Nosses iocosae dulce cum sacrum Florae

festosque lusus et licentiam volgi,

cur in theatrum, Cato severe, venisti?

An ideo tantum veneras, ut exires?

Hic est quem legis ille, quem requiris,

toto notus in orbe Martialis

argutis epigrammaton libellis:

cui, lector studiose, quod dedisti

5viventi decus atque sentienti,

rari post cineres habent poëtae.

Qui tecum cupis esse meos ubicumque libellos

et comites longae quaeris habere viae,

hos eme, quos artat brevibus membrana tabellis:

scrinia da magnis, me manus una capit.

5Ne tamen ignores ubi sim venalis et erres

urbe vagus tota, me duce certus eris:

libertum docti Lucensis quaere Secundum

limina post Pacis Palladiumque forum.

Argiletanas mavis habitare tabernas,

cum tibi, parve liber, scrinia nostra vacent.

Nescis, heu, nescis dominae fastidia Romae:

crede mihi, nimium Martia turba sapit.

5Maiores nusquam rhonchi: iuvenesque senesque

et pueri nasum rhinocerotis habent.

Audieris cum grande sophos, dum basia iactas,

ibis ab excusso missus in astra sago.

Sed tu ne totiens domini patiare lituras

10neve notet lusus tristis harundo tuos,

aetherias, lascive, cupis volitare per auras:

i, fuge; sed poteras tutior esse domi.

Contigeris nostros, Caesar, si forte libellos,

terrarum dominum pone supercilium.

Consuevere iocos vestri quoque ferre triumphi,

materiam dictis nec pudet esse ducem.

5Qua Thymelen spectas derisoremque Latinum,

illa fronte precor carmina nostra legas.

Innocuos censum potest permittere lusus:

lasciva est nobis pagina, vita proba.

Do tibi naumachiam, tu das epigrammata nobis:

vis, puto, cum libro, Marce, natare tuo.

Aetherias aquila puerum portante per auras

inlaesum timidis unguibus haesit onus:

nunc sua Caesareos exorat praeda leones

tutus et ingenti ludit in ore lepus.

5Quae maiora putas miracula? Summus utrisque

auctor adest: haec sunt Caesaris, illa Iovis.

Stellae delicium mei columba,

Verona licet audiente dicam,

vicit, Maxime, passerem Catulli.

Tanto Stella meus tuo Catullo

5quanto passere maior est columba.

Quod magni Thraseae consummatique Catonis

dogmata sic sequeris salvos ut esse velis,

pectore nec nudo strictos incurris in ensis,

quod fecisse velim te, Deciane, facis.

5Nolo virum facili redemit qui sanguine famam,

hunc volo, laudari qui sine morte potest.

Bellus homo et magnus vis idem, Cotta, videri:

sed qui bellus homo est, Cotta, pusillus homo est.

Petit Gemellus nuptias Maronillae

et cupit et instat et precatur et donat.

Adeone pulchra est? Immo foedius nil est.

Quid ergo in illa petitur et placet? Tussit.

Cum data sint equiti bis quina nomismata, quare

bis decies solus, Sextiliane, bibis?

Iam defecisset portantis calda ministros,

si non potares, Sextiliane, merum.

Itur ad Herculei gelidas qua Tiburis arces

canaque sulphureis Albula fumat aquis,

rura nemusque sacrum dilectaque iugera Musis

signat vicina quartus ab urbe lapis.

5Hic rudis aestivas praestabat porticus umbras,

heu quam paene novum porticus ausa nefas!

Nam subito conlapsa ruit, cum mole sub illa

gestatus biiugis Regulus esset equis.

Nimirum timuit nostras Fortuna querelas,

10quae par tam magnae non erat invidiae.

Nunc et damna iuvant; sunt ipsa pericula tanti:

stantia non poterant tecta probare deos.

Casta suo gladium cum traderet Arria Paeto,

quem de visceribus strinxerat ipsa suis,

"Si qua fides, vulnus quod feci non dolet", inquit,

"sed tu quod facies, hoc mihi, Paete, dolet".

Delicias, Caesar, lususque iocosque leonum

vidimus - hoc etiam praestat harena tibi -

cum prensus blando totiens a dente rediret

et per aperta vagus curreret ora lepus.

5Unde potest avidus captae leo parcere praedae?

Sed tamen esse tuus dicitur: ergo potest.

O mihi post nullos, Iuli, memorande sodales,

si quid longa fides canaque iura valent,

bis iam paene tibi consul tricensimus instat,

et numerat paucos vix tua vita dies.

5Non bene distuleris videas quae posse negari,

et solum hoc ducas, quod fuit, esse tuum.

Exspectant curaeque catenatique labores,

gaudia non remanent, sed fugitiva volant.

Haec utraque manu conplexuque adsere toto:

10saepe fluunt imo sic quoque lapsa sinu.

Non est, crede mihi, sapientis dicere "Vivam":

sera nimis vita est crastina: vive hodie.

Sunt bona, sunt quaedam mediocria, sunt mala plura

quae legis hic: aliter non fit, Avite, liber.

Cogit me Titus actitare causas

et dicit mihi saepe "Magna res est".

Res magna est, Tite, quam facit colonus.

Quid te, Tucca, iuvat vetulo miscere Falerno

in Vaticanis condita musta cadis?

Quid tantum fecere boni tibi pessima vina?

Aut quid fecerunt optima vina mali?

5De nobis facile est, scelus est iugulare Falernum

et dare Campano toxica saeva mero.

Convivae meruere tui fortasse perire:

amphora non meruit tam pretiosa mori.

Si memini, fuerant tibi quattuor, Aelia, dentes:

expulit una duos tussis et una duos.

Iam secum potes totis tussire diebus:

nil istic quod agat tertia tussis habet.

Dic mihi, quis furor est? Turba spectante vocata

solus boletos, Caeciliane, voras.

Quid dignum tanto tibi ventre gulaque precabor?

Boletum qualem Claudius edit, edas.

Cum peteret regem, decepta satellite dextra

ingessit sacris se peritura focis.

Sed tam saeva pius miracula non tulit hostis

et raptum flammis iussit abire virum:

5urere quam potuit contempto Mucius igne,

hanc spectare manum Porsena non potuit.

Maior deceptae fama est et gloria dextrae:

si non errasset, fecerat illa minus.

Quid nunc saeva fugis placidi lepus ora leonis?

Frangere tam parvas non didicere feras.

Servantur magnis isti cervicibus ungues

nec gaudet tenui sanguine tanta sitis.

5Praeda canum lepus est, vastos non implet hiatus:

non timeat Dacus Caesaris arma puer.

Invitas nullum nisi cum quo, Cotta, lavaris

et dant convivam balnea sola tibi.

Mirabar quare numquam me, Cotta, vocasses:

iam scio me nudum displicuisse tibi.

Aspicis incomptis illum, Deciane, capillis,

cuius et ipse times triste supercilium,

qui loquitur Curios adsertoresque Camillos?

Nolito fronti credere: nupsit heri.

Ede tuos tandem populo, Faustine, libellos

et cultum docto pectore profer opus,

quod nec Cecropiae damnent Pandionis arces

nec sileant nostri praetereantque senes.

5Ante fores stantem dubitas admittere Famam

teque piget curae praemia ferre tuae?

Post te victurae per te quoque vivere chartae

incipiant: cineri gloria sera venit.

Sextiliane, bibis quantum subsellia quinque

solus: aqua totiens ebrius esse potes;

nec consessorum vicina nomismata tantum,

aera sed a cuneis ulteriora petis.

5Non haec Paelignis agitur vindemia prelis

vva nec in Tuscis nascitur ista iugis,

testa sed antiqui felix siccatur Opimi,

egerit et nigros Massica cella cados.

A copone tibi faex Laletana petatur,

10si plus quam decies, Sextiliane, bibis.

Hesterna tibi nocte dixeramus,

quincunces puto post decem peractos,

cenares hodie, Procille, mecum.

Tu factam tibi rem statim putasti

5et non sobria verba subnotasti

exemplo nimium periculoso:

miso mnamona sympotan, Procille.

Hesterno fetere mero qui credit Acerram,

fallitur: in lucem semper Acerra bibit.

Fama refert nostros te, Fidentine, libellos

non aliter populo quam recitare tuos.

Si mea vis dici, gratis tibi carmina mittam:

si dici tua vis, hoc eme, ne mea sint.

Chirurgus fuerat, nunc est vispillo Diaulus.

Coepit quo poterat clinicus esse modo.

Hos tibi, Phoebe, vovet totos a vertice crines

Encolpos, domini centurionis amor,

grata Pudens meriti tulerit cum praemia pili.

Quam primum longas, Phoebe, recide comas,

5dum nulla teneri sordent lanugine voltus

dumque decent fusae lactea colla iubae;

utque tuis longum dominusque puerque fruantur

muneribus, tonsum fac cito, sero virum.

Non amo te, Sabidi, nec possum dicere quare:

hoc tantum possum dicere, non amo te.

Amissum non flet cum sola est Gellia patrem,

si quis adest iussae prosiliunt lacrimae.

Non luget quisquis laudari, Gellia, quaerit,

ille dolet vere qui sine teste dolet.

Incustoditis et apertis, Lesbia, semper

liminibus peccas nec tua furta tegis,

et plus spectator quam te delectat adulter

nec sunt grata tibi gaudia si qua latent.

5At meretrix abigit testem veloque seraque

raraque Submemmi fornice rima patet.

A Chione saltem vel ab Iade disce pudorem:

abscondunt spurcas et monumenta lupas.

Numquid dura tibi nimium censura videtur?

10Deprendi veto te, Lesbia, non futui.

Versus scribere me parum severos

nec quos praelegat in schola magister,

Corneli, quereris: sed hi libelli,

tamquam coniugibus suis mariti,

5non possunt sine mentula placere.

Quid si me iubeas thalassionem

verbis dicere non thalassionis?

Quis Floralia vestit et stolatum

permittit meretricibus pudorem?

10Lex haec carminibus data est iocosis,

ne possint, nisi pruriant, iuvare.

Quare deposita severitate

parcas lusibus et iocis rogamus,

nec castrare velis meos libellos.

15Gallo turpius est nihil Priapo.

Si, Lucane, tibi vel si tibi, Tulle, darentur

qualia Ledaei fata Lacones habent,

nobilis haec esset pietatis rixa duobus,

quod pro fratre mori vellet uterque prior,

5diceret infernas et qui prior isset ad umbras:

"Vive tuo, frater, tempore, vive meo".

Ventris onus misero, nec te pudet, excipis auro,

Basse, bibis vitro: carius ergo cacas.

Quem recitas meus est, o Fidentine, libellus:

sed male cum recitas, incipit esse tuus.

Si quis erit raros inter numerandus amicos,

quales prisca fides famaque novit anus,

si quis Cecropiae madidus Latiaeque Minervae

artibus et vera simplicitate bonus,

5si quis erit recti custos, mirator honesti

et nihil arcano qui roget ore deos,

si quis erit magnae subnixus robore mentis:

dispeream si non hic Decianus erit.

Qui ducis vultus et non legis ista libenter,

omnibus invideas, livide, nemo tibi.

Urbanus tibi, Caecili, videris.

Non es, crede mihi. Quid ergo? Verna,

hoc quod transtiberinus ambulator,

qui pallentia sulphurata fractis

5permutat vitreis, quod otiosae

vendit qui madidum cicer coronae,

quod custos dominusque viperarum,

quod viles pueri salariorum,

quod fumantia qui tomacla raucus

10circumfert tepidis cocus popinis,

quod non optimus urbicus poëta,

quod de Gadibus inprobus magister,

quod bucca est vetuli dicax cinaedi.

Quare desine iam tibi videri,

15quod soli tibi, Caecili, videris,

qui Gabbam salibus tuis et ipsum

posses vincere Tettium Caballum.

Non cuicumque datum est habere nasum:

ludit qui stolida procacitate,

20non est Tettius ille, sed caballus.

Coniugis audisset fatum cum Porcia Bruti

et subtracta sibi quaereret arma dolor,

"Nondum scitis" ait "mortem non posse negari?

Credideram fatis hoc docuisse patrem".

5Dixit et ardentis avido bibit ore favillas.

I nunc et ferrum, turba molesta, nega.

Bis tibi triceni fuimus, Mancine, vocati

et positum est nobis nil here praeter aprum,

non quae de tardis servantur vitibus uvae

dulcibus aut certant quae melimela favis,

5non pira quae longa pendent religata genesta

aut imitata brevis Punica grana rosas,

rustica lactantis nec misit Sassina metas

nec de Picenis venit oliva cadis:

nudus aper, sed et hic minimus qualisque necari

10a non armato pumilione potest.

Et nihil inde datum est; tantum spectavimus omnes:

ponere aprum nobis sic et harena solet.

Ponatur tibi nullus aper post talia facta,

sed tu ponaris cui Charidemus apro.

Lascivos leporum cursus lususque leonum

quod maior nobis charta minorque gerit

et bis idem facimus, nimium si, Stella, videtur

hoc tibi, bis leporem tu quoque pone mihi.

Edita ne brevibus pereat mihi cura libellis,

dicatur potius Ton d'apameibomenos.

Cum dicis "Propero, fac si facis", Hedyle, languet

protinus et cessat debilitata Venus.

Exspectare iube: velocius ibo retentus.

Hedyle, si properas, dic mihi, ne properem.

Nuper erat medicus, nunc est vispillo Diaulus:

quod vispillo facit, fecerat et medicus.

Rictibus his tauros non eripuere magistri,

per quos praeda fugax itque reditque lepus;

quodque magis mirum, velocior exit ab hoste

nec nihil a tanta nobilitate refert.

5Tutior in sola non est cum currit harena,

nec cavea tanta conditur ille fide.

Si vitare canum morsus, lepus inprobe, quaeris,

ad quae confugias ora leonis habes.

Vir Celtiberis non tacende gentibus

nostraeque laus Hispaniae,

videbis altam, Liciniane, Bilbilin,

equis et armis nobilem,

5senemque Caium nivibus, et fractis sacrum

Vadaveronem montibus,

et delicati dulce Boterdi nemus,

Pomona quod felix amat.

Tepidi natabis lene Congedi vadum

10mollesque Nympharum lacus,

quibus remissum corpus adstringes brevi

Salone, qui ferrum gelat.

Praestabit illic ipsa figendas prope

Voberca prandenti feras.

15Aestus serenos aureo franges Tago

obscurus umbris arborum;

avidam rigens Dercenna placabit sitim

et Nutha, quae vincit nives.

At cum December canus et bruma impotens

20Aquilone rauco mugiet,

aprica repetes Tarraconis litora

tuamque Laletaniam.

Ibi inligatas mollibus dammas plagis

mactabis et vernas apros

25leporemque forti callidum rumpes equo,

cervos relinques vilico.

Vicina in ipsum silva descendet focum

infante cinctum sordido;

vocabitur venator et veniet tibi

30conviva clamatus prope;

lunata nusquam pellis et nusquam toga

olidaeque vestes murice;

procul horridus Liburnus et querulus cliens,

imperia viduarum procul;

35non rumpet altum pallidus somnum reus,

sed mane totum dormies.

Mereatur alius grande et insanum sophos:

miserere tu felicium

veroque fruere non superbus gaudio,

40dum Sura laudatur tuus.

Non inpudenter vita quod relicum est petit,

cum fama quod satis est habet.

Si tibi Mistyllos cocus, Aemiliane, vocatur,

dicatur quare non Taratalla mihi?

Non facit ad saevos cervix, nisi prima, leones.

Quid fugis hos dentes, ambitiose lepus?

Scilicet a magnis ad te descendere tauris

et quae non cernunt frangere colla velis.

5Desperanda tibi est ingentis gloria fati:

non potes hoc tenuis praeda sub hoste mori.

Commendo tibi, Quintiane, nostros -

nostros dicere si tamen libellos

possum, quos recitat tuus poëta -:

si de servitio gravi queruntur,

5adsertor venias satisque praestes,

et, cum se dominum vocabit ille,

dicas esse meos manuque missos.

Hoc si terque quaterque clamitaris,

inpones plagiario pudorem.

Una est in nostris tua, Fidentine, libellis

pagina, sed certa domini signata figura,

quae tua traducit manifesto carmina furto.

Sic interpositus villo contaminat uncto

5urbica Lingonicus Tyrianthina bardocucullus,

sic Arretinae violant crystallina testae,

sic niger in ripis errat cum forte Caystri,

inter Ledaeos ridetur corvus olores,

sic ubi multisona fervet sacer Atthide lucus,

10inproba Cecropias offendit pica querelas.

Indice non opus est nostris nec iudice libris,

stat contra dicitque tibi tua pagina "Fur es".

Si quid, Fusce, vacas adhuc amari -

nam sunt hinc tibi, sunt et hinc amici -

unum, si superest, locum rogamus,

nec me, quod tibi sim novus, recuses:

5omnes hoc veteres tui fuerunt.

Tu tantum inspice qui novus paratur

an possit fieri vetus sodalis.

Vota tui breviter si vis cognoscere Marci,

clarum militiae, Fronto, togaeque decus,

hoc petit, esse sui nec magni ruris arator,

sordidaque in parvis otia rebus amat.

5Quisquam picta colit Spartani frigora saxi

et matutinum portat ineptus Have,

cui licet exuviis nemoris rurisque beato

ante focum plenas explicuisse plagas

et piscem tremula salientem ducere saeta

10flavaque de rubro promere mella cado?

Pinguis inaequales onerat cui vilica mensas

et sua non emptus praeparat ova cinis?

Non amet hanc vitam quisquis me non amat, opto,

vivat et urbanis albus in officiis.

Continuis vexata madet vindemia nimbis:

non potes, ut cupias, vendere, copo, merum.

Qualem, Flacce, velim quaeris nolimve puellam?

Nolo nimis facilem difficilemque nimis.

Illud quod medium est atque inter utrumque probamus:

nec volo quod cruciat nec volo quod satiat.

Milia pro puero centum me mango poposcit:

risi ego, sed Phoebus protinus illa dedit.

Hoc dolet et queritur de me mea mentula secum

laudaturque meam Phoebus in invidiam.

5Sed sestertiolum donavit mentula Phoebo

bis decies: hoc da tu mihi, pluris emam.

Dat Baiana mihi quadrantes sportula centum.

Inter delicias quid facit ista fames?

Redde Lupi nobis tenebrosaque balnea Grylli:

tam male cum cenem, cur bene, Fucce, laver?

Intres ampla licet torvi lepus ora leonis,

esse tamen vacuo se leo dente putat.

Quod ruet in tergum vel quos procumbet in armos,

alta iuvencorum volnera figet ubi?

5Quid frustra nemorum dominum regemque fatigas?

Non nisi delecta pascitur ille fera.

Verona docti syllabas amat vatis,

Marone felix Mantua est,

censetur Aponi Livio suo tellus

Stellaque nec Flacco minus,

5Apollodoro plaudit imbrifer Nilus,

Nasone Paeligni sonant,

duosque Senecas unicumque Lucanum

facunda loquitur Corduba,

gaudent iocosae Canio suo Gades,

10Emerita Deciano meo:

te, Liciniane, gloriabitur nostra

nec me tacebit Bilbilis.

Casta nec antiquis cedens Laevina Sabinis

et quamuis tetrico tristior ipsa viro

dum modo Lucrino, modo se permittit Averno,

et dum Baianis saepe fovetur aquis,

5incidit in flammas: iuvenemque secuta relicto

coniuge Penelope venit, abit Helene.

Ut recitem tibi nostra rogas epigrammata. Nolo.

Non audire, Celer, sed recitare cupis.

Bella es, novimus, et puella, verum est,

et dives, quis enim potest negare?

Sed cum te nimium, Fabulla, laudas,

nec dives neque bella nec puella es.

Cum dixi ficus, rides quasi barbara verba

et dici ficos, Caeciliane, iubes.

Dicemus ficus, quas scimus in arbore nasci,

dicemus ficos, Caeciliane, tuos.

Erras, meorum fur avare librorum,

fieri poëtam posse qui putas tanti,

scriptura quanti constet et tomus vilis:

non sex paratur aut decem sophos nummis.

5Secreta quaere carmina et rudes curas

quas novit unus scrinioque signatas

custodit ipse virginis pater chartae,

quae trita duro non inhorruit mento.

Mutare dominum non potest liber notus.

10Sed pumicata fronte si quis est nondum

nec umbilicis cultus atque membrana,

mercare: tales habeo; nec sciet quisquam.

Aliena quisquis recitat et petit famam,

non emere librum, sed silentium debet.

"Liber homo es nimium", dicis mihi, Ceryle, semper.

In te qui dicit, Ceryle, liber homo est.

Quidquid agit Rufus, nihil est nisi Naevia Rufo.

Si gaudet, si flet, si tacet, hanc loquitur.

Cenat, propinat, poscit, negat, innuit: una est

Naevia; si non sit Naevia, mutus erit.

5Scriberet hesterna patri cum luce salutem,

"Naevia lux" inquit "Naevia lumen, have".

Haec legit et ridet demisso Naevia voltu.

Naevia non una est: quid, vir inepte, furis?

Coepit, Maxime, Pana quae solebat,

nunc ostendere Canium Tarentos.

Vade salutatum pro me, liber: ire iuberis

ad Proculi nitidos, officiose, lares.

Quaeris iter, dicam. Vicinum Castora canae

transibis Vestae virgineamque domum;

5inde sacro veneranda petes Palatia clivo,

plurima qua summi fulget imago ducis.

Nec te detineat miri radiata colossi

quae Rhodium moles vincere gaudet opus.

Flecte vias hac qua madidi sunt tecta Lyaei

10et Cybeles picto stat Corybante tholus.

Protinus a laeva clari tibi fronte Penates

atriaque excelsae sunt adeunda domus.

Hanc pete: ne metuas fastus limenque superbum:

nulla magis toto ianua poste patet,

15nec propior quam Phoebus amet doctaeque sorores.

Si dicet "Quare non tamen ipse venit"?

sic licet excuses "Quia qualiacumque leguntur

ista, salutator scribere non potuit".

Laevia sex cyathis, septem Iustina bibatur,

quinque Lycas, Lyde quattuor, Ida tribus.

Omnis ab infuso numeretur amica Falerno,

et quia nulla venit, tu mihi, Somne, veni.

Nostris versibus esse te poëtam,

Fidentine, putas cupisque credi?

Sic dentata sibi videtur Aegle

emptis ossibus Indicoque cornu;

5sic quae nigrior est cadente moro,

cerussata sibi placet Lycoris.

Hac et tu ratione qua poëta es,

calvus cum fueris, eris comatus.

Nullus in urbe fuit tota qui tangere vellet

uxorem gratis, Caeciliane, tuam,

dum licuit: sed nunc positis custodibus ingens

turba fututorum est: ingeniosus homo es.

Moechus erat: poteras tamen hoc tu, Paula, negare.

Ecce vir est: numquid, Paula, negare potes?

Dimidium donare Lino quam credere totum

qui mavolt, mavolt perdere dimidium.

O mihi curarum pretium non vile mearum,

Flacce, Antenorei spes et alumne laris,

Pierios differ cantus citharamque sororum;

aes dabit ex istis nulla puella tibi.

5Quid petis a Phoebo? Nummos habet arca Minervae;

haec sapit, haec omnes fenerat una deos.

Quid possunt hederae Bacchi dare? Pallados arbor

inclinat varias pondere nigra comas.

Praeter aquas Helicon et serta lyrasque dearum

10nil habet et magnum, sed perinane sophos.

Quid tibi cum Cirrha? Quid cum Permesside nuda?

Romanum propius divitiusque forum est.

Illic aera sonant: at circum pulpita nostra

et steriles cathedras basia sola crepant.

Pulchre valet Charinus et tamen pallet.

Parce bibit Charinus et tamen pallet.

Bene concoquit Charinus et tamen pallet.

Sole utitur Charinus et tamen pallet.

5Tingit cutem Charinus et tamen pallet.

Cunnum Charinus lingit et tamen pallet.

Indignas premeret pestis cum tabida fauces

inque ipsos vultus serperet atra lues,

siccis ipse genis flentes hortatus amicos

decrevit Stygios Festus adire lacus.

5Nec tamen obscuro pia polluit ora veneno

aut torsit lenta tristia fata fame,

sanctam Romana vitam sed morte peregit

dimisitque animam nobiliore rogo.

Hanc mortem fatis magni praeferre Catonis

10fama potest: huius Caesar amicus erat.

Semper agis causas et res agis, Attale, semper:

est, non est quod agas, Attale, semper agis.

Si res et causae desunt, agis, Attale, mulas.

Attale, ne quod agas desit, agas animam.

Sportula, Cane, tibi suprema nocte petita est.

Occidit puto te, Cane, quod una fuit.

A servo scis te genitum blandeque fateris,

cum dicis dominum, Sosibiane, patrem.

Haec quae pulvere dissipata multo

longas porticus explicat ruinas,

en quanto iacet absoluta casu!

Tectis nam modo Regulus sub illis

5gestatus fuerat recesseratque,

victa est pondere cum suo repente,

et postquam domino nihil timebat,

securo ruit incruenta damno.

Tantae, Regule, post metum querelae

10quis curam neget esse te deorum,

propter quem fuit innocens ruina?

Os et labra tibi lingit, Manneia, catellus:

non miror, merdas si libet esse cani.

Uxorem habendam non putat Quirinalis,

cum velit habere filios, et invenit

quo possit istud more: futuit ancillas

domumque et agros implet equitibus vernis.

5Pater familiae verus est Quirinalis.

Venderet excultos colles cum praeco facetus

atque suburbani iugera pulchra soli,

"Errat" ait "si quis Mario putat esse necesse

vendere: nil debet, fenerat immo magis".

5"Quae ratio est igitur"? "Servos ibi perdidit omnes

et pecus et fructus, non amat inde locum".

Quis faceret pretium nisi qui sua perdere vellet

omnia? Sic Mario noxius haeret ager.

Vicinus meus est manuque tangi

de nostris Novius potest fenestris.

Quis non invideat mihi putetque

horis omnibus esse me beatum,

5iuncto cui liceat frui sodale?

Tam longe est mihi quam Terentianus,

qui nunc Niliacam regit Syenen.

Non convivere, nec videre saltem,

non audire licet, nec urbe tota

10quisquam est tam prope tam proculque nobis.

Migrandum est mihi longius vel illi

vicinus Novio vel inquilinus

sit, si quis Novium videre non volt.

Ne gravis hesterno fragres, Fescennia, vino,

pastillos Cosmi luxuriosa voras.

Ista linunt dentes iantacula, sed nihil opstant,

extremo ructus cum redit a barathro.

5Quid quod olet gravius mixtum diapasmate virus

atque duplex animae longius exit odor?

Notas ergo nimis fraudes deprensaque furta

iam tollas et sis ebria simpliciter.

Alcime, quem raptum domino crescentibus annis

Lavicana levi caespite velat humus,

accipe non Pario nutantia pondera saxo,

quae cineri vanus dat ruitura labor,

5sed faciles buxos et opacas palmitis umbras

quaeque virent lacrimis roscida prata meis

accipe, care puer, nostri monimenta doloris:

hic tibi perpetuo tempore vivet honor.

Cum mihi supremos Lachesis perneverit annos,

10non aliter cineres mando iacere meos.

Garris in aurem semper omnibus, Cinna,

garrire et illud teste quod licet turba.

Rides in aurem, quereris, arguis, ploras,

cantas in aurem, iudicas, taces, clamas,

5adeoque penitus sedit hic tibi morbus,

ut saepe in aurem, Cinna, Caesarem laudes.

Quod numquam maribus iunctam te, Bassa, videbam

quodque tibi moechum fabula nulla dabat,

omne sed officium circa te semper obibat

turba tui sexus, non adeunte viro,

5esse videbaris, fateor, Lucretia nobis:

at tu, pro facinus, Bassa, fututor eras.

Inter se geminos audes committere cunnos

mentiturque virum prodigiosa Venus.

Commenta es dignum Thebano aenigmate monstrum,

10hic ubi vir non est, ut sit adulterium.

Cum tua non edas, carpis mea carmina, Laeli.

Carpere vel noli nostra vel ede tua.

Saepe mihi queritur non siccis Cestos ocellis,

tangi se digito, Mamuriane, tuo.

Non opus est digito: totum tibi Ceston habeto,

si dest nil aliud, Mamuriane, tibi.

5Sed si nec focus est nudi nec sponda grabati

nec curtus Chiones Antiopesve calix,

cerea si pendet lumbis et scripta lacerna

dimidiasque nates Gallica paeda tegit,

pasceris et nigrae solo nidore culinae

10et bibis inmundam cum cane pronus aquam:

non culum, neque enim est culus, qui non cacat olim,

sed fodiam digito qui superest oculum:

nec me zelotypum nec dixeris esse malignum.

Denique pedica, Mamuriane, satur.

Fabricio iunctus fido requiescit Aquinus,

qui prior Elysias gaudet adisse domos.

Ara duplex primi testatur munera pili:

plus tamen est, titulo quod breviore legis:

5"Iunctus uterque sacro laudatae foedere vitae,

famaque quod raro novit, amicus erat".

Cantasti male, dum fututa es, Aegle.

Iam cantas bene; basianda non es.

Quod clamas semper, quod agentibus obstrepis, Aeli,

non facis hoc gratis: accipis, ut taceas.

Si non molestum est teque non piget, scazon,

nostro rogamus pauca verba Materno

dicas in aurem sic ut audiat solus.

Amator ille tristium lacernarum

5et baeticatus atque leucophaeatus,

qui coccinatos non putat viros esse

amethystinasque mulierum vocat vestes,

nativa laudet, habeat et licet semper

fuscos colores, galbinos habet mores.

10Rogabit unde suspicer virum mollem.

Una lavamur: aspicit nihil sursum,

sed spectat oculis devorantibus draucos

nec otiosis mentulas videt labris.

Quaeris quis hic sit? Excidit mihi nomen.

Cum clamant omnes, loqueris tunc, Naevole, tantum,

et te patronum causidicumque putas.

Hac ratione potest nemo non esse disertus.

Ecce, tacent omnes: Naevole, dic aliquid.

Litigat et podagra Diodorus, Flacce, laborat.

Sed nil patrono porrigit: haec cheragra est.

Non plenum modo vicies habebas,

sed tam prodigus atque liberalis

et tam lautus eras, Calene, ut omnes

optarent tibi centies amici.

5Audit vota deus precesque nostras

atque intra, puto, septimas Kalendas

mortes hoc tibi quattuor dederunt.

At tu sic quasi non foret relictum,

sed raptum tibi centies, abisti

10in tantam miser esuritionem,

ut convivia sumptuosiora,

toto quae semel apparas in anno,

nigrae sordibus explices monetae,

et septem veteres tui sodales

15constemus tibi plumbea selibra.

Quid dignum meritis precemur istis?

Optamus tibi milies, Calene.

Hoc si contigerit, fame peribis.

Mammas atque tatas habet Afra, sed ipsa tatarum

dici et mammarum maxima mamma potest.

Illa manus quondam studiorum fida meorum

et felix domino notaque Caesaribus,

destituit primos viridis Demetrius annos:

quarta tribus lustris addita messis erat.

5Ne tamen ad Stygias famulus descenderet umbras,

ureret inplicitum cum scelerata lues,

cavimus et domini ius omne remisimus aegro:

munere dignus erat convaluisse meo.

Sensit deficiens sua praemia meque patronum

10dixit ad infernas liber iturus aquas.

Qui pinxit Venerem tuam, Lycori,

blanditus, puto, pictor est Minervae.

"Si dederint superi decies mihi milia centum"

dicebas nondum, Scaevola, iustus eques,

"qualiter o vivam, quam large quamque beate"!

Riserunt faciles et tribuere dei.

5Sordidior multo post hoc toga, paenula peior,

calceus est sarta terque quaterque cute:

deque decem plures semper servantur olivae,

explicat et cenas unica mensa duas,

et Veientani bibitur faex crassa rubelli,

10asse cicer tepidum constat et asse Venus.

In ius, o fallax atque infitiator, eamus:

aut vive aut decies, Scaevola, redde deis.

Picto quod iuga delicata collo

pardus sustinet inprobaeque tigres

indulgent patientiam flagello,

mordent aurea quod lupata cervi,

5quod frenis Libyci domantur ursi

et, quantum Calydon tulisse fertur,

paret purpureis aper capistris,

turpes esseda quod trahunt visontes

et molles dare iussa quod choreas

10nigro belua non negat magistro:

quis spectacula non putet deorum?

Haec transit tamen, ut minora, quisquis

venatus humiles videt leonum,

quos velox leporum timor fatigat.

15Dimittunt, repetunt, amantque captos,

et securior est in ore praeda,

laxos cui dare perviosque rictus

gaudent et timidos tenere dentes,

mollem frangere dum pudet rapinam,

20stratis cum modo venerint iuvencis.

Haec clementia non paratur arte,

sed norunt cui serviant leones.

In Nomentanis, Ovidi, quod nascitur agris,

accepit quotiens tempora longa, merum

exuit annosa mores nomenque senecta:

et quidquid volvit, testa vocatur anus.

Interponis aquam subinde, Rufe,

et si cogeris a sodale, raram

diluti bibis unciam Falerni.

Numquid pollicita est tibi beatam

5noctem Naevia sobriasque mavis

certae nequitias fututionis?

Suspiras, retices, gemis: negavit.

Crebros ergo licet bibas trientes

et durum iugules mero dolorem.

10Quid parcis tibi, Rufe? Dormiendum est.

Saepe mihi dicis, Luci carissime Iuli,

"Scribe aliquid magnum: desidiosus homo es".

Otia da nobis, sed qualia fecerat olim

Maecenas Flacco Vergilioque suo:

5condere victuras temptem per saecula curas

et nomen flammis eripuisse meum.

In steriles nolunt campos iuga ferre iuvenci:

pingue solum lassat, sed iuvat ipse labor.

Est tibi - sitque precor multos crescatque per annos -

pulchra quidem, verum transtiberina domus:

at mea Vipsanas spectant cenacula laurus,

factus in hac ego sum iam regione senex.

5Migrandum est, ut mane domi te, Galle, salutem:

est tanti, vel si longius illa foret.

Sed tibi non multum est, unum si praesto togatum:

multum est, hunc unum si mihi, Galle, nego.

Ipse salutabo decuma te saepius hora:

10mane tibi pro me dicet havere liber.

Issa est passere nequior Catulli,

Issa est purior osculo columbae,

Issa est blandior omnibus puellis,

Issa est carior Indicis lapillis,

5Issa est deliciae catella Publi.

Hanc tu, si queritur, loqui putabis;

sentit tristitiamque gaudiumque

collo nixa cubat capitque somnos,

ut suspiria nulla sentiantur;

10et desiderio coacta ventris

gutta pallia non fefellit ulla,

sed blando pede suscitat toroque

deponi monet et rogat levari.

Castae tantus inest pudor catellae,

15ignorat Venerem; nec invenimus

dignum tam tenera virum puella.

Hanc ne lux rapiat suprema totam,

picta Publius exprimit tabella,

in qua tam similem videbis Issam,

20ut sit tam similis sibi nec ipsa.

Issam denique pone cum tabella:

aut utramque putabis esse veram,

aut utramque putabis esse pictam.

Scribere me quereris, Velox, epigrammata longa.

Ipse nihil scribis: tu breviora facis.

Cum tibi sit sophiae par fama et cura deorum,

ingenio pietas nec minor ipsa suo:

ignorat meritis dare munera, qui tibi librum

et qui miratur, Regule, tura dari.

Cum te non nossem, dominum regemque vocabam:

nunc bene te novi: iam mihi Priscus eris.

Quaecumque lusi iuvenis et puer quondam

apinasque nostras, quas nec ipse iam novi,

male conlocare si bonas voles horas

et invidebis otio tuo, lector,

5a Valeriano Pollio petes Quinto,

per quem perire non licet meis nugis.

Hos tibi vicinos, Faustine, Telesphorus hortos

Faenius et breve rus udaque prata tenet.

Condidit hic natae cineres nomenque sacravit

quod legis Antullae, dignior ipse legi.

5Ad Stygias aequum fuerat pater isset ut umbras:

quod quia non licuit, vivat, ut ossa colat.

Quaedam me cupit, - invide, Procille! -

loto candidior puella cycno,

argento, nive, lilio, ligustro:

sed quandam volo nocte nigriorem,

5formica, pice, graculo, cicada.

Iam suspendia saeva cogitabas:

si novi bene te, Procille, vives.

Hoc nemus aeterno cinerum sacravit honori

Faenius et culti iugera pulchra soli.

Hoc tegitur cito rapta suis Antulla sepulchro,

hoc erit Antullae mixtus uterque parens.

5Si cupit hunc aliquis, moneo, ne speret agellum:

perpetuo dominis serviet iste suis.

Occurris quotiens, Luperce, nobis,

"Vis mittam puerum" subinde dicis,

"cui tradas epigrammaton libellum,

lectum quem tibi protinus remittam".

5Non est quod puerum, Luperce, vexes.

Longum est, si velit ad Pirum venire,

et scalis habito tribus sed altis.

Quod quaeris propius petas licebit.

Argi nempe soles subire Letum:

10contra Caesaris est forum taberna

scriptis postibus hinc et inde totis,

omnis ut cito perlegas poëtas.

Illinc me pete. Nec roges Atrectum -

hoc nomen dominus gerit tabernae -:

15de primo dabit alterove nido

rasum pumice purpuraque cultum

denaris tibi quinque Martialem.

"Tanti non es" ais? Sapis, Luperce.

Cui legisse satis non est epigrammata centum,

nil illi satis est, Caediciane, mali.

Nōssēs iŏcōsaē dūlcĕ cūm săcrūm Flōraē

fēstōsquĕ lūsūs ēt lĭcēntĭām vōlgī,

cŭr īn thĕātrūm, Cătŏ sĕvērĕ, vēnīstī?

Ăn ĭdĕō tāntūm vēnĕrăs, ŭt ēxīrēs?

Hīc ēst quēm lĕgĭs īllĕ, quēm rĕquīrīs,

tōtō nōtŭs ĭn ōrbĕ Mārtĭālīs

ārgūtīs ĕpĭgrāmmătōn lĭbēllīs:

cuī, lēctōr stŭdĭōsĕ, quōd dĕdīstī

vīvēntī dĕcŭs ātquĕ sēntĭēntī,

rārī pōst cĭnĕrēs hăbēnt pŏētaē.

Quī tēcūm cŭpĭs ēssĕ mĕōs ŭbĭcūmquĕ lĭbēllōs

ēt cŏmĭtēs lōngaē ‖ quaērĭs hăbērĕ vĭaē,

hōs ĕmĕ, quōs ārtāt brĕvĭbūs mēmbrānă tăbēllīs:

scrīnĭă dā māgnīs, ‖ mē mănŭs ūnă căpīt.

Nē tămĕn īgnōrēs ŭbĭ sīm vēnālĭs ĕt ērrēs

ūrbĕ văgūs tōtā, ‖ mē dŭcĕ cērtŭs ĕrīs:

lībērtūm dōctī Lūcēnsīs quaērĕ Sĕcūndūm

līmĭnă pōst Pācīs ‖ Pāllădĭūmquĕ fŏrūm.

Ārgīlētānās māvīs hăbĭtārĕ tăbērnās,

cūm tĭbĭ, pārvĕ lĭbēr, ‖ scrīnĭă nōstră văcēnt.

Nēscīs, heū, nēscīs dŏmĭnaē fāstīdĭă Rōmaē:

crēdĕ mĭhī, nĭmĭūm ‖ Mārtĭă tūrbă săpīt.

Māĭŏrēs nūsquām rhōnchī: iŭvĕnēsquĕ sĕnēsquĕ

ēt pŭĕrī nāsūm ‖ rhīnŏcĕrōtĭs hăbēnt.

Aūdĭĕrīs cūm grāndĕ sŏphōs, dūm bāsĭă iāctās,

ībĭs ăb ēxcūssō ‖ mīssŭs ĭn āstră săgō.

Sēd tū nē tŏtĭēns dŏmĭnī pătĭārĕ lĭtūrās

nēvĕ nŏtēt lūsūs ‖ trīstĭs hărūndŏ tŭōs,

aēthĕrĭās, lāscīvĕ, cŭpīs vŏlĭtārĕ pĕr aūrās:

ī, fŭgĕ; sēd pŏtĕrās ‖ tūtĭŏr ēssĕ dŏmī.

Cōntĭgĕrīs nōstrōs, Caēsār, sī fōrtĕ lĭbēllōs,

tērrārūm dŏmĭnūm ‖ pōnĕ sŭpērcĭlĭūm.

Cōnsuēvērĕ iŏcōs vēstrī quŏquĕ fērrĕ trĭūmphī,

mātĕrĭām dīctīs ‖ nēc pŭdĕt ēssĕ dŭcēm.

Quā Thўmĕlēn spēctās dērīsōrēmquĕ Lătīnūm,

īllā frōntĕ prĕcōr ‖ cārmĭnă nōstră lĕgās.

Īnnŏcŭōs cēnsūm pōtēst pērmīttĕrĕ lūsūs:

lāscīva ēst nōbīs ‖ pāgĭnă, vītă prŏbă.

Dō tĭbĭ naūmăchĭām, tū dās ĕpĭgrāmmătă nōbīs:

vīs, pŭtŏ, cūm lībrō, ‖ Mārcĕ, nătārĕ tŭō.

Aēthĕrĭās ăquĭlā pŭĕrūm pōrtāntĕ pĕr aūrās

īnlaēsūm tĭmĭdīs ‖ ūnguĭbŭs haēsĭt ŏnūs:

nūnc sŭă Caēsărĕōs ēxōrāt praēdă lĕōnēs

tūtŭs ĕt īngēntī ‖ lūdĭt ĭn ōrĕ lĕpūs.

Quaē māiōră pŭtās mīrācŭlă? Sūmmŭs ŭtrīsquĕ

aūctŏr ădēst: haēc sūnt ‖ Caēsărĭs, īllă Iŏvīs.

Stēllaē dēlĭcĭūm mĕī cŏlūmbă,

Vērōnā lĭcĕt aūdĭēntĕ dīcām,

vīcīt, Māxĭmĕ, pāssĕrēm Cătūllī.

Tāntō Stēllă mĕūs tŭō Cătūllō

quāntō pāssĕrĕ māiŏr ēst cŏlūmbă.

Quōd māgnī Thrăsĕaē cōnsūmmātīquĕ Cătōnīs

dōgmătă sīc sĕquĕrīs ‖ sālvŏs ŭt ēssĕ vĕlīs,

pēctŏrĕ nēc nūdō strīctōs īncūrrĭs ĭn ēnsīs,

quōd fēcīssĕ vĕlīm ‖ tē, Dĕcĭānĕ, făcīs.

Nōlŏ vĭrūm făcĭlī rĕdĕmīt quī sānguĭnĕ fāmām,

hūnc vŏlŏ, laūdārī ‖ quī sĭnĕ mōrtĕ pŏtēst.

Bēllŭs hŏmo ēt māgnūs vīs īdēm, Cōttă, vĭdērī:

sēd quī bēllŭs hŏmo ēst, ‖ Cōttă, pŭsīllŭs hŏmo ēst.

Pĕtīt Gĕmēllūs nūptĭās Mărōnīllaē

ēt cŭpĭt ĕt īnstăt ēt prĕcātŭr ēt dōnāt.

Ādeōnĕ pūlchra ēst? Īmmŏ foēdĭūs nīl ēst.

Quīd ērgo ĭn īllā pĕtĭtŭr ēt plăcēt? Tūssīt.

Cūm dătă sīnt ĕquĭtī bīs quīnă nŏmīsmătă, quārē

bīs dĕcĭēs sōlūs, ‖ Sēxtĭlĭānĕ, bĭbīs?

Iām dēfēcīssēt pōrtāntīs cāldă mĭnīstrōs,

sī nōn pōtārēs, ‖ Sēxtĭlĭānĕ, mĕrūm.

Ītŭr ăd Hērcŭlĕī gĕlĭdās quā Tībŭrĭs ārcēs

cānăquĕ sūlphŭrĕīs ‖ Ālbŭlă fūmăt ăquīs,

rūră nĕmūsquĕ săcrūm dīlēctăquĕ iūgĕră Mūsīs

sīgnāt vīcīnā ‖ quārtŭs ăb ūrbĕ lăpīs.

Hīc rŭdĭs aēstīvās praēstābāt pōrtĭcŭs ūmbrās,

heū quām paēnĕ nŏvūm ‖ pōrtĭcŭs aūsă nĕfās!

Nām sŭbĭtō cōnlāpsă rŭīt, cūm mōlĕ sŭb īllā

gēstātūs bĭiŭgīs ‖ Rēgŭlŭs ēssĕt ĕquīs.

Nīmīrūm tĭmŭīt nōstrās Fōrtūnă quĕrēlās,

quaē pār tām māgnaē ‖ nōn ĕrăt īnvĭdĭaē.

Nūnc ēt dāmnă iŭvānt; sūnt īpsă pĕrīcŭlă tāntī:

stāntĭă nōn pŏtĕrānt ‖ tēctă prŏbārĕ dĕōs.

Cāstă sŭō glădĭūm cūm trādĕrĕt Ārrĭă Paētō,

quēm dē vīscĕrĭbūs ‖ strīnxĕrăt īpsă sŭīs,

"Sī quă fĭdēs, vūlnūs quōd fēcī nōn dŏlĕt", īnquīt,

"sēd tū quōd făcĭēs, ‖ hōc mĭhĭ, Paētĕ, dŏlēt".

Dēlĭcĭās, Caēsār, lūsūsquĕ iŏcōsquĕ lĕōnūm

vīdĭmŭs - hōc ĕtĭām ‖ praēstăt hărēnă tĭbī -

cūm prēnsūs blāndō tŏtĭēns ā dēntĕ rĕdīrēt

ēt pĕr ăpērtă văgūs ‖ cūrrĕrĕt ōră lĕpūs.

Ūndĕ pŏtēst ăvĭdūs cāptaē lĕŏ pārcĕrĕ praēdaē?

Sēd tămĕn ēssĕ tŭūs ‖ dīcĭtŭr: ērgŏ pŏtēst.

Ō mĭhĭ pōst nūllōs, Iūlī, mĕmŏrāndĕ sŏdālēs,

sī quīd lōngă fĭdēs ‖ cānăquĕ iūră vălēnt,

bīs iām paēnĕ tĭbī cōnsūl trīcēnsĭmŭs īnstāt,

ēt nŭmĕrāt paūcōs ‖ vīx tŭă vītă dĭēs.

Nōn bĕnĕ dīstŭlĕrīs vĭdĕās quaē pōssĕ nĕgārī,

ēt sōlum hōc dūcās, ‖ quōd fŭĭt, ēssĕ tŭūm.

Ēxspēctānt cūraēquĕ cătēnātīquĕ lăbōrēs,

gaūdĭă nōn rĕmănēnt, ‖ sēd fŭgĭtīvă vŏlānt.

Haēc ūtrāquĕ mănū cōnplēxūque ādsĕrĕ tōtō:

saēpĕ flŭūnt īmō ‖ sīc quŏquĕ lāpsă sĭnū.

Nōn ēst, crēdĕ mĭhī, săpĭēntīs dīcĕrĕ "Vīvām":

sēră nĭmīs vīta ēst ‖ crāstĭnă: vīve hŏdĭē.

Sūnt bŏnă, sūnt quaēdām mĕdĭōcrĭă, sūnt mălă plūră

quaē lĕgĭs hīc: ălĭtēr ‖ nōn fĭt, Ăvītĕ, lĭbēr.

Cōgīt mē Tĭtŭs āctĭtārĕ caūsās

ēt dīcīt mĭhĭ saēpĕ "Māgnă rēs ēst".

Rēs māgna ēst, Tĭtĕ, quām făcīt cŏlōnūs.

Quīd tē, Tūccă, iŭvāt vĕtŭlō mīscērĕ Fălērnō

īn Vātīcānīs ‖ cōndĭtă mūstă cădīs?

Quīd tāntūm fēcērĕ bŏnī tĭbĭ pēssĭmă vīnă?

Aūt quīd fēcērūnt ‖ ōptĭmă vīnă mălī?

Dē nōbīs făcĭle ēst, scĕlŭs ēst iŭgŭlārĕ Fălērnūm

ēt dărĕ Cāmpānō ‖ tōxĭcă saēvă mĕrō.

Cōnvīvaē mĕrŭērĕ tŭī fōrtāssĕ pĕrīrĕ:

āmphŏră nōn mĕrŭīt ‖ tām prĕtĭōsă mŏrī.

Sī mĕmĭnī, fŭĕrānt tĭbĭ quāttŭŏr, Aēlĭă, dēntēs:

ēxpŭlĭt ūnă dŭōs ‖ tūssĭs ĕt ūnă dŭōs.

Iām sēcūm pōtēs tōtīs tūssīrĕ dĭēbūs:

nīl īstīc quŏd ăgāt ‖ tērtĭă tūssĭs hăbēt.

Dīc mĭhĭ, quīs fŭrŏr ēst? Tūrbā spēctāntĕ vŏcātā

sōlūs bōlētōs, ‖ Caēcĭlĭānĕ, vŏrās.

Quīd dīgnūm tāntō tĭbĭ vēntrĕ gŭlāquĕ prĕcābōr?

Bōlētūm quālēm ‖ Claūdĭŭs ēdĭt, ĕdās.

Cūm pĕtĕrēt rēgēm, dēcēptă sătēllĭtĕ dēxtră

īngēssīt sācrīs ‖ sē pĕrĭtūră fŏcīs.

Sēd tām saēvă pĭūs mīrācŭlă nōn tŭlĭt hōstīs

ēt rāptūm flāmmīs ‖ iūssĭt ăbīrĕ vĭrūm:

ūrĕrĕ quām pŏtŭīt cōntēmptō Mūcĭŭs īgnĕ,

hānc spēctārĕ mănūm ‖ Pōrsĕnă nōn pŏtŭīt.

Māiōr dēcēptaē fāma ēst ēt glōrĭă dēxtraē:

sī nōn ērrāssēt, ‖ fēcĕrăt īllă mĭnūs.

Quīd nūnc saēvă fŭgīs plăcĭdī lĕpŭs ōră lĕōnīs?

Frāngĕrĕ tām pārvās ‖ nōn dĭdĭcērĕ fĕrās.

Sērvāntūr māgnīs īstī cērvīcĭbŭs ūnguēs

nēc gaūdēt tĕnŭī ‖ sānguĭnĕ tāntă sĭtīs.

Praēdă cănūm lĕpŭs ēst, vāstōs nōn īmplĕt hĭātūs:

nōn tĭmĕāt Dācūs ‖ Caēsărĭs ārmă pŭēr.

Īnvītās nūllūm nĭsĭ cūm quō, Cōttă, lăvārīs

ēt dānt cōnvīvām ‖ bālnĕă sōlă tĭbī.

Mīrābār quārē nūmquām mē, Cōttă, vŏcāssēs:

iām scĭŏ mē nūdūm ‖ dīsplĭcŭīssĕ tĭbī.

Āspĭcĭs īncōmptīs īllūm, Dĕcĭānĕ, căpīllīs,

cūiŭs ĕt īpsĕ tĭmēs ‖ trīstĕ sŭpērcĭlĭūm,

quī lŏquĭtūr Cŭrĭōs ādsērtōrēsquĕ Cămīllōs?

Nōlītō frōntī ‖ crēdĕrĕ: nūpsĭt hĕrī.

Ēdĕ tŭōs tāndēm pŏpŭlō, Faūstīnĕ, lĭbēllōs

ēt cūltūm dōctō ‖ pēctŏrĕ prōfĕr ŏpūs,

quōd nēc Cēcrŏpĭaē dāmnēnt Pāndīŏnĭs ārcēs

nēc sĭlĕānt nōstrī ‖ praētĕrĕāntquĕ sĕnēs.

Āntĕ fŏrēs stāntēm dŭbĭtās ādmīttĕrĕ Fāmām

tēquĕ pĭgēt cūraē ‖ praēmĭă fērrĕ tŭaē?

Pōst tē vīctūraē pēr tē quŏquĕ vīvĕrĕ chārtaē

īncĭpĭānt: cĭnĕrī ‖ glōrĭă sēră vĕnīt.

Sēxtĭlĭānĕ, bĭbīs quāntūm sūbsēllĭă quīnquĕ

sōlŭs: ăquā tŏtĭēns ‖ ēbrĭŭs ēssĕ pŏtēs;

nēc cōnsēssōrūm vīcīnă nŏmīsmătă tāntūm,

aēră sĕd ā cŭnĕīs ‖ ūltĕrĭōră pĕtīs.

Nōn haēc Paēlīgnīs ăgĭtūr vīndēmĭă prēlīs

ūvă nĕc īn Tūscīs ‖ nāscĭtŭr īstă iŭgīs,

tēstă sĕd āntīquī fēlīx sīccātŭr Ŏpīmī,

ēgĕrĭt ēt nīgrōs ‖ Māssĭcă cēllă cădōs.

Ā cōpōnĕ tĭbī faēx Lālētānă pĕtātūr,

sī plūs quām dĕcĭēs, ‖ Sēxtĭlĭānĕ, bĭbīs.

Hēstērnā tĭbĭ nōctĕ dīxĕrāmūs,

quīncūncēs pŭtŏ pōst dĕcēm pĕrāctōs,

cēnārēs hŏdĭē, Prŏcīllĕ, mēcūm.

Tū fāctām tĭbĭ rēm stătīm pŭtāstī

ēt nōn sōbrĭă vērbă sūbnŏtāstī

ēxēmplō nĭmĭūm pĕrīcŭlōsō:

mīsō mnāmŏnă sŷmpŏtān, Prŏcīllē.

Hēstērnō fētērĕ mĕrō quī crēdĭt Ăcērrām,

fāllĭtŭr: īn lūcēm ‖ sēmpĕr Ăcērră bĭbīt.

Fāmă rĕfērt nōstrōs tē, Fīdēntīnĕ, lĭbēllōs

nōn ălĭtēr pŏpŭlō ‖ quām rĕcĭtārĕ tŭōs.

Sī mĕă vīs dīcī, grātīs tĭbĭ cārmĭnă mīttām:

sī dīcī tŭă vīs, ‖ hōc ĕmĕ, nē mĕă sīnt.

Chīrūrgūs fŭĕrāt, nūnc ēst vīspīllŏ Dĭaūlūs.

Coēpīt quō pŏtĕrāt ‖ clīnĭcŭs ēssĕ mŏdō.

Hōs tĭbĭ, Phoēbĕ, vŏvēt tōtōs ā vērtĭcĕ crīnēs

Ēncōlpōs, dŏmĭnī ‖ cēntŭrĭōnĭs ămōr,

grātă Pŭdēns mĕrĭtī tŭlĕrīt cūm praēmĭă pīlī.

Quām prīmūm lōngās, ‖ Phoēbĕ, rĕcīdĕ cŏmās,

dūm nūllā tĕnĕrī sōrdēnt lānūgĭnĕ vōltūs

dūmquĕ dĕcēnt fūsaē ‖ lāctĕă cōllă iŭbaē;

ūtquĕ tŭīs lōngūm dŏmĭnūsquĕ pŭērquĕ frŭāntūr

mūnĕrĭbūs, tōnsūm ‖ fāc cĭtŏ, sērŏ vĭrūm.

Nōn ămŏ tē, Săbĭdī, nēc pōssūm dīcĕrĕ quārē:

hōc tāntūm pōssūm ‖ dīcĕrĕ, nōn ămŏ tē.

Āmīssūm nōn flēt cūm sōla ēst Gēllĭă pātrēm,

sī quĭs ădēst iūssaē ‖ prōsĭlĭūnt lăcrĭmaē.

Nōn lūgēt quīsquīs laūdārī, Gēllĭă, quaērīt,

īllĕ dŏlēt vērē ‖ quī sĭnĕ tēstĕ dŏlēt.

Īncūstōdītīs ĕt ăpērtīs, Lēsbĭă, sēmpēr

līmĭnĭbūs pēccās ‖ nēc tŭă fūrtă tĕgīs,

ēt plūs spēctātōr quām tē dēlēctăt ădūltēr

nēc sūnt grātă tĭbī ‖ gaūdĭă sī quă lătēnt.

Āt mĕrĕtrīx ăbĭgīt tēstēm vēlōquĕ sĕrāquĕ

rārăquĕ Sūbmēmmī ‖ fōrnĭcĕ rīmă pătēt.

Ā Chĭŏnē sāltēm vĕl ăb Īădĕ dīscĕ pŭdōrēm:

ābscōndūnt spūrcās ‖ ēt mŏnŭmēntă lŭpās.

Nūmquīd dūră tĭbī nĭmĭūm cēnsūră vĭdētūr?

Dēprēndī vĕtŏ tē, ‖ Lēsbĭă, nōn fŭtŭī.

Vērsūs scrībĕrĕ mē părūm sĕvērōs

nēc quōs praēlĕgăt īn schŏlā măgīstēr,

Cōrnēlī, quĕrĕrīs: sĕd hī lĭbēllī,

tāmquām cōniŭgĭbūs sŭīs mărītī,

nōn pōssūnt sĭnĕ mēntŭlā plăcērē.

Quīd sī mē iŭbĕās thălāssĭōnēm

vērbīs dīcĕrĕ nōn thălāssĭōnīs?

Quīs Flōrālĭă vēstĭt ēt stŏlātūm

pērmīttīt mĕrĕtrīcĭbūs pŭdōrēm?

Lēx haēc cārmĭnĭbūs dăta ēst iŏcōsīs,

nē pōssīnt, nĭsĭ prūrĭānt, iŭvārē.

Quārē dēpŏsĭtā sĕvērĭtātē

pārcās lūsĭbŭs ēt iŏcīs rŏgāmūs,

nēc cāstrārĕ vĕlīs mĕōs lĭbēllōs.

Gāllō tūrpĭŭs ēst nĭhīl Prĭāpō.

Sī, Lūcānĕ, tĭbī vēl sī tĭbĭ, Tūllĕ, dărēntūr

quālĭă Lēdaēī ‖ fātă Lăcōnĕs hăbēnt,

nōbĭlĭs haēc ēssēt pĭĕtātīs rīxă dŭōbūs,

quōd prō frātrĕ mŏrī ‖ vēllĕt ŭtērquĕ prĭōr,

dīcĕrĕt īnfērnās ēt quī prĭŏr īssĕt ăd ūmbrās:

"Vīvĕ tŭō, frātēr, ‖ tēmpŏrĕ, vīvĕ mĕō".

Vēntrĭs ŏnūs mĭsĕrō, nēc tē pŭdĕt, ēxcĭpĭs aūrō,

Bāssĕ, bĭbīs vītrō: ‖ cārĭŭs ērgŏ căcās.

Quēm rĕcĭtās mĕŭs ēst, ō Fīdēntīnĕ, lĭbēllūs:

sēd mălĕ cūm rĕcĭtās, ‖ īncĭpĭt ēssĕ tŭūs.

Sī quĭs ĕrīt rārōs īntēr nŭmĕrāndŭs ămīcōs,

quālēs prīscă fĭdēs ‖ fāmăquĕ nōvĭt ănūs,

sī quīs Cēcrŏpĭaē mădĭdūs Lătĭaēquĕ Mĭnērvaē

ārtĭbŭs ēt vērā ‖ sīmplĭcĭtātĕ bŏnūs,

sī quĭs ĕrīt rēctī cūstōs, mīrātŏr hŏnēstī

ēt nĭhĭl ārcānō ‖ quī rŏgĕt ōrĕ dĕōs,

sī quĭs ĕrīt māgnaē sūbnīxūs rōbŏrĕ mēntīs:

dīspĕrĕām sī nōn ‖ hīc Dĕcĭānŭs ĕrīt.

Quī dūcīs vūltūs ēt nōn lĕgĭs īstă lĭbēntēr,

ōmnĭbŭs īnvĭdĕās, ‖ līvĭdĕ, nēmŏ tĭbī.

Ūrbānūs tĭbĭ, Caēcĭlī, vĭdērīs.

Nōn ēs, crēdĕ mĭhī. Quĭd ērgŏ? Vērnă,

hōc quōd trānstĭbĕrīnŭs āmbŭlātōr,

quī pāllēntĭă sūlphŭrātă frāctīs

pērmūtāt vĭtrĕīs, quŏd ōtĭōsaē

vēndīt quī mădĭdūm cĭcēr cŏrōnaē,

quōd cūstōs dŏmĭnūsquĕ vīpĕrārūm,

quōd vīlēs pŭĕrī sălārĭōrūm,

quōd fūmāntĭă quī tŏmāclă raūcūs

cīrcūmfērt tĕpĭdīs cŏcūs pŏpīnīs,

quōd nōn ōptĭmŭs ūrbĭcūs pŏētă,

quōd dē Gādĭbŭs īnprŏbūs măgīstēr,

quōd būcca ēst vĕtŭlī dĭcāx cĭnaēdī.

Quārē dēsĭnĕ iām tĭbī vĭdērī,

quōd sōlī tĭbĭ, Caēcĭlī, vĭdērīs,

quī Gābbām sălĭbūs tŭīs ĕt īpsūm

pōssēs vīncĕrĕ Tēttĭūm Căbāllūm.

Nōn cuīcūmquĕ dătum ēst hăbērĕ nāsūm:

lūdīt quī stŏlĭdā prŏcācĭtātē,

nōn ēst Tēttĭŭs īllĕ, sēd căbāllūs.

Cōniŭgĭs aūdīssēt fātūm cūm Pōrcĭă Brūtī

ēt sūbtrāctă sĭbī ‖ quaērĕrĕt ārmă dŏlōr,

"Nōndūm scītĭs" ăīt "mōrtēm nōn pōssĕ nĕgārī?

Crēdĭdĕrām fātīs ‖ hōc dŏcŭīssĕ pătrēm".

Dīxĭt ĕt ārdēntīs ăvĭdō bĭbĭt ōrĕ făvīllās.

Ī nūnc ēt fērrūm, ‖ tūrbă mŏlēstă, nĕgā.

Bīs tĭbĭ trīcēnī fŭĭmūs, Māncīnĕ, vŏcātī

ēt pŏsĭtum ēst nōbīs ‖ nīl hĕrĕ praētĕr ăprūm,

nōn quaē dē tārdīs sērvāntūr vītĭbŭs ūvaē

dūlcĭbŭs aūt cērtānt ‖ quaē mĕlĭmēlă făvīs,

nōn pĭră quaē lōngā pēndēnt rĕlĭgātă gĕnēstā

aūt ĭmĭtātă brĕvīs ‖ Pūnĭcă grānă rŏsās,

rūstĭcă lāctāntīs nēc mīsīt Sāssĭnă mētās

nēc dē Pīcēnīs ‖ vēnĭt ŏlīvă cădīs:

nūdŭs ăpēr, sĕd ĕt hīc mĭnĭmūs quālīsquĕ nĕcārī

ā nōn ārmātō ‖ pūmĭlĭōnĕ pŏtēst.

Ēt nĭhĭl īndĕ dătum ēst; tāntūm spēctāvĭmŭs ōmnēs:

pōnĕre ăprūm nōbīs ‖ sīc ĕt hărēnă sŏlēt.

Pōnātūr tĭbĭ nūllŭs ăpēr pōst tālĭă fāctă,

sēd tū pōnārīs ‖ cuī Chărĭdēmŭs ăprō.

Lāscīvōs lĕpŏrūm cūrsūs lūsūsquĕ lĕōnūm

quōd māiōr nōbīs ‖ chārtă mĭnōrquĕ gĕrīt

ēt bĭs ĭdēm făcĭmūs, nĭmĭūm sī, Stēllă, vĭdētūr

hōc tĭbĭ, bīs lĕpŏrēm ‖ tū quŏquĕ pōnĕ mĭhī.

Ēdĭtă nē brĕvĭbūs pĕrĕāt mĭhĭ cūră lĭbēllīs,

dīcātūr pŏtĭūs ‖ Tōn d'ăpămeībŏmĕnōs.

Cūm dīcīs "Prŏpĕrō, fāc sī făcĭs", Hēdўlĕ, lānguēt

prōtĭnŭs ēt cēssāt ‖ dēbĭlĭtātă Vĕnūs.

Ēxspēctārĕ iŭbē: vēlōcĭŭs ībŏ rĕtēntūs.

Hēdўlĕ, sī prŏpĕrās, ‖ dīc mĭhĭ, nē prŏpĕrēm.

Nūpĕr ĕrāt mĕdĭcūs, nūnc ēst vīspīllŏ Dĭaūlūs:

quōd vīspīllŏ făcīt, ‖ fēcĕrăt ēt mĕdĭcūs.

Rīctĭbŭs hīs taūrōs nōn ērĭpŭērĕ măgīstrī,

pēr quōs praēdă fŭgāx ‖ ītquĕ rĕdītquĕ lĕpūs;

quōdquĕ măgīs mīrūm, vēlōcĭŏr ēxĭt ăb hōstĕ

nēc nĭhĭl ā tāntā ‖ nōbĭlĭtātĕ rĕfērt.

Tūtĭŏr īn sōlā nōn ēst cūm cūrrĭt hărēnā,

nēc căvĕā tāntā ‖ cōndĭtŭr īllĕ fĭdē.

Sī vītārĕ cănūm mōrsūs, lĕpŭs īnprŏbĕ, quaērīs,

ād quaē cōnfŭgĭās ‖ ōră lĕōnĭs hăbēs.

Vīr Cēltĭbērīs nōn tăcēndĕ gēntĭbūs

nōstraēquĕ laūs Hīspānĭaē,

vĭdēbĭs āltām, Līcĭniānĕ, Bīlbĭlīn,

ĕquīs ĕt ārmīs nōbĭlēm,

sĕnēmquĕ Cāiūm nīvĭbŭs, ēt frāctīs săcrūm

Vădāvĕrōnēm mōntĭbūs,

ēt dēlĭcātī dūlcĕ Bōtērdī nĕmūs,

Pŏmōnă quōd fēlīx ămāt.

Tĕpĭdī nătābīs lēnĕ Cōngĕdī vădūm

mōllēsquĕ Nŷmphārūm lăcūs,

quĭbūs rĕmīssūm cōrpŭs ādstrīngēs brĕvī

Sălōnĕ, quī fērrūm gĕlāt.

Praēstābĭt īllĭc īpsă fīgēndās prŏpĕ

Vŏbērcă prāndēntī fĕrās.

Aēstūs sĕrēnōs aūrĕō frāngēs Tăgō

ōbscūrŭs ūmbrīs ārbŏrūm;

ăvĭdām rĭgēns Dērcēnnă plācābīt sĭtīm

ēt Nūthă, quaē vīncīt nĭvēs.

Āt cūm Dĕcēmbēr cānŭs ēt brūma īmpŏtēns

Ăquĭlōnĕ raūcō mūgĭēt,

āprīcă rĕpĕtēs Tārrăcōnīs lītŏrā

tŭāmquĕ Lālĕtānĭām.

Ĭbi īnlĭgātās mōllĭbūs dāmmās plăgīs

māctābĭs ēt vērnās ăprōs

lĕpŏrēmquĕ fōrtī cāllĭdūm rūmpēs ĕquō,

cērvōs rĕlīnquēs vīlĭcō.

Vīcīna ĭn īpsūm sīlvă dēscēndēt fŏcūm

īnfāntĕ cīnctūm sōrdĭdō;

uocabitur uenator et ueniet tibi

cōnvīvă clāmātūs prŏpĕ;

lŭnātă nūsquām pēllĭs ēt nūsquām tŏgă

ŏlĭdaēquĕ vēstēs mūrĭcĕ;

prŏcŭl hōrrĭdūs Lĭbūrnŭs ēt quĕrŭlūs clĭēns,

īmpērĭă vīduărūm prŏcūl;

nōn rūmpĕt āltūm pāllĭdūs sōmnūm rĕūs,

sēd mānĕ tōtūm dōrmĭēs.

Mĕreātŭr āliūs grānde ĕt īnsānūm sŏphōs:

mĭsĕrērĕ tū fēlīcĭūm

vērōquĕ frŭĕrĕ nōn sŭpērbūs gaūdĭō,

dūm Sūră laūdātūr tŭūs.

Nōn īnpŭdēntēr vītă quōd rĕlĭcum ēst pĕtīt,

cūm fāmă quōd sătĭs ēst hăbēt.

Sī tĭbĭ Mīstŷllōs cŏcŭs, Aēmĭlĭānĕ, vŏcātūr,

dīcātūr quārē ‖ nōn Tărătāllă mĭhī?

Nōn făcĭt ād saēvōs cērvīx, nĭsĭ prīmă, lĕōnēs.

Quīd fŭgĭs hōs dēntēs, ‖ āmbĭtĭōsĕ lĕpūs?

Scīlĭcĕt ā māgnīs ād tē dēscēndĕrĕ taūrīs

ēt quaē nōn cērnūnt ‖ frāngĕrĕ cōllă vĕlīs.

Dēspērāndă tĭbi ēst īngēntīs glōrĭă fātī:

nōn pŏtĕs hōc tĕnŭīs ‖ praēdă sŭb hōstĕ mŏrī.

Cōmmēndō tĭbĭ, Quīntĭānĕ, nōstrōs -

nōstrōs dīcĕrĕ sī tămēn lĭbēllōs

pōssūm, quōs rĕcĭtāt tŭūs pŏētă: -

sī dē sērvĭtĭō grăvī quĕrūntūr,

ādsērtōr vĕnĭās sătīsquĕ praēstēs,

ēt, cūm sē dŏmĭnūm vŏcābĭt īllĕ,

dīcās ēssĕ mĕōs mănūquĕ mīssōs.

Hōc sī tērquĕ quătērquĕ clāmĭtārīs,

īnpōnēs plăgĭārĭō pŭdōrēm.

Ūna ēst īn nōstrīs tŭă, Fīdēntīnĕ, lĭbēllīs

pāgĭnă, sēd cērtā dŏmĭnī sīgnātă fĭgūrā,

quaē tŭă trādūcīt mănĭfēstō cārmĭnă fūrtō.

Sīc īntērpŏsĭtūs vīllō cōntāmĭnăt ūnctō

ūrbĭcă Līngŏnĭcūs Tŷriānthĭnă bārdŏcŭcūllūs,

sīc Ārrētīnaē vĭŏlānt crŷstāllĭnă tēstaē,

sīc nĭgĕr īn rīpīs ērrāt cūm fōrtĕ Căŷstrī,

īntēr Lēdaēōs rīdētūr cōrvŭs ŏlōrēs,

sīc ŭbĭ mūltĭsŏnā fērvēt săcĕr Ātthĭdĕ lūcūs,

īnprŏbă Cēcrŏpĭās ōffēndīt pīcă quĕrēlās.

Īndĭcĕ nōn ŏpŭs ēst nōstrīs nēc iūdĭcĕ lībrīs,

stāt cōntrā dīcītquĕ tĭbī tŭă pāgĭnă "Fūr ēs".

Sī quīd, Fūscĕ, văcās ădhūc ămārī

nām sūnt hīnc tĭbĭ, sūnt ĕt hīnc ămīcī

ūnūm, sī sŭpĕrēst, lŏcūm rŏgāmūs,

nēc mē, quōd tĭbĭ sīm nŏvūs, rĕcūsēs:

ōmnĕs hōc vĕtĕrēs tŭī fŭērūnt.

Tū tāntum īnspĭcĕ quī nŏvūs părātūr

ān pōssīt fĭĕrī vĕtūs sŏdālīs.

Vōtă tŭī brĕvĭtēr sī vīs cōgnōscĕrĕ Mārcī,

clārūm mīlĭtĭaē, ‖ Frōntŏ, tŏgaēquĕ dĕcūs,

hōc pĕtĭt, ēssĕ sŭī nēc māgnī rūrĭs ărātōr,

sōrdĭdăque īn pārvīs ‖ ōtĭă rēbŭs ămāt.

Quīsquām pīctă cŏlīt Spārtānī frīgŏră sāxī

ēt mātūtīnūm ‖ pōrtăt ĭnēptŭs Hăvē,

cuī lĭcĕt ēxŭvĭīs nĕmŏrīs rūrīsquĕ bĕātō

āntĕ fŏcūm plēnās ‖ ēxplĭcŭīssĕ plăgās

ēt pīscēm trĕmŭlā sălĭēntēm dūcĕrĕ saētā

flāvăquĕ dē rūbrō ‖ prōmĕrĕ mēllă cădō?

Pīnguĭs ĭnaēquālēs ŏnĕrāt cuī vīlĭcă mēnsās

ēt sŭă nōn ēmptūs ‖ praēpărăt ōvă cĭnīs?

Nōn ămĕt hānc vītām quīsquīs mē nōn ămăt, ōptō,

vīvăt ĕt ūrbānīs ‖ ālbŭs ĭn ōffĭcĭīs.

Cōntĭnŭīs vēxātă mădēt vīndēmĭă nīmbīs:

nōn pŏtĕs, ūt cŭpĭās, ‖ vēndĕrĕ, cōpŏ, mĕrūm.

Quālēm, Flāccĕ, vĕlīm quaērīs nōlīmvĕ pŭēllām?

Nōlŏ nĭmīs făcĭlēm ‖ dīffĭcĭlēmquĕ nĭmīs.

Īllūd quōd mĕdĭum ēst ātque īntĕr ŭtrūmquĕ prŏbāmūs:

nēc vŏlŏ quōd crŭcĭāt ‖ nēc vŏlŏ quōd sătĭāt.

Mīlĭă prō pŭĕrō cēntūm mē māngŏ pŏpōscīt:

rīsi ĕgŏ, sēd Phoēbūs ‖ prōtĭnŭs īllă dĕdīt.

Hōc dŏlĕt ēt quĕrĭtūr dē mē mĕă mēntŭlă sēcūm

laūdātūrquĕ mĕām ‖ Phoēbŭs ĭn īnvĭdĭām.

Sēd sēstērtĭŏlūm dōnāvīt mēntŭlă Phoēbō

bīs dĕcĭēs: hōc dā ‖ tū mĭhĭ, plūrĭs ĕmām.

Dāt Bāiānă mĭhī quādrāntēs spōrtŭlă cēntūm.

Īntēr dēlĭcĭās ‖ quīd făcĭt īstă fămēs?

Rēddĕ Lŭpī nōbīs tĕnĕbrōsăquĕ bālnĕă Grŷllī:

tām mălĕ cūm cēnēm, ‖ cūr bĕnĕ, Fūccĕ, lăvēr?

Īntrēs āmplă lĭcēt tōrvī lĕpŭs ōră lĕōnīs,

ēssĕ tămēn văcŭō ‖ sē lĕŏ dēntĕ pŭtāt.

Quōd rŭĕt īn tērgūm vēl quōs prōcūmbĕt ĭn ārmōs,

āltă iŭvēncōrūm ‖ vōlnĕră fīgĕt ŭbī?

Quīd frūstrā nĕmŏrūm dŏmĭnūm rēgēmquĕ fătīgās?

Nōn nĭsĭ dēlēctā ‖ pāscĭtŭr īllĕ fĕrā.

Vĕrōnă dōctī sŷllăbās ămāt vātīs,

Mărōnĕ fēlīx Māntŭa ēst,

cēnsētŭr Ăpŏnī Līvĭō sŭō tēllūs

Stēllāquĕ nēc Flāccō mĭnūs,

Ăpōllŏdōrō plaūdĭt īmbrĭfēr Nīlūs,

Năsōnĕ Paēlīgnī sŏnānt,

dŭōsquĕ Sĕnĕcās ūnĭcūmquĕ Lūcānūm

făcūndă lŏquĭtŭr Cōrdŭbā,

gaūdēnt iŏcōsaē Cānĭō sŭō Gādēs,

Ĕmērĭtă Dēciănō mĕō:

tē, Līcĭniānĕ, glōrĭābĭtūr nōstră

nēc mē tăcēbīt Bīlbĭlīs.

Cāstă nĕc āntīquīs cēdēns Laēvīnă Săbīnīs

ēt quămŭīs tĕtrĭcō ‖ trīstĭŏr īpsă vĭrō

dūm mŏdŏ Lūcrīnō, mŏdŏ sē pērmīttĭt Ăvērnō,

ēt dūm Bāiānīs ‖ saēpĕ fŏvētŭr ăquīs,

īncĭdĭt īn flāmmās: iŭvĕnēmquĕ sĕcūtă rĕlīctō

cōniŭgĕ Pēnĕlŏpē ‖ vēnĭt, ăbīt Hĕlĕnē.

Ūt rĕcĭtēm tĭbĭ nōstră rŏgās ĕpĭgrāmmătă. Nōlō.

Nōn aūdīrĕ, Cĕlēr, ‖ sēd rĕcĭtārĕ cŭpīs.

Bēlla ēs, nōvĭmŭs, ēt pŭēllă, vērum ēst,

ēt dīvēs, quĭs ĕnīm pŏtēst nĕgārĕ?

Sēd cūm tē nĭmĭūm, Făbūllă, laūdās,

nēc dīvēs nĕquĕ bēllă nēc pŭēlla ēs.

Cūm dīxī fīcūs, rīdēs quăsĭ bārbără vērbă

ēt dīcī fīcōs, ‖ Caēcĭlĭānĕ, iŭbēs.

Dīcēmūs fīcūs, quās scīmŭs ĭn ārbŏrĕ nāscī,

dīcēmūs fīcōs, ‖ Caēcĭlĭānĕ, tŭōs.

Ērrās, mĕōrūm fūr ăvārĕ lībrōrūm,

fĭĕrī pŏētām pōssĕ quī pŭtās tāntī,

scrīptūră quāntī cōnstĕt ēt tŏmūs vīlīs:

nōn sēx părātŭr aūt dĕcēm sŏphōs nūmmīs.

Sēcrētă quaērĕ cārmĭna ēt rŭdēs cūrās

quās nōvĭt ūnūs scrīnĭōquĕ sīgnātās

cūstōdĭt īpsĕ vīrgĭnīs pătēr chārtaē,

quaē trītă dūrō nōn ĭnhōrrŭīt mēntō.

Mūtārĕ dŏmĭnūm nōn pŏtēst lĭbēr nōtūs.

Sēd pūmĭcātā frōntĕ sī quĭs ēst nōndūm

nĕc ūmbĭlīcīs cūltŭs ātquĕ mēmbrānā,

mērcārĕ: tālēs hăbĕŏ; nēc scīēt quīsquām.

Ălĭēnă quīsquīs rĕcĭtăt ēt pĕtīt fāmām,

nōn ĕmĕrĕ lībrūm, sēd sĭlēntĭūm dēbēt.

"Lībĕr hŏmo ēs nĭmĭūm", dīcīs mĭhĭ, Cērўlĕ, sēmpēr.

Īn tē quī dīcīt, ‖ Cērўlĕ, lībĕr hŏmo ēst.

Quīdquĭd ăgīt Rūfūs, nĭhĭl ēst nĭsĭ Naēvĭă Rūfō.

Sī gaūdēt, sī flēt, ‖ sī tăcĕt, hānc lŏquĭtūr.

Cēnāt, prōpīnāt, pōscīt, nĕgăt, īnnŭĭt: ūna ēst

Naēvĭă; sī nōn sīt ‖ Naēvĭă, mūtŭs ĕrīt.

Scrībĕrĕt hēstērnā pātrī cūm lūcĕ sălūtēm,

"Naēvĭă lūx" īnquīt ‖ "Naēvĭă lūmĕn, hăvē".

Haēc lĕgĭt ēt rīdēt dēmīssō Naēvĭă vōltū.

Naēvĭă nōn ūna ēst: ‖ quīd, vĭr ĭnēptĕ, fŭrīs?

Coēpīt, Māxĭmĕ, Pānă quaē sŏlēbāt,

nūnc ōstēndĕrĕ Cānĭūm Tărēntōs.

Vādĕ sălūtātūm prō mē, lĭbĕr: īrĕ iŭbērīs

ād Prŏcŭlī nĭtĭdōs, ‖ ōffĭcĭōsĕ, lărēs.

Quaērĭs ĭtēr, dīcām. Vīcīnūm Cāstŏră cānaē

trānsībīs Vēstaē ‖ vīrgĭnĕāmquĕ dŏmūm;

īndĕ săcrō vĕnĕrāndă pĕtēs Pālātĭă clīvō,

plūrĭmă quā sūmmī ‖ fūlgĕt ĭmāgŏ dŭcīs.

Nēc tē dētĭnĕāt mīrī rădĭātă cŏlōssī

quaē Rhŏdĭūm mōlēs ‖ vīncĕrĕ gaūdĕt ŏpūs.

Flēctĕ vĭās hāc quā mădĭdī sūnt tēctă Lўaēī

ēt Cўbĕlēs pīctō ‖ stāt Cŏrўbāntĕ thŏlūs.

Prōtĭnŭs ā laēvā clārī tĭbĭ frōntĕ Pĕnātēs

ātrĭăque ēxcēlsaē ‖ sūnt ădĕūndă dŏmūs.

Hānc pĕtĕ: nē mĕtŭās fāstūs līmēnquĕ sŭpērbūm:

nūllă măgīs tōtō ‖ iānŭă pōstĕ pătēt,

nēc prŏpĭōr quām Phoēbŭs ămēt dōctaēquĕ sŏrōrēs.

Sī dīcēt "Quārē ‖ nōn tămĕn īpsĕ vĕnīt"?

sīc lĭcĕt ēxcūsēs "Quĭă quālĭăcūmquĕ lĕgūntūr

īstă, sălūtātōr ‖ scrībĕrĕ nōn pŏtŭīt".

Laēvĭă sēx cўăthīs, sēptēm Iūstīnă bĭbātūr,

quīnquĕ Lўcās, Lŷdē ‖ quāttŭŏr, Īdă trĭbūs.

Ōmnĭs ăb īnfūsō nŭmĕrētŭr ămīcă Fălērnō,

ēt quĭă nūllă vĕnīt, ‖ tū mĭhĭ, Sōmnĕ, vĕnī.

Nōstrīs vērsĭbŭs ēssĕ tē pŏētām,

Fīdēntīnĕ, pŭtās cŭpīsquĕ crēdī?

Sīc dēntātă sĭbī vĭdētŭr Aēglē

ēmptīs ōssĭbŭs Īndĭcōquĕ cōrnū;

sīc quaē nīgrĭŏr ēst cădēntĕ mōrō,

cērūssātă sĭbī plăcēt Lўcōrīs.

Hāc ēt tū rătĭōnĕ quā pŏēta ēs,

cālvūs cūm fŭĕrīs, ĕrīs cŏmātūs.

Nūllŭs ĭn ūrbĕ fŭīt tōtā quī tāngĕrĕ vēllēt

ūxōrēm grātīs, ‖ Caēcĭlĭānĕ, tŭām,

dūm lĭcŭīt: sēd nūnc pŏsĭtīs cūstōdĭbŭs īngēns

tūrbă fŭtūtōrum ēst: ‖ īngĕnĭōsŭs hŏmo ēs.

Moēchŭs ĕrāt: pŏtĕrās tămĕn hōc tū, Paūlă, nĕgārĕ.

Ēccĕ vĭr ēst: nūmquīd, ‖ Paūlă, nĕgārĕ pŏtēs?

Dīmĭdĭūm dōnārĕ Lĭnō quām crēdĕrĕ tōtūm

quī māvōlt, māvōlt ‖ pērdĕrĕ dīmĭdĭūm.

Ō mĭhĭ cūrārūm prĕtĭūm nōn vīlĕ mĕārūm,

Flācce, Āntēnŏrĕī ‖ spēs ĕt ălūmnĕ lărīs,

Pīĕrĭōs dīffēr cāntūs cĭthărāmquĕ sŏrōrūm;

aēs dăbĭt ēx īstīs ‖ nūllă pŭēllă tĭbī.

Quīd pĕtĭs ā Phoēbō? Nūmmōs hăbĕt ārcă Mĭnērvaē;

haēc săpĭt, haēc ōmnēs ‖ fēnĕrăt ūnă dĕōs.

Quīd pōssūnt hĕdĕraē Bācchī dărĕ? Pāllădŏs ārbōr

īnclīnāt vărĭās ‖ pōndĕrĕ nīgră cŏmās.

Praētĕr ăquās Hĕlĭcōn ēt sērtă lўrāsquĕ dĕārūm

nīl hăbĕt ēt māgnūm, ‖ sēd pĕrĭnānĕ sŏphōs.

Quīd tĭbĭ cūm Cīrrhā? Quīd cūm Pērmēssĭdĕ nūdā?

Rōmānūm prŏpĭūs ‖ dīvĭtĭūsquĕ fŏrum ēst.

Īllīc aēră sŏnānt: āt cīrcūm pūlpĭtă nōstră

ēt stĕrĭlēs căthĕdrās ‖ bāsĭă sōlă crĕpānt.

Pūlchrē vălēt Chărīnŭs ēt tămēn pāllēt.

Pārcē bĭbīt Chărīnŭs ēt tămēn pāllēt.

Bĕnĕ cōncŏquīt Chărīnŭs ēt tămēn pāllēt.

Sōle ūtĭtūr Chărīnŭs ēt tămēn pāllēt.

Tīngīt cŭtēm Chărīnŭs ēt tămēn pāllēt.

Cūnnūm Chărīnūs līngĭt ēt tămēn pāllēt.

Īndīgnās prĕmĕrēt pēstīs cūm tābĭdă faūcēs

īnque īpsōs vūltūs ‖ sērpĕrĕt ātră lŭēs,

sīccīs īpsĕ gĕnīs flēntēs hōrtātŭs ămīcōs

dēcrēvīt Stўgĭōs ‖ Fēstŭs ădīrĕ lăcūs.

Nēc tămĕn ōbscūrō pĭă pōllŭĭt ōră vĕnēnō

aūt tōrsīt lēntā ‖ trīstĭă fātă fămĕ,

sānctām Rōmānā vītām sēd mōrtĕ pĕrēgīt

dīmīsītque ănĭmām ‖ nōbĭlĭōrĕ rŏgō.

Hānc mōrtēm fātīs māgnī praēfērrĕ Cătōnīs

fāmă pŏtēst: hūiūs ‖ Caēsăr ămīcŭs ĕrāt.

Sēmpĕr ăgīs caūsās ēt rēs ăgĭs, Āttălĕ, sēmpēr:

ēst, nōn ēst quŏd ăgās, ‖ Āttălĕ, sēmpĕr ăgīs.

Sī rēs ēt caūsaē dēsūnt, ăgĭs, Āttălĕ, mūlās.

Āttălĕ, nē quŏd ăgās ‖ dēsĭt, ăgās ănĭmām.

Spōrtŭlă, Cānĕ, tĭbī sūprēmā nōctĕ pĕtīta ēst.

Ōccīdīt pŭtŏ tē, ‖ Cānĕ, quŏd ūnă fŭīt.

Ā sērvō scīs tē gĕnĭtūm blāndēquĕ fătērīs,

cūm dīcīs dōmīnūm, ‖ Sŏsĭbiānĕ, pătrēm.

Haēc quaē pūlvĕrĕ dīssĭpātă mūltō

lōngās pōrtĭcŭs ēxplĭcāt rŭīnās,

ēn quāntō iăcĕt ābsŏlūtă cāsū!

Tēctīs nām mŏdŏ Rēgŭlūs sŭb īllīs

gēstātūs fŭĕrāt rĕcēssĕrātquĕ,

vīcta ēst pōndĕrĕ cūm sŭō rĕpēntĕ,

ēt pōstquām dŏmĭnō nĭhīl tĭmēbāt,

sēcūrō rŭĭt īncrŭēntă dāmnō.

Tāntaē, Rēgŭlĕ, pōst mĕtūm quĕrēlaē

quīs cūrām nĕgĕt ēssĕ tē dĕōrūm,

prōptēr quēm fŭĭt īnnŏcēns rŭīnă?

Ōs ēt lābră tĭbī līngīt, Mānnēiă, cătēllūs:

nōn mīrōr, mērdās ‖ sī lĭbĕt ēssĕ cănī.

Ūxōrem hăbēndām nōn pŭtāt Quĭrīnālīs,

cūm vēlĭt hăbērĕ fīlĭōs, ĕt īnvēnīt

quō pōssĭt īstŭd mōrĕ: fŭtŭĭt āncīllās

dŏmūmque ĕt āgrōs īmplĕt ĕquĭtĭbūs vērnīs.

Pătēr fămīliaē vērŭs ēst Quĭrīnālīs.

Vēndĕrĕt ēxcūltōs cōllēs cūm praēcŏ făcētūs

ātquĕ sŭbūrbānī ‖ iūgĕră pūlchră sŏlī,

"Ērrăt" ăīt "sī quīs Mărĭō pŭtăt ēssĕ nĕcēssĕ

vēndĕrĕ: nīl dēbēt, ‖ fēnĕrăt īmmŏ măgīs".

"Quaē rătĭo ēst ĭgĭtūr"? "Sērvōs ĭbĭ pērdĭdĭt ōmnēs

ēt pĕcŭs ēt frūctūs, ‖ nōn ămăt īndĕ lŏcūm".

Quīs făcĕrēt prĕtĭūm nĭsĭ quī sŭă pērdĕrĕ vēllēt

ōmnĭă? Sīc Mărĭō ‖ nōxĭŭs haērĕt ăgēr.

Vīcīnūs mĕŭs ēst mănūquĕ tāngī

dē nōstrīs Nŏvĭūs pŏtēst fĕnēstrīs.

Quīs nōn īnvĭdĕāt mĭhī pŭtētquĕ

hōrīs ōmnĭbŭs ēssĕ mē bĕātūm,

iūnctō cuī lĭcĕāt frŭī sŏdālĕ?

Tām lōnge ēst mĭhĭ quām Tĕrēntĭānūs,

quī nūnc Nīlĭăcām rĕgīt Sўēnēn.

Nōn cōnvīvĕrĕ, nēc vĭdērĕ sāltēm,

nōn aūdīrĕ lĭcēt, nĕc ūrbĕ tōtā

quīsquam ēst tām prŏpĕ tām prŏcūlquĕ nōbīs.

Mīgrāndum ēst mĭhĭ lōngĭūs vĕl īllī

vīcīnūs Nŏvĭō vĕl īnquĭlīnūs

sīt, sī quīs Nŏvĭūm vĭdērĕ nōn vōlt.

Nē grăvĭs hēstērnō frāgrēs, Fēscēnnĭă, vīnō,

pāstīllōs Cōsmī ‖ lūxŭrĭōsă vŏrās.

Īstă lĭnūnt dēntēs iāntācŭlă, sēd nĭhĭl ōpstānt,

ēxtrēmō rūctūs ‖ cūm rĕdĭt ā bărăthrō.

Quīd quŏd ŏlēt grăvĭūs mīxtūm dĭăpāsmătĕ vīrūs

ātquĕ dŭplēx ănĭmaē ‖ lōngĭŭs ēxĭt ŏdōr?

Nōtās ērgŏ nĭmīs fraūdēs dēprēnsăquĕ fūrtă

iām tōllās ēt sīs ‖ ēbrĭă sīmplĭcĭtēr.

Ālcĭmĕ, quēm rāptūm dŏmĭnō crēscēntĭbŭs ānnīs

Lāvīcānă lĕvī ‖ caēspĭtĕ vēlăt hŭmūs,

āccĭpĕ nōn Părĭō nūtāntĭă pōndĕră sāxō,

quaē cĭnĕrī vānūs ‖ dāt rŭĭtūră lăbōr,

sēd făcĭlēs būxōs ĕt ŏpācās pālmĭtĭs ūmbrās

quaēquĕ vĭrēnt lăcrĭmīs ‖ rōscĭdă prātă mĕīs

āccĭpĕ, cārĕ pŭēr, nōstrī mŏnĭmēntă dŏlōrīs:

hīc tĭbĭ pērpĕtŭō ‖ tēmpŏrĕ vīvĕt hŏnōr.

Cūm mĭhĭ sūprēmōs Lăchĕsīs pērnēvĕrĭt ānnōs,

nōn ălĭtēr cĭnĕrēs ‖ māndŏ iăcērĕ mĕōs.

Gārrīs ĭn aūrēm sēmpĕr ōmnĭbūs, Cīnnă,

gārrīre ĕt īllūd tēstĕ quōd lĭcēt tūrbā.

Rīdēs ĭn aūrēm, quĕrĕrĭs, ārgŭīs, plōrās,

cāntās ĭn aūrēm, iūdĭcās, tăcēs, clāmās,

ădĕōquĕ pĕnĭtŭs sēdĭt hīc tĭbī mōrbūs,

ūt saēpe ĭn aūrēm, Cīnnă, Caēsărēm laūdēs.

Quōd nūmquām mărĭbūs iūnctām tē, Bāssă, vĭdēbām

quōdquĕ tĭbī moēchūm ‖ fābŭlă nūllă dăbāt,

ōmnĕ sĕd ōffĭcĭūm cīrcā tē sēmpĕr ŏbībāt

tūrbă tŭī sēxūs, ‖ nōn ădĕūntĕ vĭrō,

ēssĕ vĭdēbārīs, fătĕōr, Lūcrētĭă nōbīs:

āt tū, prō făcĭnūs, ‖ Bāssă, fŭtūtŏr ĕrās.

Īntēr sē gĕmĭnōs aūdēs cōmmīttĕrĕ cūnnōs

mēntītūrquĕ vĭrūm ‖ prōdĭgĭōsă Vĕnūs.

Cōmmēnta ēs dīgnūm Thēbāno aēnīgmătĕ mōnstrūm,

hīc ŭbĭ vīr nōn ēst, ‖ ūt sĭt ădūltĕrĭūm.

Cūm tŭă nōn ēdās, cārpīs mĕă cārmĭnă, Laēlī.

Cārpĕrĕ vēl nōlī ‖ nōstră vĕl ēdĕ tŭā.

Saēpĕ mĭhī quĕrĭtūr nōn sīccīs Cēstŏs ŏcēllīs,

tāngī sē dĭgĭtō, ‖ Māmŭrĭānĕ, tŭō.

Nōn ŏpŭs ēst dĭgĭtō: tōtūm tĭbĭ Cēstŏn hăbētō,

sī dēst nīl ālīūd, ‖ Mămŭriānĕ, tĭbī.

Sēd sī nēc fŏcŭs ēst nūdī nēc spōndă grăbātī

nēc cūrtūs Chiōnēs ‖ Āntĭŏpēsvĕ călīx,

cērĕă sī pēndēt lūmbīs ēt scrīptă lăcērnă

dīmĭdĭāsquĕ nătēs ‖ Gāllĭcă paēdă tĕgīt,

pāscĕrĭs ēt nīgraē sōlō nīdōrĕ cŭlīnaē

ēt bĭbĭs īnmūndām ‖ cūm cănĕ prōnŭs ăquām:

nōn cūlūm, nĕque ĕnim ēst cūlūs, quī nōn căcăt ōlīm,

sēd fŏdĭām dĭgĭtō ‖ quī sŭpĕrēst ŏcŭlūm:

nēc mē zēlŏtўpūm nēc dīxĕrĭs ēssĕ mălīgnūm.

Dēnĭquĕ pēdīcā, ‖ Māmŭrĭānĕ, sătūr.

Fābrĭcĭō iūnctūs fīdō rĕquĭēscĭt Ăquīnūs,

quī prĭŏr Ēlўsĭās ‖ gaūdĕt ădīssĕ dŏmōs.

Āră dŭplēx prīmī tēstātūr mūnĕră pīlī:

plūs tămĕn ēst, tĭtŭlō ‖ quōd brĕvĭōrĕ lĕgīs:

"Iūnctŭs ŭtērquĕ săcrō laūdātaē foēdĕrĕ vītaē,

fāmăquĕ quōd rārō ‖ nōvĭt, ămīcŭs ĕrāt".

Cāntāstī mălĕ, dūm fŭtūta ĕs, Aēglē.

Iām cāntās bĕnĕ; bāsĭāndă nōn ēs.

Quōd clāmās sēmpēr, quŏd ăgēntĭbŭs ōbstrĕpĭs, Aēlī,

nōn făcĭs hōc grātīs: ‖ āccĭpĭs, ūt tăcĕās.

Sī nōn mŏlēstum ēst tēquĕ nōn pĭgēt, scāzōn,

nōstrō rŏgāmūs paūcă vērbă Mātērnō

dīcās ĭn aūrēm sīc ŭt aūdĭāt sōlūs.

Ămātŏr īllĕ trīstĭūm lăcērnārūm

ēt baētĭcātŭs ātquĕ leūcŏphaēātūs,

quī cōccĭnātōs nōn pŭtāt vĭrōs ēssĕ

ămĕthŷstĭnāsquĕ mŭlĭĕrūm vŏcāt vēstēs,

nătīvă laūdĕt, hăbĕăt ēt lĭcēt sēmpēr

fūscōs cŏlōrēs, gālbĭnōs hăbēt mōrēs.

Rŏgābĭt ūndĕ sūspĭcēr vĭrūm mōllēm.

Ūnā lăvāmŭr: āspĭcīt nĭhīl sūrsūm,

sēd spēctăt ŏcŭlīs dēvŏrāntĭbūs draūcōs

nĕc ōtĭōsīs mēntŭlās vĭdēt lābrīs.

Quaērīs quĭs hīc sīt? Ēxcĭdīt mĭhī nōmēn.

Cūm clāmānt ōmnēs, lŏquĕrīs tūnc, Naēvŏlĕ, tāntūm,

ēt tē pātrōnūm ‖ caūsĭdĭcūmquĕ pŭtās.

Hāc rătĭōnĕ pŏtēst nēmō nōn ēssĕ dĭsērtūs.

Ēccĕ, tăcēnt ōmnēs: ‖ Naēvŏlĕ, dīc ălĭquīd.

Lītĭgăt ēt pŏdăgrā Dĭŏdōrūs, Flāccĕ, lăbōrāt.

Sēd nīl pātrōnō ‖ pōrrĭgĭt: haēc chĕrăgra ēst.

Nōn plēnūm mŏdŏ vīcĭēs hăbēbās,

sēd tām prōdĭgŭs ātquĕ lībĕrālīs

ēt tām laūtŭs ĕrās, Călēne, ŭt ōmnēs

ōptārēnt tĭbĭ cēntĭēs ămīcī.

Aūdīt vōtă dĕūs prĕcēsquĕ nōstrās

ātque īntrā, pŭtŏ, sēptĭmās Kălēndās

mōrtĕs hōc tĭbĭ quāttŭōr dĕdērūnt.

Āt tū sīc quăsĭ nōn fŏrēt rĕlīctūm,

sēd rāptūm tĭbĭ cēntĭēs, ăbīstī

īn tāntām mĭsĕr ēsŭrītĭōnēm,

ūt cōnvīvĭă sūmptŭōsĭōră,

tōtō quaē sĕmĕl āppărās ĭn ānnō,

nīgraē sōrdĭbŭs ēxplĭcēs mŏnētaē,

ēt sēptēm vĕtĕrēs tŭī sŏdālēs

cōnstēmūs tĭbĭ plūmbĕā sĕlībrā.

Quīd dīgnūm mĕrĭtīs prĕcēmŭr īstīs?

Ōptāmūs tĭbĭ mīlĭēs, Călēnĕ.

Hōc sī cōntĭgĕrīt, fămē pĕrībīs.

Māmmās ātquĕ tătās hăbĕt Āfră, sĕd īpsă tătārūm

dīci ēt māmmārūm ‖ māxĭmă māmmă pŏtēst.

Īllă mănūs quōndām stŭdĭōrūm fīdă mĕōrūm

ēt fēlīx dŏmĭnō ‖ nōtăquĕ Caēsărĭbūs,

dēstĭtŭīt prīmōs vĭrĭdīs Dēmētrĭŭs ānnōs:

quārtă trĭbūs lūstrīs ‖ āddĭtă mēssĭs ĕrāt.

Nē tămĕn ād Stўgĭās fămŭlūs dēscēndĕrĕt ūmbrās,

ūrĕrĕt īnplĭcĭtūm ‖ cūm scĕlĕrātă lŭēs,

cāvĭmŭs ēt dŏmĭnī iūs ōmnĕ rĕmīsĭmŭs aēgrō:

mūnĕrĕ dīgnŭs ĕrāt ‖ cōnvălŭīssĕ mĕō.

Sēnsīt dēfĭcĭēns sŭă praēmĭă mēquĕ pătrōnūm

dīxĭt ăd īnfērnās ‖ lībĕr ĭtūrŭs ăquās.

Quī pīnxīt Vĕnĕrēm tŭām, Lўcōrĭ,

blāndītūs, pŭtŏ, pīctŏr ēst Mĭnērvaē.

"Sī dĕdĕrīnt sŭpĕrī dĕcĭēs mĭhĭ mīlĭă cēntūm"

dīcēbās nōndūm, ‖ Scaēvŏlă, iūstŭs ĕquēs,

"quālĭtĕr ō vīvām, quām lārgē quāmquĕ bĕātē"!

Rīsērūnt făcĭlēs ‖ ēt trĭbŭērĕ dĕī.

Sōrdĭdĭōr mūltō pōst hōc tŏgă, paēnŭlă pēiōr,

cālcĕŭs ēst sārtā ‖ tērquĕ quătērquĕ cŭtĕ:

dēquĕ dĕcēm plūrēs sēmpēr sērvāntŭr ŏlīvaē,

ēxplĭcăt ēt cēnās ‖ ūnĭcă mēnsă dŭās,

ēt Vēiēntānī bĭbĭtūr faēx crāssă rŭbēllī,

āssĕ cĭcēr tĕpĭdūm ‖ cōnstăt ĕt āssĕ Vĕnūs.

Īn iūs, ō fāllāx ātque īnfĭtĭātŏr, ĕāmūs:

aūt vīve aūt dĕcĭēs, ‖ Scaēvŏlă, rēddĕ dĕīs.

Pīctō quōd iŭgă dēlĭcātă cōllō

pārdūs sūstĭnĕt īnprŏbaēquĕ tīgrēs

īndūlgēnt pătĭēntĭām flăgēllō,

mōrdēnt aūrĕă quōd lŭpātă cērvī,

quōd frēnīs Lĭbўcī dŏmāntŭr ūrsī

ēt, quāntūm Călўdōn tŭlīssĕ fērtūr,

pārēt pūrpŭrĕīs ăpēr căpīstrīs,

tūrpĕs ēssĕdă quōd trăhūnt vĭsōntēs

ēt mōllēs dărĕ iūssă quōd chŏrēās

nīgrō bēlŭă nōn nĕgāt măgīstrō:

quīs spēctācŭlă nōn pŭtēt dĕōrūm?

Haēc trānsīt tămĕn, ūt mĭnōră, quīsquīs

vēnātūs hŭmĭlēs vĭdēt lĕōnūm,

quōs vēlōx lĕpŏrūm tĭmōr fătīgāt.

Dīmīttūnt, rĕpĕtūnt, ămāntquĕ cāptōs,

ēt sēcūrĭŏr ēst ĭn ōrĕ praēdă,

lāxōs cuī dărĕ pērvĭōsquĕ rīctūs

gaūdēnt ēt tĭmĭdōs tĕnērĕ dēntēs,

mōllēm frāngĕrĕ dūm pŭdēt răpīnām,

strātīs cūm mŏdŏ vēnĕrīnt iŭvēncīs.

Haēc clēmēntĭă nōn părātŭr ārtĕ,

sēd nōrūnt cŭĭ sērvĭānt lĕōnēs.

Īn Nōmēntānīs, Ŏvĭdī, quōd nāscĭtŭr āgrīs,

āccēpīt quŏtĭēns ‖ tēmpŏră lōngă, mĕrūm

ēxŭĭt ānnōsā mōrēs nōmēnquĕ sĕnēctā:

ēt quīdquīd vŏlŭīt, ‖ tēstă vŏcātŭr ănūs.

Īntērpōnĭs ăquām sŭbīndĕ, Rūfĕ,

ēt sī cōgĕrĭs ā sŏdālĕ, rārām

dīlūtī bĭbĭs ūncĭām Fălērnī.

Nūmquīd pōllĭcĭta ēst tĭbī bĕātām

nōctēm Naēvĭă sōbrĭāsquĕ māvīs

cērtaē nēquĭtĭās fŭtūtĭōnīs?

Sūspīrās, rĕtĭcēs, gĕmīs: nĕgāvīt.

Crēbrōs ērgŏ lĭcēt bĭbās trĭēntēs

ēt dūrūm iŭgŭlēs mĕrō dŏlōrēm.

Quīd pārcīs tĭbĭ, Rūfĕ? Dōrmĭēndum ēst.

Saēpĕ mĭhī dīcīs, Lūcī cārīssĭmĕ Iūlī,

"Scrībe ălĭquīd māgnūm: ‖ dēsĭdĭōsŭs hŏmo ēs".

Ōtĭă dā nōbīs, sēd quālĭă fēcĕrăt ōlīm

Maēcēnās Flāccō ‖ Vērgĭlĭōquĕ sŭō:

cōndĕrĕ vīctūrās tēmptēm pēr saēcŭlă cūrās

ēt nōmēn flāmmīs ‖ ērĭpŭīssĕ mĕūm.

Īn stĕrĭlēs nōlūnt cāmpōs iŭgă fērrĕ iŭvēncī:

pīnguĕ sŏlūm lāssāt, ‖ sēd iŭvăt īpsĕ lăbōr.

Ēst tĭbĭ - sītquĕ prĕcōr mūltōs crēscātquĕ pĕr ānnōs -

pūlchră quĭdēm, vērūm ‖ trānstĭbĕrīnă dŏmūs:

āt mĕă Vīpsānās spēctānt cēnācŭlă laūrūs,

fāctŭs ĭn hāc ĕgŏ sūm ‖ iām rĕgĭōnĕ sĕnēx.

Mīgrāndum ēst, ūt mānĕ dŏmī tē, Gāllĕ, sălūtēm:

ēst tāntī, vēl sī ‖ lōngĭŭs īllă fŏrēt.

Sēd tĭbĭ nōn mūltum ēst, ūnūm sī praēstŏ tŏgātūm:

mūltum ēst, hūnc ūnūm ‖ sī mĭhĭ, Gāllĕ, nĕgō.

Īpsĕ sălūtābō dĕcŭmā tē saēpĭŭs hōrā:

mānĕ tĭbī prō mē ‖ dīcĕt hăvērĕ lĭbēr.

Īssa ēst pāssĕrĕ nēquĭōr Cătūllī,

Īssa ēst pūrĭŏr ōscŭlō cŏlūmbaē,

Īssa ēst blāndĭŏr ōmnĭbūs pŭēllīs,

Īssa ēst cārĭŏr Īndĭcīs lăpīllīs,

Īssa ēst dēlĭcĭaē cătēllă Pūblī.

Hānc tū, sī quĕrĭtūr, lŏquī pŭtābīs;

sēntīt trīstĭtĭāmquĕ gaūdĭūmquĕ

cōllō nīxă cŭbāt căpītquĕ sōmnōs,

ūt sūspīrĭă nūllă sēntĭāntūr;

ēt dēsīdĕrĭō cŏāctă vēntrīs

gūttā pāllĭă nōn fĕfēllĭt ūllā,

sēd blāndō pĕdĕ sūscĭtāt tŏrōquĕ

dēpōnī mŏnĕt ēt rŏgāt lĕvārī.

Cāstaē tāntŭs ĭnēst pŭdōr cătēllaē,

īgnōrāt Vĕnĕrēm; nĕc īnvĕnīmūs

dīgnūm tām tĕnĕrā vĭrūm pŭēllā.

Hānc nē lūx răpĭāt sŭprēmă tōtām,

pīctā Pūblĭŭs ēxprĭmīt tăbēllā,

īn quā tām sĭmĭlēm vĭdēbĭs Īssām,

ūt sīt tām sĭmĭlīs sĭbī nĕc īpsă.

Īssām dēnĭquĕ pōnĕ cūm tăbēllā:

aūt ūtrāmquĕ pŭtābĭs ēssĕ vērām,

aūt ūtrāmquĕ pŭtābĭs ēssĕ pīctām.

Scrībĕrĕ mē quĕrĕrīs, Vēlōx, ĕpĭgrāmmătă lōngă.

Īpsĕ nĭhīl scrībīs: ‖ tū brĕvĭōră făcīs.

Cūm tĭbĭ sīt sŏphĭaē pār fāma ēt cūră dĕōrūm,

īngĕnĭō pĭĕtās ‖ nēc mĭnŏr īpsă sŭō:

īgnōrāt mĕrĭtīs dărĕ mūnĕră, quī tĭbĭ lībrūm

ēt quī mīrātūr, ‖ Rēgŭlĕ, tūră dărī.

Cūm tē nōn nōssēm, dŏmĭnūm rēgēmquĕ vŏcābām:

nūnc bĕnĕ tē nōvī: ‖ iām mĭhĭ Prīscŭs ĕrīs.

Quaēcūmquĕ lūsī iūvĕnĭs ēt pŭēr quōndām

ăpĭnāsquĕ nōstrās, quās nĕc īpsĕ iām nōvī,

mălĕ cōnlŏcārĕ sī bŏnās vŏlēs hōrās

ĕt īnvĭdēbĭs ōtĭō tŭō, lēctōr,

ā Vălērĭānō Pōllĭō pĕtēs Quīntō,

pēr quēm pĕrīrĕ nōn lĭcēt mĕīs nūgīs.

Hōs tĭbĭ vīcīnōs, Faūstīnĕ, Tĕlēsphŏrŭs hōrtōs

Faēnĭŭs ēt brĕvĕ rūs ‖ ūdăquĕ prātă tĕnēt.

Cōndĭdĭt hīc nātaē cĭnĕrēs nōmēnquĕ săcrāvīt

quōd lĕgĭs Āntūllaē, ‖ dīgnĭŏr īpsĕ lĕgī.

Ād Stўgĭās aēquūm fŭĕrāt pătĕr īssĕt ŭt ūmbrās:

quōd quĭă nōn lĭcŭīt, ‖ vīvăt, ŭt ōssă cŏlāt.

Quaēdām mē cŭpĭt, īnvĭdē, Prŏcīllĕ!

lōtō cāndĭdĭōr pŭēllă cŷcnō,

ārgēntō, nĭvĕ, līlĭō, lĭgūstrō:

sēd quāndām vŏlŏ nōctĕ nīgrĭōrēm,

fōrmĭcā, pĭcĕ, grācŭlō, cĭcādā.

Iām sūspēndĭă saēvă cōgĭtābās:

sī nōvī bĕnĕ tē, Prŏcīllĕ, vīvēs.

Hōc nĕmŭs aētērnō cĭnĕrūm sācrāvĭt hŏnōrī

Faēnĭŭs ēt cūltī ‖ iūgĕră pūlchră sŏlī.

Hōc tĕgĭtūr cĭtŏ rāptă sŭīs Āntūllă sĕpūlchrō,

hōc ĕrĭt Āntūllaē ‖ mīxtŭs ŭtērquĕ părēns.

Sī cŭpĭt hūnc ălĭquīs, mŏnĕō, nē spērĕt ăgēllūm:

pērpĕtŭō dŏmĭnīs ‖ sērvĭĕt īstĕ sŭīs.

Ōccūrrīs quŏtĭēns, Lŭpērcĕ, nōbīs,

"Vīs mīttām pŭĕrūm" sŭbīndĕ dīcīs,

"cuī trādās ĕpĭgrāmmătōn lĭbēllūm,

lēctūm quēm tĭbĭ prōtĭnūs rĕmīttām".

Nōn ēst quōd pŭĕrūm, Lŭpērcĕ, vēxēs.

Lōngum ēst, sī vĕlĭt ād Pĭrūm vĕnīrĕ,

ēt scālīs hăbĭtō trĭbūs sĕd āltīs.

Quōd quaērīs prŏpĭūs pĕtās lĭcēbīt.

Ārgī nēmpĕ sŏlēs sŭbīrĕ Lētūm:

cōntrā Caēsărĭs ēst fŏrūm tăbērnă

scrīptīs pōstĭbŭs hīnc ĕt īndĕ tōtīs,

ōmnīs ūt cĭtŏ pērlĕgās pŏētās.

Īllīnc mē pĕtĕ. Nēc rŏgēs Ătrēctūm -

hōc nōmēn dŏmĭnūs gĕrīt tăbērnaē: -

dē prĭmō dăbĭt āltĕrōvĕ nīdō

rāsūm pūmĭcĕ pūrpŭrāquĕ cūltūm

dēnārīs tĭbĭ quīnquĕ Mārtĭālēm.

"Tāntī nōn ĕs" ăīs? Săpīs, Lŭpērcĕ.

Cuī lēgīssĕ sătīs nōn ēst ĕpĭgrāmmătă cēntūm,

nīl īllī sătĭs ēst, ‖ Caēdĭcĭānĕ, mălī.