1

Hānc tĭbĭ Prīămĭdēs mīttō, Lēdaēă, sălūtēm,

quaē trĭbŭī sōlā ‖ tē mĭhĭ dāntĕ pŏtēst.

Ēlŏquăr ān flāmmaē nōn ēst ŏpŭs īndĭcĕ nōtaē

ēt plūs quām vēllēm ‖ iām mĕŭs ēxstăt ămōr?

Īllĕ quĭdēm lătĕāt mālīm, dūm tēmpŏră dēntūr5

laētĭtĭaē mīxtōs ‖ nōn hăbĭtūră mĕtūs.

Sēd mălĕ dīssĭmŭlō; quĭs ĕnīm cēlāvĕrĭt īgnēm,

lūmĭnĕ quī sēmpēr ‖ prōdĭtŭr īpsĕ sŭō?

Sī tămĕn ēxspēctās vōcēm quŏquĕ rēbŭs ŭt āddām,

ūrŏr; hăbēs ănĭmī ‖ nūntĭă vērbă mĕī.10

Pārcĕ, prĕcōr, fāssō nēc vūltū cētĕră dūrō

pērlĕgĕ sēd fōrmaē ‖ cōnvĕnĭēntĕ tŭaē.

Iāmque īllūd grātum ēst, quŏd ĕpīstŭlă nōstră rĕcēptă

spēm făcĭt hōc rĕcĭpī ‖ mē quŏquĕ pōssĕ mŏdō.

Quaē rătă sīt, nēc tē frūstrā prōmīsĕrĭt, ōptō,15

hōc mĭhĭ quaē suāsīt, ‖ mātĕr Ămōrĭs, ĭtēr.

Nāmque ĕgŏ dīvīnō mŏnĭtū (nē nēscĭă pēccēs)

ādvĕhŏr ēt coēptō ‖ nōn lĕvĕ nūmĕn ădēst.

Praēmĭă māgnă quĭdēm sēd nōn īndēbĭtă pōscō;

pōllĭcĭta ēst thălămō ‖ tē Cўthĕrēă mĕō.20

Hāc dŭcĕ Sīgēō dŭbĭās ā lītŏrĕ fēcī

lōngă Phĕrēclēā ‖ pēr frĕtă pūppĕ vĭās;

īllă dĕdīt făcĭlēs aūrās vēntōsquĕ sĕcūndōs;

īn mărĕ nīmīrūm ‖ iūs hăbĕt ōrtă mărī.

Pērstĕt ĕt ūt pĕlăgī, sīc pēctŏrĭs ādiŭvĕt aēstūm;25

dēfĕrăt īn pōrtūs ‖ ēt mĕă vōtă sŭōs.

Āttŭlĭmūs flāmmās, nōn hīc īnvēnĭmŭs, īllās;

haē mĭhĭ tām lōngaē ‖ caūsă fŭērĕ vĭaē.

Nām nĕquĕ trīstĭs hĭēmps nĕquĕ nōs hūc āppŭlĭt ērrōr;

Taēnărĭs ēst clāssī ‖ tērră pĕtītă mĕaē.30

Nēc mē crēdĕ frĕtūm mērcēs pōrtāntĕ cărīnā

fīndĕrĕ quās hăbĕō, ‖ dī tŭĕāntŭr ŏpēs!

Nēc vĕnĭō Grāiās vĕlŭtī spēctātŏr ăd ūrbēs

(ōppĭdă sūnt rēgnī ‖ dīvĭtĭōră mĕī);

tē pĕtŏ, quām pĕpĭgīt lēctō Vĕnŭs aūrĕă nōstrō;35

tē prĭŭs ōptāvī ‖ quām mĭhĭ nōtă fŏrēs;

āntĕ tŭōs ănĭmō vīdī quām lūmĭnĕ vūltūs;

prīmă fŭīt vūltūs ‖ nūntĭă fāmă tŭī.

Nēc tămĕn ēst mīrūm, sī, sīcŭt ŏpōrtĕt, ăb ārcū

mīssĭlĭbūs tēlīs ‖ ēmĭnŭs īctŭs ămō;40

sīc plăcŭīt fātīs; quaē nē cōnvēllĕrĕ tēmptēs,

āccĭpĕ cūm vērā ‖ dīctă rĕlātă fĭdē.

Mātrĭs ădhūc ŭtĕrō pārtū rĕmŏrāntĕ tĕnēbār

(iām grăvĭdūs iūstō ‖ pōndĕrĕ vēntĕr ĕrāt);

īllă sĭbi īngēntēm vīsa ēst sŭb ĭmāgĭnĕ sōmnī45

flāmmĭfĕrām plēnō ‖ rēddĕrĕ vēntrĕ făcēm.

Tērrĭtă cōnsūrgīt mĕtŭēndăquĕ nōctĭs ŏpācaē

vīsă sĕnī Prĭămō, ‖ vātĭbŭs īllĕ rĕfērt;

ārsūrūm Părĭdīs vātēs cănĭt Īlĭŏn īgnī;

pēctŏrĭs, ūt nūnc ēst, ‖ fāx fŭĭt īllă mĕī.50

Fōrmă vĭgōrque ănĭmī, quāmvīs dē plēbĕ vĭdēbār,

īndĭcĭūm tēctaē ‖ nōbĭlĭtātĭs ĕrāt.

Ēst lŏcŭs īn mĕdĭīs nĕmŏrōsaē vāllĭbŭs Īdaē

dēvĭŭs ēt pĭcĕīs ‖ īlĭcĭbūsquĕ frĕquēns,

quī nĕc ŏvīs plăcĭdaē nĕc ămāntīs sāxă căpēllaē,55

nēc pătŭlō tārdaē ‖ cārpĭtŭr ōrĕ bŏvīs.

Hīnc ĕgŏ Dārdănĭaē mūrōs ēxcēlsăquĕ tēctă

ēt frĕtă prōspĭcĭēns ‖ ārbŏrĕ nīxŭs ĕrām.

Ēccĕ pĕdūm pūlsū vīsa ēst mĭhĭ tērră mŏvērī

(vēră lŏquār vērī ‖ vīx hăbĭtūră fĭdēm);60

cōnstĭtĭt ānte ŏcŭlōs āctūs vēlōcĭbŭs ālīs

ātlāntīs māgnī ‖ Plēĭŏnēsquĕ nĕpōs

(fās vīdīssĕ fŭīt, fās sīt mĭhĭ vīsă rĕfērrĕ)

īnquĕ dĕī dĭgĭtīs ‖ aūrĕă vīrgă fŭīt,

trēsquĕ sĭmūl dīvaē, Vĕnŭs ēt cūm Pāllădĕ Iūnō,65

grāmĭnĭbūs tĕnĕrōs ‖ īmpŏsŭērĕ pĕdēs.

Ōbstŭpŭī, gĕlĭdūsquĕ cŏmās ērēxĕrăt hōrrōr,

cūm mĭhĭ: "Pōnĕ mĕtūm, ‖ nūntĭŭs ālĕs ăīt;

ārbĭtĕr ēs fōrmaē; cērtāmĭnă sīstĕ dĕārūm,

vīncĕrĕ quaē fōrmā ‖ dīgnă sĭt ūnă dŭās;"70

nēvĕ rĕcūsārēm, vērbīs Iŏvĭs īmpĕrăt ēt sē

prōtĭnŭs aēthĕrĭā ‖ tōllĭt ĭn āstră vĭā.

Mēns mĕă cōnvălŭīt sŭbĭtōque aūdācĭă vēnīt

nēc tĭmŭī vūltū ‖ quāmquĕ nŏtārĕ mĕō.

Vīncĕre ĕrānt ōmnēs dīgnaē iūdēxquĕ quĕrēbār75

nōn ōmnēs caūsām ‖ vīncĕrĕ pōssĕ sŭām;

sēd tămĕn ēx īllīs iām tūnc măgĭs ūnă plăcēbāt,

hānc ēsse ūt scīrēs, ‖ ūndĕ mŏvētŭr ămōr

tāntăquĕ vīncēndī cūra ēst. īngēntĭbŭs ārdēnt

iūdĭcĭūm dōnīs ‖ sōllĭcĭtārĕ mĕūm.80

Rēgnă Iŏvīs cōniūnx, vīrtūtēm fīlĭă iāctāt:

īpsĕ pŏtēns dŭbĭtō ‖ fōrtĭs ăn ēssĕ vĕlīm.

Dūlcĕ Vĕnūs rīsīt: "Nē tē, Părĭ, mūnĕră tāngānt

ūtrăquĕ sūspēnsī ‖ plēnă tĭmōrĭs, ăīt;

nōs dăbĭmūs quŏd ămēs ēt pūlchraē fīlĭă Lēdaē85

ībĭt ĭn āmplēxūs ‖ pūlchrĭŏr īllă tŭōs."

Dīxĭt ĕt ēx aēquō dōnīs fōrmāquĕ prŏbātă

vīctōrēm caēlō ‖ rēttŭlĭt īllă pĕdēm.

Īntĕrĕā, sērō vērsīs ād prōspĕră fātīs,

rēgĭŭs ādgnōscōr ‖ pēr rătă sīgnă pŭēr.90

Laētă dŏmūs nātō pōst tēmpŏră lōngă rĕcēptōst,

āddĭt ĕt ād fēstōs ‖ hūnc quŏquĕ Troīă dĭēm;

ūtque ĕgŏ tē cŭpĭō, sīc mē cŭpĭērĕ pŭēllaē;

mūltārūm vōtūm ‖ sōlă tĕnērĕ pŏtēs.

Nēc tāntūm rēgūm nātaē pĕtĭērĕ dŭcūmquĕ,95

sēd nŷmphīs ĕtĭām ‖ cūrăque ămōrquĕ fŭī.

Quās sŭpĕr Oēnōnēn făcĭēs mūtārĕr ĭn ōrbēm

nēc Prĭămo ēst ā tē ‖ dīgnĭŏr ūllă nŭrūs.

Sēd mĭhĭ cūnctārūm sŭbĕūnt fāstīdĭă, pōstquām

cōniŭgĭī spēs ēst, ‖ Tŷndărĭ, fāctă tŭī.100

Tē vĭgĭlāns ŏcŭlīs, ănĭmō tē nōctĕ vĭdēbām,

lūmĭnă cūm plăcĭdō ‖ vīctă sŏpōrĕ iăcēnt.

Quīd făcĭēs praēsēns quaē nōndūm vīsă plăcēbās?

Ārdēbām, quāmvīs ‖ hīnc prŏcŭl īgnĭs ĕrāt.

Nēc pŏtŭī dēbērĕ mĭhī spēm lōngĭŭs īstām,105

caērŭlĕā pĕtĕrēm ‖ quīn mĕă vōtă vĭā.

Troīā caēdūntūr Phrўgĭā pīnētă sĕcūrī

quaēque ĕrăt aēquŏrĕīs ‖ ūtĭlĭs ārbŏr ăquīs;

ārdŭă prōcērīs spŏlĭāntūr Gārgără sīlvīs

īnnŭmĕrāsquĕ mĭhī ‖ lōngă dăt Īdă trăbēs110

fūndātūră cĭtās flēctūntūr rōbŏră nāvēs,

tēxĭtŭr ēt cōstīs ‖ pāndă cărīnă sŭīs;

āddĭmŭs āntēnnās ēt vēlă sĕquēntĭă mālīs,

āccĭpĭt ēt pīctōs ‖ pūppĭs ădūncă dĕōs;

quā tămĕn īpsĕ vĕhōr, cŏmĭtātă Cŭpīdĭnĕ pārvō115

spōnsōr cōniŭgĭī ‖ stāt dĕă pīctă sŭī.

Īmpŏsĭta ēst fāctaē pōstquām mănŭs ūltĭmă clāssī

prōtĭnŭs Aēgaēīs ‖ īrĕ lŭbēbăt ăquīs.

Āt pătĕr ēt gĕnĕtrīx ĭnhĭbēnt mĕă vōtă rŏgāndō

prōpŏsĭtūmquĕ pĭā ‖ vōcĕ mŏrāntŭr ĭtēr,120

ēt sŏrŏr, ēffūsīs ŭt ĕrāt, Cāssāndră, căpīllīs,

cūm vēllēnt nōstraē ‖ iām dărĕ vēlă rătēs:

"Quō rŭĭs? ēxclāmāt; rĕfĕrēs īncēndĭă tēcūm.

Quāntă pĕr hās nēscīs ‖ flāmmă pĕtātŭr ăquās!"

Vēră fŭīt vātēs; dīctōs īnvēnĭmŭs īgnēs,125

ēt fĕrŭs īn mōllī ‖ pēctŏrĕ flāgrăt ămōr!

Pōrtŭbŭs ēgrĕdĭōr vēntīsquĕ fĕrēntĭbŭs ūsūs

āpplĭcŏr īn tērrās, ‖ Oēbălĭ nŷmphă, tŭās.

Ēxcĭpĭt hōspĭtĭō vīr mē tŭŭs; hōc quŏquĕ fāctūm

nōn sĭnĕ cōnsĭlĭō ‖ nūmĭnĭbūsquĕ dĕūm.130

Īllĕ quĭdem ōstēndīt quīdquīd Lăcĕdaēmŏnĕ tōtā

ōstēndī dīgnūm ‖ cōnspĭcŭūmquĕ fŭīt,

sēd mĭhĭ laūdātām cŭpĭēntī cērnĕrĕ fōrmām

lūmĭnă nīl ălĭūd ‖ quō căpĕrēntŭr ĕrāt.

Ūt vīdi, ōbstŭpŭī praēcōrdĭăque īntĭmă sēnsī135

āttŏnĭtūs cūrīs ‖ īntŭmŭīssĕ nŏvīs.

Hīs sĭmĭlēs vūltūs, quāntūm rĕmĭnīscŏr, hăbēbāt

vēnĭt ĭn ārbĭtrĭūm ‖ cūm Cўthĕrēă mĕūm;

sī tū vēnīssēs părĭtēr cērtāmĕn ĭn īllūd,

īn dŭbĭūm Vĕnĕrīs ‖ pālmă fŭtūră fŭīt.140

Māgnă quĭdēm dē tē rūmōr praēcōnĭă fēcīt,

nūllăquĕ dē făcĭē ‖ nēscĭă tērră tŭāst

nēc tĭbĭ pār ūsquām Phrўgĭā nēc sōlĭs ăb ōrtū

īntēr fōrmōsās ‖ āltĕră nōmĕn hăbēt.

Crēdĭs ĕt hōc nōbīs? mĭnŏr ēst tŭă glōrĭă vērō,145

fāmăquĕ dē fōrmā ‖ paēnĕ mălīgnă tŭāst;

plūs hīc īnvĕnĭō quām quōd prōmīsĕrăt īllă

ēt tŭă mātĕrĭā ‖ glōrĭă vīctă sŭāst.

Ērgo ārsīt mĕrĭtō, quī nōvĕrăt ōmnĭă, Thēseūs,

ēt vīsa ēs tāntō ‖ dīgnă răpīnă vĭrō,150

mōrĕ tŭaē gēntīs nĭtĭdā dūm nūdă pălaēstrā

lūdĭs ĕt ēs nūdīs ‖ fēmĭnă mīxtă vĭrīs.

Quōd răpŭīt, laūdō; mīrōr quōd rēddĭdĭt ūmquām;

tām bŏnă cōnstāntēr ‖ praēdă tĕnēndă fŭīt.

Āntĕ rĕcēssīssēt căpŭt hōc cērvīcĕ crŭēntā155

quām tū dē thălămīs ‖ ābstrăhĕrērĕ mĕīs.

Tēnĕ mănūs ūmquām nōstraē dīmīttĕrĕ vēllēnt!

Tēnĕ mĕō pătĕrēr ‖ vīvŭs ăbīrĕ sĭnū!

Sī rēddēndă fŏrēs, ălĭquīd tămĕn āntĕ tŭlīssēm,

nēc Vĕnŭs ēx tōtō ‖ nōstră fŭīssĕt ĭnērs;160

vēl mĭhĭ vīrgĭnĭtās ēssēt lībātă vĕl īllūd

quōd pŏtĕrāt sālvā ‖ vīrgĭnĭtātĕ răpī.

Dā mŏdŏ tē; quaē sīt Părĭdī cōnstāntĭă nōscēs;

flāmmă rŏgī flāmmās ‖ fīnĭĕt ūnă mĕās.

Praēpŏsŭī rēgnīs ĕgŏ tē, quaē māxĭmă quōndām165

pōllĭcĭta ēst nōbīs ‖ nūptă sŏrōrquĕ Iŏvīs,

dūmquĕ tŭō pōssēm cīrcūmdărĕ brācchĭă cōllō,

cōntēmpta ēst vīrtūs ‖ Pāllădĕ dāntĕ mĭhī.

Nēc pĭgĕt aūt ūmquām stūltē lēgīssĕ vĭdēbōr;

pērmănĕt īn vōtō ‖ mēns mĕă fīrmă sŭō.170

Spēm mŏdŏ nē nōstrām fĭĕrī pătĭārĕ cădūcām,

dēprĕcŏr, ō tāntō ‖ dīgnă lăbōrĕ pĕtī!

Nōn ĕgŏ cōniŭgĭūm gĕnĕrōsaē dēgĕnĕr ōptō,

nēc mĕă, crēdĕ mĭhī, ‖ tūrpĭtĕr ūxŏr ĕrīs:

Plīădă, sī quaērēs, īn nōstrā gēntĕ Iŏvēmquĕ175

īnvĕnĭēs, mĕdĭōs ‖ ūt tăcĕāmŭs ăvōs.

Scēptră părēns Ăsĭaē, quā nūllă bĕātĭŏr ōrāst,

fīnĭbŭs īmmēnsīs ‖ vīx ŏbĕūndă tĕnēt.

Īnnŭmĕrās ūrbēs ātque aūrĕă tēctă vĭdēbīs

quaēquĕ sŭōs dīcēs ‖ tēmplă dĕcērĕ dĕōs.180

Īlĭŏn āspĭcĭēs fīrmātăquĕ tūrrĭbŭs āltīs

moēnĭă, Phoēbēaē ‖ strūctă cănōrĕ lўraē.

Quīd tĭbĭ dē tūrbā nārrēm nŭmĕrōquĕ vĭrōrūm?

Vīx pŏpŭlūm tēllūs ‖ sūstĭnĕt īllă sŭūm.

Ōccūrrēnt dēnsō tĭbĭ Trōădĕs āgmĭnĕ mātrēs185

nēc căpĭēnt Phrўgĭās ‖ ātrĭă nōstră nŭrūs.

Ō quŏtĭēns dīcēs "quām paūpĕr Ăchāĭă nōstrāst!"

Ūnă dŏmūs quaēvīs ‖ ūrbĭs hăbēbĭt ŏpēs.

Nēc mĭhĭ fās fŭĕrīt Spārtēn cōntēmnĕrĕ vēstrām;

īn quā tū nāta ēs, ‖ tērră bĕātă mĭhīst;190

pārcă sĕd ēst Spārtē, tū cūltū dīvĭtĕ dīgnă;

ād tālēm fōrmām ‖ nōn făcĭt īstĕ lŏcūs;

hānc făcĭēm lārgīs sĭnĕ fīnĕ părātĭbŭs ūtī

dēlĭcĭīsquĕ dĕcēt ‖ lūxŭrĭārĕ nŏvīs.

Cūm vĭdĕās cūltūs nōstrā dē gēntĕ vĭrōrūm,195

quālēm Dārdănĭās ‖ crēdĭs hăbērĕ nŭrūs?

Dā mŏdŏ tē făcĭlēm nēc dēdīgnārĕ mărītūm,

rūrĕ Thĕrāpnaēō ‖ nātă pŭēllă, Phrўgēm.

Phrŷx ĕrăt ēt nōstrō gĕnĭtūs dē sānguĭnĕ, quī nūnc

cūm dīs pōtāndō ‖ nēctărĕ mīscĕt ăquās.200

Phrŷx ĕrăt Aūrōraē cōniūnx; tămĕn ābstŭlĭt īllūm

ēxtrēmūm Nōctīs ‖ quaē dĕă fīnĭt ĭtēr.

Phrŷx ĕtĭam Ānchīsēs, vŏlŭcrūm cuī mātĕr Ămōrūm

gaūdĕt ĭn Īdaēīs ‖ cōncŭbŭīssĕ iŭgīs.

Nēc, pŭtŏ, cōnlātīs fōrmā Mĕnĕlāŭs ĕt ānnīs205

iūdĭcĕ tē nōbīs ‖ āntĕfĕrēndŭs ĕrīt.

Nōn dăbĭmūs cērtē sŏcĕrūm tĭbĭ clāră fŭgāntēm

lūmĭnă, quī trĕpĭdōs ‖ ā dăpĕ vērtăt ĕquōs,

nēc Prĭămō pătĕr ēst sŏcĕrī dē caēdĕ crŭēntūs

ēt quī Mŷrtōās ‖ crīmĭnĕ sīgnăt ăquās,210

nēc prŏăvō Stўgĭā nōstrō cāptāntŭr ĭn ūndā

pōmă nĕc īn mĕdĭīs ‖ quaērĭtŭr ūmŏr ăquīs.

Quīd tămĕn hōc rēfērt? sī tē tĕnĕt ōrtŭs ăb īllīs,

cōgĭtŭr huīc dŏmŭī ‖ Iūppĭtĕr ēssĕ sŏcēr.

Heū făcĭnūs! tōtīs īndīgnūs nōctĭbŭs īllĕ215

tē tĕnĕt āmplēxū ‖ pērfrŭĭtūrquĕ tŭō;

āt mĭhĭ cōnspĭcĕrīs pŏsĭtā vīx dēnĭquĕ mēnsā,

mūltăquĕ, quaē laēdānt, ‖ hōc quŏquĕ tēmpŭs hăbēt.

Hōstĭbŭs ēvĕnĭānt cōnvīvĭă tālĭă nōstrīs,

ēxpĕrĭōr pŏsĭtō ‖ quālĭă saēpĕ mĕrō.220

Paēnĭtĕt hōspĭtĭī, cūm mē spēctāntĕ lăcērtōs

īmpōnīt cōllō ‖ rūstĭcŭs īstĕ tŭō.

Rūmpŏr ĕt īnvĭdĭā (quīdnī tāndem ōmnĭă nārrēm?)

mēmbră sŭpēriēctā ‖ cūm tŭă vēstĕ fŏvēt.

Ōscŭlă cūm vērō cōrām nōn dūră dărētīs,225

ānte ŏcŭlōs pŏsŭī ‖ pōcŭlă sūmptă mĕōs;

lūmĭnă dēmīttō, cūm tē tĕnĕt ārtĭŭs īllĕ,

crēscĭt ĕt īnvītō ‖ lēntŭs ĭn ōrĕ cĭbūs.

Saēpĕ dĕdī gĕmĭtūs ēt tē, lāscīvă, nŏtāvī

īn gĕmĭtū rīsūm ‖ nōn tĕnŭīssĕ mĕō;230

saēpĕ mĕrō vŏlŭī flāmmām cōmpēscĕre, ăt īllă

crēvĭt ĕt ēbrĭĕtās ‖ īgnĭs ĭn īgnĕ fŭīt,

mūltăquĕ nē vĭdĕām, vērsā cērvīcĕ rĕcūmbō,

sēd rĕvŏcās ŏcŭlōs ‖ prōtĭnŭs īpsă mĕōs.

Quīd făcĭām, dŭbĭtō; dŏlŏr ēst mĕŭs īllă vĭdērĕ235

sēd dŏlŏr ā făcĭē ‖ māiŏr ăbēssĕ tŭā.

Quā lĭcĕt ēt pōssūm, lūctōr cēlārĕ fŭrōrēm,

sēd tămĕn āppārēt ‖ dīssĭmŭlātŭs ămōr.

Nēc tĭbĭ vērbă dămūs; sēntīs mĕă vūlnĕră, sēntīs.

Ātque ŭtĭnām sōlī ‖ sīnt ĕă nōtă tĭbī!240

Ā! quŏtĭēns lăcrĭmīs vĕnĭēntĭbŭs ōră rĕflēxī,

nē caūsām flētūs ‖ quaērĕrĕt īllĕ mĕī.

Ā! quŏtĭēns ălĭquēm nārrāvī pōtŭs ămōrēm,

ād vūltūs rĕfĕrēns ‖ sīngŭlă vērbă tŭōs,

īndĭcĭūmquĕ mĕī fīctō sūb nōmĭnĕ fēcī!245

Īlle ĕgŏ, sī nēscīs, ‖ vērŭs ămātŏr ĕrām.

Quīn ĕtĭam, ūt pōssēm vērbīs pĕtŭlāntĭŭs ūtī,

nōn sĕmĕl ēbrĭĕtās ‖ ēst sĭmŭlātă mĭhī.

Prōdĭtă sūnt, mĕmĭnī, tŭnĭcā tŭă pēctŏră lāxā

ātque ŏcŭlīs ădĭtūm ‖ nūdă dĕdērĕ mĕīs,250

pēctŏră vēl pūrīs nĭvĭbūs vēl lāctĕ tŭāmquĕ

cōmplēxō mātrēm ‖ cāndĭdĭōră Iŏvē;

dūm stŭpĕō vīsīs (nām pōcŭlă fōrtĕ tĕnēbām),

tōrtĭlĭs ā dĭgĭtīs ‖ ēxcĭdĭt ānsă mĕīs.

Ōscŭlă sī nātaē dĕdĕrās, ĕgŏ prōtĭnŭs īllă255

Hērmiōnēs tĕnĕrō ‖ laētŭs ăb ōrĕ tŭlī.

Ēt mŏdŏ cāntābām vĕtĕrēs rĕsŭpīnŭs ămōrēs,

ēt mŏdŏ pēr nūtūm ‖ sīgnă tĕgēndă dăbām;

ēt cŏmĭtūm prīmās, Clўmĕnēn Aēthrāmquĕ, tŭārūm

aūsūs sūm blāndīs ‖ nūpĕr ădīrĕ sŏnīs,260

quaē mĭhĭ nōn ălĭūd quām fōrmīdārĕ lŏcūtaē

ōrāntīs mĕdĭās ‖ dēsĕrŭērĕ prĕcēs.

Dī făcĕrēnt prĕtĭūm māgnī cērtāmĭnĭs ēssēs,

tēquĕ sŭō pōssēt ‖ vīctŏr hăbērĕ tŏrō,

ūt tŭlĭt Hīppŏmĕnēs Schoēnēĭdă praēmĭă cūrsūs,265

vēnĭt ŭt īn Phrўgĭōs ‖ Hīppŏdămīă sĭnūs,

ūt fĕrŭs Ālcīdēs Ăchĕlōĭă cōrnŭă frēgīt,

dūm pĕtĭt āmplēxūs, ‖ Dēĭănīră, tŭōs;

nōstră pĕr hās lēgēs aūdācĭă fōrtĭŏr īssēt,

tēquĕ mĕī scīrēs ‖ ēssĕ lăbōrĭs ŏpūs.270

Nūnc mĭhĭ nīl sŭpĕrēst, nĭsĭ tē, fōrmōsă, prĕcārī

āmplēctīquĕ tŭōs, ‖ sī pătĭārĕ, pĕdēs.

Ō dĕcŭs, ō praēsēns gĕmĭnōrūm glōrĭă frātrūm,

ō Iŏvĕ dīgnă vĭrō, ‖ nī Iŏvĕ nātă fŏrēs,

aūt ĕgŏ Sīgēōs rĕpĕtām tē cōniŭgĕ pōrtūs,275

aūt hīc Taēnărĭā ‖ cōntĕgăr ēxŭl hŭmō.

Nōn mĕă sūnt sūmmā lĕvĭtēr dīstrīctă săgīttā

pēctŏră; dēscēndīt ‖ vūlnŭs ăd ōssă mĕūm.

Hōc mĭhĭ nām rĕpĕtō fŏre ŭt ā caēlēstĕ săgīttā

fīgăr, ĕrāt vērāx ‖ vātĭcĭnātă sŏrōr.280

Pārcĕ dătūm fātīs, Hĕlĕnē, cōntēmnĕre ămōrēm.

Sīc hăbĕās făcĭlēs ‖ īn tŭă vōtă dĕōs!

Mūltă quĭdēm sŭbĕūnt, sēd cōram ūt plūră lŏquāmūr,

ēxcĭpĕ mē lēctō ‖ nōctĕ sĭlēntĕ tŭō.

Ān pŭdĕt ēt mĕtŭīs Vĕnĕrēm tĕmĕrārĕ mărītām285

cāstăquĕ lēgĭtĭmī ‖ fāllĕrĕ iūră tŏrī?

Ā! nĭmĭūm sīmplēx Hĕlĕnē, nē rūstĭcă dīcām,

hānc făcĭēm cūlpā ‖ pōssĕ cărērĕ pŭtās?

Aūt făcĭēm mūtēs aūt sīs nōn dūră nĕcēssēst;

līs ēst cūm fōrmā ‖ māgnă pŭdīcĭtĭaē.290

Iūppĭtĕr hīs gaūdēt, gaūdēt Vĕnŭs aūrĕă fūrtīs;

haēc tĭbĭ nēmpĕ pătrēm ‖ fūrtă dĕdērĕ Iŏvēm.

Vīx fĭĕrī, sī sūnt vīrēs īn sēmĭne ăvōrūm,

ēt Iŏvĭs ēt Lēdaē ‖ fīlĭă, cāstă pŏtēs.

Cāstă tămēn tūm sīs, cūm tē mĕă Troīă tĕnēbīt,295

ēt tŭă sīm, quaēsō, ‖ crīmĭnă sōlŭs ĕgō;

nūnc ĕă pēccēmūs, quaē cōrrĭgĕt hōră iŭgālīs,

sī mŏdŏ prōmīsīt ‖ nōn mĭhĭ vānă Vĕnūs.

Sēd tĭbi ĕt hōc suādēt rēbūs, nōn vōcĕ mărītūs,

nēvĕ sŭī fūrtīs ‖ hōspĭtĭs ōbstĕt, ăbēst.300

Nōn hăbŭīt tēmpūs, quō Crēsĭă rēgnă vĭdērēt,

āptĭŭs (ō mīrā ‖ cāllĭdĭtātĕ vĭrūm!)

Cēssĭt ĕt "Īdaēī māndō tĭbĭ, dīxĭt ĭtūrūs,

cūrām prō nōbīs ‖ hōspĭtĭs, ūxŏr, ăgās."

Nēclĕgĭs ābsēntīs, tēstōr, māndātă mărītī;305

cūră tĭbī nōn ēst ‖ hōspĭtĭs ūllă tŭī.

Hūncĭnĕ tū spērās hŏmĭnēm sĭnĕ pēctŏrĕ dōtēs

pōssĕ sătīs fōrmaē, ‖ Tŷndărĭ, nōssĕ tŭaē?

Fāllĕrĭs; īgnōrāt, nēc sī bŏnă māgnă pŭtārēt,

quaē tĕnĕt, ēxtērnō ‖ crēdĕrĕt īllă vĭrō.310

Ūt tē nēc mĕă vōx nēc tē mĕŭs īncĭtĕt ārdōr,

cōgĭmŭr īpsīūs ‖ cōmmŏdĭtātĕ frŭī,

aūt ĕrĭmūs stūltī, sīc ūt sŭpĕrēmŭs ĕt īpsūm,

sī tām sēcūrūm ‖ tēmpŭs ăbībĭt ĭnērs.

Paēnĕ sŭīs ād tē mănĭbūs dēdūcĭt ămāntēm;315

ūtĕrĕ māndātīs ‖ sīmplĭcĭtātĕ vĭrī.

Sōlă iăcēs vĭdŭō tām lōngā nōctĕ cŭbīlī,

īn vĭdŭō iăcĕō ‖ sōlŭs ĕt īpsĕ tŏrō:

tē mĭhĭ mēquĕ tĭbī cōmmūnĭă gaūdĭă iūngānt,

cāndĭdĭōr mĕdĭō ‖ nōx ĕrĭt īllă dĭĕ.320

Tūnc ĕgŏ iūrābō quaēvīs tĭbĭ nūmĭnă mēquĕ

āstrīngām vērbīs ‖ īn săcră iūră tŭīs;

tūnc ĕgŏ, sī nōn ēst fāllāx fīdūcĭă nōstră,

ēffĭcĭām praēsēns ‖ ūt mĕă rēgnă pĕtās.

Sī pŭdĕt ēt mĕtŭīs nē mē vĭdĕārĕ sĕcūtă,325

īpsĕ rĕūs sĭnĕ tē ‖ crīmĭnĭs hūiŭs ĕrō.

Nām sĕquăr Aēgīdaē fāctūm frātrūmquĕ tŭōrūm;

ēxēmplō tāngī ‖ nōn prŏpĭōrĕ pŏtēs.

Tē răpŭīt Thēseūs, gĕmĭnās Leūcīppĭdăs īllī;

quārtŭs ĭn ēxēmplīs ‖ ādnŭmĕrābŏr ĕgō.330

Troīā clāssĭs ădēst ārmīs īnstrūctă vĭrīsquĕ;

iām făcĭēnt cĕlĕrēs ‖ rēmŭs ĕt aūră vĭās.

Ībīs Dārdănĭās īngēns rēgīnă pĕr ūrbēs,

tēquĕ nŏvām crēdēt ‖ vūlgŭs ădēssĕ dĕām,

quāquĕ fĕrēs grēssūs, ădŏlēbūnt cīnnămă flāmmaē,335

caēsăquĕ sānguĭnĕām ‖ vīctĭmă plāngĕt hŭmūm.

Dōnă pătēr frātrēsque ēt cūm gĕnĕtrīcĕ sŏrōrēs

Īlĭădēsque ōmnēs ‖ tōtăquĕ Troīă dăbīt.

Eī mĭhĭ! pārs ā mē vīx dīcĭtŭr ūllă fŭtūrī;

plūră fĕrēs quām quaē ‖ līttĕră nōstră rĕfērt.340

Nēc tū rāptă tĭmē nē nōs fĕră bēllă sĕquāntūr,

cōncĭtĕt ēt vīrēs ‖ Graēcĭă māgnă sŭās.

Tōt prĭŭs ābdūctīs ēcqua ēst rĕpĕtītă pĕr ārmă?

Crēdĕ mĭhī, vānōs ‖ rēs hăbĕt īstă mĕtūs.

Nōmĭnĕ cēpērūnt Ăquĭlōnĭs Ĕrēchthĭdă Thrācēs,345

ēt tūta ā bēllō ‖ Bīstŏnĭs ōră fŭīt;

Phāsĭdă pūppĕ nŏvā vēxīt Păgăsaēŭs Ĭāsōn,

laēsă nĕque ēst Cōlchā ‖ Thēssălă tērră mănū;

tē quŏquĕ quī răpŭīt, răpŭīt Mīnōĭdă Thēseūs;

nūllă tămēn Mīnōs ‖ Crētăs ăd ārmă vŏcāt.350

Tērrŏr ĭn hīs īpsō māiōr sŏlĕt ēssĕ pĕrīclō;

quaēquĕ tĭmērĕ lĭcēt ‖ pērtĭmŭīssĕ pŭdēt.

Fīngĕ tămēn, sī vīs, īngēns cōnsūrgĕrĕ bēllūm;

ēt mĭhĭ sūnt vīrēs, ‖ ēt mĕă tēlă nŏcēnt.

Nēc mĭnŏr ēst Ăsĭaē quām vēstraē cōpĭă tērraē;355

īllă vĭrīs dīvēs, ‖ dīvĕs ăbūndăt ĕquīs.

Nēc plūs Ātrīdēs ănĭmī Mĕnĕlāŭs hăbēbīt

quām Părĭs, aūt ārmīs ‖ āntĕfĕrēndŭs ĕrīt.

Paēnĕ pŭēr caēsīs ābdūcta ārmēntă rĕcēpī

hōstĭbŭs ēt caūsām ‖ nōmĭnĭs īndĕ tŭlī;360

paēnĕ pŭēr iŭvĕnēs vărĭō cērtāmĭnĕ vīcī,

īn quĭbŭs Īlĭŏneūs ‖ Dēĭphŏbūsquĕ fŭīt.

Nēvĕ pŭtēs nōn mē nĭsĭ cōmmĭnŭs ēssĕ tĭmēndūm,

fīgĭtŭr īn iūssō ‖ nōstră săgīttă lŏcō.

Nōn pŏtĕs haēc īllī prīmaē dărĕ fāctă iŭvēntaē;365

īnstrŭĕre Ātrīdēn ‖ nōn pŏtĕs ārtĕ mĕā.

Ōmnĭă sī dĕdĕrīs, nūmquīd dăbĭs Hēctŏră frātrēm?

Ūnŭs ĭs īnnŭmĕrī ‖ mīlĭtĭs īnstăr ĕrīt.

Quīd vălĕām nēscīs, ēt tē mĕă rōbŏră fāllūnt;

īgnōrās cuī sīs ‖ nūptă fŭtūră vĭrō.370

Aūt ĭgĭtūr nūllō bēllī rĕpĕtērĕ tŭmūltū,

aūt cēdēnt Mārtī ‖ Dōrĭcă cāstră mĕō.

Nēc tămĕn īndīgnēr prō tāntā sūmĕrĕ fērrūm

cōniŭgĕ; cērtāmēn ‖ praēmĭă māgnă mŏvēnt.

Tū quŏquĕ, sī dē tē tōtūs cōntēndĕrĭt ōrbīs,375

nōmĕn ăb aētērnā ‖ pōstĕrĭtātĕ fĕrēs;

spē mŏdŏ nōn tĭmĭdā dīs hīnc ēgrēssă sĕcūndīs

ēxĭgĕ cūm plēnā ‖ mūnĕră pāctă fĭdĕ.

Hanc tibi Priamides mitto, Ledaea, salutem,

quae tribui sola te mihi dante potest.

Eloquar an flammae non est opus indice notae

et plus quam vellem iam meus exstat amor?

5Ille quidem lateat malim, dum tempora dentur

laetitiae mixtos non habitura metus.

Sed male dissimulo; quis enim celaverit ignem,

lumine qui semper proditur ipse suo?

Si tamen exspectas vocem quoque rebus ut addam,

10uror; habes animi nuntia verba mei.

Parce, precor, fasso nec vultu cetera duro

perlege sed formae conveniente tuae.

Iamque illud gratum est, quod epistula nostra recepta

spem facit hoc recipi me quoque posse modo.

15Quae rata sit, nec te frustra promiserit, opto,

hoc mihi quae suasit, mater Amoris, iter.

Namque ego divino monitu (ne nescia pecces)

advehor et coepto non leve numen adest.

Praemia magna quidem sed non indebita posco;

20pollicita est thalamo te Cytherea meo.

Hac duce Sigeo dubias a litore feci

longa Phereclea per freta puppe vias;

illa dedit faciles auras ventosque secundos;

in mare nimirum ius habet orta mari.

25Perstet et ut pelagi, sic pectoris adiuvet aestum;

deferat in portus et mea vota suos.

Attulimus flammas, non hic invenimus, illas;

hae mihi tam longae causa fuere viae.

Nam neque tristis hiemps neque nos huc appulit error;

30Taenaris est classi terra petita meae.

Nec me crede fretum merces portante carina

findere (quas habeo, di tueantur opes!)

Nec venio Graias veluti spectator ad urbes

(oppida sunt regni divitiora mei);

35te peto, quam pepigit lecto Venus aurea nostro;

te prius optavi quam mihi nota fores;

ante tuos animo vidi quam lumine vultus;

prima fuit vultus nuntia fama tui.

Nec tamen est mirum, si, sicut oportet, ab arcu

40missilibus telis eminus ictus amo;

sic placuit fatis; quae ne convellere temptes,

accipe cum vera dicta relata fide.

Matris adhuc utero partu remorante tenebar

(iam gravidus iusto pondere venter erat);

45illa sibi ingentem visa est sub imagine somni

flammiferam pleno reddere ventre facem.

Territa consurgit metuendaque noctis opacae

visa seni Priamo, vatibus ille refert;

arsurum Paridis vates canit Ilion igni;

50pectoris, ut nunc est, fax fuit illa mei.

Forma vigorque animi, quamuis de plebe videbar,

indicium tectae nobilitatis erat.

Est locus in mediis nemorosae vallibus Idae

devius et piceis ilicibusque frequens,

55qui nec ovis placidae nec amantis saxa capellae,

nec patulo tardae carpitur ore bovis.

Hinc ego Dardaniae muros excelsaque tecta

et freta prospiciens arbore nixus eram.

Ecce pedum pulsu visa est mihi terra moveri

60(vera loquar veri vix habitura fidem);

constitit ante oculos actus velocibus alis

atlantis magni Pleionesque nepos

(fas vidisse fuit, fas sit mihi visa referre)

inque dei digitis aurea virga fuit,

65tresque simul divae, Venus et cum Pallade Iuno,

graminibus teneros imposuere pedes.

Obstupui, gelidusque comas erexerat horror,

cum mihi: "Pone metum, nuntius ales ait;

arbiter es formae; certamina siste dearum,

70vincere quae forma digna sit una duas;"

neve recusarem, verbis Iovis imperat et se

protinus aetheria tollit in astra via.

Mens mea convaluit subitoque audacia venit

nec timui vultu quamque notare meo.

75Vincere erant omnes dignae iudexque querebar

non omnes causam vincere posse suam;

sed tamen ex illis iam tunc magis una placebat,

hanc esse ut scires, unde movetur amor

tantaque vincendi cura est. ingentibus ardent

80iudicium donis sollicitare meum.

Regna Iovis coniunx, virtutem filia iactat:

ipse potens dubito fortis an esse velim.

Dulce Venus risit: "Ne te, Pari, munera tangant

utraque suspensi plena timoris, ait;

85nos dabimus quod ames et pulchrae filia Ledae

ibit in amplexus pulchrior illa tuos."

Dixit et ex aequo donis formaque probata

victorem caelo rettulit illa pedem.

Interea, sero versis ad prospera fatis,

90regius adgnoscor per rata signa puer.

Laeta domus nato post tempora longa receptost,

addit et ad festos hunc quoque Troia diem;

utque ego te cupio, sic me cupiere puellae;

multarum votum sola tenere potes.

95Nec tantum regum natae petiere ducumque,

sed nymphis etiam curaque amorque fui.

Quas super Oenonen facies mutarer in orbem

nec Priamo est a te dignior ulla nurus.

Sed mihi cunctarum subeunt fastidia, postquam

100coniugii spes est, Tyndari, facta tui.

Te vigilans oculis, animo te nocte videbam,

lumina cum placido victa sopore iacent.

Quid facies praesens quae nondum visa placebas?

Ardebam, quamuis hinc procul ignis erat.

105Nec potui debere mihi spem longius istam,

caerulea peterem quin mea vota via.

Troia caeduntur Phrygia pineta securi

quaeque erat aequoreis utilis arbor aquis;

ardua proceris spoliantur Gargara silvis

110innumerasque mihi longa dat Ida trabes

fundatura citas flectuntur robora naves,

texitur et costis panda carina suis;

addimus antennas et vela sequentia malis,

accipit et pictos puppis adunca deos;

115qua tamen ipse vehor, comitata Cupidine parvo

sponsor coniugii stat dea picta sui.

Imposita est factae postquam manus ultima classi

protinus Aegaeis ire lubebat aquis.

At pater et genetrix inhibent mea vota rogando

120propositumque pia voce morantur iter,

et soror, effusis ut erat, Cassandra, capillis,

cum vellent nostrae iam dare vela rates:

"Quo ruis? exclamat; referes incendia tecum.

Quanta per has nescis flamma petatur aquas!"

125Vera fuit vates; dictos invenimus ignes,

et ferus in molli pectore flagrat amor!

Portubus egredior ventisque ferentibus usus

applicor in terras, Oebali nympha, tuas.

Excipit hospitio vir me tuus; hoc quoque factum

130non sine consilio numinibusque deum.

Ille quidem ostendit quidquid Lacedaemone tota

ostendi dignum conspicuumque fuit,

sed mihi laudatam cupienti cernere formam

lumina nil aliud quo caperentur erat.

135Ut vidi, obstupui praecordiaque intima sensi

attonitus curis intumuisse novis.

His similes vultus, quantum reminiscor, habebat

venit in arbitrium cum Cytherea meum;

si tu venisses pariter certamen in illud,

140in dubium Veneris palma futura fuit.

Magna quidem de te rumor praeconia fecit,

nullaque de facie nescia terra tuast

nec tibi par usquam Phrygia nec solis ab ortu

inter formosas altera nomen habet.

145Credis et hoc nobis? minor est tua gloria vero,

famaque de forma paene maligna tuast;

plus hic invenio quam quod promiserat illa

et tua materia gloria victa suast.

Ergo arsit merito, qui noverat omnia, Theseus,

150et visa es tanto digna rapina viro,

more tuae gentis nitida dum nuda palaestra

ludis et es nudis femina mixta viris.

Quod rapuit, laudo; miror quod reddidit umquam;

tam bona constanter praeda tenenda fuit.

155Ante recessisset caput hoc cervice cruenta

quam tu de thalamis abstraherere meis.

Tene manus umquam nostrae dimittere vellent!

Tene meo paterer vivus abire sinu!

Si reddenda fores, aliquid tamen ante tulissem,

160nec Venus ex toto nostra fuisset iners;

vel mihi virginitas esset libata vel illud

quod poterat salva virginitate rapi.

Da modo te; quae sit Paridi constantia nosces;

flamma rogi flammas finiet una meas.

165Praeposui regnis ego te, quae maxima quondam

pollicita est nobis nupta sororque Iovis,

dumque tuo possem circumdare bracchia collo,

contempta est virtus Pallade dante mihi.

Nec piget aut umquam stulte legisse videbor;

170permanet in voto mens mea firma suo.

Spem modo ne nostram fieri patiare caducam,

deprecor, o tanto digna labore peti!

Non ego coniugium generosae degener opto,

nec mea, crede mihi, turpiter uxor eris:

175Pliada, si quaeres, in nostra gente Iovemque

invenies, medios ut taceamus avos.

Sceptra parens Asiae, qua nulla beatior orast,

finibus immensis vix obeunda tenet.

Innumeras urbes atque aurea tecta videbis

180quaeque suos dices templa decere deos.

Ilion aspicies firmataque turribus altis

moenia, Phoebeae structa canore lyrae.

Quid tibi de turba narrem numeroque virorum?

Vix populum tellus sustinet illa suum.

185Occurrent denso tibi Troades agmine matres

nec capient Phrygias atria nostra nurus.

O quotiens dices "quam pauper Achaia nostrast!"

Una domus quaevis urbis habebit opes.

Nec mihi fas fuerit Sparten contemnere vestram;

190in qua tu nata es, terra beata mihist;

parca sed est Sparte, tu cultu divite digna;

ad talem formam non facit iste locus;

hanc faciem largis sine fine paratibus uti

deliciisque decet luxuriare novis.

195Cum videas cultus nostra de gente virorum,

qualem Dardanias credis habere nurus?

Da modo te facilem nec dedignare maritum,

rure Therapnaeo nata puella, Phrygem.

Phryx erat et nostro genitus de sanguine, qui nunc

200cum dis potando nectare miscet aquas.

Phryx erat Aurorae coniunx; tamen abstulit illum

extremum Noctis quae dea finit iter.

Phryx etiam Anchises, volucrum cui mater Amorum

gaudet in Idaeis concubuisse iugis.

205Nec, puto, conlatis forma Menelaus et annis

iudice te nobis anteferendus erit.

Non dabimus certe socerum tibi clara fugantem

lumina, qui trepidos a dape vertat equos,

nec Priamo pater est soceri de caede cruentus

210et qui Myrtoas crimine signat aquas,

nec proavo Stygia nostro captantur in unda

poma nec in mediis quaeritur umor aquis.

Quid tamen hoc refert? si te tenet ortus ab illis,

cogitur huic domui Iuppiter esse socer.

215Heu facinus! totis indignus noctibus ille

te tenet amplexu perfruiturque tuo;

at mihi conspiceris posita vix denique mensa,

multaque, quae laedant, hoc quoque tempus habet.

Hostibus eveniant convivia talia nostris,

220experior posito qualia saepe mero.

Paenitet hospitii, cum me spectante lacertos

imponit collo rusticus iste tuo.

Rumpor et invidia (quidni tandem omnia narrem?)

membra superiecta cum tua veste fovet.

225Oscula cum vero coram non dura daretis,

ante oculos posui pocula sumpta meos;

lumina demitto, cum te tenet artius ille,

crescit et invito lentus in ore cibus.

Saepe dedi gemitus et te, lasciva, notavi

230in gemitu risum non tenuisse meo;

saepe mero volvi flammam compescere, at illa

crevit et ebrietas ignis in igne fuit,

multaque ne videam, versa cervice recumbo,

sed revocas oculos protinus ipsa meos.

235Quid faciam, dubito; dolor est meus illa videre

sed dolor a facie maior abesse tua.

Qua licet et possum, luctor celare furorem,

sed tamen apparet dissimulatus amor.

Nec tibi verba damus; sentis mea vulnera, sentis.

240Atque utinam soli sint ea nota tibi!

A! quotiens lacrimis venientibus ora reflexi,

ne causam fletus quaereret ille mei.

A! quotiens aliquem narravi potus amorem,

ad vultus referens singula verba tuos,

245indiciumque mei ficto sub nomine feci!

Ille ego, si nescis, verus amator eram.

Quin etiam, ut possem verbis petulantius uti,

non semel ebrietas est simulata mihi.

Prodita sunt, memini, tunica tua pectora laxa

250atque oculis aditum nuda dedere meis,

pectora vel puris nivibus vel lacte tuamque

complexo matrem candidiora Iove;

dum stupeo visis (nam pocula forte tenebam),

tortilis a digitis excidit ansa meis.

255Oscula si natae dederas, ego protinus illa

Hermiones tenero laetus ab ore tuli.

Et modo cantabam veteres resupinus amores,

et modo per nutum signa tegenda dabam;

et comitum primas, Clymenen Aethramque, tuarum

260ausus sum blandis nuper adire sonis,

quae mihi non aliud quam formidare locutae

orantis medias deservere preces.

Di facerent pretium magni certaminis esses,

teque suo posset victor habere toro,

265ut tulit Hippomenes Schoeneida praemia cursus,

venit ut in Phrygios Hippodamia sinus,

ut ferus Alcides Acheloia cornua fregit,

dum petit amplexus, Deianira, tuos;

nostra per has leges audacia fortior isset,

270teque mei scires esse laboris opus.

Nunc mihi nil superest, nisi te, formosa, precari

amplectique tuos, si patiare, pedes.

O decus, o praesens geminorum gloria fratrum,

o Iove digna viro, ni Iove nata fores,

275aut ego Sigeos repetam te coniuge portus,

aut hic Taenaria contegar exul humo.

Non mea sunt summa leviter districta sagitta

pectora; descendit vulnus ad ossa meum.

Hoc mihi (nam repeto) fore ut a caeleste sagitta

280figar, erat verax vaticinata soror.

Parce datum fatis, Helene, contemnere amorem.

Sic habeas faciles in tua vota deos!

Multa quidem subeunt, sed coram ut plura loquamur,

excipe me lecto nocte silente tuo.

285An pudet et metuis Venerem temerare maritam

castaque legitimi fallere iura tori?

A! nimium simplex Helene, ne rustica dicam,

hanc faciem culpa posse carere putas?

Aut faciem mutes aut sis non dura necessest;

290lis est cum forma magna pudicitiae.

Iuppiter his gaudet, gaudet Venus aurea furtis;

haec tibi nempe patrem furta dedere Iovem.

Vix fieri, si sunt vires in semine avorum,

et Iovis et Ledae filia, casta potes.

295Casta tamen tum sis, cum te mea Troia tenebit,

et tua sim, quaeso, crimina solus ego;

nunc ea peccemus, quae corriget hora iugalis,

si modo promisit non mihi vana Venus.

Sed tibi et hoc suadet rebus, non voce maritus,

300neve sui furtis hospitis obstet, abest.

Non habuit tempus, quo Cresia regna videret,

aptius (o mira calliditate virum!)

Cessit et "Idaei mando tibi, dixit iturus,

curam pro nobis hospitis, uxor, agas."

305Neclegis absentis, testor, mandata mariti;

cura tibi non est hospitis ulla tui.

Huncine tu speras hominem sine pectore dotes

posse satis formae, Tyndari, nosse tuae?

Falleris; ignorat, nec si bona magna putaret,

310quae tenet, externo crederet illa viro.

Ut te nec mea vox nec te meus incitet ardor,

cogimur ipsius commoditate frui,

aut erimus stulti, sic ut superemus et ipsum,

si tam securum tempus abibit iners.

315Paene suis ad te manibus deducit amantem;

utere mandatis simplicitate viri.

Sola iaces viduo tam longa nocte cubili,

in viduo iaceo solus et ipse toro:

te mihi meque tibi communia gaudia iungant,

320candidior medio nox erit illa die.

Tunc ego iurabo quaevis tibi numina meque

astringam verbis in sacra iura tuis;

tunc ego, si non est fallax fiducia nostra,

efficiam praesens ut mea regna petas.

325Si pudet et metuis ne me videare secuta,

ipse reus sine te criminis huius ero.

Nam sequar Aegidae factum fratrumque tuorum;

exemplo tangi non propiore potes.

Te rapuit Theseus, geminas Leucippidas illi;

330quartus in exemplis adnumerabor ego.

Troia classis adest armis instructa virisque;

iam facient celeres remus et aura vias.

Ibis Dardanias ingens regina per urbes,

teque novam credet vulgus adesse deam,

335quaque feres gressus, adolebunt cinnama flammae,

caesaque sanguineam victima planget humum.

Dona pater fratresque et cum genetrice sorores

Iliadesque omnes totaque Troia dabit.

Ei mihi! pars a me vix dicitur ulla futuri;

340plura feres quam quae littera nostra refert.

Nec tu rapta time ne nos fera bella sequantur,

concitet et vires Graecia magna suas.

Tot prius abductis ecqua est repetita per arma?

Crede mihi, vanos res habet ista metus.

345Nomine ceperunt Aquilonis Erechthida Thraces,

et tuta a bello Bistonis ora fuit;

Phasida puppe nova vexit Pagasaeus Iason,

laesa neque est Colcha Thessala terra manu;

te quoque qui rapuit, rapuit Minoida Theseus;

350nulla tamen Minos Cretas ad arma vocat.

Terror in his ipso maior solet esse periclo;

quaeque timere licet pertimuisse pudet.

Finge tamen, si vis, ingens consurgere bellum;

et mihi sunt vires, et mea tela nocent.

355Nec minor est Asiae quam vestrae copia terrae;

illa viris dives, dives abundat equis.

Nec plus Atrides animi Menelaus habebit

quam Paris, aut armis anteferendus erit.

Paene puer caesis abducta armenta recepi

360hostibus et causam nominis inde tuli;

paene puer iuvenes vario certamine vici,

in quibus Ilioneus Deiphobusque fuit.

Neve putes non me nisi comminus esse timendum,

figitur in iusso nostra sagitta loco.

365Non potes haec illi primae dare facta iuventae;

instruere Atriden non potes arte mea.

Omnia si dederis, numquid dabis Hectora fratrem?

Unus is innumeri militis instar erit.

Quid valeam nescis, et te mea robora fallunt;

370ignoras cui sis nupta futura viro.

Aut igitur nullo belli repetere tumultu,

aut cedent Marti Dorica castra meo.

Nec tamen indigner pro tanta sumere ferrum

coniuge; certamen praemia magna movent.

375Tu quoque, si de te totus contenderit orbis,

nomen ab aeterna posteritate feres;

spe modo non timida dis hinc egressa secundis

exige cum plena munera pacta fide.