Prīmă dĕūm māgnīs cănĭmūs frĕtă pērvĭă nātīs
fātĭdĭcāmquĕ rătēm, Scўthĭcī quaē Phāsĭdĭs ōrās
aūsă sĕquī mĕdĭōsque īntēr iŭgă cōncĭtă cūrsūs
rūmpĕrĕ flāmmĭfĕrō tāndēm cōnsēdĭt Ŏlŷmpō.
Phoēbĕ, mŏnē, sī Cūmaēaē mĭhĭ cōnscĭă vātīs5
stāt cāstā cōrtīnă dŏmō, sī laūrĕă dīgnā
frōntĕ vĭrēt. tūque ō pĕlăgī cuī māiŏr ăpērtī
fāmă, Călēdŏnĭūs pōstquām tŭă cārbăsă vēxīt
Ōcĕănūs, Phrўgĭōs prĭŭs īndīgnātŭs Ĭūlōs,
ērĭpĕ mē pŏpŭlīs ĕt hăbēntī nūbĭlă tērraē,10
nāmquĕ pŏtēs, vĕtĕrūquĕ făvē, vĕnĕrāndĕ, cănēntī
fāctă vĭrūm: vērsām prōlēs tŭă pāndĭt Ĭdūmēn
sānctĕ pătēr, Sŏlўmō nīgrāntem ‹ēt› pūlvĕrĕ frātrēm
spārgēntēmquĕ făcēs ĕt ĭn ōmnī tūrrĕ fŭrēntēm.
īllĕ tĭbī cūltūsquĕ dĕūm dēlūbrăquĕ cēntūm15
īnstĭtŭēt cūm tū, gĕnĭtōr, lūcēbĭs ăb ōmnī
pārtĕ pŏlī; nĕque ĕnīm Tўrĭaē Cўnŏsūră cărīnaē
cērtĭŏr aūt Grāīs Hĕlĭcē sērvāndă măgīstrīs
tū ‹sī› sīgnă dăbīs, sēd tē dŭcĕ Graēcĭă mīttēt
ēt Sīdōn Nīlūsquĕ rătēs. nūnc nōstră sĕrēnūs20
ōrsă iŭvēs, haēc ūt Lătĭās vōx īmplĕăt ūrbēs.
Haēmŏnĭām prīmīs Pĕlĭās frēnābăt ăb ānnīs,
iām grăvĭs ēt lōngūs pŏpŭlīs mĕtŭs; īllĭŭs āmnēs
Īŏnĭūm quīcūmquĕ pĕtūnt, īlle Ōthrўn ĕt Haēmūm
ātque īmūm fēlīx vērsābāt vōmĕre Ŏlŷmpūm.25
sēd nōn ūllă quĭēs ănĭmō frātrīsquĕ păvēntī
prōgĕnĭēm dīvūmquĕ mĭnās; hūnc nām fŏrĕ rēgī
ēxĭtĭō vātēsquĕ cănūnt pĕcŭdūmquĕ pĕr ārās
tērrĭfĭcī mŏnĭtūs ĭtĕrānt: sŭpĕr īpsĭŭs īngēns
īnstāt fāmă vĭrī vīrtūsque haūd laētă tўrānnō.30
ērgo ānteīrĕ mĕtūs iŭvĕnēmque ēxstīnguĕrĕ pērgīt
Aēsŏnĭūm lētīquĕ vĭās āc tēmpŏră vērsāt.
sēd nĕquĕ bēllă vĭdēt Grăĭās nĕquĕ mōnstră pĕr ūrbēs
ūllă: Clĕōnaēō iām tēmpŏră claūsŭs hĭātū
Ālcīdēs, ōlīm Lērnaē dēfēnsŭs ăb ānguĕ35
Ārcăs, ĕt āmbōbūs iām cōrnŭă frāctă iŭvēncīs.
īră mărīs vāstīquĕ plăcēnt dīscrīmĭnă pōntī.
tūm iŭvĕnēm trānquīllă tŭēns nēc frōntĕ tĭmēndūs
ōccŭpăt ēt fīctīs dāt vūltum ēt pōndĕră dīctīs.
"hānc mĭhĭ mīlĭtĭām, vĕtĕrūm quaē pūlchrĭŏr āctīs,40
ādnŭĕ dāque ănĭmūm. nōstrī dē sānguĭnĕ Phrīxūs
Crēthĕŏs ūt pătrĭās aūdīs ēffūgĕrĭt ārās.
hūnc fĕrŭs Aēētēs, Scўthĭām Phāsīnquĕ rĭgēntēm
quī cŏlĭt (heū māgnī Sōlīs pŭdŏr), hōspĭtă vīnă
īntĕr ĕt āttŏnĭtaē māctāt sōllēmnĭă mēnsaē45
nīl nōstrī dīvūmquĕ mĕmōr. nōn nūntĭă tāntūm
fāmă rĕfērt: īpsūm iŭvĕnēm tām saēvă gĕmēntēm,
īpsum ĕgŏ, cūm sērūs fēssōs sŏpŏr āllĭgăt ārtūs,
āspĭcĭō, lăcĕra ādsĭdŭīs nāmque īllĭŭs ūmbră
quēstĭbŭs ēt māgnī nūmēn mărĭs ēxcĭtăt Hēllē.50
sī mĭhĭ quaē quōndām vīrēs, tūm pēndĕrĕ poēnās
Cōlchĭdă iam ēt rēgīs căpŭt hīc ātque ārmă vĭdērēs.
ōlim ānnīs īlle ārdŏr hĕbēt, nēcdūm mĕă prōlēs
īmpĕrĭo ēt bēllī rēbūs mātūră mărīquĕ.
tū, cuī iām cūraēquĕ vĭgēnt ănĭmīquĕ vĭrīlēs,55
ī, dĕcŭs, ēt pĕcŏrīs Nĕphĕlaēī vēllĕră Grāiō
rēddĕ thŏlo āc tāntīs tēmēt dīgnārĕ pĕrīclīs."
tālĭbŭs hōrtātūs iŭvĕnēm prŏpĭōrquĕ iŭbēntī
cōntĭcŭīt: caūtēs Scўthĭcō cōncūrrĕrĕ pōntō
Cŷănĕās tāntōquĕ sĭlēt pōssēssă drăcōnĕ60
vēllĕră, mūltĭfĭdās rēgīs quēm fīlĭă līnguās
vībrāntem ēx ădўtīs cāntū dăpĭbūsquĕ vŏcābāt
ēt dăbăt ēxtērnō līvēntĭă mēllă vĕnēnō.
Mōx tăcĭtī pătŭērĕ dŏlī, nēc vēllĕră cūraē
ēssĕ vĭrō, sēd sēse ŏdĭīs īmmānĭă cōgī65
īn frĕtă; quā iūssōs sēd tāndēm quaērĕrĕ Cōlchōs
ārtĕ quĕāt? nūnc āĕrĭī plāntārĭă vēllēt
Pērsĕŏs aūt cūrrūs ēt quōs frēnāssĕ drăcōnēs
crēdĭtŭs īgnārās Cĕrĕrīs quī vōmĕrĕ tērrās
īmbŭĭt ēt flāvā quērcūm dāmnāvĭt ărīstā.70
heū quĭd ăgāt? pŏpŭlūmnĕ lĕvēm vĕtĕrīquĕ tўrānnō
īnfēnsum ātque ōlīm mĭsĕrāntēs Aēsŏnă pātrēs
ādvŏcĕt, ān sŏcĭā Iūnōne ēt Pāllădĕ frētūs
ārmĭsŏnā spērēt măgĭs ēt frĕtă iūssă căpēssāt,
sīqua ŏpĕrīs tāntī dŏmĭtō cōnsūrgĕrĕ pōntō75
fāmă quĕāt? tū sōla ănĭmōs mēntēmquĕ pĕrūrīs,
Glōrĭă; tē vĭrĭdēm vĭdĕt īmmūnēmquĕ sĕnēctaē
Phāsĭdĭs īn rīpā stāntēm iŭvĕnēsquĕ vŏcāntēm.
tāndem ănĭmum īncērtūm cōnfūsăquĕ pēctŏră fīrmāt
rēlĭgĭō, tēndēnsquĕ pĭās ād sīdĕră pālmās80
"ōmnĭpŏtēns rēgīna," īnquīt "quām, tūrbĭdŭs ātrō
aēthĕrĕ caērŭlĕūm quătĕrēt cūm Iūppĭtĕr īmbrēm,
īpse ĕgŏ praēcĭpĭtī tŭmĭdūm pĕr Ĕnīpĕă nīmbō
īn cāmpōs ēt tūtă tŭlī nēc crēdĕrĕ quīvī
āntĕ dĕām quām tē tŏnĭtrū nūtūquĕ rĕpōscī85
cōniŭgĭs ēt sŭbĭtā rāptām fōrmīdĭnĕ vīdī,
dā Scўthĭām Phāsīnquĕ mĭhī; tūque, īnnŭbă Pāllās,
ērĭpĕ mē. vēstrīs ĕgŏmēt tūnc vēllĕră tēmplīs
īllă dăbō, dăbĭt aūrātīs ēt cōrnĭbŭs īgnī
cōllă pătēr nĭvĕīquĕ grĕgēs āltārĭă cīngēnt."90
Āccēpērĕ dĕaē cĕlĕrīquĕ pĕr aēthĕră lāpsū
dīvērsās pĕtĭērĕ vĭās. īn moēnĭă pērnīx
Thēspĭăca ād cārūm Trītōnĭă dēvŏlăt Ārgūm.
mōlīri hūnc pūppēm iŭbĕt ēt dēmīttĕrĕ fērrō
rōbŏră, Pēlĭăcās ēt iām cŏmĕs ēxĭt ĭn ūmbrās.95
āt Iūno Ārgŏlĭcās părĭtēr Măcĕtūmquĕ pĕr ūrbēs
spārgĭt ĭnēxpērtōs tēmptārĕ părēntĭbŭs Aūstrōs
Aēsŏnĭdēn: iām stārĕ rătēm rēmīsquĕ sŭpērbām
pōscĕrĕ quōs rĕvĕhāt rēbūsque īn saēcŭlă tōllāt.
Ōmnĭs ădēst quaē iām bēllīs spēctātăquĕ fāmā100
tūrbă dŭcūm, prīmaē seū quōs īn flōrĕ iŭvēntaē
tēmptāmēntă tĕnēnt nēcdūm dătă cōpĭă rērūm.
āt quĭbŭs ārvōrūm stŭdĭūmque īnsōntĭs ărātrī,
hōs stĭmŭlānt māgnāquĕ rătēm pēr lūstră vĭāsquĕ
vīsī laūdĕ cănūnt mănĭfēsto īn lūmĭnĕ Faūnī105
sīlvārūmquĕ dĕae ātque ēlātīs cōrnĭbŭs Āmnēs.
Prōtĭnŭs Īnăchĭīs ūltrō Tīrŷnthĭŭs Ārgīs
ādvŏlăt, Ārcădĭō cūiūs flāmmātă vĕnēnō
tēlă pŭēr făcĭlēsque ŭmĕrīs gaūdēntĭbŭs ārcūs
gēstăt Hўlās; vĕlĭt īllĕ quĭdēm, sēd dēxtĕră nōndūm110
pār ŏnĕrī clāvaēquĕ căpāx. quōs tālĭbŭs āmēns
īnsĕquĭtūr sŏlĭtōsquĕ nŏvāt Sātūrnĭă quēstūs:
"ō | ŭtĭnām Grāiaē rŭĕrēt nōn ōmnĕ iŭvēntaē
īn nŏvă fātă dĕcūs, nōstrīque Eūrŷsthĕŏs haēc nūnc
iūssă fŏrēnt. īmbrem ēt tĕnĕbrās saēvūmquĕ trĭdēntēm115
iāmiam ĕgo ĕt īnvītī tōrsīssēm cōniŭgĭs īgnēm.
nūnc quŏquĕ nēc sŏcĭūm nōstraē cŏlŭmēnvĕ cărīnaē
ēssĕ vĕlim, Hērcŭlĕīs nēc me ūnquām fīdĕrĕ fās sīt
aūxĭlĭīs cŏmĭti ēt tāntūm dēbērĕ sŭpērbō."
Dīxĭt ĕt Haēmŏnĭās ŏcŭlōs dētōrquĕt ăd ūndās.120
fērvĕrĕ cūnctă vĭrūm coētū, sĭmŭl ūndĭquĕ cērnīt
dēlātūm nĕmŭs ēt dōctā rĕsŏnārĕ bĭpēnnī
lītŏră; iām pīnūs grăcĭlī dīssōlvĕrĕ lāmnā
Thēspĭădēn iūngīquĕ lătūs lēntōquĕ sĕquācēs
mōllīrī vĭdĕt īgnĕ trăbēs rēmīsquĕ părātīs125
Pāllădă vēlĭfĕrō quaērēntēm brācchĭă mālō.
cōnstĭtĭt ūt, lōngō mōlēs nōn pērvĭă pōntō,
pūppĭs, ĕt ūt tĕnŭēs sŭbĭērĕ lătēntĭă cēraē
lūmĭnă, pīctūraē vărĭōs sŭpĕr āddĭt hŏnōrēs.
hīc spērātă ** Tŷrrhēnī tērgŏrĕ pīscīs130
Pēlĕŏs īn thălămōs vĕhĭtūr Thĕtĭs; aēquŏră dēlphīn
cōrrĭpĭt, ‹īllă› sĕdēt dēiēcta īn lūmĭnă pāllā
nēc Iŏvĕ māiōrēm nāscī sūspīrăt Ăchīllēm.
hānc Pănŏpē Dōtōquĕ sŏrōr laētātăquĕ flūctū
prōsĕquĭtūr nūdīs părĭtēr Gălătēă lăcērtīs135
āntră pĕtēns; Sĭcŭlō rĕvŏcāt dē lītŏrĕ Cŷclōps.
cōntra īgnīs vĭrĭdīquĕ tŏrūs dē frōndĕ dăpēsquĕ
vīnăque ĕt aēquŏrĕōs īntēr cūm cōniŭgĕ dīvōs
Aēăcĭdēs, pūlsātquĕ chĕlŷn pōst pōcŭlă Chīrōn.
pārte ălĭā Phŏlŏē mūltōque īnsānŭs Ĭācchō140
Rhoēcŭs ĕt Ātrăcĭā sŭbĭtaē dē vīrgĭnĕ pūgnaē.
crātērēs mēnsaēquĕ vŏlānt āraēquĕ dĕōrūm
pōcŭlăque, īnsīgnīs vĕtĕrūm lăbŏr. ōptĭmŭs hāstā
hīc Pēleūs, hīc ēnsĕ fŭrēns āgnōscĭtŭr Aēsōn;
fērt grăvĭs īnvītō vīctōrēm Nēstŏră tērgō145
Mōnўchŭs, ārdēntī pĕrăgīt Clănĭs Āctŏră quērcū;
nīgrō Nēssŭs ĕquō fŭgĭt ādclīnīsquĕ tăpētīs
īn mĕdĭīs văcŭō cōndīt căpŭt Hīppăsŭs aūrō.
Haēc quāmquām mīrāndă mĭnūs stŭpĕt Aēsŏnĕ nātūs
ēt sēcum "heū mĭsĕrōs nōstrūm nātōsquĕ pătrēsquĕ.150
hācĭnĕ nōs ănĭmaē făcĭlēs rătĕ nūbĭlă cōntrā
mīttĭmŭr? īn sōlūm nūnc saēvĭĕt Aēsŏnă pōntūs?
nōn iŭvĕnem īn cāsūs ĕădēmquĕ pĕrīcŭla Ăcāstūm
ābrĭpĭam? īnvīsaē Pĕlĭās frĕtă tūtă cărīnaē
ōptĕt ĕt ēxōrēt nōstrīs cūm mātrĭbŭs ūndās."155
Tālĭă iāctāntī laēvūm Iŏvĭs ārmĭgĕr aēthrā
ādvĕnĭt ēt vălĭdīs fīxam ērĭgĭt ūnguĭbŭs āgnām.
āt prŏcŭl ē stăbŭlīs trĕpĭdī clāmōrĕ sĕquūntūr
pāstōrēs frĕmĭtūsquĕ cănūm; cĭtŭs ōccŭpăt aūrās
rāptŏr ĕt Aēgaēī sŭpĕr ēffŭgĭt āltă prŏfūndī.160
āccĭpĭt aūgŭrĭum Aēsŏnĭdēs laētūsquĕ sŭpērbī
tēctă pĕtīt Pĕlĭaē. prĭŏr huīc tūm rēgĭă prōlēs
ādvŏlăt āmplēxūs frātērnăquĕ pēctŏră iūngēns.
dūctŏr ăīt "nōn dēgĕnĕrēs, ūt rērĭs, Ăcāstĕ,
vēnĭmŭs ād quēstūs: sŏcĭūm tē iūngĕrĕ coēptīs165
ēst ănĭmūs; nĕque ĕnīm Tĕlămōn aūt Cānthŭs ĕt Īdās
Tŷndărĕūsquĕ pŭēr mĭhĭ vēllĕrĕ dīgnĭŏr Hēllēs.
ō quāntūm tērraē, quāntūm cōgnōscĕrĕ caēlī
pērmīssum ēst! pĕlăgūs quāntōs ăpĕrīmŭs ĭn ūsūs!
nūnc fōrsān grăvĕ rērĭs ŏpūs, sēd laētă rĕcūrrēt170
cūm rătĭs ēt cārām cūm iām mĭhĭ rēddĕt Ĭōlcōn
quīs pŭdŏr heū nōstrōs tĭbĭ tūnc aūdīrĕ lăbōrēs,
quām rĕfĕrām vīsās tŭă pēr sūspīrĭă gēntēs!"
Nēc pāssūs rēx plūră vĭrūm "sāt mūltă părātō
īn quaēcūmquĕ vŏcās; nēc nōs" ăĭt, "ōptĭmĕ, sēgnēs175
crēdĭdĕrīs pătrĭīsvĕ măgīs cōnfīdĕrĕ rēgnīs
quām tĭbĭ, sī prīmōs dŭcĕ tē vīrtūtĭs hŏnōrēs
cārpĕrĕ, frātērnaē sī dēs ādcrēscĕrĕ fāmaē.
quīn ĕgŏ, nēquă mĕtū nĭmĭō mē cūră părēntīs
īmpĕdĭāt, fāllam īgnārūm sŭbĭtūsquĕ părātīs180
tūnc ădĕrō, prīmās līnquēt cūm pūppĭs hărēnās."
dīxĕrăt. īlle ănĭmōs prōmīssăquĕ tālĭă laētūs
āccĭpĭt ēt grēssūs ăvĭdōs ād lītŏră vērtīt.
Āt dŭcĭs īmpĕrĭīs Mĭnўaē mŏnĭtūquĕ frĕquēntēs
pūppem ŭmĕrīs sŭbĕūnt ēt tēntō pōplĭtĕ prōnī185
dēcūrrūnt īntrāntquĕ frĕtūm; nōn clāmŏr ănhēlīs
naūtĭcŭs aūt blāndūs tēstūdĭnĕ dēfŭĭt Ōrpheūs.
tūm laētī stătŭūnt ārās. tĭbĭ, rēctŏr ăquārūm,
sūmmŭs hŏnōr, tĭbĭ caērŭlĕīs īn lītŏrĕ vīttīs
ēt Zĕphўrīs Glaūcōquĕ bŏvēm Thĕtĭdīquĕ iŭvēncām190
dēĭcĭt Āncaēūs: nōn īllō cērtĭŏr āltēr
pīnguĭă lētĭfĕrā pērfrīngĕrĕ cōllă bĭpēnnī.
īpsĕ tĕr aēquŏrĕō lībāns cārchēsĭă pātrī
sīc ăĭt Aēsŏnĭdēs: "ō quī spūmāntĭă nūtū
rēgnă quătīs tērrāsquĕ sălō cōmplēctĕrĭs ōmnēs,195
dā vĕnĭām. scĭŏ mē cūnctīs ē gēntĭbŭs ūnūm
īnlĭcĭtās tēmptārĕ vĭās hĭĕmēmquĕ mĕrērī:
sēd nōn spōntĕ fĕrōr, nēc nūnc mĭhĭ iūngĕrĕ mōntēs
mēns tămĕn aūt sūmmō dēpōscĕrĕ fūlmĕn Ŏlŷmpō.
nē Pĕlĭaē tē vōtă trăhānt; īlle āspĕră iūssă200
rēppĕrĭt ēt Cōlchōs īn mē lūctūmquĕ mĕōrūm.
†īllŭmĕtū† tāntūm nōn īndīgnāntĭbŭs ūndīs
hōc căpŭt āccĭpĭās ēt prēssām rēgĭbŭs ālnūm."
sīc fātūs pīnguī cŭmŭlāt lībāmĭnĕ flāmmām.
Prōtŭlĭt ūt crīnēm dēnsīs lūctātŭs ĭn ēxtīs205
īgnĭs ĕt ēscēndīt sălĭēntĭă vīscĕră taūrī,
ēccĕ săcēr tōtūsquĕ dĕī pēr lītŏră Mōpsūs
īmmānīs vīsū vīttāmquĕ cŏmāmquĕ pĕr aūrās
sūrgēntēm laūrūsquĕ rŏtāt. vōx rēddĭtă tāndēm,
vōx hōrrēndă vĭrīs; tūm fāctă sĭlēntĭă vātī.210
"heū quaēnam āspĭcĭō? nōstrīs mŏdŏ cōncĭtŭs aūsīs
aēquŏrĕōs vŏcăt ēccĕ dĕōs Nēptūnŭs ĕt īngēns
cōncĭlĭūm. frĕmĕre ēt lēgēm dēfēndĕrĕ cūnctī
hōrtāntūr. sīc āmplēxū, sīc, pēctŏră frātrīs,
Iūnŏ, tĕnē, tŭquĕ ō pūppēm nē dēsĕrĕ, Pāllās;215
nūnc pătrŭī, nūnc, flēctĕ mĭnās. cēssērĕ rătēmquĕ
āccēpērĕ mărī. pēr quōt dīscrīmĭnă rērūm
ēxpĕdĭōr! sŭbĭtā cūr pūlchĕr hărūndĭnĕ crīnēs
vēlăt Hўlās? ūnde ūrna ŭmĕrīs nĭvĕōsquĕ pĕr ārtūs
caērŭlĕaē vēstēs? ūnde haēc tĭbĭ vūlnĕră, Pōllūx?220
quāntūs iō tŭmĭdīs taūrōrum ē nārĭbŭs īgnīs!
tōllūnt sē gălĕaē sūlcīsque ēx ōmnĭbŭs hāstaē
ēt iām iāmque ŭmĕrī. quēm cīrcūm vēllĕră Mārtēm
āspĭcĭō? quaēnam ālĭgĕrīs sĕcăt ānguĭbŭs aūrās
caēdĕ mădēns? quōs ēnsĕ fĕrīt? mĭsĕr, ērĭpĕ pārvōs,225
Aēsŏnĭdē. cērno ēt thălămōs ārdērĕ iŭgālēs."
Iāmdūdūm ** Mĭnўās āmbāgĕ dŭcēmquĕ
tērrĭfĭcāt; sĕd ĕnīm cōntrā Phoēbēĭŭs Īdmōn
nōn pāllōrĕ vĭrīs, nōn ūllo hōrrōrĕ cŏmārūm
tērrĭbĭlīs, plēnūs fātīs Phoēbōquĕ quĭētō,230
cuī gĕnĭtōr trĭbŭīt mŏnĭtū praēnōscĕrĕ dīvūm
ōmĭnă, seū flāmmās seū lūbrĭcă cōmmĭnŭs ēxtă
seū plēnūm cērtīs īntērrŏgĕt āĕră pīnnīs,
sīc sŏcĭīs Mōpsōquĕ cănīt: "quāntum aūgŭr Ăpōllŏ
flāmmăquĕ prīmă dŏcēt, praēdūrī plēnă lăbōrīs235
cērno ĕquĭdēm, pătĭēns sēd quaē rătĭs ōmnĭă vīncēt.
īngēntēs dūrāte ănĭmaē dūlcēsquĕ părēntūm
tēndĭte ăd āmplēxūs." lăcrĭmaē cĕcĭdērĕ cănēntī
quōd sĭbĭ iām claūsōs īnvēnĭt ĭn īgnĭbŭs Ārgōs.
Vīx ĕă fātŭs ĕrāt iūngīt cūm tālĭă dūctōr240
Aēsŏnĭūs: "sŭpĕrūm quāndō cōnsūltă vĭdētīs,
ō sŏcĭī, tāntīsquĕ dătūr spēs māxĭmă coēptīs,
vōs quŏquĕ nūnc vīrēs ănĭmōsque ādfērtĕ pătērnōs.
nōn mĭhĭ Thēssălĭcī pĭĕtās cūlpāndă tўrānnī
sūspēctīvĕ dŏlī: dĕŭs haēc, dĕŭs, ōmĭnĕ dēxtrō245
īmpĕrăt; īpsĕ sŭō vŏlŭīt cōmmērcĭă mūndō
Iūppĭtĕr ēt tāntōs hŏmĭnūm mīscērĕ lăbōrēs.
ītĕ, vĭrī, mēcūm dŭbĭīsque ēvīncĭtĕ rēbūs
quaē mĕmĭnīssĕ iŭvēt nōstrīsquĕ nĕpōtĭbŭs īnstēnt.
hānc vērō, sŏcĭī, vĕnĭēntem īn lītŏrĕ laētī250
dūlcĭbŭs ādlŏquĭīs lūdōque ēdūcĭtĕ nōctēm."
pārētūr. mōllī iŭvĕnēs fūndūntŭr ĭn ālgā,
cōnspĭcŭūsquĕ tŏrīs Tīrŷnthĭŭs. ēxtă mĭnīstrī
rāptă sĭmūl vĕrĭbūs Cĕrĕrēmquĕ dĕdērĕ cănīstrīs.
Iāmque ădĕrāt sūmmō dēcūrrēns vērtĭcĕ Chīrōn255
clāmāntēmquĕ pătrī prŏcŭl ōstēndēbăt Ăchīllēm.
ūt pŭĕr ād nōtās ērēctūm Pēlĕă vōcēs
vīdĭt ĕt īngēntī tēndēntēm brācchĭă pāssū,
ādsĭlŭīt cārāquĕ dĭū cērvīcĕ pĕpēndīt.
īllūm nēc vălĭdō spūmāntĭă pōcŭlă Bācchō260
sōllĭcĭtānt vĕtĕrī nēc cōnspĭcĭēndă mĕtāllō
sīgnă tĕnēnt: stŭpĕt īn dŭcĭbūs māgnūmquĕ sŏnāntēs
haūrĭt ĕt Hērcŭlĕō fērt cōmmĭnŭs ōră lĕōnī.
laētŭs ăt īmplĭcĭtī Pēleūs răpĭt ōscŭlă nātī
sūspīciēnsquĕ pŏlūm "plăcĭdō sī cūrrĕrĕ flūctū265
Pēlĕă vūltĭs" ăīt "vēntōsque ōptārĕ fĕrēntēs,
hōc, sŭpĕrī, sērvātĕ căpūt. tū cētĕră, Chīlōn,
dā mĭhĭ. tē pārvūs lĭtŭōs ēt bēllă lŏquēntēm
mīrētūr; sūb tē pŭĕrīlĭă tēlă măgīstrō
vēnātōr fĕrăt ēt nōstrām fēstīnĕt ăd hāstām."270
ōmnĭbŭs īndĕ vĭaē călŏr āddĭtŭs; īrĕ pĕr āltūm
māgnā mēntĕ vŏlūnt. Phrīxī prōmīttĭtŭr ābsēns
vēllŭs ĕt aūrātīs Ārgō rĕdĭtūră cŏrŷmbīs.
Sōl rŭĭt ēt tōtūm Mĭnўīs laētāntĭbŭs ūndaē
dēdūxērĕ dĭēm. spārgūntūr lītŏrĕ cūrvō275
lūmĭnă nōndum ūllīs tērrās mōnstrāntĭă naūtīs.
Thrācĭŭs hīc nōctēm dūlcī tēstūdĭnĕ vātēs
ēxtrăhĭt, ūt stĕtĕrīt rĕdĭmītūs tēmpŏră vīttīs
Phrīxŭs ĕt īniūstās cōntēctūs nūbĭbŭs ārās
fūgĕrĭt Īnōō līnquēns Ăthămāntă Lĕārchō;280
aūrĕŭs ūt iŭvĕnēm mĭsĕrāntĭbŭs īntŭlĭt ūndīs
vēctŏr ĕt ādstrīctīs ūt sēdīt cōrnĭbŭs Hēllē.
sēptem Aūrōră vĭās tŏtĭdēmquĕ pĕrēgĕrăt ūmbrās
lūnă pŏlō, dĭrĭmīquĕ prŏcūl nōn aēquŏrĕ vīsă
coēpĕrăt ā gĕmĭnā dīscēdĕrĕ Sēstŏs Ăbŷdō.285
hīc sŏrŏr Aēŏlĭdēn aēvūm mānsūră pĕr ōmnĕ
dēsĕrĭt, heū saēvaē nēquīquam ērēptă nŏvērcaē.
īllă quĭdēm fēssīs lōngē pĕtĭt ūmĭdă pālmīs
vēllĕră, sēd bĭbŭlās ūrgēntī pōndĕrĕ vēstēs
ūndă trăhīt lēvīquĕ mănūs lābūntŭr ăb aūrō.290
quīs tĭbĭ, Phrīxĕ, dŏlōr, răpĭdō cūm cōncĭtŭs aēstū
rēspĭcĕrēs mĭsĕraē clāmāntĭă vīrgĭnĭs ōră
ēxtrēmāsquĕ mănūs spārsōsquĕ pĕr aēquŏră crīnēs!
Iāmquĕ mĕrō lūdōquĕ mŏdūs pŏsĭtīquĕ quĭētīs
cōntĭcŭērĕ tŏrīs; sōlūs quĭbŭs ōrdĭnĕ fūsīs295
īmpătĭēns sōmnī dūctōr mănĕt. hūnc grăvĭs Aēsōn
ēt părĭtēr vĭgĭl Ālcĭmĕdē spēctāntquĕ tĕnēntquĕ
plēni ŏcŭlōs. īllīs plăcĭdī sērmōnĭs Ĭāsōn
sūggĕrĭt ādfātūs tūrbātăquĕ pēctŏră mūlcēt.
mōx ŭbĭ vīctă grăvī cĕcĭdērūnt lūmĭnă sōmnō300
vīsă cŏrōnātaē fūlgēns tūtēlă cărīnaē
vōcĭbŭs hīs īnstārĕ dŭcī: "Dōdōnĭdă quērcūm
īngrĕdĭōr, nēc fātĭdĭcīs āvēllĕrĕ sīlvīs
mē nĭsĭ prōmīssō pŏtŭīt Sātūrnĭă caēlō.
tēmpŭs ădēst; ăgĕ rūmpĕ mŏrās, dūmque aēquŏrĕ tōtō305
cūrrĭmŭs īncērtūs sī nūbĭlă dūxĕrĭt aēthēr,
iām nūnc mīttĕ mĕtūs fīdēns sŭpĕrīsquĕ mĭhīquĕ."
Chāŏnĭīquĕ vĭdēs fămŭlām Iŏvĭs. aēquŏră tēcūm
dīxĕrăt. īllĕ păvēns, laētō quāmquam ōmĭnĕ dīvūm,
prōsīlvīt strātīs. Mĭnўās sĭmŭl ōbtŭlĭt ōmnēs310
ālmă nŏvō crīspāns pĕlăgūs Tīthōnĭă Phoēbō.
dīscūrrūnt trānstrīs; hī cēlsō cōrnŭă mālō
ēxpĕdĭūnt, ălĭī tōnsās īn mārmŏrĕ sūmmō
praētēmptānt, prōrā fūnēm lĕgĭt Ārgŭs ăb āltā.
Īncrēscūnt mātrūm gĕmĭtūs ēt fōrtĭă lānguēnt315
cōrdă pătrūm; lōngīs flēntēs āmplēxĭbŭs haērēnt.
vōx tămĕn Ālcĭmĕdēs plānctūs sŭpĕrēmĭnĕt ōmnēs.
fēmĭnĕīs tāntum īllă fŭrēns ŭlŭlātĭbŭs ōbstāt
ōbrŭăt Īdaēām quāntūm tŭbă Mārtĭă būxūm
fātŭr ĕt haēc: "nāte īndīgnōs ădĭtūrĕ lăbōrēs,320
dīvĭdĭmūr; nĕc ăd hōs ănĭmūm cōmpōnĕrĕ cāsūs
āntĕ dătūm, sēd bēllă tĭbī tērrāsquĕ tĭmēbām.
vōta ălĭīs făcĭēndă dĕīs. sī fātă rĕdūcūnt
tē mĭhĭ, sī trĕpĭdīs plācābĭlĕ mātrĭbŭs aēquōr,
pōssum ĕquĭdēm lūcēmquĕ pătī lōngūmquĕ tĭmōrēm.325
sīn ălĭūd fōrtūnă părāt, mĭsĕrērĕ părēntūm,
Mōrs bŏnă, dūm mĕtŭs ēst nĕc ădhūc dŏlŏr. eī mĭhĭ, Cōlchōs
ūnde ĕgo ĕt āvēctī tĭmŭīssēm vēllĕră Phrīxī?
quōs iām mēntĕ dĭēs, quām saēva īnsōmnĭă cūrīs
prōspĭcĭō! quŏtĭēns raūcōs ād lītŏrĭs īctūs330
dēfĭcĭām Scўthĭcūm mĕtŭēns pōntūmquĕ pŏlūmquĕ
nēc dē tē crēdām nōstrīs īngrātă sĕrēnīs!
dā, prĕcŏr, āmplēxūs haēsūrăquĕ vērbă rĕlīnquĕ
aūrĭbŭs ēt dūlcī iām nūnc prĕmĕ lūmĭnă dēxtrā."
tālĭbŭs Ālcĭmĕdē maērēt; sēd fōrtĭŏr Aēsōn335
āttōllēns dīctīs ănĭmōs "ō sī mĭhĭ sānguīs
quāntŭs ĕrāt cūm sīgnĭfĕrūm crātēră mĭnāntēm
nōn lĕvĭōrĕ Phŏlūm mănŭs haēc cōmpēscŭĭt aūrō!
prīmŭs ĭn aērātīs pŏsŭīssēm pūppĭbŭs ārmă
cōncūssōquĕ rătēm gaūdērēm tōllĕrĕ rēmō.340
sēd pătrĭaē vālvērĕ prĕcēs aūdītăquĕ māgnīs
vōtă dĕīs: vĭdĕō nōstrō tŏt ĭn aēquŏrĕ rēgēs
tēquĕ dŭcēm. tālēs, tălĕs ēgŏ dŭcērĕ sŭētūs
ātquĕ sĕquī. nūnc īllĕ dĭēs (dēt Iūppĭtĕr ōrō),
īllĕ sŭpēr quō tē Scўthĭcī rēgīsquĕ mărīsquĕ345
vīctōrem ātque ŭmĕrōs ārdēntēm vēllĕrĕ rāptō
āccĭpĭām cēdāntquĕ tŭaē mĕă fāctă iŭvēntaē."
sīc ăĭt. īllĕ sŭō cōllāpsām pēctŏrĕ mātrēm
sūstĭnŭīt māgnāquĕ sĕnēm cērvīcĕ rĕcēpīt.
Ēt iām fīnĭs ĕrāt. Zĕphўrūmquĕ rătēmquĕ mŏrāntēs350
sōlvĕrăt āmplēxūs trīstī tŭbă tērtĭă sīgnō.
dānt rēmō sŭă quīsquĕ vĭrī, dānt nōmĭnă trānstrīs.
hīnc laēvūm Tĕlămōn pĕlăgūs tĕnĕt, āltĭŏr īndĕ
ōccŭpăt Ālcīdēs ălĭūd mărĕ, cētĕră pūbēs
dīvĭdĭtūr. cĕlĕr Āstēriōn, quēm mātrĕ cădēntēm355
Pērĕsĭūs gĕmĭnō fōvīt pătĕr āmnĕ Cŏmētēs,
sēgnĭŏr Āpĭdănī vīrēs ŭbĭ sēntĭt Ĕnīpeūs,
nītĭtŭr hīnc Tălăūs frātrīsquĕ Lĕōdŏcŭs ūrgēt
rēmō tērgă sŭī, quōs nōbĭlĕ cōntŭlĭt Ārgōs.
hīnc quŏquĕ mīssŭs ădēst quămŭīs ārcēntĭbŭs Īdmōn360
ālĭtĭbūs; sēd tūrpĕ vĭrō tĭmŭīssĕ fŭtūră.
hīc ēt Naūbŏlĭdēs tōrtās cōnsūrgĭt ĭn ūndās
Īphĭtŭs, hīc pătrĭūm frāngīt Nēptūnĭŭs aēquōr
quī tĕnĕt ūndĭsŏnām Psămăthēn sēmpērquĕ pătēntēm
Taēnărŏn Eūphēmūs, mōllīque ā lītŏrĕ Pēllaē365
Deūcălĭōn cērtūs iăcŭlīs ēt cōmmĭnŭs ēnsĕ
nōbĭlĭs Āmphīōn, părĭtēr quōs ēdĭdĭt Hŷpsō
nēc pŏtŭīt sĭmĭlēs vŏlŭītve ēdīscĕrĕ vūltūs.
tūm vălĭdā Clўmĕnūs pērcūssō pēctŏrĕ tōnsā
frātĕr ĕt Īphīclūs pūppēm trăhĭt, ēt făcĕ saēvā370
īn tŭă mōx Dănăōs āctūrūs sāxă, Căphēreū,
Naūplĭŭs, ēt tōrtūm nōn ā Iŏvĕ fūlmĕn Ŏīleūs
quī gĕmĕt Eūbŏĭcās nātō strīdēntĕ pĕr ūndās,
quīque Ĕrўmānthēī sūdāntēm pōndĕrĕ mōnstrī
Āmphĭtrўōnĭădēn Tĕgĕaēō līmĭnĕ Cēpheūs375
iūvĭt, ĕt Āmphĭdămās (āt frātēr plēnĭŏr āctīs
mālŭĭt Āncaēō vēllūs cōntīngĕrĕ Phrīxī),
tēctŭs ĕt Eūrўtĭōn sērvātō cōllă căpīllō
quēm pătĕr Āŏnĭās rĕdŭcēm tōndēbĭt ăd ārās.
tē quŏquĕ Thēssălĭcaē, Nēstōr, răpĭt īn frĕtă pūppīs380
fāmă, Mўcēnaēīs ōlīm quī cāndĭdă vēlīs
aēquŏră nēc nāntēs mīrābĕrĕ mīllĕ măgīstrōs.
hīc vātēs Phoēbīquĕ fĭdēs nōn vānă părēntīs
Mōpsūs, pūnĭcĕō cuī cīrcūmfūsă cŏthūrnō
pālla īmōs fĕrĭt ālbă pĕdēs vīttātăquĕ frōntĕ385
cāssĭs ĕt īn sūmmō laūrūs Pēnēĭă cōnō.
quīn ētiam Hērcŭlĕō cōnsūrgĭt ăb ōrdĭnĕ Tŷdeūs
Nēlīdēsquĕ Pĕrīclўmĕnūs, quēm pārvă Mĕthōnē
†fēlĕvĭs† Ēlĭs ĕquīs ēt flūctĭbŭs ōbvĭŭs Aūlōn
caēstĭbŭs ādvērsōs vīdērūnt frāngĕrĕ vūltūs.390
tū quŏquĕ Phrīxēōs rēmō, Poēāntĭĕ, Cōlchōs
bīs Lēmnōn vīsūrĕ pĕtīs, nūnc cūspĭdĕ pātrīs
īnclĭtŭs, Hērcŭlĕās ōlīm tōrtūrĕ săgīttās.
prōxĭmŭs hīnc Būtēs Āctaēīs dīvĕs ăb ōrīs;
īnnŭmĕrās nām claūdĭt ăpēs lōngāquĕ sŭpērbūs395
fūscāt nūbĕ dĭēm dūm plēnās nēctărĕ cēllās
pāndĭt ĕt īn dūlcēm rēgēs dīmīttĭt Hўmēttōn.
īnsĕquĕrīs cāsūsquĕ tŭōs ēxprēssă, Phălērĕ,
ārmă gĕrīs; †văcŭā† nām lāpsŭs ăb ārbŏrĕ pārvūm
tē quătĕr ārdēntī tērgō cīrcūmuĕnĭt ānguīs,400
stāt prŏcŭl īntēndēns dŭbĭūm pătĕr ānxĭŭs ārcūm.
tūm caēlātă mĕtūs ălĭōs gĕrĭt ārma Ĕrĭbōtēs.
nēc Pēleūs frētūs sŏcĕrīs ēt cōniŭgĕ dīvā
dēfŭĭt, āc prōrā splēndēt tŭă cūspĭs ăb āltā,
Aēăcĭdē; tāntum haēc ălĭīs ēxcēlsĭŏr hāstīs405
quāntūm Pēlĭăcās īn vērtĭcĕ vīcĕrăt ōrnōs.
līnquĭt ĕt Āctŏrĭdēs nātūm Chīrōnĭs ĭn āntrō
ūt sŏcĭūs cārō părĭtēr mĕdĭtētŭr Ăchīllī
fīlă lўraē părĭtērquĕ lĕvēs pŭĕr īncĭtĕt hāstās
dīscăt ĕquēs plăcĭdī cōnscēndĕrĕ tērgă măgīstrī410
ēt quēm fāmă gĕnūs nōn ēst dēcēptă Lўaēī
Phlīās īmmīssūs pătrĭōs dē vērtĭcĕ crīnēs.
nēc tĭmĕt Āncaēūm gĕnĕtrīx cōmmīttĕrĕ pōntō
plēnă tŭlīt quēm rēgĕ mărīs. sēcūrŭs ĭn aēquōr
haūd mĭnŭs Ērgīnūs, prōlēs Nēptūnĭă, fērtūr415
quī mărĭs īnsĭdĭās, clāraē quī sīdĕră nōctīs
nōrĭt ĕt ē claūsīs quēm dēstĭnĕt Aēŏlŭs āntrīs
nōn mĕtŭāt cuī rēgnă rătīs, cuī trādĕrĕ caēlūm
ādsĭdŭā Tīphŷs vūltūm lāssātŭs ăb Ārctō.
taūrĕă vūlnĭfĭcō pōrtāt cĕlĕr āspĕră plūmbō420
tērgă Lăcōn sāltem īn văcŭōs ūt brācchĭă vēntōs
spārgăt ĕt Oēbălĭūm Păgăsēĭă pūppĭs ălūmnūm
spēctēt sēcūrō cĕlĕbrāntēm lītŏră lūdō;
ōrăquĕ Thēssălĭcō mĕlĭōr cōntūndĕrĕ frēnō
vēctōrēm păvĭdaē Cāstōr dūm quaērĕrĕt Hēllēs425
pāssŭs Ămŷclaēā pīnguēscĕrĕ Cŷllărŏn hērbā.
īllīs Taēnărĭō părĭtēr trĕmĭt īgnĕă fūcō
pūrpŭră, quōd gĕmĭnā mātēr spēctābĭlĕ tēlā
dūxĭt ŏpūs; bīs Tāўgĕtōn sīlvāsquĕ cŏmāntēs
strūxĕrăt, Eūrōtān mōllī bīs fūdĕrăt aūrō;430
quēmquĕ sŭūs sŏnĭpēs nĭvĕō dē stāmĭnĕ pōrtāt
ēt vŏlăt āmbōrūm pătrĭūs dē pēctŏrĕ cŷcnūs.
āt tĭbĭ cōllēctās sōlvīt iām fībŭlă vēstēs
ōstēndītque ŭmĕrōs fōrtēs spătĭūmquĕ sŭpērbī
pēctŏrĭs Hērcŭlĕīs aēquūm, Mĕlĕāgrĕ, lăcērtīs.435
hīc nŭmĕrōsă phălānx, prōlēs Cŷllēnĭă: cērtūs
Aēthălĭdēs sŭbĭtās nērvō rĕdĕūntĕ săgīttās
cōgĕrĕ; tū mĕdĭōs glădĭō bŏnŭs īrĕ pĕr hōstēs,
Eūrўtĕ; nēc pătrĭō Mĭnўīs īgnōbĭlĭs ūsū
nūntĭă vērbă dŭcīs pŏpŭlīs quī rēddĭt Ĕchīōn.440
sēd nōn, Īphĭ, tŭīs Ārgō rĕdĭtūră lăcērtīs
heū cĭnĕrēm Scўthĭcā tē maēstă rĕlīnquĕt hărēnā
cēssāntēmquĕ tŭūm lūgēbĭt ĭn ōrdĭnĕ rēmūm.
tē quŏquĕ dānt cāmpī tāntō pāstōrĕ Phĕraēī
fēlīcēs, Ādmētĕ; tŭīs nām pēndĭt ĭn ārvīs445
Dēlĭŭs īngrātō Stĕrŏpēn quōd fūdĕrăt ārcū.
ā quŏtĭēns fămŭlō nōtīs sŏrŏr ōbvĭă sīlvīs
flēvĭt ŭbi Ōssaēaē cāptārēt frīgŏră quērcūs
pērdĕrĕt ēt pīnguī mĭsĕrōs Boēbēĭdĕ crīnēs!
īnsūrgīt trānstrīs ēt rēmō Nērĕă vērsāt450
Cānthŭs, ĭn Aēaēō vōlvēt quēm bārbără cūspīs
pūlvĕre; ăt īntĕrĕā clărĭ dēcŭs ădīăcĕt ōrbīs
quēm gĕnĭtōr gēstābăt Ăbās (sĕcăt aūrĕă flūctū
tēgmĭnă Chālcĭdĭcās fŭgĭēns Eūrīpŭs hărēnās
cēlsăquĕ sēmĭfĕrūm cōntōrquēns frēnă lŭpōrūm455
sūrgĭs ăb ōstrĭfĕrō mĕdĭūs, Nēptūnĕ, Gĕrāstō).
āt tĭbĭ Pāllădĭā pīnū, Pŏlўphēmĕ, rĕvēctō
ānte ūrbem ārdēntēs rēstāt dēprēndĕrĕ pātrīs
rēlĭquĭās, mūltūm fămŭlīs pĭă iūstă mŏrātīs
sī vĕnĭās. brĕvĭōrĕ pĕtīt iām caērŭlă rēmō460
ōccŭpăt ēt lōngē sŭă trānstră nŏvīssĭmŭs Īdās.
āt frātēr māgnōs Lŷnceūs sērvātŭs ĭn ūsūs,
quēm tŭlĭt Ārēnē, pōssīt quī rūmpĕrĕ tērrās
ēt Stўgă trānsmīssō tăcĭtām dēprēndĕrĕ vīsū.
flūctĭbŭs ē mĕdĭīs tērrās dăbĭt īllĕ măgīstrō465
ēt dăbĭt āstră rătī, cūmque aēthĕră Iūppĭtĕr ūmbrā
pērdĭdĕrīt sōlūs trānsībīt nūbĭlă Lŷnceūs.
quīn ēt Cēcrŏpĭaē prōlēs văcăt Ōrīthyīaē
tēmpĕrĕt ūt trĕmŭlōs Zētēs frātērquĕ cĕrūchōs.
nēc vēro Ōdrўsĭūs trānstrīs īmpēndĭtŭr Ōrpheūs470
aūt pōntūm rēmō sŭbĭgīt, sēd cārmĭnĕ tōnsās
īrĕ dŏcēt sūmmō pāssīm nē gūrgĭtĕ pūgnēnt.
dōnăt ĕt Īphīclō pĕlăgūs iŭvĕnūmquĕ lăbōrēs
Aēsŏnĭdēs, fēssūm Phўlăcē quēm mīsĕrăt aēvō
nōn iam ŏpĕrum īn pārtēm, mŏnĭtūs sēd trādăt ŭt ācrēs475
māgnōrūmquĕ vĭrōs quī laūdĭbŭs ūrăt ăvōrūm.
Ārgĕ, tŭaē tĭbĭ cūră rătīs, tē moēnĭă dōctūm
Thēspĭă Pāllădĭō dānt mūnĕrĕ; sōrs tĭbĭ nēquā
pārtĕ trăhāt tăcĭtūm pūppīs mărĕ fīssăquĕ flūctū
vēl pĭcĕ vēl mōllī cōndūcĕrĕ vūlnĕră cērā.480
pērvĭgĭl Ārcădĭō Tīphŷs pēndēbăt ăb āstrō
Hāgnĭădēs, fēlīx stēllīs quī sēgnĭbŭs ūsūm
ēt dĕdĭt aēquŏrĕōs caēlō dŭcĕ tēndĕrĕ cūrsūs.
Ēccĕ pĕr ōblīquī răpĭdūm cōmpēndĭă mōntīs
dūctŏr ŏvāns laētūsquĕ dŏlīs āgnōscĭt Ăcāstūm485
hōrrēntēm iăcŭlīs ēt pārmaē lūcĕ cŏrūscūm.
īlle ŭbĭ sē mĕdĭaē pēr scūtă vĭrōsquĕ cărīnaē
īntŭlĭt, ārdēnti Aēsŏnĭdēs rĕtĭnācŭlă fērrō
ābscĭdĭt: haūd ălĭtēr sāltūs vāstātăquĕ pērnīx
vēnātōr quām lūstră fŭgīt dŏmĭnōquĕ tĭmēntēm490
ūrgĕt ĕquūm, tĕnĕrās cōmprēssūs pēctŏrĕ tīgrēs
quās āstū răpŭīt păvĭdō, dūm saēvă rĕlīctīs
mātĕr ĭn āvērsō cătŭlīs vēnātŭr Ămānō.
īt părĭtēr prōpūlsă rătīs; stānt lītŏrĕ mātrēs
clārăquĕ vēla ŏcŭlīs pērcūssăquĕ sōlĕ sĕquūntūr495
scūtă vĭrūm, dōnēc iām cēlsĭŏr ārbŏrĕ pōntūs
īmmēnsūsquĕ rătēm spēctāntĭbŭs ābstūlĭt ăēr.
Sīdĕrĕā tūnc ārcĕ pătēr pūlchērrĭmă Grāiūm
coēptă tŭēns tāntāmque ŏpĕrīs cōnsūrgĕrĕ mōlēm
laētātūr; pătrĭī nĕque ĕnīm prŏbăt ōtĭă rēgnī.500
ūna ōmnēs gaūdēnt sŭpĕrī vēntūrăquĕ mūndō
tēmpŏră quaēquĕ vĭās cērnūnt sĭbĭ crēscĕrĕ Pārcaē.
sēd nōn ēt Scўthĭcī gĕnĭtōr dīscrīmĭnĕ nātī
īntrĕpĭdūs tālēs fūndīt Sōl pēctŏrĕ vōcēs:
"sūmmĕ sătōr, cuī nōstră dĭēs vōlvēntĭbŭs ānnīs505
tōt pĕrăgīt rĕfĭcītquĕ vĭcēs, tŭăne īstă vŏlūntās
Grāiăquĕ nūnc ūndīs dŭcĕ tē nūtūquĕ sĕcūndō
īt rătĭs? ān mĕrĭtōs fās ēst mĭhĭ rūmpĕrĕ quēstūs?
hōc mĕtŭēns ēt nēquă fŏrēt mănŭs īnvĭdă nātō
nōn mĕdĭaē tēllūrĭs ŏpēs, nōn īmprŏbă lēgī510
dīvĭtĭs ārvă plăgaē (tĕnĕānt ūbērrĭmă Teūcēr
ēt Lĭbўs ēt vēstrī Pĕlŏpīs dŏmŭs): hōrrĭdă saēvō
quaē prĕmĭs ārvă gĕlū strīctōsque īnsēdĭmŭs āmnēs.
cēdĕrĕt hīs ĕtĭam ēt sēsē sĭne hŏnōrĕ rĕfērrēt
ūltĕrĭūs, sēd nūbĕ rĭgēns āc nēscĭă †rēgūm†515
stāt sŭpĕr ēt nōstrōs iām zōnă rĕvērbĕrăt īgnēs.
quīd rĕgĭo īmmānīs, quīd bārbărŭs āmnĭbŭs ūllīs
Phāsĭs ĕt āvērsīs prōlēs mĕă gēntĭbŭs ōbstāt?
quīd Mĭnўaē mĕrŭērĕ quĕrī? nūm vēllĕrĕ Grāiō
vī pŏtĭtūr? prŏfŭgō quīn āgmĭnă iūngĕrĕ Phrīxō520
ābnŭĭt, Īnōās ūltrō nēc vēnĭt ăd ārās,
īmpĕrĭī sēd pārtĕ vĭrūm nātaēquĕ mŏrātūs
cōniŭgĭō vĭdĕt ē Grăĭā nūnc stīrpĕ nĕpōtēs
ēt gĕnĕrōs vŏcăt ēt iūnctās sĭbĭ sānguĭnĕ tērrās.
flēctĕ rătēm mōtūsquĕ, pătēr, nēc vūlnĕrĕ nōstrō525
aēquŏră pāndĕ vĭrīs; vĕtĕrīs sāt cōnscĭă lūctūs
sīlvă Pădi ēt vīsō flēntēs gĕnĭtōrĕ sŏrōrēs."
ādfrĕmĭt hīs quāssātquĕ căpūt quī vēllĕră dōnō
Bēllĭpŏtēns sĭbĭ fīxă vĭdēt, tēmptātăquĕ cōntrā
Pāllăs ĕt āmbōrūm gĕmŭīt Sātūrnĭă quēstūs.530
Tūm gĕnĭtōr "vĕtĕra haēc nōbīs ēt cōndĭtă pērgūnt
ōrdĭnĕ cūnctă sŭō rērūmque ā prīncĭpĕ cūrsū
fīxă mănēnt; nĕque ĕnīm tērrīs tūm sānguĭs ĭn ūllīs
nōstĕr ĕrāt cūm fātă dărēm, iūstīquĕ făcūltās
hīnc mĭhĭ cūm vărĭōs strŭĕrēm pēr saēcŭlă rēgēs.535
ātque ĕgŏ cūrārūm rĕpĕtām dēcrētă mĕārūm.
iām prīdēm rĕgĭō quaē vīrgĭnĭs aēquŏr ăd Hēllēs
ēt Tănăī tĕnŭs īmmēnsō dēscēndĭt ăb Eūrō
ūndăt ĕquīs flōrētquĕ vĭrīs, nēc tōllĕrĕ cōntrā
ūllă părēs ănĭmōs nōmēnquĕ căpēssĕrĕ bēllīs540
aūsă mănūs; sīc fātă, lŏcōs sīc īpsĕ fŏvēbām.
āccĕlĕrāt sēd sūmmă dĭēs Ăsĭāmquĕ lăbāntēm
līnquĭmŭs ēt pōscūnt iām mē sŭă tēmpŏră Grāī.
īndĕ mĕaē quērcūs trĭpŏdēsque ănĭmaēquĕ părēntūm
hānc pĕlăgō mīsērĕ mănūm. vĭă fāctă pĕr ūndās545
pērque hĭĕmēs, Bēllōnă, tĭbī. nēc vēllĕră tāntūm
īndīgnāndă mănēnt prŏpĭōrque ēx vīrgĭnĕ rāptā
īllĕ dŏlōr, sēd (nūllă măgīs sēntēntĭă mēntī
fīxă mĕaē) vĕnĭēt Phrўgĭā iām pāstŏr ăb Īdā
quī gĕmĭtūs īrāsquĕ părēs ēt mūtŭă Grāīs550
dōnă fĕrāt. quaē clāssĕ dĕhīnc ēffūsă prŏcōrūm
bēllă, quŏt ād Troīām flēntēs hībērnă Mўcēnās,
quōt prŏcĕrēs nātōsquĕ dĕūm, quaē rōbŏră cērnēs
ōppĕtĕre ēt māgnīs Ăsĭām cōncēdĕrĕ fātīs!
hīnc Dănăūm dē fīnĕ sĕdēt gēntēsquĕ fŏvēbō555
mōx ălĭās. pătĕānt mōntēs sīlvaēquĕ lăcūsquĕ
cūnctăquĕ claūstră mărīs; spēs ēt mĕtŭs ōmnĭbŭs ēstō.
ārbĭtĕr īpsĕ lŏcōs tērrēnăquĕ sūmmă mŏvēndō
ēxpĕrĭār quaēnām pŏpŭlīs lōngīssĭmă cūnctīs
rēgnă vĕlīm līnquāmquĕ dătās ŭbĭ cērtŭs hăbēnās."560
tūnc ŏcŭlōs Aēgaēă rĕfērt ād caērŭlă, rōbūr
Hērcŭlĕūm Lēdaēquĕ tŭēns gĕnŭs, ātque ĭtă fātūr:
"tēndĭte ĭn āstră, vĭrī: mē prīmūm rēgĭă mūndō
Īăpĕtī pōst bēllă trŭcīs Phlēgraēquĕ lăbōrēs
īmpŏsŭīt; dūrūm vōbīs ĭtĕr ēt grăvĕ caēlī565
īnstĭtŭī. sīc ēccĕ mĕūs, sīc, ōrbĕ pĕrāctō
Lībĕr ĕt ēxpērtūs tērrās rĕmĕāvĭt Ăpōllŏ."
dīxĭt ĕt īngēntī flāmmāntēm nūbĭlă sūlcō
dērēxīt pĕr ĭnānĕ făcēm, quaē pūppĕ prŏpīnquā
īn bĭfĭdūm dīscēssĭt ĭtēr frātrēsquĕ pĕtīvīt570
Tŷndărĕōs, plăcĭda ēt mĕdĭīs īn frōntĭbŭs haēsīt
prōtĭnŭs āmbōrūm lūmēnque īnnōxĭă fūndīt
pūrpŭrĕūm, mĭsĕrīs ōlim īmplōrābĭlĕ naūtīs.
Īntĕrĕā mĕdĭō saēvūs pērmīssă prŏfūndō
cārbăsă Pāngaēā Bŏrĕās spĕcŭlātŭs ăb ārcĕ575
cōntĭnŭo Aēŏlĭām Tŷrrhēnăquĕ tēndĭt ăd āntră
cōncĭtŭs. ōmnĕ dĕī răpĭdīs nĕmŭs īngĕmĭt ālīs,
strātă Cĕrēs, mōtūquĕ nĭgēr sūb praēpĕtĕ pōntūs.
aēquŏrĕ Trīnăcrĭō rĕfŭgīque ā pārtĕ Pĕlōrī
stāt rūpēs hōrrēndă frĕtīs, quŏt ĭn aēthĕră sūrgīt580
mōlĭbŭs, īnfērnās tŏtĭdēm dēmīssă sŭb ūndās.
nēc scŏpŭlōs aūt āntră mĭnōr iūxta āltĕră tēllūs
cērnĭtŭr. īllam Ăcămāns hăbĭtāt nūdūsquĕ Pўrācmōn,
hās nīmbī vēntīquĕ dŏmōs ēt naūfrăgă sērvāt
tēmpēstās; hīnc īn tērrās lātūmquĕ prŏfūndūm585
ēst ĭtĕr, hīnc ōlīm sŏlĭtī mīscērĕ pŏlūmquĕ
īnfēlīxquĕ frĕtūm (nĕque ĕnīm tūnc Aēŏlŭs īllīs
rēctŏr ĕrāt Lĭbўā cūm rūmpĕrĕt ādvĕnă Cālpēn
Ōcĕănūs, cūm flēns Sĭcŭlōs Oēnōtrĭă fīnēs
pērdĕrĕt ēt mĕdĭīs īntrārēnt mōntĭbŭs ūndaē),590
īntŏnŭīt dōnēc păvĭdīs ēx aēthĕrĕ vēntīs
Ōmnĭpŏtēns rēgēmquĕ dĕdīt, quēm iūssă vĕrērī
saēvă cŏhōrs; tūm mōntĕ chălŷbs ĭtĕrātăquĕ mūrīs
sāxă dŏmānt Eūrōs. cūm iām cŏhĭbērĕ frĕmēntūm
ōră nĕquīt, rēx tūnc ădĭtūs ēt claūstră rĕfrīngīt595
īpsĕ vŏlēns plācātquĕ dătā fĕră mūrmŭră pōrtā.
nūntĭŭs hūnc sŏlĭō Bŏrĕās prōtūrbăt ăb āltō.
"Pāngaēā quŏd ăb ārcĕ nĕfās," ăĭt "Aēŏlĕ, vīdī!
Grāiă nŏvām fērrō mōlēm cōmmēntă iŭvēntūs
pērgĭt ĕt īngēntī gaūdēns dŏmăt aēquŏră vēlō,600
nēc mĭhĭ lībērtās īmīs frĕtă tōllĕre hărēnīs
quālĭs ĕrām nōndūm vīnclīs ēt cārcĕrĕ claūsūs.
hīnc ănĭmī strūctaēquĕ vĭrīs fīdūcĭă pūppīs
quōd Bōreān sūb rēgĕ vĭdēnt. dā mērgĕrĕ Grāiōs
īnsānāmquĕ rătēm; nīl mē mĕă pīgnŏră tāngūnt.605
tāntum hŏmĭnūm cōmpēscĕ mĭnās dūm lītŏră iūxtā
Thēssălă nēcdum ălĭaē vīdērūnt cārbăsă tērraē."
Dīxĕrăt, āt cūnctī frĕmĕre īntŭs ĕt aēquŏră vēntī
pōscĕrĕ. tūm vălĭdām cōntōrtō tūrbĭnĕ pōrtām
īmpŭlĭt Hīppŏtădēs. fūndūnt sē cārcĕrĕ laētī610
Thrācĕs ĕquī Zĕphўrūsque ēt nōctī cōncŏlŏr ālās
nīmbōrūm cūm prōlĕ Nŏtūs crīnēmquĕ prŏcēllīs
hīspĭdŭs ēt mūltā flāvūs căpŭt Eūrŭs hărēnā.
īndūxēre hĭĕmēm raūcōque ād lītŏră trāctū
ūnănĭmī frĕtă cūrvă fĕrūnt. nēc sōlă Trĭdēntīs615
rēgnă mŏvēnt; vāstō părĭtēr rŭĭt īgnĕŭs aēthēr
cūm tŏnĭtrū pĭcĕōquĕ prĕmīt nōx ōmnĭă caēlō.
ēxcūssī mănĭbūs rēmī cōnvērsăquĕ frōntēm
pūppĭs ĭn ōblīquūm rĕsŏnōs lătŭs āccĭpĭt īctūs
vēlă sŭpēr trĕmŭlūm sŭbĭtūs vŏlĭtāntĭă mālūm620
tūrbŏ răpīt. quī tūm Mĭnўīs trĕpĭdāntĭbŭs hōrrōr
cūm pĭcĕī fūlsērĕ pŏlī păvĭdāmquĕ cŏrūscaē
āntĕ rătēm cĕcĭdērĕ făcēs āntēmnăquĕ laēvō
prōnă dĕhīscēntēm cōrnū cūm sūstŭlĭt ūndām!
nōn hĭĕmēm mīssōsquĕ pŭtānt cōnsūrgĕrĕ vēntōs625
īgnārī, sēd tālĕ frĕtūm. tūm mūrmŭrĕ maēstō
"hōc ĕrăt īnlĭcĭtās tĕmĕrārĕ rŭdēntĭbŭs ūndās
quōd nōstrī tĭmŭērĕ pătrēs. vīx lītŏrĕ pūppēm
sōlvĭmŭs, ēt quāntō frĕmĭtū sē sūstŭlĭt Aēgōn!
hōcĭnĕ Cŷănĕaē cōncūrrūnt aēquŏrĕ caūtēs630
trīstĭŭs ān mĭsĕrīs sŭpĕrēst mărĕ? līnquĭtĕ, tērraē,
spēm pĕlăgī sācrōsque ĭtĕrūm sēpōnĭtĕ flūctūs."
haēc ĭtĕrānt sēgnī flēntēs ōccūmbĕrĕ lētō.
māgnănĭmūs spēctāt phărĕtrās ĕt ĭnūtĭlĕ rōbūr
Āmphĭtrўōnĭădēs; mīscēnt sūprēmă păvēntēs635
vērba ălĭī iūngūntquĕ mănūs ātque ōră fătīgānt
āspēctu īn mĭsĕrō tōtī, cūm prōtĭnŭs ālnūs
sōlvĭtŭr ēt vāstō pūppīs mărĕ sōrbĕt hĭātū.
īllam hūc ātque īllūc nūnc tōrquēns vērbĕrăt Eūrūs,
nūnc strīdēns Zĕphўrīs aūfērt Nŏtŭs; ūndĭquĕ fērvēnt640
aēquŏră, cūm sŭbĭtūs trĭfĭdā Nēptūnŭs ĭn hāstā
caērŭlĕūm fūndō căpŭt ēxtŭlĭt. "hānc mĭhĭ Pāllās
ēt sŏrŏr hānc" īnquīt "mūlcēns mĕă pēctŏră flētū
ābstŭlĕrīnt; vĕnĭānt Phărĭaē Tўrĭaēquĕ cărīnaē
pērmīssūmquĕ pŭtēnt. quŏtĭēns mōx rāptă vĭdēbō645
vēlă Nŏtīs plēnāsquĕ mălīs clāmōrĭbŭs ūndās!
nōn mĕŭs Ōrīōn aūt saēvūs Plīădĕ Taūrūs
mōrtīs caūsă nŏvaē; mĭsĕrīs tū gēntĭbŭs, Ārgō,
fātă părās, nēc tām mĕrĭtō tĭbĭ, Tīphў, quĭētūm
ūllă părēns vŏlĕt Ēlўsĭūm mānēsquĕ pĭōrūm."650
haēc ăĭt ēt pōntūm pătĕr āc tūrbātă rĕpōnīt
lītŏră dēpēllītquĕ Nŏtōs, quōs caērŭlŭs hōrrōr
ēt mădĭdō grăvĭs ūndă sĭnū lōngēquĕ sĕcūtūs
īmbĕr ăd Aēŏlĭaē tēndūnt sĭmŭl aēquŏrĕ pōrtām.
ēmĭcŭīt rĕsĕrātă dĭēs caēlūmquĕ rĕsōlvīt655
ārcŭs ĕt īn sūmmōs rĕdĭērūnt nūbĭlă mōntēs.
iām plăcĭdīs rătĭs ēxstăt ăquīs, quām gūrgĭte ăb īmō
ēt Thĕtĭs ēt māgnīs Pĕlĕī sŏcĕr ērĭgĭt ūlnīs.
ērgo ŭmĕrōs dūctōr sācrō vēlātŭr ămīctū
Aēsŏnĭāmquĕ căpīt pătĕrām, quām mūnĕrĕ gaūdēns660
līquĕrăt hōspĭtĭō phărĕtrāsquĕ rĕpēndĕrăt aūrō
Sālmōneūs, nōndum īllĕ fŭrēns, cūm fīngĕrĕt āltī
quādrĭfĭdā trăbĕ tēlă Iŏvīs cōntrāquĕ rŭēntī
aūt Ăthŏn aūt Rhŏdŏpēn maēstaē nĕmŏra ārdŭă Pīsaē
aēmŭlŭs ēt mĭsĕrōs īpse ūrĕrĕt Ēlĭdĭs āgrōs.665
hāc pĕlăgō lībāt lătĭcēs ēt tālĭbŭs īnfīt:
"dī quĭbŭs ūndārūm tēmpēstātīsquĕ sŏnōraē
īmpĕrĭum ēt māgnō pĕnĭtūs pār rēgĭă caēlō,
tūquĕ, frĕtūm dīvōsquĕ pătēr sōrtītĕ bĭfōrmēs,
seū cāsūs nōx īstă fŭīt seū, vōlvĭtŭr āxīs670
ūt sŭpĕrūm, sīc stāre ŏpĕrām tōllīquĕ vĭcīssīm
pōntŭs hăbēt, seū tē sŭbĭtaē nŏvă pūppĭs ĭmāgŏ
ārmōrūmque hŏmĭnūmquĕ trŭcēs cōnsūrgĕre ĭn īrās
īmpŭlĭt, haēc lŭĕrīm sătĭs ēt tŭă nūmĭnă, rēctōr,
iām fŭĕrīnt mĕlĭōră mĭhī. dā rēddĕrĕ tērrīs675
hās ănĭmās pătrĭaēque āmplēctī līmĭnă pōrtaē.
tūm quōcūmquĕ lŏcō mĕrĭtās tĭbĭ plūrĭmŭs ārās
pāscĭt hŏnōs, ŭbĭcūmquĕ rŏtīs hōrrēndŭs ĕquīsquĕ
stās, pătĕr, ātque īngēns ūtrīmquĕ flŭēntĭă Trītōn
frēnă tĕnēt, tāntūs nōstrās cōndērĕ pĕr ūrbēs."680
dīxĕrăt haēc. ŏrĭtūr clāmōr dēxtraēquĕ sĕquēntūm
vērbă dŭcīs. sīc cūm stăbŭlīs ēt mēssĭbŭs īngēns
īră dĕum ēt Călăbrī pŏpŭlātōr Sīrĭŭs ārvī
īncŭbŭīt, cŏĭt āgrēstūm mănŭs ānxĭă prīscūm
īn nĕmŭs ēt mĭsĕrīs dīctāt pĭă vōtă săcērdōs.685
ēcce aūtēm mōllī Zĕphўrōs dēscēndĕrĕ lāpsū
āspĭcĭūnt; vŏlăt īmmīssīs căvă pīnŭs hăbēnīs
īnfīndītquĕ sălum ēt spūmās vŏmĭt aērĕ trĭdēntī;
Tīphўs ăgīt tăcĭtīquĕ sĕdēnt ād iūssă mĭnīstrī:
quālĭtĕr ād sūmmī sŏlĭūm Iŏvĭs ōmnĭă cīrcūm690
prōnă părātă dĕō, vēntīque īmbrēsquĕ nĭvēsquĕ
fūlgŭrăque ēt tŏnĭtrūs ĕt ădhūc īn fōntĭbŭs āmnēs.
Āt sŭbĭtūs cūrāquĕ dŭcēm mĕtŭs ācrĭŏr ōmnī
mēnsquĕ mălī praēsāgă quătīt, quōd rēgĭs ădōrtūs
prōgĕnĭēm rāptōquĕ dŏlīs crūdēlĭs Ăcāstō695
cētĕră nūdă nĕcī mĕdĭōque īn crīmĭnĕ pātrēm
līquĕrĭt āc nūllīs ĭnŏpēm vāllāvĕrĭt ārmīs,
īpsĕ prŏcūl nūnc tūtă tĕnēns; rŭăt ōmnĭs ĭn īllūm
quīppĕ fŭrōr. nēc vānă păvēt trĕpĭdātquĕ fŭtūrīs.
Saēvĭt ătrōx Pĕlĭās ĭnĭmīcăquĕ vērtĭce ăb āltō700
vēlă vĭdēt nēc quā se ārdēns ēffūndĕrĕ pōssīt.
nīl ănĭmī, nīl rēgnă iŭvānt; frĕmĭt ōbĭcĕ pōntī
claūsă cŏhōrs, tēlīsquĕ sălūm făcĭbūsquĕ cŏrūscāt.
haūd sĕcŭs, aērĭsŏnā vŏlŭcēr cūm Daēdălŭs Īdā
prōsĭlŭīt iūxtāquĕ cŏmēs brĕvĭōrĭbŭs ālīs,705
nūbĕ nŏvā līnquēntĕ dŏmōs Mīnōĭă frūstrā
īnfrĕmŭīt mănŭs ēt vīsū lāssātŭr ĭnānī
ōmnĭs ĕquēs plēnīsquĕ rĕdīt Gōrtŷnă phărētrīs.
quīn ĕtĭam īn thălămīs prīmōque īn līmĭne Ăcāstī
fūsŭs hŭmō iŭvĕnīs grēssūs ĕt ĭnānĭă sīgnă710
ōrĕ prĕmīt spārsīsquĕ lĕgēns vēstīgĭă cānīs
"tē quŏquĕ iām maēstī fōrsān gĕnĭtōrĭs ĭmāgŏ,
nāte," ăĭt "ēt lūctūs sŭbĕūnt sūspīrĭă nōstrī
iāmquĕ dŏlōs cīrcūmquĕ trŭcīs dīscrīmĭnă lētī
mīllĕ vĭdēs. quā te, īnfēlīx, quĭbŭs īnsĕquăr ōrīs?715
nōn Scўthĭcās fĕrŭs īllĕ dŏmōs nĕc ăd ōstĭă Pōntī
tēndĭt ĭtēr, fālsaē sēd cāptūm laūdĭs ămōrĕ
tē, pŭĕr, īn nōstraē dūrūs tōrmēntă sĕnēctaē
nūnc lăcĕrāt. cēlsīs ān sī frĕtă pūppĭbŭs ēssēnt
pērvĭă, nōn ūltrō iŭvĕnēs clāssēmquĕ dĕdīssēm?720
ō dŏmŭs, ō frētī nēquīquām prōlĕ pĕnātēs!"
dīxĭt ĕt ēxtēmplō fŭrĭīs īrāquĕ mĭnācī
tērrĭbĭlīs "sūnt hīc ĕtĭām tŭă vūlnĕră, praēdŏ,
sūnt lăcrĭmaē cārūsquĕ părēns": sĭmŭl aēdĭbŭs āltīs
ītquĕ rĕdītquĕ frĕmēns rērūmque āspērrĭmă vērsāt.725
Bīstŏnăs ād mĕrĭtōs cūm cōrnŭă saēvă Thўōneūs
tōrsĭt, ĕt īnfēlīx iām mīllĕ fŭrōrĭbŭs Haēmūs,
iām Rhŏdŏpēs nĕmŏra āltă gĕmūnt, tālem īncĭtă lōngīs
pōrtĭcĭbūs cōniūnxquĕ fŭgīt nātīquĕ Lўcūrgūm.
Tārtărĕō tūm sācră Iŏvī Stўgĭīsquĕ fĕrēbāt730
mānĭbŭs Ālcĭmĕdē tāntō sŭpĕr ānxĭă nātō,
sīquĭd ăb ēxcītīs mĕlĭūs praēnōscĕrĕt ūmbrīs.
īpsum ĕtĭām cūrīsquĕ părēm tālēsquĕ prĕmēntēm
cōrdĕ mĕtūs dūcīt, făcĭlēm tămĕn, Aēsŏnă cōniūnx.
īn scrŏbĭbūs crŭŏr ēt lārgūs Phlĕgĕthōntĭs ŏpērtī735
stāgnăt hŏnōs, saēvōquĕ vŏcāt grāndaēvă tŭmūltū
Thēssălĭs ēxănĭmēs ătăvōs māgnaēquĕ nĕpōtēm
Plēĭŏnēs. ēt iām tĕnŭēs ād cārmĭnă vūltūs
ēxtŭlĕrāt maēstōsquĕ tŭēns nātūmquĕ nŭrūmquĕ
tālĭă lībātō pāndēbāt sānguĭnĕ Crētheūs:740
"mīttĕ mĕtūs, vŏlăt īllĕ mărī, quāntūmquĕ prŏpīnquāt
iām măgĭs ātquĕ măgīs vărĭīs stŭpĕt Aēă dĕōrūm
prōdĭgĭīs quătĭūntquĕ trŭcēs ōrācŭlă Cōlchōs.
heū quĭbŭs īngrĕdĭtūr fātīs, quī gēntĭbŭs hōrrōr
pērgīt! mōx Scўthĭaē spŏlĭīs nŭrĭbūsquĕ sŭpērbūs745
ādvĕnĭēt; cŭpĕrem īpsĕ grăvēs tūm rūmpĕrĕ tērrās.
sēd tĭbĭ trīstĕ nĕfās frātērnăquĕ tūrbĭdŭs ārmă
rēx părăt ēt saēvōs īrārūm cōncĭpĭt īgnēs.
quīn răpĭs hīnc ănĭmam ēt fămŭlōs cĭtŭs ēffŭgĭs ārtūs?
ī, mĕŭs ēs, iām te ‹īn› lūcōs pĭă tūrbă sĭlēntūm750
sēcrētīsquĕ cĭēt vŏlĭtāns pătĕr Aēŏlŭs ārvīs."
Hōrrŭĭt īntĕrĕā fămŭlūm clāmōrĕ sŭprēmō
maēstă dŏmūs, rēgēmquĕ frăgōr pēr moēnĭă dīffērt
mīllĕ cĭērĕ mănūs ēt iām dărĕ iūssă vŏcātīs.
flāgrāntēs ārās vēstēmquĕ nĕmūsquĕ săcērdōs755
praēcĭpĭtāt sŭbĭtīsquĕ păvēns cīrcūmspĭcĭt Aēsōn
quīd mŏvĕāt. quām mūltă lĕō cūnctātŭr ĭn ārtā
mōlĕ vĭrūm rīctūquĕ gĕnās ēt lūmĭnă prēssīt,
sīc cūraē sŭbĭērĕ dŭcēm, fērrūmnĕ căpēssāt
īmbēlle ātque aēvī sĕnĭōr gēstāmĭnă prīmī,760
ān pātrēs rēgnīque ăcŭāt mūtābĭlĕ vūlgūs.
cōntra ēffūsă mănūs haērēnsque īn pēctŏrĕ cōniūnx
"mē quŏque" ăīt "cāsūs cŏmĭtēm quīcūmquĕ prŏpīnquāt
āccĭpĭēs, nēc fātă trăhām nātūmquĕ vĭdēbō
tē sĭnĕ, sāt caēlī pătĭēns, cūm prīmă pĕr āltūm765
vēlă dĕdīt pŏtŭī quaē tāntūm fērrĕ dŏlōrēm."
tālĭă pēr lăcrĭmās. ēt iām cīrcūmspĭcĭt Aēsōn
praēvĕnĭāt quō fīnĕ mĭnās, quaē fātă căpēssāt
dīgnă sătīs; māgnōs ŏbĭtūs nātūmquĕ dŏmūmquĕ
ēt gĕnŭs Aēŏlĭūm pūgnātăquĕ pōscĕrĕ bēllă.770
ēst ĕtĭam ānte ŏcŭlōs aēvī rŭdĭs āltĕră prōlēs,
īngēntēs ănĭmōs ēt fōrtĭă dīscĕrĕ fāctă
quēm vĕlĭt ātque ōlīm lētī mĕmĭnīssĕ pătērnī.
ērgō sācră nŏvāt. vĕtĕrīs sūb nōctĕ cŭprēssī
sōrdĭdŭs ēt mūltā pāllēns fērrūgĭnĕ taūrūs775
stābăt ădhūc, cuī caērŭlĕaē pēr cōrnŭă vīttaē
ēt tāxī frōns hīrtă cŏmīs; īpse aēgĕr ănhēlāns
īmpātiēnsquĕ lŏcī vīsāque ēxtērrĭtŭs ūmbrā.
hūnc sĭbĭ praēcĭpŭūm gēntīs dē mōrĕ nĕfāndaē
Thēssălĭs īn sērōs Dītīs sērvāvĕrăt ūsūs,780
tērgĕmĭnām cūm plācăt ĕrām Stўgĭāsquĕ sŭprēmō
ōbsĕcrăt īgnĕ dŏmōs, iāmiam ēxōrābĭlĕ rētrō
cārmĕn ăgēns; nĕque ĕnim āntĕ lĕvēs nĭgĕr āvĕhĭt ūmbrās
pōrtĭtŏr ēt cūnctaē prīmīs stānt faūcĭbŭs Ōrcī.
īllum ŭbĭ tērrĭfĭcīs sŭpĕrēsse īn tēmpŏrĕ sācrīs785
cōnspēxīt, stătŭīt lētō sūprēmăquĕ fātūr
īpsĕ mănū tāngēns dāmnātī cōrnŭă taūrī:
"vōs, quĭbŭs īmpĕrĭūm Iŏvĭs ēt nōn sēgnĕ pĕrāctūm
lūcĭs ĭtēr, mĭhĭ cōncĭlĭīs, mĭhĭ cōgnĭtă bēllīs
nōmĭnă, māgnōrūm fāmā sācrātă nĕpōtūm;790
tūque, ēxcītĕ părēns ūmbrīs ūt nōstră vĭdērēs
fūnĕra ĕt ōblītōs sŭpĕrūm pătĕrērĕ dŏlōrēs,
dā plăcĭdaē mĭhĭ sēdĭs ĭtēr, mēque hōstĭă vēstrīs
cōncĭlĭēt praēmīssă lŏcīs. tū, nūntĭă sōntūm
vīrgŏ Iŏvī, tērrās ŏcŭlīs quaē prōspĭcĭs aēquīs,795
ūltrīcēsquĕ dĕaē Fāsque ēt grāndaēvă Fŭrōrūm
Poēnă părēns, mĕrĭtīs rēgīs sūccēdĭtĕ tēctīs
ēt saēvās īnfērtĕ făcēs. săcĕr ēffĕră rāptēt
cōrdă păvōr, nēc sōlă mĕī grăvĭa ādfŏrĕ nātī
ārmă rătēmquĕ pŭtēt; clāssēs ēt Pōntĭcă sīgnă800
ātque īndīgnātōs tĕmĕrātō lītŏrĕ rēgēs
mēnte ăgĭtēt sēmpērquĕ mĕtū dēcūrrăt ăd ūndās
ārmă cĭēns: mōrs sēră vĭām tēmptātăquĕ claūdāt
ēffŭgĭa ēt nōstrās nĕquĕāt praēcūrrĕrĕ dīrās,
sēd rĕdŭcēs iām iāmquĕ vĭrōs aūrōquĕ cŏrūscūm805
cērnăt ĭtēr. stābo īnsūltāns ĕt ŏvāntĭă cōntrā
ōră mănūsquĕ fĕrām. tūm vōbīs sīquŏd ĭnaūsūm
ārcānūmquĕ nĕfās ĕt ădhūc īncōgnĭtă lētī
sōrs sŭpĕrēst, dătĕ fāllācī pŭdĭbūndă sĕnēctaē
ēxĭtĭa īndĕcŏrēsque ŏbĭtūs. nōn Mārtĕ nĕc ārmīs810
aūt prĕcŏr īllĕ mĕī nātī dīgnātŭs ŭt ūnquām
ēnsĕ cădāt; quaē fīdă, mănūs, quaē cāră, sŭōrūm
dīrĭpĭāt lăcĕrētquĕ sĕnēm nēc mēmbră sĕpūlchrō
cōntĕgăt. haēc nōstēr dē rēgĕ pĭācŭlă sānguīs
sūmăt ĕt, heū, cūnctaē, quās mīsĭt ĭn aēquŏră, gēntēs."815
ādstĭtĭt ēt nīgrō fūmāntĭă pōcŭlă tābō
cōntĭgĭt īpsă grăvī Fŭrĭārūm māxĭmă dēxtrā;
īlli ăvĭde ēxcēptūm pătĕrīs haūsērĕ crŭōrēm.
Fīt frăgŏr; īrrūmpūnt fŏrĭbūs quī saēvă fĕrēbānt
īmpĕrĭa ēt strīctōs iūssīs rēgālĭbŭs ēnsēs.820
īn mĕdĭā iām mōrtĕ sĕnēs sūffēctăquĕ lētō
lūmĭna ĕt ūndāntī rĕvŏmēntēs vēstĕ crŭōrēm
cōnspĭcĭūnt; prīmōquĕ rŭdēm sūb līmĭnĕ rērūm
tē, pŭĕr, ēt vīsā pāllēntēm mōrtĕ părēntūm
dīrĭpĭūnt āddūntquĕ tŭīs. prŏcŭl hōrrŭĭt Aēsōn825
ēxcēdēns mĕmŏrēmquĕ tŭlīt sūb nūbĭbŭs ūmbrām.
Cārdĭnĕ sūb nōstrō rēbūsque ābscīsă sŭpērnīs
Tārtărĕī sĕdĕt aūlă pătrīs, nōn īllă rŭēntī
āccēssūră pŏlō, vīctām sī vōlvĕrĕ mōlēm
īngēntī iŭvĕt ōrĕ Chăōs, quōd pōndĕrĕ fēssām830
mātĕrĭēm lāpsūmquĕ quĕāt cōnsūmĕrĕ mūndūm.
hīc gĕmĭnae aētērnūm pōrtaē, quārum āltĕră dūrā
sēmpēr lēgĕ pătēns pŏpŭlōs rēgēsquĕ rĕcēptāt,
āst ălĭām tēmptārĕ nĕfās ēt tēndĕrĕ cōntrā;
rāra ēt spōntĕ pătēt, sīquāndō pēctŏrĕ dūctōr835
vūlnĕră nōtă gĕrēns, gălĕīs praēfīxă rŏtīsquĕ
cuī dŏmŭs, aūt stŭdĭūm mōrtālēs pēllĕrĕ cūrās,
cūltă fĭdēs, lōngē mĕtŭs ātque īgnōtă cŭpīdŏ,
seū vĕnĭt īn vīttīs cāstāque īn vēstĕ săcērdōs
quōs ōmnēs lĕvĭbūs plāntīs ēt lāmpădă quāssāns840
prōgĕnĭēs Ātlāntĭs ăgīt. lūcēt vĭă lātē
īgnĕ dĕī, dōnēc sīlvās ĕt ămoēnă pĭōrūm
dēvĕnĭānt cāmpōsque, ŭbĭ sōl tōtūmquĕ pĕr ānnūm
dūrăt ăprīcă dĭēs thĭăsīquĕ chŏrīquĕ vĭrōrūm
cārmĭnăque ēt quōrūm pŏpŭlīs iām nūllă cŭpīdŏ.845
hās pătĕr īn sēdēs aētērnăquĕ moēnĭă nātūm
īndūcītquĕ nŭrūm. tūm pōrtā quāntă sĭnīstrā
poēnă dŏcēt mănĕāt Pĕlĭān, quōt līmĭnĕ mōnstră.
mīrāntūr tāntōs strĕpĭtūs tūrbāmquĕ rŭēntēm
ēt lŏca ĕt īnfērnōs ālmaē vīrtūtĭs hŏnōrēs.850
Prima deum magnis canimus freta pervia natis
fatidicamque ratem, Scythici quae Phasidis oras
ausa sequi mediosque inter iuga concita cursus
rumpere flammifero tandem consedit Olympo.
5Phoebe, mone, si Cumaeae mihi conscia vatis
stat casta cortina domo, si laurea digna
fronte viret. tuque o pelagi cui maior aperti
fama, Caledonius postquam tua carbasa vexit
Oceanus, Phrygios prius indignatus Iulos,
10eripe me populis et habenti nubila terrae,
namque potes, veteruque fave, venerande, canenti
facta virum: versam proles tua pandit Idumen
sancte pater, Solymo nigrantem ‹et› pulvere fratrem
spargentemque faces et in omni turre furentem.
15ille tibi cultusque deum delubraque centum
instituet cum tu, genitor, lucebis ab omni
parte poli; neque enim Tyriae Cynosura carinae
certior aut Grais Helice servanda magistris
tu ‹si› signa dabis, sed te duce Graecia mittet
20et Sidon Nilusque rates. nunc nostra serenus
orsa iuves, haec ut Latias vox impleat urbes.
Haemoniam primis Pelias frenabat ab annis,
iam gravis et longus populis metus; illius amnes
Ionium quicumque petunt, ille Othryn et Haemum
25atque imum felix versabat vomere Olympum.
sed non ulla quies animo fratrisque paventi
progeniem divumque minas; hunc nam fore regi
exitio vatesque canunt pecudumque per aras
terrifici monitus iterant: super ipsius ingens
30instat fama viri virtusque haud laeta tyranno.
ergo anteire metus iuvenemque exstinguere pergit
Aesonium letique vias ac tempora versat.
sed neque bella videt Graias neque monstra per urbes
ulla: Cleonaeo iam tempora clausus hiatu
35Alcides, olim Lernae defensus ab angue
Arcas, et ambobus iam cornua fracta iuvencis.
ira maris vastique placent discrimina ponti.
tum iuvenem tranquilla tuens nec fronte timendus
occupat et fictis dat vultum et pondera dictis.
40"hanc mihi militiam, veterum quae pulchrior actis,
adnue daque animum. nostri de sanguine Phrixus
Cretheos ut patrias audis effugerit aras.
hunc ferus Aeetes, Scythiam Phasinque rigentem
qui colit (heu magni Solis pudor), hospita vina
45inter et attonitae mactat sollemnia mensae
nil nostri divumque memor. non nuntia tantum
fama refert: ipsum iuvenem tam saeva gementem,
ipsum ego, cum serus fessos sopor alligat artus,
aspicio, lacera adsiduis namque illius umbra
50questibus et magni numen maris excitat Helle.
si mihi quae quondam vires, tum pendere poenas
Colchida iam et regis caput hic atque arma videres.
olim annis ille ardor hebet, necdum mea proles
imperio et belli rebus matura marique.
55tu, cui iam curaeque vigent animique viriles,
i, decus, et pecoris Nephelaei vellera Graio
redde tholo ac tantis temet dignare periclis."
talibus hortatus iuvenem propiorque iubenti
conticuit: cautes Scythico concurrere ponto
60Cyaneas tantoque silet possessa dracone
vellera, multifidas regis quem filia linguas
vibrantem ex adytis cantu dapibusque vocabat
et dabat externo liventia mella veneno.
Mox taciti patuere doli, nec vellera curae
65esse viro, sed sese odiis immania cogi
in freta; qua iussos sed tandem quaerere Colchos
arte queat? nunc aërii plantaria vellet
Perseos aut currus et quos frenasse dracones
creditus ignaras Cereris qui vomere terras
70imbuit et flava quercum damnavit arista.
heu quid agat? populumne levem veterique tyranno
infensum atque olim miserantes Aesona patres
advocet, an socia Iunone et Pallade fretus
armisona speret magis et freta iussa capessat,
75siqua operis tanti domito consurgere ponto
fama queat? tu sola animos mentemque peruris,
Gloria; te viridem videt immunemque senectae
Phasidis in ripa stantem iuvenesque vocantem.
tandem animum incertum confusaque pectora firmat
80religio, tendensque pias ad sidera palmas
"omnipotens regina," inquit "quam, turbidus atro
aethere caeruleum quateret cum Iuppiter imbrem,
ipse ego praecipiti tumidum per Enipea nimbo
in campos et tuta tuli nec credere quivi
85ante deam quam te tonitru nutuque reposci
coniugis et subita raptam formidine vidi,
da Scythiam Phasinque mihi; tuque, innuba Pallas,
eripe me. vestris egomet tunc vellera templis
illa dabo, dabit auratis et cornibus igni
90colla pater niveique greges altaria cingent."
Accepere deae celerique per aethera lapsu
diversas petiere vias. in moenia pernix
Thespiaca ad carum Tritonia devolat Argum.
moliri hunc puppem iubet et demittere ferro
95robora, Peliacas et iam comes exit in umbras.
at Iuno Argolicas pariter Macetumque per urbes
spargit inexpertos temptare parentibus Austros
Aesoniden: iam stare ratem remisque superbam
poscere quos revehat rebusque in saecula tollat.
100Omnis adest quae iam bellis spectataque fama
turba ducum, primae seu quos in flore iuventae
temptamenta tenent necdum data copia rerum.
at quibus arvorum studiumque insontis aratri,
hos stimulant magnaque ratem per lustra viasque
105visi laude canunt manifesto in lumine Fauni
silvarumque deae atque elatis cornibus Amnes.
Protinus Inachiis ultro Tirynthius Argis
advolat, Arcadio cuius flammata veneno
tela puer facilesque umeris gaudentibus arcus
110gestat Hylas; velit ille quidem, sed dextera nondum
par oneri clavaeque capax. quos talibus amens
insequitur solitosque novat Saturnia questus:
"o | utinam Graiae rueret non omne iuventae
in nova fata decus, nostrique Eurystheos haec nunc
115iussa forent. imbrem et tenebras saevumque tridentem
iamiam ego et inviti torsissem coniugis ignem.
nunc quoque nec socium nostrae columenve carinae
esse velim, Herculeis nec me unquam fidere fas sit
auxiliis comiti et tantum debere superbo."
120Dixit et Haemonias oculos detorquet ad undas.
fervere cuncta virum coetu, simul undique cernit
delatum nemus et docta resonare bipenni
litora; iam pinus gracili dissolvere lamna
Thespiaden iungique latus lentoque sequaces
125molliri videt igne trabes remisque paratis
Pallada velifero quaerentem bracchia malo.
constitit ut, longo moles non pervia ponto,
puppis, et ut tenues subiere latentia cerae
lumina, picturae varios super addit honores.
130hic sperata ** Tyrrheni tergore piscis
Peleos in thalamos vehitur Thetis; aequora delphin
corripit, ‹illa› sedet deiecta in lumina palla
nec Iove maiorem nasci suspirat Achillem.
hanc Panope Dotoque soror laetataque fluctu
135prosequitur nudis pariter Galatea lacertis
antra petens; Siculo revocat de litore Cyclops.
contra ignis viridique torus de fronde dapesque
vinaque et aequoreos inter cum coniuge divos
Aeacides, pulsatque chelyn post pocula Chiron.
140parte alia Pholoë multoque insanus Iaccho
Rhoecus et Atracia subitae de virgine pugnae.
crateres mensaeque volant araeque deorum
poculaque, insignis veterum labor. optimus hasta
hic Peleus, hic ense furens agnoscitur Aeson;
145fert gravis invito victorem Nestora tergo
Monychus, ardenti peragit Clanis Actora quercu;
nigro Nessus equo fugit adclinisque tapetis
in mediis vacuo condit caput Hippasus auro.
Haec quamquam miranda minus stupet Aesone natus
150et secum "heu miseros nostrum natosque patresque.
hacine nos animae faciles rate nubila contra
mittimur? in solum nunc saeviet Aesona pontus?
non iuvenem in casus eademque pericula Acastum
abripiam? invisae Pelias freta tuta carinae
155optet et exoret nostris cum matribus undas."
Talia iactanti laevum Iovis armiger aethra
advenit et validis fixam erigit unguibus agnam.
at procul e stabulis trepidi clamore sequuntur
pastores fremitusque canum; citus occupat auras
160raptor et Aegaei super effugit alta profundi.
accipit augurium Aesonides laetusque superbi
tecta petit Peliae. prior huic tum regia proles
advolat amplexus fraternaque pectora iungens.
ductor ait "non degeneres, ut reris, Acaste,
165venimus ad questus: socium te iungere coeptis
est animus; neque enim Telamon aut Canthus et Idas
Tyndareusque puer mihi vellere dignior Helles.
o quantum terrae, quantum cognoscere caeli
permissum est! pelagus quantos aperimus in usus!
170nunc forsan grave reris opus, sed laeta recurret
cum ratis et caram cum iam mihi reddet Iolcon
quis pudor heu nostros tibi tunc audire labores,
quam referam visas tua per suspiria gentes!"
Nec passus rex plura virum "sat multa parato
175in quaecumque vocas; nec nos" ait, "optime, segnes
credideris patriisve magis confidere regnis
quam tibi, si primos duce te virtutis honores
carpere, fraternae si des adcrescere famae.
quin ego, nequa metu nimio me cura parentis
180impediat, fallam ignarum subitusque paratis
tunc adero, primas linquet cum puppis harenas."
dixerat. ille animos promissaque talia laetus
accipit et gressus avidos ad litora vertit.
At ducis imperiis Minyae monituque frequentes
185puppem umeris subeunt et tento poplite proni
decurrunt intrantque fretum; non clamor anhelis
nauticus aut blandus testudine defuit Orpheus.
tum laeti statuunt aras. tibi, rector aquarum,
summus honor, tibi caeruleis in litore vittis
190et Zephyris Glaucoque bovem Thetidique iuvencam
deicit Ancaeus: non illo certior alter
pinguia letifera perfringere colla bipenni.
ipse ter aequoreo libans carchesia patri
sic ait Aesonides: "o qui spumantia nutu
195regna quatis terrasque salo complecteris omnes,
da veniam. scio me cunctis e gentibus unum
inlicitas temptare vias hiememque mereri:
sed non sponte feror, nec nunc mihi iungere montes
mens tamen aut summo deposcere fulmen Olympo.
200ne Peliae te vota trahant; ille aspera iussa
repperit et Colchos in me luctumque meorum.
†illumetu† tantum non indignantibus undis
hoc caput accipias et pressam regibus alnum."
sic fatus pingui cumulat libamine flammam.
205Protulit ut crinem densis luctatus in extis
ignis et escendit salientia viscera tauri,
ecce sacer totusque dei per litora Mopsus
immanis visu vittamque comamque per auras
surgentem laurusque rotat. vox reddita tandem,
210vox horrenda viris; tum facta silentia vati.
"heu quaenam aspicio? nostris modo concitus ausis
aequoreos vocat ecce deos Neptunus et ingens
concilium. fremere et legem defendere cuncti
hortantur. sic amplexu, sic, pectora fratris,
215Iuno, tene, tuque o puppem ne desere, Pallas;
nunc patrui, nunc, flecte minas. cessere ratemque
accepere mari. per quot discrimina rerum
expedior! subita cur pulcher harundine crines
velat Hylas? unde urna umeris niveosque per artus
220caeruleae vestes? unde haec tibi vulnera, Pollux?
quantus io tumidis taurorum e naribus ignis!
tollunt se galeae sulcisque ex omnibus hastae
et iam iamque umeri. quem circum vellera Martem
aspicio? quaenam aligeris secat anguibus auras
225caede madens? quos ense ferit? miser, eripe parvos,
Aesonide. cerno et thalamos ardere iugales."
Iamdudum ** Minyas ambage ducemque
terrificat; sed enim contra Phoebeius Idmon
non pallore viris, non ullo horrore comarum
230terribilis, plenus fatis Phoeboque quieto,
cui genitor tribuit monitu praenoscere divum
omina, seu flammas seu lubrica comminus exta
seu plenum certis interroget aëra pinnis,
sic sociis Mopsoque canit: "quantum augur Apollo
235flammaque prima docet, praeduri plena laboris
cerno equidem, patiens sed quae ratis omnia vincet.
ingentes durate animae dulcesque parentum
tendite ad amplexus." lacrimae cecidere canenti
quod sibi iam clausos invenit in ignibus Argos.
240Vix ea fatus erat iungit cum talia ductor
Aesonius: "superum quando consulta videtis,
o socii, tantisque datur spes maxima coeptis,
vos quoque nunc vires animosque adferte paternos.
non mihi Thessalici pietas culpanda tyranni
245suspective doli: deus haec, deus, omine dextro
imperat; ipse suo volvit commercia mundo
Iuppiter et tantos hominum miscere labores.
ite, viri, mecum dubiisque evincite rebus
quae meminisse iuvet nostrisque nepotibus instent.
250hanc vero, socii, venientem ‹in› litore laeti
dulcibus adloquiis ludoque educite noctem."
paretur. molli iuvenes funduntur in alga,
conspicuusque toris Tirynthius. exta ministri
rapta simul veribus Cereremque dedere canistris.
255Iamque aderat summo decurrens vertice Chiron
clamantemque patri procul ostendebat Achillem.
ut puer ad notas erectum Pelea voces
vidit et ingenti tendentem bracchia passu,
adsilvit caraque diu cervice pependit.
260illum nec valido spumantia pocula Baccho
sollicitant veteri nec conspicienda metallo
signa tenent: stupet in ducibus magnumque sonantes
haurit et Herculeo fert comminus ora leoni.
laetus at impliciti Peleus rapit oscula nati
265suspiciensque polum "placido si currere fluctu
Pelea vultis" ait "ventosque optare ferentes,
hoc, superi, servate caput. tu cetera, Chilon,
da mihi. te parvus lituos et bella loquentem
miretur; sub te puerilia tela magistro
270venator ferat et nostram festinet ad hastam."
omnibus inde viae calor additus; ire per altum
magna mente volunt. Phrixi promittitur absens
vellus et auratis Argo reditura corymbis.
Sol ruit et totum Minyis laetantibus undae
275deduxere diem. sparguntur litore curvo
lumina nondum ullis terras monstrantia nautis.
Thracius hic noctem dulci testudine vates
extrahit, ut steterit redimitus tempora vittis
Phrixus et iniustas contectus nubibus aras
280fugerit Inoo linquens Athamanta Learcho;
aureus ut iuvenem miserantibus intulit undis
vector et adstrictis ut sedit cornibus Helle.
septem Aurora vias totidemque peregerat umbras
luna polo, dirimique procul non aequore visa
285coeperat a gemina discedere Sestos Abydo.
hic soror Aeoliden aevum mansura per omne
deserit, heu saevae nequiquam erepta novercae.
illa quidem fessis longe petit umida palmis
vellera, sed bibulas urgenti pondere vestes
290unda trahit levique manus labuntur ab auro.
quis tibi, Phrixe, dolor, rapido cum concitus aestu
respiceres miserae clamantia virginis ora
extremasque manus sparsosque per aequora crines!
Iamque mero ludoque modus positique quietis
295conticuere toris; solus quibus ordine fusis
impatiens somni ductor manet. hunc gravis Aeson
et pariter vigil Alcimede spectantque tenentque
pleni oculos. illis placidi sermonis Iason
suggerit adfatus turbataque pectora mulcet.
300mox ubi victa gravi ceciderunt lumina somno
visa coronatae fulgens tutela carinae
vocibus his instare duci: "Dodonida quercum
ingredior, nec fatidicis avellere silvis
me nisi promisso potuit Saturnia caelo.
305tempus adest; age rumpe moras, dumque aequore toto
currimus incertus si nubila duxerit aether,
iam nunc mitte metus fidens superisque mihique."
Chaoniique vides famulam Iovis. aequora tecum
dixerat. ille pavens, laeto quamquam omine divum,
310prosilvit stratis. Minyas simul obtulit omnes
alma novo crispans pelagus Tithonia Phoebo.
discurrunt transtris; hi celso cornua malo
expediunt, alii tonsas in marmore summo
praetemptant, prora funem legit Argus ab alta.
315Increscunt matrum gemitus et fortia languent
corda patrum; longis flentes amplexibus haerent.
vox tamen Alcimedes planctus supereminet omnes.
femineis tantum illa furens ululatibus obstat
obruat Idaeam quantum tuba Martia buxum
320fatur et haec: "nate indignos aditure labores,
dividimur; nec ad hos animum componere casus
ante datum, sed bella tibi terrasque timebam.
vota aliis facienda deis. si fata reducunt
te mihi, si trepidis placabile matribus aequor,
325possum equidem lucemque pati longumque timorem.
sin aliud fortuna parat, miserere parentum,
Mors bona, dum metus est nec adhuc dolor. ei mihi, Colchos
unde ego et avecti timuissem vellera Phrixi?
quos iam mente dies, quam saeva insomnia curis
330prospicio! quotiens raucos ad litoris ictus
deficiam Scythicum metuens pontumque polumque
nec de te credam nostris ingrata serenis!
da, precor, amplexus haesuraque verba relinque
auribus et dulci iam nunc preme lumina dextra."
335talibus Alcimede maeret; sed fortior Aeson
attollens dictis animos "o si mihi sanguis
quantus erat cum signiferum cratera minantem
non leviore Pholum manus haec compescuit auro!
primus in aeratis posuissem puppibus arma
340concussoque ratem gauderem tollere remo.
sed patriae valuere preces auditaque magnis
vota deis: video nostro tot in aequore reges
teque ducem. tales, tales ego ducere suetus
atque sequi. nunc ille dies (det Iuppiter oro),
345ille super quo te Scythici regisque marisque
victorem atque umeros ardentem vellere rapto
accipiam cedantque tuae mea facta iuventae."
sic ait. ille suo collapsam pectore matrem
sustinuit magnaque senem cervice recepit.
350Et iam finis erat. Zephyrumque ratemque morantes
solverat amplexus tristi tuba tertia signo.
dant remo sua quisque viri, dant nomina transtris.
hinc laevum Telamon pelagus tenet, altior inde
occupat Alcides aliud mare, cetera pubes
355dividitur. celer Asterion, quem matre cadentem
Peresius gemino fovit pater amne Cometes,
segnior Apidani vires ubi sentit Enipeus,
nititur hinc Talaus fratrisque Leodocus urget
remo terga sui, quos nobile contulit Argos.
360hinc quoque missus adest quamuis arcentibus Idmon
alitibus; sed turpe viro timuisse futura.
hic et Naubolides tortas consurgit in undas
Iphitus, hic patrium frangit Neptunius aequor
qui tenet undisonam Psamathen semperque patentem
365Taenaron Euphemus, mollique a litore Pellae
Deucalion certus iaculis et comminus ense
nobilis Amphion, pariter quos edidit Hypso
nec potuit similes volvitve ediscere vultus.
tum valida Clymenus percusso pectore tonsa
370frater et Iphiclus puppem trahit, et face saeva
in tua mox Danaos acturus saxa, Caphereu,
Nauplius, et tortum non a Iove fulmen Oileus
qui gemet Euboicas nato stridente per undas,
quique Erymanthei sudantem pondere monstri
375Amphitryoniaden Tegeaeo limine Cepheus
iuvit, et Amphidamas (at frater plenior actis
malvit Ancaeo vellus contingere Phrixi),
tectus et Eurytion servato colla capillo
quem pater Aonias reducem tondebit ad aras.
380te quoque Thessalicae, Nestor, rapit in freta puppis
fama, Mycenaeis olim qui candida velis
aequora nec nantes mirabere mille magistros.
hic vates Phoebique fides non vana parentis
Mopsus, puniceo cui circumfusa cothurno
385palla imos ferit alba pedes vittataque fronte
cassis et in summo laurus Peneia cono.
quin etiam Herculeo consurgit ab ordine Tydeus
Nelidesque Periclymenus, quem parva Methone
†felevis† Elis equis et fluctibus obvius Aulon
390caestibus adversos viderunt frangere vultus.
tu quoque Phrixeos remo, Poeantie, Colchos
bis Lemnon visure petis, nunc cuspide patris
inclitus, Herculeas olim torture sagittas.
proximus hinc Butes Actaeis dives ab oris;
395innumeras nam claudit apes longaque superbus
fuscat nube diem dum plenas nectare cellas
pandit et in dulcem reges dimittit Hymetton.
insequeris casusque tuos expressa, Phalere,
arma geris; †uacua† nam lapsus ab arbore parvum
400te quater ardenti tergo circumuenit anguis,
stat procul intendens dubium pater anxius arcum.
tum caelata metus alios gerit arma Eribotes.
nec Peleus fretus soceris et coniuge diva
defuit, ac prora splendet tua cuspis ab alta,
405Aeacide; tantum haec aliis excelsior hastis
quantum Peliacas in vertice vicerat ornos.
linquit et Actorides natum Chironis in antro
ut socius caro pariter meditetur Achilli
fila lyrae pariterque leves puer incitet hastas
410discat eques placidi conscendere terga magistri
et quem fama genus non est decepta Lyaei
Phlias immissus patrios de vertice crines.
nec timet Ancaeum genetrix committere ponto
plena tulit quem rege maris. securus in aequor
415haud minus Erginus, proles Neptunia, fertur
qui maris insidias, clarae qui sidera noctis
norit et e clausis quem destinet Aeolus antris
non metuat cui regna ratis, cui tradere caelum
adsidua Tiphys vultum lassatus ab Arcto.
420taurea vulnifico portat celer aspera plumbo
terga Lacon saltem in vacuos ut bracchia ventos
spargat et Oebalium Pagaseia puppis alumnum
spectet securo celebrantem litora ludo;
oraque Thessalico melior contundere freno
425vectorem pavidae Castor dum quaereret Helles
passus Amyclaea pinguescere Cyllaron herba.
illis Taenario pariter tremit ignea fuco
purpura, quod gemina mater spectabile tela
duxit opus; bis Taygeton silvasque comantes
430struxerat, Eurotan molli bis fuderat auro;
quemque suus sonipes niveo de stamine portat
et volat amborum patrius de pectore cycnus.
at tibi collectas solvit iam fibula vestes
ostenditque umeros fortes spatiumque superbi
435pectoris Herculeis aequum, Meleagre, lacertis.
hic numerosa phalanx, proles Cyllenia: certus
Aethalides subitas nervo redeunte sagittas
cogere; tu medios gladio bonus ire per hostes,
Euryte; nec patrio Minyis ignobilis usu
440nuntia verba ducis populis qui reddit Echion.
sed non, Iphi, tuis Argo reditura lacertis
heu cinerem Scythica te maesta relinquet harena
cessantemque tuum lugebit in ordine remum.
te quoque dant campi tanto pastore Pheraei
445felices, Admete; tuis nam pendit in arvis
Delius ingrato Steropen quod fuderat arcu.
a quotiens famulo notis soror obvia silvis
flevit ubi Ossaeae captaret frigora quercus
perderet et pingui miseros Boebeide crines!
450insurgit transtris et remo Nerea versat
Canthus, in Aeaeo volvet quem barbara cuspis
pulvere; at interea clari decus adiacet orbis
quem genitor gestabat Abas (secat aurea fluctu
tegmina Chalcidicas fugiens Euripus harenas
455celsaque semiferum contorquens frena luporum
surgis ab ostrifero medius, Neptune, Gerasto).
at tibi Palladia pinu, Polypheme, revecto
ante urbem ardentes restat deprendere patris
reliquias, multum famulis pia iusta moratis
460si venias. breviore petit iam caerula remo
occupat et longe sua transtra novissimus Idas.
at frater magnos Lynceus servatus in usus,
quem tulit Arene, possit qui rumpere terras
et Styga transmisso tacitam deprendere visu.
465fluctibus e mediis terras dabit ille magistro
et dabit astra rati, cumque aethera Iuppiter umbra
perdiderit solus transibit nubila Lynceus.
quin et Cecropiae proles vacat Orithyiae
temperet ut tremulos Zetes fraterque ceruchos.
470nec vero Odrysius transtris impenditur Orpheus
aut pontum remo subigit, sed carmine tonsas
ire docet summo passim ne gurgite pugnent.
donat et Iphiclo pelagus iuvenumque labores
Aesonides, fessum Phylace quem miserat aevo
475non iam operum in partem, monitus sed tradat ut acres
magnorumque viros qui laudibus urat avorum.
Arge, tuae tibi cura ratis, te moenia doctum
Thespia Palladio dant munere; sors tibi nequa
parte trahat tacitum puppis mare fissaque fluctu
480vel pice vel molli conducere vulnera cera.
pervigil Arcadio Tiphys pendebat ab astro
Hagniades, felix stellis qui segnibus usum
et dedit aequoreos caelo duce tendere cursus.
Ecce per obliqui rapidum compendia montis
485ductor ovans laetusque dolis agnoscit Acastum
horrentem iaculis et parmae luce coruscum.
ille ubi se mediae per scuta virosque carinae
intulit, ardenti Aesonides retinacula ferro
abscidit: haud aliter saltus vastataque pernix
490venator quam lustra fugit dominoque timentem
urget equum, teneras compressus pectore tigres
quas astu rapuit pavido, dum saeva relictis
mater in averso catulis venatur Amano.
it pariter propulsa ratis; stant litore matres
495claraque vela oculis percussaque sole sequuntur
scuta virum, donec iam celsior arbore pontus
immensusque ratem spectantibus abstulit aër.
Siderea tunc arce pater pulcherrima Graium
coepta tuens tantamque operis consurgere molem
500laetatur; patrii neque enim probat otia regni.
una omnes gaudent superi venturaque mundo
tempora quaeque vias cernunt sibi crescere Parcae.
sed non et Scythici genitor discrimine nati
intrepidus tales fundit Sol pectore voces:
505"summe sator, cui nostra dies volventibus annis
tot peragit reficitque vices, tuane ista voluntas
Graiaque nunc undis duce te nutuque secundo
it ratis? an meritos fas est mihi rumpere questus?
hoc metuens et nequa foret manus invida nato
510non mediae telluris opes, non improba legi
divitis arva plagae (teneant uberrima Teucer
et Libys et vestri Pelopis domus): horrida saevo
quae premis arva gelu strictosque insedimus amnes.
cederet his etiam et sese sine honore referret
515ulterius, sed nube rigens ac nescia †regum†
stat super et nostros iam zona reverberat ignes.
quid regio immanis, quid barbarus amnibus ullis
Phasis et aversis proles mea gentibus obstat?
quid Minyae meruere queri? num vellere Graio
520vi potitur? profugo quin agmina iungere Phrixo
abnuit, Inoas ultro nec venit ad aras,
imperii sed parte virum nataeque moratus
coniugio videt e Graia nunc stirpe nepotes
et generos vocat et iunctas sibi sanguine terras.
525flecte ratem motusque, pater, nec vulnere nostro
aequora pande viris; veteris sat conscia luctus
silva Padi et viso flentes genitore sorores."
adfremit his quassatque caput qui vellera dono
Bellipotens sibi fixa videt, temptataque contra
530Pallas et amborum gemuit Saturnia questus.
Tum genitor "vetera haec nobis et condita pergunt
ordine cuncta suo rerumque a principe cursu
fixa manent; neque enim terris tum sanguis in ullis
noster erat cum fata darem, iustique facultas
535hinc mihi cum varios struerem per saecula reges.
atque ego curarum repetam decreta mearum.
iam pridem regio quae virginis aequor ad Helles
et Tanai tenus immenso descendit ab Euro
undat equis floretque viris, nec tollere contra
540ulla pares animos nomenque capessere bellis
ausa manus; sic fata, locos sic ipse fovebam.
accelerat sed summa dies Asiamque labantem
linquimus et poscunt iam me sua tempora Grai.
inde meae quercus tripodesque animaeque parentum
545hanc pelago misere manum. via facta per undas
perque hiemes, Bellona, tibi. nec vellera tantum
indignanda manent propiorque ex virgine rapta
ille dolor, sed (nulla magis sententia menti
fixa meae) veniet Phrygia iam pastor ab Ida
550qui gemitus irasque pares et mutua Grais
dona ferat. quae classe dehinc effusa procorum
bella, quot ad Troiam flentes hiberna Mycenas,
quot proceres natosque deum, quae robora cernes
oppetere et magnis Asiam concedere fatis!
555hinc Danaum de fine sedet gentesque fovebo
mox alias. pateant montes silvaeque lacusque
cunctaque claustra maris; spes et metus omnibus esto.
arbiter ipse locos terrenaque summa movendo
experiar quaenam populis longissima cunctis
560regna velim linquamque datas ubi certus habenas."
tunc oculos Aegaea refert ad caerula, robur
Herculeum Ledaeque tuens genus, atque ita fatur:
"tendite in astra, viri: me primum regia mundo
Iapeti post bella trucis Phlegraeque labores
565imposuit; durum vobis iter et grave caeli
institui. sic ecce meus, sic, orbe peracto
Liber et expertus terras remeavit Apollo."
dixit et ingenti flammantem nubila sulco
derexit per inane facem, quae puppe propinqua
570in bifidum discessit iter fratresque petivit
Tyndareos, placida et mediis in frontibus haesit
protinus amborum lumenque innoxia fundit
purpureum, miseris olim implorabile nautis.
Interea medio saevus permissa profundo
575carbasa Pangaea Boreas speculatus ab arce
continuo Aeoliam Tyrrhenaque tendit ad antra
concitus. omne dei rapidis nemus ingemit alis,
strata Ceres, motuque niger sub praepete pontus.
aequore Trinacrio refugique a parte Pelori
580stat rupes horrenda fretis, quot in aethera surgit
molibus, infernas totidem demissa sub undas.
nec scopulos aut antra minor iuxta altera tellus
cernitur. illam Acamans habitat nudusque Pyracmon,
has nimbi ventique domos et naufraga servat
585tempestas; hinc in terras latumque profundum
est iter, hinc olim soliti miscere polumque
infelixque fretum (neque enim tunc Aeolus illis
rector erat Libya cum rumperet advena Calpen
Oceanus, cum flens Siculos Oenotria fines
590perderet et mediis intrarent montibus undae),
intonuit donec pavidis ex aethere ventis
Omnipotens regemque dedit, quem iussa vereri
saeva cohors; tum monte chalybs iterataque muris
saxa domant Euros. cum iam cohibere frementum
595ora nequit, rex tunc aditus et claustra refringit
ipse volens placatque data fera murmura porta.
nuntius hunc solio Boreas proturbat ab alto.
"Pangaea quod ab arce nefas," ait "Aeole, vidi!
Graia novam ferro molem commenta iuventus
600pergit et ingenti gaudens domat aequora velo,
nec mihi libertas imis freta tollere harenis
qualis eram nondum vinclis et carcere clausus.
hinc animi structaeque viris fiducia puppis
quod Borean sub rege vident. da mergere Graios
605insanamque ratem; nil me mea pignora tangunt.
tantum hominum compesce minas dum litora iuxta
Thessala necdum aliae viderunt carbasa terrae."
Dixerat, at cuncti fremere intus et aequora venti
poscere. tum validam contorto turbine portam
610impulit Hippotades. fundunt se carcere laeti
Thraces equi Zephyrusque et nocti concolor alas
nimborum cum prole Notus crinemque procellis
hispidus et multa flavus caput Eurus harena.
induxere hiemem raucoque ad litora tractu
615unanimi freta curva ferunt. nec sola Tridentis
regna movent; vasto pariter ruit igneus aether
cum tonitru piceoque premit nox omnia caelo.
excussi manibus remi conversaque frontem
puppis in obliquum resonos latus accipit ictus
620vela super tremulum subitus volitantia malum
turbo rapit. qui tum Minyis trepidantibus horror
cum picei fulsere poli pavidamque coruscae
ante ratem cecidere faces antemnaque laevo
prona dehiscentem cornu cum sustulit undam!
625non hiemem missosque putant consurgere ventos
ignari, sed tale fretum. tum murmure maesto
"hoc erat inlicitas temerare rudentibus undas
quod nostri timuere patres. vix litore puppem
solvimus, et quanto fremitu se sustulit Aegon!
630hocine Cyaneae concurrunt aequore cautes
tristius an miseris superest mare? linquite, terrae,
spem pelagi sacrosque iterum seponite fluctus."
haec iterant segni flentes occumbere leto.
magnanimus spectat pharetras et inutile robur
635Amphitryoniades; miscent suprema paventes
verba alii iunguntque manus atque ora fatigant
aspectu in misero toti, cum protinus alnus
solvitur et vasto puppis mare sorbet hiatu.
illam huc atque illuc nunc torquens verberat Eurus,
640nunc stridens Zephyris aufert Notus; undique fervent
aequora, cum subitus trifida Neptunus in hasta
caeruleum fundo caput extulit. "hanc mihi Pallas
et soror hanc" inquit "mulcens mea pectora fletu
abstulerint; veniant Phariae Tyriaeque carinae
645permissumque putent. quotiens mox rapta videbo
vela Notis plenasque malis clamoribus undas!
non meus Orion aut saevus Pliade Taurus
mortis causa novae; miseris tu gentibus, Argo,
fata paras, nec tam merito tibi, Tiphy, quietum
650ulla parens volet Elysium manesque piorum."
haec ait et pontum pater ac turbata reponit
litora depellitque Notos, quos caerulus horror
et madido gravis unda sinu longeque secutus
imber ad Aeoliae tendunt simul aequore portam.
655emicuit reserata dies caelumque resolvit
arcus et in summos redierunt nubila montes.
iam placidis ratis exstat aquis, quam gurgite ab imo
et Thetis et magnis Pelei socer erigit ulnis.
ergo umeros ductor sacro velatur amictu
660Aesoniamque capit pateram, quam munere gaudens
liquerat hospitio pharetrasque rependerat auro
Salmoneus, nondum ille furens, cum fingeret alti
quadrifida trabe tela Iovis contraque ruenti
aut Athon aut Rhodopen maestae nemora ardua Pisae
665aemulus et miseros ipse ureret Elidis agros.
hac pelago libat latices et talibus infit:
"di quibus undarum tempestatisque sonorae
imperium et magno penitus par regia caelo,
tuque, fretum divosque pater sortite biformes,
670seu casus nox ista fuit seu, volvitur axis
ut superum, sic stare operam tollique vicissim
pontus habet, seu te subitae nova puppis imago
armorumque hominumque truces consurgere in iras
impulit, haec luerim satis et tua numina, rector,
675iam fuerint meliora mihi. da reddere terris
has animas patriaeque amplecti limina portae.
tum quocumque loco meritas tibi plurimus aras
pascit honos, ubicumque rotis horrendus equisque
stas, pater, atque ingens utrimque fluentia Triton
680frena tenet, tantus nostras condere per urbes."
dixerat haec. oritur clamor dextraeque sequentum
verba ducis. sic cum stabulis et messibus ingens
ira deum et Calabri populator Sirius arvi
incubuit, coit agrestum manus anxia priscum
685in nemus et miseris dictat pia vota sacerdos.
ecce autem molli Zephyros descendere lapsu
aspiciunt; volat immissis cava pinus habenis
infinditque salum et spumas vomit aere tridenti;
Tiphys agit tacitique sedent ad iussa ministri:
690qualiter ad summi solium Iovis omnia circum
prona parata deo, ventique imbresque nivesque
fulguraque et tonitrus et adhuc in fontibus amnes.
At subitus curaque ducem metus acrior omni
mensque mali praesaga quatit, quod regis adortus
695progeniem raptoque dolis crudelis Acasto
cetera nuda neci medioque in crimine patrem
liquerit ac nullis inopem vallaverit armis,
ipse procul nunc tuta tenens; ruat omnis in illum
quippe furor. nec vana pavet trepidatque futuris.
700Saevit atrox Pelias inimicaque vertice ab alto
vela videt nec qua se ardens effundere possit.
nil animi, nil regna iuvant; fremit obice ponti
clausa cohors, telisque salum facibusque coruscat.
haud secus, aerisona volucer cum Daedalus Ida
705prosilvit iuxtaque comes brevioribus alis,
nube nova linquente domos Minoia frustra
infremuit manus et visu lassatur inani
omnis eques plenisque redit Gortyna pharetris.
quin etiam in thalamis primoque in limine Acasti
710fusus humo iuvenis gressus et inania signa
ore premit sparsisque legens vestigia canis
"te quoque iam maesti forsan genitoris imago,
nate," ait "et luctus subeunt suspiria nostri
iamque dolos circumque trucis discrimina leti
715mille vides. qua te, infelix, quibus insequar oris?
non Scythicas ferus ille domos nec ad ostia Ponti
tendit iter, falsae sed captum laudis amore
te, puer, in nostrae durus tormenta senectae
nunc lacerat. celsis an si freta puppibus essent
720pervia, non ultro iuvenes classemque dedissem?
o domus, o freti nequiquam prole penates!"
dixit et extemplo furiis iraque minaci
terribilis "sunt hic etiam tua vulnera, praedo,
sunt lacrimae carusque parens": simul aedibus altis
725itque reditque fremens rerumque asperrima versat.
Bistonas ad meritos cum cornua saeva Thyoneus
torsit, et infelix iam mille furoribus Haemus,
iam Rhodopes nemora alta gemunt, talem incita longis
porticibus coniunxque fugit natique Lycurgum.
730Tartareo tum sacra Iovi Stygiisque ferebat
manibus Alcimede tanto super anxia nato,
siquid ab excitis melius praenosceret umbris.
ipsum etiam curisque parem talesque prementem
corde metus ducit, facilem tamen, Aesona coniunx.
735in scrobibus cruor et largus Phlegethontis operti
stagnat honos, saevoque vocat grandaeva tumultu
Thessalis exanimes atavos magnaeque nepotem
Pleiones. et iam tenues ad carmina vultus
extulerat maestosque tuens natumque nurumque
740talia libato pandebat sanguine Cretheus:
"mitte metus, volat ille mari, quantumque propinquat
iam magis atque magis variis stupet Aea deorum
prodigiis quatiuntque truces oracula Colchos.
heu quibus ingreditur fatis, qui gentibus horror
745pergit! mox Scythiae spoliis nuribusque superbus
adveniet; cuperem ipse graves tum rumpere terras.
sed tibi triste nefas fraternaque turbidus arma
rex parat et saevos irarum concipit ignes.
quin rapis hinc animam et famulos citus effugis artus?
750i, meus es, iam te ‹in› lucos pia turba silentum
secretisque ciet volitans pater Aeolus arvis."
Horruit interea famulum clamore supremo
maesta domus, regemque fragor per moenia differt
mille ciere manus et iam dare iussa vocatis.
755flagrantes aras vestemque nemusque sacerdos
praecipitat subitisque pavens circumspicit Aeson
quid moveat. quam multa leo cunctatur in arta
mole virum rictuque genas et lumina pressit,
sic curae subiere ducem, ferrumne capessat
760imbelle atque aevi senior gestamina primi,
an patres regnique acuat mutabile vulgus.
contra effusa manus haerensque in pectore coniunx
"me quoque" ait "casus comitem quicumque propinquat
accipies, nec fata traham natumque videbo
765te sine, sat caeli patiens, cum prima per altum
vela dedit potui quae tantum ferre dolorem."
talia per lacrimas. et iam circumspicit Aeson
praeveniat quo fine minas, quae fata capessat
digna satis; magnos obitus natumque domumque
770et genus Aeolium pugnataque poscere bella.
est etiam ante oculos aevi rudis altera proles,
ingentes animos et fortia discere facta
quem velit atque olim leti meminisse paterni.
ergo sacra novat. veteris sub nocte cupressi
775sordidus et multa pallens ferrugine taurus
stabat adhuc, cui caeruleae per cornua vittae
et taxi frons hirta comis; ipse aeger anhelans
impatiensque loci visaque exterritus umbra.
hunc sibi praecipuum gentis de more nefandae
780Thessalis in seros Ditis servaverat usus,
tergeminam cum placat eram Stygiasque supremo
obsecrat igne domos, iamiam exorabile retro
carmen agens; neque enim ante leves niger avehit umbras
portitor et cunctae primis stant faucibus Orci.
785illum ubi terrificis superesse in tempore sacris
conspexit, statuit leto supremaque fatur
ipse manu tangens damnati cornua tauri:
"vos, quibus imperium Iovis et non segne peractum
lucis iter, mihi conciliis, mihi cognita bellis
790nomina, magnorum fama sacrata nepotum;
tuque, excite parens umbris ut nostra videres
funera et oblitos superum paterere dolores,
da placidae mihi sedis iter, meque hostia vestris
conciliet praemissa locis. tu, nuntia sontum
795virgo Iovi, terras oculis quae prospicis aequis,
ultricesque deae Fasque et grandaeva Furorum
Poena parens, meritis regis succedite tectis
et saevas inferte faces. sacer effera raptet
corda pavor, nec sola mei gravia adfore nati
800arma ratemque putet; classes et Pontica signa
atque indignatos temerato litore reges
mente agitet semperque metu decurrat ad undas
arma ciens: mors sera viam temptataque claudat
effugia et nostras nequeat praecurrere diras,
805sed reduces iam iamque viros auroque coruscum
cernat iter. stabo insultans et ovantia contra
ora manusque feram. tum vobis siquod inausum
arcanumque nefas et adhuc incognita leti
sors superest, date fallaci pudibunda senectae
810exitia indecoresque obitus. non Marte nec armis
aut precor ille mei nati dignatus ut unquam
ense cadat; quae fida, manus, quae cara, suorum
diripiat laceretque senem nec membra sepulchro
contegat. haec noster de rege piacula sanguis
815sumat et, heu, cunctae, quas misit in aequora, gentes."
adstitit et nigro fumantia pocula tabo
contigit ipsa gravi Furiarum maxima dextra;
illi avide exceptum pateris hausere cruorem.
Fit fragor; irrumpunt foribus qui saeva ferebant
820imperia et strictos iussis regalibus enses.
in media iam morte senes suffectaque leto
lumina et undanti revomentes veste cruorem
conspiciunt; primoque rudem sub limine rerum
te, puer, et visa pallentem morte parentum
825diripiunt adduntque tuis. procul horruit Aeson
excedens memoremque tulit sub nubibus umbram.
Cardine sub nostro rebusque abscisa supernis
Tartarei sedet aula patris, non illa ruenti
accessura polo, victam si volvere molem
830ingenti iuvet ore Chaos, quod pondere fessam
materiem lapsumque queat consumere mundum.
hic geminae aeternum portae, quarum altera dura
semper lege patens populos regesque receptat,
ast aliam temptare nefas et tendere contra;
835rara et sponte patet, siquando pectore ductor
vulnera nota gerens, galeis praefixa rotisque
cui domus, aut studium mortales pellere curas,
culta fides, longe metus atque ignota cupido,
seu venit in vittis castaque in veste sacerdos
840quos omnes levibus plantis et lampada quassans
progenies Atlantis agit. lucet via late
igne dei, donec silvas et amoena piorum
deveniant camposque, ubi sol totumque per annum
durat aprica dies thiasique chorique virorum
845carminaque et quorum populis iam nulla cupido.
has pater in sedes aeternaque moenia natum
inducitque nurum. tum porta quanta sinistra
poena docet maneat Pelian, quot limine monstra.
mirantur tantos strepitus turbamque ruentem
850et loca et infernos almae virtutis honores.