VALERII FLACCI - ARGONAUTICON LIBER II

IIIIIIIVVVIVIIVIII

0

Īntĕrĕā scĕlĕrūm lūctūsque īgnārŭs Ĭāsōn

āltă sĕcāt; nĕque ĕnīm pătrĭōs cōgnōscĕrĕ cāsūs

Iūnŏ sĭnīt, mĕdĭīs ārdēns nē flēctăt ăb ūndīs

āc tĕmĕre īn Pēliān ĕt ădhūc ōbstāntĭă rēgīs

fātă rŭāt plăcĭtōsquĕ dĕīs nē dēsĕrăt āctūs.5

iāmquĕ frĕtīs sūmmās aēquātūm Pēlĭŏn ōrnōs

tēmplăquĕ Tīsaēaē mērgūnt ōblīquă Dĭānaē.

iām Scĭăthōs sūbsēdĭt ăquīs, iām lōngă rĕcēssīt

Sēpĭăs: āttōllīt tōndēntēs pābŭlă Māgnēs

cāmpŭs ĕquōs: vīdīssĕ pŭtānt Dŏlŏpēĭă būstă10

īntrāntēmque Ămўrōn cūrvās quaēsītă pĕr ōrās

aēquŏră, flūmĭnĕō cūiūs rĕdĕūntĭă vēntō

vēlă lĕgūnt; rēmīs īnsūrgĭtŭr. īndĕ sălūtānt

Eūrўmĕnās; rĕcĭpīt vēlūmquĕ frĕtūmquĕ rĕvērsūs

Aūstĕr ĕt īn nūbēm Mĭnўīs rĕpĕtēntĭbŭs āltūm15

Ōssă rĕdīt. mĕtŭs ēccĕ dĕūm dāmnātăquĕ bēllō

Pāllēnē, cīrcūmquĕ vĭdēnt īmmānĭă mōnstră

tērrĭgĕnūm caēlō quōndam ādvērsātă Gĭgāntūm,

quōs scŏpŭlīs trăbĭbūsquĕ părēns mĭsĕrātă iŭgīsquĕ

īndŭĭt ēt vērsōs ēxstrūxĭt ĭn aēthĕră mōntēs.20

quīsquĕ sŭās īn rūpĕ mĭnās pūgnāmquĕ mĕtūsquĕ

sērvăt ădhūc; quătĭt īpse hĭĕmēs ēt tōrquĕt ăb āltō

fūlmĭnă crēbră pătēr; scŏpŭlīs sēd māxĭmŭs īllīs

hōrrŏr ăbēst, Sĭcŭlā prēssūs tēllūrĕ Tўphoēūs.

hūnc prŏfŭgum ēt sācrās rĕvŏmēntēm pēctŏrĕ flāmmās,25

ūt mĕmŏrānt, prēnsum īpsĕ cŏmīs Nēptūnŭs ĭn āltūm

ābstŭlĭt īmplĭcŭītquĕ vădīs, tōtiēnsquĕ crŭēntā

mōlĕ rĕsūrgēntēm tōrquēntēmque ānguĭbŭs ūndās

Sīcănĭūm dĕdĭt ūsquĕ frĕtūm cūmque ūrbĭbŭs Aētnām

īntŭlĭt ōră prĕmēns. trūx īlle ēiēctăt ădēsī30

fūndāmēntă iŭgī; părĭtēr tūnc ōmnĭs ănhēlāt

Trīnăcrĭa, īniēctām fēssō dūm pēctŏrĕ mōlēm

cōmmŏvĕt ēxpĕrĭēns gĕmĭtūquĕ rĕpōnĭt ĭnānī.

Iāmque Hўpĕrīŏnĭūs mētās mărĭs ūrgĕt Hĭbērī

cūrrŭs ĕt ēvēctaē prōnō lāxāntŭr hăbēnaē35

aēthĕrĕ, cūm pālmās Tēthŷs grāndaēvă sĭnūsquĕ

sūstŭlĭt ēt rūptō sŏnŭīt săcĕr aēquŏrĕ Tītān.

aūxĕrăt hōră mĕtūs, iām sē vērtēntĭs Ŏlŷmpī

ūt făcĭēm rāptōsquĕ sĭmūl mōntēsquĕ lŏcōsquĕ

ēx ŏcŭlīs cīrcūmquĕ grăvēs vīdērĕ tĕnēbrās.40

īpsă quĭēs rērūm mūndīquĕ sĭlēntĭă tērrēnt

āstrăque ĕt ēffūsīs stēllātūs crīnĭbŭs aēthēr;

āc vĕlŭt īgnōtā cāptūs rĕgĭōnĕ vĭārūm

nōctĭvăgūm quī cārpĭt ĭtēr nōn aūrĕ quĭēscīt,

nōn ŏcŭlīs, nōctīsquĕ mĕtūs nĭgĕr aūgĕt ŭtrīmquĕ45

cāmpŭs ĕt ōccūrrēns ūmbrīs māiōrĭbŭs ārbōr,

haūd ălĭtēr trĕpĭdārĕ vĭrī. sēd pēctŏră fīrmāns

Hāgnĭădēs "nōn hānc" īnquīt "sĭnĕ nūmĭnĕ pīnūm

dērĭgĭmūs, nēc mē tāntūm Trītōnĭă cūrsūs

ērŭdĭīt; saēpe īpsă mănū dīgnātă cărīnāmst.50

ān nōn ēxpērtī, sŭbĭtūs cūm lūcĕ fŭgātā

hōrrŭĭt īmbrĕ dĭēs? quāntīs, prō Iūppĭtĕr, Aūstrīs

rēstĭtĭmūs, quāntā quŏtĭēns ēt Pāllădŏs ārtĕ

īn cāssūm dĕcĭmaē cĕcĭdīt tŭmŏr ārdŭŭs ūndaē!

quīn ăgĭte, ō sŏcĭī; mĭcăt īmmūtābĭlĕ caēlūm55

pūrăquĕ nēc grăvĭdō sūrrēxīt Cŷnthĭă cōrnū

(nūllŭs ĭn ōrĕ rŭbōr), cērtūsque ād tālĭă Tītān

īntĕgĕr īn flūctūs ĕt ĭn ūnō dēcĭdĭt Eūrō.

āddĕ quŏd īn nōctēm vēntī vēlōquĕ mărīquĕ

īncūmbūnt măgĭs, ēt tăcĭtīs rătĭs ōcĭŏr hōrīs.60

ātque ădĕō nōn īllă sĕquī mĭhĭ sīdĕră mēns stāt

quaē dēlāpsă pŏlō rĕfĭcīt mărĕ; tāntŭs Ŏrīōn

iām cădĭt, īrātō iām strīdĕt ĭn aēquŏrĕ Pērseūs:

sēd mĭhĭ dūx, vĕtĭtīs quī nūnquām cōndĭtŭs ūndīs

āxĕ nĭtēt Sērpēns sēptēnōsque īmplĭcăt īgnēs."65

sīc ăĭt ēt cērtī mĕmŏrāt quī vūltŭs Ŏlŷmpī,

Plēĭŏnēs Hўădūmquĕ lŏcōs, quō sīdĕrĕ vībrēt

Ēnsĭs ĕt Āctaēūs nĭtĕāt quā lūcĕ Bŏōtēs.

haēc ŭbĭ dīctă dĕdīt, Cĕrĕrīs tūm mūnĕrĕ fēssās

rēstĭtŭūnt vīrēs ēt pārcō cōrpŏră Bācchō.70

mōx sōmnō cēssērĕ; rĕgūnt sŭă sīdĕră pūppēm.

Iāmquĕ sŭb ēōaē dŭbĭōs Ātlāntĭdĭs īgnēs

ālbĕt ăgēr, mōtīsquĕ trŭcēs ăb ŏvīlĭbŭs ūrsī

tūtă dŏmōsquĕ pĕtūnt, rārās ēt lītŭs ĭn āltūm

mīttĭt ăvēs, cūm prīmŭs ĕquīs ēxēgĭt ănhēlīs75

Phoēbŭs Ăthōn mĕdĭāsquĕ dĭēm dīspērsĭt ĭn ūndās.

cērtātīm rēmīs ăgĭtūr mărĕ rōstrăquĕ cūrsū

prīmă trĕmūnt, ēt iām sūmmīs Vūlcānĭă sūrgīt

Lēmnŏs ăquīs, tĭbĭ pēr vărĭōs dēflētă lăbōrēs,

Īgnĭpŏtēns; nēc tē fŭrĭīs ēt crīmĭnĕ mātrūm80

tērră fŭgāt mĕrĭtīquĕ pĭgēt mĕmĭnīssĕ prĭōrīs.

Tēmpŏrĕ quō prīmūm frĕmĭtūs īnsūrgĕre ŏpērtōs

caēlĭcŏlum ēt rēgnī sēnsīt nŏvĭtātĕ tŭmēntēs

Iūppĭtĕr aēthĕrĭaē nēc stārĕ sĭlēntĭă pācīs,

Iūnōnēm vŏlŭcrī prīmām sūspēndĭt Ŏlŷmpō85

hōrrēndūm chăŏs ōstēndēns poēnāsquĕ bărāthrī.

mōx ĕtĭām păvĭdaē tēmptāntēm vīncŭlă mātrīs

sōlvĕrĕ praērūptī Vūlcānūm vērtĭcĕ caēlī

dēvōlvīt; rŭĭt īllĕ pŏlō nōctēmquĕ dĭēmquĕ

tūrbĭnĭs īn mōrēm, Lēmnī dūm lītŏrĕ tāndēm90

īnsŏnŭīt. vōx īndĕ rĕpēns ūt pērcŭlĭt ūrbēm

ādclīnēm scŏpŭlo īnvĕnĭūnt mĭsĕrēntquĕ fŏvēntquĕ

āltērnōs aēgrō cūnctāntēm pōplĭtĕ grēssūs.

hīnc, rĕdŭcī sŭpĕrās pōstquām pătĕr ādnŭĭt ārcēs,

Lēmnōs cāră dĕō, nēc fāmā nōtĭŏr Aētnē95

aūt Lĭpărēs dŏmŭs; hās ĕpŭlās, haēc tēmplă, pĕrāctā

aēgĭde ĕt hōrrĭfĭcī fōrmātīs fūlmĭnĭs ālīs,

laētŭs ădīt. cōntrā Vĕnĕrīs stāt frīgĭdă sēmpēr

āră lŏcō, mĕrĭtās pōstquām dĕă cōniŭgĭs īrās

hōrrŭĭt ēt tăcĭtaē Mārtēm tĕnŭērĕ cătēnaē.100

quōcīrcā strŭĭt īllă nĕfās Lēmnōquĕ mĕrēntī

ēxĭtĭūm fŭrĭālĕ mŏvēt: nĕque ĕnim ālmă vĭdērī

tāntum ĕă, cūm tĕrĕtī crīnēm sūbnēctĭtŭr aūrō

sīdĕrĕōs dīffūsă sĭnūs; ĕădem ēffĕra ĕt īngēns

ēt măcŭlīs sūffēctă gĕnās pīnūmquĕ sŏnāntēm105

vīrgĭnĭbūs Stўgĭīs nīgrāmquĕ sĭmīllĭmă pāllām.

Iāmquĕ dĭēs ădĕrāt. Thrācās quī fūdĕrăt ārmīs

dūx Lēmnī, pūppēs tĕnŭī cōntēxĕrĕ cānnā

aūsŭs ĕt īndūctō crātēm dēfēndĕrĕ tērgō,

laētă mărī tūm sīgnă rĕfērt, plēnāsquĕ mŏvēbānt110

ārmēntīs nŭrĭbūsquĕ rătēs (ēt bārbără vēstīs

ēt tōrquēs īnsīgnĕ lŏcī); sŏnăt aēquŏrĕ clāmōr

"ō pătrĭa, ō vărĭīs cōniūnx nūnc ānxĭă cūrīs,

hās ăgĭmūs lōngī fămŭlās tĭbĭ praēmĭă bēllī";

cūm dĕă sē pĭcĕō pēr sūdūm tūrbĭdă nīmbō115

praēcĭpĭtāt Fāmāmquĕ văgām vēstīgăt ĭn ūmbrā,

quām pătĕr ōmnĭpŏtēns dīgna ātque īndīgnă cănēntēm

spārgēntēmquĕ mĕtūs plăcĭdīs rĕgĭōnĭbŭs ārcēt

aēthĕrĭs; īllă frĕmēns hăbĭtāt sūb nūbĭbŭs īmīs,

nōn Ĕrĕbī, nōn dīvă pŏlī, tērrāsquĕ fătīgāt,120

quās dătŭr. aūdēntēm prīmī spērnūntquĕ fŏvēntquĕ,

mōx ōmnēs ăgĭt ēt mōtīs quătĭt ōppĭdă līnguīs.

tālēm dīvă sĭbī scĕlĕrīsquĕ dŏlīquĕ mĭnīstrām

quaērĭt ăvēns. vĭdĕt īllă prĭōr iāmque ādvŏlăt ūltrō

īmpătĭēns iāmque ōră părāt, iām sūscĭtăt aūrēs.125

hānc sŭpĕr īncēndīt Vĕnŭs ātque hīs vōcĭbŭs īmplēt:

"vāde ăge ĕt aēquŏrĕām, vīrgō, dēlābĕrĕ Lēmnōn

ēt cūnctās mĭhĭ vērtĕ dŏmōs, praēcūrrĕrĕ quālīs

bēllă sŏlēs, cūm mīllĕ tŭbās ārmātăquĕ cāmpīs

āgmĭna ĕt īnnŭmĕrūm flātūs cūm fīngĭs ĕquōrūm.130

ādfŏrĕ iām lūxū tūrpīquĕ cŭpīdĭnĕ cāptōs

fārĕ vĭrōs cārāsquĕ tŏrīs īndūcĕrĕ Thrēssās.

haēc tĭbĭ prīncĭpĭa, hīnc răbĭdās dŏlŏr ūndĭquĕ mātrēs

īnstĭmŭlēt; mōx īpsă ădērŏ dŭcāmquĕ părātās."

Īlla ăbĭt ēt mĕdĭām gaūdēns dēfērtŭr ĭn ūrbēm135

ēt prīmam Eūrўnŏmēn, quā prōxĭmă līmĭnă Cōdrī,

ōccŭpăt ēxēsām cūrīs cāstūmquĕ cŭbīlĕ

sērvāntēm, mănĕt īllă vĭrō fămŭlāsquĕ fătīgāt

lītŏrĭbūs, tārdī rĕpŭtānt quaē tēmpŏră bēllī

āntĕ tŏrum ēt lōngō mūlcēnt īnsōmnĭă pēnsō.140

huīc dĕă cūm lăcrĭmīs ēt nōtā vēstĕ Nĕaēraē

īctă gĕnās "ŭtĭnām nōn hīc tĭbĭ nūntĭŭs ēssēm,

ō sŏrŏr, aūt nōstrōs" īnquīt "prĭŭs ūndă dŏlōrēs

ōbrŭăt, īn tālī quŏnĭām tĭbĭ tēmpŏrĕ cōniūnx

sīc mĕrĭtaē, vōtīs quēm tū flētūquĕ rĕquīrīs,145

heū fŭrĭt ēt cāptae īndīgnō fămŭlātŭr ămōrĕ.

iāmque ădĕrūnt thălămīsquĕ tŭīs Thrēīssă prŏpīnquāt,

nōn fōrmā, nōn ārtĕ cŏlūs, nōn laūdĕ pŭdōrīs

pār tĭbĭ; nēc māgnī prōlēs praēclāră Dŏrŷclī,

pīctă mănūs ūstōquĕ plăcēt sēd bārbără mēntō.150

āc tămĕn hōs ălĭīs fōrsān sōlābĕrĕ cāsūs

tū thălămīs fātōquĕ lĕgēs mĕlĭōrĕ pĕnātēs;

mē tŭă mātrĭs ĕgēns dāmnātăquĕ paēlĭcĕ prōlēs

ēxănĭmāt, quām iām mĭsĕrōs trānsvērsă tŭēntēm

lētālēsquĕ dăpēs īnfēctăquĕ pōcŭlă cērnō.155

sīmīle ūt flāmmīs sīmūs gĕnŭs; āddĕ crŭēntīs

quōd pătrĭūm saēvīrĕ Dăhīs. iām lāctĕ fĕrīnō,

iām vĕnĭēt dūrātă gĕlū. sēd mē quŏquĕ pūlsām

fāmă vĭrō, nōstrōsquĕ tŏrōs vīrgātă tĕnēbīt

ēt plaūstrō dērēptă nŭrūs." sīc fātă quĕrēllās160

ābscĭdĭt ēt cūrīs păvĭdām lăcrĭmīsquĕ rĕlīnquīt.

trānsĭt ăd Īphĭnŏēn īsdēmque Ămўthāŏnĭs īmplēt

Ōlĕnĭīquĕ dŏmūm fŭrĭīs; tōtam īndĕ pĕr ūrbēm

pērsŏnăt ūt cūnctās ăgĭtēnt ēxpēllĕrĕ Lēmnō,

īpsi ūrbēm Thrēssaēquĕ rĕgānt. dŏlŏr īrăquĕ sūrgīt;165

ōbvĭă quaēque ĕădēm trādītque aūdītquĕ, nĕque ūllī

vānă fĭdēs. tūm vōcĕ dĕōs, tūm quēstĭbŭs īmplēnt,

ōscŭlă iāmquĕ tŏrīs ātque ōscŭlă pōstĭbŭs īpsīs

īngĕmĭnānt lăcrĭmīsque ĭtĕrūm vīsūquĕ mŏrāntūr.

prōsĭlĭūnt nēc tēctă vĭrūm thălămōsquĕ rĕvīsūnt170

āmplĭŭs; ādglŏmĕrānt sēsē nūdīsquĕ sŭb āstrīs

cōndēnsaē flētūs ăcŭūnt āc dīră prĕcāntūr

cōniŭgĭa ēt Stўgĭās īnfānda ād foēdĕră taēdās.

Hās īntēr mĕdĭās Drўŏpēs ĭn ĭmāgĭnĕ maēstaē

flēt Vĕnŭs ēt saēvīs ārdēns dĕă plānctĭbŭs īnstāt175

prīmăquĕ "Sārmătĭcās ŭtĭnām fōrtūnă dĕdīssēt

īnsēdīssĕ dŏmōs trīstēsque hăbĭtāssĕ prŭīnās!

plaūstră sĕquī vēl iām pătrĭaē vīdīssĕ pĕr īgnēs

cūlmĕn ăgī, strāgēmquĕ dĕūm; nām cētĕră bēllī

pērpĕtĭmūr. mēne īllĕ nŏvīs, mē dēstĭnăt āmēns180

sērvĭtĭīs? ūrbem aūt fŭgĭēns nātōsquĕ rĕlīnquām?

nōn prĭŭs ēnsĕ mănūs rāptōque ārmābĭmŭs īgnĕ

dūmquĕ sĭlēnt dūcūntquĕ nŏvā cūm cōniŭgĕ sōmnōs

māgnum ălĭquīd spīrābĭt ămōr?" tūnc īgnĕă tōrquēns

lūmĭnă praēcĭpĭtēs ēxcūssĭt ăb ūbĕrĕ nātōs.185

īlĭcĕt ārrēctaē mēntēs ēvīctăquĕ mātrūm

cōrdă săcēr Vĕnĕrīs gĕmĭtūs răpĭt. aēquŏră cūnctaē

prōspĭcĭūnt sĭmŭlāntquĕ chŏrōs dēlūbrăquĕ fēstā

frōndĕ tĕgūnt laētaēquĕ vĭrīs vĕnĭēntĭbŭs ādsūnt.

iāmquĕ dŏmōs mēnsāsquĕ pĕtūnt; dīscūmbĭtŭr āltīs190

pōrtĭcĭbūs; sŭă cuīquĕ fŭrēns īnfēstăquĕ cōniūnx

ādiăcĕt, īnfērnī quālīs sūb nōctĕ bărāthrī

āccŭbăt āttŏnĭtūm Phlĕgўān ēt Thēsĕă iūxtā

Tīsĭphŏnē saēvāsquĕ dăpēs ēt pōcŭlă lībāt,

tōrmēntī gĕnŭs, ēt nīgrīs āmplēctĭtŭr hŷdrīs.195

Īpsă Vĕnūs quāssāns ūndāntēm tūrbĭnĕ pīnūm

ādglŏmĕrāt tĕnĕbrās pūgnaēque āccīnctă trĕmēntēm

dēsĭlĭt īn Lēmnōn; nīmbīs ēt lūcĕ frăgōsā

prōsĕquĭtūr pŏlŭs ēt tŏnĭtrū pătĕr aūgĕt hŏnōrō.

īndĕ nŏvām păvĭdās vōcēm fŭrĭbūndă pĕr aūrās200

cōngĕmĭnāt, quā prīmŭs Ăthōs, tūm pōntŭs ĕt īngēns

Thrācă pălūs părĭtērquĕ tŏrīs ēxhōrrŭĭt ōmnīs

mātĕr ĕt ādstrīctō rĭgŭērūnt ūbĕrĕ nātī.

āccĕlĕrāt Păvŏr ēt Gĕtĭcīs Dīscōrdĭă dēmēns

ē stăbŭlīs ātraēquĕ gĕnīs pāllēntĭbŭs Īraē205

ēt Dŏlŭs ēt Răbĭēs ēt Lētī māiŏr ĭmāgŏ

vīsă, trŭcēs ēxsērtă mănūs, ūt prīmă vŏcātū

īntŏnŭīt sīgnūmquĕ dĕdīt Māvōrtĭă cōniūnx.

Hīc ălĭūd Vĕnŭs ēt mūltō măgĭs īpsă trĕmēndūm

ōrsă nĕfās gĕmĭtūs fīngīt vōcēsquĕ cădēntūm210

īnrūpītquĕ dŏmōs ēt sīngūltāntĭă gēstāns

ōră mănū tābōquĕ sĭnūs pērfūsă rĕcēntī

ārrēctīsquĕ cŏmīs "mĕrĭtōs ēn prīmă rĕvērtōr

ūltă tŏrōs, prĕmĭt ēccĕ dĭēs." tūm vērbĕrĕ vīctās

īn thălămōs ăgĭt ēt cūnctāntĭbŭs īnvĕnĭt ēnsēs.215

ūnde ĕgŏ tōt scĕlĕrūm făcĭēs, tōt fātă iăcēntūm

ēxsĕquăr? heū vātēm mōnstrīs quĭbŭs īntŭlĭt ōrdŏ!

quaē se ăpĕrīt sĕrĭēs! ō quī mē vēră cănēntēm

sīstăt ĕt hāc nōstrās ēxsōlvăt ĭmāgĭnĕ nōctēs!

īnvādūnt ădĭtūs ēt quōndām cāră sŭōrūm220

cōrpŏră, pārs ŭt ĕrānt dăpĭbūs vīnōquĕ sŏpōrōs,

pārs, cōnfērrĕ mănūs ĕtĭām māgnīsquĕ părātaē,

cūm făcĭbūs quōsdam īnsōmnēs ēt cūnctă tŭēntēs,

sēd tēmptārĕ fŭgām prŏhĭbētquĕ căpēssĕrĕ cōntrā

ārmă mĕtūs, ădĕo īngēntēs ĭnĭmīcă vĭdērī225

dīvă dăbāt, nōtāquĕ sŏnāt vōx cōniŭgĕ māiōr;

tāntum ŏcŭlōs prēssērĕ ** vĕlŭt āgmĭnă cērnānt

Eūmĕnĭdūm fērrūmvĕ sŭpēr Bēllōnă cŏrūscēt.

hōc sŏrŏr, hōc cōniūnx, prŏpĭōrque hōc nātă părēnsquĕ

saēvă vălēt, prēnsōsquĕ tŏrīs māctātquĕ trăhītquĕ230

fēmīneūm gĕnŭs, īmmānēs quōs stērnĕrĕ Bēssī

nēc Gĕtĭcaē pŏtŭērĕ mănūs aūt aēquŏrĭs īraē.

hīs crŭŏr īn thălămīs ĕt ănhēla īn pēctŏrĕ fūmānt

vūlnĕră sēquĕ tŏrīs mĭsĕrō lūctāmĭnĕ trūncī

dēvōlvūnt: dīrās ălĭae ād fāstīgĭă taēdās235

īnĭcĭūnt āddūntquĕ dŏmōs; pārs īgnĭbŭs ātrīs

ēffŭgĭūnt prŏpĕrē, sēd dūra īn līmĭnĕ cōniūnx

ōbsĭdĕt ēt vīsō rĕpĕtūnt īncēndĭă fērrō.

āst ălĭaē Thrēssās, lābēm caūsāmquĕ fŭrōrūm,

dīrĭpĭūnt; mīxtī gĕmĭtūs clāmōrquĕ prĕcāntūm240

bārbărŭs īgnōtaēque īmplēbānt aēthĕră vōcēs.

Sēd tĭbĭ nūnc quaē dīgnă tŭīs īngēntĭbŭs aūsīs

ōrsă fĕrām, dĕcŭs ēt pătrĭaē laūs ūnă rŭēntīs

Hŷpsĭpўlē? nōn ūllă mĕō tē cārmĭnĕ dīctām

ābstŭlĕrīnt, dūrēnt Lătĭī mŏdŏ, saēcŭlă, fāstī245

Īlĭăcīquĕ lărēs tāntīquĕ pălātĭă rēgnī.

īnrŭĕrānt āctaē părĭtēr nātaēquĕ nŭrūsquĕ

tōtăquĕ iām spārsīs ēxārsĕrăt īnsŭlă mōnstrīs

īllă pĭās ārmātă mănūs "fŭgĕ prōtĭnŭs ūrbēm

mēquĕ, pătēr. nōn hōstĭs," ăīt "nōn moēnĭă laēsī250

Thrācĕs hăbēnt; nōstrum hōc făcĭnūs: nē quaērĕ quĭs aūctōr

iām fŭgĕ, iām dŭbĭaē dōnūm răpĕ mēntĭs, ĕt ēnsēm

tū pŏtĭūs, mĭsĕr, ōrŏ, tĕnē." tūnc ēxcĭpĭt ārtūs

ōbnūbītquĕ căpūt tăcĭtūmque ād cōnscĭă Bācchī

tēmplă răpīt prīmōquĕ mănūs ā līmĭnĕ tēndēns255

"ēxĭmĕ nōs scĕlĕrī, pătĕr, ēt mĭsĕrērĕ pĭōrūm

rūrsŭs" ăīt. tăcĭtā păvĭdūm tūnc sēdĕ lŏcāvīt

sūb pĕdĭbūs dēxtrāquĕ dĕī; lătĕt īllĕ rĕcēptūs

vēstĕ săcrā: vōcēs chŏrŭs ēt trĭĕtērĭcă rēddūnt

aēră sŏnūm fīxaēquĕ frĕmūnt īn līmĭnĕ tīgrēs.260

rēgīna ūt rŏsĕīs Aūrōrām sūrgĕrĕ bīgīs

vīdĭt ĕt īnsōmnī lāssātās tūrbĭnĕ tāndēm

cōntĭcŭīssĕ dŏmōs, stăbĭlēm quāndo ōptĭmă fāctă

dānt ănĭmūm māiōrquĕ pĭīs aūdācĭă coēptīs,

sērtă pătrī iŭvĕnīsquĕ cŏmām vēstēsquĕ Lўaēī265

īndŭĭt ēt mĕdĭūm cūrrū lŏcăt aērăquĕ cīrcūm

tŷmpănăque ēt plēnās tăcĭtā fōrmīdĭnĕ cīstās.

īpsă sĭnūs hĕdĕrīsquĕ lĭgāt fămŭlārĭbŭs ārtūs

pāmpĭnĕāmquĕ quătīt vēntōsīs īctĭbŭs hāstām,

rēspĭcĭēns tĕnĕāt vĭrĭdēs vēlātŭs hăbēnās270

ūt pătĕr, ‹ē› nĭvĕā tŭmĕānt ūt cōrnŭă mītrā

ēt săcĕr ūt Bācchūm rĕfĕrāt scўphŭs. īmpŭlĭt ācrī

tūm vălĭdās strīdōrĕ fŏrēs răpĭtūrquĕ pĕr ūrbēm

tālĭă vōcĕ cănēns: "līnque ō mĭhĭ caēdĕ mădēntēm,

Bācchĕ, dŏmūm; sĭnĕ foēdātūm tē fūnĕrĕ pōntūs275

ēxpĭĕt ēt rĕfĕrām lōtōs īn tēmplă drăcōnēs."

sīc mĕdĭōs ēgrēssă mĕtūs, făcĭt īpsĕ vĕrēndām

nām dĕŭs ēt flātū nōn īnscĭă glīscĭt ănhēlō.

iāmquĕ sĕnēm tăcĭtīs saēvā prŏcŭl ūrbĕ rĕmōtūm

ōccŭlĕrāt sīlvīs, īpsām sēd cōnscĭŭs aūsī280

nōctĕ dĭēquĕ păvōr fraūdātăquĕ tūrbăt Ĕrīnŷs.

nōn sĭmĭlēs iām fērrĕ chŏrōs (sĕmĕl ōrgĭă fāllūnt)

aūdēt, nōn pătrĭōs fŭrĭīs āccēndĕrĕ sāltūs,

ēt fŭgă dīvērsās mĭsĕrō quaērēndă pĕr ārtēs.

vīsă rătīs saēvaē dēfēctă lăbōrĭbŭs ūndaē285

quām Thĕtĭdī lōngīnquă dĭēs Glaūcōquĕ rĕpōstām

sōlĭbŭs ēt cānīs ūrēbāt lūnă prŭīnīs.

hūc gĕnĭtōrem āltaē pĕr ŏpācă sĭlēntĭă nōctīs

praēcĭpĭtēm sīlvīs răpĭt ēt sīc maēstă prŏfātūr:

"quām, gĕnĭtōr, pătrĭām, quāntās mŏdŏ līnquĭs ĭnānēs290

pūbĕ dŏmōs! prō dīră lŭēs, prō nōctĭs ăcērbaē

ēxĭtĭūm! tālīn pōssūm tē crēdĕrĕ pūppī,

cārĕ părēns? pōssūm tāntīs rĕtĭnērĕ pĕrīclīs?

sōlvĭmŭs heū sērūm Fŭrĭīs scĕlŭs. ādnŭĕ vōtīs,

dīvă, sŏpōrĭfĕrās quaē nūnc trăhĭs aēquŏrĕ bīgās.295

nōn pŏpŭlōs, nōn dītĕ sŏlūm, nōn ūllă părēntī

rēgnă pĕtō; pătrĭā lĭcĕāt dēcēdĕrĕ tērrā.

quāndo ĕgŏ sērvātō mĕdĭām gĕnĭtōrĕ pĕr ūrbēm

laētă fĕrār? quāndo hīc lăcrĭmās plānctūsquĕ vĭdēbō?"

dīxĕrăt; īllĕ prŏcūl trūncā fŭgĭt ānxĭŭs ālnō300

Taūrōrūmquĕ lŏcōs dēlūbrăquĕ saēvă Dĭānaē

ādvĕnĭt. hīc īllūm trīstī, dĕă, praēfĭcĭs āraē

ēnsĕ dătō: mŏră nēc tērrīs tĭbĭ lōngă crŭēntīs;

iām nĕmŭs Ēgĕrĭaē, iām tē cĭĕt āltŭs ăb Ālbā

Iūppĭtĕr ēt sōlī nōn mītĭs Ărīcĭă rēgī.305

Ārcēm nātă pĕtīt, quō iām mănŭs hōrrĭdă mātrūm

cōngrŭĕrāt. raūcō frĕmĭtū sēdērĕ părēntūm

nātōrūmquĕ lŏcīs văcŭaēque īn moēnĭbŭs ūrbīs

iūră nŏvānt; dōnānt sŏlĭō scēptrīsquĕ pătērnīs

ūt mĕrĭtām rĕdĕūntquĕ pĭaē sŭă praēmĭă mēntī.310

Ēccĕ prŏcūl vălĭdīs Lēmnōn tēndēntĭă rēmīs

ārmă nŏtānt; răpĭtūr sŭbĭtō rēgīnă tŭmūltū

cōncĭlĭūmquĕ vŏcāt. nōn īllīs ōbvĭă tēlă

fērrĕ nĕc īnfēstōs dērāt fŭrŏr īmprŏbŭs īgnēs,

nī Vĕnĕrīs saēvās frēgīssēt Mūlcĭbĕr īrās.315

tūnc ĕtĭām vātēs Phoēbō dīlēctă Pŏlŷxō

(nōn pătrĭām, nōn cērtă gĕnūs, sēd māxĭmă Cētō

Prōtĕăque āmbĭgŭūm Phărĭīs sē pātrĭs ăb āntrīs

hūc rēxīssĕ vĭās iūnctīs sŭpĕr aēquŏră phōcīs;

saēpe īmīs sē cōndĭt ăquīs cūnctātăquĕ paūlūm320

sūrgĭt ŭt aūdītās rĕfĕrēns īn gūrgĭtĕ vōcēs)

"pōrtūm dēmŭs" ăīt " ** haēc, crēdĭtĕ, pūppīs

ādvĕnĭt ēt lĕvĭōr Lēmnō dĕŭs aēquŏrĕ flēxīt

hūc Mĭnўās; Vĕnŭs īpsă vŏlēns dāt foēdĕră iūngī

dūm vīrēs ŭtĕrō mātērnăquĕ sūffĭcĭt aētās."325

dīctă plăcēnt pōrtātquĕ prĕcēs ād lītŏră Grāīs

Īphĭnŏē; nēc tūrbă nŏcēns scĕlĕrīsquĕ rĕcēntīs

sīgnă mŏvēnt tōllītquĕ lŏcī Cўthĕrēă tĭmōrēm.

prōtĭnŭs īngēntēm prŏcĕrūm dūx nōmĭnĕ taūrūm

dēĭcĭt, īnsuētīs ēt iām pĭă mūnĕră tēmplīs330

rēddĭt ĕt hāc prīmā Vĕnĕrīs călĕt āră iŭvēncā.

Vēntum ĕrăt ād rūpēm cūiūs pēndēntĭă nīgrīs

fūmānt sāxă iŭgīs cŏquĭtūrquĕ văpōrĭbŭs āēr.

sūbstĭtĭt Aēsŏnĭdēs ātque hīc rēgīnă prĕcārī

hōrtātūr caūsāsquĕ dŏcēns "haēc āntră vĭdētīs335

Vūlcānīque" ăĭt "ēccĕ dŏmōs; dătĕ vīnă prĕcēsquĕ.

fōrsĭtăn hōc fāctūm iăcĕāt iām fūlmĕn ĭn āntrō;

nōx dăbĭt īpsă fĭdēm, claūsaē cūm mūrmŭră flāmmaē,

hōspĕs, ĕt īncūssaē sŏnĭtūm mīrābĕrĕ māssaē."

moēnĭă tūm vīrēsquĕ lŏcī vĕtĕrēsquĕ părēntūm340

iāctăt ŏpēs. mĕdĭīs fămŭlaē cōnvīvĭă tēctīs

ēxpĕdĭūnt; Tўrĭō vībrāt tŏrŭs īgnĕŭs ōstrō.

stāt maērēns ătăvōs rēgēs rēgēsquĕ mărītōs

Thrēssă mănūs, quaēcūmquĕ făcēs tĭmŭīssĕ iŭgālēs

crēdĭtă nēc dŏmĭnaē sānctūm tĕtĭgīssĕ cŭbīlĕ.345

iām mĕdĭum Aēsŏnĭdēs, iām sē rēgīnă lŏcāvīt,

pōst ălĭī prŏcĕrēs; sācrīs dūm vīncĭtŭr ēxtīs

prīmă fămēs cīrcūm pătĕrīs īt Bācchŭs ĕt ōmnīs

aūlă sĭlēt; dăpĭbūs coēptīs mōx tēmpŏră fāllūnt

nōctĭs ĕt īn sērās dūrānt sērmōnĭbŭs ūmbrās:350

praēcĭpŭēquĕ dŭcīs cāsūs mīrātă rĕquīrīt

Hŷpsĭpўlē quaē fātă trăhānt, quaē rēgĭs ăgāt vīs,

aūt ūnde Haēmŏnĭaē mōlēm rătĭs; ūnĭŭs haērēt

ādlŏquĭo ēt blāndōs paūlātīm cōllĭgĭt īgnēs,

iām nōn dūră tŏrīs Vĕnĕrī nĕc ĭnīquă rĕvērsaē.355

ēt dĕŭs īpsĕ mŏrās spătĭūmque īndūlgĕt ămōrī;

Plīădă lēgĕ pŏlī nīmbōsō mōvĕrăt āstrō

Iūppĭtĕr aētērnūm vōlvēns ŏpŭs, ēt sĭmŭl ūndīs

cūnctă rŭūnt, ūnōquĕ dĕī Pāngaēă sŭb īctū

Gārgărăque ēt Moēsī stĕtĕrānt fōrmīdĭnĕ lūcī.360

saeuior haud alio mortales tempore gentes

saēvĭŏr haūd ălĭō mōrtālēs tēmpŏrĕ gēntēs

tērrŏr ăgīt; tūnc ūrgĕt ĕnīm, tūnc flāgĭtăt īrās

īn pŏpŭlōs Āstraēă Iŏvēm, tērrīsquĕ rĕlīctīs

īnvŏcăt ādsĭdŭō Sātūrnĭă sīdĕră quēstū.365

īnsĕquĭtūr nĭgĕr ēt māgnīs cūm frātrĭbŭs Eūrūs

īntŏnăt Aēgaēō, tēndītque ād lītŏră pōntūs.

ēt lūnām quārtō dēnsām vĭdĕt īmbrĭbŭs ōrtū

Thēspĭădēs, lōngūs coēptīs ēt flūctĭbŭs ārcēt

quī mĕtŭs. ūsquĕ nŏvōs dīvaē mĕlĭōrĭs ăd īgnēs370

ūrbĕ sĕdēnt laētī Mĭnўaē vĭdŭīsquĕ văcāntēs

īndūlgēnt thălămīs nīmbōsque ēdūcĕrĕ lūxū

nēc iām vēllĕ vĭās Zĕphўrōsque aūdīrĕ vŏcāntēs

dīssĭmŭlānt, dōnēc rĕsĭdēs Tīrŷnthĭŭs hērōs

nōn tŭlĭt, īpsĕ răti īnvĭgĭlāns ātque īntĕgĕr ūrbīs.375

īnvīdīssĕ dĕōs tāntūm mărĭs aēquŏr ădōrtīs

dēsērtāsquĕ dŏmōs fraūdātăquĕ tēmpŏrĕ sēgnī

vōtă pătrūm; quĭd ĕt īpsĕ vĭrīs cūnctāntĭbŭs ādsīt?

"ō mĭsĕrī quīcūmquĕ tŭīs āccēssĭmŭs āctīs!

Phāsĭn ĕt Aēētēn Scўthĭcīquĕ pĕrīcŭlă pōntī380

rēdde" ăĭt "Aēsŏnĭdē; mē tēcūm sōlŭs ĭn aēquōr

rērūm trāxĭt ămōr, dūm spēs mĭhĭ sīstĕrĕ mōntēs

Cyānēōs vĭgĭlēmque ălĭūm spŏlĭārĕ drăcōnēm.

Sī sĕdĕt Aēgaēī scŏpŭlōs hăbĭtārĕ prŏfūndī

hōc mēcūm Tĕlămōn pĕrăgēt mĕŭs." haēc ŭbĭ dīctă385

haūd sĕcŭs Aēsŏnĭdēs mŏnĭtīs āccēnsŭs ămārīs

quām bēllātŏr ĕquūs, lōngā quēm frīgĭdă pācĕ

tērră iŭvāt, vīx īn laēvōs pĭgĕr āngĭtŭr ōrbēs,

frēnă tămēn dŏmĭnūmquĕ vĕlīt sī Mārtĭŭs aūrēs

clāmŏr ĕt ōblītī rūrsūs frăgŏr īmplĕăt aērīs.390

tūnc Ārgūm Tīphŷnquĕ vŏcāt pĕlăgōquĕ părārī

praēcĭpĭtāt; pĕtĭt īngēntī clāmōrĕ măgīstēr

ārmă vĭrōs părĭtēr spārsōsque īn lītŏrĕ rēmōs.

Ēxŏrĭtūr nŏvŭs ūrbĕ dŏlōr plānctūsquĕ pĕr ōmnēs

ēt făcĭēs āntīquă dŏmōs: sĭbĭ moēnĭă līnquī395

ēn ĭtĕrum, ēt quāndō nātōrūm pīgnŏră, gēntēm

quī rĕcŏlānt, quī scēptră gĕrānt? nūnc trīstĕ nĕfāndaē

nōctĭs ŏpūs, vĭdŭī nūnc īllă sĭlēntĭă tēctī

saēvă măgīs, thălămōs ēxcūssăquĕ vīnclă quŏd aūsaē

īndŭĕre ātque ĭtĕrūm tālēs ādmīttĕrĕ cūrās.400

īpsă quŏque Hŷpsĭpўlē, sŭbĭtōs pēr lītŏră cūrsūs

ūt vīdīt tōtāquĕ vĭrōs dēcēdĕrĕ Lēmnō,

īngĕmĭt ēt tālī cōmpēllăt Ĭāsŏnă quēstū:

"iāmnĕ plăcēt prīmō dēdūcĕrĕ vēlă sĕrēnō,

cārĭŭs ō mĭhĭ pātrĕ căpūt? mŏdŏ saēvă quĭērūnt405

aēquŏră. sīc pōrtūs fŭgĕrēt rătĭs, āspĕră sī tē

Plīăs ĭn ādvērsaē tĕnŭīssēt lītŏrĕ Thrācēs.

ērgŏ mŏrās caēlō cūrsūmquĕ tĕnēntĭbŭs ūndīs

dēbŭĭmūs?" dīxīt lăcrĭmāns haēsūrăquĕ cārō

dōnă dŭcī prōmīt, chlămўdēm tēxtōsquĕ lăbōrēs.410

īllīc sērvātī gĕnĭtōrīs cōnscĭă sācră

prēssĭt ăcū cūrrūsquĕ pĭōs; stānt saēvă păvēntūm

āgmĭnă dāntquĕ lŏcūm; vĭrĭdī cīrcum hōrrĭdă tēlā

sīlvă trĕmīt; mĕdĭīs rĕfŭgīt pătĕr ānxĭŭs ūmbrīs.

pārs ēt frōndōsaē rāptūs ēxprēssĕrăt Īdaē415

īllūstrēmquĕ fŭgām pŭĕrī; mōx aēthĕrĕ laētūs

ādstābāt mēnsīs; quīn ēt Iŏvĭs ārmĭgĕr īpsĕ

āccĭpĭt ā Phrўgĭō iām pōcŭlă blāndă mĭnīstrō.

tūnc ēnsēm nōtūmquĕ fĕrēns īnsīgnĕ Thŏāntīs

"āccĭpe" ăīt, "bēllīs mĕdĭaēque ūt pūlvĕrĕ pūgnaē420

sīm cŏmĕs, Aētnaēī gĕnĭtōr quaē flāmmĕă gēssīt

dōnă dĕī, nūnc dīgnă tŭīs ādiūngĭĕr ārmīs.

ī mĕmŏr, ī, tērraē quaē vōs āmplēxă quĭētō

prīmă sĭnū, rĕfĕr ēt dŏmĭtīs ā Cōlchĭdŏs ōrīs

vēlă pĕr hūnc ŭtĕrō quēm līnquĭs Ĭāsŏnă nōstrō."425

sīc ăĭt Haēmŏnĭī lābēns īn cōllă mărītī,

nēc mĭnŭs Ōrphēā trīstīs cērvīcĕ tŭāquĕ,

Aēăcĭde, ēt gĕmĭnō cōniūnx ā Cāstŏrĕ pēndēt.

Hās īntēr lăcrĭmās lĕgĭtūr pĭgĕr ūncŭs hărēnīs.

iām rēmī răpŭērĕ rătēm, iām flāmĭnă pōrtānt;430

spūmĕă sūbsĕquĭtūr fŭgĭēntīs sēmĭtă clāvī.

tūnc tĕnŭīs Lēmnōs, crēscītque Ēlēctrĭă tēllūs

Thrēĭcĭīs ārcānă săcrīs. hīc nūmĭnĭs īngēns

hōrrŏr ĕt īncaūtīs dēcrētă pĭācŭlă līnguīs.

hānc dēmīssă Iŏvī nōn ūnquām laēdĕrĕ flūctū435

aūdĕt hĭēms; spōnte īpsĕ dĕūs tūnc āspĕrăt ūndās

cūm vĕtăt īnfīdōs sŭă lītŏră tāngĕrĕ naūtās.

ōbvĭŭs āt Mĭnўās tērrīs ădўtīsquĕ săcērdōs

ēxcĭpĭt hōspĭtĭbūs rĕsĕrāns sēcrētă Thўōtēs.

hāctĕnŭs īn pŏpŭlōs, vātī Sămŏthrācă dĭēm‹›quĕ,440

mīssă mănē, sācrīsquĕ mĕtūm sērvēmŭs ŏpērtīs.

īllī sōlĕ nŏvō laētī plēnīquĕ dĕōrūm

cōnsīdūnt trānstrīs. iām quās praēvīdĕrăt ūrbēs

nāvĭtă cōndēbāt prōraēque āccēssĕrăt Īmbrōs

ēt sōl aēthĕrĭās mĕdĭūs cōnscēndĕrăt ārcēs.445

Thēssălă Dārdănĭīs tūnc prīmūm pūppĭs hărēnīs

ādpŭlĭt ēt fātīs Sīgēō lītŏrĕ sēdīt.

dēsĭlĭūnt; pārs hīnc lĕvĭbūs cāndēntĭă vēlīs

cāstră lĕvāt, trāctō pārs frāngĭt ădōrĕă sāxō

fārră, cĭtūm strīctīs ălĭūs dē caūtĭbŭs īgnēm450

ōstēndīt fŏlĭīs ēt sūlphŭrĕ pāscĭt ămīcō.

Ālcīdēs Tĕlămōnquĕ cŏmēs dūm lītŏră blāndō

ānfrāctū sĭnŭōsă lĕgūnt vōx āccĭdĭt aūrēs

flēbĭlĕ sūccēdēns cūm frāctă rĕmūrmŭrăt ūndă.

āttŏnĭtī prēssērĕ grădūm văcŭūmquĕ sĕquūntūr455

vōcĭs ĭtēr. iām cērtă sŏnāt, dēsērtăquĕ dūraē

vīrgŏ nĕcī quēm nōn hŏmĭnūm sŭpĕrūmquĕ vŏcābāt?

ācrĭŭs hōc īnstārĕ vĭrī sūccūrrĕrĕ cērtī,

quālĭtĕr, īmplēvīt gĕmĭtū cūm taūrŭs ăcērbō

āvĭă frāngēntēm mōrsū sŭpĕr āltă lĕōnēm460

tērgă fĕrēns, cŏĭt ē spārsō cōncītă măpālī

āgrēstūm mănŭs ēt caēcō clāmōrĕ cŏlōnī.

cōnstĭtĭt Ālcīdēs vīsūque ēnīsŭs ĭn āltā

rūpĕ trŭcēs mănĭcās dēfēctăquĕ vīrgĭnĭs ōră

cērnĭt ĕt ād prīmōs tūrgēntĭă lūmĭnă flētūs,465

ēxănĭmūm vĕlŭtī mūltā tămĕn ārtĕ cŏāctūm

maērĕt ĕbūr, Părĭūsvĕ nŏtās ēt nōmĭnă sūmīt

cūm lăpĭs aūt lĭquĭdī rĕfĕrūnt mīrāndă cŏlōrēs.

dūctŏr ăīt "quōd, vīrgŏ, tĭbī nōmēnquĕ gĕnūsquĕ,

quaē sōrs īstă, dŏcē, tēndūnt cūr vīncŭlă pālmās?"470

īllă trĕmēns trīstīque ŏcŭlōs dēiēctă pŭdōrĕ

"nōn ĕgŏ dīgnă mălīs" īnquīt; "sūprēmă părēntūm

dōnă vĭdēs, ōstrō scŏpŭlōs aūrōquĕ frĕquēntēs.

nōs Īlī fēlīx quōndām gĕnŭs, īnvĭdă dōnēc

Lāŏmĕdōntēōs fŭgĕrēt fōrtūnă pĕnātēs.475

prīncĭpĭō mōrbī caēlōque ēxāctă sĕrēnō

tēmpĕrĭēs, ārsērĕ rŏgīs cērtāntĭbŭs āgrī;

tūm sŭbĭtūs frăgŏr ēt flūctūs Īdaēă mŏvēntēs

cūm stăbŭlīs nĕmŏra: ēccĕ rĕpēns cōnsūrgĕrĕ pōntō

bēlŭă, mōnstrum īngēns; hānc tū nēc mōntĭbŭs ūllīs480

nēc nōstrō mētīrĕ mărī. prīmaēvă fŭrēntī

huīc mănŭs āmplēxūs īntēr plānctūsquĕ părēntūm

dēdĭtŭr; hōc sōrtēs, hōc cōrnĭgĕr īmpĕrăt Hāmmōn,

vīrgĭnĕām dāmnāre ănĭmām sōrtītăquĕ Lēthēn

cōrpŏră. crūdēlīs scŏpŭlīs mē dēstĭnăt ūrnă.485

vērum ō iām rĕdĕūnt Phrўgĭbūs sī nūmĭnă, tūquĕ

īlle ădĕs aūgŭrĭīs prōmīsse ēt sōrtĕ dĕōrūm

iām cuī cāndēntēs vōtīvo īn grāmĭnĕ pāscīt

cōrnĭpĕdēs gĕnĭtōr, nōstraē stătă dōnă sălūtīs,

ādnŭĕ mēquĕ, prĕcōr, dēfēctăquĕ Pērgămă mōnstrīs490

ērĭpĕ, nāmquĕ pŏtēs; nĕque ĕnīm tām lātă vĭdēbām

pēctŏră Nēptūnūs mūrōs cūm iūngĕrĕt āstrīs,

nēc tālēs ŭmĕrōs phărĕtrāmquĕ gĕrēbăt Ăpōllŏ."

aūxĕrăt haēc lŏcŭs ēt făcĭēs maēstīssĭmă cāptī

lītŏrĭs ēt tŭmŭlī caēlūmquĕ quŏd īncŭbăt ūrbī,495

quālĕ lăbōrāntīs Nĕmĕēs ĭtĕr aūt Ĕrўmānthī

vīdĭt ĕt īnfēctaē mĭsĕrātūs flūmĭnă Lērnaē.

Dāt prŏcŭl īntĕrĕā sīgnūm Nēptūnŭs, ĕt ūnā

mōnstrĭfĕrī mūgīrĕ sĭnūs Sīgēăquĕ pēstīs

ādglŏmĕrārĕ frĕtūm, cūiūs stēllāntĭă glaūcā500

lūmĭnă nūbĕ trĕmūnt ātque ōrdĭnĕ cūrvă trĭsūlcō

fūlmĭnĕūs quătĭt ōră frăgōr pĕlăgōquĕ rĕmēnsō

caūdă rĕdīt pāssōsquĕ sĭnūs răpĭt ārdŭă cērvīx.

īllam īncūmbēntēm pēr mīllĕ vŏlūmĭnă pōntūs

prōsĕquĭtūr lătĕri ādsūltāns trĕpĭdīsquĕ rŭēntēm505

lītŏrĭbūs sŭă cōgĭt hĭēms. nōn flūctĭbŭs aēquīs

nūbĭfĕrī vĕnĭt ūndă Nŏtī, nōn Āfrĭcŭs āltō

tāntŭs ŏvāt pătrĭīsquĕ mănūs cūm plēnŭs hăbēnīs

Ōrīōn bĭpĕdūm flātū mărĕ tōllĭt ĕquōrūm.

ēccĕ dŭcēm plăcĭtaē fŭrĭīs crūdēscĕrĕ pūgnaē510

sūrgēntēmquĕ tŏrīs stŭpĕt īmmānēmquĕ părātū

Aēăcĭdēs pūlsēntquĕ grăvēs ūt tērgă phărētraē.

īllĕ pătrēm pĕlăgīquĕ dĕōs sŭăque ārmă prĕcātūs

īnsĭlŭīt scŏpŭlō, mōtūmque ē sēdĭbŭs aēquōr

hōrrŭĭt ēt cēlsī spătĭōsă vŏlūmĭnă mōnstrī,515

quālĭs ŭbi ā gĕlĭdī Bŏrĕās cōnvāllĭbŭs Hēbrī

tōllĭtŭr ēt vŏlŭcrēs Rhīpaēă pĕr ārdŭă nūbēs

praēcĭpĭtāt (pĭcĕō nōx tūm tĕnĕt ōmnĭă caēlō).

īllă sĭmūl mōlem hōrrĭfĭcām scŏpŭlōsăquĕ tērgă

prōmŏvĕt īngēntīque ūmbrā sŭbĭt, īntrĕmĕre Īdē520

īllīdīquĕ rătēs prōnaēquĕ rĕcūmbĕrĕ tūrrēs.

ōccŭpăt Ālcīdēs ārcū tōtāquĕ phărētraē

nūbĕ prĕmīt; nōn īllă măgīs quām sēdĕ mŏvētūr

māgnŭs Ĕrŷx, dēfērrĕ vĕlīnt quēm vāllĭbŭs īmbrēs.

iām brĕvĭs ēt tēlō vŏlŭcrī nōn ūtĭlĭs āēr;525

tūm vērō frĕmĭtūs vānīque īnsānĭă coēptī

ēt tăcĭtūs pŭdŏr, ēt rūrsūs pāllēscĕrĕ vīrgŏ.

prōĭcĭt ārmă mănū, scŏpŭlōs vīcīnăquĕ sāxă

rēspĭcĭt, ēt quāntūm vēntīs ādiūtă vĕtūstās

īmpŭlĕrīt pōntīvĕ frăgōr, tāntum ābscĭdĭt īmī530

cōncŭtĭēns ā sēdĕ mărīs. iāmque āgmĭnĕ tōtō

pīstrĭs ădēst mĭsĕraēque ĭnhĭāt iām prōxĭmă praēdaē.

stāt mĕdĭīs ēlātŭs ăquīs rĕcĭpītquĕ rŭēntēm

Ālcīdēs sāxōquĕ prĭōr sūrgēntĭă cōllă

ōbrŭĭt; hīnc vāstōs nōdōsī rōbŏrĭs īctūs535

cōngĕmĭnāt. flūctūs dēfērtūr ** ĭn īmōs

iām tōtīs rĕsŏlūtă vădīs; Īdaēăquĕ mātēr

ēt chŏrŭs ēt sūmmīs ŭlŭlārūnt cōllĭbŭs Āmnēs.

prōtĭnŭs ē spĕcŭlīs ĕt ŏpācā vāllĕ rĕsūrgūnt

pāstōrēs māgnīsquĕ pĕtūnt clāmōrĭbŭs ūrbēm.540

nūntĭŭs hīnc sŏcĭōs Tĕlămōn vŏcăt, āc sĭmŭl īpsī

hōrrēscūnt sŭbĭtōquĕ vĭdēnt īn sānguĭnĕ pūppēm.

nēc mĭnŭs īn scŏpŭlōs crūdīquĕ căcūmĭnă sāxī

ēmĭcăt Ālcīdēs vīnclīsquĕ tĕnēntĭbŭs aūfērt

vīrgĭnĕās dē rūpĕ mănūs āptātquĕ sŭpērbīs545

ārma ŭmĕrīs. rēgem īndĕ pĕtēns sŭpĕrābăt ŏvāntī

lītŏră tūtă grădū, quālīs pēr pāscŭă vīctōr

īngrĕdĭtūr, tūm cōllă tŭmēns, tūm cēlsĭŏr ārmōs

taūrŭs, ŭbi ādsuētī pĕcŏrīs stăbŭla āltă rĕvīsīt

ēt pătrĭūm nĕmŭs ēt bēllō quōs ūltŭs ămōrēs.550

Ōbvĭă cuī cōntrā lōngīs ēmīssă tĕnēbrīs

tūrbă Phrўgūm pārvūmquĕ trăhēns cūm cōniŭgĕ nātūm

Lāŏmĕdōn; iām maēstŭs ĕquōs, iām dēbĭtă pōscī

dōnă gĕmīt. pārs āĕrĭī fāstīgĭă mūrī

cīngĭt ĕt īgnōtīs iŭvĕnēm mīrāntŭr ĭn ārmīs.555

īllūm tōrvă tŭēns ātque ācrī lūbrĭcŭs āstū

rēx sŭbĭt ēt pătrĭō fātūr mălĕ laētŭs ămōrĕ

"māxĭmĕ Grāiŭgĕnūm, quēm nōn Sīgēă pĕtēntēm

lītŏră nēc nōstraē mĭsĕrāntēm fūnĕră Troīaē

ādpŭlĭt hīs Fōrs īpsă lŏcīs, sī vēră părēntēm560

fāmă Iŏvēm sūmmīquĕ tĭbī gĕnŭs ēssĕ Tŏnāntīs,

nōstĕr ădēs iūnctīsquĕ vĕnīs; sătŏr ūnŭs ĕt īdēm

stīrpĭs hŏnōs, quāmquām lōngīs dīsiūngĭmŭr ōrīs.

quōt mĭhĭ pōst lăcrĭmās, pōst quāntă pĭācŭlă pātrūm

sērŭs ădēs, quām pārvă tŭīs iām glōrĭă fāctīs!565

vērum ăgĕ nūnc sŏcĭōs frātērnīs moēnĭbŭs īnfēr;

crāstĭnă lūx bĭiŭgēs stăbŭlīs ōstēndĕt ăpērtīs."

dīxĕrăt haēc tăcĭtūsquĕ dŏlōs dīrūmquĕ vŏlūtāt

cōrdĕ nĕfās, claūsum ūt thălămīs sōmnōquĕ grăvātūm

īmmŏlĕt ēt rāptā lūdāt rēspōnsă phărētrā;570

nāmquĕ bĭs Hērcŭlĕīs dēbērī Pērgămă tēlīs

aūdĭĕrāt. Prĭămī sēd quīs iām vērtĕrĕ rēgnīs

fātă quĕāt? mănĕt īmmōtīs nōx Dōrĭă lūstrīs

ēt gĕnŭs Aēnĕădum ēt Troīaē mĕlĭōrĭs hŏnōrēs.

"nōs" ăĭt "ād Scўthĭcī" Tīrŷnthĭŭs "ōstĭă pōntī575

rāptăt ĭtēr; mōx hūc vēstrās rĕvĕhēmŭr ăd ōrās

dōnăquĕ dīctă fĕrām." tūm vērō plūră vŏcātīs

ādnŭĭt īllĕ dĕīs. prōmīssa īnfīdă tўrānnī

iām Phrўgĕs ēt mĭsĕraē flēbānt dīscrīmĭnă Troīaē.

Pāndĭtŭr hīnc tōtīs īn nōctēm cārbăsŭs ālīs580

lītŏrăque ēt vĕtĕrīs tŭmŭlōs praēlābĭtŭr Īlī

Dārdănĭūmquĕ pătrēm: vĭgĭlī sĭmŭl ōmnĭă lūdō

fēstă vĭdēnt; hīnc ūndă, săcrīs hīnc īgnĭbŭs Īdē

vībrăt ĕt hōrrĭsŏnaē rēspōndēnt Gārgără būxō.

īnde ŭbĭ iām mĕdĭī tĕnŭērĕ sĭlēntĭă pōntī585

strīdēntēsquĕ iŭvānt aūraē, Phrīxēă sŭbībānt

aēquŏra ĕt āngūstās quōndām sĭnĕ nōmĭnĕ faūcēs.

ēcce aūtēm prīmā vŏlŭcrēm sūb lūcĕ dĕhīscēns

tērrŭĭt ūndă rătēm, vīttātăquĕ cōnstĭtĭt Hēllē,

iām Pănŏpēs Thĕtĭdīsquĕ sŏrōr iāmque aūrĕă laēvā590

scēptră tĕnēns. dūm stērnĭt ăquās prŏcĕrēsquĕ dŭcēmquĕ

āspĭcĭt ēt plăcĭdīs cōmpēllăt Ĭāsŏnă dīctīs.

"tē quŏque ăb Haēmŏnĭīs īgnōtă pĕr aēquŏră tērrīs

rēgna īnfēstă dŏmūs fātīsquĕ sĭmīllĭmă nōstrīs

fātă fĕrūnt; ĭtĕrum Aēŏlĭōs fōrtūnă nĕpōtēs595

spārgĭt ĕt īnfēlīx Scўthĭcūm gēns quaērĭtĭs āmnēm.

vāstă sŭpēr tēllūs, lōngūm (nē dēfĭcĕ coēptīs)

aēquŏr, ĕt īpsĕ prŏcūl, vērūm dăbĭt ōstĭă, Phāsīs.

hīc nĕmŭs ārcānūm gĕmĭnaēquĕ vĭrēntĭbŭs āraē

stānt tŭmŭlīs; hīc prīmă pĭā sōllēmnĭă Phrīxō600

fērtĕ mănū cĭnĕrīquĕ, prĕcōr, mĕă rēddĭtĕ dīctă:

"nōn ĕgŏ pēr Stўgĭaē, quōd rērĕ, sĭlēntĭă rīpaē,

frātĕr, ăgōr; frūstrā văcŭī scrūtārĭs Ăvērnī,

cārĕ, vĭās; nĕque ĕnīm scŏpŭlīs me ēt flūctĭbŭs āctām

frāngĭt hĭēms: cĕlĕri ēxtēmplō sŭbĭērĕ rŭēntēm605

Cŷmŏthŏē Glaūcūsquĕ mănū; pătĕr īpsĕ prŏfūndī

hās ĕtĭām sēdēs, haēc nūmĭnĕ trādĭdĭt aēquō

rēgnă nĕc Īnōīs nōstēr sĭnŭs īnvĭdĕt ūndīs."

dīxĕrăt ēt maēstōs trānquīllă sŭb aēquŏră vūltūs

cūm gĕmĭtū tŭlĭt, ūt pătrĭī rĕdĭērĕ dŏlōrēs.610

tūm pĕlăgō vīna īnvērgēns dūx tālĭbŭs īnfīt:

"ūndārūm dĕcŭs ēt gēntīs, Crēthēĭă vīrgŏ,

pāndĕ vĭām cūrsūquĕ tŭōs ăgĕ, dīvă, sĕcūndō",

īmmīttītquĕ rătēm mĕdĭāsque īntērvŏlăt ūrbēs

quā brĕvĭbūs fŭrĭt aēstŭs ăquīs Ăsĭāmquĕ prĕmēntēm615

ēffŭgĭt ābrūptīs Eūrōpa īmmānĭŏr ōrīs.

hās ĕtĭām tērrās cōnsērtăquĕ gēntĭbŭs ārvă

sīc pĕlăgō pūlsāntĕ, rĕōr, Nēptūnĭă quōndām

cūspĭs ĕt ādvērsī lōngūs lăbŏr ābscĭdĭt aēvī

ūt Sĭcŭlūm Lĭbўcūmquĕ lătūs, stŭpŭītquĕ frăgōrĕ620

Iānŭs ĕt ōccĭdŭīs rēgnātōr mōntĭbŭs Ātlāns.

iām iŭgă Pērcōtēs Părĭūmque īnfāmĕ frăgōsīs

ēxsŭpĕrānt Pĭtўāmquĕ vădīs, trānsmīssăquĕ pūppī

Lāmpsăcŭs, Ōgўgĭī quām nēc trĭĕtērĭcă Bācchī

sācră nĕque ārcānīs Phrўgĭūs fŭrŏr īnvĕhĭt āntrīs625

sēd sŭŭs īn Vĕnĕrēm rāptāt dĕŭs. īllĭŭs ārās

ūrbĕ sŭpēr cēlsīquĕ vĭdēnt vēlāmĭnă tēmplī.

Rārĭŏr hīnc tēllūs ātque īngēns ūndĭquĕ caēlūm

rūrsŭs ĕt īncĭpĭēns ălĭūm prōspēctŭs ĭn ōrbēm.

tērră sĭnū mĕdĭō Pōntūm iăcĕt īntĕr ĕt Hēllēn630

ceū fūndō prōlātă mărīs; nāmque īmprŏbă caēcīs

īntŭlĭt ārvă vădīs lōngōquĕ pĕr aēquŏră dōrsō

lītŭs ăgīt: tĕnĕt hīnc vĕtĕrēm cōnfīnĭbŭs ōrīs

pārs Phrўgĭām, pārs dīscrētī iŭgă pīnĕă mōntīs.

nēc prŏcŭl ād tĕnŭīs sūrgīt cōnfīnĭă pōntī635

ūrbs plăcĭdīs dēmīssă iŭgīs; rēx dīvĭtĭs āgrī

Cŷzĭcŭs. Haēmŏnĭaē quī tūm nŏvă sīgnă cărīnaē

ūt vĭdĕt, īpse ūltrō prīmās prōcūrrĭt ăd ūndās

mīrātūrquĕ vĭrōs dēxtrāmque āmplēxŭs ĕt haērēns

īncĭpĭt "ō tērrīs nūnc prīmūm cōgnĭtă nōstrīs640

Ēmăthĭaē mănŭs ēt fāmā mĭhĭ māiŏr ĭmāgŏ,

nōn tămĕn haēc ădĕō sēmōtă nĕque ārdŭă tēllūs

lōngăquĕ iām pŏpŭlīs īntēr vĭă lūcĭs ĕōaē

cūm tālēs īntrāssĕ dŭcēs, tōt rōbŏră cērnō.

nām lĭcĕt hīnc saēvās tēllūs ălăt hōrrĭdă gēntēs645

mēquĕ frĕmēns tŭmĭdō cīrcūmflŭăt ōrĕ Prŏpōntīs,

vēstră fĭdēs rītūsquĕ părēs ēt mītĭă cūltū

hīs ĕtĭām mĭhĭ cōrdă lŏcīs; prŏcŭl ēffĕră vīrtūs

Bēbrўcĭs ēt Scўthĭcī prŏcŭl īnclēmēntĭă sācrī."

sīc mĕmŏrāt laētōsquĕ răpīt, sĭmŭl hōspĭtă pāndī650

tēctă iŭbēt tēmplīsquĕ săcrōs lārgītŭr hŏnōrēs.

stānt gēmmīs aūrōquĕ tŏrī mēnsaēquĕ părātū

rēgĭfĭcō cēntūmquĕ părēs prīmaēvă mĭnīstrī

cōrpŏră; pārs ĕpŭlās mănĭbūs, pārs aūrĕă gēstānt

pōcŭlă bēllōrūm cāsūs ēxprēssă rĕcēntūm.655

ātque ĕă prīmă dŭcī pōrgēns cārchēsĭă Grāiō

Cŷzĭcŭs "hīc pōrtūs" īnquīt "mĭhĭ tērrĭtăt hōstīs,

hās ăcĭēs sūb nōctĕ rĕfērt, haēc vērsă Pĕlāsgūm

tērgă vĭdēs, mĕŭs hīc rătĭbūs quī pāscĭtŭr īgnīs."

sūbĭcĭt Aēsŏnĭdēs "ŭtĭnām nūnc īră Pĕlāsgōs660

ādfĕrăt ēt sŏlĭtīs tēmptēt cōncūrrĕrĕ fūrtīs

cūnctăquĕ sē rătĭbūs fūndāt mănŭs; ārmă vĭdēbīs

hōspĭtă nēc pōst hānc ūltrā tĭbĭ proēlĭă nōctēm."

sīc ăĭt hāsque īntēr vărĭīs nōx plūrĭmă dīctīs

rāptă vĭcēs nēc nōn sĭmĭlī lūx pōstĕră trāctū.

Interea scelerum luctusque ignarus Iason

alta secat; neque enim patrios cognoscere casus

Iuno sinit, mediis ardens ne flectat ab undis

ac temere in Pelian et adhuc obstantia regis

5fata ruat placitosque deis ne deserat actus.

iamque fretis summas aequatum Pelion ornos

templaque Tisaeae mergunt obliqua Dianae.

iam Sciathos subsedit aquis, iam longa recessit

Sepias: attollit tondentes pabula Magnes

10campus equos: vidisse putant Dolopeia busta

intrantemque Amyron curvas quaesita per oras

aequora, flumineo cuius redeuntia vento

vela legunt; remis insurgitur. inde salutant

Eurymenas; recipit velumque fretumque reversus

15Auster et in nubem Minyis repetentibus altum

Ossa redit. metus ecce deum damnataque bello

Pallene, circumque vident immania monstra

terrigenum caelo quondam adversata Gigantum,

quos scopulis trabibusque parens miserata iugisque

20induit et versos exstruxit in aethera montes.

quisque suas in rupe minas pugnamque metusque

servat adhuc; quatit ipse hiemes et torquet ab alto

fulmina crebra pater; scopulis sed maximus illis

horror abest, Sicula pressus tellure Typhoeus.

25hunc profugum et sacras revomentem pectore flammas,

ut memorant, prensum ipse comis Neptunus in altum

abstulit implicuitque vadis, totiensque cruenta

mole resurgentem torquentemque anguibus undas

Sicanium dedit usque fretum cumque urbibus Aetnam

30intulit ora premens. trux ille eiectat adesi

fundamenta iugi; pariter tunc omnis anhelat

Trinacria, iniectam fesso dum pectore molem

commovet experiens gemituque reponit inani.

Iamque Hyperionius metas maris urget Hiberi

35currus et evectae prono laxantur habenae

aethere, cum palmas Tethys grandaeva sinusque

sustulit et rupto sonuit sacer aequore Titan.

auxerat hora metus, iam se vertentis Olympi

ut faciem raptosque simul montesque locosque

40ex oculis circumque graves videre tenebras.

ipsa quies rerum mundique silentia terrent

astraque et effusis stellatus crinibus aether;

ac velut ignota captus regione viarum

noctivagum qui carpit iter non aure quiescit,

45non oculis, noctisque metus niger auget utrimque

campus et occurrens umbris maioribus arbor,

haud aliter trepidare viri. sed pectora firmans

Hagniades "non hanc" inquit "sine numine pinum

derigimus, nec me tantum Tritonia cursus

50erudiit; saepe ipsa manu dignata carinamst.

an non experti, subitus cum luce fugata

horruit imbre dies? quantis, pro Iuppiter, Austris

restitimus, quanta quotiens et Pallados arte

in cassum decimae cecidit tumor arduus undae!

55quin agite, o socii; micat immutabile caelum

puraque nec gravido surrexit Cynthia cornu

(nullus in ore rubor), certusque ad talia Titan

integer in fluctus et in uno decidit Euro.

adde quod in noctem venti veloque marique

60incumbunt magis, et tacitis ratis ocior horis.

atque adeo non illa sequi mihi sidera mens stat

quae delapsa polo reficit mare; tantus Orion

iam cadit, irato iam stridet in aequore Perseus:

sed mihi dux, vetitis qui nunquam conditus undis

65axe nitet Serpens septenosque implicat ignes."

sic ait et certi memorat qui vultus Olympi,

Pleiones Hyadumque locos, quo sidere vibret

Ensis et Actaeus niteat qua luce Bootes.

haec ubi dicta dedit, Cereris tum munere fessas

70restituunt vires et parco corpora Baccho.

mox somno cessere; regunt sua sidera puppem.

Iamque sub eoae dubios Atlantidis ignes

albet ager, motisque truces ab ovilibus ursi

tuta domosque petunt, raras et litus in altum

75mittit aves, cum primus equis exegit anhelis

Phoebus Athon mediasque diem dispersit in undas.

certatim remis agitur mare rostraque cursu

prima tremunt, et iam summis Vulcania surgit

Lemnos aquis, tibi per varios defleta labores,

80Ignipotens; nec te furiis et crimine matrum

terra fugat meritique piget meminisse prioris.

Tempore quo primum fremitus insurgere opertos

caelicolum et regni sensit novitate tumentes

Iuppiter aetheriae nec stare silentia pacis,

85Iunonem volucri primam suspendit Olympo

horrendum chaos ostendens poenasque barathri.

mox etiam pavidae temptantem vincula matris

solvere praerupti Vulcanum vertice caeli

devolvit; ruit ille polo noctemque diemque

90turbinis in morem, Lemni dum litore tandem

insonuit. vox inde repens ut perculit urbem

adclinem scopulo inveniunt miserentque foventque

alternos aegro cunctantem poplite gressus.

hinc, reduci superas postquam pater adnuit arces,

95Lemnos cara deo, nec fama notior Aetne

aut Lipares domus; has epulas, haec templa, peracta

aegide et horrifici formatis fulminis alis,

laetus adit. contra Veneris stat frigida semper

ara loco, meritas postquam dea coniugis iras

100horruit et tacitae Martem tenuere catenae.

quocirca struit illa nefas Lemnoque merenti

exitium furiale movet: neque enim alma videri

tantum ea, cum tereti crinem subnectitur auro

sidereos diffusa sinus; eadem effera et ingens

105et maculis suffecta genas pinumque sonantem

virginibus Stygiis nigramque simillima pallam.

Iamque dies aderat. Thracas qui fuderat armis

dux Lemni, puppes tenui contexere canna

ausus et inducto cratem defendere tergo,

110laeta mari tum signa refert, plenasque movebant

armentis nuribusque rates (et barbara vestis

et torques insigne loci); sonat aequore clamor

"o patria, o variis coniunx nunc anxia curis,

has agimus longi famulas tibi praemia belli";

115cum dea se piceo per sudum turbida nimbo

praecipitat Famamque vagam vestigat in umbra,

quam pater omnipotens digna atque indigna canentem

spargentemque metus placidis regionibus arcet

aetheris; illa fremens habitat sub nubibus imis,

120non Erebi, non diva poli, terrasque fatigat,

quas datur. audentem primi spernuntque foventque,

mox omnes agit et motis quatit oppida linguis.

talem diva sibi scelerisque dolique ministram

quaerit avens. videt illa prior iamque advolat ultro

125impatiens iamque ora parat, iam suscitat aures.

hanc super incendit Venus atque his vocibus implet:

"vade age et aequoream, virgo, delabere Lemnon

et cunctas mihi verte domos, praecurrere qualis

bella soles, cum mille tubas armataque campis

130agmina et innumerum flatus cum fingis equorum.

adfore iam luxu turpique cupidine captos

fare viros carasque toris inducere Thressas.

haec tibi principia, hinc rabidas dolor undique matres

instimulet; mox ipsa adero ducamque paratas."

135Illa abit et mediam gaudens defertur in urbem

et primam Eurynomen, qua proxima limina Codri,

occupat exesam curis castumque cubile

servantem, manet illa viro famulasque fatigat

litoribus, tardi reputant quae tempora belli

140ante torum et longo mulcent insomnia penso.

huic dea cum lacrimis et nota veste Neaerae

icta genas "utinam non hic tibi nuntius essem,

o soror, aut nostros" inquit "prius unda dolores

obruat, in tali quoniam tibi tempore coniunx

145sic meritae, votis quem tu fletuque requiris,

heu furit et captae indigno famulatur amore.

iamque aderunt thalamisque tuis Threissa propinquat,

non forma, non arte colus, non laude pudoris

par tibi; nec magni proles praeclara Dorycli,

150picta manus ustoque placet sed barbara mento.

ac tamen hos aliis forsan solabere casus

tu thalamis fatoque leges meliore penates;

me tua matris egens damnataque paelice proles

exanimat, quam iam miseros transuersa tuentem

155letalesque dapes infectaque pocula cerno.

simile ut flammis simus genus; adde cruentis

quod patrium saevire Dahis. iam lacte ferino,

iam veniet durata gelu. sed me quoque pulsam

fama viro, nostrosque toros virgata tenebit

160et plaustro derepta nurus." sic fata querellas

abscidit et curis pavidam lacrimisque relinquit.

transit ad Iphinoën isdemque Amythaonis implet

Oleniique domum furiis; totam inde per urbem

personat ut cunctas agitent expellere Lemno,

165ipsi urbem Thressaeque regant. dolor iraque surgit;

obvia quaeque eadem traditque auditque, neque ulli

vana fides. tum voce deos, tum questibus implent,

oscula iamque toris atque oscula postibus ipsis

ingeminant lacrimisque iterum visuque morantur.

170prosiliunt nec tecta virum thalamosque revisunt

amplius; adglomerant sese nudisque sub astris

condensae fletus acuunt ac dira precantur

coniugia et Stygias infanda ad foedera taedas.

Has inter medias Dryopes in imagine maestae

175flet Venus et saevis ardens dea planctibus instat

primaque "Sarmaticas utinam fortuna dedisset

insedisse domos tristesque habitasse pruinas!

plaustra sequi vel iam patriae vidisse per ignes

culmen agi, stragemque deum; nam cetera belli

180perpetimur. mene ille novis, me destinat amens

servitiis? urbem aut fugiens natosque relinquam?

non prius ense manus raptoque armabimus igne

dumque silent ducuntque nova cum coniuge somnos

magnum aliquid spirabit amor?" tunc ignea torquens

185lumina praecipites excussit ab ubere natos.

ilicet arrectae mentes evictaque matrum

corda sacer Veneris gemitus rapit. aequora cunctae

prospiciunt simulantque choros delubraque festa

fronde tegunt laetaeque viris venientibus adsunt.

190iamque domos mensasque petunt; discumbitur altis

porticibus; sua cuique furens infestaque coniunx

adiacet, inferni qualis sub nocte barathri

accubat attonitum Phlegyan et Thesea iuxta

Tisiphone saevasque dapes et pocula libat,

195tormenti genus, et nigris amplectitur hydris.

Ipsa Venus quassans undantem turbine pinum

adglomerat tenebras pugnaeque accincta trementem

desilit in Lemnon; nimbis et luce fragosa

prosequitur polus et tonitru pater auget honoro.

200inde novam pavidas vocem furibunda per auras

congeminat, qua primus Athos, tum pontus et ingens

Thraca palus pariterque toris exhorruit omnis

mater et adstricto riguerunt ubere nati.

accelerat Pavor et Geticis Discordia demens

205e stabulis atraeque genis pallentibus Irae

et Dolus et Rabies et Leti maior imago

visa, truces exserta manus, ut prima vocatu

intonuit signumque dedit Mavortia coniunx.

Hic aliud Venus et multo magis ipsa tremendum

210orsa nefas gemitus fingit vocesque cadentum

inrupitque domos et singultantia gestans

ora manu taboque sinus perfusa recenti

arrectisque comis "meritos en prima revertor

ulta toros, premit ecce dies." tum verbere victas

215in thalamos agit et cunctantibus invenit enses.

unde ego tot scelerum facies, tot fata iacentum

exsequar? heu vatem monstris quibus intulit ordo!

quae se aperit series! o qui me vera canentem

sistat et hac nostras exsolvat imagine noctes!

220invadunt aditus et quondam cara suorum

corpora, pars ut erant dapibus vinoque soporos,

pars, conferre manus etiam magnisque paratae,

cum facibus quosdam insomnes et cuncta tuentes,

sed temptare fugam prohibetque capessere contra

225arma metus, adeo ingentes inimica videri

diva dabat, notaque sonat vox coniuge maior;

tantum oculos pressere ** velut agmina cernant

Eumenidum ferrumve super Bellona coruscet.

hoc soror, hoc coniunx, propiorque hoc nata parensque

230saeva valet, prensosque toris mactatque trahitque

femineum genus, immanes quos sternere Bessi

nec Geticae potuere manus aut aequoris irae.

his cruor in thalamis et anhela in pectore fumant

vulnera seque toris misero luctamine trunci

235devolvunt: diras aliae ad fastigia taedas

iniciunt adduntque domos; pars ignibus atris

effugiunt propere, sed dura in limine coniunx

obsidet et viso repetunt incendia ferro.

ast aliae Thressas, labem causamque furorum,

240diripiunt; mixti gemitus clamorque precantum

barbarus ignotaeque implebant aethera voces.

Sed tibi nunc quae digna tuis ingentibus ausis

orsa feram, decus et patriae laus una ruentis

Hypsipyle? non ulla meo te carmine dictam

245abstulerint, durent Latii modo, saecula, fasti

Iliacique lares tantique palatia regni.

inruerant actae pariter nataeque nurusque

totaque iam sparsis exarserat insula monstris

illa pias armata manus "fuge protinus urbem

250meque, pater. non hostis," ait "non moenia laesi

Thraces habent; nostrum hoc facinus: ne quaere quis auctor

iam fuge, iam dubiae donum rape mentis, et ensem

tu potius, miser, oro, tene." tunc excipit artus

obnubitque caput tacitumque ad conscia Bacchi

255templa rapit primoque manus a limine tendens

"exime nos sceleri, pater, et miserere piorum

rursus" ait. tacita pavidum tunc sede locavit

sub pedibus dextraque dei; latet ille receptus

veste sacra: voces chorus et trieterica reddunt

260aera sonum fixaeque fremunt in limine tigres.

regina ut roseis Auroram surgere bigis

vidit et insomni lassatas turbine tandem

conticuisse domos, stabilem quando optima facta

dant animum maiorque piis audacia coeptis,

265serta patri iuvenisque comam vestesque Lyaei

induit et medium curru locat aeraque circum

tympanaque et plenas tacita formidine cistas.

ipsa sinus hederisque ligat famularibus artus

pampineamque quatit ventosis ictibus hastam,

270respiciens teneat virides velatus habenas

ut pater, ‹e› nivea tumeant ut cornua mitra

et sacer ut Bacchum referat scyphus. impulit acri

tum validas stridore fores rapiturque per urbem

talia voce canens: "linque o mihi caede madentem,

275Bacche, domum; sine foedatum te funere pontus

expiet et referam lotos in templa dracones."

sic medios egressa metus, facit ipse verendam

nam deus et flatu non inscia gliscit anhelo.

iamque senem tacitis saeva procul urbe remotum

280occulerat silvis, ipsam sed conscius ausi

nocte dieque pavor fraudataque turbat Erinys.

non similes iam ferre choros (semel orgia fallunt)

audet, non patrios furiis accendere saltus,

et fuga diversas misero quaerenda per artes.

285visa ratis saevae defecta laboribus undae

quam Thetidi longinqua dies Glaucoque repostam

solibus et canis urebat luna pruinis.

huc genitorem altae per opaca silentia noctis

praecipitem silvis rapit et sic maesta profatur:

290"quam, genitor, patriam, quantas modo linquis inanes

pube domos! pro dira lues, pro noctis acerbae

exitium! talin possum te credere puppi,

care parens? possum tantis retinere periclis?

solvimus heu serum Furiis scelus. adnue votis,

295diva, soporiferas quae nunc trahis aequore bigas.

non populos, non dite solum, non ulla parenti

regna peto; patria liceat decedere terra.

quando ego servato mediam genitore per urbem

laeta ferar? quando hic lacrimas planctusque videbo?"

300dixerat; ille procul trunca fugit anxius alno

Taurorumque locos delubraque saeva Dianae

advenit. hic illum tristi, dea, praeficis arae

ense dato: mora nec terris tibi longa cruentis;

iam nemus Egeriae, iam te ciet altus ab Alba

305Iuppiter et soli non mitis Aricia regi.

Arcem nata petit, quo iam manus horrida matrum

congruerat. rauco fremitu sedere parentum

natorumque locis vacuaeque in moenibus urbis

iura novant; donant solio sceptrisque paternis

310ut meritam redeuntque piae sua praemia menti.

Ecce procul validis Lemnon tendentia remis

arma notant; rapitur subito regina tumultu

conciliumque vocat. non illis obvia tela

ferre nec infestos derat furor improbus ignes,

315ni Veneris saevas fregisset Mulciber iras.

tunc etiam vates Phoebo dilecta Polyxo

(non patriam, non certa genus, sed maxima Ceto

Proteaque ambiguum Phariis se patris ab antris

huc rexisse vias iunctis super aequora phocis;

320saepe imis se condit aquis cunctataque paulum

surgit ut auditas referens in gurgite voces)

"portum demus" ait " ** haec, credite, puppis

advenit et levior Lemno deus aequore flexit

huc Minyas; Venus ipsa volens dat foedera iungi

325dum vires utero maternaque sufficit aetas."

dicta placent portatque preces ad litora Grais

Iphinoë; nec turba nocens scelerisque recentis

signa movent tollitque loci Cytherea timorem.

protinus ingentem procerum dux nomine taurum

330deicit, insuetis et iam pia munera templis

reddit et hac prima Veneris calet ara iuvenca.

Ventum erat ad rupem cuius pendentia nigris

fumant saxa iugis coquiturque vaporibus aër.

substitit Aesonides atque hic regina precari

335hortatur causasque docens "haec antra videtis

Vulcanique" ait "ecce domos; date vina precesque.

forsitan hoc factum iaceat iam fulmen in antro;

nox dabit ipsa fidem, clausae cum murmura flammae,

hospes, et incussae sonitum mirabere massae."

340moenia tum viresque loci veteresque parentum

iactat opes. mediis famulae convivia tectis

expediunt; Tyrio vibrat torus igneus ostro.

stat maerens atavos reges regesque maritos

Thressa manus, quaecumque faces timuisse iugales

345credita nec dominae sanctum tetigisse cubile.

iam medium Aesonides, iam se regina locavit,

post alii proceres; sacris dum vincitur extis

prima fames circum pateris it Bacchus et omnis

aula silet; dapibus coeptis mox tempora fallunt

350noctis et in seras durant sermonibus umbras:

praecipueque ducis casus mirata requirit

Hypsipyle quae fata trahant, quae regis agat vis,

aut unde Haemoniae molem ratis; unius haeret

adloquio et blandos paulatim colligit ignes,

355iam non dura toris Veneri nec iniqua reversae.

et deus ipse moras spatiumque indulget amori;

Pliada lege poli nimboso moverat astro

Iuppiter aeternum volvens opus, et simul undis

cuncta ruunt, unoque dei Pangaea sub ictu

360Gargaraque et Moesi steterant formidine luci.

saevior haud alio mortales tempore gentes

terror agit; tunc urget enim, tunc flagitat iras

in populos Astraea Iovem, terrisque relictis

invocat adsiduo Saturnia sidera questu.

365insequitur niger et magnis cum fratribus Eurus

intonat Aegaeo, tenditque ad litora pontus.

et lunam quarto densam videt imbribus ortu

Thespiades, longus coeptis et fluctibus arcet

qui metus. usque novos divae melioris ad ignes

370urbe sedent laeti Minyae viduisque vacantes

indulgent thalamis nimbosque educere luxu

nec iam velle vias Zephyrosque audire vocantes

dissimulant, donec resides Tirynthius heros

non tulit, ipse rati invigilans atque integer urbis.

375invidisse deos tantum maris aequor adortis

desertasque domos fraudataque tempore segni

vota patrum; quid et ipse viris cunctantibus adsit?

"o miseri quicumque tuis accessimus actis!

Phasin et Aeeten Scythicique pericula ponti

380redde" ait "Aesonide; me tecum solus in aequor

rerum traxit amor, dum spes mihi sistere montes

Cyaneos vigilemque alium spoliare draconem.

Si sedet Aegaei scopulos habitare profundi

hoc mecum Telamon peraget meus." haec ubi dicta

385haud secus Aesonides monitis accensus amaris

quam bellator equus, longa quem frigida pace

terra iuvat, vix in laevos piger angitur orbes,

frena tamen dominumque velit si Martius aures

clamor et obliti rursus fragor impleat aeris.

390tunc Argum Tiphynque vocat pelagoque parari

praecipitat; petit ingenti clamore magister

arma viros pariter sparsosque in litore remos.

Exoritur novus urbe dolor planctusque per omnes

et facies antiqua domos: sibi moenia linqui

395en iterum, et quando natorum pignora, gentem

qui recolant, qui sceptra gerant? nunc triste nefandae

noctis opus, vidui nunc illa silentia tecti

saeva magis, thalamos excussaque vincla quod ausae

induere atque iterum tales admittere curas.

400ipsa quoque Hypsipyle, subitos per litora cursus

ut vidit totaque viros decedere Lemno,

ingemit et tali compellat Iasona questu:

"iamne placet primo deducere vela sereno,

carius o mihi patre caput? modo saeva quierunt

405aequora. sic portus fugeret ratis, aspera si te

Plias in adversae tenuisset litore Thraces.

ergo moras caelo cursumque tenentibus undis

debuimus?" dixit lacrimans haesuraque caro

dona duci promit, chlamydem textosque labores.

410illic servati genitoris conscia sacra

pressit acu currusque pios; stant saeva paventum

agmina dantque locum; viridi circum horrida tela

silva tremit; mediis refugit pater anxius umbris.

pars et frondosae raptus expresserat Idae

415illustremque fugam pueri; mox aethere laetus

adstabat mensis; quin et Iovis armiger ipse

accipit a Phrygio iam pocula blanda ministro.

tunc ensem notumque ferens insigne Thoantis

"accipe" ait, "bellis mediaeque ut pulvere pugnae

420sim comes, Aetnaei genitor quae flammea gessit

dona dei, nunc digna tuis adiungier armis.

i memor, i, terrae quae vos amplexa quieto

prima sinu, refer et domitis a Colchidos oris

vela per hunc utero quem linquis Iasona nostro."

425sic ait Haemonii labens in colla mariti,

nec minus Orphea tristis cervice tuaque,

Aeacide, et gemino coniunx a Castore pendet.

Has inter lacrimas legitur piger uncus harenis.

iam remi rapuere ratem, iam flamina portant;

430spumea subsequitur fugientis semita clavi.

tunc tenuis Lemnos, crescitque Electria tellus

Threiciis arcana sacris. hic numinis ingens

horror et incautis decreta piacula linguis.

hanc demissa Iovi non unquam laedere fluctu

435audet hiems; sponte ipse deus tunc asperat undas

cum vetat infidos sua litora tangere nautas.

obvius at Minyas terris adytisque sacerdos

excipit hospitibus reserans secreta Thyotes.

hactenus in populos, vati Samothraca diem‹que›,

440missa mane, sacrisque metum servemus opertis.

illi sole novo laeti plenique deorum

considunt transtris. iam quas praeviderat urbes

navita condebat proraeque accesserat Imbros

et sol aetherias medius conscenderat arces.

445Thessala Dardaniis tunc primum puppis harenis

adpulit et fatis Sigeo litore sedit.

desiliunt; pars hinc levibus candentia velis

castra levat, tracto pars frangit adorea saxo

farra, citum strictis alius de cautibus ignem

450ostendit foliis et sulphure pascit amico.

Alcides Telamonque comes dum litora blando

anfractu sinvosa legunt vox accidit aures

flebile succedens cum fracta remurmurat unda.

attoniti pressere gradum vacuumque sequuntur

455vocis iter. iam certa sonat, desertaque durae

virgo neci quem non hominum superumque vocabat?

acrius hoc instare viri succurrere certi,

qualiter, implevit gemitu cum taurus acerbo

avia frangentem morsu super alta leonem

460terga ferens, coit e sparso concita mapali

agrestum manus et caeco clamore coloni.

constitit Alcides visuque enisus in alta

rupe truces manicas defectaque virginis ora

cernit et ad primos turgentia lumina fletus,

465exanimum veluti multa tamen arte coactum

maeret ebur, Pariusve notas et nomina sumit

cum lapis aut liquidi referunt miranda colores.

ductor ait "quod, virgo, tibi nomenque genusque,

quae sors ista, doce, tendunt cur vincula palmas?"

470illa tremens tristique oculos deiecta pudore

"non ego digna malis" inquit; "suprema parentum

dona vides, ostro scopulos auroque frequentes.

nos Ili felix quondam genus, invida donec

Laomedonteos fugeret fortuna penates.

475principio morbi caeloque exacta sereno

temperies, arsere rogis certantibus agri;

tum subitus fragor et fluctus Idaea moventes

cum stabulis nemora: ecce repens consurgere ponto

belua, monstrum ingens; hanc tu nec montibus ullis

480nec nostro metire mari. primaeva furenti

huic manus amplexus inter planctusque parentum

deditur; hoc sortes, hoc corniger imperat Hammon,

virgineam damnare animam sortitaque Lethen

corpora. crudelis scopulis me destinat urna.

485verum o iam redeunt Phrygibus si numina, tuque

ille ades auguriis promisse et sorte deorum

iam cui candentes votivo in gramine pascit

cornipedes genitor, nostrae stata dona salutis,

adnue meque, precor, defectaque Pergama monstris

490eripe, namque potes; neque enim tam lata videbam

pectora Neptunus muros cum iungeret astris,

nec tales umeros pharetramque gerebat Apollo."

auxerat haec locus et facies maestissima capti

litoris et tumuli caelumque quod incubat urbi,

495quale laborantis Nemees iter aut Erymanthi

vidit et infectae miseratus flumina Lernae.

Dat procul interea signum Neptunus, et una

monstriferi mugire sinus Sigeaque pestis

adglomerare fretum, cuius stellantia glauca

500lumina nube tremunt atque ordine curva trisulco

fulmineus quatit ora fragor pelagoque remenso

cauda redit passosque sinus rapit ardua cervix.

illam incumbentem per mille volumina pontus

prosequitur lateri adsultans trepidisque ruentem

505litoribus sua cogit hiems. non fluctibus aequis

nubiferi venit unda Noti, non Africus alto

tantus ovat patriisque manus cum plenus habenis

Orion bipedum flatu mare tollit equorum.

ecce ducem placitae furiis crudescere pugnae

510surgentemque toris stupet immanemque paratu

Aeacides pulsentque graves ut terga pharetrae.

ille patrem pelagique deos suaque arma precatus

insilvit scopulo, motumque e sedibus aequor

horruit et celsi spatiosa volumina monstri,

515qualis ubi a gelidi Boreas convallibus Hebri

tollitur et volucres Rhipaea per ardua nubes

praecipitat (piceo nox tum tenet omnia caelo).

illa simul molem horrificam scopulosaque terga

promovet ingentique umbra subit, intremere Ide

520illidique rates pronaeque recumbere turres.

occupat Alcides arcu totaque pharetrae

nube premit; non illa magis quam sede movetur

magnus Eryx, deferre velint quem vallibus imbres.

iam brevis et telo volucri non utilis aër;

525tum vero fremitus vanique insania coepti

et tacitus pudor, et rursus pallescere virgo.

proicit arma manu, scopulos vicinaque saxa

respicit, et quantum ventis adiuta vetustas

impulerit pontive fragor, tantum abscidit imi

530concutiens a sede maris. iamque agmine toto

pistris adest miseraeque inhiat iam proxima praedae.

stat mediis elatus aquis recipitque ruentem

Alcides saxoque prior surgentia colla

obruit; hinc vastos nodosi roboris ictus

535congeminat. fluctus defertur ** in imos

iam totis resoluta vadis; Idaeaque mater

et chorus et summis ulularunt collibus Amnes.

protinus e speculis et opaca valle resurgunt

pastores magnisque petunt clamoribus urbem.

540nuntius hinc socios Telamon vocat, ac simul ipsi

horrescunt subitoque vident in sanguine puppem.

nec minus in scopulos crudique cacumina saxi

emicat Alcides vinclisque tenentibus aufert

virgineas de rupe manus aptatque superbis

545arma umeris. regem inde petens superabat ovanti

litora tuta gradu, qualis per pascua victor

ingreditur, tum colla tumens, tum celsior armos

taurus, ubi adsueti pecoris stabula alta revisit

et patrium nemus et bello quos ultus amores.

550Obuia cui contra longis emissa tenebris

turba Phrygum parvumque trahens cum coniuge natum

Laomedon; iam maestus equos, iam debita posci

dona gemit. pars aërii fastigia muri

cingit et ignotis iuvenem mirantur in armis.

555illum torva tuens atque acri lubricus astu

rex subit et patrio fatur male laetus amore

"maxime Graiugenum, quem non Sigea petentem

litora nec nostrae miserantem funera Troiae

adpulit his Fors ipsa locis, si vera parentem

560fama Iovem summique tibi genus esse Tonantis,

noster ades iunctisque venis; sator unus et idem

stirpis honos, quamquam longis disiungimur oris.

quot mihi post lacrimas, post quanta piacula patrum

serus ades, quam parva tuis iam gloria factis!

565verum age nunc socios fraternis moenibus infer;

crastina lux biiuges stabulis ostendet apertis."

dixerat haec tacitusque dolos dirumque volutat

corde nefas, clausum ut thalamis somnoque gravatum

immolet et rapta ludat responsa pharetra;

570namque bis Herculeis deberi Pergama telis

audierat. Priami sed quis iam vertere regnis

fata queat? manet immotis nox Doria lustris

et genus Aeneadum et Troiae melioris honores.

"nos" ait "ad Scythici" Tirynthius "ostia ponti

575raptat iter; mox huc vestras revehemur ad oras

donaque dicta feram." tum vero plura vocatis

adnuit ille deis. promissa infida tyranni

iam Phryges et miserae flebant discrimina Troiae.

Panditur hinc totis in noctem carbasus alis

580litoraque et veteris tumulos praelabitur Ili

Dardaniumque patrem: vigili simul omnia ludo

festa vident; hinc unda, sacris hinc ignibus Ide

vibrat et horrisonae respondent Gargara buxo.

inde ubi iam medii tenuere silentia ponti

585stridentesque iuvant aurae, Phrixea subibant

aequora et angustas quondam sine nomine fauces.

ecce autem prima volucrem sub luce dehiscens

terruit unda ratem, vittataque constitit Helle,

iam Panopes Thetidisque soror iamque aurea laeva

590sceptra tenens. dum sternit aquas proceresque ducemque

aspicit et placidis compellat Iasona dictis.

"te quoque ab Haemoniis ignota per aequora terris

regna infesta domus fatisque simillima nostris

fata ferunt; iterum Aeolios fortuna nepotes

595spargit et infelix Scythicum gens quaeritis amnem.

vasta super tellus, longum (ne defice coeptis)

aequor, et ipse procul, verum dabit ostia, Phasis.

hic nemus arcanum geminaeque virentibus arae

stant tumulis; hic prima pia sollemnia Phrixo

600ferte manu cinerique, precor, mea reddite dicta:

"non ego per Stygiae, quod rere, silentia ripae,

frater, agor; frustra vacui scrutaris Averni,

care, vias; neque enim scopulis me et fluctibus actam

frangit hiems: celeri extemplo subiere ruentem

605Cymothoë Glaucusque manu; pater ipse profundi

has etiam sedes, haec numine tradidit aequo

regna nec Inois noster sinus invidet undis."

dixerat et maestos tranquilla sub aequora vultus

cum gemitu tulit, ut patrii rediere dolores.

610tum pelago vina invergens dux talibus infit:

"undarum decus et gentis, Cretheia virgo,

pande viam cursuque tuos age, diva, secundo",

immittitque ratem mediasque intervolat urbes

qua brevibus furit aestus aquis Asiamque prementem

615effugit abruptis Europa immanior oris.

has etiam terras consertaque gentibus arva

sic pelago pulsante, reor, Neptunia quondam

cuspis et adversi longus labor abscidit aevi

ut Siculum Libycumque latus, stupuitque fragore

620Ianus et occiduis regnator montibus Atlans.

iam iuga Percotes Pariumque infame fragosis

exsuperant Pityamque vadis, transmissaque puppi

Lampsacus, Ogygii quam nec trieterica Bacchi

sacra neque arcanis Phrygius furor invehit antris

625sed suus in Venerem raptat deus. illius aras

urbe super celsique vident velamina templi.

Rarior hinc tellus atque ingens undique caelum

rursus et incipiens alium prospectus in orbem.

terra sinu medio Pontum iacet inter et Hellen

630ceu fundo prolata maris; namque improba caecis

intulit arva vadis longoque per aequora dorso

litus agit: tenet hinc veterem confinibus oris

pars Phrygiam, pars discreti iuga pinea montis.

nec procul ad tenuis surgit confinia ponti

635urbs placidis demissa iugis; rex divitis agri

Cyzicus. Haemoniae qui tum nova signa carinae

ut videt, ipse ultro primas procurrit ad undas

miraturque viros dextramque amplexus et haerens

incipit "o terris nunc primum cognita nostris

640Emathiae manus et fama mihi maior imago,

non tamen haec adeo semota neque ardua tellus

longaque iam populis inter via lucis eoae

cum tales intrasse duces, tot robora cerno.

nam licet hinc saevas tellus alat horrida gentes

645meque fremens tumido circumfluat ore Propontis,

vestra fides ritusque pares et mitia cultu

his etiam mihi corda locis; procul effera virtus

Bebrycis et Scythici procul inclementia sacri."

sic memorat laetosque rapit, simul hospita pandi

650tecta iubet templisque sacros largitur honores.

stant gemmis auroque tori mensaeque paratu

regifico centumque pares primaeva ministri

corpora; pars epulas manibus, pars aurea gestant

pocula bellorum casus expressa recentum.

655atque ea prima duci porgens carchesia Graio

Cyzicus "hic portus" inquit "mihi territat hostis,

has acies sub nocte refert, haec versa Pelasgum

terga vides, meus hic ratibus qui pascitur ignis."

subicit Aesonides "utinam nunc ira Pelasgos

660adferat et solitis temptet concurrere furtis

cunctaque se ratibus fundat manus; arma videbis

hospita nec post hanc ultra tibi proelia noctem."

sic ait hasque inter variis nox plurima dictis

rapta vices nec non simili lux postera tractu.