NEMESIANI - ECLOGA IV

IIIIIIIV

0

LYCIDAS - MOPSVS

Populea Lycidas nec non et Mopsus in umbra,

pastores, calamis ac versu doctus uterque

nec triviale sonans, proprios cantabat amores.

Nam Mopso Meroë, Lycidae crinitus Iollas

5ignis erat; parilisque furor de dispare sexu

cogebat trepidos totis discurrere silvis.

Hos puer ac Meroë multum lusere furentes,

dum modo condictas vitant in vallibus ulmos,

nunc fagos placitas fugiunt promissaque fallunt

10antra nec est animus solitos alludere fontes.

Cum tandem fessi, quos dirus adederat ignis,

sic sua desertis nudarunt vulnera silvis

inque vicem dulces cantu luxere querellas.

MO. immitis Meroë rapidisque fugacior Euris,

15cur nostros calamos, cur pastoralia vitas

carmina? Quemve fugis? Quae me tibi gloria victo?

Quid vultu mentem premis ac spem fronte serenas?

Tandem, dura, nega: possum non velle negantem.

Cantet, amat quod quisque: levant et carmina curas.

20LY. respice me tandem, puer o crudelis Iolla.

Non hoc semper eris: perdunt et gramina flores,

perdit spina rosas nec semper lilia candent

nec longum tenet uva comas nec populus umbras:

donum forma breve est nec se quod commodet annis.

25Cantet, amat quod quisque: levant et carmina curas.

MO. cerva marem sequitur, taurum formosa iuvenca,

et Venerem sensere lupae, sensere leaenae

et genus aërium volucres et squamea turba

et montes silvaeque, suos habet arbor amores:

30tu tamen una fugis, miserum tu prodis amantem.

Cantet, amat quod quisque: levant et carmina curas.

LY. omnia tempus alit, tempus rapit: usus in arto est.

Ver erat, et vitulos vidi sub matribus istos,

qui nunc pro nivea coiere in cornua vacca.

35Et tibi iam tumidae nares et fortia colla,

iam tibi bis denis numerantur messibus anni.

Cantet, amat quod quisque: levant et carmina curas.

MO. huc, Meroë formosa, veni: vocat aestus in umbram.

Iam pecudes subiere nemus, iam nulla canoro

40gutture cantat avis, torto non squamea tractu

signat humum serpens - solus cano. Me sonat omnis

silva, nec aestivis cantu concedo cicadis.

Cantet, amat quod quisque: levant et carmina curas.

LY. tu quoque, saeve puer, niveum ne perde colorem

45sole sub hoc: solet hic lucentes urere malas.

Hic age pampinea mecum requiesce sub umbra;

hic tibi lene fluens fons murmurat, hic et ab ulmis

purpureae fetis dependent vitibus uvae.

Cantet, amat quod quisque: levant et carmina curas.

50MO. qui tulerit Meroës fastidia lenta superbae,

Sithonias feret ille nives Libyaeque calorem,

Nerinas potabit aquas taxique nocentis

non metuet sucos, Sardorum gramina vincet

et iuga Marmaricos coget sua ferre leones.

55Cantet, amat quod quisque: levant et carmina curas.

LY. quisquis amat pueros, ferro praecordia duret,

nil properet discatque diu patienter amare

prudentesque animos teneris non spernat in annis,

perferat et fastus. Sic olim gaudia sumet,

60si modo sollicitos aliquis deus audit amantes.

Cantet, amat quod quisque: levant et carmina curas.

MO. quid prodest, quod me pagani mater Amyntae

ter vittis, ter fronde sacra, ter ture vaporo,

incendens vivo crepitantes sulphure lauros,

65lustravit cineresque aversa effudit in amnem,

cum sic in Meroën totis miser ignibus urar?

Cantet, amat quod quisque: levant et carmina curas.

LY. haec eadem nobis quoque versicoloria fila

et mille ignotas Mycale circumtulit herbas;

70cantavit, quo luna tumet, quo rumpitur anguis,

quo currunt scopuli, migrant sata, vellitur arbos.

Plus tamen ecce meus, plus est formosus Iollas.

Cantet, amat quod quisque: levant et carmina curas.

LYCIDAS - MOPSVS

Pōpŭlĕā Lўcĭdās nēc nōn ēt Mōpsŭs ĭn ūmbrā,

pāstōrēs, călămīs āc vērsū dōctŭs ŭtērquĕ

nēc trĭvĭālĕ sŏnāns, prŏprĭōs cāntābăt ămōrēs.

Nām Mōpsō Mĕrŏē, Lўcĭdaē crīnītŭs Ĭōllās

īgnĭs ĕrāt; părĭlīsquĕ fŭrōr dē dīspărĕ sēxū5

cōgēbāt trĕpĭdōs tōtīs dīscūrrĕrĕ sīlvīs.

Hōs pŭĕr āc Mĕrŏē mūltūm lūsērĕ fŭrēntēs,

dūm mŏdŏ cōndīctās vītānt īn vāllĭbŭs ūlmōs,

nūnc fāgōs plăcĭtās fŭgĭūnt prōmīssăquĕ fāllūnt

āntră nĕc ēst ănĭmūs sŏlĭtōs āllūdĕrĕ fōntēs.10

Cūm tāndēm fēssī, quōs dīrŭs ădēdĕrăt īgnīs,

sīc sŭă dēsērtīs nūdārūnt vūlnĕră sīlvīs

īnquĕ vĭcēm dūlcēs cāntū lūxērĕ quĕrēllās.

MO. īmmītīs Mĕrŏē răpĭdīsquĕ fŭgācĭŏr Eūrīs,

cūr nōstrōs călămōs, cūr pāstōrālĭă vītās15

cārmĭnă? Quēmvĕ fŭgīs? Quaē mē tĭbĭ glōrĭă vīctō?

Quīd vūltū mēntēm prĕmĭs āc spēm frōntĕ sĕrēnās?

Tāndēm, dūră, nĕgā: pōssūm nōn vēllĕ nĕgāntēm.

Cāntĕt, ămāt quōd quīsquĕ: lĕvānt ēt cārmĭnă cūrās.

LY. rēspĭcĕ mē tāndēm, pŭĕr ō crūdēlĭs Ĭōllā.20

Nōn hōc sēmpĕr ĕrīs: pērdūnt ēt grāmĭnă flōrēs,

pērdīt spīnă rŏsās nēc sēmpēr līlĭă cāndēnt

nēc lōngūm tĕnĕt ūvă cŏmās nēc pōpŭlŭs ūmbrās:

dōnūm fōrmă brĕve ēst nēc sē quōd cōmmŏdĕt ānnīs.

Cāntĕt, ămāt quōd quīsquĕ: lĕvānt ēt cārmĭnă cūrās.25

MO. cērvă mărēm sĕquĭtūr, taūrūm fōrmōsă iŭvēncă,

ēt Vĕnĕrēm sēnsērĕ lŭpaē, sēnsērĕ lĕaēnaē

ēt gĕnŭs āĕrĭūm vŏlŭcrēs ēt squāmĕă tūrbă

ēt mōntēs sīlvaēquĕ, sŭōs hăbĕt ārbŏr ămōrēs:

tū tămĕn ūnă fŭgīs, mĭsĕrūm tū prōdĭs ămāntēm.30

Cāntĕt, ămāt quōd quīsquĕ: lĕvānt ēt cārmĭnă cūrās.

LY. ōmnĭă tēmpŭs ălīt, tēmpūs răpĭt: ūsŭs ĭn ārto ēst.

Vēr ĕrăt, ēt vĭtŭlōs vīdī sūb mātrĭbŭs īstōs,

quī nūnc prō nĭvĕā cŏĭēre īn cōrnŭă vāccā.

Ēt tĭbĭ iām tŭmĭdaē nārēs ēt fōrtĭă cōllă,35

iām tĭbĭ bīs dēnīs nŭmĕrāntūr mēssĭbŭs ānnī.

Cāntĕt, ămāt quōd quīsquĕ: lĕvānt ēt cārmĭnă cūrās.

MO. hūc, Mĕrŏē fōrmōsă, vĕnī: vŏcăt aēstŭs ĭn ūmbrām.

Iām pĕcŭdēs sŭbĭērĕ nĕmūs, iām nūllă cănōrō

gūttŭrĕ cāntăt ăvīs, tōrtō nōn squāmĕă trāctū40

sīgnăt hŭmūm sērpēns - sōlūs cănŏ. Mē sŏnăt ōmnīs

sīlvă, nĕc aēstīvīs cāntū cōncēdŏ cĭcādīs.

Cāntĕt, ămāt quōd quīsquĕ: lĕvānt ēt cārmĭnă cūrās.

LY. tū quŏquĕ, saēvĕ pŭēr, nĭvĕūm nē pērdĕ cŏlōrēm

sōlĕ sŭb hōc: sŏlĕt hīc lūcēntēs ūrĕrĕ mālās.45

Hīc ăgĕ pāmpĭnĕā mēcūm rĕquĭēscĕ sŭb ūmbrā;

hīc tĭbĭ lēnĕ flŭēns fōns mūrmŭrăt, hīc ĕt ăb ūlmīs

pūrpŭrĕaē fētīs dēpēndēnt vītĭbŭs ūvaē.

Cāntĕt, ămāt quōd quīsquĕ: lĕvānt ēt cārmĭnă cūrās.

MO. quī tŭlĕrīt Mĕrŏēs fāstīdĭă lēntă sŭpērbaē,50

Sīthŏnĭās fĕrĕt īllĕ nĭvēs Lĭbўaēquĕ călōrēm,

Nērīnās pōtābĭt ăquās tāxīquĕ nŏcēntīs

nōn mĕtŭēt sūcōs, Sārdōrūm grāmĭnă vīncēt

ēt iŭgă Mārmărĭcōs cōgēt sŭă fērrĕ lĕōnēs.

Cāntĕt, ămāt quōd quīsquĕ: lĕvānt ēt cārmĭnă cūrās.55

LY. quīsquĭs ămāt pŭĕrōs, fērrō praēcōrdĭă dūrēt,

nīl prŏpĕrēt dīscātquĕ dĭū pătĭēntĕr ămārĕ

prūdēntēsque ănĭmōs tĕnĕrīs nōn spērnăt ĭn ānnīs,

pērfĕrăt ēt fāstūs. Sīc ōlīm gaūdĭă sūmēt,

sī mŏdŏ sōllĭcĭtōs ălĭquīs dĕŭs aūdĭt ămāntēs.60

Cāntĕt, ămāt quōd quīsquĕ: lĕvānt ēt cārmĭnă cūrās.

MO. quīd prōdēst, quōd mē pāgānī mātĕr Ămŷntaē

tēr vīttīs, tēr frōndĕ săcrā, tēr tūrĕ văpōrō,

īncēndēns vīvō crĕpĭtāntēs sūlphŭrĕ laūrōs,

lūstrāvīt cĭnĕrēsque āvērsa ēffūdĭt ĭn āmnēm,65

cūm sīc īn Mĕrŏēn tōtīs mĭsĕr īgnĭbŭs ūrār?

Cāntĕt, ămāt quōd quīsquĕ: lĕvānt ēt cārmĭnă cūrās.

LY. haēc ĕădēm nōbīs quŏquĕ vērsĭcŏlōrĭă fīlă

ēt mīlle īgnōtās Mўcălē cīrcūmtŭlĭt hērbās;

cāntāvīt, quō lūnă tŭmēt, quō rūmpĭtŭr ānguīs,70

quō cūrrūnt scŏpŭlī, mīgrānt sătă, vēllĭtŭr ārbōs.

Plūs tămĕn ēccĕ mĕūs, plūs ēst fōrmōsŭs Ĭōllās.

Cāntĕt, ămāt quōd quīsquĕ: lĕvānt ēt cārmĭnă cūrās.