Tēmpŭs ăd hōc lūstrīs bīs iām mĭhĭ quīnquĕ pĕrāctīs
ōmnĕ fŭīt Mūsaē ‖ cārmĕn ĭnērmĕ mĕaē;
nūllăquĕ, quaē pōssīt, scrīptīs tōt mīlĭbŭs, ēxstāt
līttĕră Nāsōnīs ‖ sānguĭnŏlēntă lĕgī;
nēc quēmquām nōstrī, nĭsĭ mē, laēsērĕ lĭbēllī,5
ārtĭfĭcīs pĕrĭīt ‖ cūm căpŭt Ārtĕ sŭā.
Ūnŭs, ĕt hōc īpsum ēst īniūrĭă māgnă, pĕrēnnēm
cāndōrīs tĭtŭlūm ‖ nōn sĭnĭt ēssĕ mĕī.
Quīsquĭs ĭs ēst, nām nōmĕn ădhūc ūtcūmquĕ tăcēbō,
cōgĭt ĭnāssuētās ‖ sūmĕrĕ tēlă mănūs.10
Īllĕ rĕlēgātūm gĕlĭdōs Ăquĭlōnĭs ăd ōrtūs
nōn sĭnĭt ēxĭlĭō ‖ dēlĭtŭīssĕ mĕō,
vūlnĕrăque īnmītīs rĕquĭēm quaērēntĭă vēxāt,
iāctăt ĕt īn tōtō ‖ nōmĭnă nōstră fŏrō,
pērpĕtŭōquĕ mĭhī sŏcĭātām foēdĕrĕ lēctī15
nōn pătĭtūr mĭsĕrī ‖ fūnĕră flērĕ vĭrī;
cūmque ĕgŏ quāssă mĕaē cōmplēctār mēmbră cărīnaē,
naūfrăgĭī tăbŭlās ‖ pūgnăt hăbērĕ mĕī,
ēt, quī dēbŭĕrāt sŭbĭtās ēxtīnguĕrĕ flāmmās,
hīc praēdām mĕdĭō ‖ rāptŏr ăb īgnĕ pĕtīt.20
Nītĭtŭr ūt prŏfŭgaē dēsīnt ălĭmēntă sĕnēctaē.
Heū quānto ēst nōstrīs ‖ dīgnĭŏr īpsĕ mălīs!
Dī mĕlĭūs, quōrūm lōngē mĭhĭ māxĭmŭs īlle ēst,
quī nōstrās ĭnŏpēs ‖ nōlŭĭt ēssĕ vĭās.
Huīc ĭgĭtūr mĕrĭtās grātēs, ŭbĭcūmquĕ lĭcēbīt,25
prō tām mānsuētō ‖ pēctŏrĕ sēmpĕr ăgām.
Aūdĭĕt hōc Pōntūs. Făcĭēt quŏquĕ fōrsĭtăn īdēm
tērră sĭt ūt prŏpĭōr ‖ tēstĭfĭcāndă mĭhī.
Āt tĭbĭ, cālcāstī quī mē, vĭŏlēntĕ, iăcēntēm,
quōd lĭcĕt ēt mĭsĕrō, ‖ dēbĭtŭs hōstĭs ĕrō.30
Dēsĭnĕt ēssĕ prĭūs cōntrārĭŭs īgnĭbŭs ūmōr,
iūnctăquĕ cūm lūnā ‖ lūmĭnă sōlĭs ĕrūnt,
pārsque ĕădēm caēlī Zĕphўrōs ēmīttĕt ĕt Eūrōs,
ēt tĕpĭdūs gĕlĭdō ‖ flābĭt ăb āxĕ Nŏtūs,
ēt nŏvă frātērnō vĕnĭēt cōncōrdĭă fūmō,35
quēm vĕtŭs āccēnsā ‖ sēpărăt īră pўrā,
ēt vēr aūtūmnō, brūmaē mīscēbĭtŭr aēstās,
ātque ĕădēm rĕgĭō ‖ vēspĕr ĕt ōrtŭs ĕrīt,
quām mĭhĭ sīt tēcūm pŏsĭtīs, quaē sūmpsĭmŭs, ārmīs
grātĭă, cōmmīssīs, ‖ īmprŏbĕ, rūptă tŭīs.40
Pāx ĕrĭt haēc nōbīs, dōnēc mĭhĭ vītă mănēbīt,
cūm pĕcŏre īnfīrmō ‖ quaē sŏlĕt ēssĕ lŭpīs.
Prīmă quĭdēm coēptō cōmmīttām proēlĭă vērsū,
nōn sŏlĕānt quāmvīs ‖ hōc pĕdĕ bēllă gĕrī.
Ūtquĕ pĕtīt prīmō plēnūm flāvēntĭs hărēnaē45
nōndūm cālfāctī ‖ mīlĭtĭs hāstă sŏlūm,
sīc ĕgŏ tē nōndūm fērrō iăcŭlābŏr ăcūtō,
prōtĭnŭs īnvīsūm ‖ nēc pĕtĕt hāstă căpūt,
ēt nĕquĕ nōmĕn ĭn hōc nēc dīcām fāctă lĭbēllō,
tēquĕ brĕvī quī sīs ‖ dīssĭmŭlārĕ sĭnām.50
Pōstmŏdŏ, sī pērgēs, īn tē mĭhĭ lībĕr ĭāmbūs
tīnctă Lўcāmbēō ‖ sānguĭnĕ tēlă dăbīt.
Nūnc, quō Bāttĭădēs ĭnĭmīcūm dēvŏvĕt Ībīn,
hōc ĕgŏ dēvŏvĕō ‖ tēquĕ tŭōsquĕ mŏdō.
Ūtque īlle, hīstŏrĭīs īnvōlvām cārmĭnă caēcīs,55
nōn sŏlĕām quāmvīs ‖ hōc gĕnŭs īpsĕ sĕquī.
Īllĭŭs āmbāgēs ĭmĭtātŭs ĭn Ībĭdĕ dīcār
ōblītūs mōrīs ‖ iūdĭcĭīquĕ mĕī.
Ēt, quŏnĭām quī sīs nōndūm quaērēntĭbŭs ēdō,
Ībĭdĭs īntĕrĕā ‖ tū quŏquĕ nōmĕn hăbē.60
Ūtquĕ mĕī vērsūs ălĭquāntūm nōctĭs hăbēbūnt,
sīc vītaē sĕrĭēs ‖ tōtă sĭt ātră tŭaē.
Haēc tĭbĭ nātālī făcĭtō Iānīquĕ Kălēndīs
nōn mēntītūrō ‖ quīlĭbĕt ōrĕ lĕgāt.
Dī mărĭs ēt tērraē, quīque hīs mĕlĭōră tĕnētīs65
īntēr dīvērsōs ‖ cūm Iŏvĕ rēgnă pŏlōs,
hūc, prĕcŏr, hūc vēstrās ōmnēs ādvērtĭtĕ mēntēs,
ēt sĭnĭte ōptātīs ‖ pōndŭs ĭnēssĕ mĕīs.
Īpsăquĕ tū tēllūs, īpsūm cūm flūctĭbŭs aēquōr,
īpsĕ mĕās aēthēr ‖ āccĭpĕ sūmmĕ prĕcēs,70
sīdĕrăque ēt rădĭīs cīrcūmdătă sōlĭs ĭmāgŏ,
lūnăquĕ, quaē nūmquām ‖ quō prĭŭs ōrbĕ mĭcās,
nōxquĕ tĕnēbrārūm spĕcĭē rĕvĕrēndă tŭārūm,
quaēquĕ rătūm trĭplĭcī ‖ pōllĭcĕ nētĭs ŏpūs,
quīquĕ pĕr īnfērnās hōrrēndō mūrmŭrĕ vāllēs75
īnpēriūrātaē ‖ lābĕrĭs āmnĭs ăquaē,
quāsquĕ fĕrūnt tōrtō vīttātīs ānguĕ căpīllīs
cārcĕrĭs ōbscūrās ‖ āntĕ sĕdērĕ fŏrēs,
vōs quŏquĕ, plēbs sŭpĕrūm, Faūnī Sătўrīquĕ lărēsquĕ
Flūmĭnăque ēt Nŷmphaē ‖ sēmĭdĕūmquĕ gĕnūs,80
dēnĭque ăb āntīquō dīvī vĕtĕrēsquĕ nŏvīquĕ
īn nōstrūm cūnctī ‖ tēmpŭs ădēstĕ Chăō,
cārmĭnă dūm căpĭtī mălĕ fīdō dīră cănūntūr,
ēt pĕrăgūnt pārtēs ‖ īră dŏlōrquĕ sŭās.
Ānnŭĭte ōptātīs ōmnēs ēx ōrdĭnĕ nōstrīs,85
ēt sīt pārs vōtī ‖ nūllă cădūcă mĕī.
quaēquĕ prĕcōr fīānt, ūt nōn mĕă dīctă, sĕd īllă
Pāsĭphăēs gĕnĕrī ‖ vērbă fŭīssĕ pŭtēt.
Quāsque ĕgŏ trānsĭĕrō poēnās, pătĭātŭr ĕt īllās:
plēnĭŭs īngĕnĭō ‖ sīt mĭsĕr īllĕ mĕō.90
Nēvĕ mĭnūs nŏcĕānt fīctum ēxsēcrāntĭă nōmēn
vōtă, mĭnūs māgnōs ‖ cōmmŏvĕāntvĕ dĕōs,
īllum ĕgŏ dēvŏvĕō, quēm mēns īntēllĕgĭt, Ībīn,
quī sē scīt fāctīs ‖ hās mĕrŭīssĕ prĕcēs.
Nūllă mŏra ēst īn mē: pĕrăgām rătă vōtă săcērdōs.95
Quīsquĭs ădēs sācrīs, ‖ ōrĕ făvētĕ, mĕīs.
Quīsquĭs ădēs sācrīs, lūgūbrĭă dīcĭtĕ vērbă,
ēt flētū mădĭdīs ‖ Ībĭn ădītĕ gĕnīs:
ōmĭnĭbūsquĕ mălīs pĕdĭbūsque ōccūrrĭtĕ laēvīs,
ēt nīgraē vēstēs ‖ cōrpŏră vēstră tĕgānt.100
Tū quŏquĕ, quīd dŭbĭtās fērālēs sūmĕrĕ vīttās?
Iām stăt, ŭt īpsĕ vĭdēs, ‖ fūnĕrĭs āră tŭī.
Pōmpă părātă tĭbi ēst: vōtīs mŏră trīstĭbŭs ābsīt:
dā iŭgŭlūm cūltrīs ‖ hōstĭă dīră mĕīs.
Tērră tĭbī frūgēs, āmnīs tĭbĭ dēnĕgĕt ūndās,105
dēnĕgĕt āfflātūs ‖ vēntŭs ĕt aūră sŭōs.
Nēc tĭbĭ Sōl călĭdūs nēc sīt tĭbĭ lūcĭdă Phoēbē,
dēstītuānt ŏcŭlōs ‖ sīdĕră clāră tŭōs.
Nēc sē Vūlcānūs nēc sē tĭbĭ praēbĕăt āēr,
nēc tĭbĭ dēt tēllūs ‖ nēc tĭbĭ Pōntŭs ĭtēr.110
Ēxŭl ĭnōps ērrēs ălĭēnăquĕ līmĭnă lūstrēs,
ēxĭgŭūmquĕ pĕtās ‖ ōrĕ trĕmēntĕ cĭbūm.
Nēc cōrpūs quĕrŭlō nēc mēns văcĕt aēgră dŏlōrĕ,
nōsquĕ dĭē grăvĭōr ‖ sīt tĭbĭ, nōctĕ dĭēs.
Sīsquĕ mĭsēr sēmpēr nēc sīs mĭsĕrābĭlĭs ūllī:115
gaūdĕăt ādvērsīs ‖ fēmĭnă vīrquĕ tŭīs.
Āccēdāt lăcrĭmīs ŏdĭūm, dīgnūsquĕ pŭtērīs
quī, mălă cūm tŭlĕrīs ‖ plūrĭmă, plūră fĕrās.
Sītquĕ, quŏd ēst rārūm, sŏlĭtō dēfēctă făvōrĕ
fōrtūnaē făcĭēs ‖ īnvĭdĭōsă tŭaē.120
Caūsăquĕ nōn dēsīt, dēsīt tĭbĭ cōpĭă mōrtīs:
ōptātām fŭgĭāt ‖ vītă cŏāctă nĕcēm.
Lūctātūsquĕ dĭū crŭcĭātōs dēsĕrăt ārtūs
spīrĭtŭs ēt lōngā ‖ tōrquĕăt āntĕ mŏrā.
Ēvĕnĭēnt. Dĕdĭt īpsĕ mĭhī mŏdŏ sīgnă fŭtūrī125
Phoēbŭs, ĕt ā laēvā ‖ maēstă vŏlāvĭt ăvīs.
Cērte ĕgŏ, quaē vŏvĕō, sŭpĕrōs mōtūră pŭtābō
spēquĕ tŭaē mōrtīs, ‖ pērfĭdĕ, sēmpĕr ălār.
Ēt prĭŭs hānc ănĭmām, nĭmĭūm tĭbĭ saēpĕ pĕtītām,
aūfĕrĕt īllă dĭēs ‖ quaē mĭhĭ sēră vĕnīt,130
quām dŏlŏr hīc ūmquām spătĭo ēvānēscĕrĕ pōssīt,
lēnĭăt aūt ŏdĭūm ‖ tēmpŭs ĕt hōră mĕūm.
Pūgnābūnt ārcū dūm Thrācĕs, Ĭāzўgĕs hāstā,
dūm tĕpĭdūs Gāngēs, ‖ frīgĭdŭs Hīstĕr ĕrīt,
rōbŏră dūm mōntēs, dūm mōllĭă pābŭlă cāmpī,135
dūm Tĭbĕrīs lĭquĭdās ‖ Tūscŭs hăbēbĭt ăquās,
tēcūm bēllă gĕrām; nēc mōrs mĭhĭ fīnĭĕt īrās,
saēvă sĕd īn Mānīs ‖ Mānĭbŭs ārmă dăbīt.
Tūm quŏquĕ, cūm fŭĕrō văcŭās dīlāpsŭs ĭn aūrās,
ēxsānguīs mōrēs ‖ ōdĕrĭt ūmbră tŭōs.140
Tūm quŏquĕ fāctōrūm vĕnĭām mĕmŏr ūmbră tŭōrūm,
īnsĕquăr ēt vūltūs ‖ ōssĕă fōrmă tŭōs.
Sīve ĕgŏ, quōd nōlīm, lōngīs cōnsūmptŭs ăb ānnīs,
sīvĕ mănū fāctā ‖ mōrtĕ sŏlūtŭs ĕrō,
sīvĕ pĕr īnmēnsās iāctābōr naūfrăgŭs ūndās,145
nōstrăquĕ lōngīnquūs ‖ vīscĕră pīscĭs ĕdēt,
sīvĕ pĕrēgrīnaē cārpēnt mĕă mēmbră vŏlūcrēs,
sīvĕ mĕō tīnguēnt ‖ sānguĭnĕ rōstră lŭpī,
sīve ălĭquīs dīgnātŭs ĕrīt sūppōnĕrĕ tērraē
ēt dărĕ plēbĕĭō ‖ cōrpŭs ĭnānĕ rŏgō,150
quīcquĭd ĕrō, Stўgĭīs ērūmpĕrĕ nītăr ăb ōrīs,
ēt tēndām gĕlĭdās ‖ ūltŏr ĭn ōră mănūs.
Mē vĭgĭlāns cērnēs, tăcĭtīs ĕgŏ nōctĭs ĭn ūmbrīs
ēxcŭtĭām sōmnōs ‖ vīsŭs ădēssĕ tŭōs.
Dēnĭquĕ quīcquĭd ăgēs, ānte ōs ŏcŭlōsquĕ vŏlābō155
ēt quĕrăr, ēt nūllā ‖ sēdĕ quĭētŭs ĕrīs.
Vērbĕră saēvă dăbūnt sŏnĭtūm nēxaēquĕ cŏlūbraē:
cōnscĭă fūmābūnt ‖ sēmpĕr ăd ōră făcēs.
Hīs vīvūs Fŭrĭīs ăgĭtābĕrĕ, mōrtŭŭs īsdēm:
ēt brĕvĭōr poēnā ‖ vītă fŭtūră tŭa ēst.160
Nēc tĭbĭ cōntīngēt fūnūs lăcrĭmaēquĕ tŭōrūm;
īndēplōrātūm ‖ prōĭcĭērĕ căpūt,
cārnĭfĭcīsquĕ mănū pŏpŭlō plaūdēntĕ trăhērīs,
īnfīxūsquĕ tŭīs ‖ ōssĭbŭs ūncŭs ĕrīt.
Īpsaē tē fŭgĭēnt, quaē cārpūnt ōmnĭă, flāmmaē:165
rēspŭĕt īnvīsūm ‖ iūstă cădāvĕr hŭmūs
ūnguĭbŭs ēt rōstrō tārdūs trăhĕt īlĭă vūltūr,
ēt scīndēnt ăvĭdī ‖ pērfĭdă cōrdă cănēs.
Dēquĕ tŭō fīēt (lĭcĕt hāc sīs laūdĕ sŭpērbūs)
īnsătĭābĭlĭbūs ‖ cōrpŏrĕ rīxă lŭpīs.170
Īn lŏca ăb Ēlўsĭīs dīvērsă fŭgābĕrĕ cāmpīs,
quāsquĕ tĕnēt sēdēs ‖ nōxĭă tūrbă, cŏlēs.
Sīsўphŭs ēst īllīc sāxūm vōlvēnsquĕ pĕtēnsquĕ,
quīque ăgĭtūr răpĭdaē ‖ vīnctŭs ăb ōrbĕ rŏtaē,
quaēquĕ gĕrūnt ŭmĕrīs pĕrĭtūrās Bēlĭdĕs ūndās,175
ēxŭlĭs Aēgŷptī, ‖ tūrbă crŭēntă, nŭrūs;
pōmă pătēr Pĕlŏpīs praēsēntĭă quaērĭt ĕt īdēm
sēmpĕr ĕgēt lĭquĭdīs ‖ sēmpĕr ăbūndăt ăquīs;
iūgĕrĭbūsquĕ nŏvēm sūmmūs quī dīstăt ăb īmō
vīscĕrăque āssĭdŭaē ‖ dēbĭtă praēbĕt ăvī.180
Hīc tĭbĭ dē Fŭrĭīs scīndēt lătŭs ūnă flăgēllō,
ūt scĕlĕrīs nŭmĕrōs ‖ cōnfĭtĕārĕ tŭī,
āltĕră Tārtărĕīs sēctōs dăbĭt ānguĭbŭs ārtūs,
tērtĭă fūmāntēs ‖ īncŏquĕt īgnĕ gĕnās.
Nōxĭă mīllĕ mŏdīs lăcĕrābĭtŭr ūmbră, tŭāsquĕ185
Aēăcŭs īn poēnās ‖ īngĕnĭōsŭs ĕrīt.
Īn tē trānscrībēt vĕtĕrūm tōrmēntă vĭrōrūm
ōmnĭbŭs āntīquīs ‖ caūsă quĭētĭs ĕrīs.
Sīsўphĕ, cuī trādās rĕvŏlūbĭlĕ pōndŭs hăbēbīs:
vērsābūnt cĕlĕrēs ‖ nūnc nŏvă mēmbră rŏtaē.190
Hīc ĕt ĕrīt rāmōs frūstrā quī cāptĕt ĕt ūndās:
hīc īncōnsūmptō ‖ vīscĕrĕ pāscĕt ăvīs.
Nēc mōrtīs poēnās mōrs āltĕră fīnĭĕt hūiūs,
hōrăque ĕrīt tāntīs ‖ ūltĭmă nūllă mălīs.
Īnde ĕgŏ paūcă cănām, frōndēs ūt sīquĭs ăb Īdā195
aūt sūmmām Lĭbўcō ‖ dē mărĕ cārpăt ăquām.
Nām nĕquĕ, quōt flōrēs Sĭcŭlā nāscāntŭr ĭn Hŷblā,
quōtvĕ fĕrāt, dīcām, ‖ tērră Cĭlīssă crŏcōs,
nēc, cūm trīstĭs hĭēms Ăquĭlōnĭs ĭnhōrrŭĭt ālīs,
quām mūltā fīāt ‖ grāndĭnĕ cānŭs Ăthōs.200
Nēc mălă vōcĕ mĕā pŏtĕrūnt tŭă cūnctă rĕfērrī,
ōră lĭcēt trĭbŭās ‖ mūltĭplĭcātă mĭhī.
Tōt tĭbĭ vaē mĭsĕrō vĕnĭēnt tālēsquĕ rŭīnaē,
ūt cōgi īn lăcrĭmās ‖ mē quŏquĕ pōssĕ pŭtēm.
Īllaē mē lăcrĭmaē făcĭēnt sĭnĕ fīnĕ bĕātūm205
dūlcĭŏr hīc rīsū ‖ tūm mĭhĭ flētŭs ĕrīt.
Nātŭs ĕs īnfēlīx, ĭtă dī vŏlŭērĕ, nĕc ūllă
cōmmŏdă nāscēntī ‖ stēllă lĕvīsvĕ fŭīt.
Nōn Vĕnŭs ādfūlsīt, nōn īllā Iūppĭtĕr hōrā,
Lūnăquĕ nōn āptō ‖ Sōlquĕ fŭērĕ lŏcō.210
Nēc sătĭs ūtĭlĭtēr pŏsĭtōs tĭbĭ praēbŭĭt īgnēs
quēm pĕpĕrīt māgnō ‖ lūcĭdă Māiă Iŏvī.
Tē fĕră nēc quīcquām plăcĭdūm spōndēntĭă Mārtīs
sīdĕră prēssērūnt ‖ fālcĭfĕrīquĕ sĕnīs.
Lūx quŏquĕ nātālīs, nēquīd nĭsĭ trīstĕ vĭdērēs,215
tūrpĭs ĕt īndūctīs ‖ nūbĭbŭs ātră fŭīt.
Haēc ēst, īn fāstīs cuī dāt grăvĭs Āllĭă nōmēn;
quaēquĕ dĭēs Ībīn, ‖ pūblĭcă dāmnă tŭlīt.
Quī sĭmŭl īnpūrā mātrīs prōlāpsŭs ăb ālvō
Cīnўphĭām foēdō ‖ cōrpŏrĕ prēssĭt hŭmūm,220
sēdĭt ĭn ādvērsō nōctūrnūs cūlmĭnĕ būbŏ,
fūnĕrĕōquĕ grăvēs ‖ ēdĭdĭt ōrĕ sŏnōs.
Prōtĭnŭs Eūmĕnĭdēs lāvērĕ pălūstrĭbŭs ūndīs.
Quā căvă dē Stўgĭīs ‖ flūxĕrăt ūndă vădīs,
pēctŏrăque ūnxērūnt Ĕrĕbēaē fēllĕ cŏlūbraē225
tērquĕ crŭēntātās ‖ īncrĕpŭērĕ mănūs
gūttŭrăque īnbŭĕrūnt īnfāntĭă lāctĕ cănīnō:
hīc prīmūs pŭĕrī ‖ vēnĭt ĭn ōră cĭbūs.
Pērbĭbĭt īndĕ sŭaē răbĭēm nūtrīcĭs ălūmnūs,
lātrăt ĕt īn tōtō ‖ vērbă cănīnă fŏrō.230
Mēmbrăquĕ vīnxērūnt tīnctīs fērrūgĭnĕ pānnīs,
ā mălĕ dēsērtō ‖ quōs răpŭērĕ rŏgō,
ēt, nē nōn fūltūm nūdā tēllūrĕ iăcērēt,
mōllĕ sŭpēr sĭlĭcēs ‖ īnpŏsŭērĕ căpūt.
Iāmquĕ rĕcēssūraē vĭrĭdī dē stīpĭtĕ fāctās235
ādmōrūnt ŏcŭlīs ‖ ūsquĕ sŭb ōră făcēs.
Flēbăt ŭt ēst fūmīs īnfāns cōntāctŭs ămārīs:
dē trĭbŭs ēst cūm sīc ‖ ūnă lŏcūtă sŏrōr:
"tēmpŭs ĭn īnmēnsūm lăcrĭmās tĭbĭ mōvĭmŭs īstās,
quaē sēmpēr caūsā ‖ sūffĭcĭēntĕ cădēnt."240
Dīxĕrăt: āt Clōthō iūssīt prōmīssă vălērĕ,
nēvĭt ĕt īnfēstā ‖ stāmĭnă pūllă mănū,
ēt, nē lōngă sŭō praēsāgĭă dīcĕrĕt ōrĕ,
"fātă cănēt vātēs ‖ quī tŭă," dīxĭt "ĕrīt."
Īlle ĕgŏ sūm vātēs: ēx mē tŭă vūlnĕră dīscēs,245
dēnt mŏdŏ dī vīrēs ‖ īn mĕă vērbă sŭās;
cārmĭnĭbūsquĕ mĕīs āccēdēnt pōndĕră rērūm,
quaē rătă pēr lūctūs ‖ ēxpĕrĭērĕ tŭōs.
Nēvĕ sĭne ēxēmplīs aēvī crŭcĭērĕ prĭōrīs,
sīnt tŭă Trōiānīs ‖ nōn lĕvĭōră mălīs.250
Quāntăquĕ clāvĭgĕrī Poēāntĭŭs Hērcŭlĭs hērēs,
tāntă vĕnēnātō ‖ vūlnĕră crūrĕ gĕrās.
Nēc lĕvĭūs dŏlĕās quām quī bĭbĭt ūbĕră cērvaē
ārmātīquĕ tŭlīt ‖ vūlnŭs, ĭnērmĭs ŏpēm,
quīque ăb ĕquō praēcēps ĭn Ălēĭă dēcĭdĭt ārvă,255
ēxĭtĭō făcĭēs ‖ cuī sŭă paēnĕ fŭīt.
Īd quŏd Ămŷntŏrĭdēs vĭdĕās trĕpĭdūmquĕ mĭnīstrō
praētēmptēs băcŭlō ‖ lūmĭnĭs ōrbŭs ĭtēr.
Nēc plūs āspĭcĭās quām quēm sŭă fīlĭă rēxīt,
ēxpērtūs scĕlŭs ēst ‖ cūiŭs ŭtērquĕ părēns;260
quālĭs ĕrāt pōstquam ēst iūdēx dē lītĕ iŏcōsā
sūmptŭs, Ăpōllĭnĕā ‖ clārŭs ĭn ārtĕ sĕnēx,
quālĭs ĕt īllĕ fŭīt, quō praēcĭpĭēntĕ cŏlūmbă
ēst dătă Pāllădĭaē ‖ praēvĭă dūxquĕ rătī,
quīque ŏcŭlīs cărŭīt, pēr quōs mălĕ vīdĕrăt aūrūm,265
īnfĕrĭās nātō ‖ quōs dĕdĭt ōrbă părēns;
pāstŏr ŭt Aētnaēūs, cuī cāsūs āntĕ fŭtūrōs
Tēlĕmŭs Eūrўmĭdēs ‖ vātĭcĭnātŭs ĕrāt;
ūt dŭŏ Phīnīdaē, quĭbŭs īdēm lūmĕn ădēmīt
quī dĕdĭt; ūt Thămўraē ‖ Dēmŏdŏcīquĕ căpūt.270
Sīc ălĭquīs tŭă mēmbră sĕcēt, Sātūrnŭs ŭt īllās
sūbsĕcŭīt pārtēs ‖ ūndĕ crĕātŭs ĕrāt.
Nēc tĭbĭ sīt tŭmĭdīs mĕlĭōr Nēptūnŭs ĭn ūndīs,
quām cuī sūnt sŭbĭtaē ‖ frātĕr ĕt ūxŏr ăvēs,
sōllērtīquĕ vĭrō, lăcĕraē quēm frāctă tĕnēntēm275
mēmbră rătīs Sĕmĕlēs ‖ ēst mĭsĕrātă sŏrōr.
Vēl tŭă, nē poēnaē gĕnŭs hōc cōgnōvĕrĭt ūnūs,
vīscĕră dīvērsīs ‖ scīssă fĕrāntŭr ĕquīs.
Vēl, quaē quī rĕdĭmī Rōmānō tūrpĕ pŭtāvīt
ā dŭcĕ Pūnĭcĕō ‖ pērtŭlĭt, īpsĕ fĕrās.280
Nēc tĭbĭ sūbsĭdĭō praēsēns sīt nūmĕn, ŭt īllī,
cuī nĭhĭl Hērcēī ‖ prōfŭĭt āră Iŏvīs.
Ūtquĕ dĕdīt sāltūs dē sūmmā Thēssălŭs Ōssā,
tū quŏquĕ sāxōsō ‖ praēcĭpĭtērĕ iŭgō.
Aūt vĕlŭt Eūrўlŏchī, quī scēptrūm cēpĭt ăb īllō,285
sīnt ārtūs ăvĭdīs ‖ ānguĭbŭs ēscă tŭī.
Vēl tŭă mātūrēt, sīcūt Mīnōĭă fātă,
pēr căpŭt īnfūsaē ‖ fērvĭdŭs ūmŏr ăquaē.
Ūtquĕ părum īnmītīs, sēd nōn īnpūnĕ, Prŏmētheūs
āĕrĭās vŏlŭcrēs ‖ sānguĭnĕ fīxŭs ălās.290
Aūt, ŭt Ĕrēchthīdēs māgnō tĕr ăb Hērcŭlĕ vīctūs,
caēsŭs ĭn īnmēnsūm ‖ prōĭcĭārĕ frĕtūm.
Aūt, ŭt Ămŷntĭădēn, tūrpī dīlēctŭs ămōrĕ
ōdĕrĭt ēt saēvō ‖ vūlnĕrĕt ēnsĕ pŭēr.
Nēc tĭbĭ fīdă măgīs mīscērī pōcŭlă pōssīnt,295
quām quī cōrnĭgĕrō ‖ dē Iŏvĕ nātŭs ĕrāt.
Mōrĕ vĕl īntĕrĕās cāptī sūspēnsŭs Ăchaēī,
quī mĭsĕr aūrĭfĕrā ‖ tēstĕ pĕpēndĭt ăquā.
Aūt, ŭt Ăchīllīdēn cōgnātō nōmĭnĕ clārūm,
ōpprĭmăt hōstīlī ‖ tēgŭlă iāctă mănū.300
Nēc tŭă quām Pŷrrhī fēlīcĭŭs ōssă quĭēscānt,
spārsă pĕr Āmbrăcĭās ‖ quaē iăcŭērĕ vĭās.
Nātăque ŭt Aēăcĭdaē iăcŭlīs mŏrĭārĭs ădāctīs:
nōn lĭcĕt hōc Cĕrĕrī ‖ dīssĭmŭlārĕ săcrūm.
Ūtquĕ nĕpōs dīctī nōstrō mŏdŏ cārmĭnĕ rēgīs305
cānthărĭdūm sūcōs ‖ dāntĕ părēntĕ bĭbās.
Aūt pĭă tē caēsō dīcātŭr ădūltĕră, sīcūt
quā cĕcĭdīt Leūcōn ‖ vīndĭcĕ dīctă pĭa ēst.
Īnquĕ pўrām tēcūm cārīssĭmă cōrpŏră mīttās,
quēm fīnēm vītaē ‖ Sārdănăpāllŭs hăbēt.310
Ūtquĕ Iŏvīs Lĭbўcī tēmplūm vĭŏlārĕ părāntēs,
āctă Nŏtō vūltūs ‖ cōndăt hărēnă tŭōs.
Ūtquĕ nĕcātōrūm Dārēī fraūdĕ sĕcūndī,
sīc tŭă sūbsīdēns ‖ dēvŏrĕt ōră cĭnīs.
Aūt, ŭt ŏlīvĭfĕrā quōndām Sĭcyŏnē prōfēctō,315
sīt frīgūs mōrtīs ‖ caūsă fămēsquĕ tŭaē.
Aūt, ŭt Ătārnītēs, īnsūtūs pēllĕ iŭvēncī
tūrpĭtĕr ād dŏmĭnūm ‖ praēdă fĕrārĕ tŭūm.
Īnquĕ tŭō thălămō rītū iŭgŭlērĕ Phĕraēī,
quī dătŭs ēst lētō ‖ cōniŭgĭs ēnsĕ sŭaē.320
Quōsquĕ pŭtās fīdōs, ūt Lārīsaēŭs Ăleūās,
vūlnĕrĕ nōn fīdōs ‖ ēxpĕrĭārĕ tŭō.
Ūtquĕ Mĭlō, sūb quō crŭcĭāta ēst Pīsă tўrānnō,
vīvŭs ĭn ōccūltās ‖ praēcĭpĭtērĭs ăquās.
Quaēque ĭn Ăphīdāntūm Phўlăcēsĭă rēgnă tĕnēntēm325
ā Iŏvĕ vēnērūnt, ‖ tē quŏquĕ tēlă pĕtānt.
Aūt ŭt Ămāstrĭăcīs quōndām Lēnaēŭs ăb ōrīs,
nūdŭs Ăchīllēā ‖ dēstĭtŭārĭs hŭmō.
Ūtquĕ vĕl Eūrўdămās tēr cīrcūm būstă Thrăsŷllī
ēst Lārīsaēīs ‖ rāptŭs ăb hōstĕ rŏtīs,330
vēl quī quaē fŭĕrāt tūtātūs moēnĭă saēpĕ
cōrpŏrĕ lūstrāvīt ‖ nōn dĭŭtūrnă sŭō,
ūtquĕ nŏvūm pāssā gĕnŭs Hīppŏmĕnēĭdĕ poēnaē
trāctŭs ĭn Āctaēā ‖ fērtŭr ădūltĕr hŭmō,
sīc, ŭbĭ vītă tŭōs īnvīsă rĕlīquĕrĭt ārtūs,335
ūltōrēs răpĭānt ‖ tūrpĕ cădāvĕr ĕquī.
Vīscĕră sīc ălĭquīs scŏpŭlūs tŭă fīgăt, ŭt ōlīm
fīxă sŭb Eūbŏĭcō ‖ Grāiă fŭērĕ sĭnū.
Ūtquĕ fĕrōx pĕrĭīt ēt fūlmĭne ĕt aēquŏrĕ rāptōr,
sīc tē mērsūrās ‖ ādiŭvĕt īgnĭs ăquās.340
Mēns quŏquĕ sīc Fŭrĭīs vēcōrs ăgĭtētŭr, ŭt īllī
ūnūm quī tōtō ‖ cōrpŏrĕ vūlnŭs hăbēt,
ūtquĕ Drўāntĭădaē Rhŏdŏpēĭă rēgnă tĕnēntī,
īn gĕmĭnō dīspār ‖ cuī pĕdĕ cūltŭs ĕrāt;
ūt fŭĭt Oētaēō quōndām gĕnĕrōquĕ drăcōnūm345
Tīsămĕnīquĕ pătrī ‖ Cāllĭrhŏēsquĕ vĭrō.
Nēc tĭbĭ cōntīngāt mātrōnă pŭdīcĭŏr īllā,
quā pŏtŭīt Tŷdeūs ‖ ērŭbŭīssĕ nŭrū,
quaēquĕ sŭī vĕnĕrēm iūnxīt cūm frātrĕ mărītī
Lōcrĭs ĭn āncīllaē ‖ dīssĭmŭlātă nĕcē.350
Tām quŏquĕ dī făcĭānt pōssīs gaūdērĕ fĭdēlī
cōniŭgĕ quām Tălăī ‖ Tŷndărĕīquĕ gĕnēr,
quaēquĕ părārĕ sŭīs lētūm pătrŭēlĭbŭs aūsaē
Bēlĭdĕs āssĭdŭā ‖ cōllă prĕmūntŭr ăquā
Bŷblĭdŏs ēt Cănăcēs, sīcūt făcĭt, ārdĕăt īgnĕ,355
nēc nĭsĭ pēr crīmēn ‖ sīt tĭbĭ fīdă sŏrōr.
Fīlĭă sī fŭĕrīt, sīt quōd Pĕlŏpēă Thўēstaē,
Mŷrrhă sŭō pātrī ‖ Nŷctĭmĕnēquĕ sŭō.
Nēvĕ măgīs pĭă sīt căpĭtīquĕ părēntĭs ămīcă
quām sŭă vēl Ptĕrĕlaē, ‖ vēl tĭbĭ, Nīsĕ, fŭīt,360
īnfāmēmquĕ lŏcūm scĕlĕrīs quaē nōmĭnĕ fēcīt,
prēssĭt ĕt īndūctīs ‖ mēmbră pătērnă rŏtīs.
Ūt iŭvĕnēs pĕrĕās quōrūm fāstīgĭă vūltūs
mēmbrăquĕ Pīsaēaē ‖ sūstĭnŭērĕ fŏrīs,
ūt quī pērfūsām mĭsĕrōrūm saēpĕ prŏcōrūm365
īpsĕ sŭō mĕlĭūs ‖ sānguĭnĕ tīnxĭt hŭmūm;
prōdĭtŏr ūt saēvī pĕrĭīt aūrīgă tўrānnī
quī nŏvă Mŷrtōaē ‖ nōmĭnă fēcĭt ăquaē,
ūt quī vēlōcēm frūstrā pĕtĭērĕ pŭēllām
dūm fācta ēst pōmīs ‖ tārdĭŏr īllă trĭbūs,370
ūt quī tēctă nŏvī fōrmām cēlāntĭă mōnstrī
īntrārūnt caēcaē ‖ nōn rĕdĕūndă dŏmūs,
ūt quōrum Aēăcĭdēs mīsīt vĭŏlēntŭs ĭn āltūm
cōrpŏră cūm sēnīs ‖ āltĕră sēnă rŏgūm,
ūt quōs ōbscūrī vīctōs āmbāgĭbŭs ōrīs375
lēgĭmŭs īnfāndaē ‖ Sphīngă dĕdīssĕ nĕcī,
ūt quī Bīstŏnĭaē tēmplō cĕcĭdērĕ Mĭnērvaē,
prōptēr quōs făcĭēs ‖ nūnc quŏquĕ tēctă dĕae ēst,
ūt quī Thrēĭcĭī quōndām praēsēpĭă rēgīs
fēcērūnt dăpĭbūs ‖ sānguĭnŏlēntă sŭīs,380
Thērŏdămāntēōs ūt quī sēnsērĕ lĕōnēs
quīquĕ Thŏāntēaē ‖ Taūrĭcă sācră dĕaē,
ūt quōs Scŷllă vŏrāx Scŷllaēque ādvērsă Chărŷbdīs
Dūlĭchĭaē păvĭdōs ‖ ērĭpŭērĕ rătī,
ūt quōs dēmīsīt vāstām Pŏlўphēmŭs ĭn ālvūm,385
ūt Laēstrŷgŏnĭās ‖ quī sŭbĭērĕ mănūs,
ūt quōs dūx Poēnūs mērsīt pŭtĕālĭbŭs ūndīs,
ēt iāctō cānās ‖ pūlvĕrĕ fēcĭt ăquās;
sēx bĭs ŭt Īcărĭdōs fămŭlaē pĕrĭērĕ prŏcīquĕ,
īnquĕ căpūt dŏmĭnī ‖ quī dăbăt ārmă prŏcīs;390
ūt iăcĕt Āŏnĭō lūctātōr āb hōspĭtĕ fūsūs
quī, mīrūm, vīctōr, ‖ cūm cĕcĭdīssĕt, ĕrāt,
ūt quōs Āntaēī fōrtēs prēssērĕ lăcērtī
quōsquĕ fĕraē mōrtī ‖ Lēmnĭă tūrbă dĕdīt,
ūt quī pōst lōngūm, sācrī mōnstrātŏr ĭnīquī,395
ēlĭcŭīt plŭvĭās ‖ vīctĭmă caēsŭs ăquās;
frātĕr ŭt Āntaēī, quō sānguĭnĕ dēbŭĭt, ārās
tīnxĭt ĕt ēxēmplīs ‖ ōccĭdĭt īpsĕ sŭīs;
ūt quī tērrĭbĭlēs prō grāmĕn hăbēntĭbŭs hērbīs
īmpĭŭs hūmānō ‖ vīscĕrĕ pāvĭt ĕquōs,400
ūt dŭŏ dīvērsīs sŭb ĕōdēm vīndĭcĕ caēsī
tēmpŏrĭbūs Nēssūs ‖ Dēxămĕnīquĕ gĕnēr,
ūt prŏnĕpōs, Sātūrnĕ, tŭūs, quēm rēddĕrĕ vītām
ūrbĕ Cŏrōnīdēs ‖ vīdĭt ăb īpsĕ sŭā,
ūt Sĭnĭs ēt Scīrōn ēt cūm Pŏlўpēmŏnĕ nātūs405
quīque hŏmŏ pārtĕ sŭī ‖ pārtĕ iŭvēncŭs ĕrāt,
quīquĕ trăbēs prēssās ăb hŭmō mīttēbăt ĭn aūrās
aēquŏrĭs āspĭcĭēns ‖ hūiŭs ĕt hūiŭs ăquās,
quaēquĕ Cĕrēs laētō vīdīt pĕrĕūntĭă vūltū
cōrpŏră Thēsēā ‖ Cērcўŏnēă mănū.410
Haēc tĭbĭ, quēm mĕrĭtīs prĕcĭbūs mĕă dēvŏvĕt īră,
ēvĕnĭēnt aūt hīs ‖ nōn lĕvĭōră mălīs.
Quālĭs Ăchaēmĕnĭdaē, Sĭcŭlā dēsērtŭs ĭn Aētnā
Trōĭcă cūm vīdīt ‖ vēlă vĕnīrĕ, fŭīt,
quālĭs ĕrāt nēc nōn fōrtūnă bĭnōmĭnĭs Īrī,415
quīquĕ tĕnēnt pōntēm, ‖ vaē tĭbĭ tālĭs ĕrīt.
Fīlĭŭs ēt Cĕrĕrīs frūstrā tĭbĭ sēmpĕr ămētūr
dēstĭtŭātquĕ tŭās ‖ ūsquĕ pĕtītŭs ŏpēs.
Ūtquĕ pĕr āltērnōs ūndā lābēntĕ rĕcūrsūs
sūbtrăhĭtūr prēssō ‖ mōllĭs hărēnă pĕdī,420
sīc tŭă nēscĭŏquā sēmpēr fōrtūnă lĭquēscāt,
lāpsăquĕ pēr mĕdĭās ‖ ēfflŭăt ūsquĕ mănūs.
Ūtquĕ pătēr sŏlĭtaē vărĭās mūtārĕ fĭgūrās
plēnŭs ĭnēxtīnctā ‖ cōnfĭcĭārĕ fămĕ.
Nēc dăpĭs hūmānaē tĭbi ĕrūnt fāstīdĭă, quāquĕ425
pārtĕ pŏtēs, Tŷdeūs ‖ tēmpŏrĭs hūiŭs ĕrīs.
Ātque ălĭquīd făcĭēs, ā vēspĕrĕ rūrsŭs ăd ōrtūs
cūr ēxtērnātī ‖ Sōlĭs ăgāntŭr ĕquī.
Foēdă Lўcāŏnĭaē rĕpĕtēs cōnvīvĭă mēnsaē
tēmptābīsquĕ cĭbī ‖ fāllĕrĕ fraūdĕ Iŏvēm.430
Tēque ălĭquīs pŏsĭtō tēmptēt vīm nūmĭnĭs ōptō:
Tāntălĭdēs tū sīs ‖ Tērĕĭdēsquĕ pŭēr.
Ēt tŭă sīc lātōs spārgāntūr mēmbră pĕr āgrōs,
tāmquām quaē pătrĭās ‖ dētĭnŭērĕ vĭās.
Aērĕ Pĕrīllēō vērōs ĭmĭtērĕ iŭvēncōs435
ād fōrmām taūrī ‖ cōnvĕnĭēntĕ sŏnō.
Ūtquĕ fĕrōx Phălărīs, līnguā prĭŭs ēnsĕ rĕsēctā,
mōrĕ bŏvīs Păphĭō ‖ claūsŭs ĭn aērĕ gĕmās.
Dūmquĕ rĕdīrĕ vŏlēs aēvī mĕlĭōrĭs ĭn ānnōs,
ūt vĕtŭs Ādmētī ‖ dēcĭpĭārĕ sŏcēr.440
Aūt ĕquĕs īn mĕdĭī mērgārĕ vŏrāgĭnĕ caēnī,
dūm mŏdŏ sīnt fātī ‖ nōmĭnă nūllă tŭī.
Ātque ŭtĭnām pĕrĕās, vĕlŭtī dē dēntĭbŭs ōrtī
Sīdŏnĭā iāctīs ‖ Grāiă pĕr ārvă mănū.
Ēt quaē Pītthīdēs fēcīt frātērquĕ Mĕdūsaē445
ēvĕnĭānt căpĭtī ‖ vōtă sĭnīstră tŭō,
ēt quĭbŭs ēxĭgŭō vŏlŭcrīs dēvōtă lĭbēllo ēst,
cōrpŏră prōiēctā ‖ quaē sŭă pūrgăt ăquā.
Vūlnĕră tōtquĕ fĕrās, quōt dīcĭtŭr īllĕ tŭlīssĕ
cūiŭs ăb īnfĕrĭīs ‖ cūltĕr ăbēssĕ sŏlēt.450
Āttŏnĭtūsquĕ sĕcēs, ūt quōs Cўbĕlēĭă mātēr
īncĭtăt, ād Phrўgĭōs ‖ vīlĭă mēmbră mŏdōs.
Dēquĕ vĭrō fīās nēc fēmĭnă nēc vĭr, ŭt Āttīs,
ēt quătĭās mōllī ‖ tŷmpănă raūcă mănū.
Īnquĕ pĕcūs sŭbĭtō Māgnaē vērtārĕ Părēntīs,455
vīctŏr ŭt ēst cĕlĕrī ‖ vīctăquĕ vērsă pĕdē.
Sōlăquĕ Līmōnē poēnām nē sēnsĕrĭt īllām,
ēt tŭă dēntĕ fĕrō ‖ vīscĕră cārpăt ĕquūs.
Aūt ūt Cāssāndreūs, dŏmĭnō nōn mītĭŏr īllō,
saūcĭŭs īngēstā ‖ cōntŭmŭlērĭs hŭmō.460
Aūt ŭt Ăbāntĭădēs, aūt ūt Cŷcnēĭŭs hērōs,
claūsŭs ĭn aēquŏrĕās ‖ praēcĭpĭtērĭs ăquās.
Vīctĭmă vēl Phoēbō sācrās māctērĭs ăd ārās,
quām tŭlĭt ā saēvō ‖ Theūdŏtŭs hōstĕ nĕcēm.
Aūt tē dēvŏvĕāt cērtīs Ābdēră dĭēbūs,465
sāxăquĕ dēvōtūm ‖ grāndĭnĕ plūră pĕtānt.
Aūt Iŏvĭs īnfēstī tēlō fĕrĭārĕ trĭsūlcō,
ūt sătŭs Hīppŏnŏō ‖ Dēxĭŏnēsquĕ pătēr,
ūt sŏrŏr Aūtŏnŏēs, ūt cuī mātērtĕră Māiă,
ūt tĕmĕre ōptātōs ‖ quī mălĕ rēxĭt ĕquōs,470
ūt fĕrŭs Aēŏlĭdēs, ūt sānguĭnĕ nātŭs ĕōdēm,
quō gĕnĭta ēst lĭquĭdīs ‖ quaē cărĕt Ārctŏs ăquīs.
Ūt Măcĕdō răpĭdīs īctūs cūm cōniŭgĕ flāmmīs,
sīc prĕcŏr aēthĕrĭī ‖ vīndĭcĭs īgnĕ cădās.
Praēdăquĕ sīs īllīs, quĭbŭs ēst Lātōnĭă Dēlōs475
āntĕ dĭēm rāptō ‖ nōn ădĕūndă Thăsō,
quīquĕ vĕrēcūndaē spĕcŭlāntēm lābră Dĭānaē,
quīquĕ Crŏtōpĭădēn ‖ dīrĭpŭērĕ Lĭnūm.
Nēvĕ vĕnēnātō lĕvĭūs fĕrĭārĭs ăb ānguĕ,
quām sĕnĭs Oēāgrī ‖ Cāllĭŏpēsquĕ nŭrūs,480
quām pŭĕr Hŷpsĭpўlēs, quām quī căvă prīmŭs ăcūtā
cūspĭdĕ sūspēctī ‖ rōbŏră fīxĭt ĕquī.
Nēvĕ grădūs ădĕās Ēlpēnŏrĕ caūtĭŭs āltōs,
vīmquĕ fĕrās vīnī ‖ quō tŭlĭt īllĕ mŏdō.
Tāmquĕ cădās dŏmĭtūs, quām quīsquĭs ăd ārmă vŏcāntēm485
iūvĭt ĭnhūmānūm ‖ Thīŏdămāntă Drўōps,
quām fĕrŭs īpsĕ sŭō pĕrĭīt māctātŭs ĭn āntrō
prōdĭtŭs īnclūsaē ‖ Cācŭs ăb ōrĕ bŏvīs,
quām quī dōnă tŭlīt Nēssēō tīnctă vĕnēnō,
Eūbŏĭcāsquĕ sŭō ‖ sānguĭnĕ tīnxĭt ăquās.490
Vēl dē praēcĭpĭtī vĕnĭās īn Tārtără sāxō,
ūt quī Sōcrătĭcūm ‖ dē nĕcĕ lēgĭt ŏpūs,
ūt quī Thēsēaē fāllācĭă vēlă cărīnaē
vīdĭt, ŭt Īlĭăcā ‖ mīssŭs ăb ārcĕ pŭēr,
ūt tĕnĕrī nūtrīx ĕădem ēt mātērtĕră Bācchī,495
ūt cuī caūsă nĕcīs ‖ sērră rĕpērtă fŭīt,
līvĭdă sē scŏpŭlīs ūt vīrgō mīsĭt ăb āltīs,
dīxĕrăt īnvīsō ‖ quaē mălă vērbă dĕō.
Fētă tĭbi ōccūrrāt pătrĭō pŏpŭlārĭs ĭn ārvō
sītquĕ Phălaēcēaē ‖ caūsă lĕaēnă nĕcīs.500
Quīquĕ Lўcūrgīdēn lētāvĭt ĕt ārbŏrĕ nātūm
Īdmŏnăque aūdācēm, ‖ tē quŏquĕ rūmpăt ăpēr.
Īsquĕ vĕl ēxănĭmīs făcĭāt tĭbĭ vūlnŭs, ŭt īllī,
ōră sŭpēr fīxī ‖ quēm cĕcĭdērĕ sŭīs.
Sīve īdēm, sĭmĭlī pīnūs quēm mōrtĕ pĕrēmīt,505
Phrŷx ēt vēnātōr ‖ sīs Bĕrĕcŷntĭădēs.
Sī tŭă cōntĭgĕrīt Mīnōās pūppĭs hărēnās,
tē Cōrcŷraēūm ‖ Crēsĭă tūrbă pŭtēt.
Lāpsūrāmquĕ dŏmūm sŭbĕās, ūt sānguĭs Ăleūaē,
stēllă Lĕōprĕpĭdaē ‖ cūm fŭĭt aēquă vĭrō.510
Ūtquĕ vĕl Ēvēnūs, tōrrēntī flūmĭnĕ mērsūs
nōmĭnă dēs răpĭdaē, ‖ vēl Tĭbĕrīnŭs, ăquaē.
Āstăcĭdaēquĕ mŏdō dēcīsă cădāvĕrĕ trūncō,
dīgnă fĕrīs, hŏmĭnīs ‖ sīt căpŭt ēscă tŭūm.
Quōdquĕ fĕrūnt Brŏtĕān fēcīssĕ cŭpīdĭnĕ mōrtīs,515
dēs tŭă sūccēnsaē ‖ mēmbră crĕmāndă pўraē.
Īnclūsūsquĕ nĕcēm căvĕā pătĭārĭs, ŭt īllĕ
nōn prōfēctūraē ‖ cōndĭtŏr hīstŏrĭaē.
Ūtquĕ rĕpērtōrī nŏcŭīt pūgnācĭs ĭāmbī,
sīc sĭt ĭn ēxĭtĭūm ‖ līnguă prŏtērvă tŭūm.520
Ūtquĕ părūm stăbĭlī quī cārmĭnĕ laēsĭt Ăthēnās,
īnvīsūs pĕrĕās ‖ dēfĭcĭēntĕ cĭbō.
Ūtquĕ lўraē vātēs fērtūr pĕrĭīssĕ sĕvēraē,
caūsă sĭt ēxĭtĭī ‖ dēxtĕră laēsă tŭī.
Ūtque Ăgămēmnŏnĭō vūlnūs dĕdĭt ānguĭs Ŏrēstaē,525
tū quŏquĕ dē mōrsū ‖ vīrŭs hăbēntĕ cădās.
Sīt tĭbĭ cōniŭgĭī nōx prīmă nŏvīssĭmă vītaē:
Eūpŏlĭs hōc pĕrĭīt ‖ ēt nŏvă nūptă mŏdō.
Ūtquĕ cŏtūrnātūm pĕrĭīssĕ Lўcōphrŏnă nārrānt,
haērĕăt īn fībrīs ‖ fīxă săgīttă tŭīs.530
Aūt lăcĕr īn sīlvā mănĭbūs spārgārĕ tŭōrūm,
spārsŭs ŭt ēst Thēbīs ‖ ānguĕ crĕātŭs ăvō.
Pērquĕ fĕrōs mōntēs taūrō răpĭēntĕ trăhārīs,
ūt trācta ēst cōniūnx ‖ īnpĕrĭōsă Lўcī.
Quōdquĕ sŭaē pāssa ēst paēlēx īnvītă sŏrōrīs,535
ēxcĭdăt āntĕ pĕdēs ‖ līnguă rĕsēctă tŭōs.
Cōndĭtŏr ūt tārdaē, laēsūs cōgnōmĭnĕ, Mŷrrhaē,
ūrbĭs ĭn īnnŭmĕrīs ‖ īnvĕnĭārĕ lŏcīs.
Īnquĕ tŭīs ŏpĭfēx, vātī quōd fēcĭt Ăchaēō,
nōxĭă lūmĭnĭbūs ‖ spīcŭlă cōndăt ăpīs540
fīxŭs ĕt īn dūrīs cārpārīs vīscĕră sāxīs,
ūt cuī Pŷrrhă sŭī ‖ fīlĭă frātrĭs ĕrāt.
Ūt pŭĕr Hārpăgĭdēs rĕfĕrās ēxēmplă Thўēstaē
īnquĕ tŭī caēsūs ‖ vīscĕră pātrĭs ĕās.
Trūncă gĕrās saēvō mŭtĭlātīs pārtĭbŭs ēnsĕ,545
quālĭă Māmērcī ‖ mēmbră fŭīssĕ fĕrūnt.
Ūtvĕ Sўrācŏsĭō praēstrīctā faūcĕ pŏētaē,
sīc ănĭmaē lăquĕō ‖ sīt vĭă claūsă tŭaē.
Nūdăvĕ dērēptā pătĕānt tŭă vīscĕră pēllĕ,
ūt Phrўgĭūm cūiūs ‖ nōmĭnă flūmĕn hăbēt.550
Sāxĭfĭcaē vĭdĕās īnfēlīx ōră Mĕdūsaē,
Cēphēnūm mūltōs ‖ quaē dĕdĭt ūnă nĕcī.
Pōtnĭădūm mōrsūs sŭbĕās, ūt Glaūcŭs, ĕquārūm,
īnquĕ mărīs sălĭās, ‖ Glaūcŭs ŭt āltĕr, ăquās.
Ūtquĕ dŭōbŭs ĭdēm dīctīs mŏdŏ nōmĕn hăbēntī,555
praēfōcēnt ănĭmaē ‖ Gnōsĭă mēllă vĭām.
Sōllĭcĭtōquĕ bĭbās, Ănўtī dōctīssĭmŭs ōlīm
īnpērtūrbātō ‖ quōd bĭbĭt ōrĕ rĕūs.
Nēc tĭbĭ, sīquĭd ămās, fēlīcĭŭs Haēmŏnĕ cēdāt,
ūtquĕ sŭā Măcăreūs, ‖ sīc pŏtĭārĕ tŭā.560
Vēl vĭdĕās quōd iām cūm flāmmaē cūnctă tĕnērēnt
Hēctŏrĕūs pătrĭā ‖ vīdĭt ăb ārcĕ pŭēr.
Sānguĭnĕ prōbră lŭās, ŭt ăvō gĕnĭtōrĕ crĕātūs,
pēr făcĭnūs sŏrŏr ēst ‖ cuī sŭă fāctă părēns.
Ōssĭbŭs īnquĕ tŭīs tēlī gĕnŭs haērĕăt īllūd,565
trādĭtŭr Īcărĭī ‖ quō cĕcĭdīssĕ gĕnēr.
Ūtquĕ lŏquāx ĭn ĕquo ēst ēlīsūs gūttŭr ăcērnō,
sīc tĭbĭ claūdātūr ‖ pōllĭcĕ vōcĭs ĭtēr.
Aūt, ŭt Ănāxārchūs, pīlā mĭnŭārĭs ĭn āltā,
īctăquĕ prō sŏlĭtīs ‖ frūgĭbŭs ōssă sŏnēnt.570
Ūtquĕ pătrēm Psămăthēs, cōndāt tē Phoēbŭs ĭn īmă
Tārtără, quōd nātaē ‖ fēcĕrăt īllĕ sŭaē.
Īnquĕ tŭōs ĕă pēstĭs ĕāt quām dēxtră Cŏroēbī
vīcĭt ŏpēm mĭsĕrīs ‖ Ārgŏlĭsīnquĕ tŭlīt.
Ūtquĕ nĕpōs Aēthraē Vĕnĕrīs mŏrĭtūrŭs ŏb īrām,575
ēxŭl ăb āttŏnĭtīs ‖ ēxcŭtĭārĭs ĕquīs.
Prōptĕr ŏpēs māgnās ūt pērdĭdĭt hōspĕs ălūmnūm,
pērdăt ŏb ēxĭgŭās ‖ tē tŭŭs hōspĕs ŏpēs.
Ūtquĕ fĕrūnt caēsōs sēx cūm Dămăsīchthŏnĕ frātrēs,
īntĕrĕāt tēcūm ‖ sīc gĕnŭs ōmnĕ tŭūm.580
Āddĭdĭt ūt fĭdĭcēn mĭsĕrīs sŭă fūnĕră nātīs,
sīc tĭbĭ sīnt vītaē ‖ taēdĭă iūstă tŭaē.
Ūtvĕ sŏrōr Pĕlŏpīs, sāxō dūrērĭs ŏbōrtō,
ūt laēsūs līnguā ‖ Bāttŭs ăb īpsĕ sŭā.
Āĕră sī mīssō văcŭūm iăcŭlābĕrĕ dīscō,585
quō pŭĕr Oēbălĭdēs ‖ īctŭs ăb ōrbĕ cădās.
Sīquă pĕr āltērnōs pūlsābĭtŭr ūndă lăcērtōs,
ōmnĭs Ăbŷdēnā ‖ sīt tĭbĭ pēiŏr ăquā.
Cōmĭcŭs ūt lĭquĭdīs pĕrĭīt dūm nābăt ĭn ūndīs,
ēt tŭă sīc Stўgĭūs ‖ strāngŭlĕt ōră lĭquōr.590
Aūt, ŭbĭ vēntōsūm sŭpĕrārīs naūfrăgŭs aēquōr,
cōntāctā pĕrĕās, ‖ ūt Pălĭnūrŭs, hŭmō.
Ūtquĕ cŏtūrnātūm vātēm, tūtēlă Dĭānaē,
dīlănĭēt vĭgĭlūm ‖ tē quŏquĕ tūrbă cănūm.
Aūt, ūt Trīnăcrĭūs, sălĭās sŭpĕr ōră Gĭgāntīs,595
plūrĭmă quā flāmmās ‖ Sīcănĭs Aētnă vŏmīt.
Dīrĭpĭāntquĕ tŭōs īnsānīs ūnguĭbŭs ārtūs
Strŷmŏnĭaē mātrēs ‖ Ōrphĕŏs ēssĕ rătaē.
Nātŭs ŭt Ālthaēaē flāmmīs ābsēntĭbŭs ārsīt,
sīc tŭŭs ārdēscāt ‖ stīpĭtĭs īgnĕ rŏgūs.600
Ūt nŏvă Phāsĭăcā cōmprēnsa ēst nūptă cŏrōnā,
ūtquĕ pătēr nūptaē, ‖ cūmquĕ părēntĕ dŏmūs,
ūt crŭŏr Hērcŭlĕōs ăbĭīt dīffūsŭs ĭn ārtūs,
cōrpŏră pēstĭfĕrūm ‖ sīc tŭă vīrŭs ĕdāt.
Quā sŭă Prātălĭdēn prōlēs ēst ūltă Lўcāstūm,605
haēc mănĕāt tēlī ‖ tē quŏquĕ plāgă nŏvī.
Ūtquĕ Mĭlō, rōbūr dīdūcĕrĕ fīssĭlĕ tēmptēs
nēc pōssīs cāptās ‖ īndĕ rĕfērrĕ mănūs.
Mūnĕrĭbūsquĕ tŭīs laēdārĭs, ŭt Īcărŭs, īn quēm
īntŭlĭt ārmātās ‖ ēbrĭă tūrbă mănūs.610
Quōdquĕ dŏlōrĕ nĕcīs pătrĭaē pĭă fīlĭă fēcīt,
vīncŭlă pēr lăquĕī ‖ fāc tĭbĭ gūttŭr ĕāt.
Ōbstrūctōquĕ fămēm pătĭārīs līmĭnĕ tēctī,
ūt lēgēm poēnaē ‖ cuī dĕdĭt īpsă părēns.
Īllĭŭs ēxēmplō vĭŏlēs sĭmŭlācră Mĭnērvaē,615
Aūlĭdĭs ā pōrtū ‖ quī lĕvĕ vērtĭt ĭtēr.
Naūplĭădaēvĕ mŏdō poēnās prō crīmĭnĕ fīctō
mōrtĕ lŭās, nēc tē ‖ nōn mĕrŭīssĕ iŭvēt.
Aēthălŏn ūt vītā spŏlĭāvĭt Ĭsīndĭŭs hōspēs,
quēm mĕmŏr ā sācrīs ‖ nūnc quŏquĕ pēllĭt Ĭōn,620
ūtquĕ Mĕlānthēā tĕnĕbrīs ā caēdĕ lătēntēm
prōdĭdĭt ōffĭcĭō ‖ lūmĭnĭs īpsă părēns,
sīc tŭă cōniēctīs fŏdĭāntūr vīscĕră tēlīs,
sīc prĕcŏr aūxĭlĭīs ‖ īmpĕdĭārĕ tŭīs.
Quālĭs ĕquōs pāctō, quōs fōrtĭs ăgēbăt Ăchīllēs,625
āctă Phrўgī tĭmĭdo ēst, ‖ nōx tĭbĭ tālĭs ĕāt.
Nēc tū quām Rhēsūs sōmnō mĕlĭōrĕ quĭēscās,
quām cŏmĭtēs Rhēsī ‖ tūm nĕcĭs, āntĕ vĭaē,
quām quōs cūm Rŭtŭlō mōrtī Rhāmnētĕ dĕdērūnt
īmpĭgĕr Hŷrtăcĭdēs ‖ Hŷrtăcĭdaēquĕ cŏmēs.630
Clīnĭădaēvĕ mŏdō cīrcūmdătŭs īgnĭbŭs ātrīs
mēmbră fĕrās Stўgĭaē ‖ sēmĭcrĕmātă nĕcī.
Ūtquĕ Rĕmō mūrōs aūsō trānsīrĕ rĕcēntēs
nōxĭă sīnt căpĭtī ‖ rūstĭcă tēlă tŭō.
Dēnĭquĕ Sārmătĭcās īntēr Gĕtĭcāsquĕ săgīttās635
hīs prĕcŏr ūt vīvās ‖ ēt mŏrĭārĕ lŏcīs.
Haēc tĭbĭ tāntīspēr sŭbĭtō sīnt mīssă lĭbēllō,
īnmĕmŏrēs nē nōs ‖ ēssĕ quĕrārĕ tŭī:
paūcă quĭdēm, fătĕōr; sēd dī dēnt plūră rŏgātīs
mūltĭplĭcēntquĕ sŭō ‖ vōtă făvōrĕ mĕā.640
Pōstmŏdŏ plūră lĕgēs ēt nōmĕn hăbēntĭă vērūm,
ēt pĕdĕ quō dēbēnt ‖ ācrĭă bēllă gĕrī.
Tempus ad hoc lustris bis iam mihi quinque peractis
omne fuit Musae carmen inerme meae;
nullaque, quae possit, scriptis tot milibus, exstat
littera Nasonis sanguinolenta legi;
5nec quemquam nostri, nisi me, laesere libelli,
artificis periit cum caput Arte sua.
Unus, et hoc ipsum est iniuria magna, perennem
candoris titulum non sinit esse mei.
Quisquis is est, nam nomen adhuc utcumque tacebo,
10cogit inassuetas sumere tela manus.
Ille relegatum gelidos Aquilonis ad ortus
non sinit exilio delituisse meo,
vulneraque inmitis requiem quaerentia vexat,
iactat et in toto nomina nostra foro,
15perpetuoque mihi sociatam foedere lecti
non patitur miseri funera flere viri;
cumque ego quassa meae complectar membra carinae,
naufragii tabulas pugnat habere mei,
et, qui debuerat subitas extinguere flammas,
20hic praedam medio raptor ab igne petit.
Nititur ut profugae desint alimenta senectae.
Heu quanto est nostris dignior ipse malis!
Di melius, quorum longe mihi maximus ille est,
qui nostras inopes noluit esse vias.
25Huic igitur meritas grates, ubicumque licebit,
pro tam mansueto pectore semper agam.
Audiet hoc Pontus. Faciet quoque forsitan idem
terra sit ut propior testificanda mihi.
At tibi, calcasti qui me, violente, iacentem,
30quod licet et misero, debitus hostis ero.
Desinet esse prius contrarius ignibus umor,
iunctaque cum luna lumina solis erunt,
parsque eadem caeli Zephyros emittet et Euros,
et tepidus gelido flabit ab axe Notus,
35et nova fraterno veniet concordia fumo,
quem vetus accensa separat ira pyra,
et ver autumno, brumae miscebitur aestas,
atque eadem regio vesper et ortus erit,
quam mihi sit tecum positis, quae sumpsimus, armis
40gratia, commissis, improbe, rupta tuis.
Pax erit haec nobis, donec mihi vita manebit,
cum pecore infirmo quae solet esse lupis.
Prima quidem coepto committam proelia versu,
non soleant quamuis hoc pede bella geri.
45Utque petit primo plenum flaventis harenae
nondum calfacti militis hasta solum,
sic ego te nondum ferro iaculabor acuto,
protinus invisum nec petet hasta caput,
et neque nomen in hoc nec dicam facta libello,
50teque brevi qui sis dissimulare sinam.
Postmodo, si perges, in te mihi liber iambus
tincta Lycambeo sanguine tela dabit.
Nunc, quo Battiades inimicum devovet Ibin,
hoc ego devoveo teque tuosque modo.
55Utque ille, historiis involvam carmina caecis,
non soleam quamuis hoc genus ipse sequi.
Illius ambages imitatus in Ibide dicar
oblitus moris iudiciique mei.
Et, quoniam qui sis nondum quaerentibus edo,
60Ibidis interea tu quoque nomen habe.
Utque mei versus aliquantum noctis habebunt,
sic vitae series tota sit atra tuae.
Haec tibi natali facito Ianique Kalendis
non mentituro quilibet ore legat.
65Di maris et terrae, quique his meliora tenetis
inter diversos cum Iove regna polos,
huc, precor, huc vestras omnes advertite mentes,
et sinite optatis pondus inesse meis.
Ipsaque tu tellus, ipsum cum fluctibus aequor,
70ipse meas aether accipe summe preces,
sideraque et radiis circumdata solis imago,
lunaque, quae numquam quo prius orbe micas,
noxque tenebrarum specie reverenda tuarum,
quaeque ratum triplici pollice netis opus,
75quique per infernas horrendo murmure valles
inperiuratae laberis amnis aquae,
quasque ferunt torto vittatis angue capillis
carceris obscuras ante sedere fores,
vos quoque, plebs superum, Fauni Satyrique laresque
80Fluminaque et Nymphae semideumque genus,
denique ab antiquo divi veteresque novique
in nostrum cuncti tempus adeste Chao,
carmina dum capiti male fido dira canuntur,
et peragunt partes ira dolorque suas.
85Annuite optatis omnes ex ordine nostris,
et sit pars voti nulla caduca mei.
quaeque precor fiant, ut non mea dicta, sed illa
Pasiphaës generi verba fuisse putet.
Quasque ego transiero poenas, patiatur et illas:
90plenius ingenio sit miser ille meo.
Neve minus noceant fictum exsecrantia nomen
vota, minus magnos commoveantve deos,
illum ego devoveo, quem mens intellegit, Ibin,
qui se scit factis has meruisse preces.
95Nulla mora est in me: peragam rata vota sacerdos.
Quisquis ades sacris, ore favete, meis.
Quisquis ades sacris, lugubria dicite verba,
et fletu madidis Ibin adite genis:
ominibusque malis pedibusque occurrite laevis,
100et nigrae vestes corpora vestra tegant.
Tu quoque, quid dubitas ferales sumere vittas?
Iam stat, ut ipse vides, funeris ara tui.
Pompa parata tibi est: votis mora tristibus absit:
da iugulum cultris hostia dira meis.
105Terra tibi fruges, amnis tibi deneget undas,
deneget afflatus ventus et aura suos.
Nec tibi Sol calidus nec sit tibi lucida Phoebe,
destituant oculos sidera clara tuos.
Nec se Vulcanus nec se tibi praebeat aër,
110nec tibi det tellus nec tibi Pontus iter.
Exul inops erres alienaque limina lustres,
exiguumque petas ore tremente cibum.
Nec corpus querulo nec mens vacet aegra dolore,
nosque die gravior sit tibi, nocte dies.
115Sisque miser semper nec sis miserabilis ulli:
gaudeat adversis femina virque tuis.
Accedat lacrimis odium, dignusque puteris
qui, mala cum tuleris plurima, plura feras.
Sitque, quod est rarum, solito defecta favore
120fortunae facies invidiosa tuae.
Causaque non desit, desit tibi copia mortis:
optatam fugiat vita coacta necem.
Luctatusque diu cruciatos deserat artus
spiritus et longa torqueat ante mora.
125Evenient. Dedit ipse mihi modo signa futuri
Phoebus, et a laeva maesta volavit avis.
Certe ego, quae voveo, superos motura putabo
speque tuae mortis, perfide, semper alar.
Et prius hanc animam, nimium tibi saepe petitam,
130auferet illa dies quae mihi sera venit,
quam dolor hic umquam spatio evanescere possit,
leniat aut odium tempus et hora meum.
Pugnabunt arcu dum Thraces, Iazyges hasta,
dum tepidus Ganges, frigidus Hister erit,
135robora dum montes, dum mollia pabula campi,
dum Tiberis liquidas Tuscus habebit aquas,
tecum bella geram; nec mors mihi finiet iras,
saeva sed in Manis Manibus arma dabit.
Tum quoque, cum fuero vacuas dilapsus in auras,
140exsanguis mores oderit umbra tuos.
Tum quoque factorum veniam memor umbra tuorum,
insequar et vultus ossea forma tuos.
Sive ego, quod nolim, longis consumptus ab annis,
sive manu facta morte solutus ero,
145sive per inmensas iactabor naufragus undas,
nostraque longinquus viscera piscis edet,
sive peregrinae carpent mea membra volucres,
sive meo tinguent sanguine rostra lupi,
sive aliquis dignatus erit supponere terrae
150et dare plebeio corpus inane rogo,
quicquid ero, Stygiis erumpere nitar ab oris,
et tendam gelidas ultor in ora manus.
Me vigilans cernes, tacitis ego noctis in umbris
excutiam somnos visus adesse tuos.
155Denique quicquid ages, ante os oculosque volabo
et querar, et nulla sede quietus eris.
Verbera saeva dabunt sonitum nexaeque colubrae:
conscia fumabunt semper ad ora faces.
His vivus Furiis agitabere, mortuus isdem:
160et brevior poena vita futura tua est.
Nec tibi continget funus lacrimaeque tuorum;
indeploratum proiciere caput,
carnificisque manu populo plaudente traheris,
infixusque tuis ossibus uncus erit.
165Ipsae te fugient, quae carpunt omnia, flammae:
respuet invisum iusta cadaver humus
unguibus et rostro tardus trahet ilia vultur,
et scindent avidi perfida corda canes.
Deque tuo fiet (licet hac sis laude superbus)
170insatiabilibus corpore rixa lupis.
In loca ab Elysiis diversa fugabere campis,
quasque tenet sedes noxia turba, coles.
Sisyphus est illic saxum volvensque petensque,
quique agitur rapidae vinctus ab orbe rotae,
175quaeque gerunt umeris perituras Belides undas,
exulis Aegypti, turba cruenta, nurus;
poma pater Pelopis praesentia quaerit et idem
semper eget liquidis semper abundat aquis;
iugeribusque novem summus qui distat ab imo
180visceraque assiduae debita praebet avi.
Hic tibi de Furiis scindet latus una flagello,
ut sceleris numeros confiteare tui,
altera Tartareis sectos dabit anguibus artus,
tertia fumantes incoquet igne genas.
185Noxia mille modis lacerabitur umbra, tuasque
Aeacus in poenas ingeniosus erit.
In te transcribet veterum tormenta virorum
omnibus antiquis causa quietis eris.
Sisyphe, cui tradas revolubile pondus habebis:
190versabunt celeres nunc nova membra rotae.
Hic et erit ramos frustra qui captet et undas:
hic inconsumpto viscere pascet avis.
Nec mortis poenas mors altera finiet huius,
horaque erit tantis ultima nulla malis.
195Inde ego pauca canam, frondes ut siquis ab Ida
aut summam Libyco de mare carpat aquam.
Nam neque, quot flores Sicula nascantur in Hybla,
quotve ferat, dicam, terra Cilissa crocos,
nec, cum tristis hiems Aquilonis inhorruit alis,
200quam multa fiat grandine canus Athos.
Nec mala voce mea poterunt tua cuncta referri,
ora licet tribuas multiplicata mihi.
Tot tibi vae misero venient talesque ruinae,
ut cogi in lacrimas me quoque posse putem.
205Illae me lacrimae facient sine fine beatum
dulcior hic risu tum mihi fletus erit.
Natus es infelix, ita di volvere, nec ulla
commoda nascenti stella levisve fuit.
Non Venus adfulsit, non illa Iuppiter hora,
210Lunaque non apto Solque fuere loco.
Nec satis utiliter positos tibi praebuit ignes
quem peperit magno lucida Maia Iovi.
Te fera nec quicquam placidum spondentia Martis
sidera presserunt falciferique senis.
215Lux quoque natalis, nequid nisi triste videres,
turpis et inductis nubibus atra fuit.
Haec est, in fastis cui dat gravis Allia nomen;
quaeque dies Ibin, publica damna tulit.
Qui simul inpura matris prolapsus ab alvo
220Cinyphiam foedo corpore pressit humum,
sedit in adverso nocturnus culmine bubo,
funereoque graves edidit ore sonos.
Protinus Eumenides lavere palustribus undis.
Qua cava de Stygiis fluxerat unda vadis,
225pectoraque unxerunt Erebeae felle colubrae
terque cruentatas increpuere manus
gutturaque inbuerunt infantia lacte canino:
hic primus pueri venit in ora cibus.
Perbibit inde suae rabiem nutricis alumnus,
230latrat et in toto verba canina foro.
Membraque vinxerunt tinctis ferrugine pannis,
a male deserto quos rapuere rogo,
et, ne non fultum nuda tellure iaceret,
molle super silices inposuere caput.
235Iamque recessurae viridi de stipite factas
admorunt oculis usque sub ora faces.
Flebat ut est fumis infans contactus amaris:
de tribus est cum sic una locuta soror:
"tempus in inmensum lacrimas tibi movimus istas,
240quae semper causa sufficiente cadent."
Dixerat: at Clotho iussit promissa valere,
nevit et infesta stamina pulla manu,
et, ne longa suo praesagia diceret ore,
"fata canet vates qui tua," dixit "erit."
245Ille ego sum vates: ex me tua vulnera disces,
dent modo di vires in mea verba suas;
carminibusque meis accedent pondera rerum,
quae rata per luctus experiere tuos.
Neve sine exemplis aevi cruciere prioris,
250sint tua Troianis non leviora malis.
Quantaque clavigeri Poeantius Herculis heres,
tanta venenato vulnera crure geras.
Nec levius doleas quam qui bibit ubera cervae
armatique tulit vulnus, inermis opem,
255quique ab equo praeceps in Aleia decidit arva,
exitio facies cui sua paene fuit.
Id quod Amyntorides videas trepidumque ministro
praetemptes baculo luminis orbus iter.
Nec plus aspicias quam quem sua filia rexit,
260expertus scelus est cuius uterque parens;
qualis erat postquam est iudex de lite iocosa
sumptus, Apollinea clarus in arte senex,
qualis et ille fuit, quo praecipiente columba
est data Palladiae praevia duxque rati,
265quique oculis caruit, per quos male viderat aurum,
inferias nato quos dedit orba parens;
pastor ut Aetnaeus, cui casus ante futuros
Telemus Eurymides vaticinatus erat;
ut duo Phinidae, quibus idem lumen ademit
270qui dedit; ut Thamyrae Demodocique caput.
Sic aliquis tua membra secet, Saturnus ut illas
subsecuit partes unde creatus erat.
Nec tibi sit tumidis melior Neptunus in undis,
quam cui sunt subitae frater et uxor aves,
275sollertique viro, lacerae quem fracta tenentem
membra ratis Semeles est miserata soror.
Vel tua, ne poenae genus hoc cognoverit unus,
viscera diversis scissa ferantur equis.
Vel, quae qui redimi Romano turpe putavit
280a duce Puniceo pertulit, ipse feras.
Nec tibi subsidio praesens sit numen, ut illi,
cui nihil Hercei profuit ara Iovis.
Utque dedit saltus de summa Thessalus Ossa,
tu quoque saxoso praecipitere iugo.
285Aut velut Eurylochi, qui sceptrum cepit ab illo,
sint artus avidis anguibus esca tui.
Vel tua maturet, sicut Minoia fata,
per caput infusae fervidus umor aquae.
Utque parum inmitis, sed non inpune, Prometheus
290aërias volucres sanguine fixus alas.
Aut, ut Erechthides magno ter ab Hercule victus,
caesus in inmensum proiciare fretum.
Aut, ut Amyntiaden, turpi dilectus amore
oderit et saevo vulneret ense puer.
295Nec tibi fida magis misceri pocula possint,
quam qui cornigero de Iove natus erat.
More vel intereas capti suspensus Achaei,
qui miser aurifera teste pependit aqua.
Aut, ut Achilliden cognato nomine clarum,
300opprimat hostili tegula iacta manu.
Nec tua quam Pyrrhi felicius ossa quiescant,
sparsa per Ambracias quae iacuere vias.
Nataque ut Aeacidae iaculis moriaris adactis:
non licet hoc Cereri dissimulare sacrum.
305Utque nepos dicti nostro modo carmine regis
cantharidum sucos dante parente bibas.
Aut pia te caeso dicatur adultera, sicut
qua cecidit Leucon vindice dicta pia est.
Inque pyram tecum carissima corpora mittas,
310quem finem vitae Sardanapallus habet.
Utque Iovis Libyci templum violare parantes,
acta Noto vultus condat harena tuos.
Utque necatorum Darei fraude secundi,
sic tua subsidens devoret ora cinis.
315Aut, ut olivifera quondam Sicyone profecto,
sit frigus mortis causa famesque tuae.
Aut, ut Atarnites, insutus pelle iuvenci
turpiter ad dominum praeda ferare tuum.
Inque tuo thalamo ritu iugulere Pheraei,
320qui datus est leto coniugis ense suae.
Quosque putas fidos, ut Larisaeus Alevas,
vulnere non fidos experiare tuo.
Utque Milo, sub quo cruciata est Pisa tyranno,
vivus in occultas praecipiteris aquas.
325Quaeque in Aphidantum Phylacesia regna tenentem
a Iove venerunt, te quoque tela petant.
Aut ut Amastriacis quondam Lenaeus ab oris,
nudus Achillea destituaris humo.
Utque vel Eurydamas ter circum busta Thrasylli
330est Larisaeis raptus ab hoste rotis,
vel qui quae fuerat tutatus moenia saepe
corpore lustravit non diuturna suo,
utque novum passa genus Hippomeneide poenae
tractus in Actaea fertur adulter humo,
335sic, ubi vita tuos invisa reliquerit artus,
ultores rapiant turpe cadaver equi.
Viscera sic aliquis scopulus tua figat, ut olim
fixa sub Euboico Graia fuere sinu.
Utque ferox periit et fulmine et aequore raptor,
340sic te mersuras adiuvet ignis aquas.
Mens quoque sic Furiis vecors agitetur, ut illi
unum qui toto corpore vulnus habet,
utque Dryantiadae Rhodopeia regna tenenti,
in gemino dispar cui pede cultus erat;
345ut fuit Oetaeo quondam generoque draconum
Tisamenique patri Callirhoësque viro.
Nec tibi contingat matrona pudicior illa,
qua potuit Tydeus erubuisse nuru,
quaeque sui venerem iunxit cum fratre mariti
350Locris in ancillae dissimulata nece.
Tam quoque di faciant possis gaudere fideli
coniuge quam Talai Tyndareique gener,
quaeque parare suis letum patruelibus ausae
Belides assidua colla premuntur aqua
355Byblidos et Canaces, sicut facit, ardeat igne,
nec nisi per crimen sit tibi fida soror.
Filia si fuerit, sit quod Pelopea Thyestae,
Myrrha suo patri Nyctimeneque suo.
Neve magis pia sit capitique parentis amica
360quam sua vel Pterelae, vel tibi, Nise, fuit,
infamemque locum sceleris quae nomine fecit,
pressit et inductis membra paterna rotis.
Ut iuvenes pereas quorum fastigia vultus
membraque Pisaeae sustinuere foris,
365ut qui perfusam miserorum saepe procorum
ipse suo melius sanguine tinxit humum;
proditor ut saevi periit auriga tyranni
qui nova Myrtoae nomina fecit aquae,
ut qui velocem frustra petiere puellam
370dum facta est pomis tardior illa tribus,
ut qui tecta novi formam celantia monstri
intrarunt caecae non redeunda domus,
ut quorum Aeacides misit violentus in altum
corpora cum senis altera sena rogum,
375ut quos obscuri victos ambagibus oris
legimus infandae Sphinga dedisse neci,
ut qui Bistoniae templo cecidere Minervae,
propter quos facies nunc quoque tecta deae est,
ut qui Threicii quondam praesepia regis
380fecerunt dapibus sanguinolenta suis,
Therodamanteos ut qui sensere leones
quique Thoanteae Taurica sacra deae,
ut quos Scylla vorax Scyllaeque adversa Charybdis
Dulichiae pavidos eripuere rati,
385ut quos demisit vastam Polyphemus in alvum,
ut Laestrygonias qui subiere manus,
ut quos dux Poenus mersit putealibus undis,
et iacto canas pulvere fecit aquas;
sex bis ut Icaridos famulae periere procique,
390inque caput domini qui dabat arma procis;
ut iacet Aonio luctator ab hospite fusus
qui, mirum, victor, cum cecidisset, erat,
ut quos Antaei fortes pressere lacerti
quosque ferae morti Lemnia turba dedit,
395ut qui post longum, sacri monstrator iniqui,
elicuit pluvias victima caesus aquas;
frater ut Antaei, quo sanguine debuit, aras
tinxit et exemplis occidit ipse suis;
ut qui terribiles pro gramen habentibus herbis
400impius humano viscere pavit equos,
ut duo diversis sub eodem vindice caesi
temporibus Nessus Dexamenique gener,
ut pronepos, Saturne, tuus, quem reddere vitam
urbe Coronides vidit ab ipse sua,
405ut Sinis et Sciron et cum Polypemone natus
quique homo parte sui parte iuvencus erat,
quique trabes pressas ab humo mittebat in auras
aequoris aspiciens huius et huius aquas,
quaeque Ceres laeto vidit pereuntia vultu
410corpora Thesea Cercyonea manu.
Haec tibi, quem meritis precibus mea devovet ira,
evenient aut his non leviora malis.
Qualis Achaemenidae, Sicula desertus in Aetna
Troica cum vidit vela venire, fuit,
415qualis erat nec non fortuna binominis Iri,
quique tenent pontem, vae tibi talis erit.
Filius et Cereris frustra tibi semper ametur
destituatque tuas usque petitus opes.
Utque per alternos unda labente recursus
420subtrahitur presso mollis harena pedi,
sic tua nescioqua semper fortuna liquescat,
lapsaque per medias effluat usque manus.
Utque pater solitae varias mutare figuras
plenus inextincta conficiare fame.
425Nec dapis humanae tibi erunt fastidia, quaque
parte potes, Tydeus temporis huius eris.
Atque aliquid facies, a vespere rursus ad ortus
cur externati Solis agantur equi.
Foeda Lycaoniae repetes convivia mensae
430temptabisque cibi fallere fraude Iovem.
Teque aliquis posito temptet vim numinis opto:
Tantalides tu sis Tereidesque puer.
Et tua sic latos spargantur membra per agros,
tamquam quae patrias detinuere vias.
435Aere Perilleo veros imitere iuvencos
ad formam tauri conveniente sono.
Utque ferox Phalaris, lingua prius ense resecta,
more bovis Paphio clausus in aere gemas.
Dumque redire voles aevi melioris in annos,
440ut vetus Admeti decipiare socer.
Aut eques in medii mergare voragine caeni,
dum modo sint fati nomina nulla tui.
Atque utinam pereas, veluti de dentibus orti
Sidonia iactis Graia per arva manu.
445Et quae Pitthides fecit fraterque Medusae
eveniant capiti vota sinistra tuo,
et quibus exiguo volucris devota libello est,
corpora proiecta quae sua purgat aqua.
Vulnera totque feras, quot dicitur ille tulisse
450cuius ab inferiis culter abesse solet.
Attonitusque seces, ut quos Cybeleia mater
incitat, ad Phrygios vilia membra modos.
Deque viro fias nec femina nec vir, ut Attis,
et quatias molli tympana rauca manu.
455Inque pecus subito Magnae vertare Parentis,
victor ut est celeri victaque versa pede.
Solaque Limone poenam ne senserit illam,
et tua dente fero viscera carpat equus.
Aut ut Cassandreus, domino non mitior illo,
460saucius ingesta contumuleris humo.
Aut ut Abantiades, aut ut Cycneius heros,
clausus in aequoreas praecipiteris aquas.
Victima vel Phoebo sacras macteris ad aras,
quam tulit a saevo Theudotus hoste necem.
465Aut te devoveat certis Abdera diebus,
saxaque devotum grandine plura petant.
Aut Iovis infesti telo feriare trisulco,
ut satus Hipponoo Dexionesque pater,
ut soror Autonoës, ut cui matertera Maia,
470ut temere optatos qui male rexit equos,
ut ferus Aeolides, ut sanguine natus eodem,
quo genita est liquidis quae caret Arctos aquis.
Ut Macedo rapidis ictus cum coniuge flammis,
sic precor aetherii vindicis igne cadas.
475Praedaque sis illis, quibus est Latonia Delos
ante diem rapto non adeunda Thaso,
quique verecundae speculantem labra Dianae,
quique Crotopiaden diripuere Linum.
Neve venenato levius feriaris ab angue,
480quam senis Oeagri Calliopesque nurus,
quam puer Hypsipyles, quam qui cava primus acuta
cuspide suspecti robora fixit equi.
Neve gradus adeas Elpenore cautius altos,
vimque feras vini quo tulit ille modo.
485Tamque cadas domitus, quam quisquis ad arma vocantem
iuvit inhumanum Thiodamanta Dryops,
quam ferus ipse suo periit mactatus in antro
proditus inclusae Cacus ab ore bovis,
quam qui dona tulit Nesseo tincta veneno,
490Euboicasque suo sanguine tinxit aquas.
Vel de praecipiti venias in Tartara saxo,
ut qui Socraticum de nece legit opus,
ut qui Theseae fallacia vela carinae
vidit, ut Iliaca missus ab arce puer,
495ut teneri nutrix eadem et matertera Bacchi,
ut cui causa necis serra reperta fuit,
livida se scopulis ut virgo misit ab altis,
dixerat inviso quae mala verba deo.
Feta tibi occurrat patrio popularis in arvo
500sitque Phalaeceae causa leaena necis.
Quique Lycurgiden letavit et arbore natum
Idmonaque audacem, te quoque rumpat aper.
Isque vel exanimis faciat tibi vulnus, ut illi,
ora super fixi quem cecidere suis.
505Sive idem, simili pinus quem morte peremit,
Phryx et venator sis Berecyntiades.
Si tua contigerit Minoas puppis harenas,
te Corcyraeum Cresia turba putet.
Lapsuramque domum subeas, ut sanguis Alevae,
510stella Leoprepidae cum fuit aequa viro.
Utque vel Evenus, torrenti flumine mersus
nomina des rapidae, vel Tiberinus, aquae.
Astacidaeque modo decisa cadavere trunco,
digna feris, hominis sit caput esca tuum.
515Quodque ferunt Brotean fecisse cupidine mortis,
des tua succensae membra cremanda pyrae.
Inclususque necem cavea patiaris, ut ille
non profecturae conditor historiae.
Utque repertori nocuit pugnacis iambi,
520sic sit in exitium lingua proterva tuum.
Utque parum stabili qui carmine laesit Athenas,
invisus pereas deficiente cibo.
Utque lyrae vates fertur periisse severae,
causa sit exitii dextera laesa tui.
525Utque Agamemnonio vulnus dedit anguis Orestae,
tu quoque de morsu virus habente cadas.
Sit tibi coniugii nox prima novissima vitae:
Eupolis hoc periit et nova nupta modo.
Utque coturnatum periisse Lycophrona narrant,
530haereat in fibris fixa sagitta tuis.
Aut lacer in silva manibus spargare tuorum,
sparsus ut est Thebis angue creatus avo.
Perque feros montes tauro rapiente traharis,
ut tracta est coniunx inperiosa Lyci.
535Quodque suae passa est paelex invita sororis,
excidat ante pedes lingua resecta tuos.
Conditor ut tardae, laesus cognomine, Myrrhae,
urbis in innumeris inveniare locis.
Inque tuis opifex, vati quod fecit Achaeo,
540noxia luminibus spicula condat apis
fixus et in duris carparis viscera saxis,
ut cui Pyrrha sui filia fratris erat.
Ut puer Harpagides referas exempla Thyestae
inque tui caesus viscera patris eas.
545Trunca geras saevo mutilatis partibus ense,
qualia Mamerci membra fuisse ferunt.
Utve Syracosio praestricta fauce poëtae,
sic animae laqueo sit via clausa tuae.
Nudave derepta pateant tua viscera pelle,
550ut Phrygium cuius nomina flumen habet.
Saxificae videas infelix ora Medusae,
Cephenum multos quae dedit una neci.
Potniadum morsus subeas, ut Glaucus, equarum,
inque maris salias, Glaucus ut alter, aquas.
555Utque duobus idem dictis modo nomen habenti,
praefocent animae Gnosia mella viam.
Sollicitoque bibas, Anyti doctissimus olim
inperturbato quod bibit ore reus.
Nec tibi, siquid amas, felicius Haemone cedat,
560utque sua Macareus, sic potiare tua.
Vel videas quod iam cum flammae cuncta tenerent
Hectoreus patria vidit ab arce puer.
Sanguine probra luas, ut avo genitore creatus,
per facinus soror est cui sua facta parens.
565Ossibus inque tuis teli genus haereat illud,
traditur Icarii quo cecidisse gener.
Utque loquax in equo est elisus guttur acerno,
sic tibi claudatur pollice vocis iter.
Aut, ut Anaxarchus, pila minuaris in alta,
570ictaque pro solitis frugibus ossa sonent.
Utque patrem Psamathes, condat te Phoebus in ima
Tartara, quod natae fecerat ille suae.
Inque tuos ea pestis eat quam dextra Coroebi
vicit opem miseris Argolisinque tulit.
575Utque nepos Aethrae Veneris moriturus ob iram,
exul ab attonitis excutiaris equis.
Propter opes magnas ut perdidit hospes alumnum,
perdat ob exiguas te tuus hospes opes.
Utque ferunt caesos sex cum Damasichthone fratres,
580intereat tecum sic genus omne tuum.
Addidit ut fidicen miseris sua funera natis,
sic tibi sint vitae taedia iusta tuae.
Utve soror Pelopis, saxo dureris oborto,
ut laesus lingua Battus ab ipse sua.
585Aëra si misso vacuum iaculabere disco,
quo puer Oebalides ictus ab orbe cadas.
Siqua per alternos pulsabitur unda lacertos,
omnis Abydena sit tibi peior aqua.
Comicus ut liquidis periit dum nabat in undis,
590et tua sic Stygius strangulet ora liquor.
Aut, ubi ventosum superaris naufragus aequor,
contacta pereas, ut Palinurus, humo.
Utque coturnatum vatem, tutela Dianae,
dilaniet vigilum te quoque turba canum.
595Aut, ut Trinacrius, salias super ora Gigantis,
plurima qua flammas Sicanis Aetna vomit.
Diripiantque tuos insanis unguibus artus
Strymoniae matres Orpheos esse ratae.
Natus ut Althaeae flammis absentibus arsit,
600sic tuus ardescat stipitis igne rogus.
Ut nova Phasiaca comprensa est nupta corona,
utque pater nuptae, cumque parente domus,
ut cruor Herculeos abiit diffusus in artus,
corpora pestiferum sic tua virus edat.
605Qua sua Prataliden proles est ulta Lycastum,
haec maneat teli te quoque plaga novi.
Utque Milo, robur diducere fissile temptes
nec possis captas inde referre manus.
Muneribusque tuis laedaris, ut Icarus, in quem
610intulit armatas ebria turba manus.
Quodque dolore necis patriae pia filia fecit,
vincula per laquei fac tibi guttur eat.
Obstructoque famem patiaris limine tecti,
ut legem poenae cui dedit ipsa parens.
615Illius exemplo violes simulacra Minervae,
Aulidis a portu qui leve vertit iter.
Naupliadaeve modo poenas pro crimine ficto
morte luas, nec te non meruisse iuvet.
Aethalon ut vita spoliavit Isindius hospes,
620quem memor a sacris nunc quoque pellit Ion,
utque Melanthea tenebris a caede latentem
prodidit officio luminis ipsa parens,
sic tua coniectis fodiantur viscera telis,
sic precor auxiliis impediare tuis.
625Qualis equos pacto, quos fortis agebat Achilles,
acta Phrygi timido est, nox tibi talis eat.
Nec tu quam Rhesus somno meliore quiescas,
quam comites Rhesi tum necis, ante viae,
quam quos cum Rutulo morti Rhamnete dederunt
630impiger Hyrtacides Hyrtacidaeque comes.
Cliniadaeve modo circumdatus ignibus atris
membra feras Stygiae semicremata neci.
Utque Remo muros auso transire recentes
noxia sint capiti rustica tela tuo.
635Denique Sarmaticas inter Geticasque sagittas
his precor ut vivas et moriare locis.
Haec tibi tantisper subito sint missa libello,
inmemores ne nos esse querare tui:
pauca quidem, fateor; sed di dent plura rogatis
640multiplicentque suo vota favore mea.
Postmodo plura leges et nomen habentia verum,
et pede quo debent acria bella geri.