Carminis incentor mihi Iuppiter! auspice terras
linquo Iove et celsam reserat dux Iuppiter aethram.
imus in astra Iovis monitu, Iovis omine caelum
et Iovis imperio mortalibus aethera pando.
5Hic statio, hic sedes primi patris. iste paterni
principium motus, vis fulminis iste corusci,
vita elementorum, mundi calor, aetheris ignis
astrorumque vigor, perpes substantia lucis
et numerus celsi modulaminis. hic tener aër
10materiaeque gravis concretio, sucus ab alto
corporibus caelo, cunctarum alimonia rerum,
flos et flamma animae. qui discurrente meatu
mentis primigenae penetralia dura resolvens
implevit largo venas operatus amore,
15ordinis ut proprii fetus daret. iste calorem,
quo digesta capax solidaret semina mundus,
inservit. rite hunc primum, medium atque secundum
vox secreta canit sibi; nam permixtus utrimque
et fultus sese geminum latus unus et idemst,
20auctor agendorum propriique patrator amoris
et mundi vere factus pater. hic chaos altum
lumine perrupit, tenebrarum hic vincula primus
solvit et ipse parens rerum fluitantia fixit.
hic dispersa locis statuit primordia iustis,
25hic digestorum speciem dedit, iste colorem
imposuit rebus sexuque immixtus utroque
atque aevi pariter gemini, simul omnia lustrans,
sufficit alterno res semine. rerum opifex hic,
hic altor rerum, rex mundi, celsa potestas
30aetheris atque Erebi, pigra inclinatio nodi,
insociabilium discretio iusta deorum.
cuius et extremum tellus opus, ignea cuius
lumina sunt late sol et soror: ille diei
tendat ut infusi rutilum iubar, altera noctis
35ut face flammanti tenebrosos rumpat amictus,
nec desit genitis pater ullo in tempore rebus.
istius ille anni pulcher chorus, alta ut ebescat
terra gelu, ver ut blandis arrideat auris,
pulverulenta siti tellurem ut torreat aestas
40et gravis autumni redeat fetura parentis.
hoc duce per tumidi ferimur freta gurgitis, isto
praeceptore solum gravibus versamus aratris.
iste modum statuit signis, hic rebus honorem
infundit, tenebris hic interlabitur aethrae,
45viscera et aeternos animat genitabilis artus.
Denique ne longum marcentia corda iacerent
mundanique ortus mens immemor omnia sensim
vilia conciperet neque se subduceret umquam
fontis in aeterni primordia, quo velut amnis,
50quem festina citis urget natura fluentis,
lapsu continuo ruiturae in corpora nostra
prorumpunt animae seriemque per aethera nectunt:
hic primum Gnidii radium senis intulit astris
mortalemque loqui docuit convexa deorum,
55cur Hyperionios nepa circumflecteret ignes,
autumni reditu cur sub gelido Capricorno
bruma pruinosi iuga tristia solveret anni,
cur spatium lucis, madidae cur tempora noctis
libra celerque aries demenso pondere Olympi
60aequarent, qua parte polus sublimior alto
cardine caeruleas Thetidis non tangeret undas,
quis polus umbrifero lateat declivis in axe
et vaga palanti cur signa errore ferantur.
quae rursum ingenio numerisque Solensibus idem
65Iuppiter efferri melius dedit, incola Tauri
Musa ut Cecropios raperetur et Aonas agros.
Me quoque nunc similis stimulat furor edere versum
tempora, cum duris versare ligonibus arva
conveniat, cum velivolo dare carbasa ponto
70et cum viticomo crinem tondere Lyaeo.
o mihi nota adyti iam numina Parnasei!
o per multa operum mea semper cura camenae!
iam placet in superum visus sustollere caelum
atque oculis reserare viam per sidera. maior,
75maior agit mentem solito deus, ampla patescit
Cirrha mihi et totis se Helicon inspirat ab antris.
Omnia, quae flammis pingunt radiantibus aethram,
Nox agit et verso ceu fixa trahuntur Olympo.
at non cuncta tamen signorum in lege putanda,
80pars numeris et honore caret. micat omnibus ignis
et rutilo cunctis flagrat coma flammea crine,
sed quia non certa formarum in luce notantur
omnia, sideribus cassum fit cetera vulgus.
mobilis en etiam mundi se machina versat
85ponderis et proprii trahit inclinatio caelum.
Sed non axis item curvi vertigine fertur
aetheris, ut stilus instabili convolvitur orbi,
usque manet tenuisque procul sacra viscera caeli
perforat et mediae molem terrae tenet. illum
90non prolixa dies, non incumbentis Olympi
cursus agit motatve loco labor, ut semel haerens
constitit et ferri se circum cuncta remisit.
Nec minus extremo dispar polus. Oceano pars
sublime erigitur, subit altera, mersa sub undas,
95pars Erebum et nigri iacet haec ut conscia Ditis.
hic notus, horriferis aquilonibus illa rigescunt
ac teres in gemina stridit vertigine cardo
alter in optutum facilis, latet alter et alto
deprimitur barathro. sed qua sublimior axis
100Tethyos undosae linquit cetosa fluenta,
contemplare, sacras ut mundus surrigat arctos.
sic astrum dici Gnidius dedit, Ausone easdem
voce feras ursasque et plaustra vocare solemus,
fabula namque ursas, species dat plaustra videri.
105has pater omnipotens nemorosi in valle Lycaei
adsuetas duris quondam venatibus aethrae
intulit et raptor genetricis flore sacravit.
vel ceu fama dehinc docet altera, Creta ubi fluctu
tunditur insanis late circumsona chauris,
110Iuppiter has idem rerum memor indultarum
et custoditae referens pia dona salutis,
cum puer agrestis inter Curetas et inter
Dictaeae longum latuit crepitacula rupis,
scandere flammigerum victor permisit Olympum,
115nescia signa salis nocturnique inscia casus
hospita et insanis aquilonibus. haut tamen ollis
ora vel adverso sunt obvia pectora motu,
versa Lycaoniis sed suspectatur in ursis
forma super pariterque polo vestigia librant,
120in spinam et flammis ardentia dorsa iacentes.
Sic Iovis altrices teretem prope cardinis axem
in caput inque umeros, Helice Cynosuraque, versae
praescia venturis dant semper signa procellis.
namque Helice Graios, Tyrios Cynosura per altum
125parva regit. non nulla facem succenderit umquam
stella prior, neque flammigeros eduxerit ortus
ante alia, immerso cum iam Titanius orbe
imbuerit tremulo Tartesia terga rubore,
Cresia quam flammas inter primordia noctis
130maior agat vultusque sacros ostendat Olympo.
illa licet parvo iaceat temone per aethram,
verior infidum tamen est currentibus aequor.
cardine nam toto convertitur (haut mora longos
pigra tenet gyros) neque ceu molita parumper
135flectitur aut tardo cohibet cunctamina lapsu.
denique Sidoniis dux est Cynosura carinis:
rectior undoso cursus sulcatur in aestu.
Inter utramque dehinc praeclari nominis arcton,
ceu circumflexo sinvantur flumina lapsu,
140squameus agmen agens draco volvitur atque obit ambas
spirarum curvis amfractibus. hunc quoque, ut artus
longius effusum spatiosa volumina tendunt,
compta Lycaoniis includunt plaustra choreis.
qua caput est Helices, fundunt sese ultima monstri
145agmina et hac caeli vix cauda in parte quiescit.
altera, qua spirae sinus est, sublime reponit
verticis et curvo ceu circumclusa dracone
in dorsum alterius dorso iacet. anguis ob ora
vertitur ac longe postremam lapsus in arcton
150rursum maioris repetit confinia signi.
nec quae stella caput flammarum insignit honore,
sola micat solave rubent incendia crista,
sed saetosa duplex adolet duo tempora fulgor
et duo sub geminis oculi fulgoribus ardent.
155unicus ignis item mento aestuat ipsaque forma
verticis, in nutum veluti curvata parumper,
qua per dimensos dimittitur ordo meatus,
flectitur adque Helices caudam spectare videtur,
cuius in extremum spatio propiore per aethram
160sibila protenti succedunt ora draconis.
quin super illa etiam summae confinia caudae
stella subit, dextri quae temporis igne coruscans
aemula vicinis accendit lumina flammis.
at declive caput vertexque obliquior astri.
165hac in parte sacri procumbere cernitur axis,
qua pater Oceanus, rutili reparator Eoi,
occasus ortusque salo moderante coërcet
et gemina alternae miscet divortia metae.
Inde pruinoso si lumen abusque dracone
170in convexa feras oculosque in proxima mundi
declines, qua parte globo tumet altior orbis,
illa laboranti similis succedet imago,
protinus expertem quam quondam dixit Aratus
nominis et cuius latuit quoque causa laboris,
175Panyasi sed nota tamen, cui longior aetas
ervit excussis arcana exordia rebus.
nam dura immodici memorat sub lege tyranni
Amphitryoniaden primaevo in flore iuventae,
qua cedunt medii longe secreta diei,
180Hesperidum venisse locos atque aurea mala,
inscia quae lenti semper custodia somni
servabat, carpsisse manu, postquam ille novercae
insaturatae odiis serpens victoris ab ictu
spirarumque sinus et fortia vincula laxans
185occubuit; sic membra genu subnixa sinistro
sustentasse ferunt, sic insidisse labore
devictum fama est. ac tum Tirynthius aethrae
inditus et solio fultus sublime paternost.
Iuppiter hanc speciem, miseratus acerba laborum,
190reddidit et talem cerni permisit Olympo.
en manus ipsa dei violenta in verbera pendens
erigitur dextraeque dehinc impressio plantae
tempora deculcat maculosi prona draconis.
Poplite succidui qua sideris ampla patescunt
195terga dehinc mersumque iacet sublime umerorum,
aspice ceu rutilis vibret lux Gnosia flammis.
haec quondam Bacchi monumentum fulget amoris,
haec Ariadnaei capitis testatur honorem.
trina ter illustrant hanc lumina parsque coronae
200serpentem vicina subit, qua sibila in arcton
ora draco inclinans stridit flabris aquilonis;
post tergum Nixi pars volvitur ac velut haerens
rursum defessi reseratur nuntia signi.
Istius extremo sub vertice, vertice quippe
205sideris innixi, clarum nosces Ophiuchum.
Triccaei sidus stat nominis et cui pingui
ture Epidaureae fumant altaria sedis.
in Styga decursis parcarum ab origine fusis
merserat Hippolytum sors ultima iamque per imas
210Cocyti tenebras et stagna nigrantia Ditis
portitor ille Charon Thesidae fata vehebat.
hic immaturi sed enim miseratus acerbum
leti supplicium Neptunique aspera iussa
algentis artus Erebo procul intimo abusque
215suscitat atque animae rursum tepefacta calore
viscera mundanas revocat medicator in oras.
non tulit omnipotens ortu cuiquam generato
Deucalioneo fas esse novissima fata
vincere et incassum decurrere pensa sororum
220moxque trisulca polo iaculatus fulmina celso
et super aëriae vibrans incendia flammae
morte repertorem medicinae audacis in umbras
deicit, at gnato reparans solacia Phoebo
asperaque extincti miseratus fata nepotis
225surgere nocturno iubet inter sidera motu.
hic ergo insignis ardens venas Ophiuchus,
hic rigidos artus formae anguitenentis honore
arduus, hic tantos umeris vibrantibus ignes
evomit, ut, pleno cum luna nitescit in orbe
230menstruaque ingenti iam tempora dividit ortu,
nequaquam lentis obscurior ex umeris lux
marceat. at manibus non compar flamma rubescit,
nam suffusa levi resplendent ultima luce,
sed cerni sunt prompta tamen postremaque parco
235igne micant. ille angue manum consertus utramque
erigitur serpensque dehinc elabitur, ambas
flexilis et medium cingit spiris Ophiuchum,
quem super haerentem plantarum mole duarum
Scorpios in geminas effusus viscera partis
240afflictusque oculos maculosaque pectora pressus
sustinet. attiguas evolvitur anguis in auras
agmine non aequo neque tanta volumina compar.
nam qua dextra manus sinvoso affigitur angui,
parcius ab domino terga explicat; altera porro
245plurimus ac multo per laevam pondere lapsus
funditur et rutilo, qua lux sedet ignea, mento
usque Ariadnaeae sese vicina coronae
lubricus inclinat. post spiram brachia quondam
formidata truci suspexeris Orioni.
250haec concessa etenim curvis metatio chelis.
huc falcata Chii repserunt cornua monstri,
sidereae nimium facis indiga. namque hebes ollis
ignis et optunso marcent incendia crine.
Callisto rutilet stellis, quibus usque ferinam
255prona sit effigiem! quo cardine torqueat axem,
semper inocciduis attollens lampada flammis,
Arctophylax sive, ut veteres cecinere, Bootes,
famosa Arcadici testans commenta tyranni.
et licet instanti similis similisque minanti
260terga Helices iuxta premat arduus, hau tamen umquam
in picturatae plaustrum procurrere matris
fas datur, antiqui quoniam contagio in illo
criminis et veterum prohibetur culpa malorum.
Nec minus in membris lux olli maxima vibrat
265omnibus, ardet apex capiti, micat ignea late
dextera, flammantur umeri, flammam movet instar
inter utrumque femur. qua se confinia lori
deducunt pedibus, maior fax luminis auras
verberat et reliquo sidus magis aestuat astro.
270nam locus Arcturo sacer hic adscribitur, illinc,
aurea qua summos astringunt cingula amictus,
ebria flammanti consurgit stella rubore.
Qua protenduntur vestigia summa Bootis
quaque per immensum circumflagrantibus astris
275circulus obliquo late iacet astriger orbe,
contemplare sacros subiectae virginis artus.
quam te, quam memorem? sive est genitor tibi summus
Iuppiter et Themide in terras demissa parentes,
seu patris Astraei clarum es genus, aurea cuius
280sidera sunt proles et qui pro munere morum
inculpabilium nomen dedit omnibus astris.
aut Pelusiaci magis es dea litoris Isis,
digna poli, consors et cura latrantis Anubis.
seu tu diva Ceres, sic nam tibi flagrat arista
285et, ceu Siriaco, torretur spica calore
protentata manu, seu quae pernicibus alis,
nec sat certa gradum, viduataque vertice summo
fluxa pilae vertis vestigia, lubricum ut aevum
sors agat et subitis obrepat mobile fatum
290temporibus. precor, in terras procul aethere ab alto
flecte oculos placidamque meis venerabilis, oro,
pande sacris aurem. tu, cum sincera priorum
vita hominum nullis ageret sub legibus aevum
aureaque innocuos servarent saecula mores
295sponte sua nec criminibus via prompta pateret,
inter confusos populorum libera coetus
versabare libens nullique obnoxia culpae
corda inhibens medias casto rei more tenebas.
nullus telluri limes datus, indice nullo
300culta secabantur neque iam discretio campum
metiri in dominos monstraverat, omnia rerum
usurpantis erant promiscaque iura per agros;
praestiterat cunctis communia cuncta videri.
denique cum placidas crebro dea viseret urbes
305tectaque iusta virum passim succederet, illa
ferventis late pelagi natura salumque
fluctibus instabile et glauci vada turgida ponti,
qua senior cano nutrit sub gurgite Nereus
delphinos virides et physeteras anhelos,
310ignorata suo seclusaque fine iacebant.
nulla fides undis, tumido commercia fluctu
nulla petebantur neque longis navita terris
insinuare ratem susceperat, exul ut oris
omnibus externas veheret per inhospita gazas
315aequora et insano penderet saepe profundo.
omnia sed cunctis nasci dabat aurea terris
iustitia et nullo discreverat aëre regna.
at postquam argento deformis vilvit aetas,
rarius in terras os inclinabat honestum
320iam dea, vix summos adlabens denique montis,
cum cedente die Phoebus sub nocte propinqua
occiduus pronos urgeret in aequora currus,
usurpandam oculis sese dabat accurrentum,
non ut fessa virum repararet gaudia vultu,
325sed crepula ut late vomeret convicia voce.
'parcite, vile genus!' lacrimis aiebat obortis,
'causa querellarum vestrum est scelus! aurea quondam
iudice me vestri vixerunt saecla parentes.
degener in vobis animus, solertia vobis
330pervigil, arte nova vitam traducere mos est.
omne aevum studiis excuditis. hinc quoque rursum,
pro pudor atque dolor! nascetur vilior aetas
et lacerata genas ibit Bellona per urbes
saucia, ut infidas agitent certamina mentis.'
335haec ubi permaesto rauco congesserat ore,
alite procursu sese in convexa ferebat
protinus atque oculos fugiens exosa sequentum
linquebat coetus hominum. ruit haec quoque rursum
vivendi series ac successere pudendo
340aerea saecla habitu. fraus ilicet et furor ardens
atque cruentus amor chalybis segnisque libido
et malesuada lucri rabies subit, omnia terror
degener ac maestae facies formidinis implet.
secreti immodicus vada gurgitis ultima versat
345Tiphys, Agenoreo color hinc mentirier ostro
incipit Assyriumque bibunt nova vellera fucum,
ebria ut externo splendescat lana veneno.
sic iusta in populos mox virginis inculpatae
exarsere odia et caelum pernicibus intrat
350diva alis spatiumque sibi subuecta per auras,
unde procul terras summa vix cerneret aethra,
propter anhela libens late capit astra Bootis.
istius extremis umerorum partibus urget
stella facem qualique rubent incendia flamma,
355quae subiecta procul caudam maioris ad ursae
vertice brumalis circumuolvuntur Olympi,
plurima quippe procul claram fax ardet in arcton,
talis utrimque modo simul et fulgore micat lux.
nec contemplandi labor anxius, omnia primis
360obvia ceu vibrant obtutibus: unus ob ora,
qua sunt prima ferae vestigia, praeminet ignis,
altera, qua pedibus regio est clunalibus, ardet
stella itidem genibusque dehinc se tertia promit
aemula, qua rutilae flagrant confinia caudae.
365non tamen his species, non sunt cognomina certa,
sed permixta simul vulgi vice convolvuntur.
Illa quidem supero conserta relabitur axe,
inscia piscosi semper salis. ipsius autem
subiectos capiti geminos tibi cernere fas est,
370Spartanam, geminos, subolem prolemque tonantis
egregiam et proprio post reddita numina caelo.
nam Lacedaemoniis Mars cum calvisset Aphidnis,
Castora Cecropii tulit inclementia belli.
at frater lucemque et fata superstitis aevi
375exosus sortem lacrimis efflagitat aequam.
protinus alternae germanos tempore vitae
Iuppiter attollit caelique in celsa receptans
aeternae flagrare facis iubet ignibus ambo.
Alvo Helices cancer subuolvitur astraque cancro
380Iuno, novercales ut semper proderet iras,
praestitit. hic etenim, Lernaei gurgitis hydram
ureret Alcides cum flammiger, ausus in ipsum
repere victorem. qua duro concava dorso
tegmina curvantur, geminus micat ardor in auras.
385hos dixere asinos ortos Thesprotide terra
et sidus, Lenaee, tuum. disterminat aër
crassior hos. itidem qualis praesepibus esse
forma solet, dispar chelarum flamma coruscat.
namque tribus stellis adoletur dextera cancro,
390laeva duas pigro succendit fomite flammas.
Qua postrema pedum rutilant vestigia in arcto,
maxima flammigeri mundus trahit ora leonis.
membra dehinc, longi qua sese semita caeli
plurima protendit, torrentur fomite acuto
395singula et adsiduis ardet leo viscera flammis.
hic Hyperionii flagrat via Solis et isto
se duce caerulei referunt momenta caloris.
tum succisa Ceres strati cum mergite culmi
construitur, flavos tondentur semina crines
400Omnia et advectas late coquit area messes.
tunc et Threicii repetunt animosa aquilones
flabra polo, tunc cyaneum stata flamina caeli
propellunt pelagus. longis hoc tempore in anni
otia sunt remis, pontus vehit ipse carinas.
405Aurigatorem par sit quoque cura videre,
namque tuas aures implebit fabula solers
Cretaei pecoris. haec lac memoratur alumno
infudisse Iovi capra, nutrix dicta tonantis.
stelligero subuecta polo est, ille impiger autem
410pulcher Erichthonius currus et quattuor olim
iunxit equos, pronus qui non procul in geminorum
laeva iacet fusoque super se corpore tendit
plurimus adque Helices caput inclinatur ab ore.
ille quidem in spatium membra explicat, ut capra laevo
415fixa umero clare sustollitur, ipsius autem
fine manus parvas haedorum suspice flammas.
qui postquam Oceano sese expediere sonoro,
saeva procellosis immittunt flabra fluentis,
ut spumosa truci pulsentur litora fluctu
420et vaga caeruleas involvant aequora puppes.
Nec minus aurigae qua sunt vestigia curvi,
cornigeri late tenduntur pectora tauri.
illic saetonsam pecoris perquirere frontem
esto memor, flexo iacet illic crure, minaces
425in terram figens oculos. non cetera signa
flammarum similem procul inter sidera formam
ostentare valent. gemino sic cornua ductu
erigit aetherii vigor ignis, et ignis utrimque
sic camuris ardet protractibus; hau tibi signis
430perquirenda aliis pecoris frons aequore surget
Oceani. proprio taurum deprenderis ore,
cornua sic vera sub imagine curva dehiscunt,
sic mediam creber pecori frontem asperat ignis,
sic hyades tauri toto procul ore coruscant.
435at Borean laevo qua taurus acumine pulsat,
desuper aurigae dexter pes imminet astro.
una pedem aurigae dextrum cornumque sinistrum
stella tenet pecoris. simul in convexa feruntur,
sed prior occidui taurus subit aequoris undas.
440Nec mea musa senem tacitum Cephea relinquet,
non eget huius enim sedes sacra mominis hilum.
Iasiden quoque summa poli Cephea revolvunt,
illum quin etiam rutilae pater intulit aethrae
donavitque polo. tergo Cynosuridos ursae
445post habitat geminasque manus a pectore tendit.
at diducta pedes tantum mensura seniles
dividit, extrema quantum pede distat ab ursa.
Rursum declivi si visum tramite vergas,
prima tibi ut flexi linquatur spira draconis,
450infortunatam spectabis Cassiepiam.
sed nec multa tamen, cum caelum lumine toto
luna replet, taetram ut superet fax aurea noctem,
occurret genetrix oculis quaerentibus. astat
lurida maerenti; tenuis rubet ignis, et aegrae
455lux hebes est matri, vix qualem Caria quondam
noverat intrantem per claustra tenacia clavem.
formatur stellis distantibus inque umeros vix
tenditur angustos, natae fera fata retundunt.
Namque subest teretisque poli simul orbe rotatur
460Andromeda, ingenti quae semper luce coruscans
sponte oculos in membra rapit. face denique vertex
ardet anhelanti geminamque per aëra fundunt
lucem umeri et summis lux aestuat ignea plantis.
ignea quin etiam per caelum cingula flagrant
465Andromedae et toto vibrant in corpore flammae.
sed tamen hic etiam vivax est poena dolenti,
nam diducta ulnas magna distendit in aethra
vinculaque in caelo retinet quoque, tenuia quippe
brachia contortis astringunt vincula nodis.
470Rursus odorato qua vertex crine tumescit,
Andromedae capiti suppingitur indiga pleni
alvus equi, summo qua fax in vertice vibrat
Virginis inque auras coni vice surgit acuti.
ipsa sub absciso late micat aurea ventre
475cornipedis, simul hunc lux indiscreta retentat
communique rubent duo semper sidera flamma.
tris latus atque armos aliae pecoris pinxere
et spatio disiuncta pari fax aemula flagrat:
plurimus ignis inest, vasto globus aestuat orbe.
480sed non et capiti similis rubor ipsaque cervix,
quamuis procero surgat iuba maxima collo,
languida marcenti vix est spectabilis igne.
ultima quae mento sese explicat, haut minor illa
quattuor est primis, quae formam lumine claro
485cornipedis simulant. non hic equus integer artus,
non quadrupes caelo sustollitur, at tenus alvo
erigitur media, nam cetera pone negantur,
et quatit aetherias primis modo cruribus auras.
hunc, hunc Aonio quondam memorant Helicone
490inclyta post Lyciae redeuntem bella Chimaerae,
mystica qua rupes doctis obmurmurat antris,
herbarum carpsisse comas et gramine odoro
explevisse famem, sed cum sitis arida fauces
ureret ac nullo manaret gurges hiatu,
495illisisse pedem: cornuque excita repente
lympha Camenalem fudit procul Hippocrenen.
Aones hoc latici posuerunt nomen equino
pastores. strepit haec placido inter saxa susurro
atque Helicone cadens sese sitientibus herbis
500inserit, Ascraeas donec vaga gurgite valles
vivificet. rigat hac animas et Thespia pubes
semper et in latices inhiat gens fontis alumni.
ast equus alterno redit inter sidera motu
Oceanique salo caput exserit. haut tibi magni
505cura laboris erit caelo spectare sereno
cornipedem, micat ille procul flagrantibus astris
et perfusa recens educit pectora ponto.
Tum celer ille aries, longi qui limitis orbe
Aethera percurrens numquam Cynosuridos ursae
510segnior ab lapsu convertitur, haut procul astro
visus equi, magno celsum secat aëra motu.
parcior hic rutilae semper facis, indigus ignis
spectatur iusti. nam quanti luminis astra
esse solent, aciem quibus aurea luna retundit,
515marcida lanigeri tantum se forma sub auras
exerit, in tenui quamquam primordia Phoeben
orbe habeant nulloque decus dea proferat ore.
sed licet hunc oculis frustra sectere per aethram,
nam semper propriis caret ignibus: en tibi propter
520Andromedae claro rutilantia cingula in astro
suspectanda patent. vocat ingens balteus ultro
quaerentem. non longa aries statione locatus
in convexa redit, parvo se tramite subter
distinet et medio caelum citus ordine currit,
525ultima chelarum qua brachia quaque corusco
circulus axe means rutilum secat Oriona.
Est etiam Graio quod semper nomine nostri
Deltoton memorant. simile in latus istud utrumque
porrigitur, summum signo caput angulus artat
530et gemini suprema iugi vicinia mordet.
tertia quae stantes sustentat linea ductus,
parcior, haut simili sese sub limite tendit
et contracta modum gemina face flammigerarum
stellarum superat. quin et qua subter in astro
535lanati marcent pecoris pluvioque tepescunt
iam vicina noto, minor istaec linea luce
et fulgore facis praevertitur. at locus olli
post tergum Andromedae. sic se tulit ordo dicatus.
Hinc si vicino flectaris lumina visu
540inque notum sensim boreali ab cardine ductos
inclinere oculos, proles tibi, Derceti, pisces
surgent Bambycii. sedes data quippe duobus
piscibus, ingenti qua celsam circulus aethram
orbe secat. tendit qua pinnae extrema sinistrae
545ales equus, mundo qua pectora laniger alto
urget et adverso surgentem corpore taurum
respicit: hinc medio signantur sidere pisces.
quorum alius rigida consurgit in aëra forma
celsior et Borean propior subit, alter aquarum,
550Troicus haurit aquas funditque ubi ephebus ab urna,
pone avidus iacet in notialia nubila pronus.
sed tamen hi late stellis ex ordine fusis
nectuntur caudas et lenta trahuntur utraque
vincula, per caelum coëunt quae singula rursum
555et rutilo confixa quasi super igne tenentur,
caelestem memorat quem solers Graecia nodum.
Ex umero Andromedae laevo quoque noscere piscem
qui rigidum celsi suspectat cardinis axem
perfacile est, ulnae nam proximus iste sinistrae
560caerulus erigitur. quin et vestigia propter
Persea sub volucri par est tibi quaerere forma.
in caput inque umeros rotat aegram machina mundi
Andromedam. Thraeci nam sub flabris aquilonis
nititur alato vindex pede, maxima cuius
565dextera maerentis solium prope Cassiepiae
tenditur ingentique dehinc vestigia passu
pulverulenta quasi cano procul aëre pandit.
Pleiades femoris pariter sub fine sinistri
Perseus protollit. locus has habet artior omnis
570conexas. omnis lentae facis haud procul istas
ostentat rutili lux sideris, aegra sororum
lumina; nec claro flagrat rubor aureus astro.
his genitor, vero si fluxit fabula fonte,
Poenus Atlans, subiit celsae qui pondera molis
575caelifer atque umero magnum super aethera torquet.
fama vetus septem has memorat genitore creatas
longaevo, sex se rutila inter sidera tantum
sustollunt. septem fert fabula prisca sororum
nomina (sex sese tenui sub lumine reddunt):
580Electra Alcyoneque Celeno Taygeteque
et Sterope Meropeque simul famosaque Maia
prole dei. cerni sex solas carmine Minthes
adserit, Electram caelo abscessisse profundo
ob formidatum memorat prius Oriona.
585pars ait Idaeae deflentem incendia Troiae
et numerosa suae lugentem funera gentis
Electram taetris maestum dare nubibus orbem,
saepius obscuris caput ut sit cincta tenebris.
non numquam Oceani tamen istam surgere ab undis
590in convexa poli, sed sede carere sororum
atque os discretim procul edere, detestatam
Germanoque choro subolis lacrimare ruinas
diffusamque comas cerni crinisque soluti
monstrari effigiem. diros hos fama cometas
595commemorat tristi procul istac surgere forma,
vultum ardere diu, perfundere crinibus aethram,
sanguine suppingi rutiloque rubere cruore.
quin Meropen alii, postquam Sisypheia vincla
et thalamos saevo sortita est omine divum,
600indignam aëria credunt mage sede fuisse.
sic anceps numeri fit fabula sexque per aethram
vergilias cerni tenet usus, sed simul omnis
artavere globum. ter in auras angulus exit
flammiger et mixtis Atlantides ignibus ardent.
605nec tamen est famae similis vigor, ampla sorores
fabula nobilitat, modus ollis parcus et ignis
vix tenui longe face fit spectabilis. istas,
alterno redeunt cum bina crepuscula mundo,
seu nox astrales adolet cum caerula flammas,
610seu matutinus cum sidera dissicit ortus,
convolvi caelo summae pater annuit aethrae.
nec minus arenti cum crine attollitur aestas
et cum cana comas redit anno bruma rigenti,
tempora dissignant. nam si se gurgite tollunt
615vergiliae, curvas in flava novalia falces
exercere dies; si condunt aequore flammas,
tellurem presso proscindere tempus aratro.
Est chelys illa dehinc, tenero quam lusit in aevo
Mercurius, curva religans testudine chordas,
620ut Parnaseo munus memorabile Phoebo
formaret nervis opifex deus. hanc ubi rursum
concentus superi complevit pulcher Apollo,
Orphea Pangaeo docuit gestare sub antro.
hic iam fila novem docta in modulamina movit
625Musarum ad speciem musa satus, ille repertor
carmina Pleiadum numero deduxerat. at cum
impia Bassaridum carpsisset dextera vatem
et devota virum tegerent Libenthra peremptum,
intulit hanc caelo miseratus Iuppiter artem
630praestantis iuvenis, pecudes qui et flumina vates
flexerat. ad nixi qua semet sidera ponto
sustollunt, laevum propter chelys haec femur astat.
advolat ast aliud latus ales et ora canoros
tenditur ad nervos, media est lyra sede dicata,
635Cygneo capiti et curvo contermina signo.
Namque et sidereis cycnus secat aethera pinnis,
donatus caelo, non claro lucidus astro,
sed tamen os flagrans et guttura longa coruscans.
grandibus haud equidem stellis, non his tamen atris
640obscurisve micat. trahit in convexa volatum
perfacilem et dextro late Cepheida dextram
radens remigio summa ad vestigia laevam
declinatur equi. sic magno praepes Olympo
subuehitur, subit occidui sic marmoris undas.
645Nam post cornipedem flagrant duo sidera pisces,
pisces Bambycii, caput autem subter equinum
Laomedontiadae se dextera tendit ephebi.
ipse dehinc longos insignis aquarius artus
astat ad hirsuti caudam pulcher Capricorni.
650Imus ut australi descendit circulus axe
signifer inque notum rutili cadit orbita solis,
hispida saetosi marcet species Capricorni.
hic iam Threicio veniens a cardine Phoebus
vertit iter pulsusque deum, mirabile dictu,
655brumalis redigit. non tum mihi longa phaselis
aequora temptentur, non tum freta turbida pinu
quis petat! angusto decurrit tramite namque
parva dies vastoque dehinc deprensus in alto
nequicquam pigrae clamarit sidera lucis.
660interea totis notus acer saeviet undis
excitumque salum verret notus. aurea Solis
cum rota cornigeri sidus pepulit Capricorni,
tum dirum caelo frigus redit, aspera nautis
tunc freta fluctivagis, tamen isti saepe malorum
665immemores agitant totos in fluctibus annos,
mergorum et focis similes. trahit unda paventis
ac retrahit, quaerunt oculis distantia longe
litora et in pontum cogunt lucra semper hiantes.
Par metus ex pelago tibi sit quoque, sole Sagitta
670cum levis afflatur, cum lux in harundine flagrat
ignis mundani, cum tela extrema coquuntur
cumque sagittiferi torret vapor aureus arcus.
tum quoque si piceam spectaris surgere noctem,
informem taetris tellurem ut vestiat alis,
675litus ama, solers fuge caerula tegmina noctis
exitiumque sali rabidique pericula ponti
ante veni, iam solve memor vaga carbasa malo,
iam prolixarum iaceat rigor antemnarum.
mensis at infausti vel duri sideris index
680Scorpius exoriens sit tempore noctis adultae:
hic matutino veniens procul aequore telum
exigit e pelago, telum trahit ultima cauda.
cunctatur pigro post tergum sidere iuxta
Arquitenens tardos et gurgite liberat artus.
685tum Cynosura etiam maturae in tempore noctis
altius in Borean sustollitur, abditur autem
Orion redeunte die, tum brachia Cepheus
protentasque manus mediamque immergitur alvum.
Quin norunt aliam Superum convexa Sagittam.
690sed tamen haec arcu tereti caret inscia nervi,
inscia nam domini est. telum super advolat ales,
ales olor, sed Threicio conterminus axi
cana pruinosas extendit colla sub arctos.
Armiger hanc etiam Iovis advolat, arbiter ignis
695aetherii, sed membra minor. procul hic tamen alto
cum redit a pelago et movet in convexa volatum
fine tenebrarum summaeque in margine noctis,
spumosum late mare subruit; omnia caeli,
omnia terrarum mox flabra procacia verrunt.
700Tum curvus caudam subit inter sidera delphis,
dux, Neptune, tui quondam super aequor amoris.
hic nam detrusae in latebras procul Amphitrites,
arduus occiduos umeris ubi sustinet axes
Pleiadum genitor, perruperat. hic vagus omni
705gurgite dilectam domino maris ultimo ab orbe
mollis dorsa tulit. breve signo corpus in astris
et super auritum ponto surgit Capricornum.
hic medios artus taeter stupet, altera porro
quattuor illustrat facibus rubor aureus atque
710bis gemino discreta situ micat ignipotens lux.
Omnia, quae soli et rigido interfusa aquiloni
aetheris incurvi moles rotat inque frequentes
occasus ortusque trahit moderator Olympi,
sunt digesta mihi. quae rursum limite abusque
715sese Hyperionio pluvialis concava in austri
demittunt, taetram donec notus ambiat aethram,
dicere Romuleo conitor carmine solers.
Subtrahit obliquo qua sese circulus orbe
signifer a Borea inque australes se gerit umbras,
720sub medii iam mole poli fera pectora tauri
suspicit Orion. neque quisquam nocte serena
transierit, celso late se cardine pandit
auratumque rubens demittit balteus ensem.
Talis et ipse virum gemina ad vestigia custos
725insequitur. sic flammigero distinguitur astro
aetheriae canis ille plagae, cui plurimus ardor
aestuat in mento, multus rubor imbuit ora.
stridit anhelanti face pestifer, aëra motu
torret, et immodici terras coquit ignibus astri.
730hic varios ardet stellis rutilantibus artus,
sed non est similis cunctis vigor, undique quippe
alvus cyanea est, mento gravis effluit ardor,
qui formidato sub nomine Sirius aethram
urit. huic rutilos si Sol afflexerit axes,
735quantus corporibus, quantus labor imminet agris!
marcebunt sata cuncta diu, namque indiga suci,
siqua iacent, cedunt valido penetrata calori,
ac decoctorum languebunt germina florum.
illa autem, interno quae sunt animata vigore,
740Sirius attollit blandusque illabitur herbas
Sirius et dulci nutrit tepefacta sereno.
hunc, hunc, flammanti cum primum vibrat ab ortu,
auribus atque animo capimus procul. altera siquae
stellarum fulvo rutilant, quae plurima longi
745belua fert lateris, neque multa luce coruscant
et designandis tantum sunt addita membris.
Parvulus in stellis lepus est quoque, namque ubi magnus
emicat Orion, gemina ad vestigia subter
urgetur cursu rutili canis. ille per aethram
750effugit instantem, premit autem Sirius ore.
auritum primis emittit gurges ab undis,
ille minax pavidum super editur et procul idem,
cum lepus occiduum sese inclinavit in aequor,
more latebrarum repetens freta, Sirius alto
755defluit ab caelo mersumque per umida quaerit.
magnus Iasoniam cauda canis extrahit Argo
puppe refulgentem. neque enim se Thessala cumba
sollemne in faciem rostro movet. extima puppis
surgunt Oceano, velut alto a gurgite nautae,
760cum portum tenuere, avidi volitantia raptim
sipara convertunt tergumque incurva remulsi
litora certatim subeunt simul. illa marinas
iam defuncta vias procul imi litoris algas
pone subit terramque tenens secura quiescit.
765sic Argo rutilam tantum inter sidera puppim
ducit et occultat rigido tenus altera malo.
sponte gubernaclum puppis demittit in undas
celsior ac merso descendit in aequora clavo.
Distantem Andromedam prolixi tramite mundi
770Perterret cetos. nam Threicii prope flabra
Andromedam Boreae celso rotat aethere cardo,
belua dira Noto vehitur, trahit Auster in Arcton
ora inimica salo. nam qua se laniger alto
caelo aries tollit, qua piscibus astra duobus
775augentur, rutilat subter Nereia pistrix,
efflua percurrens non multi fluminis astra.
illa memor longae formidinis, illa duorum
inter signa tenax horret squalentia monstri
terga procul pavidumque super caput inserit undis.
780Quin et caeruleo flumen quoque gurgite manat
astra inter sedesque deum. pars aequor id esse
credidit. Ausonii namque hunc dixere priores
Heridanum, Uenetos late qui lapsus in agros
Alpino Hadriacos impellit gurgite fluctus.
785hic fusum caelo quondam Phaëthonta sub undas
excepit senior, leve cum sensere iugales
aetherii rectoris onus cumque ignifer axis
tramite sub mundi mortales sprevit habenas.
didita tum late texere incendia terras;
790astra vorax ignis, flammae sola cuncta coquebant,
donec fata sui miseratus Iuppiter orbis
redderet aetherii Phoebo moderamina cursus.
illum prolixis durae Phaëthontides alnis
planxerunt, rediit supero pax aurea mundo
795Heridanumque senem nutu Iovis omniparentis
astra receperunt. Pharium pars altera Nilum
commemorat, largo segetes quod nutriat amni
arentisque locos unda fecundet alumna
vel quod de medii prolapsus parte diei
800vastus in aequoreas pelagi sese inferat undas.
iste pedem laevum rutili subit Orionis
fusaque quae geminos astringunt vincula pisces
Heridani coëunt amfractibus, ut procul ille
tenditur effusi vi gurgitis. huc quoque cristae
805cedit apex, summa qua lux pristice coruscat
desuper et flamma caudarum cingula figit.
Inter demissum procul in vada caerula clavum
puppis Iasoniae depictaque terga carinae
et pistrim undicolam, leporis qua tenditur alvus,
810stellarum creber rutilat rubor. haud tamen istis
vel lux multa micat vel fit memorabile nomen.
nulli etenim formae flammarum Iuppiter ignes
discrevit, nullos simulant haec corporis artus,
qualia digesto mundus sacer ordine volvit,
815semper in antiquum retrahens iter omnia secum
saeclorum serie longa. istas denique signant
intervalla faces, similis quoque lux habet omnis,
par modus; occasu pariter referuntur et ortu,
nec spectanda forent ponto quod sola carerent.
820cetera descriptis aptantur singula membris
formarum. flagrans leporem qua Sirius urget,
languida nec certo sub nomine cuncta feruntur.
Ultra saetosi rursum speciem Capricorni,
cardinis immersi qua sunt australia flabra.
825in pistrim horrificam conversus viscera piscis
subuehitur. notium vocat istum Graecia piscem.
stellae aliae mundo, qua pulcher aquarius instat
et qua cristato consurgit belua dorso
usque sub aërii rutilantia sidera piscis,
830sunt mediae flammae, steriles, ac lucis egenae,
nam passim ignoti vice vulgi semet in aethram
protollunt. dextram sed tantum propter ephebi,
pocula quem divum mensis gestare loquuntur,
efflua se species liquidarum fundit aquarum
835partis in geminas. lux illic clara duabus
est solum facibus. non haec spatiosa per aethram
intervalla tenent neque lumen lumine forte
collidunt. alii Phrygium nam subter ephebum
ardet apex, alii, qua curvam belua caudam
840terminat, insignis late vomitur globus ignis.
cunctis nomen aqua est. quin stellae denique propter
ora sagittigeri, qua se vestigia prima
cornipedis simulant, circumuolvuntur Olympo,
quis face sub tenui tenebrosus marceat ignis.
845Ecce venenatae qua scorpius agmine caudae
plurimus erigitur tepidumque super micat austrum,
parvulus hic aram locus exprimit. hanc satis arto
tempore suspicies mundo rutilante referri.
nam polus, adverso qui tollitur axe Bootis,
850quantum suspenso vada linquit turbida caelo
Oceani, tantum in sibimet contraria tendit.
Arcturum vertex levat arduus, umbrifer austri
Aram cardo premit. brevis olli semita caeli
occasusque celer, tamen isto luciparens Nox,
855fata hominum miserata prius, miserata labores,
certa procellarum statuit procedere signa.
ne tibi, cum denso conducitur aëre caelum,
inter nimbiferas nubes spectabilis exstet
Ara poli, longa ut glomerent circumque supraque
860feta pruinarum se vellera, qualia tristi
coguntur vento terraque excita per aethram
nubila conceptos effundunt desuper imbres!
non Arae, non sit tali sub tempore vertex
clarior! hoc nam saepe notum praenoscere signo
865Nox docuit! Noctis siquis praecepta sequatur,
incassum zephyri volvunt mare: siquis at ista
respuat, incautas percellent flabra carinas.
vix, si sera Iovem subeat miseratio rerum,
pigra salus nautis redeat fluitantibus alto.
870certior ast ollis veniet spes, axe supremo
si Boreae stringat rutili coma fulgoris auras.
his signis austri raptabunt flabra fluentum,
donec de Boreae rutilum iubar emicet axe.
at si Centaurum medio sub tramite caeli
875videris, ut fluctu tantum discedat eoo.
quantum adit occasum, sit tectus desuper autem
nube umerum et caelo sint omnia signa priora:
Eurus erit, verret salsi vada gurgitis Eurus.
Contemplator enim geminae rutilantia formae
880viscera, quae signis subtexit membra duobus.
nam qua parte hominem quadrupes sustollit equino
ventre super stantem, versatur scorpius ingens:
at qua cornipedem media vir fundit ab alvo,
curva venenati sunt tantum brachia signi.
885ille autem, dextram protendere visus ad aram
caelicolum, iustae persolvit munera vitae
agrestemque manu praedam gerit. hic, ubi celso
Pelius adsurgit dorso nemorosaque late
inserit aëriis iuga nubibus, arbiter aequi
890egerat Alcidae legum post bella magister.
Desuper ingenti sese agmine porrigit hydra,
quae prolata salo longe latus explicat aethra,
in cancrum protenta caput, caudamque feroci
Centauro inclinat, transit spatiosa leonis
895viscera et ingenti sub virgine summa quiescit.
quin et eam spirare putes: sic agmina caelo
lubrica convolvit, sic spiras pendula torquet,
sic et flammigero linguam iacit ore trisulcam.
spirarum medio gestat cratera coruscum,
900ultima caeruleum sustentant agmina corvum,
ales ut intento fodiat vaga viscera rostro.
Ultimus est procyon, geminorum subditus astro,
ore micans rutilo, trina face viscera lucens.
ista volutatos cernuntur cuncta per annos,
905haec vehit Oceanus pater omnia mersaque rursus
hauriet Oceanus, trahit ingens machina caeli
cuncta super. pingunt rutilam sua sidera noctem.
Quinque itidem stellae, similis quibus haud sit imago
nec quas formarum ductus notet adfixarum,
910per bis sena poli volitant rutilantia signa.
nullus eas aliquo pacto deprendere certet,
nam vaga per totam cunctis via defluit aethram
semper et adverso referuntur tramite mundi.
mundus ab eoo trahitur reparabilis alto,
915pronus Atlantei procul in vada caerula ponti.
illae in subrecti cogunt iter aetheris orbem,
nitentes in summa poli motuque feruntur
adverso solis radiis ceu, cum vada cumbam
prona vehunt, siquis prora nitatur ab alta
920in puppim proferre pedem, via carpitur olli
cursibus inceptis contraria. vis tamen istis
obvia labentis semper sustollitur aethrae
unicaque in solis adolent incendia flammis.
longa volutandis tamen ollis tempora currunt
925pigraque se referunt, sedes sortita priores,
omnia. non illas animis audacibus ergo,
carmine non caeco temptabimus. hoc satis unum
Musa mihi, satis hoc longi labor egerit aevi,
si defixarum cursus et signa retexam.
930Quattuor aërios zonae cinxere meatus,
quattuor has cursus et tempora nosse volentem
scire sat est. quin signa etiam sunt quattuor istis
plurima, quae zonis haerentia convolvuntur.
ipsae inconcussa retinentur sede per annos
935mutuaque implexae sibimet consortia mordent,
at modus in binis protenditur. aurea pepli
sidera nocturni si suspectare libebit
nec scindunt medium Phoebeia lumina mensem,
langueat ut stellis species hebes, omnia caeli
940illustrante dea ac flammas superante minores,
orbe sed haut pleno sinit igni fervere acuto
sidera: candentis speciem super inspice lactis
protendi caelo. color olli nomen ab ortu
primigeno statuit. Sic zonam Graecia solers
945concelebrat, nostro sic balteus ore notatur.
non isti forma similis similisve colore
circulus est alius, modus et mensura duobus
est compar solis, alios duo parcior artat
linea nec multa trahit istos ambitus aethra.
950Horum alius, duri qua solvunt flabra aquilones
et qua praecipitant borealia flamina sese,
axe Lycaonio iacet obvius. hic geminorum
sunt capita, hic genua aurigae defixa quiescunt.
circulus hic idem retinet pede Persea laevo
955atque sinistro umero, cubito tenus hic quoque dextram
sustinet Andromedae, manus extima desuper acri
subrigitur Boreae; cubito inclinatur in austrum
maerens Andromeda. hic celeris vestigia summa
praestringuntur equi, praestringitur ales ab ipso
960verticis extremo. secat hic umeros Ophiuchi
circulus et secum flagrantia dorsa revolvit.
Erigone tepidum sese summittit in austrum
virgineusque pudens zonae super imminet artus.
sed leo, sed cancer borealis tramite caeli
965viscera protendunt. at circulus ima calentis
pectora perque alvum procul in postrema leonis
succedit secat ast alium per viscera plana
et medio subter cava tegmina dividit orbe,
lumina secludens altrinsecus. orbita porro
970ista poli partis si discernatur in octo,
quinque supervolvit se partibus, at tribus alti
intrat stagna sali. sol istinc flammifer aethram
iam relegit pulsuque deus semel ordine facto
flectitur aestivo neque celsum semita in axem
975sideris erigitur. via rursum nota iugales
suscipit inque notum rutili redit orbita solis.
circulus iste quidem cancro tenus adiacet axem
semper inocciduum. procul alter cardine in austri
dividit imbriferi corpus medium Capricorni
980Idaeique pedes pueri postremaque caudae
caeruleae pistris. brevis hic lepus, hic canis artus
conditur extremos, hic Thessala cernitur Argo,
hic Centaureae fera molis terga secantur.
iste venenatae disiecta volumina caudae
985amputat, hic arcu protenditur ampla sagitta.
ultimus hic Phoebo locus est, ubi lapsus in austrum
pellitur, albenti cum canent tempora bruma.
sideris hic metae: procul istuc caelite curru
axe sereniferi descendit Sol aquilonis.
990partibus iste tribus tantum se circulus effert,
quinque latet, crepuli succedens stagna profundi.
Inter utrumque dehinc, quantus iacet ambitus illi
zonarum, cani specie quae lactis in aethra
cernitur, ingenti se tramite linea tendens
995dividit ima noti, discernit et alta aquilonis.
hic luci modus et tenebris sub lege magistra
pensatur: nox aequa diem subit aemula. Phoebus
lumina substituit paribusque revolvitur horis,
vel cum summa aestas coquit agri viscera hiantis
1000vel cum floricomo iam tellus vere movetur.
ast isti, celsae qua tramite panditur aethrae,
indicium est aries, hunc totum linea quippe
sustinet. hic tauri curvantur crura minacis
et rutilat stellis hic balteus Orionis.
1005spira anguis levis hic craterque, tenacia corvi
ora inhiant. hic sunt flexarum denique flammae
chelarum, genua hic rigidi vibrant Ophiuchi.
nec Iovis armigero caret alite, namque per ipsum
fulva aquila est. caput hic equus eminet hicque comanti
1010cervice erigitur clarae dator Hippucrenae.
tris omnis recte contentos tramite caeli
distantisque pari spatio sibi transigit axis,
omnibus et mediis ut circumfunditur idem.
Desuper obliqua est alii via quartus et iste
1015stringitur artatus zonarum mole duarum,
quas ab diversa mundi regione locatas
cire repercussi momentum diximus astri.
hunc alius medium medius secat. haut dea Pallas,
vel licet haec cunctos praecellat acumine divos,
1020compingat parili sic lubrica plaustra meatu,
implicet ut spatiis sibimet distantibus orbes,
qualia devexo nectuntur ab ordine cuncta
urgenturque viam similem noctesque diesque
lucis ab exortu procul in vada Calpetana.
1025namque Tithoneo cum sunt elata profundo,
rursus in occiduos merguntur singula fluctus
ordine partito: similis nascentibus ortus
scandendi lex una movet, par denique lapsus
omnibus et simili conduntur sidera casu.
1030ille autem Oceani tantum descendit in aequor,
quantum ab caeruleo distat cancro Capricornus
et quam multus item est, ubi gurgite protulit ortum,
tantus in adversas itidem est cum labitur undas
signifer. in spatio, quantum deducitur orae
1035ambitus extremae, puncti vice terra locandast.
unde acies oculis cum tenditur, haec quoque puncti
sedem habet. hoc signo procurrit missa per auras
signiferi in summum. medio de tramite siquis
dirigat obtutus agilis procul hosque locorum
1040Defessos longo spatio tener amputet aër:
id, quod contenti visus abscinditur, ultro,
siqui in signiferi patulum circumferat orbem,
sex olli partis magnae dabit ambitus orae.
ast hae dimensa spatii sic lege locantur
1045binaque decisis includunt partibus astra.
olli cancer inest, leo flammifer, Attica virgo,
brachia sunt itidem chelarum et scorpius ipse,
arquitenens, saetosa dehinc species Capricorni
volvitur, auratam protendit aquarius urnam,
1050tum duo sunt pisces, aries taurus geminique.
his se bis senis sol admovet hisque recurrens
omnibus absolvit totos reparabilis annos.
Quem cum signiferi graditur sol aureus orbem,
singula frugiparos attollunt tempora vultus.
1055illius Oceano quantum submergitur alto,
tantum telluris super eminet. omnibus iste
noctibus illabens pelago sex inserit astra,
sex reparat. tanto nox umida tempore semper
tenditur, extulerit quantum se circulus undis.
1060At si scire velis, mora lucem quanta retentet
et quanto nox atra sibi trahat otia lapsu:
quae procul Oceano consurgunt, signa notato,
horum semper enim comes est Titanius uni.
horum prima oculis memor incunabula quaere,
1065luminis ipsa vagi captans venatibus, ipsa,
ipsa notans mundo. quae si se nubibus abdent
aut si, cum surgunt, ut tellus saepe tumescit,
occultata iugo praetextaque rupe latebunt,
prompta via est aliis venientum tempora signis
1070noscere. namque ipso deprenderis indice cuncta
Oceano, magnam qua circum amplectitur undis
tellurem, curvet celando ut litora mundo
latius atque sinu patuli salis hauriat astra.
istius indicium praebebunt cornua semper,
1075vel matutino qua perstrepit aëra fluctu,
acer Atlantei vel qua furit aequoris aestu.
nam non obscurae, cum cancer commovet ortum,
Oceano stellae circumuolventur utroque,
in freta labentes aut quae se rursus eoi
1080parte ferunt mundi. Minoae clara coronae
serta cadent, austri tergo cadet incola piscis.
hunc medium pendere tamen mediumque sub undas
cedere per spinam rutila labente corona
semper suspicies, at tergi plurima versum
1085ventre tenus summo supera inter sidera cernes:
os et colla dehinc et pectora vasta per aequor
mersantur. premit ab genibus celsos Ophiuchum
usque umeros cancer, cancer premit ortus et anguem,
agmine qua vasto fluitat caput, aspera cervix
1090qua tumet et spiris qua turgent pectora primis.
parte nec Arcturus distabit multus utraque,
iam minor in superis, iam viscera plurimus alto
conditur. hunc etenim consortem quattuor astris
Oceanus recipit satur hic vix luminis omnis
1095cedit et incipiens tandem convexa relinquit.
tum iam plus mediis nox inclinabitur horis,
cum labente die Phoebo comes ibit in undas.
ista quidem vasti conduntur gurgitis alto,
contra autem nullo reses ortum viscere profert
1100Orion, rutilans ardentia cingula late,
et flagrans umeros et splendens ense corusco
Heridanumque trahens alio se litore promit.
Adueniente dehinc villoso colla leone
omnia, quae cancro sese emergente per aethram
1105extulerant, abeunt. quin et Iovis ales in undas
conditur et totis raptim petit aequora pinnis.
sed nixus genibus replicato crure residens
poplite iam superi celatur corporis artus.
non tamen iste genu, non laevam gurgite plantam
1110occulitur, non Oceanus vorat omnia signi.
proserit hydra caput, claro lepus exsilit ortu
et procyon primique pedes canis ignicomantis.
Erigone salsis cum vultum exegerit undis,
aëris ut patuli iam conscia permeet aethram,
1115astrorum numerosa premit. nam virgine eoo
consurgente freto cedit lyra Cyllenaea,
cedit delphinus pelago ceditque sagitta
primaque pinnarum pars canum condit olorem,
vix iam cauda salum superat. vix lumine parco
1120eminet Heridanus, ponti procul efflua tinguit.
celatur sonipes caput impiger, ardua cervix
Tethyos ima petit, salso iuba rore madescit.
Hydra superpositum procul in cratera movetur
parte alia et liber vestigia Sirius ardet,
1125ultima caeruleo protelans aequore puppim.
illa micat maloque tenus sese exerit Argo,
cum iam virgineos aether vehit altior artus.
Nec, cum flagratas emittunt marmora chelas,
sideris expertis et clara luce carentis,
1130non est nota dies aut est ignobilis ortus.
namque his indicium proprio fert ore Bootes
plurimus exoriens Arcturumque eminus alto
cardine succendit. iam celso Thessala puppis
aethere subuehitur, iam mundo funditur hydra
1135longior extremaeque polum subit indiga caudae,
curva Chii caelo cum surgunt bracchia signi.
inspice ceu dextra referatur ab aequore planta
inque genu tantum nixus pede proferat ortum.
iste lyrae rutilat conterminus atque sub undis
1140hic tenebris petit occidui vada caerula ponti
et mox Oceano reparatur clarus eoo.
cum chelis igitur pede tantum promitur uno.
ipse dehinc versus procul in caput ultima monstri
terga manet, manet, arquitenens dum spicula caelo
1145exerat et supera vibret bellator in aethra.
hoc sidus revehunt chelae; crux scorpius ipse,
cetera cum medio, laevam et caput oraque sursum
arcus agit. tribus hic tandem remorantia membra
partibus erigitur, tria totum denique signa
1150absolvunt pelago. mediae tum serta coronae
et quae Centauro diffunditur extima cauda,
prima venenati cum repunt brachia monstri
surgunt Oceani iam gurgite. et ultima cygni
et caput acris equi premit aequora. iam procul ista
1155marmoris occidui penitus petiere profundum,
hausta salo. caput Andromedae freta vasta receptant
ac formidatam devexi cardine mundi
fluctigeni speciem monstri super invehit auster.
sed Boreae de parte trucis velut aggere ab alto
1160prospiciens superi subrecto verticis axe
intentusque procul specie vaga brachia Cepheus
exserit et saevam pelagi monet adfore pestem.
illa tamen versa in fluvium postrema profundo
tinguitur ab spina, capiti quae proxima summost.
1165undas succedens Cepheus et verticem et ulnas
mersatur patulas. quin et cum scorpius acer
nascitur Oceano, quidquid per sidera aquarum
ad speciem Heridanus pater expuit, abditur alta
Tethye et occidui tegitur Padus aequore ponti.
1170Scorpius ingentem perterritat Oriona,
proserpens pelago. vetus, o Latonia virgo,
fabula nec nostro struimus mendacia versu.
prima, nefas! duri compegit germinis aetas,
prima dedit populis. caecus mos mentis acerbae
1175immodicusque furor sceleris penetraverat oestro
impia corda viri. calverunt dira medullis
protinus in mediis incendia, plurimus ardor
pectore flagravit. tene improbus ille procaxque,
te, dea, te dura valuit contingere dextra,
1180cum sacrata Chii nemora et frondentia late
brachia lucorum, cum silvae colla comasque
devotae tibimet manus impia demolitast,
audax ut facinus donum foret Oenopioni?
digna sed immodico merces stetit illicet ausu.
1185nam dea nubiferi perrumpens viscera montis,
dirum antris animal saevos vomit hostis in artus.
ergo ut falcatis monstrum petit Oriona
morsibus et totas in membra ferocia chelas
intulit, ille mali poenas luit. ista furori
1190praemia debentur: sunt haec commercia laesis
semper numinibus. metus hic, metus acer in astro
permanet et, primo cum scorpius editur ortu,
Orion trepido terrae petit extima cursu.
nec minus Andromedae quidquid volitabat in aethra
1195et siquid pistris reliquum convexa vehebant,
hoc oriente ruunt. omnis procul in vada terror
inserit et cunctos pavor unus in aequora cogit.
Cepheus ipse caput distentaque brachia vasto
induitur ponto, tellurem cingula radunt
1200extima et Oceano mersantur pectora rauco
sola senis; relicum polus ast a litore versat,
semper inocciduum. genetrix quoque Cassiepia
sidera praecipitis sequitur labentia natae
deformemque trahit procul in vada caeca ruinam.
1205prona caput solio, solio vestigia ab alto
sustollit miseranda super. quatit ira furorque
Doridos et Panopes post fata novissima matrem
ac memor has poenas dolor exigit. omnia fluctus
haec simul occiduos subeunt. tamen altera mundus
1210sufficit inque vicem lapsorum multa reportat.
tempore namque isto reliquae se serta coronae
expediunt pelago postremique agminis hydra
erigitur caudam. caput et turgentia membra
Centauro exsuperant. manus effert dextera praedam
1215silvarum, nam prima ferae vestigia in ollis
arcum sera manent, arcu redeunte per aethram
protolli incipiunt. relicum serpentis et artus
anguitenentis item fert primis fluctibus arcus.
amborum capita et palmas geminas Ophiuchi
1220ac primam rutili spiram serpentis eoo
scorpius Oceano surgens agitat. pede nixi,
quem procul aversum semper salis alta remittunt,
tunc artus medii, tum pectora vasta umerusque
dexteraque ulnarum spumosi gurgitis aestu
1225procedunt. pariter caput et manus altera porro
tota, sagittigeri cum vibrant astra, feruntur.
Mercurialis item lyra volvitur altaque Cepheus
cardine sustollens vestigia gurgite nondum
pectora liber agit, sed pectora mersus in undas
1230plaustra Lycaoniae pulsat pede desuper ursae.
tempore non alio magni canis ignea cedunt
sidera, protentum freta iam procul Oriona
hauserunt pelago, toto lepus occidit astro.
tum quoque et Oceano fugientem Sirius urget.
1235sed non aurigam, cum gurgitis ille profundi
ima petit pedibus, capra mox haedive sequuntur.
ista polo rutilant, illum vada livida condunt.
haec membris discreta aliis extantiaque alte
laevum umerum et summae sese attollentia palmae
1240cernuntur, donec labenti congrada soli
sidere devexo freta late caerula turbent.
Namque manum aurigae reliquam celsumque corusci
verticis et dorso qua spina attollitur alto
deprimit hirsuti sidus surgens Capricorni;
1245membra sagittigero cedunt postrema revecto.
iam non alatus remoratur viscera Perseus
aëris in spatiis neque clavum vindicat Argo
alluvione sali. Perseus pede denique dextro
atque genu liber mersatur cetera ponto.
1250Argo quod curvis puppim super attrahit oris,
tinguitur et duro tangit vada caerula dorso.
ipsa dehinc manet exortum Cilicis Capricorni
totaque tum pelago caelo descendit ab alto.
aequora tum procyon, gressum sectatus erilem,
1255intrat et Oceano permutat celsa profundo
haec habet occidui plaga gurgitis ista sonoro
supprimit unda salo. rursum procul erigit aethra
Cygnum aquilamque Iovis. surgunt flammata sagittae
sidera perque notum rutila cum numinis ara.
1260Delphinum patulas promit Capricornus in auras.
Et matutino cum surgit aquarius orbe,
os equus atque pedes novus exerit. ecce cadentis
parte poli trahit occiduum nox atra sub aequor
Centaurum cauda, sed non caput aut umerorum
1265vasta simul recipit. persistit pectore celso
cornipedis species et caelum vertice fulcit.
ora dehinc serpens et prima volumina tantum
conditur. ingentis late tamen agmina caudae
pone trahit. subit ista salum, subit aequora rursum,
1270integer Oceani cum se Centaurus in undas
iecerit atque novo vibrarint sidere pisces
his in summa poli surgentibus ille per austrum
piscis item, planta quem pulcher aquarius urget,
redditur. haud toto tamen hic se corpore promit,
1275sed manet alterius venientis tempora signi:
parte latet, partem supera in convexa sonoris
fluctibus absolvit pelagi. sic bracchia maestae
Andromedae, sic crura dehinc umerique nitentes
paulatim recavo redeunt maris, aurea caelo
1280postquam adolent pisces incendia. denique pisces
cum rutilant, mundo dextram haec attollitur ulnam
laevaque virginei rursum se corporis edent,
Phrixei postquam pecoris proruperit ortus.
Australem hic aries aram procul admovet undis
1285gurgitis occidui. qua lux redit, excitat idem
Persea proceri sustollere verticis astra
et claros fulgere umeros. at cetera nondum
sunt exempta salo, quin totum hoc invida veri
natura ambigua rerum ratione reliquit,
1290extimus an reliquos aries produceret artus
Perseos an tauro freta pelleret assurgente.
hoc una caelum subit integer; haud reses ullo
viscere nascentis nova tauri deserit astra,
quippe huius flammis aurigae sidus inhaeret,
1295nec tamen hunc totum sustollit taurus in aethram.
aurigam salsis evolvunt fluctibus omnem
surgentes gemini. tauro capra plantaque laeva
atque haedi exsuperant, cum primum rursus ab undis
caetosa in superum referuntur viscera caelum,
1300nam cauda et cristae rigor arduus aëra celsum
tunc repetunt. diri cum sidera gurgite monstri
volvit praecipitis teres inclinatio mundi,
eminus ingentem condit pars prima Booten.
quattuor hic etenim signis surgentibus altum
1305vix penetrat pelagus neque summa totus ab aethra
labitur Arcturus, manus olli quippe sinistra
iuge manet celsisque super subducitur ursis.
At cum iam pedibus repetit fluctus Ophiuchus,
ut genua Oceanus vasto procul aequore condat,
1310signum erit eoa geminos procedere parte.
nec lateri pistrix cuiquam vicina videtur,
sed iam tota super sustollitur: expuit atram
iam pelagus speciem nec adhuc tamen extima sorbet.
quid nunc nascentis suspectat navita ponto
1315agmina prima Padi caelo tum fervere aperto
vicinasque faces rutili manet Orionis?
curricula ut solers vero mox indice discat
certa tenebrarum possitque fideliter astro
Explorare notos et tuto carbasa ponto.
1320credo, ni desit magnorum congrua cura,
prompta via est ipso cognoscere talia semper
praeceptore Iove et caelo tibi signa magistro
omnia ducentur. monet alta Iuppiter aethra
singula nos, facilis veram dedit arbiter artem,
1325ne tempestatum primordia caeca laterent.
Nonne vides, primum cum Phoebe in cornua surgit
tenuia et angusto lumen iacit ore per aethram
decedente die pronoque ab tramite solis,
promat ut ingressi solers tibi tempora mensis?
1330namque facem quarti sibimet profitebitur ignis,
corpora cum primum perfundens lumine nostra
in subiecta soli tenuem porrexerit umbram.
ast orbis medii si caedat Cynthia formam,
octavos ortus octavaque plaustra docebit.
1335denique cum toto dea iam surrexerit ore,
integer ut magni resplendeat ambitus orbis,
effluxisse sibi medii iam tempora mensis
monstrabit caelo. pleni cum rursus egena
oris eat, tanto procedens lumine formae,
1340inserit aëriis quantum dea nubibus ignis,
esse senescentis sibimet dispendia mensis
illa docet, quibus in rutili confinia fratris
tertia vix mundo superest via. cum minus autem
umbrarum excludit, sunt tales quattuor ortus
1345marcentis lunae, quales sub mense renato
quattuor exsurgunt languentis luminis umbrae,
atque his octonas includunt ordine luces.
interiectorum numerum quoque nosse dierum
prompta via est: proprio semper dea proditur ore,
1350scandat quanta polum, quotiens temone iuvencos
strinxerit et quanto iam tramite liquerit undas.
Ac decedentis postrema crepuscula noctis
bis sex signa tibi, quae versat signifer orbis,
monstrabunt, cursu nam Phoebus singula mutat
1355semper, et alterno succedit in omnia lapsu,
conficiens iter aetherium. nunc igneus istud
astrum adolet flammis, alii nunc aurea Titan
lumina miscetur, vel cum devexus in undas
labitur et rebus formam absumpsere tenebrae,
1360vel matutino redit incunabula linquens
cum pelago et rebus suffudit luce colores.
sic diversa diem comitantur sidera semper.
non ego nunc longo redeuntia sidera motu
in priscas memorem sedes, habet ista priorum
1365pagina et incerta rerum ratione feruntur.
nam qui solem hiberna novem putat aethere volvi,
ut lunae spatium redeat, vetus Harpalus, ipsam
ocius in sedes momentaque prisca reducit.
illius ad numeros prolixa decennia rursum
1370adiecisse Meton Cecropea dicitur arte
insevitque animis: tenuit rem Graecia solers
protinus et longos inventum misit in annos.
sed primaeva Meton exordia sumpsit ab anno,
torreret rutilo cum Phoebus sidere cancrum,
1375cingula cum veheret pelagus procul Orionis
et cum caeruleo flagraret Sirius astro.
Hic est fons, unde et deduxit tempora lunae
navita, quom longum facili rate curreret aequor,
et quom ruris amans telluri farra parenti
1380crederet: ingenti petat haec indagine semper
seu qui vela salo, seu qui dat semina terrae.
nec mora discendi, brevis hic labor et breve tempus
poscitur, innumeros habet autem industria fructus.
utilitas te certa manet, praenoscere motus
1385si libet aërios et tempestatibus ipsis
edere principium. te primum sponte procellis
arcebis rapidis, te rursum principe fluctus
vitabunt alii, si certis singula signis
tempora discernas. nam mundi cardine verso
1390ut stata raucisoni redit indignatio ponti.
saepe etenim quamquam tranquillae noctis amictu
mitia protenti requiescant terga profundi.
doctus securam subducit ab aequore classem
navita et actaea retinet statione phaselum,
1395cum matutinae praesensit signa procellae.
namque alias caelo cum tertia lumina Phoebus
exserit, ille sali furit inplacabilis horror,
adfore quem pelago comitem sibi dixerat astrum.
crebro quinta dehinc lux commovet Anphitriten,
1400saepe inopina mali clades ruit. omnia certis
indiciis tibi luna dabit, seu lucis utrimque
caesa facem, seu cum teretem concrescit in orbem.
sol queque venturas aperit tibi saepe procellas,
sidera producens et cum sale sidera condit.
1405Nec minus ex aliis aderit cognoscere motus
aequoris et magnos caeli callere tumultus,
quos det certa dies, qui longi tempore mensis
astrorumque vice et mundi ratione trahantur.
aëris immadidi quiddam tellure creatum
1410spiramenta vomunt. vis hoc cum fudit in auras
venarum, occulte patulo praetexitur agro
insubiectum oculis terramque supernatat omnem:
vvida materies, quam cum calor ignicomantum
hausit stellarum, superas subducit in auras
1415et concreta diu compingit nubila mundo.
si minor haec madidi substantia caespite ab imo
subrigitur, tenues nebulae caligine fusa
tenduntur caelo. vis autem siccior olli
cum fuit, in celeres dissolvitur undique ventos
1420vicinumque sibi flabris dominantibus ultro
aëra propellit. si maior protinus umor
consurrexit humo, pluvias quoque nubila fundunt
et pluviis late calor est pater. hic super imbres
exprimit et ductum ferventis ab obice mundi
1425respuit umorem. si moles magna utriusque
occurset sibimet velut obvia comminus agri,
compulsu aërio fragor intonat amplaque late
murmura discurrunt pariter crepitantibus auris.
hic inflictus item diversorumque per aethram
1430saepe superne furens illiso fulgoris ignes
excludit rutili totamque volantibus aethram
praestringit flammis et caelum sulpure odorat.
omnibus his genetrix tellus et caespite ab imo
ducuntur superi motus. ipsa ignea mundi
1435lumina, flammigero Phoebus temone coruscans
et quae noctivagos attollit Luna iuvencos,
his peperere malis exordia. namque deorum
movit humum cum forte calor, laxata repente
spiramenta soli venas procul altaque pandunt
1440viscera telluri. bibit imum terra calorem
desuper et madidum tepefactus caespes anhelat.
aëris hos motus rabiemque volubilis undae,
flabra procellarum, mundani tramitis iras,
praesentire decet. cape solers singula mente
1445praeceptisque virum sitientia pectora pande.
Cynthia cum primum caelo nova cornua promit,
cautus utrimque deam circumspice, namque revectae
nequaquam semper similis lux imbuit ortum,
sed species diversa trahit varioque notatur
1450formarum. primi cum surgit luminis igne,
tertia cum rutilat, cum maior sideris aethram
scandit et aërias quarta face luminat oras,
ingredientis erit plene tibi nuntia mensis.
haec castigato si tertia fulserit ortu,
1455pura sit ut foedis ab sordibus, adfore dicet
clara serena diu. tenui surrexerit autem
si face et ignito suppinxerit ora rubore,
turbida certantes converrent aequora chauri.
luminis ista dehinc si crassior atque retunsis
1460cornibus ingreditur, si quarti sideris ortu
percussi tenuem protendat corporis umbram,
imbribus au zephyris hebetabitur, arguet ultro
flabra noti aut pluvias. nam crassus desuper aër
cornua caeca premit, notus uvidus aëra cogit.
1465tertia si rursum protollat Cynthia cursus,
sic subrecta faces et acumina tenta coruscans,
ut nec curva quasi declinet cornua nec se
fusa supinato diducat lumine in auras:
occiduo zephyrum praedicet surgere mundo
1470aut Libyae de parte notum. sin quattuor autem
Cynthia curriculis caelum subit atque coruscis
cornibus immodice prostantibus exserit ignes,
vis prolixa salum ciet, ocius omnia chauri
marmora convolvent, fera verrent flabra profundum.
1475Istius in Borean quod se sustollit acumen,
si curvum specie velut annuat, adfore caelo
saeva procellosi praedicet flabra aquilonis.
namque hoc urgeri sese adserit hocque gravari,
si luna alta tuens docet inclinarier alta.
1480indice rursus eo veniet notus, hanc ubi partem
pone supinam conspexeris inque reclinem
sponte habitum pandi, nam subrigat auster acumen
inferiore plaga. si lunam tertius ortus
proferat atque deae convolvat circulus oras
1485suffusus rutilo, mox tempestate sonora
spumosum late pelagus canescere cernes.
maior et haec rauci versabit gurgitis undas,
ipsa quoque immodice si vultum luna rubescat.
Contemplator item, seu plenum luminis orbem
1490Cynthia distendit, seu cum teres ambitus olli
caeditur et mediae velut indiga lucis utrimque
sustinet obductae sibimet dispendia formae,
cornua prima replens et cornua fessa dehiscens.
induit ac qualem procedens ore colorem,
1495hunc perpende oculis, ipso monitore dierum
signa tene ac totum discerne in tempora mensem.
non unum deprensa diem tibi signa loquuntur
nec vulgo in cunctis adsunt praecepta diebus,
sed quae signa novo dederit nox tertia motu
1500quartave, sustollat medios dum Cynthia vultus,
durabunt caelo. medio quae edixerit ore
ignis in plenos, hinc in dispendia rursus
altera provisae signantur tempora lunae.
illa dehinc, donec germani luminis ignis
1505accedat Phoebe, mensis postrema notabunt.
hoc, quod protento vehit ingens mundus inani,
aëra nomen habet; quod spirat caespite tellus,
nubila dicuntur. caelum super aula deorum
axe adamanteo convolvitur. hic sua certis
1510sunt loca numinibus. borealis verticis altum
regia Saturni. qua siccior annus anhelat
aestatis rutilo, calida stat Iuppiter aethra.
immodicus terram qua desuper ignis adurit,
Gradivo incolitur. brumalis pulsus habenas
1515qua Solis redigit, pulchro Venus obtinet astro.
ast ubi demerso latet ater circulus orbe,
cessit Mercurio locus umbrifer. his super amplas
quinque tenens zonas certo via fervida Soli
limite decurrit. tum Lunam nubila propter,
1520exhalantis humi qua spiramenta madescunt,
ima vehunt caeli. lux it dum fusa frequenter
desuper in nubes, rutilantis lampada lunae
Pascitur umore et varias dea lumine formas
exprimit inserto. sic crebro denique Phoebe
1525nubibus ambiri, cum subsint nubila lunae,
creditur. hanc quotiens includere circulus ergo
spectatur, proprio succedunt ordine signa:
ille alias trino convolvit tramite lunam
et geminus plerumque meat, solet unicus idem
1530cingere. si simplex circumuersabitur orbem,
signa procellarum certissima, signa sereni
praeferet; abruptus subito praenuntiat euros.
marcescens tenui sensim caligine et aethra
digestus patula docet undis adfore pacem.
1535si duo se lunae circumfudere, repente
maxima vis pontum, vis verret maxima terras
maioresque dehinc agitabunt stagna procellae,
si trinus rutilum constrinxerit ambitus orbem;
et magis immodica formidine saeviet auster,
1540zonarum taeter fuerit si tractus in aethra.
denique disrumpant si sese cingula lunae,
ultima tempestas ruet imi gurgitis aestum.
Solis quin etiam, solis tibi cura videndi
sit potior, solem melius praevisa sequuntur
1545astrorumque duci monstrata tenacius haerent,
sive ille occiduas vergat declivis in undas
seu se luciferis reparabilis exerat oris.
istius ingentes radii caliginis atrum
et nebulosarum tractus piceos tenebrarum
1550lumine dissiciunt, cum per chaos umbriferum vis
flammea pervasit. cum se per noctis amictus
inserit aëriae fulgor facis, ille calore
pigra movet, stimulat rutilis torpentia flammis.
Sol sopita animat, Sol dura obstacula primus
1555curru adamanteo reserat pater. efflua Phoebus
igne inhibet, Phoebus radiis densata relaxat.
at cum flammigeri cedit vis inclyta solis,
lucis egens, crassaeque deus latet obice nubis,
et caelo et pelago magnos ait adfore motus.
1560non hic, cum primos educet gurgite vultus,
ceu picturato diversos ore colores
proferat. haud etenim tali tibi sole revecto
mitia iam caeli fas expectare serena.
et si tranquillo convexa cucurrerit astro
1565indideritque facem ponto deus integer, atra
nube carens purusque comas et splendidus orbe,
convenit eoae faciem praesumere lucis.
sed non ora cavo similis medioque recedens
orbe quasi vel si radios discingitur ultro,
1570figat ut australem porrecto sidere partem
aut Borean rigidi iaculetur luminis igne,
et vento et pluviis reparata in luce carebit.
Denique per flammas procul atque incendia Solis,
ipsa dei cedunt blandi si lumina, solers
1575tende oculos, certa hoc ducentur signa magistro.
et ne sanguineus late rubor imbuat ora,
qualia protractu vaga nubila saepe rubescunt,
aut ne labenti piceus color abdat amictu
lampada, quaere diu. si taetro crassior orbest,
1580vvescet pluviis tellus inflataque celsas
aggere devicto superabunt flumina ripas.
ignea si fulgor percurrit plurimus ora,
flamina crebra salis quatient vada, flamina terras
converrent omnis et duri flabra aquilonis
1585silvarumque comas et celsa cacumina flectent.
vis simul amborum si vultum solis oberret,
cuncta noti quatient, imbres procul arva rigabunt.
ecce alias primo nascentis solis in ortu
vel cum praecipites pelago deus inserit ignes,
1590ut coëunt radii nebuloso! cetera quippe
pars Hyperioniae rutilat facis hicque comarum
vis confusa micans mundo sua lumina praestat.
hic globus ater item liventia nubila cogit.
non numquam crasso nebularum tectus amictu
1595in convexa redit, tum caelo rursus aperto,
cum ruit, opposita vultum caligine condit:
omnibus his signis in terram defluit imber
plurimus. interdum tenuis praevertere nubes
visa deum. haec celeri si praesurrexerit ortu
1600ipseque pone sequens radiorum luce carere
cernatur, nimbis ingentibus arva madebunt.
at matutini si Phoebum litoris acta
maiorem solito produxerit atque per aethram
marcenti similis defluxerit extimus orbis,
1605alta dehinc scandens minuat iubar igniferum sol,
pura serena aderunt. namque olli gurgitis aër
crassior immodicum surgens diffuderat orbem
et iam se tenero sustollens tramite caeli
oblitum iusti iubar attrahat. hic quoque, magnis
1610cum madefacta dies sub tempestatibus horret,
pallidus ora cadens promittit pura serena.
displosis etenim per apertam nubibus aethram
ora laboranti similis languentia pallet
et disiectarum moles late nebularum
1615indicat exuti faciem clarescere mundi.
quin nascente die venturos convenit imbres
noscere, cum proni procul ad confinia caeli
deferri piceo spectaris nubila tractu.
et cum declinant radii se partem in utramque
1620lucis in occasu, nox ut serat algida rores,
imber erit. puras si Phoebus condat habenas
et Calpetano tranquillum gurgite lumen
tinguat et illapsum nubes ignita sequatur,
noxque diesque dehinc venturi rursus Eoi
1625nimborum expertes et tempestatibus atris
durabunt. sed cum radiis marcentibus ardor
languet et in tenui tenduntur acumine frustra
Phoebei crines, nimbos aget atra procella.
talis et obducti cernetur forma diei,
1630qualem fraternos subtexens luna iugales
lucem hebetat: subit haec superi sacra lumina solis
inferior mediaeque interstans lampadis orbe
arcet flammigerae radium facis. haut tibi rursum,
cum matutinos molitur lucifer ortus,
1635ebria sanguineae subuolvant vellera nubes
namque gravis caelo fundetur protinus imber.
Nec si sole procul rutila inter stagna morante
emineant radii, radios quoque crassior umbra
contegat, ille dies pluviis ventoque carebit.
1640quin erit imber item, si solem circulus ater
ambiat exortum. maior se denique nimbus
urgebit caelo, maior sola perluet imber,
circumfusa adeo si cingula nescia solvi
servarint taetrae speciem torpentia molis.
1645saepe etiam Phoebo nubes percussa rubescit
et meditata dei formam procul igne recepto
concipit effigiem, simulato luminis orbe.
id qua parte poli spectaveris, adfore ab ipsa
parte tene ventos. tamen haec, tamen omnia semper
1650decedente die melius ventura docebunt.
Convenit hic etiam parvum praesepe notare.
id nubi nomen, quae cancro obuolvitur alto,
Graecia docta dedit. duo propter denique asellos
suspice, quorum alius septem vicina trioni
1655astra adolet, tepidum procul alter spectat in austrum.
in medio quod nube quasi concrescit adacta,
id praesepe vocant. porro hoc praesepe repente
si sese ex oculis procul auferat, ardeat autem
congruus aëriis late rubor ignis asellis,
1660nequaquam tenues agitabunt stagna procellae.
at si sideribus similis lux duret et illi
taetra sit effigies, ruet altis nubibus imber
lenior et parco mox tellus rore madebit.
sed Boreae si parte trucis velut indiga iustae
1665stella facis lento marcescere cernitur igne,
et procul alterius iuba late flagrat aselli,
protinus Aethiopum surget convallibus auster.
at regione noti si lucem stella senescat,
saevus Riphaeis aquilo crepitabit ab oris.
1670Quin et terrenis cape rebus certa frequenter
signa procellarum. nam cum traxere tumorem
aequora prolixum, cum litora curva resultant
sponte procul neque caeruleus colliditur aestus,
aut cum proceris vertex in montibus ultro
1675perstrepit aërium, ventos instare docebunt.
et cum parva fulix trepido petit arva volatu,
stagna sinens, longasque iterat clangore querelas,
indicat insanis freta mox canescere ventis.
denique cum caelo tenduntur pura serena,
1680saevitura polo sunt flamina, primus in ipsa
mox picturati cum vertit pectoris artus
sturnus edax, premat ut tenuis vis obvia plumas
et ne post tergum pateat penetrabilis euro.
Latipedemque anatem cernes excedere ponto
1685saepius et summa nebulas se tendere rupe,
iamque super latices florum volitare senectam
stellarumque comas rumpi procul, aethere celso
decidere in terras, rutilarum spargere crines
flammarum et longos a tergo ducere tractus:
1690inde etiam ventos mox adfore praemonet usus.
Quodsi diversis se passim partibus ignes
excutiant, verret pelagus sine fine modoque
turba procellarum, si duri limite ab euri,
si regione noti, si lenis parte favoni
1695aut de Bistonio mundi procul axe coruscat.
Si repetant veterem ranae per stagna querelam,
vellera si caelo volitent, si discolor Iris
demittat gemino se fornice, circulus albam
si stellam taeter velut ambiat, aequora propter
1700si crepitent volucres, si gurgite saepius alto
pectora mersentur, si crebro garrula hirundo
stagna adeat, rutilae cum sunt primordia lucis;
si matutinas ululae dant carmine voces,
improba si cornix caput altis inserit undis,
1705flumine terga rigans, si saevit gutture rauco,
plurimus abruptis fundetur nubibus imber.
imber erit, latis cum bucula naribus auras
concipit, et late pluviis sola cuncta natabunt,
cum proprias solers sedes formica relinquet.
1710ova cavis effert penetralibus, aspera quippe
tempestas gelidusque dies et frigidus aether;
inserit internis terrarum sedibus aestus.
pectora cum curvo purgat gallinula rostro,
agmine cum denso circumuolitare videtur
1715graculus et tenui cum stridunt gutture corvi;
cum procera salum repetit clangore frequenti
Ardea, cum parvae defigunt spicula muscae
et si nocturnis ardentibus undique testis
concrescant fungi, si flammis emicet ignis
1720effluus aut lucis substantia langueat ultro:
convenit instantes praenoscere protinus imbres.
denique cum patulum torrens Vulcanus aenum
scintillas flamma circumlabente relinquit;
si notus umentis Libyco trahit aethere nubes
1725sive imum ad montem nebularum crassus amictus
tendatur, summo nudentur vertice saxa;
et qua pontus item freta per distenta quiescit,
nubila si longo se procumbentia tractu
diffundunt: caelo et Thetidi terrisque supinis
1730pax aderit, nusquam mundo ruet effluus imber.
Sed cum tranquillo tenduntur clara serena
sub Iove, venturae praenoscere signa procellae
convenit ac rursum, cum perfurit aëris horror,
inspice, quam referant terris pelagoque quietem.
1735inter prima tamen parvum praesepe notatur,
arduus excelso quod cancer cardine volvit.
hoc, cum concretus tenuari coeperit aër,
discutit impositae late sibi molis amictum.
namque sereniferi patet hoc in flabra aquilonis
1740comminus et primo purgatur flamine venti
tempore. tum proprium modulatur noctua carmen,
tum vespertinum cornix longaeva resultat,
tum corvi crepitant et ovantes gutture rauco
agmina crebra vocant, tum nota cubilia laeti
1745succedunt pariter, tum pinnis corpora plaudunt.
Tunc et Strymonias circumuolitare repente
suspicies per aperta grues, ubi mitior annus
sponte procellosum disiecerit aëra caelo.
tunc quoque, cum stellis hebes est lux omnibus ultro
1750nubila nec crassos circumduxere meatus,
ut iubar occulerent flagrantibus obvia flammis,
nec caligo inhibet rutilantis lampados ignes,
orbe nec expleto sacra sidera luna retundit,
sed iam sponte sua stellarum lumina marcent:
1755convenit hibernae praenoscere dura procellae.
nubila si caelo consistere, nubila ferri
sique superfundi sibimet suspexeris ultro,
gramina si carpit semesa petacius anser,
si nocturna tibi cornix canit, hesperus aethra
1760cum redit, innumero si cantu graculus instat,
si matutino fringuilla resultat ab ore,
si fugiunt volucres raptim freta turbida Nerei,
Orchilos infestus si floricomis hymenaeis
ima petit terrae, si denique parvus eritheus
1765succedit trepide scruposae concava rupi
Cecropias si pastus aris vicinus ob ipsa
castra inhibet florumque simul libamina maestae
proxima decerpunt, si Threiciae per aperta
sponte grues trepidant nec sese audacibus aethrae
1770committunt pinnis, ut longos saepe volatus
formavere super, si solvit aranea casses,
tenuia si toto vehit auster licia caelo:
mox tempestates et nubila taetra cientur.
Quid maiora canam? cinis en, cinis ipse, repente
1775cum coit, albenti nix terras vestit amictu.
nix operit terras, rutilis ubi lumina prunis
summa rubent errantque brevi caligine crassae
interius nebulae et denso iam fomes in igni
marcescit penitus. pluvios mox arguet austros,
1780induit immodicis cum semet floribus ilex.
indiga nam suci ligno natura rigentist
et cum flore novo, cum brachia glande gravantur,
vventis caeli sibi nutrimenta latenter
sponte operata docet. quin et lentiscus amara
1785indicium est pluviae. ter fetum concipit arbos
terque novos genetrix fructus alit ipsaque trino
flore renidescens tria tempora prodit arandi.
ter prorumpentis scillae teres erigitur flos
sulcandique solum ter monstrat tempus adesse.
1790Sic et crabronum rauca agmina si volitare
fine sub autumni conspexeris aethere longo,
iam vespertinus primo cum commovet ortus
vergilias pelago, dices instare procellas.
sique sues lentae, si lanae sedula nutrix,
1795si capra dumosis errans in saltibus ultro
in Venerem pergat, quippe ollis uvidus aër
excitat internum per viscera mota furorem:
et tempestates et nubila protinus atra
adfore praecipies. quin et gaudebit arator
1800quique solum iusti versabit mensibus anni,
plebe gruum prima, gaudebit tardus arator
agmine pigrarum: sic quadam lege deorum
his comes est imber. pecudes si denique terram
lanigerae fodiant, caput at tendatur in arctum,
1805cum madidus primum per marmora turbida condit
Pleiadas occasus, cum brumae in frigora cedit
frugifer autumnus, ruet aethra concitus imber.
at ne perruptis terrarum dorsa lacunis
infodiant pecudes, si vasto viscera hiatu
1810discutiant terrae, veniet vis aethere toto
dira procellarum, nix omnis vestiet agros,
nix herbas laedet teneras, nix uret aristas.
at si contigerit plures ardere cometas,
invalidas segetes torrebit siccior aër.
1815nam quae prorumpunt naturae legibus ultro
spiramenta soli, si iustus defuit humor,
arida, per caelum surgentia, desuper aethrae
ignescunt flammis mundique impulsa calore
excutiunt stellas et crebro crine rubescunt.
1820Contemplator item: si longo plurima ponto
agmina festinant volucrum solidamque frequentes
succedunt terram, sterilis desaeviet aestus
ac sitient agri. nam qua circumflua tellus
adluitur pelago, coquit altas siccior aër
1825caespitis arentis venas citiusque calorem
sentit humus succincta salo. fuga protinus ergo
est avium in terras; pavet, has ut viderit, aestus
agricola et sicco iam deflet mergite culmos.
sed si tum modico producant agmina ab undis
1830nec trepido passim versent convexa volatu,
laetitia est duris pastoribus, adfore parcos
praesumunt imbres. sic in contraria semper
vota homines agimur, nostrique cupidine fructus
poscimus alterius dispendia. denique et ipsa
1835solers natura et rerum genitabilis ordo
certa suis studiis affixit signa futuri.
namque et ovis cupido si gramina tondeat ore,
insaturata cibi, decerpens latius agros,
pastor id indicium pluvialis frigoris edet.
1840et si persultans aries lascivius herbas
appetat aut sese sustollant saltibus haedi
vel si iuge gregi cupiant haerere nec usquam
matribus abscedant et si sine fine modoque
pabula delibent, cum tutas vesper adire
1845compellat caulas, monstrabunt adfore nimbos.
Bubus arator item trahit atrae signa procellae,
lambere si lingua prima hos vestigia forte
viderit aut dextrum prosternere corpus in armum,
vel si prolixis auras mugitibus implent,
1850pascua linquentes vix vespere. dat capra moti
rursum signa poli, cum spinis ilicis atrae
multa inhiat. docet haec eadem sus horrida caeno,
gurgitis illuvie si saepius involvatur.
Martius ipse lupus villarum proxima oberrans
1855affectansque locos hominum lectumque laremque
sponte petens crasso consurgere nubila caelo
praemonet. id parvi cum stridunt denique mures,
cum gestire solo, cum ludere forte videntur,
portendunt tibimet; canis id praesentiat, ultro
1860tellurem fodiens. tamen haec, tamen omnia rerum
adfore vel primo nimbos mox sole docebunt,
vel cum curriculis lux ibit coepta secundis,
tertius aut verso cum venerit ortus Olympo.
Non spernenda tibi sunt talia, sed memor uni
1865adde aliud semper; si tertia denique signa
proveniant, firmo venturum pectore fare.
et transactorum solers componere mensum
signa laborabis; si confluxere reperta,
nequaquam trepidare pudor persuadeat ullus.
1870astrorum lapsus, astrorum protinus ortus
discute, si casus similis et stella per aethram
prodidit. exacti iam summa crepuscula mensis
et surgentis item primordia conscius artis
fare sacrae. mensum confinia summa duorum
1875caeca latent. lucis haec semper semet in octo
inscia lunaris tendunt facis: ipse fideli
perquires studio et siquid tibi forte repertum,
pluribus indiciis solers fulcire memento.
Cārmĭnĭs īncēntōr mĭhĭ Iūppĭtĕr! aūspĭcĕ tērrās
līnquŏ Iŏve ēt cēlsām rĕsĕrāt dūx Iūppĭtĕr aēthrām.
īmŭs ĭn āstră Iŏvīs mŏnĭtū, Iŏvĭs ōmĭnĕ caēlūm
ēt Iŏvĭs īmpĕrĭō mōrtālĭbŭs aēthĕră pāndō.
Hīc stătĭo, hīc sēdēs prīmī pătrĭs. īstĕ pătērnī5
prīncĭpĭūm mōtūs, vīs fūlmĭnĭs īstĕ cŏrūscī,
vīta ĕlĕmēntōrūm, mūndī călŏr, aēthĕrĭs īgnīs
āstrōrūmquĕ vĭgōr, pērpēs sūbstāntĭă lūcīs
ēt nŭmĕrūs cēlsī mŏdŭlāmĭnĭs. hīc tĕnĕr āēr
mātĕrĭaēquĕ grăvīs cōncrētĭŏ, sūcŭs ăb āltō10
cōrpŏrĭbūs caēlō, cūnctārum ălĭmōnĭă rērūm,
flōs ēt flāmma ănĭmaē. quī dīscūrrēntĕ mĕātū
mēntīs prīmĭgĕnaē pĕnĕtrālĭă dūră rĕsōlvēns
īmplēvīt lārgō vēnās ŏpĕrātŭs ămōrĕ,
ōrdĭnĭs ūt prŏprĭī fētūs dărĕt. īstĕ călōrēm,15
quō dīgēstă căpāx sŏlĭdārēt sēmĭnă mūndūs,
īnsĕrŭīt. rīte hūnc prīmūm, mĕdĭum ādquĕ sĕcūndūm
vōx sēcrētă cănīt sĭbĭ; nām pērmīxtŭs ŭtrīmquĕ
ēt fūltūs sēsē gĕmĭnūm lătŭs ūnŭs ĕt īdēmst,
aūctŏr ăgēndōrūm prŏprĭīquĕ pătrātŏr ămōrīs20
ēt mūndī vērē fāctūs pătĕr. hīc chăŏs āltūm
lūmĭnĕ pērrūpīt, tĕnĕbrārum hīc vīncŭlă prīmūs
sōlvĭt ĕt īpsĕ părēns rērūm flŭĭtāntĭă fīxīt.
hīc dīspērsă lŏcīs stătŭīt prīmōrdĭă iūstīs,
hīc dīgēstōrūm spĕcĭēm dĕdĭt, īstĕ cŏlōrēm25
īmpŏsŭīt rēbūs sēxūque īmmīxtŭs ŭtrōquĕ
ādque aēvī părĭtēr gĕmĭnī, sĭmŭl ōmnĭă lūstrāns,
sūffĭcĭt āltērnō rēs sēmĭnĕ. rērum ŏpĭfēx hīc,
hīc āltōr rērūm, rēx mūndī, cēlsă pŏtēstās
aēthĕrĭs ādque Ĕrĕbī, pīgra īnclīnātĭŏ nōdī,30
īnsŏcĭābĭlĭūm dīscrētĭŏ iūstă dĕōrūm.
cūiŭs ĕt ēxtrēmūm tēllūs ŏpŭs, īgnĕă cūiūs
lūmĭnă sūnt lātē sōl ēt sŏrŏr: īllĕ dĭēī
tēndăt ŭt īnfūsī rŭtĭlūm iŭbăr, āltĕră nōctīs
ūt făcĕ flāmmāntī tĕnĕbrōsōs rūmpăt ămīctūs,35
nēc dēsīt gĕnĭtīs pătĕr ūllo īn tēmpŏrĕ rēbūs.
īstĭŭs īlle ānnī pūlchēr chŏrŭs, ālta ŭt ĕbēscāt
tērră gĕlū, vēr ūt blāndīs ārrīdĕăt aūrīs,
pūlvĕrŭlēntă sĭtī tēllūrem ūt tōrrĕăt aēstās
ēt grăvĭs aūtūmnī rĕdĕāt fētūră părēntīs.40
hōc dŭcĕ pēr tŭmĭdī fĕrĭmūr frĕtă gūrgĭtĭs, īstō
praēcēptōrĕ sŏlūm grăvĭbūs vērsāmŭs ărātrīs.
īstĕ mŏdūm stătŭīt sīgnīs, hīc rēbŭs hŏnōrēm
īnfūndīt, tĕnĕbrīs hīc īntērlābĭtŭr aēthraē,
vīscĕra ĕt aētērnōs ănĭmāt gĕnĭtābĭlĭs ārtūs.45
Dēnĭquĕ nē lōngūm mārcēntĭă cōrdă iăcērēnt
mūndānīque ōrtūs mēns īmmĕmŏr ōmnĭă sēnsīm
vīlĭă cōncĭpĕrēt nĕquĕ sē sūbdūcĕrĕt ūmquām
fōntĭs ĭn aētērnī prīmōrdĭă, quō vĕlŭt āmnīs,
quēm fēstīnă cĭtīs ūrgēt nātūră flŭēntīs,50
lāpsū cōntĭnŭō rŭĭtūrae īn cōrpŏră nōstră
prōrūmpūnt ănĭmaē sĕrĭēmquĕ pĕr aēthĕră nēctūnt:
hīc prīmūm Gnĭdĭī rădĭūm sĕnĭs īntŭlĭt āstrīs
mōrtālēmquĕ lŏquī dŏcŭīt cōnvēxă dĕōrūm,
cūr Hўpĕrīŏnĭōs nĕpă cīrcūmflēctĕrĕt īgnēs,55
aūtūmnī rĕdĭtū cūr sūb gĕlĭdō Căprĭcōrnō
brūmă prŭīnōsī iŭgă trīstĭă sōlvĕrĕt ānnī,
cūr spătĭūm lūcīs, mădĭdaē cūr tēmpŏră nōctīs
lībră cĕlērque ărĭēs dēmēnsō pōndĕre Ŏlŷmpī
aēquārēnt, quā pārtĕ pŏlūs sūblīmĭŏr āltō60
cārdĭnĕ caērŭlĕās Thĕtĭdīs nōn tāngĕrĕt ūndās,
quīs pŏlŭs ūmbrĭfĕrō lătĕāt dēclīvĭs ĭn āxĕ
ēt văgă pālāntī cūr sīgna ērrōrĕ fĕrāntūr.
quaē rūrsum īngĕnĭō nŭmĕrīsquĕ Sŏlēnsĭbŭs īdēm
Iūppĭtĕr ēffērrī mĕlĭūs dĕdĭt, īncŏlă Taūrī65
Mūsa ūt Cēcrŏpĭōs răpĕrētŭr ĕt Āŏnăs āgrōs.
Mē quŏquĕ nūnc sĭmĭlīs stĭmŭlāt fŭrŏr ēdĕrĕ vērsūm
tēmpŏră, cūm dūrīs vērsārĕ lĭgōnĭbŭs ārvă
cōnvĕnĭāt, cūm vēlĭvŏlō dărĕ cārbăsă pōntō
ēt cūm vītĭcŏmō crīnēm tōndērĕ Lўaēō.70
ō mĭhĭ nōta ădўtī iām nūmĭnă Pārnāsēī!
ō pēr mūlta ŏpĕrūm mĕă sēmpēr cūră cămēnaē!
iām plăcĕt īn sŭpĕrūm vīsūs sūstōllĕrĕ caēlūm
ādque ŏcŭlīs rĕsĕrārĕ vĭām pēr sīdĕră. māiōr,
māiŏr ăgīt mēntēm sŏlĭtō dĕŭs, āmplă pătēscīt75
Cīrrhă mĭhi ēt tōtīs se Hĕlĭcōn īnspīrăt ăb āntrīs.
Ōmnĭă, quaē flāmmīs pīngūnt rădĭāntĭbŭs aēthrām,
Nōx ăgĭt ēt vērsō ceū fīxă trăhūntŭr Ŏlŷmpō.
āt nōn cūnctă tămēn sīgnōrum īn lēgĕ pŭtāndă,
pārs nŭmĕrīs ĕt hŏnōrĕ cărēt. mĭcăt ōmnĭbŭs īgnīs80
ēt rŭtĭlō cūnctīs flāgrāt cŏmă flāmmĕă crīnĕ,
sēd quĭă nōn cērtā fōrmārum īn lūcĕ nŏtāntūr
ōmnĭă, sīdĕrĭbūs cāssūm fīt cētĕră vūlgūs.
mōbĭlĭs ēn ĕtĭām mūndī sē māchĭnă vērsāt
pōndĕrĭs ēt prŏprĭī trăhĭt īnclīnātĭŏ caēlūm.85
Sēd nōn āxĭs ĭtēm cūrvī vērtīgĭnĕ fērtūr
aēthĕrĭs, ūt stĭlŭs īnstăbĭlī cōnvōlvĭtŭr ōrbī,
ūsquĕ mănēt tĕnŭīsquĕ prŏcūl săcră vīscĕră caēlī
pērfŏrăt ēt mĕdĭaē mōlēm tērraē tĕnĕt. īllūm
nōn prōlīxă dĭēs, nōn īncūmbēntĭs Ŏlŷmpī90
cūrsŭs ăgīt mōtātvĕ lŏcō lăbŏr, ūt sĕmĕl haērēns
cōnstĭtĭt ēt fērrī sē cīrcūm cūnctă rĕmīsīt.
Nēc mĭnŭs ēxtrēmō dīspār pŏlŭs. Ōcĕănō pārs
sūblīme ērĭgĭtūr, sŭbĭt āltĕră, mērsă sŭb ūndās,
pārs Ĕrĕbum ēt nīgrī iăcĕt haēc ūt cōnscĭă Dītīs.95
hīc nŏtŭs, hōrrĭfĕrīs ăquĭlōnĭbŭs īllă rĭgēscūnt
āc tĕrĕs īn gĕmĭnā strīdīt vērtīgĭnĕ cārdŏ
āltĕr ĭn ōptūtūm făcĭlīs, lătĕt āltĕr ĕt āltō
dēprĭmĭtūr bărăthrō. sēd quā sūblīmĭŏr āxīs
Tēthўŏs ūndōsaē līnquīt cētōsă flŭēntă,100
cōntēmplārĕ, săcrās ūt mūndūs sūrrĭgăt ārctōs.
sīc āstrūm dīcī Gnĭdĭūs dĕdĭt, Aūsŏne ĕāsdēm
vōcĕ fĕrās ūrsāsque ēt plaūstră vŏcārĕ sŏlēmūs,
fābŭlă nāmque ūrsās, spĕcĭēs dāt plaūstră vĭdērī.
hās pătĕr ōmnĭpŏtēns nĕmŏrōsi īn vāllĕ Lўcaēī105
ādsuētās dūrīs quōndām vēnātĭbŭs aēthraē
īntŭlĭt ēt rāptōr gĕnĕtrīcīs flōrĕ săcrāvīt.
vēl ceū fāmă dĕhīnc dŏcĕt āltĕră, Crēta ŭbĭ flūctū
tūndĭtŭr īnsānīs lātē cīrcūmsŏnă chaūrīs,
Iūppĭtĕr hās īdēm rērūm mĕmŏr īndūltārūm110
ēt cūstōdītaē rĕfĕrēns pĭă dōnă sălūtīs,
cūm pŭĕr āgrēstīs īntēr Cūrētăs ĕt īntēr
Dīctaēaē lōngūm lătŭīt crĕpĭtācŭlă rūpīs,
scāndĕrĕ flāmmĭgĕrūm vīctōr pērmīsĭt Ŏlŷmpūm,
nēscĭă sīgnă sălīs nōctūrnīque īnscĭă cāsūs115
hōspĭta ĕt īnsānīs ăquĭlōnĭbŭs. haūt tămĕn ōllīs
ōră vĕl ādvērsō sūnt ōbvĭă pēctŏră mōtū,
vērsă Lўcāŏnĭīs sēd sūspēctātŭr ĭn ūrsīs
fōrmă sŭpēr părĭtērquĕ pŏlō vēstīgĭă lībrānt,
īn spīnam ēt flāmmīs ārdēntĭă dōrsă iăcēntēs.120
Sīc Iŏvĭs āltrīcēs tĕrĕtēm prŏpĕ cārdĭnĭs āxēm
īn căpŭt īnque ŭmĕrōs, Hĕlĭcē Cўnŏsūrăquĕ, vērsaē
praēscĭă vēntūrīs dānt sēmpēr sīgnă prŏcēllīs.
nāmque Hĕlĭcē Grāiōs, Tўrĭōs Cўnŏsūră pĕr āltūm
pārvă rĕgīt. nōn nūllă făcēm sūccēndĕrĭt ūmquām125
stēllă prĭōr, nĕquĕ flāmmĭgĕrōs ēdūxĕrĭt ōrtūs
ānte ălĭa, īmmērsō cūm iām Tītānĭŭs ōrbĕ
īmbŭĕrīt trĕmŭlō Tārtēsĭă tērgă rŭbōrĕ,
Crēsĭă quām flāmmās īntēr prīmōrdĭă nōctīs
māiŏr ăgāt vūltūsquĕ săcrōs ōstēndăt Ŏlŷmpō.130
īllă lĭcēt pārvō iăcĕāt tēmōnĕ pĕr aēthrām,
vērĭŏr īnfīdūm tămĕn ēst cūrrēntĭbŭs aēquōr.
cārdĭnĕ nām tōtō cōnvērtĭtŭr (haūt mŏră lōngōs
pīgră tĕnēt gŷrōs) nĕquĕ ceū mōlītă părūmpēr
flēctĭtŭr aūt tārdō cŏhĭbēt cūnctāmĭnă lāpsū.135
dēnĭquĕ Sīdŏnĭīs dūx ēst Cўnŏsūră cărīnīs:
rēctĭŏr ūndōsō cūrsūs sūlcātŭr ĭn aēstū.
Īntĕr ŭtrāmquĕ dĕhīnc praēclārī nōmĭnĭs ārctōn,
ceū cīrcūmflēxō sĭnŭāntūr flūmĭnă lāpsū,
squāmĕŭs āgmĕn ăgēns drăcŏ vōlvĭtŭr ādque ŏbĭt āmbās140
spīrārūm cūrvīs āmfrāctĭbŭs. hūnc quŏque, ŭt ārtūs
lōngĭŭs ēffūsūm spătĭōsă vŏlūmĭnă tēndūnt,
cōmptă Lўcāŏnĭīs īnclūdūnt plaūstră chŏrēīs.
quā căpŭt ēst Hĕlĭcēs, fūndūnt sēse ūltĭmă mōnstrī
āgmĭna ĕt hāc caēlī vīx caūda īn pārtĕ quĭēscīt.145
āltĕră, quā spīraē sĭnŭs ēst, sūblīmĕ rĕpōnīt
vērtĭcĭs ēt cūrvō ceū cīrcūmclūsă drăcōnĕ
īn dōrsum āltĕrĭūs dōrsō iăcĕt. ānguĭs ŏb ōră
vērtĭtŭr āc lōngē pōstrēmām lāpsŭs ĭn ārctōn
rūrsūm māiōrīs rĕpĕtīt cōnfīnĭă sīgnī.150
nēc quaē stēllă căpūt flāmmārum īnsīgnĭt hŏnōrĕ,
sōlă mĭcāt sōlāvĕ rŭbēnt īncēndĭă crīstā,
sēd saētōsă dŭplēx ădŏlēt dŭŏ tēmpŏră fūlgōr
ēt dŭŏ sūb gĕmĭnīs ŏcŭlī fūlgōrĭbŭs ārdēnt.
ūnĭcŭs īgnĭs ĭtēm mēnto aēstŭăt īpsăquĕ fōrmă155
vērtĭcĭs, īn nūtūm vĕlŭtī cūrvātă părūmpēr,
quā pēr dīmēnsōs dīmīttĭtŭr ōrdŏ mĕātūs,
flēctĭtŭr ādque Hĕlĭcēs caūdām spēctārĕ vĭdētūr,
cūiŭs ĭn ēxtrēmūm spătĭō prŏpĭōrĕ pĕr aēthrām
sībĭlă prōtēntī sūccēdūnt ōră drăcōnīs.160
quīn sŭpĕr īlla ĕtĭām sūmmaē cōnfīnĭă caūdaē
stēllă sŭbīt, dēxtrī quaē tēmpŏrĭs īgnĕ cŏrūscāns
aēmŭlă vīcīnīs āccēndīt lūmĭnă flāmmīs.
āt dēclīvĕ căpūt vērtēxque ōblīquĭŏr āstrī.
hāc īn pārtĕ săcrī prōcūmbĕrĕ cērnĭtŭr āxīs,165
quā pătĕr Ōcĕănūs, rŭtĭlī rĕpărātŏr Ĕōī,
ōccāsūs ōrtūsquĕ sălō mŏdĕrāntĕ cŏērcēt
ēt gĕmĭna āltērnaē mīscēt dīvōrtĭă mētaē.
Īndĕ prŭīnōsō sī lūmĕn ăbūsquĕ drăcōnĕ
īn cōnvēxă fĕrās ŏcŭlōsque īn prōxĭmă mūndī170
dēclīnēs, quā pārtĕ glŏbō tŭmĕt āltĭŏr ōrbīs,
īllă lăbōrāntī sĭmĭlīs sūccēdĕt ĭmāgŏ,
prōtĭnŭs ēxpērtēm quām quōndām dīxĭt Ărātūs
nōmĭnĭs ēt cūiūs lătŭīt quŏquĕ caūsă lăbōrīs,
Pānўăsī sēd nōtă tămēn, cuī lōngĭŏr aētās175
ērŭĭt ēxcūssīs ārcāna ēxōrdĭă rēbūs.
nām dūra īmmŏdĭcī mĕmŏrāt sūb lēgĕ tўrānnī
Āmphĭtrўōnĭădēn prīmaēvo īn flōrĕ iŭvēntaē,
quā cēdūnt mĕdĭī lōngē sēcrētă dĭēī,
Hēspĕrĭdūm vēnīssĕ lŏcōs ādque aūrĕă mālă,180
īnscĭă quaē lēntī sēmpēr cūstōdĭă sōmnī
sērvābāt, cārpsīssĕ mănū, pōstquam īllĕ nŏvērcaē
īnsătŭrātae ŏdĭīs sērpēns vīctōrĭs ăb īctū
spīrārūmquĕ sĭnūs ēt fōrtĭă vīncŭlă lāxāns
ōccŭbŭīt; sīc mēmbră gĕnū sūbnīxă sĭnīstrō185
sūstēntāssĕ fĕrūnt, sīc īnsīdīssĕ lăbōrĕ
dēvīctūm fāma ēst. āc tūm Tīrŷnthĭŭs aēthraē
īndĭtŭs ēt sŏlĭō fūltūs sūblīmĕ pătērnōst.
Iūppĭtĕr hānc spĕcĭēm, mĭsĕrātŭs ăcērbă lăbōrūm,
rēddĭdĭt ēt tālēm cērnī pērmīsĭt Ŏlŷmpō.190
ēn mănŭs īpsă dĕī vĭŏlēnta īn vērbĕră pēndēns
ērĭgĭtūr dēxtraēquĕ dĕhīnc īmprēssĭŏ plāntaē
tēmpŏră dēcūlcāt măcŭlōsī prōnă drăcōnīs.
Pōplĭtĕ sūccĭdŭī quā sīdĕrĭs āmplă pătēscūnt
tērgă dĕhīnc mērsūmquĕ iăcēt sūblīme ŭmĕrōrūm,195
āspĭcĕ ceū rŭtĭlīs vībrēt lūx Gnōsĭă flāmmīs.
haēc quōndām Bācchī mŏnŭmēntūm fūlgĕt ămōrīs,
haēc Ărĭādnaēī căpĭtīs tēstātŭr hŏnōrēm.
trīnă tĕr īllūstrānt hānc lūmĭnă pārsquĕ cŏrōnaē
sērpēntēm vīcīnă sŭbīt, quā sībĭla ĭn ārctōn200
ōră drăco īnclīnāns strīdīt flābrīs ăquĭlōnīs;
pōst tērgūm Nīxī pārs vōlvĭtŭr āc vĕlŭt haērēns
rūrsūm dēfēssī rĕsĕrātūr nūntĭă sīgnī.
Īstĭŭs ēxtrēmō sūb vērtĭcĕ, vērtĭcĕ quīppĕ
sīdĕrĭs īnnīxī, clārūm nōscēs ŏphĭūchūm.205
Trīccaēī sīdūs stāt nōmĭnĭs ēt cuī pīnguī
tūre Ĕpĭdaūrēaē fūmānt āltārĭă sēdīs.
īn Stўgă dēcūrsīs pārcārum ăb ŏrīgĭnĕ fūsīs
mērsĕrăt Hīppŏlўtūm sōrs ūltĭmă iāmquĕ pĕr īmās
Cōcŷtī tĕnĕbrās ēt stāgnă nĭgrāntĭă Dītīs210
pōrtĭtŏr īllĕ Chărōn Thēsīdaē fātă vĕhēbāt.
hīc īmmātūrī sĕd ĕnīm mĭsĕrātŭs ăcērbūm
lētī sūpplĭcĭūm Nēptūnīque āspĕră iūssă
ālgēntīs ārtūs Ĕrĕbō prŏcŭl īntĭmo ăbūsquĕ
sūscĭtăt ādque ănĭmaē rūrsūm tĕpĕfāctă călōrĕ215
vīscĕră mūndānās rĕvŏcāt mĕdĭcātŏr ĭn ōrās.
nōn tŭlĭt ōmnĭpŏtēns ōrtū cuīquām gĕnĕrātō
Deūcălĭōnēō fās ēssĕ nŏvīssĭmă fātă
vīncĕre ĕt īncāssūm dēcūrrĕrĕ pēnsă sŏrōrūm
mōxquĕ trĭsūlcă pŏlō iăcŭlātūs fūlmĭnă cēlsō220
ēt sŭpĕr āĕrĭaē vībrāns īncēndĭă flāmmaē
mōrtĕ rĕpērtōrēm mĕdĭcīnae aūdācĭs ĭn ūmbrās
dēĭcĭt, āt gnātō rĕpărāns sōlācĭă Phoēbō
āspĕrăque ēxtīnctī mĭsĕrātūs fātă nĕpōtīs
sūrgĕrĕ nōctūrnō iŭbĕt īntēr sīdĕră mōtū.225
hīc ērgo īnsīgnīs ārdēns vēnās ŏphĭūchūs,
hīc rĭgĭdōs ārtūs fōrmae ānguĭtĕnēntĭs hŏnōrĕ
ārdŭŭs, hīc tāntōs ŭmĕrīs vībrāntĭbŭs īgnēs
ēvŏmĭt, ūt, plēnō cūm lūnă nĭtēscĭt ĭn ōrbĕ
mēnstrŭăque īngēntī iām tēmpŏră dīvĭdĭt ōrtū,230
nēquāquām lēntīs ōbscūrĭŏr ēx ŭmĕrīs lūx
mārcĕăt. āt mănĭbūs nōn cōmpār flāmmă rŭbēscīt,
nām sūffūsă lĕvī rēsplēndēnt ūltĭmă lūcĕ,
sēd cērnī sūnt prōmptă tămēn pōstrēmăquĕ pārcō
īgnĕ mĭcānt. īlle ānguĕ mănūm cōnsērtŭs ŭtrāmquĕ235
ērĭgĭtūr sērpēnsquĕ dĕhīnc ēlābĭtŭr, āmbās
flēxĭlĭs ēt mĕdĭūm cīngīt spīrīs ŏphĭūchūm,
quēm sŭpĕr haērēntēm plāntārūm mōlĕ dŭārūm
Scōrpĭŏs īn gĕmĭnās ēffūsūs vīscĕră pārtīs
āfflīctūsque ŏcŭlōs măcŭlōsăquĕ pēctŏră prēssūs240
sūstĭnĕt. āttĭgŭās ēvōlvĭtŭr ānguĭs ĭn aūrās
āgmĭnĕ nōn aēquō nĕquĕ tāntă vŏlūmĭnă cōmpār.
nām quā dēxtră mănūs sĭnŭōso āffīgĭtŭr ānguī,
pārcĭŭs āb dŏmĭnō tērga ēxplĭcăt; āltĕră pōrrŏ
plūrĭmŭs āc mūltō pēr laēvām pōndĕrĕ lāpsūs245
fūndĭtŭr ēt rŭtĭlō, quā lūx sĕdĕt īgnĕă, mēntō
ūsque Ărĭādnaēaē sēsē vīcīnă cŏrōnaē
lūbrĭcŭs īnclīnāt. pōst spīrām brāchĭă quōndām
fōrmīdātă trŭcī sūspēxĕrĭs Ōrīōnī.
haēc cōncēssa ĕtĕnīm cūrvīs mētātĭŏ chēlīs.250
hūc fālcātă Chĭī rēpsērūnt cōrnŭă mōnstrī,
sīdĕrĕaē nĭmĭūm făcĭs īndĭgă. nāmque hĕbĕs ōllīs
īgnĭs ĕt ōptūnsō mārcēnt īncēndĭă crīnĕ.
Cāllīstō rŭtĭlēt stēllīs, quĭbŭs ūsquĕ fĕrīnām
prōnă sĭt ēffĭgĭēm! quō cārdĭnĕ tōrquĕăt āxēm,255
sēmpĕr ĭnōccĭdŭīs āttōllēns lāmpădă flāmmīs,
Ārctŏphўlāx sīve, ūt vĕtĕrēs cĕcĭnērĕ, Bŏōtēs,
fāmōsa Ārcădĭcī tēstāns cōmmēntă tўrānnī.
ēt lĭcĕt īnstāntī sĭmĭlīs sĭmĭlīsquĕ mĭnāntī
tērga Hĕlĭcēs iūxtā prĕmăt ārdŭŭs, haū tămĕn ūmquām260
īn pīctūrātaē plaūstrūm prōcūrrĕrĕ mātrīs
fās dătŭr, āntīquī quŏnĭām cōntāgĭo ĭn īllō
crīmĭnĭs ēt vĕtĕrūm prŏhĭbētūr cūlpă mălōrūm.
Nēc mĭnŭs īn mēmbrīs lūx ōllī māxĭmă vībrāt
ōmnĭbŭs, ārdĕt ăpēx căpĭtī, mĭcăt īgnĕă lātē265
dēxtĕră, flāmmāntūr ŭmĕrī, flāmmām mŏvĕt īnstār
īntĕr ŭtrūmquĕ fĕmūr. quā sē cōnfīnĭă lōrī
dēdūcūnt pĕdĭbūs, māiōr fāx lūmĭnĭs aūrās
vērbĕrăt ēt rĕlĭquō sīdūs măgĭs aēstŭăt āstrō.
nām lŏcŭs Ārctūrō săcĕr hīc ādscrībĭtŭr, īllīnc,270
aūrĕă quā sūmmōs āstrīngūnt cīngŭla ămīctūs,
ēbrĭă flāmmāntī cōnsūrgīt stēllă rŭbōrĕ.
Quā prōtēndūntūr vēstīgĭă sūmmă Bŏōtīs
quāquĕ pĕr īmmēnsūm cīrcūmflāgrāntĭbŭs āstrīs
cīrcŭlŭs ōblīquō lātē iăcĕt āstrĭgĕr ōrbĕ,275
cōntēmplārĕ săcrōs sūbiēctaē vīrgĭnĭs ārtūs.
quām tē, quām mĕmŏrēm? sīve ēst gĕnĭtōr tĭbĭ sūmmūs
Iūppĭtĕr ēt Thĕmĭde īn tērrās dēmīssă părēntēs,
seū pătrĭs Āstraēī clārum ēs gĕnŭs, aūrĕă cūiūs
sīdĕră sūnt prōlēs ēt quī prō mūnĕrĕ mōrūm280
īncūlpābĭlĭūm nōmēn dĕdĭt ōmnĭbŭs āstrīs.
aūt Pĕlŭsīācī măgĭs ēs dĕă lītŏrĭs Īsīs,
dīgnă pŏlī, cōnsōrs ēt cūră lătrāntĭs Ănūbīs.
seū tū dīvă Cĕrēs, sīc nām tĭbĭ flāgrăt ărīstă
ēt, ceū Sīrĭăcō, tōrrētūr spīcă călōrĕ285
prōtēntātă mănū, seū quaē pērnīcĭbŭs ālīs,
nēc sāt cērtă grădūm, vĭdŭātăquĕ vērtĭcĕ sūmmō
flūxă pĭlaē vērtīs vēstīgĭă, lūbrĭcum ŭt aēvūm
sōrs ăgăt ēt sŭbĭtīs ōbrēpāt mōbĭlĕ fātūm
tēmpŏrĭbūs. prĕcŏr, īn tērrās prŏcŭl aēthĕre ăb āltō290
flēcte ŏcŭlōs plăcĭdāmquĕ mĕīs vĕnĕrābĭlĭs, ōrō,
pāndĕ săcrīs aūrēm. tū, cūm sīncēră prĭōrūm
vīta hŏmĭnūm nūllīs ăgĕrēt sūb lēgĭbŭs aēvūm
aūrĕăque īnnŏcŭōs sērvārēnt saēcŭlă mōrēs
spōntĕ sŭā nēc crīmĭnĭbūs vĭă prōmptă pătērēt,295
īntēr cōnfūsōs pŏpŭlōrūm lībĕră coētūs
vērsābārĕ lĭbēns nūllīque ōbnōxĭă cūlpaē
cōrda ĭnhĭbēns mĕdĭās cāstō rĕĭ mōrĕ tĕnēbās.
nūllūs tēllūrī līmēs dătŭs, īndĭcĕ nūllō
cūltă sĕcābāntūr nĕquĕ iām dīscrētĭŏ cāmpūm300
mētīri īn dŏmĭnōs mōnstrāvĕrăt, ōmnĭă rērūm
ūsūrpāntĭs ĕrānt prōmīscăquĕ iūră pĕr āgrōs;
praēstĭtĕrāt cūnctīs cōmmūnĭă cūnctă vĭdērī.
dēnĭquĕ cūm plăcĭdās crēbrō dĕă vīsĕrĕt ūrbēs
tēctăquĕ iūstă vĭrūm pāssīm sūccēdĕrĕt, īllă305
fērvēntīs lātē pĕlăgī nātūră sălūmquĕ
flūctĭbŭs īnstăbĭle ēt glaūcī vădă tūrgĭdă pōntī,
quā sĕnĭōr cānō nūtrīt sūb gūrgĭtĕ Nēreūs
dēlphīnōs vĭrĭdēs ēt phŷsētērăs ănhēlōs,
īgnōrātă sŭō sēclūsăquĕ fīnĕ iăcēbānt.310
nūllă fĭdēs ūndīs, tŭmĭdō cōmmērcĭă flūctū
nūllă pĕtēbāntūr nĕquĕ lōngīs nāvĭtă tērrīs
īnsĭnŭārĕ rătēm sūscēpĕrăt, ēxŭl ŭt ōrīs
ōmnĭbŭs ēxtērnās vĕhĕrēt pĕr ĭnhōspĭtă gāzās
aēquŏra ĕt īnsānō pēndērēt saēpĕ prŏfūndō.315
ōmnĭă sēd cūnctīs nāscī dăbăt aūrĕă tērrīs
iūstĭtĭa ēt nūllō dīscrēvĕrăt āĕrĕ rēgnă.
āt pōstquam ārgēntō dēfōrmīs vīlŭĭt aētās,
rārĭŭs īn tērrās ōs īnclīnābăt hŏnēstūm
iām dĕă, vīx sūmmōs ādlābēns dēnĭquĕ mōntīs,320
cūm cēdēntĕ dĭē Phoēbūs sūb nōctĕ prŏpīnquā
ōccĭdŭūs prōnōs ūrgērĕt ĭn aēquŏră cūrrūs,
ūsūrpāndam ŏcŭlīs sēsē dăbăt āccūrrēntūm,
nōn ūt fēssă vĭrūm rĕpărārēt gaūdĭă vūltū,
sēd crĕpŭla ūt lātē vŏmĕrēt cōnvīcĭă vōcĕ.325
'pārcĭtĕ, vīlĕ gĕnūs!' lăcrĭmīs ăĭēbăt ŏbōrtīs,
'caūsă quĕrēllārūm vēstrum ēst scĕlŭs! aūrĕă quōndām
iūdĭcĕ mē vēstrī vīxērūnt saēclă părēntēs.
dēgĕnĕr īn vōbīs ănĭmūs, sōlērtĭă vōbīs
pērvĭgĭl, ārtĕ nŏvā vītām trādūcĕrĕ mōs ēst.330
ōmne aēvūm stŭdĭīs ēxcūdĭtĭs. hīnc quŏquĕ rūrsūm,
prō pŭdŏr ātquĕ dŏlōr! nāscētūr vīlĭŏr aētās
ēt lăcĕrātă gĕnās ībīt Bēllōnă pĕr ūrbēs
saūcĭa, ŭt īnfīdās ăgĭtēnt cērtāmĭnă mēntīs.'
haēc ŭbĭ pērmaēstō raūcō cōngēssĕrăt ōrĕ,335
ālĭtĕ prōcūrsū sēse īn cōnvēxă fĕrēbāt
prōtĭnŭs ātque ŏcŭlōs fŭgĭēns ēxōsă sĕquēntūm
līnquēbāt coētūs hŏmĭnūm. rŭĭt haēc quŏquĕ rūrsūm
vīvēndī sĕrĭēs āc sūccēssērĕ pŭdēndō
aērĕă saēcla hăbĭtū. fraūs īlĭcĕt ēt fŭrŏr ārdēns340
ātquĕ crŭēntŭs ămōr chălўbīs sēgnīsquĕ lĭbīdŏ
ēt mălĕsuādă lŭcrī răbĭēs sŭbĭt, ōmnĭă tērrōr
dēgĕnĕr āc maēstaē făcĭēs fōrmīdĭnĭs īmplēt.
sēcrēti īmmŏdĭcūs vădă gūrgĭtĭs ūltĭmă vērsāt
Tīphўs, Ăgēnŏrĕō cŏlŏr hīnc mēntīrĭĕr ōstrō345
īncĭpĭt Āssўrĭūmquĕ bĭbūnt nŏvă vēllĕră fūcūm,
ēbrĭa ŭt ēxtērnō splēndēscāt lānă vĕnēnō.
sīc iūsta īn pŏpŭlōs mōx vīrgĭnĭs īncūlpātaē
ēxārsēre ŏdĭa ēt caēlūm pērnīcĭbŭs īntrāt
dīva ālīs spătĭūmquĕ sĭbī sūbvēctă pĕr aūrās,350
ūndĕ prŏcūl tērrās sūmmā vīx cērnĕrĕt aēthrā,
prōptĕr ănhēlă lĭbēns lātē căpĭt āstră Bŏōtīs.
īstĭŭs ēxtrēmīs ŭmĕrōrūm pārtĭbŭs ūrgēt
stēllă făcēm quālīquĕ rŭbēnt īncēndĭă flāmmā,
quaē sūbiēctă prŏcūl caūdām māiōrĭs ăd ūrsaē355
vērtĭcĕ brūmālīs cīrcūmvōlvūntŭr Ŏlŷmpī,
plūrĭmă quīppĕ prŏcūl clārām fāx ārdĕt ĭn ārctōn,
tālĭs ŭtrīmquĕ mŏdō sĭmŭl ēt fūlgōrĕ mĭcāt lūx.
nēc cōntēmplāndī lăbŏr ānxĭŭs, ōmnĭă prīmīs
ōbvĭă ceū vībrānt ōbtūtĭbŭs: ūnŭs ŏb ōră,360
quā sūnt prīmă fĕraē vēstīgĭă, praēmĭnĕt īgnīs,
āltĕră, quā pĕdĭbūs rĕgĭo ēst clūnālĭbŭs, ārdēt
stēlla ĭtĭdēm gĕnĭbūsquĕ dĕhīnc sē tērtĭă prōmīt
aēmŭlă, quā rŭtĭlaē flāgrānt cōnfīnĭă caūdaē.
nōn tămĕn hīs spĕcĭēs, nōn sūnt cōgnōmĭnă cērtă,365
sēd pērmīxtă sĭmūl vūlgī vĭcĕ cōnvōlvūntūr.
Īllă quĭdēm sŭpĕrō cōnsērtă rĕlābĭtŭr āxĕ,
īnscĭă pīscōsī sēmpēr sălĭs. īpsĭŭs aūtēm
sūbiēctōs căpĭtī gĕmĭnōs tĭbĭ cērnĕrĕ fās ēst,
Spārtānām, gĕmĭnōs, sŭbŏlēm prōlēmquĕ tŏnāntīs370
ēgrĕgĭam ēt prŏprĭō pōst rēddĭtă nūmĭnă caēlō.
nām Lăcĕdaēmŏnĭīs Mārs cūm călŭīssĕt Ăphīdnīs,
Cāstŏră Cēcrŏpĭī tŭlĭt īnclēmēntĭă bēllī.
āt frātēr lūcēmque ēt fātă sŭpērstĭtĭs aēvī
ēxōsūs sōrtēm lăcrĭmīs ēfflāgĭtăt aēquām.375
prōtĭnŭs āltērnaē gērmānōs tēmpŏrĕ vītaē
Iūppĭtĕr āttōllīt caēlīque īn cēlsă rĕcēptāns
aētērnaē flāgrārĕ făcīs iŭbĕt īgnĭbŭs āmbŏ.
Ālvo Hĕlĭcēs cāncēr sūbvōlvĭtŭr āstrăquĕ cāncrō
Iūnŏ, nŏvērcālēs ūt sēmpēr prōdĕrĕt īrās,380
praēstĭtĭt. hīc ĕtĕnīm, Lērnaēī gūrgĭtĭs hŷdrām
ūrĕrĕt Ālcīdēs cūm flāmmĭgĕr, aūsŭs ĭn īpsūm
rēpĕrĕ vīctōrēm. quā dūrō cōncăvă dōrsō
tēgmĭnă cūrvāntūr, gĕmĭnūs mĭcăt ārdŏr ĭn aūrās.
hōs dīxēre ăsĭnōs ōrtōs Thēsprōtĭdĕ tērrā385
ēt sīdūs, Lēnaēĕ, tŭūm. dīstērmĭnăt āēr
crāssĭŏr hōs. ĭtĭdēm quālīs praēsēpĭbŭs ēssĕ
fōrmă sŏlēt, dīspār chēlārūm flāmmă cŏrūscāt.
nāmquĕ trĭbūs stēllīs ădŏlētūr dēxtĕră cāncrō,
laēvă dŭās pīgrō sūccēndīt fōmĭtĕ flāmmās.390
Quā pōstrēmă pĕdūm rŭtĭlānt vēstīgĭa ĭn ārctō,
māxĭmă flāmmĭgĕrī mūndūs trăhĭt ōră lĕōnīs.
mēmbră dĕhīnc, lōngī quā sēsē sēmĭtă caēlī
plūrĭmă prōtēndīt, tōrrēntūr fōmĭte ăcūtō
sīngŭla ĕt ādsĭdŭīs ārdēt lĕŏ vīscĕră flāmmīs.395
hīc Hўpĕrīŏnĭī flāgrāt vĭă Sōlĭs ĕt īstō
sē dŭcĕ caērŭlĕī rĕfĕrūnt mōmēntă călōrīs.
tūm sūccīsă Cĕrēs strātī cūm mērgĭtĕ cūlmī
cōnstrŭĭtūr, flāvōs tōndēntūr sēmĭnă crīnēs
Ōmnĭa ĕt ādvēctās lātē cŏquĭt ārĕă mēssēs.400
tūnc ēt Thrēĭcĭī rĕpĕtūnt ănĭmōsa ăquĭlōnēs
flābră pŏlō, tūnc cŷănĕūm stătă flāmĭnă caēlī
prōpēllūnt pĕlăgūs. lōngīs hōc tēmpŏre ĭn ānnī
ōtĭă sūnt rēmīs, pōntūs vĕhĭt īpsĕ cărīnās.
Aūrīgātōrēm pār sīt quŏquĕ cūră vĭdērĕ,405
nāmquĕ tŭās aūrēs īmplēbīt fābŭlă sōlērs
Crētaēī pĕcŏrīs. haēc lāc mĕmŏrātŭr ălūmnō
īnfūdīssĕ Iŏvī căpră, nūtrīx dīctă tŏnāntīs.
stēllĭgĕrō sūbvēctă pŏlo ēst, īlle īmpĭgĕr aūtēm
pūlchĕr Ĕrīchthŏnĭūs cūrrūs ēt quāttŭŏr ōlīm410
iūnxĭt ĕquōs, prōnūs quī nōn prŏcŭl īn gĕmĭnōrūm
laēvă iăcēt fūsōquĕ sŭpēr sē cōrpŏrĕ tēndīt
plūrĭmŭs ādque Hĕlĭcēs căpŭt īnclīnātŭr ăb ōrĕ.
īllĕ quĭdem īn spătĭūm mēmbra ēxplĭcăt, ūt căpră laēvō
fīxa ŭmĕrō clārē sūstōllĭtŭr, īpsĭŭs aūtēm415
fīnĕ mănūs pārvās haēdōrūm sūspĭcĕ flāmmās.
quī pōstquam Ōcĕănō sēse ēxpĕdĭērĕ sŏnōrō,
saēvă prŏcēllōsīs īmmīttūnt flābră flŭēntīs,
ūt spūmōsă trŭcī pūlsēntūr lītŏră flūctū
ēt văgă caērŭlĕās īnvōlvānt aēquŏră pūppēs.420
Nēc mĭnŭs aūrīgaē quā sūnt vēstīgĭă cūrvī,
cōrnĭgĕrī lātē tēndūntūr pēctŏră taūrī.
īllīc saētōnsām pĕcŏrīs pērquīrĕrĕ frōntēm
ēstŏ mĕmōr, flēxō iăcĕt īllīc crūrĕ, mĭnācēs
īn tērrām fīgēns ŏcŭlōs. nōn cētĕră sīgnă425
flāmmārūm sĭmĭlēm prŏcŭl īntēr sīdĕră fōrmām
ōstēntārĕ vălēnt. gĕmĭnō sīc cōrnŭă dūctū
ērĭgĭt aēthĕrĭī vĭgŏr īgnĭs, ĕt īgnĭs ŭtrīmquĕ
sīc cămŭrīs ārdēt prōtrāctĭbŭs; haū tĭbĭ sīgnīs
pērquīrēnda ălĭīs pĕcŏrīs frōns aēquŏrĕ sūrgēt430
Ōcĕănī. prŏprĭō taūrūm dēprēndĕrĭs ōrĕ,
cōrnŭă sīc vērā sŭb ĭmāgĭnĕ cūrvă dĕhīscūnt,
sīc mĕdĭām crēbēr pĕcŏrī frōntem āspĕrăt īgnīs,
sīc hўădēs taūrī tōtō prŏcŭl ōrĕ cŏrūscānt.
āt bŏrĕān laēvō quā taūrŭs ăcūmĭnĕ pūlsāt,435
dēsŭpĕr aūrīgaē dēxtēr pēs īmmĭnĕt āstrō.
ūnă pĕdem aūrīgaē dēxtrūm cōrnūmquĕ sĭnīstrūm
stēllă tĕnēt pĕcŏrīs. sĭmŭl īn cōnvēxă fĕrūntūr,
sēd prĭŏr ōccĭdŭī taūrūs sŭbĭt aēquŏrĭs ūndās.
Nēc mĕă mūsă sĕnēm tăcĭtūm Cēphēă rĕlīnquēt,440
nōn ĕgĕt hūiŭs ĕnīm sēdēs săcră mōmĭnĭs hīlūm.
Īăsĭdēn quŏquĕ sūmmă pŏlī Cēphēă rĕvōlvūnt,
īllūm quīn ĕtĭām rŭtĭlaē pătĕr īntŭlĭt aēthraē
dōnāvītquĕ pŏlō. tērgō Cўnŏsūrĭdŏs ūrsaē
pōst hăbĭtāt gĕmĭnāsquĕ mănūs ā pēctŏrĕ tēndīt.445
āt dīdūctă pĕdēs tāntūm mēnsūră sĕnīlēs
dīvĭdĭt, ēxtrēmā quāntūm pĕdĕ dīstăt ăb ūrsā.
Rūrsūm dēclīvī sī vīsūm trāmĭtĕ vērgās,
prīmă tĭbi ūt flēxī līnquātūr spīră drăcōnīs,
īnfōrtūnātām spēctābīs Cāssĭĕpīām.450
sēd nēc mūltă tămēn, cūm caēlūm lūmĭnĕ tōtō
lūnă rĕplēt, taētram ūt sŭpĕrēt fāx aūrĕă nōctēm,
ōccūrrēt gĕnĕtrīx ŏcŭlīs quaērēntĭbŭs. āstāt
lūrĭdă maērēntī; tĕnŭīs rŭbĕt īgnĭs, ĕt aēgraē
lūx hĕbĕs ēst mātrī, vīx quālēm Cārĭă quōndām455
nōvĕrăt īntrāntēm pēr claūstră tĕnācĭă clāvēm.
fōrmātūr stēllīs dīstāntĭbŭs īnque ŭmĕrōs vīx
tēndĭtŭr āngūstōs, nātaē fĕră fātă rĕtūndūnt.
Nāmquĕ sŭbēst tĕrĕtīsquĕ pŏlī sĭmŭl ōrbĕ rŏtātūr
Āndrŏmĕda, īngēntī quaē sēmpēr lūcĕ cŏrūscāns460
spōnte ŏcŭlōs īn mēmbră răpīt. făcĕ dēnĭquĕ vērtēx
ārdĕt ănhēlāntī gĕmĭnāmquĕ pĕr āĕră fūndūnt
lūcem ŭmĕri ēt sūmmīs lūx aēstŭăt īgnĕă plāntīs.
īgnĕă quīn ĕtĭām pēr caēlūm cīngŭlă flāgrānt
Āndrŏmĕdae ēt tōtō vībrānt īn cōrpŏrĕ flāmmaē.465
sēd tămĕn hīc ĕtĭām vīvāx ēst poēnă dŏlēntī,
nām dīdūcta ūlnās māgnā dīstēndĭt ĭn aēthrā
vīncŭlăque īn caēlō rĕtĭnēt quŏquĕ, tēnŭiă quīppĕ
brāchĭă cōntōrtīs āstrīngūnt vīncŭlă nōdīs.
Rūrsŭs ŏdōrātō quā vērtēx crīnĕ tŭmēscīt,470
Āndrŏmĕdaē căpĭtī sūppīngĭtŭr īndĭgă plēnī
ālvŭs ĕquī, sūmmō quā fāx īn vērtĭcĕ vībrāt
Vīrgĭnĭs īnque aūrās cōnī vĭcĕ sūrgĭt ăcūtī.
īpsă sŭb ābscīsō lātē mĭcăt aūrĕă vēntrĕ
cōrnĭpĕdīs, sĭmŭl hūnc lūx īndīscrētă rĕtēntāt475
cōmmūnīquĕ rŭbēnt dŭŏ sēmpēr sīdĕră flāmmā.
trīs lătŭs ātque ārmōs ălĭaē pĕcŏrīs pīnxērĕ
ēt spătĭō dīsiūnctă părī fāx aēmŭlă flāgrāt:
plūrĭmŭs īgnĭs ĭnēst, vāstō glŏbŭs aēstŭăt ōrbĕ.
sēd nōn ēt căpĭtī sĭmĭlīs rŭbŏr īpsăquĕ cērvīx,480
quāmvīs prōcērō sūrgāt iŭbă māxĭmă cōllō,
lānguĭdă mārcēntī vīx ēst spēctābĭlĭs īgnĕ.
ūltĭmă quaē mēntō sēse ēxplĭcăt, haūt mĭnŏr īllă
quāttŭŏr ēst prīmīs, quaē fōrmām lūmĭnĕ clārō
cōrnĭpĕdīs sĭmŭlānt. nōn hīc ĕquŭs īntĕgĕr ārtūs,485
nōn quădrŭpēs caēlō sūstōllĭtŭr, āt tĕnŭs ālvō
ērĭgĭtūr mĕdĭā, nām cētĕră pōnĕ nĕgāntūr,
ēt quătĭt aēthĕrĭās prīmīs mŏdŏ crūrĭbŭs aūrās.
hūnc, hūnc Āŏnĭō quōndām mĕmŏrānt Hĕlĭcōnē
īnclўtă pōst Lўcĭaē rĕdĕūntēm bēllă Chĭmaēraē,490
mŷstĭcă quā rūpēs dōctīs ōbmūrmŭrăt āntrīs,
hērbārūm cārpsīssĕ cŏmās ēt grāmĭne ŏdōrō
ēxplēvīssĕ fămēm, sēd cūm sĭtĭs ārĭdă faūcēs
ūrĕrĕt āc nūllō mānārēt gūrgĕs hĭātū,
īllīsīssĕ pĕdēm: cōrnūque ēxcītă rĕpēntĕ495
lŷmphă Cămēnālēm fūdīt prŏcŭl Hīppōcrēnēn.
Āŏnĕs hōc lătĭcī pŏsŭērūnt nōmĕn ĕquīnō
pāstōrēs. strĕpĭt haēc plăcĭdo īntēr sāxă sŭsūrrō
ātque Hĕlĭcōnĕ cădēns sēsē sĭtĭēntĭbŭs hērbīs
īnsĕrĭt, Āscraēās dōnēc văgă gūrgĭtĕ vāllēs500
vīvĭfĭcēt. rĭgăt hāc ănĭmās ēt Thēspĭă pūbēs
sēmpĕr ĕt īn lătĭcēs ĭnhĭāt gēns fōntĭs ălūmnī.
āst ĕquŭs āltērnō rĕdĭt īntēr sīdĕră mōtū
Ōcĕănīquĕ sălō căpŭt ēxsĕrĭt. haūt tĭbĭ māgnī
cūră lăbōrĭs ĕrīt caēlō spēctārĕ sĕrēnō505
cōrnĭpĕdēm, mĭcăt īllĕ prŏcūl flāgrāntĭbŭs āstrīs
ēt pērfūsă rĕcēns ēdūcīt pēctŏră pōntō.
Tūm cĕlĕr īlle ărĭēs, lōngī quī līmĭtĭs ōrbĕ
Aēthĕră pērcūrrēns nūmquām Cўnŏsūrĭdŏs ūrsaē
sēgnĭŏr āb lāpsū cōnvērtĭtŭr, haūt prŏcŭl āstrō510
vīsŭs ĕquī, māgnō cēlsūm sĕcăt āĕră mōtū.
pārcĭŏr hīc rŭtĭlaē sēmpēr făcĭs, īndĭgŭs īgnīs
spēctātūr iūstī. nām quāntī lūmĭnĭs āstră
ēssĕ sŏlēnt, ăcĭēm quĭbŭs aūrĕă lūnă rĕtūndīt,
mārcĭdă lānĭgĕrī tāntūm sē fōrmă sŭb aūrās515
ēxĕrĭt, īn tĕnŭī quāmquām prīmōrdĭă Phoēbēn
ōrbe hăbĕānt nūllōquĕ dĕcūs dĕă prōfĕrăt ōrĕ.
sēd lĭcĕt hūnc ŏcŭlīs frūstrā sēctērĕ pĕr aēthrām,
nām sēmpēr prŏprĭīs cărĕt īgnĭbŭs: ēn tĭbĭ prōptēr
Āndrŏmĕdaē clārō rŭtĭlāntĭă cīngŭla ĭn āstrō520
sūspēctāndă pătēnt. vŏcăt īngēns bāltĕŭs ūltrō
quaērēntēm. nōn lōnga ărĭēs stătĭōnĕ lŏcātūs
īn cōnvēxă rĕdīt, pārvō sē trāmĭtĕ sūbtēr
dīstĭnĕt ēt mĕdĭō caēlūm cĭtŭs ōrdĭnĕ cūrrīt,
ūltĭmă chēlārūm quā brāchĭă quāquĕ cŏrūscō525
cīrcŭlŭs āxĕ mĕāns rŭtĭlūm sĕcăt Ōrīōnă.
Ēst ĕtĭām Grāiō quōd sēmpēr nōmĭnĕ nōstrī
Dēltōtōn mĕmŏrānt. sĭmĭle īn lătŭs īstŭd ŭtrūmquĕ
pōrrĭgĭtūr, sūmmūm sīgnō căpŭt āngŭlŭs ārtāt
ēt gĕmĭnī sūprēmă iŭgī vīcīnĭă mōrdēt.530
tērtĭă quaē stāntēs sūstēntāt līnĕă dūctūs,
pārcĭŏr, haūt sĭmĭlī sēsē sūb līmĭtĕ tēndīt
ēt cōntrāctă mŏdūm gĕmĭnā făcĕ flāmmĭgĕrārūm
stēllārūm sŭpĕrāt. quīn ēt quā sūbtĕr ĭn āstrō
lānātī mārcēnt pĕcŏrīs plŭvĭōquĕ tĕpēscūnt535
iām vīcīnă nŏtō, mĭnŏr īstaēc līnĕă lūcĕ
ēt fūlgōrĕ făcīs praēvērtĭtŭr. āt lŏcŭs ōllī
pōst tērgum Āndrŏmĕdaē. sīc sē tŭlĭt ōrdŏ dĭcātūs.
Hīnc sī vīcīnō flēctārīs lūmĭnă vīsū
īnquĕ nŏtūm sēnsīm bŏrĕāli āb cārdĭnĕ dūctōs540
īnclīnēre ŏcŭlōs, prōlēs tĭbĭ, Dērcĕtĭ, pīscēs
sūrgēnt Bāmbўcĭī. sēdēs dătă quīppĕ dŭōbūs
pīscĭbŭs, īngēntī quā cēlsām cīrcŭlŭs aēthrām
ōrbĕ sĕcāt. tēndīt quā pīnnae ēxtrēmă sĭnīstraē
ālĕs ĕquūs, mūndō quā pēctŏră lānĭgĕr āltō545
ūrgĕt ĕt ādvērsō sūrgēntēm cōrpŏrĕ taūrūm
rēspĭcĭt: hīnc mĕdĭō sīgnāntūr sīdĕrĕ pīscēs.
quōrum ălĭūs rĭgĭdā cōnsūrgĭt ĭn āĕră fōrmā
cēlsĭŏr ēt Bŏrĕān prŏpĭōr sŭbĭt, āltĕr ăquārūm,
Trōĭcŭs haūrĭt ăquās fūndītque ŭbi ĕphēbŭs ăb ūrnā,550
pōne ăvĭdūs iăcĕt īn nŏtĭālĭă nūbĭlă prōnūs.
sēd tămĕn hī lātē stēllīs ēx ōrdĭnĕ fūsīs
nēctūntūr caūdās ēt lēntă trăhūntŭr ŭtrāquĕ
vīncŭlă, pēr caēlūm cŏĕūnt quaē sīngŭlă rūrsūm
ēt rŭtĭlō cōnfīxă quăsī sŭpĕr īgnĕ tĕnēntūr,555
caēlēstēm mĕmŏrāt quēm sōlērs Graēcĭă nōdūm.
Ēx ŭmĕro Āndrŏmĕdaē laēvō quŏquĕ nōscĕrĕ pīscēm
quī rĭgĭdūm cēlsī sūspēctāt cārdĭnĭs āxēm
pērfăcĭle ēst, ūlnaē nām prōxĭmŭs īstĕ sĭnīstraē
caērŭlŭs ērĭgĭtūr. quīn ēt vēstīgĭă prōptēr560
Pērsĕă sūb vŏlŭcrī pār ēst tĭbĭ quaērĕrĕ fōrmā.
īn căpŭt īnque ŭmĕrōs rŏtăt aēgrām māchĭnă mūndī
Āndrŏmĕdām, Thraēcī nām sūb flābrīs ăquĭlōnīs
nītĭtŭr ālātō vīndēx pĕdĕ, māxĭmă cūiūs
dēxtĕră maērēntīs sŏlĭūm prŏpĕ Cāssĭĕpīaē565
tēndĭtŭr īngēntīquĕ dĕhīnc vēstīgĭă pāssū
pūlvĕrŭlēntă quăsī cānō prŏcŭl āĕrĕ pāndīt.
Plēĭădēs fĕmŏrīs părĭtēr sūb fīnĕ sĭnīstrī
Pērseūs prōtōllīt. lŏcŭs hās hăbĕt ārtĭŏr ōmnīs
cōnēxās. ōmnīs lēntaē făcĭs haūd prŏcŭl īstās570
ōstēntāt rŭtĭlī lūx sīdĕrĭs, aēgră sŏrōrūm
lūmĭnă; nēc clārō flāgrāt rŭbŏr aūrĕŭs āstrō.
hīs gĕnĭtōr, vērō sī flūxīt fābŭlă fōntĕ,
Poēnŭs Ătlāns, sŭbĭīt cēlsaē quī pōndĕră mōlīs
caēlĭfĕr ātque ŭmĕrō māgnūm sŭpĕr aēthĕră tōrquēt.575
fāmă vĕtūs sēptem hās mĕmŏrāt gĕnĭtōrĕ crĕātās
lōngaēvō, sēx sē rŭtĭla īntēr sīdĕră tāntūm
sūstōllūnt. sēptēm fērt fābŭlă prīscă sŏrōrūm
nōmĭnă (sēx sēsē tĕnŭī sūb lūmĭnĕ rēddūnt):
Ēlēctra Ālcўŏnēquĕ Cĕlēnō Tāўgĕtēquĕ580
ēt Stĕrŏpē Mĕrŏpēquĕ sĭmūl fāmōsăquĕ Māiă
prōlĕ dĕī. cērnī sēx sōlās cārmĭnĕ Mīnthēs
ādsĕrĭt, Ēlēctrām caēlo ābscēssīssĕ prŏfūndō
ōb fōrmīdātūm mĕmŏrāt prĭŭs Ōrīōnă.
pārs ăĭt Īdaēaē dēflēntem īncēndĭă Trōiaē585
ēt nŭmĕrōsă sŭaē lūgēntēm fūnĕră gēntīs
Ēlēctrām taētrīs maēstūm dărĕ nūbĭbŭs ōrbēm,
saēpĭŭs ōbscūrīs căpŭt ūt sīt cīnctă tĕnēbrīs.
nōn nūmquam Ōcĕănī tămĕn īstām sūrgĕre ăb ūndīs
īn cōnvēxă pŏlī, sēd sēdĕ cărērĕ sŏrōrūm590
ātque ōs dīscrētīm prŏcŭl ēdĕrĕ, dētēstātām
Gērmānōquĕ chŏrō sŭbŏlīs lăcrĭmārĕ rŭīnās
dīffūsāmquĕ cŏmās cērnī crīnīsquĕ sŏlūtī
mōnstrāri ēffĭgĭēm. dīrōs hōs fāmă cŏmētās
cōmmĕmŏrāt trīstī prŏcŭl īstāc sūrgĕrĕ fōrmā,595
vūltum ārdērĕ dĭū, pērfūndĕrĕ crīnĭbŭs aēthrām,
sānguĭnĕ sūppīngī rŭtĭlōquĕ rŭbērĕ crŭōrĕ.
quīn Mĕrŏpēn ălĭī, pōstquām Sĭsўphēĭă vīnclă
ēt thălămōs saēvō sōrtīta ēst ōmĭnĕ dīvūm,
īndīgnam āĕrĭā crēdūnt măgĕ sēdĕ fŭīssĕ.600
sīc āncēps nŭmĕrī fīt fābŭlă sēxquĕ pĕr aēthrām
vērgĭlĭās cērnī tĕnĕt ūsūs, sēd sĭmŭl ōmnīs
ārtāvērĕ glŏbūm. tĕr ĭn aūrās āngŭlŭs ēxīt
flāmmĭgĕr ēt mīxtīs Ātlāntĭdĕs īgnĭbŭs ārdēnt.
nēc tămĕn ēst fāmaē sĭmĭlīs vĭgŏr, āmplă sŏrōrēs605
fābŭlă nōbĭlĭtāt, mŏdŭs ōllīs pārcŭs ĕt īgnīs
vīx tĕnŭī lōngē făcĕ fīt spēctābĭlĭs. īstās,
āltērnō rĕdĕūnt cūm bīnă crĕpūscŭlă mūndō,
seū nōx āstrālēs ădŏlēt cūm caērŭlă flāmmās,
seū mātūtīnūs cūm sīdĕră dīssĭcĭt ōrtūs,610
cōnvōlvī caēlō sūmmaē pătĕr ānnŭĭt aēthraē.
nēc mĭnŭs ārēntī cūm crīne āttōllĭtŭr aēstās
ēt cūm cānă cŏmās rĕdĭt ānnō brūmă rĭgēntī,
tēmpŏră dīssīgnānt. nām sī sē gūrgĭtĕ tōllūnt
vērgĭlĭaē, cūrvās īn flāvă nŏvālĭă fālcēs615
ēxērcērĕ dĭēs; sī cōndūnt aēquŏrĕ flāmmās,
tēllūrēm prēssō prōscīndĕrĕ tēmpŭs ărātrō.
Ēst chĕlўs īllă dĕhīnc, tĕnĕrō quām lūsĭt ĭn aēvō
Mērcŭrĭūs, cūrvā rĕlĭgāns tēstūdĭnĕ chōrdās,
ūt Pārnāsēō mūnūs mĕmŏrābĭlĕ Phoēbō620
fōrmārēt nērvīs ŏpĭfēx dĕŭs. hānc ŭbĭ rūrsūm
cōncēntūs sŭpĕrī cōmplēvīt pūlchĕr Ăpōllŏ,
Ōrphĕă Pāngaēō dŏcŭīt gēstārĕ sŭb āntrō.
hīc iām fīlă nŏvēm dōcta īn mŏdŭlāmĭnă mōvīt
Mūsārum ād spĕcĭēm mūsā sătŭs, īllĕ rĕpērtōr625
cārmĭnă Plēĭădūm nŭmĕrō dēdūxĕrăt. āt cūm
īmpĭă Bāssărĭdūm cārpsīssēt dēxtĕră vātēm
ēt dēvōtă vĭrūm tĕgĕrēnt Lībēnthră pĕrēmptūm,
īntŭlĭt hānc caēlō mīsērătŭs Iūppĭtĕr ārtēm
praēstāntīs iŭvĕnīs, pĕcŭdēs qui ēt flūmĭnă vātēs630
flēxĕrăt. ād nīxī quā sēmēt sīdĕră pōntō
sūstōllūnt, laēvūm prōptēr chĕlўs haēc fĕmŭr āstāt.
ādvŏlăt āst ălĭūd lătŭs ālĕs ĕt ōră cănōrōs
tēndĭtŭr ād nērvōs, mĕdĭa ēst lўră sēdĕ dĭcātă,
Cŷgnēō căpĭti ēt cūrvō cōntērmĭnă sīgnō.635
Nāmque ēt sīdĕrĕīs cŷcnūs sĕcăt aēthĕră pīnnīs,
dōnātūs caēlō, nōn clārō lūcĭdŭs āstrō,
sēd tămĕn ōs flāgrāns ēt gūttŭră lōngă cŏrūscāns.
grāndĭbŭs haūd ĕquĭdēm stēllīs, nōn hīs tămĕn ātrīs
ōbscūrīsvĕ mĭcāt. trăhĭt īn cōnvēxă vŏlātūm640
pērfăcĭlem ēt dēxtrō lātē Cēphēĭdă dēxtrām
rādēns rēmĭgĭō sūmma ād vēstīgĭă laēvām
dēclīnātŭr ĕquī. sīc māgnō praēpĕs Ŏlŷmpō
sūbvĕhĭtūr, sŭbĭt ōccĭdŭī sīc mārmŏrĭs ūndās.
Nām pōst cōrnĭpĕdēm flāgrānt dŭŏ sīdĕră pīscēs,645
pīscēs Bāmbўcĭī, căpŭt aūtēm sūbtĕr ĕquīnūm
Lāŏmĕdōntĭădaē sē dēxtĕră tēndĭt ĕphēbī.
īpsĕ dĕhīnc lōngōs īnsīgnĭs ăquārĭŭs ārtūs
āstăt ăd hīrsūtī caūdām pūlchēr Căprĭcōrnī.
Īmŭs ŭt aūstrālī dēscēndīt cīrcŭlŭs āxĕ650
sīgnĭfĕr īnquĕ nŏtūm rŭtĭlī cădĭt ōrbĭtă sōlīs,
hīspĭdă saētōsī mārcēt spĕcĭēs Căprĭcōrnī.
hīc iām Thrēĭcĭō vĕnĭēns ā cārdĭnĕ Phoēbūs
vērtĭt ĭtēr pūlsūsquĕ dĕūm, mīrābĭlĕ dīctū,
brūmālīs rĕdĭgīt. nōn tūm mĭhĭ lōngă phăsēlīs655
aēquŏră tēmptēntūr, nōn tūm frĕtă tūrbĭdă pīnū
quīs pĕtăt! āngūstō dēcūrrīt trāmĭtĕ nāmquĕ
pārvă dĭēs vāstōquĕ dĕhīnc dēprēnsŭs ĭn āltō
nēquīcquām pīgraē clāmārīt sīdĕră lūcīs.
īntĕrĕā tōtīs nŏtŭs ācēr saēvĭĕt ūndīs660
ēxcītūmquĕ sălūm vērrēt nŏtŭs. aūrĕă Sōlīs
cūm rŏtă cōrnĭgĕrī sīdūs pĕpŭlīt Căprĭcōrnī,
tūm dīrūm caēlō frīgūs rĕdĭt, āspĕră naūtīs
tūnc frĕtă flūctĭvăgīs, tămĕn īstī saēpĕ mălōrūm
īmmĕmŏrēs ăgĭtānt tōtōs īn flūctĭbŭs ānnōs,665
mērgōrum ēt fōcīs sĭmĭlēs. trăhĭt ūndă păvēntīs
āc rĕtrăhīt, quaērūnt ŏcŭlīs dīstāntĭă lōngē
lītŏra ĕt īn pōntūm cōgūnt lŭcră sēmpĕr hĭāntēs.
Pār mĕtŭs ēx pĕlăgō tĭbĭ sīt quŏquĕ, sōlĕ Săgīttă
cūm lĕvĭs āfflātūr, cūm lūx ĭn hărūndĭnĕ flāgrāt670
īgnīs mūndānī, cūm tēla ēxtrēmă cŏquūntūr
cūmquĕ săgīttĭfĕrī tōrrēt văpŏr aūrĕŭs ārcūs.
tūm quŏquĕ sī pĭcĕām spēctārīs sūrgĕrĕ nōctēm,
īnfōrmēm taētrīs tēllūrem ūt vēstĭăt ālīs,
lītŭs ămā, sōlērs fŭgĕ caērŭlă tēgmĭnă nōctīs675
ēxĭtĭūmquĕ sălī răbĭdīquĕ pĕrīcŭlă pōntī
āntĕ vĕnī, iām sōlvĕ mĕmōr văgă cārbăsă mālō,
iām prōlīxārūm iăcĕāt rĭgŏr āntēmnārūm.
mēnsĭs ăt īnfaūstī vēl dūrī sīdĕrĭs īndēx
Scōrpĭŭs ēxŏrĭēns sīt tēmpŏrĕ nōctĭs ădūltaē:680
hīc mātūtīnō vĕnĭēns prŏcŭl aēquŏrĕ tēlūm
ēxĭgĭt ē pēlāgŏ, tĕlūm trăhĭt ūltĭmă caūdă.
cūnctātūr pīgrō pōst tērgūm sīdĕrĕ iūxtā
Ārquĭtĕnēns tārdōs ēt gūrgĭtĕ lībĕrăt ārtūs.
tūm Cўnŏsūra ĕtĭām mātūrae īn tēmpŏrĕ nōctīs685
āltĭŭs īn Bŏrĕān sūstōllĭtŭr, ābdĭtŭr aūtēm
Ōrīōn rĕdĕūntĕ dĭē, tūm brāchĭă Cēpheūs
prōtēntāsquĕ mănūs mĕdĭāmque īmmērgĭtŭr ālvūm.
Quīn nōrūnt ălĭām Sŭpĕrūm cōnvēxă Săgīttām.
sēd tămĕn haēc ārcū tĕrĕtī cărĕt īnscĭă nērvī,690
īnscĭă nām dŏmĭni ēst. tēlūm sŭpĕr ādvŏlăt ālēs,
ālĕs ŏlōr, sēd Thrēĭcĭō cōntērmĭnŭs āxī
cānă prŭīnōsās ēxtēndīt cōllă sŭb ārctōs.
Ārmĭgĕr hānc ĕtĭām Iŏvĭs ādvŏlăt, ārbĭtĕr īgnīs
aēthĕrĭī, sēd mēmbră mĭnōr. prŏcŭl hīc tămĕn āltō695
cūm rĕdĭt ā pĕlăgo ēt mŏvĕt īn cōnvēxă vŏlātūm
fīnĕ tĕnēbrārūm sūmmaēque īn mārgĭnĕ nōctīs,
spūmōsūm lātē mărĕ sūbrŭĭt; ōmnĭă caēlī,
ōmnĭă tērrārūm mōx flābră prŏcācĭă vērrūnt.
Tūm cūrvūs caūdām sŭbĭt īntēr sīdĕră dēlphīs,700
dūx, Nēptūnĕ, tŭī quōndām sŭpĕr aēquŏr ămōrīs.
hīc nām dētrūsae īn lătĕbrās prŏcŭl Āmphītrītēs,
ārdŭŭs ōccĭdŭōs ŭmĕrīs ŭbĭ sūstĭnĕt āxēs
Plēĭădūm gĕnĭtōr, pērrūpĕrăt. hīc văgŭs ōmnī
gūrgĭtĕ dīlēctām dŏmĭnō mărĭs ūltĭmo ăb ōrbĕ705
mōllīs dōrsă tŭlīt. brĕvĕ sīgnō cōrpŭs ĭn āstrīs
ēt sŭpĕr aūrītūm pōntō sūrgīt Căprĭcōrnūm.
hīc mĕdĭōs ārtūs taētēr stŭpĕt, āltĕră pōrrŏ
quāttŭŏr īllūstrāt făcĭbūs rŭbŏr aūrĕŭs ātquĕ
bīs gĕmĭnō dīscrētă sĭtū mĭcăt īgnĭpŏtēns lūx.710
Ōmnĭă, quaē sōli ēt rĭgĭdo īntērfūsa ăquĭlōnī
aēthĕrĭs īncūrvī mōlēs rŏtăt īnquĕ frĕquēntēs
ōccāsūs ōrtūsquĕ trăhīt mŏdĕrātŏr Ŏlŷmpī,
sūnt dīgēstă mĭhī. quaē rūrsūm līmĭte ăbūsquĕ
sēse Hўpĕrīŏnĭō plŭvĭālīs cōncăva ĭn aūstrī715
dēmīttūnt, taētrām dōnēc nŏtŭs āmbĭăt aēthrām,
dīcĕrĕ Rōmŭlĕō cōnītōr cārmĭnĕ sōlērs.
Sūbtrăhĭt ōblīquō quā sēsē cīrcŭlŭs ōrbĕ
sīgnĭfĕr ā Bŏrĕa īnque aūstrālēs sē gĕrĭt ūmbrās,
sūb mĕdĭī iām mōlĕ pŏlī fĕră pēctŏră taūrī720
sūspĭcĭt Ōrīōn. nĕquĕ quīsquām nōctĕ sĕrēnā
trānsĭĕrīt, cēlsō lātē sē cārdĭnĕ pāndīt
aūrātūmquĕ rŭbēns dēmīttīt bāltĕŭs ēnsēm.
Tālĭs ĕt īpsĕ vĭrūm gĕmĭna ād vēstīgĭă cūstōs
īnsĕquĭtūr. sīc flāmmĭgĕrō dīstīnguĭtŭr āstrō725
aēthĕrĭaē cănĭs īllĕ plăgaē, cuī plūrĭmŭs ārdōr
aēstŭăt īn mēntō, mūltūs rŭbŏr īmbŭĭt ōră.
strīdĭt ănhēlāntī făcĕ pēstĭfĕr, āĕră mōtū
tōrrĕt, ĕt īmmŏdĭcī tērrās cŏquĭt īgnĭbŭs āstrī.
hīc vărĭōs ārdēt stēllīs rŭtĭlāntĭbŭs ārtūs,730
sēd nōn ēst sĭmĭlīs cūnctīs vĭgŏr, ūndĭquĕ quīppĕ
ālvūs cŷănĕa ēst, mēntō grăvĭs ēfflŭĭt ārdōr,
quī fōrmīdātō sūb nōmĭnĕ Sīrĭŭs aēthrām
ūrīt. huīc rŭtĭlōs sī Sōl āfflēxĕrĭt āxēs,
quāntūs cōrpŏrĭbūs, quāntūs lăbŏr īmmĭnĕt āgrīs!735
mārcēbūnt sătă cūnctă dĭū, nāmque īndĭgă sūcī,
sīquă iăcēnt, cēdūnt vălĭdō pĕnĕtrātă călōrī,
āc dēcōctōrūm lānguēbūnt gērmĭnă flōrūm.
īlla aūtem, īntērnō quaē sūnt ănĭmātă vĭgōrĕ,
Sīrĭŭs āttōllīt blāndūsque īllābĭtŭr hērbās740
Sīrĭŭs ēt dūlcī nūtrīt tĕpĕfāctă sĕrēnō.
hūnc, hūnc, flāmmāntī cūm prīmūm vībrăt ăb ōrtū,
aūrĭbŭs ātque ănĭmō căpĭmūs prŏcŭl. āltĕră sīquaē
stēllārūm fūlvō rŭtĭlānt, quaē plūrĭmă lōngī
bēlŭă fērt lătĕrīs, nĕquĕ mūltā lūcĕ cŏrūscānt745
ēt dēsīgnāndīs tāntūm sūnt āddĭtă mēmbrīs.
Pārvŭlŭs īn stēllīs lĕpŭs ēst quŏquĕ, nāmque ŭbĭ māgnūs
ēmĭcăt Ōrīōn, gĕmĭna ād vēstīgĭă sūbtēr
ūrgētūr cūrsū rŭtĭlī cănĭs. īllĕ pĕr aēthrām
ēffŭgĭt īnstāntēm, prĕmĭt aūtēm Sīrĭŭs ōrĕ.750
aūrītūm prīmīs ēmīttīt gūrgĕs ăb ūndīs,
īllĕ mĭnāx păvĭdūm sŭpĕr ēdĭtŭr ēt prŏcŭl īdēm,
cūm lĕpŭs ōccĭdŭūm sēse īnclīnāvĭt ĭn aēquōr,
mōrĕ lătēbrārūm rĕpĕtēns frĕtă, Sīrĭŭs āltō
dēflŭĭt āb caēlō mērsūmquĕ pĕr ūmĭdă quaērīt.755
māgnŭs Ĭāsŏnĭām caūdā cănĭs ēxtrăhĭt Ārgō
pūppĕ rĕfūlgēntēm. nĕque ĕnīm sē Thēssălă cūmbă
sōllēmne īn făcĭēm rōstrō mŏvĕt. ēxtĭmă pūppīs
sūrgūnt Ōcĕănō, vĕlŭt ālto ā gūrgĭtĕ naūtaē,
cūm pōrtūm tĕnŭēre, ăvĭdī vŏlĭtāntĭă rāptīm760
sīpără cōnvērtūnt tērgūmque īncūrvă rĕmūlsī
lītŏră cērtātīm sŭbĕūnt sĭmŭl. īllă mărīnās
iām dēfūnctă vĭās prŏcŭl īmī lītŏrĭs ālgās
pōnĕ sŭbīt tērrāmquĕ tĕnēns sēcūră quĭēscīt.
sīc Ārgō rŭtĭlām tāntum īntēr sīdĕră pūppīm765
dūcĭt ĕt ōccūltāt rĭgĭdō tĕnŭs āltĕră mālō.
spōntĕ gŭbērnāclūm pūppīs dēmīttĭt ĭn ūndās
cēlsĭŏr āc mērsō dēscēndĭt ĭn aēquŏră clāvō.
Dīstāntem Āndrŏmĕdām prōlīxī trāmĭtĕ mūndī
Pērtērrēt cētōs. nām Thrēĭcĭī prŏpĕ flābră770
Āndrŏmĕdām Bŏrĕaē cēlsō rŏtăt aēthĕrĕ cārdŏ,
bēlŭă dīră Nŏtō vĕhĭtūr, trăhĭt Aūstĕr ĭn Ārctōn
ōra ĭnĭmīcă sălō. nām quā sē lānĭgĕr āltō
caēlo Ărĭēs tōllīt, quā Pīscĭbŭs āstră dŭōbūs
aūgēntūr, rŭtĭlāt sūbtēr Nērēĭă pīstrīx,775
ēfflŭă pērcūrrēns nōn mūltī flūmĭnĭs āstră.
īllă mĕmōr lōngaē fōrmīdĭnĭs, īllă dŭōrūm
īntēr sīgnă tĕnāx hōrrēt squālēntĭă mōnstrī
tērgă prŏcūl păvĭdūmquĕ sŭpēr căpŭt īnsĕrĭt ūndīs.
Quīn ēt caērŭlĕō flūmēn quŏquĕ gūrgĭtĕ mānāt780
āstra īntēr sēdēsquĕ dĕūm. pārs aēquŏr ĭd ēssĕ
crēdĭdĭt. Aūsŏnĭī nāmque hūnc dīxērĕ prĭōrēs
Hērĭdănūm, Vĕnĕtōs lātē quī lāpsŭs ĭn āgrōs
Ālpīno Hādrĭăcōs īmpēllīt gūrgĭtĕ flūctūs.
hīc fūsūm caēlō quōndām Phăĕthōntă sŭb ūndās785
ēxcēpīt sĕnĭōr, lĕvĕ cūm sēnsērĕ iŭgālēs
aēthĕrĭī rēctōrĭs ŏnūs cūmque īgnĭfĕr āxīs
trāmĭtĕ sūb mūndī mōrtālēs sprēvĭt hăbēnās.
dīdĭtă tūm lātē tēxēre īncēndĭă tērrās;
āstră vŏrāx īgnīs, flāmmaē sŏlă cūnctă cŏquēbānt,790
dōnēc fātă sŭī mĭsĕrātūs Iūppĭtĕr ōrbīs
rēddĕrĕt aēthĕrĭī Phoēbō mŏdĕrāmĭnă cūrsūs.
īllūm prōlīxīs dūraē Phăĕthōntĭdĕs ālnīs
plānxērūnt, rĕdĭīt sŭpĕrō pāx aūrĕă mūndō
Hērĭdănūmquĕ sĕnēm nūtū Iŏvĭs ōmnĭpărēntīs795
āstră rĕcēpērūnt. Phărĭūm pārs āltĕră Nīlūm
cōmmĕmŏrāt, lārgō sĕgĕtēs quōd nūtrĭăt āmnī
ārēntīsquĕ lŏcōs ūndā fēcūndĕt ălūmnā
vēl quōd dē mĕdĭī prōlāpsūs pārtĕ dĭēī
vāstŭs ĭn aēquŏrĕās pĕlăgī sēse īnfĕrăt ūndās.800
īstĕ pĕdēm laēvūm rŭtĭlī sŭbĭt Ōrīōnīs
fūsăquĕ quaē gĕmĭnōs āstrīngūnt vīncŭlă pīscēs
Hērĭdănī cŏrĕūnt āmfrāctĭbŭs, ūt prŏcŭl īllĕ
tēndĭtŭr ēffūsī vī gūrgĭtĭs. hūc quŏquĕ crīstaē
cēdĭt ăpēx, sūmmā quā lūx prīstīcĕ cŏrūscāt805
dēsŭpĕr ēt flāmmā caūdārūm cīngŭlă fīgīt.
Īntēr dēmīssūm prŏcŭl īn vădă caērŭlă clāvūm
pūppĭs Ĭāsŏnĭaē dēpīctăquĕ tērgă cărīnaē
ēt pīstrim ūndĭcŏlām, lĕpŏrīs quā tēndĭtŭr ālvūs,
stēllārūm crēbēr rŭtĭlāt rŭbŏr. haūd tămĕn īstīs810
vēl lūx mūltă mĭcāt vēl fīt mĕmŏrābĭlĕ nōmēn.
nūlli ĕtĕnīm fōrmaē flāmmārūm Iūppĭtĕr īgnēs
dīscrēvīt, nūllōs sĭmŭlānt haēc cōrpŏrĭs ārtūs,
quālĭă dīgēstō mūndūs săcĕr ōrdĭnĕ vōlvīt,
sēmpĕr ĭn āntīquūm rĕtrăhēns ĭtĕr ōmnĭă sēcūm815
saēclōrūm sĕrĭē lōnga. īstās dēnĭquĕ sīgnānt
īntērvāllă făcēs, sĭmĭlīs quŏquĕ lūx hăbĕt ōmnīs,
pār mŏdŭs; ōccāsū părĭtēr rĕfĕrūntŭr ĕt ōrtū,
nēc spēctāndă fŏrēnt pōntō quōd sōlă cărērēnt.
cētĕră dēscrīptīs āptāntūr sīngŭlă mēmbrīs820
fōrmārūm. flāgrāns lĕpŏrēm quā Sīrĭŭs ūrgēt,
lānguĭdă nēc cērtō sūb nōmĭnĕ cūnctă fĕrūntūr.
Ūltrā saētōsī rūrsūm spĕcĭēm Căprĭcōrnī,
cārdĭnĭs īmmērsī quā sūnt aūstrālĭă flābră.
īn pīstrim hōrrĭfĭcām cōnvērsūs vīscĕră pīscīs825
sūbvĕhĭtūr. nŏtĭūm vŏcăt īstūm Graēcĭă pīscēm.
stēllae ălĭaē mūndō, quā pūlchĕr ăquārĭŭs īnstāt
ēt quā crīstātō cōnsūrgīt bēlŭă dōrsō
ūsquĕ sŭb āĕrĭī rŭtĭlāntĭă sīdĕră pīscīs,
sūnt mĕdĭaē flāmmaē, stĕrĭlēs, āc lūcĭs ĕgēnaē,830
nām pāssim īgnōtī vĭcĕ vūlgī sēmĕt ĭn aēthrām
prōtōllūnt. dēxtrām sēd tāntūm prōptĕr ĕphēbī,
pōcŭlă quēm dīvūm mēnsīs gēstārĕ lŏquūntūr,
ēfflŭă sē spĕcĭēs lĭquĭdārūm fūndĭt ăquārūm
pārtīs īn gĕmĭnās. lūx īllīc clāră dŭābūs835
ēst sōlūm făcĭbūs. nōn haēc spătĭōsă pĕr aēthrām
īntērvāllă tĕnēnt nĕquĕ lūmēn lūmĭnĕ fōrtĕ
cōllīdūnt. ălĭī Phrўgĭūm nām sūbtĕr ĕphēbūm
ārdĕt ăpēx, ălĭī, quā cūrvām bēlŭă caūdām
tērmĭnăt, īnsīgnīs lātē vŏmĭtūr glŏbŭs īgnīs.840
cūnctīs nōmĕn ăqua ēst. quīn stēllaē dēnĭquĕ prōptēr
ōră săgīttĭgĕrī, quā sē vēstīgĭă prīmă
cōrnĭpĕdīs sĭmŭlānt, cīrcūmvōlvūntŭr Ŏlŷmpō,
quīs făcĕ sūb tĕnŭī tĕnĕbrōsūs mārcĕăt īgnīs.
Ēccĕ vĕnēnātaē quā scōrpĭŭs āgmĭnĕ caūdaē845
plūrĭmŭs ērĭgĭtūr tĕpĭdūmquĕ sŭpēr mĭcăt aūstrūm,
pārvŭlŭs hīc ārām lŏcŭs ēxprĭmĭt. hānc sătĭs ārtō
tēmpŏrĕ sūspĭcĭēs mūndō rŭtĭlāntĕ rĕfērrī.
nām pŏlŭs, ādvērsō quī tōllĭtŭr āxĕ Bŏōtīs,
quāntūm sūspēnsō vădă līnquīt tūrbĭdă caēlō850
Ōcĕănī, tāntum īn sĭbĭmēt cōntrārĭă tēndīt.
Ārctūrūm vērtēx lĕvăt ārdŭŭs, ūmbrĭfĕr aūstrī
Ārām cārdŏ prĕmīt. brĕvĭs ōllī sēmĭtă caēlī
ōccāsūsquĕ cĕlēr, tămĕn īstō lūcĭpărēns Nōx,
fāta hŏmĭnūm mĭsĕrātă prĭūs, mĭsĕrātă lăbōrēs,855
cērtă prŏcēllārūm stătŭīt prōcēdĕrĕ sīgnă.
nē tĭbĭ, cūm dēnsō cōndūcĭtŭr āĕrĕ caēlūm,
īntēr nīmbĭfĕrās nūbēs spēctābĭlĭs ēxstēt
Āră pŏlī, lōnga ūt glŏmĕrēnt cīrcūmquĕ sŭprāquĕ
fētă prŭīnārūm sē vēllĕră, quālĭă trīstī860
cōgūntūr vēntō tērrāque ēxcītă pĕr aēthrām
nūbĭlă cōncēptōs ēffūndūnt dēsŭpĕr īmbrēs!
nōn Āraē, nōn sīt tālī sūb tēmpŏrĕ vērtēx
clārĭŏr! hōc nām saēpĕ nŏtūm praēnōscĕrĕ sīgnō
Nōx dŏcŭīt! Nōctīs sīquīs praēcēptă sĕquātūr,865
īncāssūm zĕphўrī vōlvūnt mărĕ: sīquĭs ăt īstă
rēspŭăt, īncaūtās pērcēllēnt flābră cărīnās.
vīx, sī sēră Iŏvēm sŭbĕāt mĭsĕrātĭŏ rērūm,
pīgră sălūs naūtīs rĕdĕāt flŭĭtāntĭbŭs āltō.
cērtĭŏr āst ōllīs vĕnĭēt spēs, āxĕ sŭprēmō870
sī Bŏrĕaē strīngāt rŭtĭlī cŏmă fūlgŏrĭs aūrās.
hīs sīgnīs aūstrī rāptābūnt flābră flŭēntūm,
dōnēc dē Bŏrĕaē rŭtĭlūm iŭbăr ēmĭcĕt āxĕ.
āt sī Cēntaūrūm mĕdĭō sūb trāmĭtĕ caēlī
vīdĕrĭs, ūt flūctū tāntūm dīscēdăt ĕōō.875
quāntum ădĭt ōccāsūm, sīt tēctūs dēsŭpĕr aūtēm
nūbe ŭmĕrum ēt caēlō sīnt ōmnĭă sīgnă prĭōră:
Eūrŭs ĕrīt, vērrēt sālsī vădă gūrgĭtĭs Eūrūs.
Cōntēmplātŏr ĕnīm gĕmĭnaē rŭtĭlāntĭă fōrmaē
vīscĕră, quaē sīgnīs sūbtēxīt mēmbră dŭōbūs.880
nām quā pārte hŏmĭnēm quădrŭpēs sūstōllĭt ĕquīnō
vēntrĕ sŭpēr stāntēm, vērsātūr scōrpĭŭs īngēns:
āt quā cōrnĭpĕdēm mĕdĭā vīr fūndĭt ăb ālvō,
cūrvă vĕnēnātī sūnt tāntūm brāchĭă sīgnī.
īlle aūtēm, dēxtrām prōtēndĕrĕ vīsŭs ăd ārām885
caēlĭcŏlūm, iūstaē pērsōlvīt mūnĕră vītaē
āgrēstēmquĕ mănū praēdām gĕrĭt. hīc, ŭbĭ cēlsō
Pēlĭŭs ādsūrgīt dōrsō nĕmŏrōsăquĕ lātē
īnsĕrĭt āĕrĭīs iŭgă nūbĭbŭs, ārbĭtĕr aēquī
ēgĕrăt Ālcīdaē lēgūm pōst bēllă măgīstēr.890
Dēsŭpĕr īngēntī sēse āgmĭnĕ pōrrĭgĭt hŷdră,
quaē prōlātă sălō lōngē lătŭs ēxplĭcăt aēthră,
īn cāncrūm prōtēntă căpūt, caūdāmquĕ fĕrōcī
Cēntaūro īnclīnāt, trānsīt spătĭōsă lĕōnīs
vīscĕra ĕt īngēntī sūb vīrgĭnĕ sūmmă quĭēscīt.895
quīn ĕt ĕām spīrārĕ pŭtēs: sīc āgmĭnă caēlō
lūbrĭcă cōnvōlvīt, sīc spīrās pēndŭlă tōrquēt,
sīc ēt flāmmĭgĕrō līnguām iăcĭt ōrĕ trĭsūlcām.
spīrārūm mĕdĭō gēstāt crātēră cŏrūscūm,
ūltĭmă caērŭlĕūm sūstēntānt āgmĭnă cōrvūm,900
ālĕs ŭt īntēntō fŏdĭāt văgă vīscĕră rōstrō.
Ūltĭmŭs ēst prŏcўōn, gĕmĭnōrūm sūbdĭtŭs āstrō,
ōrĕ mĭcāns rŭtĭlō, trīnā făcĕ vīscĕră lūcēns.
īstă vŏlūtātōs cērnūntūr cūnctă pĕr ānnōs,
haēc vĕhĭt Ōcĕănūs pătĕr ōmnĭă mērsăquĕ rūrsūs905
haūrĭĕt Ōcĕănūs, trăhĭt īngēns māchĭnă caēlī
cūnctă sŭpēr. pīngūnt rŭtĭlām sŭă sīdĕră nōctēm.
Quīnque ĭtĭdēm stēllaē, sĭmĭlīs quĭbŭs haūd sĭt ĭmāgŏ
nēc quās fōrmārūm dūctūs nŏtĕt ādfīxārūm,
pēr bīs sēnă pŏlī vŏlĭtānt rŭtĭlāntĭă sīgnă.910
nūllŭs ĕās ălĭquō pāctō dēprēndĕrĕ cērtēt,
nām văgă pēr tōtām cūnctīs vĭă dēflŭĭt aēthrām
sēmpĕr ĕt ādvērsō rĕfĕrūntūr trāmĭtĕ mūndī.
mūndŭs ăb ēōō trăhĭtūr rĕpărābĭlĭs āltō,
prōnŭs Ătlāntēī prŏcŭl īn vădă caērŭlă pōntī.915
īllae īn sūbrēctī cōgūnt ĭtĕr aēthĕrĭs ōrbēm,
nītēntēs īn sūmmă pŏlī mōtūquĕ fĕrūntūr
ādvērsō sōlīs rădĭīs ceū, cūm vădă cūmbām
prōnă vĕhūnt, sīquīs prōrā nītātŭr ăb āltā
īn pūppīm prōfērrĕ pĕdēm, vĭă cārpĭtŭr ōllī920
cūrsĭbŭs īncēptīs cōntrārĭă. vīs tămĕn īstīs
ōbvĭă lābēntīs sēmpēr sūstōllĭtŭr aēthraē
ūnĭcăque īn sōlīs ădŏlēnt īncēndĭă flāmmīs.
lōngă vŏlūtāndīs tămĕn ōllīs tēmpŏră cūrrūnt
pīgrăquĕ sē rĕfĕrūnt, sēdēs sōrtītă prĭōrēs,925
ōmnĭă. nōn īllās ănĭmīs aūdācĭbŭs ērgŏ,
cārmĭnĕ nōn caēcō tēmptābĭmŭs. hōc sătĭs ūnūm
Mūsă mĭhī, sătĭs hōc lōngī lăbŏr ēgĕrĭt aēvī,
sī dēfīxārūm cūrsūs ēt sīgnă rĕtēxām.
Quāttŭŏr āĕrĭōs zōnaē cīnxērĕ mĕātūs,930
quāttŭŏr hās cūrsūs ēt tēmpŏră nōssĕ vŏlēntēm
scīrĕ săt ēst. quīn sīgna ĕtĭām sūnt quāttŭŏr īstīs
plūrĭmă, quaē zōnīs haērēntĭă cōnvōlvūntūr.
īpsae īncōncūssā rĕtĭnēntūr sēdĕ pĕr ānnōs
mūtŭăque īmplēxaē sĭbĭmēt cōnsōrtĭă mōrdēnt,935
āt mŏdŭs īn bīnīs prōtēndĭtŭr. aūrĕă pēplī
sīdĕră nōctūrnī sī sūspēctārĕ lĭbēbīt
nēc scīndūnt mĕdĭūm Phoēbēĭă lūmĭnă mēnsēm,
lānguĕăt ūt stēllīs spĕcĭēs hĕbĕs, ōmnĭă caēlī
īllūstrāntĕ dĕa āc flāmmās sŭpĕrāntĕ mĭnōrēs,940
ōrbĕ sĕd haūt plēnō sĭnĭt īgnī fērvĕre ăcūtō
sīdĕră: cāndēntīs spĕcĭēm sŭpĕr īnspĭcĕ lāctīs
prōtēndī caēlō. cŏlŏr ōllī nōmĕn ăb ōrtū
prīmĭgĕnō stătŭīt. Sīc zōnām Graēcĭă sōlērs
cōncĕlĕbrāt, nōstrō sīc bāltĕŭs ōrĕ nŏtātūr.945
nōn īstī fōrmā sĭmĭlīs sĭmĭlīsvĕ cŏlōrĕ
cīrcŭlŭs ēst ălĭūs, mŏdŭs ēt mēnsūră dŭōbūs
ēst cōmpār sōlīs, ălĭōs dŭŏ pārcĭŏr ārtāt
līnĕă nēc mūltā trăhĭt īstōs āmbĭtŭs aēthrā.
Hōrum ălĭūs, dūrī quā sōlvūnt flābra ăquĭlōnēs950
ēt quā praēcĭpĭtānt bŏrĕālĭă flāmĭnă sēsē,
āxĕ Lўcāŏnĭō iăcĕt ōbvĭŭs. hīc gĕmĭnōrūm
sūnt căpĭta, hīc gĕnŭa aūrīgaē dēfīxă quĭēscūnt.
cīrcŭlŭs hīc īdēm rĕtĭnēt pĕdĕ Pērsĕă laēvō
ātquĕ sĭnīstro ŭmĕrō, cŭbĭtō tĕnŭs hīc quŏquĕ dēxtrām955
sūstĭnĕt Āndrŏmĕdaē, mănŭs ēxtĭmă dēsŭpĕr ācrī
sūbrĭgĭtūr Bŏrĕaē; cŭbĭto īnclīnātŭr ĭn aūstrūm
maērēns Āndrŏmĕda. hīc cĕlĕrīs vēstīgĭă sūmmă
praēstrīngūntŭr ĕquī, praēstrīngĭtŭr ālĕs ăb īpsō
vērtĭcĭs ēxtrēmō. sĕcăt hīc ŭmĕrōs ŏphĭūchī960
cīrcŭlŭs ēt sēcūm flāgrāntĭă dōrsă rĕvōlvīt.
Ērĭgŏnē tĕpĭdūm sēsē sūmmīttĭt ĭn aūstrūm
vīrgīneūsquĕ pŭdēns zōnaē sŭpĕr īmmĭnĕt ārtūs.
sēd lĕŏ, sēd cāncēr bŏrĕālīs trāmĭtĕ caēlī
vīscĕră prōtēndūnt. āt cīrcŭlŭs īmă călēntīs965
pēctŏră pērque ālvūm prŏcŭl īn pōstrēmă lĕōnīs
sūccēdīt sĕcăt āst ălĭūm pēr vīscĕră plānă
ēt mĕdĭō sūbtēr căvă tēgmĭnă dīvĭdĭt ōrbĕ,
lūmĭnă sēclūdēns āltrīnsĕcŭs. ōrbĭtă pōrrō
īstă pŏlī pārtīs sī dīscērnātŭr ĭn ōctō,970
quīnquĕ sŭpērvōlvīt sē pārtĭbŭs, āt trĭbŭs āltī
īntrāt stāgnă sălī. sōl īstīnc flāmmĭfĕr aēthrām
iām rĕlĕgīt pūlsūquĕ dĕūs sĕmĕl ōrdĭnĕ fāctō
flēctĭtŭr aēstīvō nĕquĕ cēlsūm sēmĭta ĭn āxēm
sīdĕrĭs ērĭgĭtūr. vĭă rūrsūm nōtă iŭgālēs975
sūscĭpĭt īnquĕ nŏtūm rŭtĭlī rĕdĭt ōrbĭtă sōlīs.
cīrcŭlŭs īstĕ quĭdēm cāncrō tĕnŭs ādiăcĕt āxēm
sēmpĕr ĭnōccĭdŭūm. prŏcŭl āltēr cārdĭne ĭn aūstrī
dīvĭdĭt īmbrĭfĕrī cōrpūs mĕdĭūm Căprĭcōrnī
Īdaēīquĕ pĕdēs pŭĕrī pōstrēmăquĕ caūdaē980
caērŭlĕaē pīstrīs. brĕvĭs hīc lĕpŭs, hīc cănĭs ārtūs
cōndĭtŭr ēxtrēmōs, hīc Thēssălă cērnĭtŭr Ārgō,
hīc Cēntaūrēaē fĕră mōlīs tērgă sĕcāntūr.
īstē vēnĕnătaē dīsiēctă vŏlūmĭnă caūdaē
āmpŭtăt, hīc ārcū prōtēndĭtŭr āmplă săgīttă.985
ūltĭmŭs hīc Phoēbō lŏcŭs ēst, ŭbĭ lāpsŭs ĭn aūstrūm
pēllĭtŭr, ālbēntī cūm cānēnt tēmpŏră brūmā.
sīdĕrĭs hīc mētaē: prŏcŭl īstūc caēlĭtĕ cūrrū
āxĕ sĕrēnĭfĕrī dēscēndīt Sōl ăquĭlōnīs.
pārtĭbŭs īstĕ trĭbūs tāntūm sē cīrcŭlŭs ēffērt,990
quīnquĕ lătēt, crĕpŭlī sūccēdēns stāgnă prŏfūndī.
Īntĕr ŭtrūmquĕ dĕhīnc, quāntūs iăcĕt āmbĭtŭs īllī
zōnārūm, cānī spĕcĭē quaē lāctĭs ĭn aēthrā
cērnĭtŭr, īngēntī sē trāmĭtĕ līnĕă tēndēns
dīvĭdĭt īmă nŏtī, dīscērnĭt ĕt ālta ăquĭlōnīs.995
hīc lūcī mŏdŭs ēt tĕnĕbrīs sūb lēgĕ măgīstrā
pēnsātūr: nōx aēquă dĭēm sŭbĭt aēmŭlă. Phoēbūs
lūmĭnă sūbstĭtŭīt părĭbūsquĕ rĕvōlvĭtŭr hōrīs,
vēl cūm sūmma aēstās cŏquĭt āgrī vīscĕra hĭāntīs
vēl cūm flōrĭcŏmō iām tēllūs vērĕ mŏvētūr.1000
āst īstī, cēlsaē quā trāmĭtĕ pāndĭtŭr aēthraē,
īndĭcĭum ēst ărĭēs, hūnc tōtūm līnĕă quīppĕ
sūstĭnĕt. hīc taūrī cūrvāntūr crūră mĭnācīs
ēt rŭtĭlāt stēllīs hīc bāltĕŭs Ōrīōnīs.
spīra ānguīs lĕvĭs hīc crātērquĕ, tĕnācĭă cōrvī1005
ōra ĭnhĭānt. hīc sūnt flēxārūm dēnĭquĕ flāmmaē
chēlārūm, gĕnŭa hīc rĭgĭdī vībrānt ŏphĭūchī.
nēc Iŏvĭs ārmĭgĕrō cărĕt ālĭtĕ, nāmquĕ pĕr īpsūm
fūlva ăquĭla ēst. căpŭt hīc ĕquŭs ēmĭnĕt hīcquĕ cŏmāntī
cērvīce ērĭgĭtūr clāraē dătŏr Hīppūcrēnaē.1010
trīs ōmnīs rēctē cōntēntōs trāmĭtĕ caēlī
dīstāntīsquĕ părī spătĭō sĭbĭ trānsĭgĭt āxīs,
ōmnĭbŭs ēt mĕdĭīs ūt cīrcūmfūndĭtŭr īdēm.
Dēsŭpĕr ōblīqua ēst ălĭī vĭă quārtŭs ĕt īstĕ
strīngĭtŭr ārtātūs zōnārūm mōlĕ dŭārūm,1015
quās āb dīvērsā mūndī rĕgĭōnĕ lŏcātās
cīrĕ rĕpērcūssī mōmēntūm dīxĭmŭs āstrī.
hūnc ălĭūs mĕdĭūm mĕdĭūs sĕcăt. haūt dĕă Pāllās,
vēl lĭcĕt haēc cūnctōs praēcēllăt ăcūmĭnĕ dīvōs,
cōmpīngāt părĭlī sīc lūbrĭcă plaūstră mĕātū,1020
īmplĭcĕt ūt spătĭīs sĭbĭmēt dīstāntĭbŭs ōrbēs,
quālĭă dēvēxō nēctūntŭr ăb ōrdĭnĕ cūnctă
ūrgēntūrquĕ vĭām sĭmĭlēm nōctēsquĕ dĭēsquĕ
lūcĭs ăb ēxōrtū prŏcŭl īn vădă Cālpētānă.
nāmquĕ Tĭthōnēō cūm sūnt ēlātă prŏfūndō,1025
rūrsŭs ĭn ōccĭdŭōs mērgūntūr sīngŭlă flūctūs
ōrdĭnĕ pārtītō: sĭmĭlīs nāscēntĭbŭs ōrtūs
scāndēndī lēx ūnă mŏvēt, pār dēnĭquĕ lāpsūs
ōmnĭbŭs ēt sĭmĭlī cōndūntūr sīdĕră cāsū.
īlle aūtem Ōcĕănī tāntūm dēscēndĭt ĭn aēquōr,1030
quāntum āb caērŭlĕō dīstāt cāncrō Căprĭcōrnūs
ēt quām mūltŭs ĭtem ēst, ŭbĭ gūrgĭtĕ prōtŭlĭt ōrtūm,
tāntŭs ĭn ādvērsās ĭtĭdem ēst cūm lābĭtŭr ūndās
sīgnĭfĕr. īn spătĭō, quāntūm dēdūcĭtŭr ōraē
āmbĭtŭs ēxtrēmaē, pūnctī vĭcĕ tērră lŏcāndāst.1035
ūnde ăcĭēs ŏcŭlīs cūm tēndĭtŭr, haēc quŏquĕ pūnctī
sēdem hăbĕt. hōc sīgnō prōcūrrīt mīssă pĕr aūrās
sīgnĭfĕri īn sūmmūm. mĕdĭō dē trāmĭtĕ sīquīs
dīrĭgăt ōbtūtūs ăgĭlīs prŏcŭl hōsquĕ lŏcōrūm
Dēfēssōs lōngō spătĭō tĕnĕr āmpŭtĕt āēr:1040
īd, quōd cōntēntī vīsūs ābscīndĭtŭr, ūltrō,
sīqui īn sīgnĭfĕrī pătŭlūm cīrcūmfĕrăt ōrbēm,
sēx ōllī pārtīs māgnaē dăbĭt āmbĭtŭs ōraē.
āst haē dīmēnsā spătĭī sīc lēgĕ lŏcāntūr
bīnăquĕ dēcīsīs īnclūdūnt pārtĭbŭs āstră.1045
ōllī cāncĕr ĭnēst, lĕŏ flāmmĭfĕr, Āttĭcă vīrgŏ,
brāchĭă sūnt ĭtĭdēm chēlārum ēt scōrpĭŭs īpsĕ,
ārquĭtĕnēns, saētōsă dĕhīnc spĕcĭēs Căprĭcōrnī
vōlvĭtŭr, aūrātām prōtēndĭt ăquārĭŭs ūrnām,
tūm dŭŏ sūnt pīscēs, ărĭēs taūrūs gĕmĭnīquĕ.1050
hīs sē bīs sēnīs sōl ādmŏvĕt hīsquĕ rĕcūrrēns
ōmnĭbŭs ābsōlvīt tōtōs rĕpărābĭlĭs ānnōs.
Quēm cūm sīgnĭfĕrī grădĭtūr sōl aūrĕŭs ōrbēm,
sīngŭlă frūgĭpărōs āttōllūnt tēmpŏră vūltūs.
īllĭŭs Ōcĕănō quāntūm sūbmērgĭtŭr āltō,1055
tāntūm tēllūrīs sŭpĕr ēmĭnĕt. ōmnĭbŭs īstĕ
nōctĭbŭs īllābēns pĕlăgō sēx īnsĕrĭt āstră,
sēx rĕpărāt. tāntō nōx ūmĭdă tēmpŏrĕ sēmpēr
tēndĭtŭr, ēxtŭlĕrīt quāntūm sē cīrcŭlŭs ūndīs.
Āt sī scīrĕ vĕlīs, mŏră lūcēm quāntă rĕtēntēt1060
ēt quāntō nōx ātră sĭbī trăhăt ōtĭă lāpsū:
quaē prŏcŭl Ōcĕănō cōnsūrgūnt, sīgnă nŏtātō,
hōrūm sēmpĕr ĕnīm cŏmĕs ēst Tītānĭŭs ūnī.
hōrūm prīma ŏcŭlīs mĕmŏr īncūnābŭlă quaērĕ,
lūmĭnĭs īpsă văgī cāptāns vēnātĭbŭs, īpsă,1065
īpsă nŏtāns mūndō. quaē sī sē nūbĭbŭs ābdēnt
aūt sī, cūm sūrgūnt, ūt tēllūs saēpĕ tŭmēscīt,
ōccūltātă iŭgō praētēxtăquĕ rūpĕ lătēbūnt,
prōmptă vĭa ēst ălĭīs vĕnĭēntūm tēmpŏră sīgnīs
nōscĕrĕ. nāmque īpsō dēprēndĕrĭs īndĭcĕ cūnctă1070
Ōcĕănō, māgnām quā cīrcum āmplēctĭtŭr ūndīs
tēllūrēm, cūrvēt cēlāndo ūt lītŏră mūndō
lātĭŭs ātquĕ sĭnū pătŭlī sălĭs haūrĭăt āstră.
īstĭŭs īndĭcĭūm praēbēbūnt cōrnŭă sēmpēr,
vēl mātūtīnō quā pērstrĕpĭt āĕră flūctū,1075
ācĕr Ătlāntēī vēl quā fŭrĭt aēquŏrĭs aēstū.
nām nōn ōbscūraē, cūm cāncēr cōmmŏvĕt ōrtūm,
Ōcĕănō stēllaē cīrcūmŭŏlvēntŭr ŭtrōquĕ,
īn frĕtă lābēntēs aūt quaē sē rūrsŭs ĕōī
pārtĕ fĕrūnt mūndī. Mīnōaē clāră cŏrōnaē1080
sērtă cădēnt, aūstrī tērgō cădĕt īncŏlă pīscīs.
hūnc mĕdĭūm pēndērĕ tămēn mĕdĭūmquĕ sŭb ūndās
cēdĕrĕ pēr spīnām rŭtĭlā lābēntĕ cŏrōnā
sēmpēr sūspĭcĭēs, āt tērgī plūrĭmă vērsūm
vēntrĕ tĕnūs sūmmō sŭpĕra īntēr sīdĕră cērnēs:1085
ōs ēt cōllă dĕhīnc ēt pēctŏră vāstă pĕr aēquōr
mērsāntūr. prĕmĭt āb gĕnĭbūs cēlsōs ŏphĭūchūm
usque umeros cancer, cancer premit ortus et anguem,
āgmĭnĕ quā vāstō flŭĭtāt căpŭt, āspĕră cērvīx
quā tŭmĕt ēt spīrīs quā tūrgēnt pēctŏră prīmīs.1090
pārtĕ nĕc Ārctūrūs dīstābīt mūltŭs ŭtrāquĕ,
iām mĭnŏr īn sŭpĕrīs, iām vīscĕră plūrĭmŭs āltō
cōndĭtŭr. hūnc ĕtĕnīm cōnsōrtēm quāttŭŏr āstrīs
Ōcĕănūs rĕcĭpīt sătŭr hīc vīx lūmĭnĭs ōmnīs
cēdĭt ĕt īncĭpĭēns tāndēm cōnvēxă rĕlīnquīt.1095
tūm iām plūs mĕdĭīs nōx īnclīnābĭtŭr hōrīs,
cūm lābēntĕ dĭē Phoēbō cŏmĕs ībĭt ĭn ūndās.
īstă quĭdēm vāstī cōndūntūr gūrgĭtĭs āltō,
cōntra aūtēm nūllō rĕsĕs ōrtūm vīscĕrĕ prōfērt
Ōrīōn, rŭtĭlāns ārdēntĭă cīngŭlă lātē,1100
ēt flāgrāns ŭmĕrōs ēt splēndēns ēnsĕ cŏrūscō
Hērĭdănūmquĕ trăhēns ălĭō sē lītŏrĕ prōmīt.
Ādvĕnĭēntĕ dĕhīnc vīllōsō cōllă lĕōnĕ
ōmnĭă, quaē cāncrō sēse ēmērgēntĕ pĕr aēthrām
ēxtŭlĕrānt, ăbĕūnt. quīn ēt Iŏvĭs ālĕs ĭn ūndās1105
cōndĭtŭr ēt tōtīs rāptīm pĕtĭt aēquŏră pīnnīs.
sēd nīxūs gĕnĭbūs rĕplĭcātō crūrĕ rĕsīdēns
pōplĭtĕ iām sŭpĕrī cēlātūr cōrpŏrĭs ārtūs.
nōn tămĕn īstĕ gĕnū, nōn laēvām gūrgĭtĕ plāntām
ōccŭlĭtūr, nōn Ōcĕănūs vŏrăt ōmnĭă sīgnī.1110
prōsĕrĭt hŷdră căpūt, clārō lĕpŭs ēxsĭlĭt ōrtū
ēt prŏcўōn prīmīquĕ pĕdēs cănĭs īgnĭcŏmāntīs.
Ērĭgŏnē sālsīs cūm vūltum ēxēgĕrĭt ūndīs,
āĕrĭs ūt pătŭlī iām cōnscĭă pērmĕĕt aēthrām,
āstrōrūm nŭmĕrōsă prĕmīt. nām vīrgĭne ĕōō1115
cōnsūrgēntĕ frĕtō cēdīt lўră Cŷllēnaēă,
cēdīt dēlphīnūs pĕlăgō cēdītquĕ săgīttă
prīmăquĕ pīnnārūm pārs cānūm cōndĭt ŏlōrēm,
vīx iām caūdă sălūm sŭpĕrāt. vīx lūmĭnĕ pārcō
ēmĭnĕt Hērĭdănūs, pōntī prŏcŭl ēfflŭă tīnguīt.1120
cēlātūr sŏnĭpēs căpŭt īmpĭgĕr, ārdŭă cērvīx
Tēthўŏs īmă pĕtīt, sālsō iŭbă rōrĕ mădēscīt.
Hŷdră sŭpērpŏsĭtūm prŏcŭl īn crātēră mŏvētūr
pārte ălĭa ēt lībēr vēstīgĭă Sīrĭŭs ārdēt,
ūltĭmă caērŭlĕō prōtēlāns aēquŏrĕ pūppīm.1125
īllă mĭcāt mālōquĕ tĕnūs sēse ēxĕrĭt Ārgō,
cūm iām vīrgĭnĕōs aēthēr vĕhĭt āltĭŏr ārtūs.
Nēc, cūm flāgrātās ēmīttūnt mārmŏră chēlās,
sīdĕrĭs ēxpērtīs ēt clārā lūcĕ cărēntīs,
nōn ēst nōtă dĭēs aūt ēst īgnōbĭlĭs ōrtūs.1130
nāmque hīs īndĭcĭūm prŏprĭō fērt ōrĕ Bŏōtēs
plūrĭmŭs ēxŏrĭēns Ārctūrūmque ēmĭnŭs āltō
cārdĭnĕ sūccēndīt. iām cēlsō Thēssălă pūppīs
aēthĕrĕ sūbvĕhĭtūr, iām mūndō fūndĭtŭr hŷdră
lōngĭŏr ēxtrēmaēquĕ pŏlūm sŭbĭt īndĭgă caūdaē,1135
cūrvă Chĭī caēlō cūm sūrgūnt brācchĭă sīgnī.
īnspĭcĕ ceū dēxtrā rĕfĕrātŭr ăb aēquŏrĕ plāntā
īnquĕ gĕnū tāntūm nīxūs pĕdĕ prōfĕrăt ōrtūm.
īstĕ lўraē rŭtĭlāt cōntērmĭnŭs ātquĕ sŭb ūndīs
hīc tĕnĕbrīs pĕtĭt ōccĭdŭī vădă caērŭlă pōntī1140
ēt mōx Ōcĕănō rĕpărātūr clārŭs ĕōō.
cūm chēlīs ĭgĭtūr pĕdĕ tāntūm prōmĭtŭr ūnō.
īpsĕ dĕhīnc vērsūs prŏcŭl īn căpŭt ūltĭmă mōnstrī
tērgă mănēt, mănĕt, ārquĭtĕnēns dūm spīcŭlă caēlō
ēxĕrăt ēt sŭpĕrā vībrēt bēllātŏr ĭn aēthrā.1145
hōc sīdūs rĕvĕhūnt chēlaē; crūx scōrpĭŭs īpsĕ,
cētĕră cūm mĕdĭō, laēvam ēt căpŭt ōrăquĕ sūrsūm
ārcŭs ăgīt. trĭbŭs hīc tāndēm rĕmŏrāntĭă mēmbră
pārtĭbŭs ērĭgĭtūr, trĭă tōtūm dēnĭquĕ sīgnă
ābsōlvūnt pĕlăgō. mĕdĭaē tūm sērtă cŏrōnaē1150
ēt quaē Cēntaūrō dīffūndĭtŭr ēxtĭmă caūdă,
prīmă vĕnēnātī cūm rēpūnt brāchĭă mōnstrī
sūrgūnt Ōcĕănī iām gūrgĭte. ĕt ūltĭmă cŷgnī
ēt căpŭt ācrĭs ĕquī prĕmĭt aēquŏră. iām prŏcŭl īstă
mārmŏrĭs ōccĭdŭī pĕnĭtūs pĕtĭērĕ prŏfūndūm,1155
haūstă sălō. căpŭt Āndrŏmĕdaē frĕtă vāstă rĕcēptānt
āc fōrmīdātām dēvēxī cārdĭnĕ mūndī
flūctĭgĕnī spĕcĭēm mōnstrī sŭpĕr īnvĕhĭt aūstēr.
sēd Bŏrĕaē dē pārtĕ trŭcīs vĕlŭt āggĕre ăb āltō
prōspĭcĭēns sŭpĕrī sūbrēctō vērtĭcĭs āxĕ1160
īntēntūsquĕ prŏcūl spĕcĭē văgă brāchĭă Cēpheūs
ēxsĕrĭt ēt saēvām pĕlăgī mŏnĕt ādfŏrĕ pēstēm.
īllă tămēn vērsa īn flŭvĭūm pōstrēmă prŏfūndō
tīnguĭtŭr āb spīnā, căpĭtī quaē prōxĭmă sūmmōst.
ūndās sūccēdēns Cēpheūs ēt vērtĭcem ĕt ūlnās1165
mērsātūr pătŭlās. quīn ēt cūm scōrpĭŭs ācēr
nāscĭtŭr Ōcĕănō, quīdquīd pēr sīdĕra ăquārūm
ād spĕcĭem Hērĭdănūs pătĕr ēxpŭĭt, ābdĭtŭr āltā
Tēthўe ĕt ōccĭdŭī tĕgĭtūr Pădŭs aēquŏrĕ pōntī.
Scōrpĭŭs īngēntēm pērtērrĭtăt Ōrīōnă,1170
prōsērpēns pĕlăgō. vĕtŭs, ō Lātōnĭă vīrgŏ,
fābŭlă nēc nōstrō strŭĭmūs mēndācĭă vērsū.
prīmă, nĕfās! dūrī cōmpēgīt gērmĭnĭs aētās,
prīmă dĕdīt pŏpŭlīs. caēcūs mōs mēntĭs ăcērbaē
īmmŏdĭcūsquĕ fŭrōr scĕlĕrīs pĕnĕtrāvĕrăt oēstrō1175
īmpĭă cōrdă vĭrī. călŭērūnt dīră mĕdūllīs
prōtĭnŭs īn mĕdĭīs īncēndĭă, plūrĭmŭs ārdōr
pēctŏrĕ flāgrāvīt. tēne īmprŏbŭs īllĕ prŏcāxquĕ,
tē, dĕă, tē dūrā vălŭīt cōntīngĕrĕ dēxtrā,
cūm sācrātă Chĭī nĕmŏra ēt frōndēntĭă lātē1180
brāchĭă lūcōrūm, cūm sīlvaē cōllă cŏmāsquĕ
dēvōtaē tĭbĭmēt mănŭs īmpĭă dēmōlītāst,
aūdāx ūt făcĭnūs dōnūm fŏrĕt Oēnŏpĭōnī?
dīgnă sĕd īmmŏdĭcō mērcēs stĕtĭt īllĭcĕt aūsū.
nām dĕă nūbĭfĕrī pērrūmpēns vīscĕră mōntīs,1185
dīrum āntrīs ănĭmāl saēvōs vŏmĭt hōstĭs ĭn ārtūs.
ērgo ūt fālcātīs mōnstrūm pĕtĭt Ōrīrōnă
mōrsĭbŭs ēt tōtās īn mēmbră fĕrōcĭă chēlās
īntŭlĭt, īllĕ mălī poēnās lŭĭt. īstă fŭrōrī
praēmĭă dēbēntūr: sūnt haēc cōmmērcĭă laēsīs1190
sēmpēr nūmĭnĭbūs. mĕtŭs hīc, mĕtŭs ācĕr ĭn āstrō
pērmănĕt ēt, prīmō cūm scōrpĭŭs ēdĭtŭr ōrtū,
Ōrīōn trĕpĭdō tērraē pĕtĭt ēxtĭmă cūrsū.
nēc mĭnŭs Āndrŏmĕdaē quīdquīd vŏlĭtābăt ĭn aēthrā
ēt sīquīd pīstrīs rĕlĭquūm cōnvēxă vĕhēbānt,1195
hōc ŏrĭēntĕ rŭūnt. ōmnīs prŏcŭl īn vădă tērrōr
īnsĕrĭt ēt cūnctōs păvŏr ūnŭs ĭn aēquŏră cōgīt.
Cēpheūs īpsĕ căpūt dīstēntăquĕ brāchĭă vāstō
īndŭĭtūr pōntō, tēllūrēm cīngŭlă rādūnt
ēxtĭma ĕt Ōcĕănō mērsāntūr pēctŏră raūcō1200
sōlă sĕnīs; rĕlĭcūm pŏlŭs āst ā lītŏrĕ vērsāt,
sēmpĕr ĭnōccĭdŭūm. gĕnĕtrīx quŏquĕ Cāssĭĕpīă
sīdĕră praēcĭpĭtīs sĕquĭtūr lābēntĭă nātaē
dēfōrmēmquĕ trăhīt prŏcŭl īn vădă caēcă rŭīnām.
prōnă căpūt sŏlĭō, sŏlĭō vēstīgĭa ăb āltō1205
sūstōllīt mĭsĕrāndă sŭpēr. quătĭt īră fŭrōrquĕ
Dōrĭdŏs ēt Pănŏpēs pōst fātă nŏvīssĭmă mātrēm
āc mĕmŏr hās poēnās dŏlŏr ēxĭgĭt. ōmnĭă flūctūs
haēc sĭmŭl ōccĭdŭōs sŭbĕūnt. tămĕn āltĕră mūndūs
sūffĭcĭt īnquĕ vĭcēm lāpsōrūm mūltă rĕpōrtāt.1210
tēmpŏrĕ nāmque īstō rĕlĭquaē sē sērtă cŏrōnaē
ēxpĕdĭūnt pĕlăgō pōstrēmīque āgmĭnĭs hŷdră
ērĭgĭtūr caūdām. căpŭt ēt tūrgēntĭă mēmbră
Cēntaūro ēxsŭpĕrānt. mănŭs ēffērt dēxtĕră praēdām
sīlvārūm, nām prīmă fĕraē vēstīgĭa ĭn ōllīs1215
ārcūm sēră mănēnt, ārcū rĕdĕūntĕ pĕr aēthrām
prōtōlli īncĭpĭūnt. rĕlĭcūm sērpēntĭs ĕt ārtūs
ānguĭtĕnēntĭs ĭtēm fērt prīmīs flūctĭbŭs ārcūs.
āmbōrūm căpĭta ēt pālmās gĕmĭnās ŏphĭūchī
āc prīmām rŭtĭlī spīrām sērpēntĭs ĕōō1220
scōrpĭŭs Ōcĕănō sūrgēns ăgĭtāt. pĕdĕ nīxī,
quēm prŏcŭl āvērsūm sēmpēr sălĭs āltă rĕmīttūnt,
tūnc ārtūs mĕdĭī, tūm pēctŏră vāsta ŭmĕrūsquĕ
dēxtĕrăque ūlnārūm spūmōsī gūrgĭtĭs aēstū
prōcēdūnt. părĭtēr căpŭt ēt mănŭs āltĕră pōrrŏ1225
tōtă, săgīttĭgĕrī cūm vībrānt āstră, fĕrūntūr.
Mērcŭrĭālĭs ĭtēm lўră vōlvĭtŭr āltăquĕ Cēpheūs
cārdĭnĕ sūstōllēns vēstīgĭă gūrgĭtĕ nōndūm
pēctŏră lībĕr ăgīt, sēd pēctŏră mērsŭs ĭn ūndās
plaūstră Lўcāŏnĭaē pūlsāt pĕdĕ dēsŭpĕr ūrsaē.1230
tēmpŏrĕ nōn ălĭō māgnī cănĭs īgnĕă cēdūnt
sīdĕră, prōtēntūm frĕtă iām prŏcŭl Ōrīōnă
haūsērūnt pĕlăgō, tōtō lĕpŭs ōccĭdĭt āstrō.
tūm quŏque ĕt Ōcĕănō fŭgĭēntēm Sīrĭŭs ūrgēt.
sēd nōn aūrīgām, cūm gūrgĭtĭs īllĕ prŏfūndī1235
īmă pĕtīt pĕdĭbūs, căpră mōx haēdīvĕ sĕquūntūr.
īstă pŏlō rŭtĭlānt, īllūm vădă līvĭdă cōndūnt.
haēc mēmbrīs dīscrēta ălĭīs ēxtāntĭăque āltē
laēvum ŭmĕrum ēt sūmmaē sēse āttōllēntĭă pālmaē
cērnūntūr, dōnēc lābēntī cōngrădă sōlī1240
sīdĕrĕ dēvēxō frĕtă lātē caērŭlă tūrbēnt.
Nāmquĕ mănum aūrīgaē rĕlĭquām cēlsūmquĕ cŏrūscī
vērtĭcĭs ēt dōrsō quā spīna āttōllĭtŭr āltō
dēprĭmĭt hīrsūtī sīdūs sūrgēns Căprĭcōrnī;
mēmbră săgīttĭgĕrō cēdūnt pōstrēmă rĕvēctō.1245
iām nōn ālātūs rĕmŏrātūr vīscĕră Pērseūs
āĕrĭs īn spătĭīs nĕquĕ clāvūm vīndĭcăt Ārgō
āllŭviŏnē sālī. Pērseūs pĕdĕ dēnĭquĕ dēxtrō
ātquĕ gĕnū lībēr mērsātūr cētĕră pōntō.
Ārgō quōd cūrvīs pūppīm sŭpĕr āttrăhĭt ōrīs,1250
tīnguĭtŭr ēt dūrō tāngīt vădă caērŭlă dōrsō.
īpsă dĕhīnc mănĕt ēxōrtūm Cĭlĭcīs Căprĭcōrnī
tōtăquĕ tūm pĕlăgō caēlō dēscēndĭt ăb āltō.
aēquŏră tūm prŏcўōn, grēssūm sēctātŭs ĕrīlēm,
īntrăt ĕt Ōcĕănō pērmūtāt cēlsă prŏfūndō1255
haēc hăbĕt ōccĭdŭī plăgă gūrgĭtĭs īstă sŏnōrō
sūpprĭmĭt ūndă sălō. rūrsūm prŏcŭl ērĭgĭt aēthră
Cŷgnum ăquĭlāmquĕ Iŏvīs. sūrgūnt flāmmātă săgīttaē
sīdĕră pērquĕ nŏtūm rŭtĭlā cūm nūmĭnĭs ārā.
Dēlphīnūm pătŭlās prōmīt Căprĭcōrnŭs ĭn aūrās.1260
Ēt mātūtīnō cūm sūrgĭt ăquārĭŭs ōrbĕ,
ōs ĕquŭs ātquĕ pĕdēs nŏvŭs ēxĕrĭt. ēccĕ cădēntīs
pārtĕ pŏlī trăhĭt ōccĭdŭūm nōx ātră sŭb aēquōr
Cēntaūrūm caūdā, sēd nōn căpŭt aūt ŭmĕrōrūm
vāstă sĭmūl rĕcĭpīt. pērsīstīt pēctŏrĕ cēlsō1265
cōrnĭpĕdīs spĕcĭēs ēt caēlūm vērtĭcĕ fūlcīt.
ōră dĕhīnc sērpēns ēt prīmă vŏlūmĭnă tāntūm
cōndĭtŭr. īngēntīs lātē tămĕn āgmĭnă caūdaē
pōnĕ trăhīt. sŭbĭt īstă sălūm, sŭbĭt aēquŏră rūrsūm,
īntĕgĕr Ōcĕănī cūm sē Cēntaūrŭs ĭn ūndās1270
iēcĕrĭt ātquĕ nŏvō vībrārīnt sīdĕrĕ pīscēs
hīs īn sūmmă pŏlī sūrgēntĭbŭs īllĕ pĕr aūstrūm
pīscĭs ĭtēm, plāntā quēm pūlchĕr ăquārĭŭs ūrgēt,
rēddĭtŭr. haūd tōtō tămĕn hīc sē cōrpŏrĕ prōmīt,
sēd mănĕt āltĕrĭūs vĕnĭēntīs tēmpŏră sīgnī:1275
pārtĕ lătēt, pārtēm sŭpĕra īn cōnvēxă sŏnōrīs
flūctĭbŭs ābsōlvīt pĕlăgī. sīc brācchĭă maēstaē
Āndrŏmĕdaē, sīc crūră dĕhīnc ŭmĕrīquĕ nĭtēntēs
paūlātīm rĕcăvō rĕdĕūnt mărĭs, aūrĕă caēlō
pōstquam ădŏlēnt pīscēs īncēndĭă. dēnĭquĕ pīscēs1280
cūm rŭtĭlānt, mūndō dēxtram haēc āttōllĭtŭr ūlnām
laēvăquĕ vīrgĭnĕī rūrsūm sē cōrpŏrĭs ēdēnt,
Phrīxēī pōstquām pĕcŏrīs prōrūpĕrĭt ōrtūs.
Aūstrālem hīc ărĭēs ārām prŏcŭl ādmŏvĕt ūndīs
gūrgĭtĭs ōccĭdŭī. quā lūx rĕdĭt, ēxcĭtăt īdēm1285
Pērsĕă prōcērī sūstōllĕrĕ vērtĭcĭs āstră
ēt clārōs fūlgēre ŭmĕrōs. āt cētĕră nōndūm
sūnt ēxēmptă sălō, quīn tōtum hōc īnvĭdă vērī
nātūra āmbĭgŭā rērūm rătĭōnĕ rĕlīquīt,
ēxtĭmŭs ān rĕlĭquōs ărĭēs prōdūcĕrĕt ārtūs1290
Pērsĕŏs ān taūrō frĕtă pēllĕrĕt āssūrgēntĕ.
hōc ūnā caēlūm sŭbĭt īntĕgĕr; haūd rĕsĕs ūllō
vīscĕrĕ nāscēntīs nŏvă taūrī dēsĕrĭt āstră,
quīppe hūiūs flāmmīs aūrīgaē sīdŭs ĭnhaērēt,
nēc tămĕn hūnc tōtūm sūstōllīt taūrŭs ĭn aēthrām.1295
aūrīgām sālsīs ēvōlvūnt flūctĭbŭs ōmnēm
sūrgēntēs gĕmĭnī. taūrō căpră plāntăquĕ laēvā
ātque haēdi ēxsŭpĕrānt, cūm prīmūm rūrsŭs ăb ūndīs
caētōsa īn sŭpĕrūm rĕfĕrūntūr vīscĕră caēlūm,
nām caūda ēt crīstaē rĭgŏr ārdŭŭs āĕră cēlsūm1300
tūnc rĕpĕtūnt. dīrī cūm sīdĕră gūrgĭtĕ mōnstrī
vōlvīt praēcĭpĭtīs tĕrĕs īnclīnātĭŏ mūndī,
ēmĭnŭs īngēntēm cōndīt pārs prīmă Bŏōtēn.
quāttŭŏr hīc ĕtĕnīm sīgnīs sūrgēntĭbŭs āltūm
vīx pĕnĕtrāt pĕlăgūs nĕquĕ sūmmā tōtŭs ăb aēthrā1305
lābĭtŭr Ārctūrūs, mănŭs ōllī quīppĕ sĭnīstră
iūgĕ mănēt cēlsīsquĕ sŭpēr sūbdūcĭtŭr ūrsīs.
Āt cūm iām pĕdĭbūs rĕpĕtīt flūctūs Ŏphĭūchūs,
ūt gĕnŭa Ōcĕănūs vāstō prŏcŭl aēquŏrĕ cōndāt,
sīgnum ĕrĭt ēōā gĕmĭnōs prōcēdĕrĕ pārtĕ.1310
nēc lătĕrī pīstrīx cuīquām vīcīnă vĭdētūr,
sēd iām tōtă sŭpēr sūstōllĭtŭr: ēxpŭĭt ātrām
iām pĕlăgūs spĕcĭēm nĕc ădhūc tămĕn ēxtĭmă sōrbēt.
quīd nūnc nāscēntīs sūspēctāt nāvĭtă pōntō
āgmĭnă prīmă Pădī caēlō tūm fērvĕre ăpērtō1315
vīcīnāsquĕ făcēs rŭtĭlī mănĕt Ōrīōnīs?
cūrrĭcŭla ūt sōlērs vērō mōx īndĭcĕ dīscāt
cērtă tĕnēbrārūm pōssītquĕ fĭdēlĭtĕr āstrō
Ēxplōrārĕ nŏtōs ēt tūtō cārbăsă pōntō.
crēdō, nī dēsīt māgnōrūm cōngrŭă cūră,1320
prōmptă vĭa ēst īpsō cōgnōscĕrĕ tālĭă sēmpēr
praēcēptōrĕ Iŏve ēt caēlō tĭbĭ sīgnă măgīstrō
ōmnĭă dūcēntūr. mŏnĕt āltā Iūppĭtĕr aēthrā
sīngŭlă nōs, făcĭlīs vērām dĕdĭt ārbĭtĕr ārtēm,
nē tēmpēstātūm prīmōrdĭă caēcă lătērēnt.1325
Nōnnĕ vĭdēs, prīmūm cūm Phoēbe īn cōrnŭă sūrgīt
tēnŭia ĕt āngūstō lūmēn iăcĭt ōrĕ pĕr aēthrām
dēcēdēntĕ dĭē prōnōque āb trāmĭtĕ sōlīs,
prōmăt ŭt īngrēssī sōlērs tĭbĭ tēmpŏră mēnsīs?
nāmquĕ făcēm quārtī sĭbĭmēt prŏfĭtēbĭtŭr īgnīs,1330
cōrpŏră cūm prīmūm pērfūndēns lūmĭnĕ nōstră
īn sūbiēctă sŏlī tĕnŭēm pōrrēxĕrĭt ūmbrām.
āst ōrbīs mĕdĭī sī caēdāt Cŷnthĭă fōrmām,
ōctāvōs ōrtūs ōctāvăquĕ plaūstră dŏcēbīt.
dēnĭquĕ cūm tōtō dĕă iām sūrrēxĕrĭt ōrĕ,1335
īntĕgĕr ūt māgnī rēsplēndĕăt āmbĭtŭs ōrbīs,
ēfflūxīssĕ sĭbī mĕdĭī iām tēmpŏră mēnsīs
mōnstrābīt caēlō. plēnī cūm rūrsŭs ĕgēnă
ōrĭs ĕāt, tāntō prōcēdēns lūmĭnĕ fōrmaē,
īnsĕrĭt āĕrĭīs quāntūm dĕă nūbĭbŭs īgnīs,1340
ēssĕ sĕnēscēntīs sĭbĭmēt dīspēndĭă mēnsīs
īllă dŏcēt, quĭbŭs īn rŭtĭlī cōnfīnĭă frātrīs
tērtĭă vīx mūndō sŭpĕrēst vĭă. cūm mĭnŭs aūtēm
ūmbrārum ēxclūdīt, sūnt tālēs quāttŭŏr ōrtūs
mārcēntīs lūnaē, quālēs sūb mēnsĕ rĕnātō1345
quāttŭŏr ēxsūrgūnt lānguēntīs lūmĭnĭs ūmbraē,
ātque hīs ōctōnās īnclūdūnt ōrdĭnĕ lūcēs.
īntēriēctōrūm nŭmĕrūm quŏquĕ nōssĕ dĭērūm
prōmptă vĭa ēst: prŏprĭō sēmpēr dĕă prōdĭtŭr ōrĕ,
scāndāt quāntă pŏlūm, quŏtĭēns tēmōnĕ iŭvēncōs1350
strīnxĕrĭt ēt quāntō iām trāmĭtĕ līquĕrĭt ūndās.
Āc dēcēdēntīs pōstrēmă crĕpūscŭlă nōctīs
bīs sēx sīgnă tĭbī, quaē vērsāt sīgnĭfĕr ōrbīs,
mōnstrābūnt, cūrsū nām Phoēbūs sīngŭlă mūtāt
sēmpĕr, ĕt āltērnō sūccēdĭt ĭn ōmnĭă lāpsū,1355
cōnfĭcĭēns ĭtĕr aēthĕrĭūm. nūnc īgnĕŭs īstūd
āstrum ădŏlēt flāmmīs, ălĭī nūnc aūrĕă Tītān
lūmĭnă mīscētūr, vēl cūm dēvēxŭs ĭn ūndās
lābĭtŭr ēt rēbūs fōrmam ābsūmpsērĕ tĕnēbraē,
vēl mātūtīnō rĕdĭt īncūnābŭlă līnquēns1360
cūm pĕlăgo ēt rēbūs sūffūdīt lūcĕ cŏlōrēs.
sīc dīvērsă dĭēm cŏmĭtāntūr sīdĕră sēmpēr.
nōn ĕgŏ nūnc lōngō rĕdĕūntĭă sīdĕră mōtū
īn prīscās mĕmŏrēm sēdēs, hăbĕt īstă prĭōrūm
pāgĭna ĕt īncērtā rērūm rătĭōnĕ fĕrūntūr.1365
nām quī sōlem hībērnă nŏvēm pŭtăt aēthĕrĕ vōlvī,
ūt lūnaē spătĭūm rĕdĕāt, vĕtŭs Hārpălŭs, īpsām
ōcĭŭs īn sēdēs mōmēntăquĕ prīscă rĕdūcīt.
īllĭŭs ād nŭmĕrōs prōlīxă dĕcēnnĭă rūrsūm
ādĭĕcīssĕ Mĕtōn Cĕcrŏpēā dīcĭtŭr ārtĕ1370
īnsēvītque ănĭmīs: tĕnŭīt rēm Graēcĭă sōlērs
prōtĭnŭs ēt lōngōs īnvēntūm mīsĭt ĭn ānnōs.
sēd prīmaēvă Mĕtōn ēxōrdĭă sūmpsĭt ăb ānnō,
tōrrērēt rŭtĭlō cūm Phoēbūs sīdĕrĕ cāncrūm,
cīngŭlă cūm vĕhĕrēt pĕlăgūs prŏcŭl Ōrīōnīs1375
ēt cūm caērŭlĕō flāgrārēt Sīrĭŭs āstrō.
Hīc ēst fōns, ūnde ēt dēdūxīt tēmpŏră lūnaē
nāvĭtă, quōm lōngūm făcĭlī rătĕ cūrrĕrĕt aēquōr,
ēt quōm rūrĭs ămāns tēllūrī fārră părēntī
crēdĕrĕt: īngēntī pĕtăt haēc īndāgĭnĕ sēmpēr1380
seū quī vēlă sălō, seū quī dāt sēmĭnă tērraē.
nēc mŏră dīscēndī, brĕvĭs hīc lăbŏr ēt brĕvĕ tēmpūs
pōscĭtŭr, īnnŭmĕrōs hăbĕt aūtem īndūstrĭă frūctūs.
ūtĭlĭtās tē cērtă mănēt, praēnōscĕrĕ mōtūs
sī lĭbĕt āĕrĭōs ēt tēmpēstātĭbŭs īpsīs1385
ēdĕrĕ prīncĭpĭūm. tē prīmūm spōntĕ prŏcēllīs
ārcēbīs răpĭdīs, tē rūrsūm prīncĭpĕ flūctūs
vītābūnt ălĭī, sī cērtīs sīngŭlă sīgnīs
tēmpŏră dīscērnās. nām mūndī cārdĭnĕ vērsō
ūt stătă raūcĭsŏnī rĕdĭt īndīgnātĭŏ pōntī.1390
saēpe ĕtĕnīm quāmquām trānquīllaē nōctĭs ămīctū
mītĭă prōtēntī rĕquĭēscānt tērgă prŏfūndī.
dōctūs sēcūrām sūbdūcĭt ăb aēquŏrĕ clāssēm
nāvĭta ĕt āctaēā rĕtĭnēt stătĭōnĕ phăsēlūm,
cūm mātūtīnaē praēsēnsīt sīgnă prŏcēllaē.1395
nāmque ălĭās caēlō cūm tērtĭă lūmĭnă Phoēbūs
ēxsĕrĭt, īllĕ sălī fŭrĭt īnplācābĭlĭs hōrrōr,
ādfŏrĕ quēm pĕlăgō cŏmĭtēm sĭbĭ dīxĕrăt āstrūm.
crēbrō quīntă dĕhīnc lūx cōmmŏvĕt Ānphītrītēn,
saēpe ĭnŏpīnă mălī clādēs rŭĭt. ōmnĭă cērtīs1400
īndĭcĭīs tĭbĭ lūnă dăbīt, seū lūcĭs ŭtrīmquĕ
caēsă făcēm, seū cūm tĕrĕtēm cōncrēscĭt ĭn ōrbēm.
sōl quĕquĕ vēntŭrăs āpērīt tĭbĭ saēpĕ prŏcēllās,
sīdĕră prōdūcēns ēt cūm sălĕ sīdĕră cōndīt.
Nēc mĭnŭs ēx ălĭīs ădĕrīt cōgnōscĕrĕ mōtūs1405
aēquŏrĭs ēt māgnōs caēlī cāllērĕ tŭmūltūs,
quōs dēt cērtă dĭēs, quī lōngī tēmpŏrĕ mēnsīs
āstrōrūmquĕ vĭce ēt mūndī rătĭōnĕ trăhāntūr.
āĕrĭs īmmădĭdī quīddām tēllūrĕ crĕātūm
spīrāmēntă vŏmūnt. vīs hōc cūm fūdĭt ĭn aūrās1410
vēnārum, ōccūltē pătŭlō praētēxĭtŭr āgrō
īnsūbiēctum ŏcŭlīs tērrāmquĕ sŭpērnătăt ōmnēm:
ūvĭdă mātĕrĭēs, quām cūm călŏr īgnĭcŏmāntūm
haūsīt stēllārūm, sŭpĕrās sūbdūcĭt ĭn aūrās
ēt cōncrētă dĭū cōmpīngīt nūbĭlă mūndō.1415
sī mĭnŏr haēc mădĭdī sūbstāntĭă caēspĭte ăb īmō
sūbrĭgĭtūr, tĕnŭēs nĕbŭlaē cālīgĭnĕ fūsā
tēndūntūr caēlō. vīs aūtēm sīccĭŏr ōllī
cūm fŭĭt, īn cĕlĕrēs dīssōlvĭtŭr ūndĭquĕ vēntōs
vīcīnūmquĕ sĭbī flābrīs dŏmĭnāntĭbŭs ūltrō1420
āĕră prōpēllīt. sī māiōr prōtĭnŭs ūmōr
cōnsūrrēxĭt hŭmō, plŭvĭās quŏquĕ nūbĭlă fūndūnt
ēt plŭvĭīs lātē călŏr ēst pătĕr. hīc sŭpĕr īmbrēs
ēxprĭmĭt ēt dūctūm fērvēntĭs ăb ōbĭcĕ mūndī
rēspŭĭt ūmōrēm. sī mōlēs māgna ŭtrĭūsquĕ1425
ōccūrsēt sĭbĭmēt vĕlŭt ōbvĭă cōmmĭnŭs āgrī,
cōmpūlsu āĕrĭō frăgŏr īntŏnăt āmplăquĕ lātē
mūrmŭră dīscūrrūnt părĭtēr crĕpĭtāntĭbŭs aūrīs.
hīc īnflīctŭs ĭtēm dīvērsōrūmquĕ pĕr aēthrām
saēpĕ sŭpērnĕ fŭrēns īllīsō fūlgŏrĭs īgnēs1430
ēxclūdīt rŭtĭlī tōtāmquĕ vŏlāntĭbŭs aēthrām
praēstrīngīt flāmmīs ēt caēlūm sūlpŭre ŏdōrāt.
ōmnĭbŭs hīs gĕnĕtrīx tēllūs ēt caēspĭte ăb īmō
dūcūntūr sŭpĕrī mōtūs. īpsa īgnĕă mūndī
lūmĭnă, flāmmĭgĕrō Phoēbūs tēmōnĕ cŏrūscāns1435
ēt quaē nōctĭvăgōs āttōllīt Lūnă iŭvēncōs,
hīs pĕpĕrērĕ mălīs ēxōrdĭă. nāmquĕ dĕōrūm
mōvĭt hŭmūm cūm fōrtĕ călōr, lāxātă rĕpēntĕ
spīrāmēntă sŏlī vēnās prŏcŭl āltăquĕ pāndūnt
vīscĕră tēllūrī. bĭbĭt īmūm tērră călōrēm1440
dēsŭpĕr ēt mădĭdūm tĕpĕfāctūs caēspĕs ănhēlāt.
āĕrĭs hōs mōtūs răbĭēmquĕ vŏlūbĭlĭs ūndaē,
flābră prŏcēllārūm, mūndānī trāmĭtĭs īrās,
praēsēntīrĕ dĕcēt. căpĕ sōlērs sīngŭlă mēntĕ
praēcēptīsquĕ vĭrūm sĭtĭēntĭă pēctŏră pāndĕ.1445
Cŷnthĭă cūm prīmūm caēlō nŏvă cōrnŭă prōmīt,
caūtŭs ŭtrīmquĕ dĕām cīrcūmspĭcĕ, nāmquĕ rĕvēctaē
nēquāquām sēmpēr sĭmĭlīs lūx īmbŭĭt ōrtūm,
sēd spĕcĭēs dīvērsă trăhīt vărĭōquĕ nŏtātūr
fōrmārūm. prīmī cūm sūrgīt lūmĭnĭs īgnĕ,1450
tērtĭă cūm rŭtĭlāt, cūm māiōr sīdĕrĭs aēthrām
scāndĭt ĕt āĕrĭās quārtā făcĕ lūmĭnăt ōrās,
īngrĕdĭēntĭs ĕrīt plēnē tĭbĭ nūntĭă mēnsīs.
haēc cāstīgātō sī tērtĭă fūlsĕrĭt ōrtū,
pūră sĭt ūt foēdīs āb sōrdĭbŭs, ādfŏrĕ dīcēt1455
clāră sĕrēnă dĭū. tĕnŭī sūrrēxĕrĭt aūtēm
sī făce ĕt īgnītō sūppīnxĕrĭt ōră rŭbōrĕ,
tūrbĭdă cērtāntēs cōnvērrēnt aēquŏră chaūrī.
lūmĭnĭs īstă dĕhīnc sī crāssĭŏr ātquĕ rĕtūnsīs
cōrnĭbŭs īngrĕdĭtūr, sī quārtī sīdĕrĭs ōrtū1460
pērcūssī tĕnŭēm prōtēndāt cōrpŏrĭs ūmbrām,
īmbrĭbŭs aū zĕphўrīs hĕbĕtābĭtŭr, ārgŭĕt ūltrō
flābră nŏti aūt plŭvĭās. nām crāssūs dēsŭpĕr āēr
cōrnŭă caēcă prĕmīt, nŏtŭs ūvĭdŭs āĕră cōgīt.
tērtĭă sī rūrsūm prōtōllāt Cŷnthĭă cūrsūs,1465
sīc sūbrēctă făcēs ĕt ăcūmĭnă tēntă cŏrūscāns,
ūt nēc cūrvă quăsī dēclīnēt cōrnŭă nēc sē
fūsă sŭpīnātō dīdūcāt lūmĭne ĭn aūrās:
ōccĭdŭō zĕphўrūm praēdīcēt sūrgĕrĕ mūndō
aūt Lĭbўaē dē pārtĕ nŏtūm. sīn quāttŭŏr aūtēm1470
Cŷnthĭă cūrrĭcŭlīs caēlūm sŭbĭt ātquĕ cŏrūscīs
cōrnĭbŭs īmmŏdĭcē prōstāntĭbŭs ēxsĕrĭt īgnēs,
vīs prōlīxă sălūm cĭĕt, ōcĭŭs ōmnĭă chaūrī
mārmŏră cōnvōlvēnt, fĕră vērrēnt flābră prŏfūndūm.
Īstĭŭs īn Bōreān quōd sē sūstōllĭt ăcūmēn,1475
sī cūrvūm spĕcĭē vĕlŭt ānnŭăt, ādfŏrĕ caēlō
saēvă prŏcēllōsī praēdīcēt flābra ăquĭlōnīs.
nāmque hōc ūrgērī sēse ādsĕrĭt hōcquĕ grăvārī,
sī lūna āltă tŭēns dŏcĕt īnclīnārĭĕr āltă.
īndĭcĕ rūrsŭs ĕō vĕnĭēt nŏtŭs, hānc ŭbĭ pārtēm1480
pōnē sūpīnām cōnspēxĕrĭs īnquĕ rĕclīnēm
spōnte hăbĭtūm pāndī, nām sūbrĭgăt aūstĕr ăcūmēn
īnfĕrĭōrĕ plăgā. sī lūnām tērtĭŭs ōrtūs
prōfĕrăt ātquĕ dĕaē cōnvōlvāt cīrcŭlŭs ōrās
sūffūsūs rŭtĭlō, mōx tēmpēstātĕ sŏnōrā1485
spūmōsūm lātē pĕlăgūs cānēscĕrĕ cērnēs.
māiŏr ĕt haēc raūcī vērsābīt gūrgĭtĭs ūndās,
īpsă quŏque īmmŏdĭcē sī vūltūm lūnă rŭbēscāt.
Cōntēmplātŏr ĭtēm, seū plēnūm lūmĭnĭs ōrbēm
Cŷnthĭă dīstēndīt, seū cūm tĕrĕs āmbĭtŭs ōllī1490
caēdĭtŭr ēt mĕdĭaē vĕlŭt īndĭgă lūcĭs ŭtrīmquĕ
sūstĭnĕt ōbdūctaē sĭbĭmēt dīspēndĭă fōrmaē,
cōrnŭă prīmă rĕplēns ēt cōrnŭă fēssă dĕhīscēns.
īndŭĭt āc quālēm prōcēdēns ōrĕ cŏlōrēm,
hūnc pērpēnde ŏcŭlīs, īpsō mŏnĭtōrĕ dĭērūm1495
sīgnă tĕne āc tōtūm dīscērne īn tēmpŏră mēnsēm.
nōn ūnūm dēprēnsă dĭēm tĭbĭ sīgnă lŏquūntūr
nēc vūlgo īn cūnctīs ādsūnt praēcēptă dĭēbūs,
sēd quaē sīgnă nŏvō dĕdĕrīt nōx tērtĭă mōtū
quārtăvĕ, sūstōllāt mĕdĭōs dūm Cŷnthĭă vūltūs,1500
dūrābūnt caēlō. mĕdĭō quae ēdīxĕrĭt ōrĕ
īgnīs īn plēnōs, hīnc īn dīspēndĭă rūrsūs
āltĕră prōvīsaē sīgnāntūr tēmpŏră lūnaē.
īllă dĕhīnc, dōnēc gērmānī lūmĭnĭs īgnīs
āccēdāt Phoēbē, mēnsīs pōstrēmă nŏtābūnt.1505
hōc, quōd prōtēntō vĕhĭt īngēns mūndŭs ĭnānī,
āĕră nōmĕn hăbēt; quōd spīrāt caēspĭtĕ tēllūs,
nūbĭlă dīcūntūr. caēlūm sŭpĕr aūlă dĕōrūm
āxe ădămāntēō cōnvōlvĭtŭr. hīc sŭă cērtīs
sūnt lŏcă nūmĭnĭbūs. bŏrĕālīs vērtĭcĭs āltūm1510
rēgĭă Sātūrnī. quā sīccĭŏr ānnŭs ănhēlāt
aēstātīs rŭtĭlō, călĭdā stāt Iūppĭtĕr aēthrā.
īmmŏdĭcūs tērrām quā dēsŭpĕr īgnĭs ădūrīt,
Grādīvo īncŏlĭtūr. brūmālīs pūlsŭs hăbēnās
quā Sōlīs rĕdĭgīt, pūlchrō Vĕnŭs ōbtĭnĕt āstrō.1515
āst ŭbĭ dēmērsō lătĕt ātēr cīrcŭlŭs ōrbĕ,
cēssīt Mērcŭrĭō lŏcŭs ūmbrĭfĕr. hīs sŭpĕr āmplās
quīnquĕ tĕnēns zōnās cērtō vĭă fērvĭdă Sōlī
līmĭtĕ dēcūrrīt. tūm Lūnām nūbĭlă prōptēr,
ēxhālāntĭs hŭmī quā spīrāmēntă mădēscūnt,1520
īmă vĕhūnt caēlī. lūx īt dūm fūsă frĕquēntēr
dēsŭpĕr īn nūbēs, rŭtĭlāntīs lāmpădă lūnaē
Pāscĭtŭr ūmōre ēt vărĭās dĕă lūmĭnĕ fōrmās
ēxprĭmĭt īnsērtō. sīc crēbrō dēnĭquĕ Phoēbē
nūbĭbŭs āmbīrī, cūm sūbsīnt nūbĭlă lūnaē,1525
crēdĭtŭr. hānc quŏtĭēns īnclūdĕrĕ cīrcŭlŭs ērgŏ
spēctātūr, prŏprĭō sūccēdūnt ōrdĭnĕ sīgnă:
īlle ălĭās trīnō cōnvōlvīt trāmĭtĕ lūnām
ēt gĕmĭnūs plērūmquĕ mĕāt, sŏlĕt ūnĭcŭs īdēm
cīngĕrĕ. sī sīmplēx cīrcūmvērsābĭtŭr ōrbēm,1530
sīgnă prŏcēllārūm cērtīssĭmă, sīgnă sĕrēnī
praēfĕrĕt; ābrūptūs sŭbĭtō praēnūntĭăt eūrōs.
mārcēscēns tĕnŭī sēnsīm cālīgĭne ĕt aēthrā
dīgēstūs pătŭlā dŏcĕt ūndīs ādfŏrĕ pācēm.
sī dŭŏ sē lūnaē cīrcūmfūdērĕ, rĕpēntĕ1535
māxĭmă vīs pōntūm, vīs vērrēt māxĭmă tērrās
māiōrēsquĕ dĕhīnc ăgĭtābūnt stāgnă prŏcēllaē,
sī trīnūs rŭtĭlūm cōnstrīnxĕrĭt āmbĭtŭs ōrbēm;
ēt măgĭs īmmŏdĭcā fōrmīdĭnĕ saēvĭĕt aūstēr,
zōnārūm taētēr fŭĕrīt sī trāctŭs ĭn aēthrā.1540
dēnĭquĕ dīsrūmpānt sī sēsē cīngŭlă lūnaē,
ūltĭmă tēmpēstās rŭĕt īmī gūrgĭtĭs aēstūm.
Sōlīs quīn ĕtĭām, sōlīs tĭbĭ cūră vĭdēndī
sīt pŏtĭōr, sōlēm mĕlĭūs praēvīsă sĕquūntūr
āstrōrūmquĕ dŭcī mōnstrātă tĕnācĭŭs haērēnt,1545
sīve īlle ōccĭdŭās vērgāt dēclīvĭs ĭn ūndās
seū sē lūcĭfĕrīs rĕpărābĭlĭs ēxĕrăt ōrīs.
īstĭŭs īngēntēs rădĭī cālīgĭnĭs ātrūm
ēt nĕbŭlōsārūm trāctūs pĭcĕōs tĕnĕbrārūm
lūmĭnĕ dīssĭcĭūnt, cūm pēr chăŏs ūmbrĭfĕrūm vīs1550
flāmmĕă pērvāsīt. cūm sē pēr nōctĭs ămīctūs
īnsĕrĭt āĕrĭaē fūlgōr făcĭs, īllĕ călōrĕ
pīgră mŏvēt, stĭmŭlāt rŭtĭlīs tōrpēntĭă flāmmīs.
Sōl sōpīta ănĭmāt, Sōl dūra ōbstācŭlă prīmūs
cūrru ădămāntēō rĕsĕrāt pătĕr. ēfflŭă Phoēbūs1555
īgne ĭnhĭbēt, Phoēbūs rădĭīs dēnsātă rĕlāxāt.
āt cūm flāmmĭgĕrī cēdīt vīs īnclўtă sōlīs,
lūcĭs ĕgēns, crāssaēquĕ dĕūs lătĕt ōbĭcĕ nūbīs,
ēt caēlo ēt pĕlăgō māgnōs ăĭt ādfŏrĕ mōtūs.
nōn hīc, cūm prīmōs ēdūcēt gūrgĭtĕ vūltūs,1560
ceū pīctūrātō dīvērsōs ōrĕ cŏlōrēs
prōfĕrăt. haūd ĕtĕnīm tālī tĭbĭ sōlĕ rĕvēctō
mītĭă iām caēlī fās ēxpēctārĕ sĕrēnă.
ēt sī trānquīllō cōnvēxă cŭcūrrĕrĭt āstrō
īndĭdĕrītquĕ făcēm pōntō dĕŭs īntĕgĕr, ātrā1565
nūbĕ cărēns pūrūsquĕ cŏmās ēt splēndĭdŭs ōrbĕ,
cōnvĕnĭt ēōaē făcĭēm praēsūmĕrĕ lūcīs.
sēd nōn ōră căvō sĭmĭlīs mĕdĭōquĕ rĕcēdēns
ōrbĕ quăsī vēl sī rădĭōs dīscīngĭtŭr ūltrō,
fīgăt ŭt aūstrālēm pōrrēctō sīdĕrĕ pārtēm1570
aūt Bŏrĕān rĭgĭdī iăcŭlētūr lūmĭnĭs īgnĕ,
ēt vēnto ēt plŭvĭīs rĕpărāta īn lūcĕ cărēbīt.
Dēnĭquĕ pēr flāmmās prŏcŭl ātque īncēndĭă Sōlīs,
īpsă dĕī cēdūnt blāndī sī lūmĭnă, sōlērs
tēnde ŏcŭlōs, cērta hōc dūcēntūr sīgnă măgīstrō.1575
ēt nē sānguĭnĕūs lātē rŭbŏr īmbŭăt ōră,
quālĭă prōtrāctū văgă nūbĭlă saēpĕ rŭbēscūnt,
aūt nē lābēntī pīceūs cŏlŏr ābdăt ămīctū
lāmpădă, quaērĕ dĭū. sī taētrō crāssĭŏr ōrbēst,
ūvēscēt plŭvĭīs tēllūs īnflātăquĕ cēlsās1580
āggĕrĕ dēvīctō sŭpĕrābūnt flūmĭnă rīpās.
ignea si fulgor percurrit plurimus ora,
flāmĭnă crēbră sălīs quătĭēnt vădă, flāmĭnă tērrās
cōnvērrēnt ōmnīs ēt dūrī flābra ăquĭlōnīs
sīlvārūmquĕ cŏmās ēt cēlsă căcūmĭnă flēctēnt.1585
vīs sĭmŭl āmbōrūm sī vūltūm sōlĭs ŏbērrēt,
cūnctă nŏtī quătĭēnt, īmbrēs prŏcŭl ārvă rĭgābūnt.
ēcce ălĭās prīmō nāscēntīs sōlĭs ĭn ōrtū
vēl cūm praēcĭpĭtēs pĕlăgō dĕŭs īnsĕrĭt īgnēs,
ūt cŏĕūnt rădĭī nĕbŭlōsō! cētĕră quīppĕ1590
pārs Hўpĕrīŏnĭaē rŭtĭlāt făcĭs hīcquĕ cŏmārūm
vīs cōnfūsă mĭcāns mūndō sŭă lūmĭnă praēstāt.
hīc glŏbŭs ātĕr ĭtēm līvēntĭă nūbĭlă cōgīt.
nōn nūmquām crāssō nĕbŭlārūm tēctŭs ămīctū
īn cōnvēxă rĕdīt, tūm caēlō rūrsŭs ăpērtō,1595
cūm rŭĭt, ōppŏsĭtā vūltūm cālīgĭnĕ cōndīt:
ōmnĭbŭs hīs sīgnīs īn tērrām dēflŭĭt īmbēr
plūrĭmŭs. īntērdūm tĕnŭīs praēvērtĕrĕ nūbēs
vīsă dĕum. haēc cĕlĕrī sī praēsūrrēxĕrĭt ōrtū
īpsĕquĕ pōnĕ sĕquēns rădĭōrūm lūcĕ cărērĕ1600
cērnātūr, nīmbīs īngēntĭbŭs ārvă mădēbūnt.
āt mātūtīnī sī Phoēbūm lītŏrĭs āctă
māiōrēm sŏlĭtō prōdūxĕrĭt ātquĕ pĕr aēthrām
mārcēntī sĭmĭlīs dēflūxĕrĭt ēxtĭmŭs ōrbīs,
āltă dĕhīnc scāndēns mĭnŭāt iŭbăr īgnĭfĕrūm sōl,1605
pūră sĕrēna ădĕrūnt. nāmque ōllī gūrgĭtĭs āēr
crāssĭŏr īmmŏdĭcūm sūrgēns dīffūdĕrăt ōrbēm
ēt iām sē tĕnĕrō sūstōllēns trāmĭtĕ caēlī
ōblītūm iūstī iŭbăr āttrăhăt. hīc quŏquĕ, māgnīs
cūm mădĕfāctă dĭēs sūb tēmpēstātĭbŭs hōrrēt,1610
pāllĭdŭs ōră cădēns prōmīttīt pūră sĕrēnă.
dīsplōsīs ĕtĕnīm pĕr ăpērtām nūbĭbŭs aēthrām
ōră lăbōrāntī sĭmĭlīs lānguēntĭă pāllēt
ēt dīsiēctārūm mōlēs lātē nĕbŭlārūm
īndĭcăt ēxūtī făcĭēm clārēscĕrĕ mūndī.1615
quīn nāscēntĕ dĭē vēntūrōs cōnvĕnĭt īmbrēs
nōscĕrĕ, cūm prōnī prŏcŭl ād cōnfīnĭă caēlī
dēfērrī pĭcĕō spēctārīs nūbĭlă trāctū.
ēt cūm dēclīnānt rădĭī sē pārtem ĭn ŭtrāmquĕ
lūcĭs ĭn ōccāsū, nōx ūt sĕrăt ālgĭdă rōrēs,1620
īmbĕr ĕrīt. pūrās sī Phoēbūs cōndăt hăbēnās
ēt Cālpētānō trānquīllūm gūrgĭtĕ lūmēn
tīnguăt ĕt īllāpsūm nūbēs īgnītă sĕquātūr,
nōxquĕ dĭēsquĕ dĕhīnc vēntūrī rūrsŭs Ĕōī
nīmbōrum ēxpērtēs ēt tēmpēstātĭbŭs ātrīs1625
dūrābūnt. sēd cūm rădĭīs mārcēntĭbŭs ārdōr
lānguĕt ĕt īn tĕnŭī tēndūntŭr ăcūmĭnĕ frūstrā
Phoēbēī crīnēs, nīmbōs ăgĕt ātră prŏcēllă.
tālĭs ĕt ōbdūctī cērnētūr fōrmă dĭēī,
quālēm frātērnōs sūbtēxēns lūnă iŭgālēs1630
lūcem hĕbĕtāt: sŭbĭt haēc sŭpĕrī săcră lūmĭnă sōlīs
īnfĕrĭōr mĕdĭaēque īntērstāns lāmpădĭs ōrbĕ
ārcēt flāmmĭgĕraē rădĭūm făcĭs. haūt tĭbĭ rūrsūm,
cūm mātūtīnōs mōlītūr lūcĭfĕr ōrtūs,
ēbrĭă sānguĭnĕaē sūbvōlvānt vēllĕră nūbēs1635
nāmquĕ grăvīs caēlō fūndētūr prōtĭnŭs īmbēr.
Nēc sī sōlĕ prŏcūl rŭtĭla īntēr stāgnă mŏrāntĕ
ēmĭnĕānt rădĭī, rădĭōs quŏquĕ crāssĭŏr ūmbră
cōntĕgăt, īllĕ dĭēs plŭvĭīs vēntōquĕ cărēbīt.
quīn ĕrĭt īmbĕr ĭtēm, sī sōlēm cīrcŭlŭs ātēr1640
āmbĭăt ēxōrtūm. māiōr sē dēnĭquĕ nīmbūs
ūrgēbīt caēlō, māiōr sŏlă pērlŭĕt īmbēr,
cīrcūmfūsa ădĕō sī cīngŭlă nēscĭă sōlvī
sērvārīnt taētraē spĕcĭēm tōrpēntĭă mōlīs.
saēpe ĕtĭām Phoēbō nūbēs pērcūssă rŭbēscīt1645
ēt mĕdĭtātă dĕī fōrmām prŏcŭl īgnĕ rĕcēptō
cōncĭpĭt ēffĭgĭēm, sĭmŭlātō lūmĭnĭs ōrbĕ.
īd quā pārtĕ pŏlī spēctāvĕrĭs, ādfŏre ăb īpsā
pārtĕ tĕnē vēntōs. tămĕn haēc, tămĕn ōmnĭă sēmpēr
dēcēdēntĕ dĭē mĕlĭūs vēntūră dŏcēbūnt.1650
Cōnvĕnĭt hīc ĕtĭām pārvūm praēsēpĕ nŏtārĕ.
īd nūbī nōmēn, quaē cāncro ŏbŭōlvĭtŭr āltō,
Graēcĭă dōctă dĕdīt. dŭŏ prōptēr dēnĭque ăsēllōs
sūspĭcĕ, quōrum ălĭūs sēptēm vīcīnă trĭōnī
āstra ădŏlēt, tĕpĭdūm prŏcŭl āltēr spēctăt ĭn aūstrūm.1655
īn mĕdĭō quōd nūbĕ quăsī cōncrēscĭt ădāctā,
īd praēsēpĕ vŏcānt. pōrro hōc praēsēpĕ rĕpēntĕ
sī sēse ēx ŏcŭlīs prŏcŭl aūfĕrăt, ārdĕăt aūtēm
cōngrŭŭs āĕrĭīs lātē rŭbŏr īgnĭs ăsēllīs,
nēquāquām tĕnŭēs ăgĭtābūnt stāgnă prŏcēllaē.1660
āt sī sīdĕrĭbūs sĭmĭlīs lūx dūrĕt ĕt īllī
taētră sĭt ēffĭgĭēs, rŭĕt āltīs nūbĭbŭs īmbēr
lēnĭŏr ēt pārcō mōx tēllūs rōrĕ mădēbīt.
sēd Bŏrĕaē sī pārtĕ trŭcīs vĕlŭt īndĭgă iūstaē
stēllă făcīs lēntō mārcēscĕrĕ cērnĭtŭr īgnĕ,1665
ēt prŏcŭl āltĕrĭūs iŭbă lātē flāgrăt ăsēllī,
prōtĭnŭs Aēthĭŏpūm sūrgēt cōnvāllĭbŭs aūstēr.
āt rĕgĭōnĕ nŏtī sī lūcēm stēllă sĕnēscāt,
saēvūs Rīphaēīs ăquĭlō crĕpĭtābĭt ăb ōrīs.
Quīn ēt tērrēnīs căpĕ rēbūs cērtă frĕquēntēr1670
sīgnă prŏcēllārūm. nām cūm trāxērĕ tŭmōrēm
aēquŏră prōlīxūm, cūm lītŏră cūrvă rĕsūltānt
spōntĕ prŏcūl nĕquĕ caērŭlĕūs cōllīdĭtŭr aēstūs,
aūt cūm prōcērīs vērtēx īn mōntĭbŭs ūltrō
pērstrĕpĭt āĕrĭūm, vēntōs īnstārĕ dŏcēbūnt.1675
ēt cūm pārvă fŭlīx trĕpĭdō pĕtĭt ārvă vŏlātū,
stāgnă sĭnēns, lōngāsque ĭtĕrāt clāngōrĕ quĕrēlās,
īndĭcăt īnsānīs frĕtă mōx cānēscĕrĕ vēntīs.
dēnĭquĕ cūm caēlō tēndūntūr pūră sĕrēnă,
saēvītūră pŏlō sūnt flāmĭnă, prīmŭs ĭn īpsă1680
mōx pīctūrātī cūm vērtīt pēctŏrĭs ārtūs
stūrnŭs ĕdāx, prĕmăt ūt tĕnŭīs vīs ōbvĭă plūmās
ēt nē pōst tērgūm pătĕāt pĕnĕtrābĭlĭs eūrō.
Lātĭpĕdēmque ănătēm cērnēs ēxcēdĕrĕ pōntō
saēpĭŭs ēt sūmmā nĕbŭlās sē tēndĕrĕ rūpĕ,1685
iāmquĕ sŭpēr lătĭcēs flōrūm vŏlĭtārĕ sĕnēctām
stēllārūmquĕ cŏmās rūmpī prŏcŭl, aēthĕrĕ cēlsō
dēcĭdĕre īn tērrās, rŭtĭlārūm spārgĕrĕ crīnēs
flāmmārum ēt lōngōs ā tērgō dūcĕrĕ trāctūs:
īnde ĕtĭām vēntōs mōx ādfŏrĕ praēmŏnĕt ūsūs.1690
Quōdsī dīvērsīs sē pāssīm pārtĭbŭs īgnēs
ēxcŭtĭānt, vērrēt pĕlăgūs sĭnĕ fīnĕ mŏdōquĕ
tūrbă prŏcēllārūm, sī dūrī līmĭte ăb eūrī,
sī rĕgĭōnĕ nŏtī, sī lēnīs pārtĕ făvōnī
aūt dē Bīstŏnĭō mūndī prŏcŭl āxĕ cŏrūscāt.1695
Sī rĕpĕtānt vĕtĕrēm rānaē pēr stāgnă quĕrēlām,
vēllĕră sī caēlō vŏlĭtēnt, sī dīscŏlŏr Īrīs
dēmīttāt gĕmĭnō sē fōrnĭcĕ, cīrcŭlŭs ālbām
sī stēllām taētēr vĕlŭt āmbĭăt, aēquŏră prōptēr
sī crĕpĭtēnt vŏlŭcrēs, sī gūrgĭtĕ saēpĭŭs āltō1700
pēctŏră mērsēntūr, sī crēbrō gārrŭla hĭrūndŏ
stāgna ădĕāt, rŭtĭlaē cūm sūnt prīmōrdĭă lūcīs;
sī mātūtīnās ŭlŭlaē dānt cārmĭnĕ vōcēs,
īmprŏbă sī cōrnīx căpŭt āltīs īnsĕrĭt ūndīs,
flūmĭnĕ tērgă rĭgāns, sī saēvīt gūttŭrĕ raūcō,1705
plūrĭmŭs ābrūptīs fūndētūr nūbĭbŭs īmbēr.
īmbĕr ĕrīt, lātīs cūm būcŭlă nārĭbŭs aūrās
cōncĭpĭt, ēt lātē plŭvĭīs sŏlă cūnctă nătābūnt,
cūm prŏprĭās sōlērs sēdēs fōrmīcă rĕlīnquēt.
ōvă căvīs ēffērt pĕnĕtrālĭbŭs, āspĕră quīppĕ1710
tēmpēstās gĕlĭdūsquĕ dĭēs ēt frīgĭdŭs aēthēr;
īnsĕrĭt īntērnīs tērrārūm sēdĭbŭs aēstūs.
pēctŏră cūm cūrvō pūrgāt gāllīnŭlă rōstrō,
āgmĭnĕ cūm dēnsō cīrcūmvŏlĭtārĕ vĭdētūr
grācŭlŭs ēt tĕnŭī cūm strīdūnt gūttŭrĕ cōrvī;1715
cūm prōcēră sălūm rĕpĕtīt clāngōrĕ frĕquēntī
Ārdĕă, cūm pārvaē dēfīgūnt spīcŭlă mūscaē
ēt sī nōctūrnīs ārdēntĭbŭs ūndĭquĕ tēstīs
cōncrēscānt fūngī, sī flāmmīs ēmĭcĕt īgnīs
ēfflŭŭs aūt lūcīs sūbstāntĭă lānguĕăt ūltrō:1720
cōnvĕnĭt īnstāntēs praēnōscĕrĕ prōtĭnŭs īmbrēs.
dēnĭquĕ cūm pătŭlūm tōrrēns Vūlcānŭs ăēnūm
scīntīllās flāmmā cīrcūmlābēntĕ rĕlīnquīt;
sī nŏtŭs ūmēntīs Lĭbўcō trăhĭt aēthĕrĕ nūbēs
sīve īmum ād mōntēm nĕbŭlārūm crāssŭs ămīctūs1725
tēndātūr, sūmmō nūdēntūr vērtĭcĕ sāxă;
ēt quā pōntŭs ĭtēm frĕtă pēr dīstēntă quĭēscīt,
nūbĭlă sī lōngō sē prōcūmbēntĭă trāctū
dīffūndūnt: caēlo ēt Thĕtĭdī tērrīsquĕ sŭpīnīs
pāx ădĕrīt, nūsquām mūndō rŭĕt ēfflŭŭs īmbēr.1730
Sēd cūm trānquīllō tēndūntūr clāră sĕrēnă
sūb Iŏvĕ, vēntūraē praēnōscĕrĕ sīgnă prŏcēllaē
cōnvĕnĭt āc rūrsūm, cūm pērfŭrĭt āĕrĭs hōrrōr,
īnspĭcĕ, quām rĕfĕrānt tērrīs pĕlăgōquĕ quĭētēm.
īntēr prīmă tămēn pārvūm praēsēpĕ nŏtātūr,1735
ārdŭŭs ēxcēlsō quōd cāncēr cārdĭnĕ vōlvīt.
hōc, cūm cōncrētūs tĕnŭārī coēpĕrĭt āēr,
dīscŭtĭt īmpŏsĭtaē lātē sĭbĭ mōlĭs ămīctūm.
nāmquĕ sĕrēnĭfĕrī pătĕt hōc īn flābra ăquĭlōnīs
cōmmĭnŭs ēt prīmō pūrgātūr flāmĭnĕ vēntī1740
tēmpŏrĕ. tūm prŏprĭūm mŏdŭlātūr nōctŭă cārmēn,
tūm vēspērtīnūm cōrnīx lōngaēvă rĕsūltāt,
tūm cōrvī crĕpĭtānt ĕt ŏvāntēs gūttŭrĕ raūcō
āgmĭnă crēbră vŏcānt, tūm nōtă cŭbīlĭă laētī
sūccēdūnt părĭtēr, tūm pīnnīs cōrpŏră plaūdūnt.1745
Tūnc ēt Strŷmŏnĭās cīrcūmvŏlĭtārĕ rĕpēntĕ
sūspĭcĭēs pĕr ăpērtă grŭēs, ŭbĭ mītĭŏr ānnūs
spōntĕ prŏcēllōsūm dīsiēcĕrĭt āĕră caēlō.
tūnc quŏquĕ, cūm stēllīs hĕbĕs ēst lūx ōmnĭbŭs ūltrō
nūbĭlă nēc crāssōs cīrcūmdūxērĕ mĕātūs,1750
ūt iŭbăr ōccŭlĕrēnt flāgrāntĭbŭs ōbvĭă flāmmīs,
nēc cālīgo ĭnhĭbēt rŭtĭlāntīs lāmpădŏs īgnēs,
ōrbĕ nĕc ēxplētō săcră sīdĕră lūnă rĕtūndīt,
sēd iām spōntĕ sŭā stēllārūm lūmĭnă mārcēnt:
cōnvĕnĭt hībērnaē praēnōscĕrĕ dūră prŏcēllaē.1755
nūbĭlă sī caēlō cōnsīstĕrĕ, nūbĭlă fērrī
sīquĕ sŭpērfūndī sĭbĭmēt sūspēxĕrĭs ūltrō,
grāmĭnă sī cārpīt sēmēsă pĕtācĭŭs ānsēr,
sī nōctūrnă tĭbī cōrnīx cănĭt, hēspĕrŭs aēthrā
cūm rĕdĭt, īnnŭmĕrō sī cāntū grācŭlŭs īnstāt,1760
sī mātūtīnō frīnguīllă rĕsūltăt ăb ōrĕ,
sī fŭgĭūnt vŏlŭcrēs rāptīm frĕtă tūrbĭdă Nēreī,
Ōrchĭlŏs īnfēstūs sī flōrĭcŏmīs hўmĕnaēīs
īmă pĕtīt tērraē, sī dēnĭquĕ pārvŭs ĕrītheūs
sūccēdīt trĕpĭdē scrūpōsaē cōncăvă rūpī1765
Cēcrŏpĭās sī pāstŭs ărīs vīcīnŭs ŏb īpsă
cāstra ĭnhĭbēt flōrūmquĕ sĭmūl lībāmĭnă maēstaē
prōxĭmă dēcērpūnt, sī Thrēĭcĭaē pĕr ăpērtă
spōntĕ grŭēs trĕpĭdānt nēc sēse aūdācĭbŭs aēthraē
cōmmīttūnt pīnnīs, ūt lōngōs saēpĕ vŏlātūs1770
fōrmāvērĕ sŭpēr, sī sōlvĭt ărānĕă cāssēs,
tēnŭiă sī tōtō vĕhĭt aūstēr līcĭă caēlō:
mōx tēmpēstātēs ēt nūbĭlă taētră cĭēntūr.
Quīd māiōră cănām? cĭnĭs ēn, cĭnĭs īpsĕ, rĕpēntĕ
cūm cŏĭt, ālbēntī nīx tērrās vēstĭt ămīctū.1775
nīx ŏpĕrīt tērrās, rŭtĭlīs ŭbĭ lūmĭnă prūnīs
sūmmă rŭbēnt ērrāntquĕ brĕvī cālīgĭnĕ crāssaē
īntĕrĭūs nĕbŭlae ēt dēnsō iām fōmĕs ĭn īgnī
mārcēscīt pĕnĭtūs. plŭvĭōs mōx ārgŭĕt aūstrōs,
īndŭĭt īmmŏdĭcīs cūm sēmēt flōrĭbŭs īlēx.1780
īndĭgă nām sūcī līgnō nātūră rĭgēntīst
ēt cūm flōrĕ nŏvō, cūm brāchĭă glāndĕ grăvāntūr,
ūvēntīs caēlī sĭbĭ nūtrīmēntă lătēntēr
spōnte ŏpĕrātă dŏcēt. quīn ēt lēntīscŭs ămāră
īndĭcĭum ēst plŭvĭaē. tēr fētūm cōncĭpĭt ārbōs1785
tērquĕ nŏvōs gĕnĕtrīx frūctūs ălĭt īpsăquĕ trīnō
flōrĕ rĕnīdēscēns trĭă tēmpŏră prōdĭt ărāndī.
tēr prōrūmpēntīs scīllaē tĕrĕs ērĭgĭtūr flōs
sūlcāndīquĕ sŏlūm tēr mōnstrāt tēmpŭs ădēssĕ.
Sīc ēt crābrōnūm raūca āgmĭnă sī vŏlĭtārĕ1790
fīnĕ sŭb aūtūmnī cōnspēxĕrĭs aēthĕrĕ lōngō,
iām vēspērtīnūs prīmō cūm cōmmŏvĕt ōrtūs
vērgĭlĭās pĕlăgō, dīcēs īnstārĕ prŏcēllās.
sīquĕ sŭēs lēntaē, sī lānaē sēdŭlă nūtrīx,
sī căpră dūmōsīs ērrāns īn sāltĭbŭs ūltrō1795
īn Vĕnĕrēm pērgāt, quīppe ōllīs ūvĭdŭs āēr
ēxcĭtăt īntērnūm pēr vīscĕră mōtă fŭrōrēm:
ēt tēmpēstātēs ēt nūbĭlă prōtĭnŭs ātră
ādfŏrĕ praēcĭpĭēs. quīn ēt gaūdēbĭt ărātōr
quīquĕ sŏlūm iūstī vērsābīt mēnsĭbŭs ānnī,1800
plēbĕ grŭūm prīmā, gaūdēbīt tārdŭs ărātōr
āgmĭnĕ pīgrārūm: sīc quādām lēgĕ dĕōrūm
hīs cŏmĕs ēst īmbēr. pĕcŭdēs sī dēnĭquĕ tērrām
lānĭgĕraē fŏdĭānt, căpŭt āt tēndātŭr ĭn ārctūm,
cūm mădĭdūs prīmūm pēr mārmŏră tūrbĭdă cōndīt1805
Pleiadas occasus, cum brumae in frigora cedit
frūgĭfĕr aūtūmnūs, rŭĕt aēthrā cōncĭtŭs īmbēr.
āt nē pērrūptīs tērrārūm dōrsă lăcūnīs
īnfŏdĭānt pĕcŭdēs, sī vāstō vīscĕra hĭātū
dīscŭtĭānt tērraē, vĕnĭēt vīs aēthĕrĕ tōtō1810
dīră prŏcēllārūm, nīx ōmnīs vēstĭĕt āgrōs,
nīx hērbās laēdēt tĕnĕrās, nīx ūrĕt ărīstās.
āt sī cōntĭgĕrīt plūrēs ārdērĕ cŏmētās,
īnvălĭdās sĕgĕtēs tōrrēbīt sīccĭŏr āēr.
nām quaē prōrūmpūnt nātūraē lēgĭbŭs ūltrō1815
spīrāmēntă sŏlī, sī iūstūs dēfŭĭt hūmōr,
ārĭdă, pēr caēlūm sūrgēntĭă, dēsŭpĕr aēthraē
īgnēscūnt flāmmīs mūndīque īmpūlsă călōrĕ
ēxcŭtĭūnt stēllās ēt crēbrō crīnĕ rŭbēscūnt.
Cōntēmplātŏr ĭtēm: sī lōngō plūrĭmă pōntō1820
āgmĭnă fēstīnānt vŏlŭcrūm sŏlĭdāmquĕ frĕquēntēs
sūccēdūnt tērrām, stĕrĭlīs dēsaēvĭĕt aēstūs
āc sĭtĭēnt āgrī. nām quā cīrcūmflŭă tēllūs
ādlŭĭtūr pĕlăgō, cŏquĭt āltās sīccĭŏr āēr
caēspĭtĭs ārēntīs vēnās cĭtĭūsquĕ călōrēm1825
sēntĭt hŭmūs sūccīnctă sălō. fŭgă prōtĭnŭs ērgŏ
ēst ăvĭum īn tērrās; păvĕt, hās ūt vīdĕrĭt, aēstūs
āgrĭcŏla ēt sīccō iām dēflēt mērgĭtĕ cūlmōs.
sēd sī tūm mŏdĭcō prōdūcānt āgmĭna ăb ūndīs
nēc trĕpĭdō pāssīm vērsēnt cōnvēxă vŏlātū,1830
laētĭtĭa ēst dūrīs pāstōrĭbŭs, ādfŏrĕ pārcōs
praēsūmūnt īmbrēs. sīc īn cōntrārĭă sēmpēr
vōta hŏmĭnēs ăgĭmūr, nōstrīquĕ cŭpīdĭnĕ frūctūs
pōscĭmŭs āltĕrĭūs dīspēndĭă. dēnĭque ĕt īpsă
sōlērs nātūra ēt rērūm gĕnĭtābĭlĭs ōrdŏ1835
cērtă sŭīs stŭdĭīs āffīxīt sīgnă fŭtūrī.
nāmque ĕt ŏvīs cŭpĭdō sī grāmĭnă tōndĕăt ōrĕ,
īnsătŭrātă cĭbī, dēcērpēns lātĭŭs āgrōs,
pāstŏr ĭd īndĭcĭūm plŭvĭālīs frīgŏrĭs ēdēt.
ēt sī pērsūltāns ărĭēs lāscīvĭŭs hērbās1840
āppĕtăt aūt sēsē sūstōllānt sāltĭbŭs haēdī
vēl sī iūgĕ grĕgī cŭpĭānt haērērĕ nĕc ūsquām
mātrĭbŭs ābscēdānt ēt sī sĭnĕ fīnĕ mŏdōquĕ
pābŭlă dēlībēnt, cūm tūtās vēspĕr ădīrĕ
cōmpēllāt caūlās, mōnstrābūnt ādfŏrĕ nīmbōs.1845
Būbŭs ărātŏr ĭtēm trăhĭt ātraē sīgnă prŏcēllaē,
lāmbĕrĕ sī līnguā prīma hōs vēstīgĭă fōrtĕ
vīdĕrĭt aūt dēxtrūm prōstērnĕrĕ cōrpŭs ĭn ārmūm,
vēl sī prōlīxīs aūrās mūgītĭbŭs īmplēnt,
pāscŭă līnquēntēs vīx vēspĕrĕ. dāt căpră mōtī1850
rūrsūm sīgnă pŏlī, cūm spīnīs īlĭcĭs ātraē
mūlta ĭnhĭāt. dŏcĕt haēc ĕădēm sūs hōrrĭdă caēnō,
gūrgĭtĭs īllŭvĭē sī saēpĭŭs īnvōlvātūr.
Mārtĭŭs īpsĕ lŭpūs vīllārūm prōxĭma ŏbērrāns
āffēctānsquĕ lŏcōs hŏmĭnūm lēctūmquĕ lărēmquĕ1855
spōntĕ pĕtēns crāssō cōnsūrgĕrĕ nūbĭlă caēlō
praēmŏnĕt. īd pārvī cūm strīdūnt dēnĭquĕ mūrēs,
cūm gēstīrĕ sŏlō, cūm lūdĕrĕ fōrtĕ vĭdēntūr,
pōrtēndūnt tĭbĭmēt; cănĭs īd praēsēntĭăt, ūltrō
tēllūrēm fŏdĭēns. tămĕn haēc, tămĕn ōmnĭă rērūm1860
ādfŏrĕ vēl prīmō nīmbōs mōx sōlĕ dŏcēbūnt,
vēl cūm cūrrĭcŭlīs lūx ībīt coēptă sĕcūndīs,
tērtĭŭs aūt vērsō cūm vēnĕrĭt ōrtŭs Ŏlŷmpō.
Nōn spērnēndă tĭbī sūnt tālĭă, sēd mĕmŏr ūnī
ādde ălĭūd sēmpēr; sī tērtĭă dēnĭquĕ sīgnă1865
prōvĕnĭānt, fīrmō vēntūrūm pēctŏrĕ fārĕ.
ēt trānsāctōrūm sōlērs cōmpōnĕrĕ mēnsūm
sīgnă lăbōrābīs; sī cōnflūxērĕ rĕpērtă,
nēquāquām trĕpĭdārĕ pŭdōr pērsuādĕăt ūllūs.
āstrōrūm lāpsūs, āstrōrūm prōtĭnŭs ōrtūs1870
dīscŭtĕ, sī cāsūs sĭmĭlīs ēt stēllă pĕr aēthrām
prōdĭdĭt. ēxāctī iām sūmmă crĕpūscŭlă mēnsīs
ēt sūrgēntĭs ĭtēm prīmōrdĭă cōnscĭŭs ārtīs
fārĕ săcraē. mēnsūm cōnfīnĭă sūmmă dŭōrūm
caēcă lătēnt. lūcīs haēc sēmpēr sēmĕt ĭn ōctō1875
īnscĭă lūnārīs tēndūnt făcĭs: īpsĕ fĭdēlī
pērquīrēs stŭdĭo ēt sīquīd tĭbĭ fōrtĕ rĕpērtūm,
plūrĭbŭs īndĭcĭīs sōlērs fūlcīrĕ mĕmēntŏ.