praēbēmūs crūră săgīttīs.

vīvĭtŭr hōc pāctō, sīc nōvĭmŭs. īlĭă sūbtēr

caēcūm vūlnŭs hăbēs, sēd lātō bāltĕŭs aūrō

praētĕgĭt. ūt māvīs, dā vērba ēt dēcĭpĕ nērvōs,45

sī pŏtĕs. "ēgrĕgĭūm cūm mē vīcīnĭă dīcāt,

nōn crēdām?" vīsō sī pāllēs, īmprŏbĕ, nūmmō,

sī făcĭs īn pēnēm quīdquīd tĭbĭ vēnĭt, ămārūm

sī pŭtĕāl mūltā caūtūs vībīcĕ flăgēllās,

nēquīquām pŏpŭlō bĭbŭlās dōnāvĕrĭs aūrēs.50

rēspŭĕ quōd nōn ēs; tōllāt sŭă mūnĕră cērdŏ.

tēcum hăbĭtā: nōrīs quām sīt tĭbĭ cūrtă sŭpēllēx.

"Rem populi tractas?" (barbatum haec crede magistrum

dicere, sorbitio tollit quem dira cicutae)

"quo fretus? dic hoc, magni pupille Pericli.

scilicet ingenium et rerum prudentia velox

5ante pilos venit, dicenda tacendave calles.

ergo ubi commota fervet plebecula bile,

fert animus calidae fecisse silentia turbae

maiestate manus. quid deinde loquere? "Quirites,

hoc puta non iustum est, illud male, rectius illud."

10scis etenim iustum gemina suspendere lance

ancipitis librae, rectum discernis ubi inter

curva subit vel cum fallit pede regula varo,

et potis es nigrum vitio praefigere theta.

quin tu igitur summa nequiquam pelle decorus

15ante diem blando caudam iactare popello

desinis, Anticyras melior sorbere meracas?

quae tibi summa boni est? uncta vixisse patella

semper et adsiduo curata cuticula sole?

exspecta, haut aliud respondeat haec anus. I nunc,

20"Dinomaches ego sum" suffla, "sum candidus." esto,

dum ne deterius sapiat pannucia Baucis,

cum bene discincto cantaverit ocima vernae."

ut nemo in sese temptat descendere, nemo,

sed praecedenti spectatur mantica tergo!

25quaesieris "nostin Vettidi praedia?" "cuius?"

"dives arat Curibus quantum non milvus errat."

"hunc ais, hunc dis iratis genioque sinistro,

qui, quandoque iugum pertusa ad compita figit,

seriolae veterem metuens deradere limum

30ingemit "hoc bene sit" tunicatum cum sale mordens

cepe et farratam pueris plaudentibus ollam

pannosam faecem morientis sorbet aceti?"

at si unctus cesses et figas in cute solem,

est prope te ignotus cubito qui tangat et acre

35despuat: "hi mores! penemque arcanaque lumbi

runcantem populo marcentis pandere vulvas.

tum, cum maxillis balanatum gausape pectas,

inguinibus quare detonsus gurgulio exstat?

quinque palaestritae licet haec plantaria vellant

40elixasque nates labefactent forcipe adunca,

non tamen ista filix ullo mansuescit aratro."

caedimus inque vicem praebemus crura sagittis.

vivitur hoc pacto, sic novimus. ilia subter

caecum vulnus habes, sed lato balteus auro

45praetegit. ut mavis, da verba et decipe nervos,

si potes. "egregium cum me vicinia dicat,

non credam?" viso si palles, improbe, nummo,

si facis in penem quidquid tibi venit, amarum

si puteal multa cautus vibice flagellas,

50nequiquam populo bibulas donaveris aures.

respue quod non es; tollat sua munera cerdo.

tecum habita: noris quam sit tibi curta supellex.